Familieleden vorst naar Verenigde Staten
Albeda regelt
werkvoorwaarden
UTOPIB
niet-CAO’ers
Quantas hekelt
KLM-tarieven
Veel slippartijen door
gladheid en sneeuwval
Voorspoedig 1979
==TMuiis
paarbank
uua/t nederlond-
Só
Mijn geld via de bankgiro...
Noejoma wil
OAE-wapens
ll
'cindaaq:
het \x/eer
het woord is aan...
De heilige olie
Vijf centimeter ijs op Friese wegen
mgföenbijög portier
I.V.
'8
Rederij HAARLEM
ink
Daling van temperatuur
„Jaar van het Kind”
ink
3
>0
ZATERDAG 30 DECEMBER 1978
(ADVERTENTIE)
g
WAARIN OPGENOMEN DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR UMUIDEN
69ste jaargang no. 48
-
jnder
an b.v.
q
ran
VOOR KANTOOR BEDRIJF TEKENKAMER
Ook voor hypotheken, verzekeren
en reizen. Kortom, voor al die
geldzaken waar ik thuis geen
antwoord op kan vinden.
leerrapporten
linnen- en buitenland
'laatselijk nieuws1
lunst
ladio en televisie/Strips
iport
kerkdiensten
Generaal Cronjéstraat 27
Haarlem - Tel. 023-258661
E.H.C.O. b.v.
TELEFOON 310561-323488
b.g.g. tel. 322031
ofcoto
GHBEVOEGOEM
Bertrand Russell:
Makelaarskan toor
2
12,3
4, 5, 6, 7,
.13
...9
.15
...4
een bank van deze tijd
)E
moge-
doel.
pagina's
Maar niet alleen voor mijn bankgiro kan ik bij de
Nutsspaarbank West Nederland terecht.
(Van onze redactie buitenland)
TEHERAN/WASHINGTON.
In de hoofdstad van Iran, Tehe
ran, circuleren tegenstrijdige be
richten over de nabije politieke
toekomst van het land. Van hoog
geplaatste Iraanse zijde werd gis
teravond vernomen dat sjah Mo
hammed Reza Pahlevi had beslo
ten Iran tijdelijk te verlaten en de
macht over te dragen aan een
raad van regenten. Maar enkele
uren later werden deze berichten
ten stelligste van officiële zijde
ontkend.
Verhuur van verwarmde
rondvaartboten voor gezel
schappen, bruiloften en par
tijen.
Tel. 023-324629
Boekt uw reis bij
Reisbureau „SUCCES
IJmuider Courant
.o. voor
Sjah zou macht tijdelijk
aan raad willen afstaan
ir MINISTER ALBEDA
n t/m
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
(ADVERTENTIES)
(ADVERTENTIES)
GED OUDE GRACHT 103 HAARLEM TELEFOON 023 324650
Het kan vriezen of dooien dit twijfel
achtige weerbericht waarmee De Bilt ons
de jaarwisseling heeft ingestuurd lijkt wel
symbolisch voor de situatie waarin aan het
einde van 1978 de internationale samenle
ving zich bevindt.
Aarzelende symptomen die duiden op
een licht herstel van de economie in de
geïndustrialiseerde landen worden door
kruist door snel naderbij komende geva
ren op politiek-economisch gebied, vooral
afkomstig uit het Midden-Oosten en direct
verband houdend met de energiebronnen
waaruit welvaart en vooruitgang van het
Westen al een eeuw lang werden geput. De
Iraanse crisis duidt erop, hoe onbetrouw
baar deze bronnen worden en hoe afhan
kelijk grote delen van de wereld zijn van
de machten die in het Midden-Oosten age
ren.
ichtdruk-
zaamhe-
erenties
sureau.
axatie-
ets af.
0440
165
vlezen
c.ban
met de
tebiteu-
listratie-
loet b.v.
ne wor-
ifspraak
szaken.
4
134790
Opnieuw is aan de dag getreden dat deze
machten zich voorbereiden op een giganti
sche chantage. Na het vredesinitiatief van
de Egyptische staatsleider Sadat ten op
zichte van Israel heeft de Islam wraak
gezworen. West-Europa, de Verenigde Sta
ten en Zuid-Afrika, geldende als vrienden
en steunpilaren van de staat Israel, kun
nen door de manipulaties van de Iraanse
religieuze leiders getroffen worden in een
van hun belangrijkste levensaders, de olie
stroom. Hoe ook de Iraanse crisis wordt
opgelost, het is welhaast zeker dat de Per
zische olie en de toevoerwegen die door
Perzië worden beheerst verloren zullen
zijn voor Israel, maar ook voor de vrien
den van deze joodse staat, tenzij deze
vrienden hun steun aan Israel opzeggen.
De sjah heeft uit geheel andere dan
vriendschappelijke gevoelens tot dusver
de Iraanse olie rijkelijk laten toevloeien
aan Israel. Hij bleef doof voor de aan
drang van Arabische landen en actiegroe
pen om de export naar Israel te verminde
ren of stop te zetten. Als het echter om zijn
troon gaat, zal de sjah die ommezwaai
gemakkelijk maken. Even gemakkelijk als
hij tien jaar geleden tienduizenden Koer
den verried, die op zijn steun rekenden in
hun verzetsstrijd tegen Irak. In 1967, toen
Israel voor de zoveelste maal voor zijn
bestaan vocht, kon Irak niet meedoen met
de Arabische aanvallers, omdat het door
de sjah en door de Koerden werd bezigge
houden. Als nu een nieuwe „heilige oor
log" zou worden uitgeroepen, zou het
machtige Iraakse militaire potentieel te
gen Israel in het vuur worden gebracht.
Tegen een Israel dat zonder Perzische olie
en wellicht ook zonder olie van elders,
omdat die leveranciers onder druk van de
i Iraanse chantage zouden staan vrijwel
machteloos zou worden, vooral in een wat
langer durende strijd.
Dit vooruitzicht is voor de Israëlische
regering niet nieuw, maar zij heeft het
altijd gevreesd als de ernstigste bedreiging
die het land zou kunnen overkomen. Dat is
ook mede de verklaring voor de Israëli
sche aarzeling om zichzelf te beroven van
uitwijkmogelijkheden rondom zijn enge
grenzen, zoals Egypte dat via Camp David
heeft geëist. Nu is die dreiging uiterst reëel
geworden. Het agressieve front van de
Islam sluit zich in Teheran, met of zonder
de sjah. En achter dat front verenigen zich
twee machten die sinds mensenheugenis
altijd samen de wereld op de knieën heb
ben gedwongen: een religie en onvoorstel
baar veel geld.
>HIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
De ambassadeur van Iran in de Verenig
de Staten, Ardeshir Zahedi, overigens een
schoonzoon van de sjah, heeft eveneens
len van het Front, sluit zich daarmee auto
matisch buiten het Front”, aldus Sandjabi.
Hij weigert op dit moment over de forma
tie van een nieuwe regering te praten.
De invloedrijke, in Frankrijk verblijven
de, religieuze Iraanse leider Khomeiny
heeft gesteld dat de sjah eerst het land
moet verlaten voordat er een nieuwe rege
ring wordt gevormd. De monarchie moet
in zijn ogen worden afgeschaft.
Volgens Khomeiny is het een leugen dat
de olieproduktie voor intern Iraans ge
bruik stil is komen te liggen. Alleen voor
wat de export betreft zou er niet meer
worden geproduceerd. De religieuze leider
heeft gezegd dat er op kunstmatige wijze
een olie-tekort in Iran wordt gecreëerd om
op die manier de demonstraties tegen de
sjah een halt toe te roepen. Op 5 januari
loopt de verblijfsvergunning van Khomei
ny in Frankrijk af. Hij zou inmiddels een
verlenging hebben aangevraagd. Die de
monstraties gingen overigens gisteren in
Iran onverminderd door. Zeker vijftien
mensen zouden zijn doodgeschoten omdat
zij zich niet aan de avondklok zouden
hebben gehouden. Bij een treffen in Tehe
ran tussen leger en betogers zouden vijf
mensen om het leven zijn gekomen. In
andere steden zouden dertien demonstran
ten zijn doodgeschoten.
De belangrijkste adviseurs van de Ame
rikaanse president Carter zijn gisteren in
een spoedvergadering op het Witte Huis
bijeengekomen om de jongste ontwikke
lingen in Iran te bespreken
Het Amerikaanse vliegdekschip Con
stellation zal spoedig de Filippijnen verla
ten om op te stomen naar de Perzische
Golf. Vier andere schepen zouden het
80.000 ton metende moederschip escorte
ren. Naar schatting duurt de reis een week.
Van officiële Amerikaanse zijde werd
geen commentaar op deze berichten gege
ven. President Carter zou besloten hebben
door middel van het zenden van dit kon
vooi met name de Sovjet-Unie te waar
schuwen niet in Iran tussenbeide te ko
men.
De Israëlische premier Begin heeft giste
ren verklaard dat in geval van nood de
Verenigde Staten Israel gedurende vijf
jaar van olie zullen voorzien. Israel is voor
het grootste deel van zijn olie-invoer af
hankelijk van Iran. Met Mexico is overeen
gekomen dat dit land Israel vijf jaar terzij
de zal staan wat olieleveranties betreft als
Iran ook op langere termijn als leverancier
voor Israel zou wegvallen. Mocht Mexico
niet aan de Israëlische behoeften kunnen
voldoen dan zullen de Verenigde Staten
volgens premier Begin inspringen.
een sloot terecht. Zijn twaalfjarige zoon
moest met ademhalingsmoelijkheden in
het ziekenhuis van Heerenveen worden op
genomen.
De prijscompensatie die berust op over
eenkomst of bestendig gebruik mag in het
algemeen doorgang vinden. Als er geen
overeenkomst bestaat mag er per 1 januari
een compensatie worden toegekend van
2,21 procent.
Er zijn geen algemene verhogingen van
het loon toegestaan, maar de onkostenver
goedingen mogen wel aan de prijsstijgin
gen worden aangepast.
Enkele andere zaken die zijn toegestaan
betreffen uitbreiding van de basisvakantie
met één dag, verhoging van de vakantie
bijslag met een half procent tot maximaal
acht procent, de invoering of wijziging van
een pensioenregeling en het invoeren van
een regeling voor vervroegd uittreden van
werknemers van 63 en 64 jaar.
De regeling voor de prijscompensatie, de
dag vakantie en de verhoging van de va
kantiebijslag zijn verplicht veor werkne
mers die in het laatste kwartaal van 1977
zesduizend gulden of minder verdienden.
DEN HAAG (ANP). Minister Albeda
van Sociale Zaken heeft de arbeidsvoor
waarden van werknemers die niet onder
een CAO vallen geregeld. Na advies van
het centraal georganiseerd bedrijfsleven
is vanaf maandag het volgende bepaald:
De KLM heeft eergisteren meegedeeld
tarieven vanuit Nederland per 1 februari
te willen verlagen. Dit behoudens goed
keuring van de Australische regering.
Bij Quantas is grote verbazing over de
nieuwe KLM-tarieven ontstaan. De Aus
tralische luchtvaartmaatschappij is met
de Australische regering van mening dat
deze tarieven veel lager zouden moeten
worden. Men denkt hierbij aan een tarief
vergelijkbaar met de sinds half december
geldende tarieven op de diensten tussen
Australië en Engeland. De zegsman gaf als
voorbeeld het tarief Londen-Sydney, dat
nu in het laagseizoen 344 Engelse pond
1403) bedraagt. In het hoogseizoen is dit
tarief 588 Engelse pond 2407).
SCHIPHOL. De Australische lucht
vaartmaatschappij Quantas vindt de ta
rieven die de KLM per 1 februari wil
invoeren op de diensten vanuit Nederland
naar Australië, te hoog.
Puin- en vuilafvoer per container
De poort op de omslag van Erbij is
opgetrokken door Ad Versluys.
Een andere tekenaar, Jan Willem van
Weersverwachting van het KNMI tot
vanavond:
De Verenigde Naties hebben 1979 uit
geroepen tot ,;Het Jaar van het Kind”.
H M. de Koningin heeft in haar kersttoe
spraak benadrukt, dat het kind in al zijn
geledingen moet worden geholpen. On
ze nationale puzzelactie t.b.v. de Stich
ting „Het Gehandicapte Kind” sluit hier
bij volkomen aan. Om de plannen te
kunnen verwezenlijken, die de deelne
mende organisaties zich voor het ko
mende jaar hebben gesteld is veel geld
nodig, dat slechts met aller inspanning
ter beschikking kan komen. Daarom
wordt vandaag de kerst-puzzel herhaald
en bent u in de gelegenheid de oplos
singen tot en met zaterdag 6 januari
1979 in te zenden. Start het nieuwe jaar
goed. Zie verder de puzzelpagina in
deze krant.
Vugt geeft zijn eigen, wat Jeroen Bosch-
achtige visie op Utopia, waarin hij Eros
ontdekte
)6
nnd.
221
284
315
378
441
503
551
787
I759
Parklaan 14a,
L Haarlem.
TL Tel. (023) - 31 79 50
TL De gehele dag
geopend, ook
tijdens de lunch-
f pauze en
donderdagsavonds.
I6
nnd.
01
159
192
190
>88
>54
132
ran een
trotech-
jriceert.
s.
Veel bewolking met plaatselijk
sneeuw. Matige tot krachtige, in het
Waddengebied nu en dan stormachtige
oostelijke wind. Middagtemperaturen
omstreeks min drie graden.
Een mens die zich inbeeldt dat er
dingen zijn die hij verplicht is te
geloven, kan nauwelijks meer
eerlijk zijn.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG- Gladheid en sneeuwval
hebben gisteravond en afgelopen nacht
het verkeer veel problemen bezorgd.
Vooral in de noordelijke provincies, delen
van Overijssel en Noord-Holland onder
vonden automobilisten hiervan de gevol
gen.
In Groningen en Friesland was verkeer
op de binnenwegen praktisch onmogelijk
door sneeuwstormen. Op veel Friese we
gen lag een laag ijs van vijf centimeter dik.
Tientalle auto’s kwamen door slippartijen
in sloten, rivieren en kanalen terecht.
In het Friese Follega kostte dat gister
avond de 36-jarige A. de Man uit Luttel-
geest (N.O-polder) het leven. Op de weg
Follega-Lemmer kwam hij na een slip in
Iedereen ziet vooral op het scheiden
van de jaarmarkt fraaie dromen en wen
sen voor zich. Een nieuw jaar. Er moet
ergens wel een Utopia aan de kim
liggen. Waar vind je de ingang naar dat
land?
De bijlage van deze week, aan de
vooravond van de jaarwisseling, is ge
wijd aan Utopia. Wij zijn gaan speuren
naar gegevens over het gebied, waar
men meent het ware geluk te kunnen
vinden.
De naam van Utopia dook op bij
Thomas More. Daarna werd die naam
een begrip. Wijsgeren en schrijvers
woelden in de utopische velden. Musici,
filmers, beeldende kunstenaars sportlie
den, reclameboys, architecten, choreo
grafen, socialisten, gelovigen en wie al
niet geven en gaven hun eigen kijk op
Utopia. De wereld is er van doortrokken.
dige ge-
V en lift
straat te
slaapka-
ee vaste
e grond.
Ingen:
DAR ES SALAAM (Reuter). De Na-
mibische zwarte nationalistische leider
Sam Noejoma heeft er gisteren voor ge
pleit dat de Organisatie voor Afrikaanse
Eenheid (OAE) zijn guerrillabeweging, de
SWAPO, moderne wapens verstrekt.
Op een persconferentie in de Tanzani-
aanse hoofdstad Dar es Salaam zei hij dat
zijn guerrillastrijders onder meer lucht
doelgeschut nodig hebben om het op te
nemen tegen Zuid-Afrika. Dit land ge
bruikt straalvliegtuigen van het type Mira
ge en Buccaneer, tanks en pantserwagens.
verhalen over een tijdelijk terugtreden
van de regerende vorst nadrukkelijk ont
kend
Uit Washington werd de afgelopen nacht
vernomen dat 'de moeder van de sjah en
verschillende andere leden van de keizer
lijke familie op zeer korte termijn in de
Verenigde Staten worden verwacht. Op
vallend is dat het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken en de Iraanse
ambassade in Washington op geen enkele
manier op deze berichten wilden ingaan.
Wat wel vast lijkt te staan is dat de sjah
gisteren een gematigd leider van de oppo
sitiepartij Nationaal Front -, Sjapoer Bak-
tiar, opdracht heeft gegeven een burgerre
gering te vormen. Uit doorgaans betrouw
bare bronnen werd vernomen dat de rege
ring van generaal Azhari is afgetreden en
vandaag een nieuw kabinet wordt be
noemd.
Met de instemming van de sjah het land
tijdelijk te verlaten zou worden voldaan
aan een van de voorwaarden die de nieuwe
formateur zou hebben gesteld. Andere
voorwaarden zouden het opheffen van de
geheime politie, Savak, zijn, de ontbinding
van het parlement en het ressorteren van
het ministerie van Defensie onder de di
recte verantwoordelijkheid van Baktiar.
De voorzitter van het Nationaal Front,
Karim Sandjabi, heeft laten weten dat er
binnen het Front geen discussie wordt
gevoerd of zal worden gevoerd over het
aanvaarden van de taak van formateur
door Baktiar. „Wie afwijkt van de beginse-
rf- Uit protest tegen het bewind van de sjah staken betogers in de hoofdstad Te
heran gisteren allerlei voorwerpen in de brand. De vuren zijn langzamerhand
een vast beeld in de Iraanse hoofdstad en andere plaatsen geworden.
Als gevolg van de nieuwe, verwarde ont
wikkelingen is een voor vandaag geplande
bijeenkomst van de Iraanse Senaat afge
last. De Iraanse radio die dit meldde gaf
geen nadere bijzonderheden
De ongeveer vierhonderd Nederlanders
die zich in Iran bevinden verkeren volgens
het ministerie van Buitenlandse Zaken in
Den Haag „in goede welstand”. Indien
nodig wordt een evacuatieplan uitgevoerd.