Geen vooruitgang voor regeringspartijen
Arabische reacties
verdeeld na afstel
14 miljoen
Na aanknopen betrekkingen China en VS
4
dl
metaalconflict
People’s Temple
schenkt Moskou
Vijftig bommen
ontploft
in Athene
Weer impasse
in Westduits
Ethiopië zou in
Somalië stad
bombarderen
M
Elf gewonden bij
bomaanslagen in
Engelse steden
■I
6
tó*
le:
Van Grunsven
Egypte blijft in akkoord geloven
20 per dag
Records
Parelhoen
Actie Sartre succesvol
'S
4
IJ
H
2
3
BINNEN- EN BUITENLAND
DECEMBER
19 7 8
MAANDAG
1 8
door Nico Scheepmaker
ratie
7
V
1
actie
iging
vaar
idheid
er een
>pwek-
geving
kemie
West-
ntrust.
esprek
rel een
ar een
>en in
;ot nog
agne
ndheid
e door
'eroor-
nening
en be
korden
Hij zei
ig. De
ar met
lenteel
agelijk
d jaar
iding
'racht-
i in het
onder-
'trans-
al kre-
ropese
;eft de
ervoer
'heid
A
Iding
stads-
n ver-
oordat
ginnen
immel-
enood-
uimen.
e voor-
A
Wife
(Van onze redactie buitenland)
BRUSSEL. De Vlaamse libe
ralen (PW) zijn de grote win
naars geworden van de Belgische
verkiezingen. De liberalen, die
campagne voerden voor belas
tingverlaging, waren in de opposi
tie tegen de regering-Tindemans,
die begin november ten val kwam.
De Vlaamse Volksunie moest
haar deelname aan de regering
zwaar bezuren: de partij verloor
bijna een derde van haar aan
hang. Op grond van voorlopige
cijfers bleken de Vlaamse libera
len 5 zetels te hebben gewonnen
TAALGEBIEDEN IN BELGIË
Oostende
Antwerpen
56,7;
'NEDERLANDS
Aarlen»
Nijvel
La Louvière
e .Namen
Bergen
-x Charleroi
Luik ggÊupen
Vervier?T(
r COTS
^^70,6/ FRANS
tweetalig/ 32 7
tl
I
tnjFel
Vlaamse liberalen
grote
winnaars
Taiwan voelt zich verraden
■i
de Naties meegedeeld.
terdag
im en-
an de
;ndom
esting
nhuis-
3or dit
i in de
evert.
21 jaar
ffen in
Kraai-
jxyde-
t goed
olgens
rou-
aak-
elijk
eeds
nder
gens
over
door
ven.
(Van onze redactie buitenland)
BEIROET. In de Arabische wereld
wordt nogal uiteenlopend gereageerd op
het feitelijk opschorten van de Egyptisch-
Israelische vredesonderhandelingen. Gis
teren, 17 december, had volgens het tijd
schema van de Camp David-akkoorden
het Egyptisch-Israelisch vredesakkoord
getekend moeten worden.
Om drie uur Nederlandse tijd in de
nacht van vrijdag op zaterdag maakte de
Amerikaanse president Carter in een in
derhaast gearrangeerde tv-toespraak be
kend dat de Verenigde Staten en de Chine
se Volksrepubliek per 1 januari diploma-
tieke betrekkingen zullen aanknopen en
per 1 maart ambassadeurs zullen uitwisse
len. De normalisering van de betrekkingen
met Communistisch China betekent onder
meer dat het wederzijdse defensieverdrag
tussen de VS en Taiwan wordt opgezegd
en dat de 2000 man Amerikaanse troepen
zullen worden teruggetrokken.
weerd, dat de VS, Japan en China hun
onderlinge relaties „voor eigen doelein
den” willen gebruiken, waarbij „sommige
kringen” in de VS China zouden willen
„misbruiken voor het uitoefenen van druk
op de Sovjet-Unie”. Dit commentaar was
waarschijnlijk al geschreven vóórdat Car
ter zijn opzienbarende tv-rede uitsprak.
Tijdens de inmiddels beëindigde conferen
tie van communistische partijen in de Bul
gaarse hoofdstad Sofia, verklaarde de lei
der van de Russische delegatie, Ponomar-
jov, dat westerse wapenleveranties aan
China „tot een nieuwe wereldoorlog kun
nen leiden”.
De Amerikaanse conservatieve republi
kein Ronald Reagan heeft president Car
ter zaterdag beschuldigd van verraad aan
het volk van Taiwan. Reagan zei dat Car
ter, door te bezwijken voor oude eisen van
Peking, een hechte vriend en bondgenoot
van Amerika had verraden en dat hij dit
alles niet kon aanmerken als een diploma
tieke overwinning voor de VS. Een andere
Amerikaanse conservatief, senator Barry
Goldwater, meent dat Carter buiten zijn
boekje is gegaan door het defensieverdrag
met Taiwan zonder fiat van de Senaat op
te zeggen, omdat dit verdrag in 1954 ook
door de Senaat is goedgekeurd. Maar in
eigen partij ondervond Carter veel bijval.
te geen verdere concessies meer kan doen
en dat Washington dit standpunt „rede
lijk” vindt.
De Cairose pers in het algemeen be
schuldigt de Israëlische premier Begin van
onbuigzaamheid en van het moedwillig
ondergraven van de geest van vertrouwen
waarin de Camp David-akkoorden drie
maanden geleden afgesloten werden, na
melijk de politieke wil dat er een relatie
bestaat tussen een Egyptisch-Israelisch
vredesverdrag en een algehele vredesrege
ling in het Midden-Oosten. De Egyptische
plaatsvervangende minister van Buiten
landse Zaken ad interim, Khali, zei in dat
verband: „De huidige moeilijkheden zijn
terug te voeren op het Israëlische onver
mogen om de Egyptische verplichtingen
tegenover de Arabische wereld te begrij
pen en de basiseisen van de Palestijnen te
accepteren. Een vredesverdrag is evenwel
nog steeds mogelijk. De onderhandelingen
zijn dus niet afgebroken en niet opge
schort”, aldus Khali.
Premier Moestafa Khalil liet zich in ge
lijke bewoordingen uit. Tegenover de
voorzitter van het Europese parlement Co
lombo die op dit moment in Cairo op
bezoek isonderstreepte Khalil dat Egyp
te bereid is de onderhandelingen met Is
rael voort te zetten. Ook president Sadat
zelf sprak de overtuiging uit dat vrede met
Israel uiteindelijk getekend zou worden.
Op de vraag op welke termijn, antwoordde
de Egyptische leider: „Dat weet ik niet.
Alles hangt af van de houding van Begin.”
De reacties uit de rest van de Arabische
wereld zijn gemengd. De pers in Jordanië
en Saoedi-Arabië reageert in termen van
„zie je nou wel, de Egyptenaren bieden
Israel vrede op een presenteerblaadje aan
de Camp David-formule is sterk in het
voordeel van Israel en nog weigert Jeru
zalem, en toont Begin een tactloze ombuig-
zaamheid, die zelfs de Amerikanen woe
dend maakt”, aldus perscommentaren in
Amman en Riad.
De Nederlandse regering heeft laten we
ten zeer te spreken te zijn over de toenade
ring tussen de VS en China. Deze vormt
een bijdrage tot de stabiliteit van de inter
nationale betrekkingen, aldus een rege
ringswoordvoerder.
Is die feestelijke prijsuitreiking van de
Van Grunsvenprijs op de vastgestelde vrij
dagavond dan toch doorgegaan, zult u
(van de ene verbazing in de andere tuime
lend) misschien vragen, want u herinnert
zich natuurlijk nog dat het gemeentebes
tuur van Heerlen, meteen nadat premier
Van Agt op aandringen van CHU-Eerste-
Kamerlid Van Hulst op aandringen van De
Telegraaf had aangekondigd dat de moge
lijkheid van een strafvervolging wegens
majesteitsschennis tegen Jan Eter zou
worden onderzocht, de winnaar van de
Van Grunsvensprijs had bericht dat in
ieders belang van een feestelijke uitrei
king zou worden afgezien. Hugo Brandt
Corstius zag weliswaar niet in hoe het in
zijn belang kon zijn dat een hem toegeken
de literaire prijs hem in het geniep zou
worden toegezonden, terwijl zijn verweer
tegen de beschuldiging van majesteits
schennis juist is dat uit een literair kunst
werk, zijnde een column in Vrij Nederland
(en voor die columns heeft hij tenslotte de
Van Grunsvenprijs gehad, hem toegekend
door drie literatoren van naam: Rudy
Kousbroek, Maarten ’t Hart en Therèse
Comips, dus literatuur is het, het is nu
zelfs GEDIPLOMEERDE literatuur), niet
ongestraft enkele zinnen kunnen worden
geïsoleerd. Maar daar was in Heerlen na
tuurlijk geen rekening mee gehouden. Om
toch van zijn affectie voor de Van Gruns
venprijs en de familie Van Grunsven blijk
te kunnen geven, heeft Hugo Brandt Cor
stius nu aan zijn uitgever voorgesteld al
zijn boeken van een banderol ter grootte
van die boeken te voorzien met de werven
de tekst: „Door Jan Eter, winnaar van de
Van Grunsvenprijs”.
Haag
iffeurs
(zelfde
eigen
jrnstig
Bij de actie zouden veel slachtoffers zijn
gevallen. Volgens Barre heeft Ethiopië
troepen samengetrokken aan de grens met
Somalië. Cubaanse eenheden en Russi
sche adviseurs verlenen steun aan het
Ethiopische leger, aldus Barre.
prijzen zijn hoger dan W.000 mark. Twaalf
percent van de prijzen aijn stipendia lager
dan 6000 mark, waarvan de meeste zo rond
de 2000 mark. Recordhouders onder de
Vrijdagavond hebben mijn vrouw en ik
uitstekend getafeld ter gelegenheid van de
toekenning van de Van Grunsvenprijs aan
dr. Hugo Brandt Corstius, ook wel bekend
als Piet Grijs, Battus, Raoul Chapkis, drs.
G. van Buren en zelfs berucht als Jan Eter.
De maaltijd bestond uit grapefruit (voor
af), parelhoen met sla, compote, tamme
kastanjes, Preisselbeeren en pommes pari-
siennes, en plumpudding toe. De trotse
prijswinnaar zelf at overigens niet van de
parelhoen, hij is een doorgewinterde vege
tariër en behielp zich met een schotel met
kaas gegratineerde campignons.
liddag
•sonen
ig ge-
er dan
toon-
reden.
t ge-
n de
agen
•stel-
iluit
vra-
?ant-
dere
Vorige maand voltrok zich in dit land het
drama waarbij vrijwel alle sekteleden zelf
moord pleegden of vermoord werden.
Drie overlevenden van People’s Temple
hadden volgens de politie opdracht gekre
gen een koffer af te geven bij de Russische
ambassade in Georgetown, de hoofdstad
van Guyana. In de koffer zaten brieven,
ondertekend door de secretaresse van sek
teleider Jim Jones, aan een functionaris
van de Russische ambassade. Uit de brie
ven blijkt dat de sekte het geld nalaat aan
de Russische communistische partij en dat
het worden gebruikt om „hulp te bieden
aan alle onderdrukten op de wereld of op
iedere andere wijze die het besluitvor
mingsorgaan geschikt acht”. De koffer be
vatte behalve de cheques ter waarde van
14 miljoen gulden ook nog brieven én
enkele honderdduizenden guldens.
Het Tindemans-effect lijkt vrijwel tot
stilstand te zijn gekomen. Weliswaar be
haalde de oud-premier in Antwerpen nog
2000 voorkeursstemmen meer dan ander
half jaar geleden (toen vestigde hij al een
record met 134.000 voorkeursstemmen),
maar de CVP ging in de grootste stad in
Vlaanderen nauwelijks vooruit. Het was
Tindemans die in oktober de politieke cri
sis en nieuwe verkiezingen forceerde,
maar dus zonder veel dividend voor zijn
partij.
n alco-
n, Rot-
e in de
ia 8000
21 be-
gelegd,
es-ver-
milage
de toe-
In Egypte zelf toont men zich nogal
optimistisch over de gang van zaken: men
voelt zich gesterkt door de Amerikaanse
politieke steun aan president Sadats com
promisbenadering wat betreft de verwij
zing die er in het verdrag zal moeten
komen naar een streefdatum voor verkie
zingen voor de Palestijnse onafhankelijk
heid op de westelijke Jordaanoever en in
de Gaza-strook. „Een diplomatieke over
winning voor Cairo”, juicht het gezagheb
bende Egyptische dagblad Al Ahram. „Het
is de eerste keer dat de Verenigde staten
voor 100 procent een Egyptisch standpunt
onderschrijven tegen Israel.” Egyptische
regeringswoordvoerders menen dat Egyp-
Intussen was die Van Grunsvenprijs nu
al de vierde literaire prijs die Hugo Brandt
Corstius zonder feestelijk vertoon werd
uitgereikt. De Anne Frankprijs werd hem
per post en giro opgestuurd, de Cestoda
Prijs eveneens (dat was in beide gevallen
het gebruik), een prijs voor het beste korte
verhaal van het Nijmeegse Universiteits
blad werd wel toegekend maar überhaupt
niet gegeven omdat tussen toekenning en
uitreiking de dood van paus Pius XH viel,
inclusief Hugo B. C.’s commentaar op deze
gebeurtenis, en nu dus weer die Van
Grunsvenprijs. Op die manier heb je als
continue prijswinnaar wel een rustig be
staan, want opgemelde maaltijd op de
avond van de geplande feestelijkheden in
Heerlen was ook uitermate officieus en
intiem, met niet meer dan vier personen en
een parelhoen. Je kan je trouwens toch
afvragen, hoeveel zin al die prijzen en
prijsjes langzamerhand hebben, behalve
als extra gratificatie waarvoor de winnaar
zich een lederen fauteuil kan aanschaffen
(de Van Grunsvenprijs bedroeg 2500 gul
den). In Die Zeit van een paar weken
geleden heeft Dieter E. Zimmer aan de
hand van het Handbuch der Kulturpreise
(bijna 900 bladzijden dik) uitgerekend hoe
veel verschillende cultuurprijzen er in
West-Duitsland bestaan. Inbegrepen de
prijzen voor film, ontwerpen en fotografie,
terwijl prijzen voor wetenschap en politiek
nog buiten beschouwing werden gelaten.
Welnu, het blijkt dat er in West-Duitsland
ruim 700 culturele prijzen zijn, die ieder
jaar een kleine 7000 verschillende onder
scheidingen en aanmoedigingsprijzen en
dergelijke toekennen. Dat zijn dus zo’n
twintig prijzen per dag! Als Die Zeit (een
weekblad) al die prijzen zou willen vermel
den (maar dat wil ze kennelijk niet), dan
zou het blad iedere week een catalogus van
ongeveer 140 prijswinnaars moeten bevat
ten.
ATHENE (AFP/Reuter). In de Griekse
hoofdstad Athene zijn gisteravond een
vijftigtal bommen ontploft. Zeven mensen
raakten gewond. De extreem-rechtse groe
pering Beweging voor Nationaal Herstel
heeft in een telefoontje aan een socialis
tisch dagblad de verantwoordelijkheid
voor de explosies opgeëist. De politie van
Athene heeft veel arrestaties verricht.
■s van
agmid-
m een
den te-
ijs aan
rekers
Bond
meer
lerwijs
ste politieke stroming in België verloren
in Vlaanderen en Wallonië, maar wonnen
licht in Brussel. De Vlaamse Christen
democraten (CVP), de grootste partij in
België, wonnen een zetel, althans op grond
van de uitslag van de helft van het aantal
Belgische stembureaus.
Deze uitslag maakt de vorming van een
nieuwe regering op basis van de drie
grootste politieke groeperingen (christen
democraten, socialisten en liberalen)
waarschijnlijk, zo was de meest gehoorde
verwachting gisteravond in Brussel, waar
de uitslagen zeer langzaam binnenkwa
men. De Volksunie staat voor een zware
crisis. De dagen van het leiderschap van
de voorzitter Hugo Schiltz lijken geteld: de
VU werd in Antwerpen, waar Schiltz de
lijst aanvoerde, gehalveerd. De Brusselse
taalpartij FDF, die in zetels gelijk bleef,
wil in de regering blijven, zo bleek gistera
vond.
De verkiezingen voor een nieuwe Kamer
van Afgevaardigden <212 zetels), Senaat
Amerikaanse honden naar huis”, staat op één van deze muurkranten in Taipeh, de hoofdstad van Taiwan (Nationalistisch China),
als reactie op de aankondiging dat de VS en communistisch China diplomatieke betrekkingen hebben aangeknoopt.
Het gaat in West-Duitsland om alles bij
elkaar 29 miljoen mark. Daarvan wordt 62
percent door de gemeenten, provincies en
het rijk opgebracht, 17 percent komt van
bedrijven, 1 percent van afzonderlijke
maecenassen (rijke stinkerds) en 20 per
cent van academies, organisaties, genoot-
NEW YORK (Reuter). Ethiopische schappen e.d. Minder dan 100 vanjde 700
vliegtuigen hebben eind vorige week een
stad in Somalië gebombardeerd, zo beeft
de Somalische minister van Buitenlandse
Zaken Barre in een brief aan de Verentg-
-Westduitse prijswinnaars zijn Peter Hu-
chel (13 maal). Wolfgang Koeppen en
Heinz Piontek (12 maal) en Heinrich Böll.
Goto Mann en Carl Orff (11 maal).
(Van onze redactie buitenland)
TAIPEH-MOSKOU-DEN HAAG.
Taiwan voelt zich door Washington verra
den. De regering van Nationalistisch Chi
na heeft zaterdagochtend op het herstel
van de volledige diplomatieke betrekkin
gen tussen Washington en Peking bitter
gereageerd met het afkondigen van de
volledige staat van beleg en het voor
„onbepaalde tijd” uitstellen van de parle
mentsverkiezingen. Hoewel de toch nog
onverwachte mededeling van de Ameri
kaanse president Jimmy Carter in een
groot deel van de wereld positief is ont
vangen, moet het behalve voor Taiwan,
ook voor Moskou een buitengewoon on
aangename verrassing zijn geweest.
(102 zetels) en de raden van de negen
Belgische provincies zijn uitgelopen op
een demonstratie van ontevredenheid. De
partijen die tegen de hoge belastingen
ageerden (de liberalen en een nieuwe mid-
denstandspartij) boekten succes. De
Vlaamse kiezers wezen duidelijk de moei
zaam overeengekomen akkoorden voor de
„federalisering” van België af, blijkens het
grote verlies van de Volksunie.
Een oplossing voor de problemen van
het samenleven van de twee taalgemeen
schappen in België, is door deze verkie
zingsuitslag niet naderbij gebracht, zo con
cludeerden waarnemers in Brussel. De
economische problemen leverden een ze
kere radicalisering op: communisten en
maoïsten, alsmede de linkse Waalse fede
ralisten, gingen duidelijk vooruit, ten na
deel van de socialisten, die zowel in- Wallo
nië als Vlaanderen licht „naar links” verlo
ren.
Merkwaardig genoeg boekten de Waalse
liberalen geen winst, maar verlies: twee
L—
Alle partijen die deelnamen aan het ka-
binet-Tindemans verloren of bleven onge
veer gelijk. Alleen de Waalse christen
democraten wonnen duidelijk. De socialis
ten na de chnsten-democraten de groot-
Op Taiwan werden na deze bekendma
king de strijdkrachten, de politie en de
veiligheidsdiensten in volledige staat van
paraatheid gebracht om onregelmatighe
den het hoofd te bieden. De Chinezen op
Taiwan trokken dit weekeinde massaal de
straat op om hun ongenoegen te uiten over
het besluit van de VS. De Amerikaanse
ambassade op Taiwan heeft de 5000 Ame
rikaanse staatsburgers op het eiland drin
gend aangeraden thuis te blijven, nadat
gisteravond Amerikaanse mariniers
traangas moesten gebruiken om demon
stranten van het ambassadeterrein te we
ren.. Woedende lieden wierpen stenen door
de ramen van een officiersclub, waarbij
twee Amerikaanse militairen dóór glas
scherven werden gewond. De demonstran
ten beschadigden bovendien verschillende
auto’s bij de Amerikaanse ambassade.
Sindsdien is de hele omgeving van 'de
ambassade door de politie met prikkel
draad af gezet.
Kort nadat het nieuws bekend werd,
trad de Nationalistisch Chinese minister
van Buitenlandse Zaken Trjan-hwan af.
Minister-president Soen Joen-hwan dien
de zijn ontslag in bij president Tsjang
Tsjing-kwo, maar dit werd niet aanvaard.
Na een spoedzitting van zijn kabinet liet
Soen weten dat hij zijn strijdkrachten zal
uitbreiden. Hij deed een beroep op de
bevolking om rustig en vol vertrouwen te
blijven om „een moeilijk moment te boven
te komen”.
In een commentaar in het Russische
legerdagblad Rode Ster werd gisteren be-
BONN. Het einde van de staking in de
Westduitse metaal is nog niet in zicht.
Gisteren heeft de vakbond van metaalar
beiders IG Metall een principe-akkoord
afgewezen dat eerder na langdurig onder
handelen onder leiding van de politieke
bemiddelaar Fahrtmann, was bereikt.
zetels in Wallonië gingen de christen-de-
mocraten (PSC), als enige regeringspartij,
vooruit, zij het ook maar zeer beperkt. De
Waalse federalisten en de Brusselse taal
partij FDF bleven nagenoeg gelijk. Het
Vlaamse Blok twee rechtse Vlaams-
nationalistische groepen leek gistera
vond twee zetels te hebben veroverd.
Vlaams Blok, dat voor het eerst aan de
verkiezingen deelnam, zou een belangrijk
deel van de Volksunie-aanhang hebben
overgenomen.
Morgen gaat de staking zijn vierde week
Er zijn ruim 80.000 metaalarbeiders bij
betrokken. Verwacht wordt, dat de sta
king tot het einde van dit jaar zal voortdu
ren.
PARIJS (REUTER). De actie van een
Poep bekende Fransen onder leiding van
de filosoof Jean-Paul Sartre en de actrice
Brigitte Bardot ten bate van de Vietname
se vluchtelingen heeft succes. In drie we
ken tijd heeft de groep bijna 400.000 gul
den ingezameld. Men wil hiervoor een
schip kopen om de duizenden vluchtelin
gen op te pikken die nog steeds voor de
Maleisische kust ronddobberen.
De bevolking van Peking heeft dit week
einde geestdriftig gereageerd. Via luid
sprekers en muurkranten werden de Chi
nezen op de hoogte gesteld, en het Volks
dagblad kwam met een miljoen extra
nummers uit. Partijvoorzitter Hwa Kwo-
feng verklaarde op een persconferentie:
„Wij hopen dat onze landgenoten van Tai
wan zich zullen voegen bij alle andere
Chinezen, met inbegrip van onze landge
noten in Hong Kong en Macao en alle in
het buitenland wonende Chinezen, om bij
te dragen aan de hereniging van het land”.
Voortgaande wapenleveranties van
Amerika aan Taiwan noemde Hwa onver
enigbaar met de geest en de tekst van het
Amerikaans-Chinese communiqué. De
Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken Cyrus Vance liet gisteren namelijk
weten dat Taiwan ook na het aflopen van
het defensieverdrag met Washington „kan
rekenen op de levering van een beperkt
aantal verdedigingswapens”. Politieke
waarnemers achten overigens de kans
zeer klein dat Peking Taiwan gewapender
hand zou willen veroveren. Men acht het
waarschijnlijker dat Taiwan dezelfde sta
tus krijgt toebedacht als de Britse kroon
kolonie Hong Kong. Van het economisch
hoog ontwikkelde Taiwan zal China im
mers veel kunnen opsteken.
LONDEN. Zeker elf mensen zijn za
terdagnacht en vannacht gewond geraakt
bij bomaanslagen in vijf Engelse steden.
Volgens de politie zijn de aanslagen, die
plaats vonden in Bristol, Coventry, Liver
pool, Manchester, Southampton en Lon
den, het werk van het Ierse Republikeinse
Leger (IRA).
GEORGETOWN. De religieuze sekte
People’s Temple heeft meer dan 14 mil
joen gulden nagelaten aan de communis
tische partij van de Sovjet-Unie. Dit
blijkt uit brieven die de politie van Guya
na heeft gevonden.
40
BEVOLKING PER
TAALGEBIED
0 km
