Van Aardenne: Inflatiebestrijding blijft belangrijk
'5
Zuivelbedrijven
Frico en Domo
gaan samen
Boek van de Maand:
Spiraalbeweging olieprijs en dollar
Suikerproduktie dit
jaar ruim 950.000 ton
Coöperaties pleiten
voor wijziging VAD
achtergrond
I
I
„Hooguit vijf
procent groei
wereldhandel”
I
Bijna honderd veel gelezen
schrijvers brengen spanning en
ontspanning, humor en
ontroering in hetTotale Leesboek
„Je weet niet wat je leest’’
bepaald verhaal of fragment?
Achterin kijkt u even wie het heeft
geschreven.
hUESSW
1
1 w
Huisvesting
toets bij
stadsvernieuwing
Onenigheid over
stijging
bierverbruik
1
s
BIETEN T)T
HET UITEISTE
T
„Je weet niet wat je leest” in speciale
Boek van de Maand oplage f 18,50. Na 6 januari 1979 f32,50.
De aanbieding is geldig van 7 december t/m 6 januari 1979. Echter zolang de voorraad strekt
>6
27
WOENSDAG
ECONOMIE
2 0
DECEMBER
19 7 8
(Van onze redactie economie)
i
D2N HAAG. De ondernemers zijn veront-
waadigd omdat minister Van Aardenne van
Ecoiomische Zaken zijn prijsbeleid voor vol
gend jaar niet versoepelt maar in dezelfde
strake lijn voortzet als dit jaar. Verzoeken
om deteugels wat te laten vieren hebben niet
gebaa; zo bleek gistermiddag tijdens het over
leg tuisen regering en organisaties uit het
bedrijfleven over het prijsbeleid voor 1979.
n
At
t
Het nieuwe Boek van de
Maand is het eerste Totale Lees
boek dat er is verschenen. Het is
dan ook een lekkere, dikke
pil geworden, waarvoor zelfs de
langste winteravonden te kort
lijken. Liefst meer dan 430
pagina's dik. Ouderwets degelijk
ingebonden in fraaie linnen band.
Er staan korte verhalen en
afgeronde fragmenten in van
bijna honderd veel gelezen
auteurs. Nederlandse en in
het Nederlands vertaald. Van
Couperus tot Leni Saris, van
Multatuli tot Olaf J. de Landell,
van Visser-Roosendaal tot
Robbins, van Jan de Hartog tot
Jan Cremer, van Godfried
Bomans tot Simon Carmiggelt.
Al lezend ontdekt u wie voor-
taan uw favoriete schrijvers gaan
worden. U bent geboeid door een
Zo leert u lezenderwijs de weg
kennen in de wereld van het boek.
Dat is heel wat waard. .Veel meer
dan de f 18,50 die u gedurende
de actieperiode voor „Je weet niet
watje leest” betaalt.
Dit is een Boek van de Maand
voorjaren.
-
-4
Ondernemers kwaad over
handhaving prijsbeleid
(ADVERTENTIE)
Een dubbelwandige theepot,
inhoud 10 koppen t.w.v.
2 52,50. - 5
(Van onze redactie economie)
ot. fonds
(ADVERTENTIE)
(Van Onze redactie economie)
"1
De doelstelling is binnen drie jaar te
komen tot eenzelfde bruto melkprijs en
voor wat betreft exploitatie van consump-
tiemelk tot een gemeenschappelijk juri
disch verband.
Bij de samenwerking is de werkgelegen
heid voor de 1600 werknemers van Domo
en de 1500 van Frico gegarandeerd. Deze
kan zelfs toenemen door intensivering van
research, ontwikkeling en marketing, spe
ciaal in de sector kaas, aldus de directeu
ren van de betrokken partijen
De vakbonden en ondernemingsraden
zijn geïnformeerd over de plannen en heb
ben positief gereageerd.
Beide bedrijven houden voorlopig de
eigen identiteit bij hun produkten. De con
sument zal van de samenwerking voorals
nog niets merken
rchnische
fouten
«koersen.
voor dit
imen euv
■uus aan.
x-claim,
-laten.
genoteei
412,00 415
4.10e, t
37.50
138.00
1,01
136,00
39,00
6,70
80,00
18.10
46,00
103.70
31.10
1.05 1|
400.00
BREDA. De totale Nederlandse sui
kerproduktie zal dit jaar de 950.000 ton
overschrijden. Hiermee zal de produktie
bijna zeven procent hoger komen dan die
van recordjaar 1976.
Aldus voorzitter K. C. van Kempen van
de Suiker Unie tijdens de gisteren in Bre
da gehouden jaarvergadering. „Dit vindt
zijn oorzaak in de goede kwaliteit van de
suikerbieten, maar ook in de verhoging
van het produktierendement", aldus Van
Kempen. „Het percentage van in de biet
aanwezige suiker dat als gereed produkt
de fabrieken kon verlaten steeg van 85,7
tot 88,7 procent
nen iitensiever moeten aanboren Wat
voor kmerika geldt, geldt ook voor de
andere Westerse geïndustrialiseerde lan
den. D? duurdere olie dwingt ons daartoe
via on® meest gevoelige plek, onze por-
temonlaie.
Ook le wereldeconomie kan onder de
verhoogde olieprijs gaan lijden. Dit heeft
dan we»r zijn weerslag in de werkgele
genheid Men kan, zoals de VS doen,
zeggen dat de OPEC te ver is gegaan,
maar dai schuift men wel alle verant-
woordeljkheid naar de olielanden En
objectiefgezien is de prijsverhoging bin
nen het redelijke gebleven Door de infla
tie en koersdaling van de dollar hebben
•m dit probleem op te lossen zouden
de^erenigde Staten zuiniger moeten zijn
me energie en hun eigen energiebron-
bewaken. „De inflatiebestrijding blijft zeer belangrijk,
ook al is de inflatiegraad met 4,1 a 4,2 percent (op
jaarbasis) nu op een peil gekomen zoals we dat jarenlang
niet hebben gekend”, aldus Van Aardenne.
Wat de industrie betreft, mogen loonkostenstijgingen
voor één percent worden docrberekend. In dit percentage
is de in dit jaar opgelopen achterstand berekend. De één
percent is ontstaan door van de produktiviteitsstijging
(die voor 1978 wordt berekend op 6,5 percent) de loonkos
tenstijging (berekend op 5,5 percent) af te trekken. Kosten
als afschrijvingen en rente mogen niet meer, zoals dit jaar,
voor een half percent worden doorberekend, maar voor
0,4 percent.
Ook voor de dienstensector is volgens de minister
rekening gehouden met een achterstand. Hier mogen de
prijzen op 1 januari en op 1 juli telkens met twee percent
worden verhoogd. Voor de uurtarieven op dit gebied geldt
tweemaal per dezelfde data een verhoging van 2,5 percent
Voor de handel geldt dat de percentuele (geld)margerege-
ling, die vorig jaar wérd ingevoerd, wordt gehandhaafd.
De minister kondigde aan dat hij met zijn collega
Andriessen (Financiën) zal praten met banken en verzeke
ringsmaatschappijen om te bereiken dat in die sector geen
verhogingen over de gehele linie zullen worden doorge
voerd. Er komt geen verandering voor de sectoren die nu
zijn vrijgesteld van prijsbewaking. Ontheffingen blijven
mogelijk voor bedrijven die met grote problemen kam
pen. Zij moeten dan met hef ministerie 1: uren praten.
De prijsverhoging voor het komend
jaar is dank zij de vier fasen gemiddeld
9,7 procent De verhoging van 4,8 pre
vent waartoe voor 1980 is besloten, valt
wellicht toch hoger uit, afhankelijk van
wat de dollar de komende maanden aan
kracht wint of inboet
de olielanden een strop variërend van 37
tot 53 procent gehad. (De tot 1 januari
geldende olieprijs van 12,70 dollar is door
inflatie uitgehold tot 7,70 dollar).
Ook ditmaal werd vooral uit het midden- en kleinbedrijf
het verwijt aangevoerd dat de minister zich baseerde op
globale cijfers van het Centraal Plan Bureau (CPB),
terwijl de organisaties uitgaan van de berekeningen van
het Economisch Instituut voor het Midden- en Kleinbe
drijf (EIM), dat zich speciaal baseert op de ontwikkelingen
in die sector.
Zowel het KNOV als de christelijke zusterorganisatie
NCOV vindt dat het huidige prijsbeleid zijn tijd heeft
gehad. Zij blijven pleiten voor meer vrijheid, mede gezien
de lage stand van de inflatie en de ontwikkelingen op
prijzengebied in het buitenland. Bovendien menen zij dat
de manier waarop nu prijzenoverleg wordt gevoerd, lijkt
op een ..dictaat".
Ook de zogenaamde meldingsbeschikking blijft van
kracht. Dit betekent dat ondernemingen in sectoren die
onder het prijsbeleid vallen, het ministerie moeten melden
dat zij een prijs willen verhogen. Na deze melding gaat een
maand wachttijd in. Als het ministerie geen bezwaar
aantekent, mag de prijsverhoging ingaan.
„Gezien de achterstand in doorberekening, die steeds
korter wordt, is de lijn die de minister trekt wel zeer
irreëel", zo wordt van de kant van het KNOV aangevoerd.
Dit verbond zal op korte termijn de Tweede Kamer
verzoeken het prijsbeleid kritisch te bezien en te overwe
gen de minister tot versoepelingen te bewegen.
DEN HAAG (ANP). De Nationale Coöperatieve Raad voor Land- en
Tuinbouw heeft bij de bijzondere Kamercommissie die zich bezighoudt met de
VAD-wetsontwerpen twee wijzigingen voor deze regelingen bepleit.
AMSTERDAM. Heineken is het niet
eens met de zienswijze van het bestuur
van Skol Brouwerijen dat, gezien de re
cente ontwikkelingen, het bierverbruik in
Nederland flink zal stijgen.
MÜNCHEN. Het Westduitse Ifo-insti-
tuur voor economisch onderzoek raamt de
groei van de wereldhandel in 1979 op
maximaal vijf procent, tegen vijf a zes
procent dit jaar. Deze raming hangt ech
ter sterk af van de ontwikkeling van de
Amerikaanse economie.
Het is vrijwel zeker dat zich volgend jaar
een recessie zal voordoen in de economie
van de VS. De motor van de economische
groei in de VS is al langzamer gaan draai
en en het economisch beleid van president
Carter is volgens het Westduitse instituut
zo eenzijdig dat deze vertraging van de
groei erdoor wordt versterkt. Het lijkt er
op dat de Amerikaanse president het dal
van de recessie wil passeren voor de presi
dentsverkiezingen in 1980, want op een
andere manier valt het ongerijmde beleid
niet te verklaren, zegt het instituut.
46,50
62,50
26,50a
50,80
117.00b
99.00
80,50
28.30
91.00
62.40
112,10
PATERSWOLDE. De twee grote
noordelijke zuivelbedrijven, Domo te Bei-
len en Frico te Leeuwarden, gaan samen.
De besturen van beide bedrijven hebben
volledige overeenstemming bereikt over
een fusie, zo werd gisteren meegedeeld op
een persconferentie in Paterswolde.
De NCR meent namelijk c(at coöperaties in de huidige wetsontwerpen op twee
punten worden benadeeld ten opzichte van niet-coöperatieve ondernemingen.
In tegenstelling tot de besloten en naamloze vennootschappen worden de
coöperaties uitgesloten van de mogelijkheid een fiscale (en dus ook VAD-plichtige)
eenheid te vormen. Wanneer een moedermaatschappij alle aandelen van één of
meerdere dochtermaatschappijen bezit en zij dus door de fiscus als ééen geheel
worden beschouwd, kunnen onder meer onderlinge verliezen en winsten met
elkaar worden verrekend, aldus de NCR. Hoewel een dergelijke moeder-dochter-
verhouding ook geldt voor een aantal coöperaties, staat de wet toepassing van
genoemde mogelijkheid voor hen niet toe.
De NCR is het er ook niet mee eens dat een risicopremie, beschouwd als
tegemoetkoming vöor het risico van een kapitaalverschaffer, wel geldt voor
naamloze en besloten vennootschappen maar niet voor coöperaties. De risicopre
mie zou ook moeten gelden voor de ledénaanprakelijkheid omdat het risico gelijk
is, zo meent de NCR
DUBBELWANDIG
LANGER
DAN EEN UUR
OP TEMPERATUUR
f A0»i»
BREDEMEIJER
HILVERSUM
LUXE METAALWAREN
s
106.
toe, op grond va de hoeveelheden die ze in
vorige jaren hebben geteeld.
Nu de produktie groter wordt dan de
880.000 ton suiker waarvoor de EEG dit
jaar volledige of gedeeltelijke prijsgaran
tie geeft zal de Suiker Unie ernaar streven,
voor de telers die in dit „overgangsjaar'
(jen rpeer dan gemiddelde hoeveelheid
niet-gegarandeerde suiker leveren, de ge
volgen daarvan te verzachten
Volgend jaar, als de overgangsregling
plaats maakt voor en definitieve regeling,
moet de teler een bewuste keuze maken
inzake de hoeveelheid geheel, gedeeltelijk
en niet gegarandeerde suiker waarop hij
met zijn areaal wil mikken
De grote suikerproduktie geeft extra
problemen bij de toepassing van het con
tractenstelsel waarop Nederland dit jaar
eerst nog met een overgangsregeling, is
ivergestapt. Bij toepassing van dit stelsel
(rijgen de boeren voor hun bieten niet
leer alleen dezelfde „mengprijs”, als
leerslag van de voor- en nadelen van de
Sechts voor een bepaalde hoeveelheid sul
fer geldende EEG-prijsgarantie. In plaats
darvan wijst de industrie de hoeveelheid
siiker die met EG-garantie kan worden
gproduceerd aan de individuele telers
<5
Als redenen voor de verhoging van de
olieprijs, geeft de Organisatie van Olie-
exporterende landen (OPEC) de sterke
inflatie en koersval van de dollar, waar
door de inkomsten van de olielanden
sterk werden uitgehold. De verhoging,
van de olieprijs, die groter is dan ver
wacht, holde op haar beurt gisteren
prompt de koers van de dollar verder
uit. Wanneer de koersdaling van de
Amerikaanse munt doorzet, moet de
OPEC de olieprijs eigenlijk direct op
nieuw verhogen om niet te kort te ko
men.
MIDDELBURG (ANP). Het mi
nisterie van Volkshuisvesting en
Ruimtelijke Ordening gaat een stren
gere selectie toepassen bij stadsver
nieuwingsplannen. De door de ge
meenten ingediende plannen zullen
vooral worden getoetst op de belan
gen van de volkshuisvesting. Dit zei
minister Beelaerts van Blokland gis
teren tijdens een werkbezoek aan
Zeeland.
In het verleden werden er nogal
eens gelden beschikbaar gesteld voor
stadsvernieuwingsplannen die in feite
veel meer betrekking hadden op het
uitvoeren van openbare werken in
plaats van het realiseren of renoveren
van woonwijken, aldus de minister.
Het ministerie zal nu vooral aan die
plannen de voorkeur geven, waarmee
de volkshuisvesting is gediend.
Volgens de bewindsman betekent
deze keuze niet dat er minder geld
voor stadsvernieuwing beschikbaar
is. In Bestek ’81 is er voor dit doel
zelfs een groter bedrag opgevoerd.
Het ligt nu aan de gemeenten zelf of ze
voor hun plannen gehoor en geld vin
den bij ons ministerie. Plannen die
toegespitst zijn op de woningbouw
zullen als eerste aan bod komen
Het Koinklijk Nederlands Ondernemers Verbond
(KNOV) zl de Tweede Kamer per brief vragen de be
windsman -jt andere gedachten te brengen. Het Verbond
van Nederlndse Ondernemingen (VNO) overweegt een
soortgelijke ooging.
Minister Vm Aarienne heeft na afloop van het formele
prijzenoverleg meegedeeld dat hij het gevolgde beleid zal
handhaven. Daarbij baseert hij zich op de cijfers voor
1979, die in de llacro-Economische Verkenningen van het
Centraal Plan iureai staan. Dit houdt in dat kostenstij
gingen als nacabulate onder bepaalde voorwaarden mo
gen worden dooibereiend. Men mag daarop niet vooruit
lopen, want er is geen-uimte voor meer prijsstijging dan
de kostenstijgingen rehtvaardigen.
Mede met het oog op e ombuigingsplannen van Bestek
'81, waarin de strijd tgen de inflatie een belangrijke
doelstelling is, wil de ewindsman de prijzen blijven
in
Ji
i«
t
4";
ia
a
91,1 i
a
112.1
De olieprijs en de dollar maken een
spiraalbeweging. Een beweging die al
leen door de Verenigde Staten kan wor
den onderbroken De voortdurende da
ling van de dollarkoers is, weliswaar niet
uitsluitend maar wel grotendeels, het ge
volg van het feit dat Amerika voor zijn
energievoorziening te veel afhankelijk is
van de invoer van ruwe olie. Hierdoor
ontstaat een tekort op de betalingsbalans
waardoor de waarde van de dollar steeds
afneemt.
Binnen de OPEC-conferentie bestond
ook verschil van mening over de mate
van prijsstijging Het machtigste olie
land. Saoedi-Arabië, wilde, terwille van
de stabiliteit van de wereldeconomie,
hooguit acht procent verhoging maar
dan wel in fasen. Militante olielanden als
Libië en Irak wilden de schade geheel
inhalen en spraken van twintig tot dri
eëntwintig procent prijsverhoging. Het
werd gemiddeld 9,7 procent waaruit
weer mag blijken, dat in tegenstelling tot
wat de laatste dagen wordt gehoord, Sa
oedi-Arabië de OPEC nog steeds heel
behoorlijk onder controle heeft
Eind vorige maand verklaarde het Skol-
bestuur dat het bierverbruik in Nederland
nog niet aan zijn top is en dat de Nederlan
der uiteindelijk gemiddeld tot 125 liter zal
gaan drinken. Thans is de consumptie per
hoofd van de bevolking bijna 85 liter per
jaar.
„Dat is een mening die wij duidelijk niet
delen”, aldus de voorzitter van de Raad
van Bestuur van Heineken, de heer A. H.
Heineken, op de jaarlijkse persconferen
tie. Hij zei voorlopig rekening te houden
met een jaarlijkse groei van niet meer dan
drie tot vier procent.
Duizenden bieten werdet bij de fabrieken aangevoerd. Op de foto het schoonspuiten van de bieten
(Van onze redactie economie)
tt I
«t
H
37J
543,00 5J||
54.80
38,20
37,40
40.30
123,00
32.60
36.50
113,00 H(|
50,00 it
32.10 ij
4,50 I) I
48,50
136,00 13(1
58.00 (IJ
89,00 9||
166.20 lit|
48.50 4!| t
45,80
117.20 Uil
44.00 I
25.50 a
63.50 ffi I
50.50
83.40 H f
49,00
29.50 a
106.00 1M
82,00a H
48.00L a
48,00
5150.00
29.50
72.50
105,00
43,20
45.50
35.50 31
38,001: 31
270,00 9
580,00
158,00 lit
128.00 UI
309.00 ffi
49.10
32,50
30.00
60,00
72,50
40.00
28,00
45,60 lil I
w I
31;
38;
«I
ia;
a
3t
-5
F
