I
Palestij nen gedood
Syrië en Irak
praten over
op 17 mensen
samensmelting
Gaswolk boven
bij gevechten
in Nicaragua
Twee doden bij
aanslagen in
Baskenland
Nieuwe Syrische
beschietingen
in Beiroet
Verpleger paste
euthanasie toe
Doden bij explosie
in Bondsrepubliek
Ds. King-prijs
voor Carter
deel Schotland
h
bij actie in Israel
Gemeenschap pakt zuivel hard aan
Binnen enkele dagen islamitische staat Iran”
L
Een droom
Daarom
Appeltje
3
MAANDAG
JANUARI
1 5
19 7 9
BINNEN- EN BUITENLAND
2
(Van onze redactie buitenland)
jrwoesi
istitutii
is
Vraag
ijzend
istratie
water
iteriaa
Bram
loeke
door Nico Scheepmaker"
TEHERAN-PARIJS. De ayatollah Khomeini, de bij Parijs in
ballingschap levende belangrijkste tegenstander van de sjah van Iran,
heeft gisteren verklaard „binnen enkele dagen” de vorming van een
regering in Iran bekend te zullen maken en verder dat de vorming van
een islamitische republiek „zeer nabij” is.
jelaten
onio Bo-
ontvoerd
io, is za
iële zijde
familie
El Salva
e buiten-
van het
die ook
diging Zeker 15 doden
Khomeini kondigt republiek aan
dig Labo
(Van onze redactie buitenland)
het getij
rsoonlijkt
De schadt
iljoen gul-
ik van dt
ers
tegen de
i waar dal
ing schrij-
larheid ii
ire wijze
bevoegd-
kunnen
■open en-
ak van de
■n demon-
'ressie en.
Ija (Kam
ig op hel
ering een
mistische
nmunisti-
and had-
?rd. In de
i Dalfsen
sn zonder
mpliceer-
et Zwarte
>pij Over
gedicht
/rachtau
dreamer, -i
in Niger
leen. He
rgebrach
Stichtin
intwikke
Sahelpi
/oer naa
■orig jaa
iroject i
'oor Vee
aan di
laborato
oorzaai
dag on
is begon
bekend
■cijferen
liljoenen
van het
Khomeini die in het verleden steeds liet
weten zelf geen politieke aspiraties te heb
ben, zei ook dat hij de „sterke man” in een
dergelijke islamitische republiek zou wor
den.
In de hoofdstad Teheran kreeg het kabi-
vai net Baktiar het vertrouwen van de Eerste
De steeds weer in de Arabische media en
gisteren weer in officiële Syrische media
terugkerende meldingen van een ophan
den zijnde unie tussen Syrië en Irak moe
ten echter wel in het juiste perspectief
gezien worden. De verzoening tussen Da
mascus en Bagdad, die tien jaar lang el-
MADRID. In Spaans Baskenland zijn
het afgelopen weekeinde bij aanslagen
twee leden van de Guardia Civil om het
leven gekomen en twee andere politie
mannen zwaar gewond.
Voor de kleine melkproducenten zal de
melkheffing vooralsnog gehandhaafd
blijven op het huidige peil (0,5 percent
van de interventieprijs per liter melk die
door de boeren aan de melkfabriek
wordt afgeleverd). De hogere heffing
voor de grote producenten en de automa
tische verhoging naar mate de produktie
BEIROET (Reuter/UPI). Minstens
18 mensen kwamen om het leven en 73
werden gewond toen Syrische troepen za
terdagmiddag christelijke wijken van de
Libanese hoofdstad Beiroet bestookten
met tanks, raketten en zware artillerie.
Dit is in ziekenhuiskringen in Beiroet
vernomen.
„Dit is moord” zei een woordvoerder van
de christelijke rechtse Nationale Liberale
Partij van oud-president Camille Cha-
moun. Naar schatting kwamen meer dan
150 raketten neer op dichtbevolkte christe
lijke wijken in het oostelijk stadsdeel van
Beiroet.
Volgens een woordvoerder van een zie
kenhuis was het aantal slachtoffers zo
groot, omdat veel burgers naar de stad zijn
teruggekeerd sinds de zware gevechten in
de Libanese hoofdstad drie maanden gele
den.
stijgt, zijn volgens de commissie-deskun-
digen, in combinatie met een algehele
prijsstop, effectieve middelen om de
reeds jaren bestaande overproduktie in
de zuivelsector tegen te gaan.
Een algehele bevriezing van de land
bouwprijzen, waaraan de commissie wil
vasthouden, komt volgens een deskundi
ge van landbouwcommissaris Gunde-
lach neer op een verlaging van 7,5 per
cent van de reële prijzen (waarin de
kostenstijging en de inflatie van het afge
lopen jaar zijn meeberekend). Verwacht
wordt dat de belangenorganisaties van
de boeren hiertegen krachtig verzet zul
len bieden. De Europese prijzenmara-
thon belooft dit jaar extra moeilijk te
worden, omdat de landbouwministers
ook nog een oplossing moeten vinden
voor het vraagstuk van de monetair com
penserende bedragen (MCB’s).
(Van onze redacteur in Skandinavië,
Henk Ruyssenaars)
STOCKHOLM. Een 18-jarige verple
ger in Zweden zegt aan zeventien bejaar
den „doodshulp” te hebben verleend. De
jongeman had een dosis gif door hun
maaltijden gemengd. Zijn verklaring is
niet in alle gevallen te staven, want de
meeste overledenen zijn, zoals gebruike
lijk in Zweden, gecremeerd.
In de Zweedse dagbladen werd het
woord massamoord gebruikt, maar de ver
pleger houdt vol de bejaarden op hun
verzoek uit hun lijden te hebben verlost.
De officier van Justitie verklaarde dat de
verpleger „een enorm gevoelige jongeman
is, die de mogelijkheden die hij had heeft
misbruikt. Het debat over euthanasie dat
de afgelopen maanden in Zweden is ge
voerd, heeft blijkbaar grote invloed om
hem gehad”.
Het verdwijnen van de MCB's, alsmede
het verminderen van de overproduktie
door een straffe prijspolitiek, zal volgens
de verwachtingen bij de Europese Com
missie leiden tot vermindering van de
landbouwuitgaven, die nu tweederde van
de Europese begroting opslokken.
danks de monetaire onrust, heeft echter
geleid tot wijziging in de agrarische han
del en min of meer kunstmatige subsi
dies. De MCB’s hebben de Duitse land-
bouwexport bevorderd en de Britse
voedselprijzen laag gehouden, om maar
twee van de bekendste effecten te noe
men.
De Negen zijn het erover eens dat aan
de MCB’s een eind moet komen. Maar
afbraak in drie jaar, zoals Parijs zou
hebben voorgesteld, is vooral Duitsland
veel te gortig: dit zou namelijk neerko
men op een flinke daling van de inko
mens van de boeren. Om die reden willen
de Negen de MCB’s nader bekijken, in
samenhang met het prijsbeleid voor de
komende jaren. De Europese Commissie
wil dat de negen zich ertoe verbinden dat
de MCB’s systematisch zullen worden
afgebroken als het Europees Monetair
Systeem volledig in werking is getreden.
iie op
ksbergs
/oorlop
ibben d
ijn ree<
mnende
vogels e
Ierland:
Vogels e
i daarei
oekenkc
'en in d
Daar sta ik nu dus, op dezelfde plaats
waar overdag nog de beide officiële inlei
ders van de culturele manifestatie gestaan
hadden: Rudi van der Velde, als wethou
der en vertegenwoordiger van de gemeen
te Amsterdam, en Jan Blok, als bestuurs
lid of voorzitter of zoiets van het Internati
onale Comité „Stop de neutronenbom”. Af
en toe vergaten zij in hun redevoering dat
„Stop de kernwapenwedloop” er ook bij
hoorde, als zalf op de schrijnende wonde
van allé niet-CPN’ers die hun naam had
den geleend aan het Comité van Aanbeve
ling of zich bereid hadden verklaard op te
treden. De verhouding niet-CPN’ers tot de
CPN’ers in het comité en op het podium,
leek me omgekeerd evenredig aan de ver
houding niet-CPN’ers tot de CPN’ers in de
zaal en op de eerste ere-rij. Van der Velde
en Blok hadden natuurlijk ook als CPN-
voormannen aangekondigd kunnen wor
den, maar op de gedane manier leek het
wat algemener. Alleen jammer dat Jan
Blok zichzelf verried, zoals in de meidagen
van 1940 als non verklede parachutisten
zich verrieden door instinctief hun benen
te sluiten in plaats van ze te spreiden als
onverwacht een appeltje in hun schoot
werd geworpen. Niet dat iemand Jan Blok
een appeltje had toegeworpen, maar toen
hij zijn toespraak had beëindigd en ieder
een instemmend applaudisseerde, begon
hij volgens goed oostblokkiaans gebruik
ook zelf mee te klappen. Aj!
RECKLINGHAUSEN (AFP). In een
bar in de buurt van Recklinghausen in
Rijnland-Westfalen, zijn in de nacht van
vrijdag op zaterdag vijf personen bij een
ontploffing gedood en een zwaar gewond.
De nog door onbekende oorzaak ontsta
ne explosie veroorzaakte een schade van
naar schatting een half miljoen.
I had a dream Ik zit in de stampvolle
zaal van het RAI Congresgebouw, tijdens
de culturele manifestatie gewijd aan „Stop
de neutronenbom Stop de kernwapen
wedloop”, in het rechter gedeelte op de
eerste rij. Tot zover loopt de droom paral
lel met de werkelijkheid. Op het podium,
achter de microfoon, staat Viola van Em-
menes, zij moet wat minuten volpraten
omdat achter het gesloten gordijn wat
changementen moeten plaats vinden. Ook
dit gedeelte van mijn droom loopt nog
synchroon met de realiteit van die feeste
lijke solidariteitsdag op zaterdag 13 janua
ri 1979. Viola ziet mij zitten, en roept
baldadig in de microfoon, om de tijd te
vullen, dat zij daar warempel een lid van
het Comité van Aanbeveling ziet zitten de
bekende columnist Nico Scheepmaker:
„Kom even bij de microfoon en vertel de
mensen nu eens waarom jij tegen de neu
tronenbom bent!”
Dit is erger (denk ik in mijn droom) dan
de violist die in het restaurant bij je tafel
tje komt spelen. Het is zelfs erger dan de
moderne toneelspeler die in Theater Mic-
kery van het podium springt om jou, uitge
rekend jou, het podium op te slepen om
een arme gastarbeider uit te beelden. Ik
sta (in mijn droom) zo schutterig mogelijk
op, begeef mij, mij sterk bewust van al die
duizenden ogen die op Kwatta gericht zijn,
naar het trapje dat opwaarts naar het
podium voert, en sta even later naast Vio
la. Wie zou dat niet willen, zonder dat er
drieduizend mensen naar zitten te kijken?
Ik kijk terug en zie op de eerste rij in het
midden de hoogwaardigheidsbekleders
van deze culturele manifestatie zitten:
CPN-voorzitter Hoekstra, CPN-kamerlid
Wolff, en een aantal anonieme en hoogst
waarschijnlijk oostblokkiaanse diploma
ten. Het is verwonderlijk hoe scherp een
droom de werkelijkheid soms kan terug
halen, al ontbreekt in mijn droom de foto
graaf die aan mij kwam vragen of ik wist
wie naast Joop Wolff zat, want die inlich
ting had men hem niet willen geven. Zo
weigerde de CPN kort na de oorlog (vertel
de Berend Boudewijn me, die meende het
een keer bij Gerard Reve gelezen te heb
ben) aan Het Parool de namen te geven
van de CPN’ers die zich kandidaat hadden
gesteld voor de verkiezing van de gemeen
teraad, als ware dat een groot partijge-
heim dat nooit naar buiten mocht uitlek
ken
gj
(Van onze redactie buitenland)
ATLANTA. President Carter van de
VS heeft gisteren in Atlanta, in de Ameri
kaanse staat Georgia, de Martin Luther
King-prijs voor vrede en geweldloosheid
in ontvangst genomen.
De bijeenkomst werd bijgewoond door
650 genodigden, onder wie de weduwe van
de vermoorde Amerikaanse negerleider
naar wie de prijs is genoemd.
(Van onze redactie buitenland)
GLASGOW Een geheimzinnige gas
wolk, die veel misselijkheid en tranende
ogen veroorzaakte, is er de oorzaak van
geweest, dat veel bewoners van Midden-
Schotland gisteren binnenshuis bleven.
Deskundigen hebben niet kunnen vast
stellen waar de gaswolk, die naar rotte
eieren stonk, vandaan kwam en om wat
voor gas het precies ging.
irezjnjev
een be-
n „socia-
lussisdi
'an altijd
zich vol-
nen va»
ideolo-
actie uit de ramen. Een van hen kwam
daarbij om het leven en twee raakten
gewond. Een Israëlische soldaat liep even
eens verwondingen op.
Volgens een militaire woordvoerder in
Tel Aviv hadden de Palestij nen een grote
hoeveelheid wapens en explosieven bij
zich. Op het moment van de overval be
vonden zich 230 bejaarden in het rusthuis.
Het is niet de eerste keer, dat in de grens
plaats Maalot door Palestijnen een overval
wordt uitgevoerd. In mei 1974 overvielen
guerrilla’s een school. Bij het daaropvol
gend gevecht vielen er dertig doden en
tachtig! gewonden, voor het merendeel
scholieren.
Overigens werd in Jeruzalem gister
avond bekendgemaakt, dat drie para-mili-
taire nederzettingen zullen worden geves
tigd op bezet Arabisch gebied. Twee ne
derzettingen komen op de Westelijke Jor-
daanoever en de derde in de Gaza-strook.
Een eerder bericht, dat vier nieuwe bur
gerlijke nederzettingen zouden worden ge
vestigd op bezet gebied zijn tegengespro
ken. Volgens een woordvoerder van land
bouwminister Sharon, is Israel niet afge
stapt van het verbod op uitbreiding van
burgerlijke nederzettingen in bezet gebied.
Dus daar sta ik nu in mijn droom naast
Viola van Emmenes. Zij had het presente
ren van Letty Kosterman overgenomen,
die niet had kunnen nalaten het publiek
even te plagen door te laten merken dat zij
en Viola van de Partij van de Arbeid
waren. Licht gejoel. O, u hebt liever Van
Agt?, zei ze toen. Luid gejoel, en geroep
van: „Maar ook niet Den Uyl!”. Instem
mend gejoel. Een overdekte toogdag dus
van de CPN, toevallig voor een tamelijk
goed doel. „En vertel de mensen eens”,
zegt Viola tegen me in mijn droom, „waar
om jij tegen de neutronenbom bent?”
„Dat is heel eenvoudig”, zeg ik. „Ameri
ka heeft de neutronenbom. Als ze die ooit
gebruiken, zullen ze de eerste op de Sow-
jet-Unie gooien, en je weet hoe die neutro
nenbom werkt. Sjtsjaranski, Butman en
Ginzburg zullen verdampen, maar die con
centratiekampen blijven onverlet, die kun
nen meteen weer gebruikt worden. Daar
om ben ik tegen de neutronenbom!”
De bijval uit de zaal was zo ovationeel
dat ik er wakker van schrok.
■st-Duits
wapens
mse mill-
jzen. Dt
van een
inia va»
ntie over
gen. De
door de
estduitst
ibodja er van ETA-Militar, de militaire vleugel van
hulp aar de Baskische afscheidingsbeweging ETA.
De aanslagen gebeurden kort na elkaar
op vrijwel dezelfde plaats, bij het plaatsje
Azcoitia. Hoewel tot nu toe nog geen enke
le organisatie de verantwoordelijkheid er
voor heeft opgeëist, neemt de Spaanse
igvaii hel P°htie aan, dat de aanslagen het werk zijn
de Baskische afscheidingsbeweging ETA.
Eveneens in het weekeinde werd in het
Zuidfranse plaatsje Saint Jean de Luz de
kassier van ETA-Militar, de 34-jarige José
Manuel Pagoaga, bij een aanslag zwaar
gewond. Twee extreem-rechtse organisa
ties hebben de verantwoordelijkheid hier
voor opgeëist.
De Spaanse regering heeft 2000 politie
mannen naar Baskenland gestuurd ter
versterking van de veiligheidstroepen. De
sterkte van de veiligheidstroepen bedraagt
nu 10.000 man.
(Van onze redactie buitenland)
MANAGUA. Bij botsingen tussen le
den van de Nationale Garde van Nicara
gua en guerrillastrijders van het Sandi-
nistische Nationale Bevrijdingsfront, zijn
tijdens het weekeinde in Nicaragua zeker
15 mensen om het leven gekomen, zo is
door de autoriteiten in de hoofdstad Ma
nagua bekendgemaakt.
DAMASCUS. Gisteren maakte Radio
Damascus bekend dat Syrië en Irak bin
nen afzienbare tijd tot één natie zullen
samensmelten. Aan het hoofd van de Sy-
risch-Iraakse eenheidsstaat zou een presi
dent komen, die dan tevens opperbevel
hebber zal worden van de gemeenschap
pelijke legers.
(Van onze redacteur in België Jan Gerritsen)
Voor de Europese zuivelboeren heeft de Europese Commissie deze week minder
aangename verrassingen in petto. De commissie wil dat toename van de melkproduk-
tie automatisch zal leiden tot verlaging van de interventieprijs dat is de prijs die de
veehouders voor de melk krijgen. Naast de bevriezing van de landbouwprijzen op het
huidige peil, is dit het voor de Nederlandse veehouders belangrijkste onderdeel van
de prijsvoorstellen voor het komende Europese landbouwjaar.
de landbouwministers het eind decem
ber niet eens werden over de door Frank
rijk geëiste snelle afbraak van de be
staande MCB’s. Bonn, dat in deze kwes
tie recht tegenover Parijs staat, is met de
meeste overige lidstaten en de Europese
Commissie van mening dat de proble
men rond de MCB’s in nauwe samen
hang met het prijsbeleid moet worden
opgelost. Volgende week komt dit pro
bleem ook bij de landbouwministers op
tafel.
Monetair compenserende bedragen
zijn heffingen en subsidies die worden
toegekend bij de export van landbouw-
produkten binnen de Gemeenschap,
waar de munten van de lidstaten ten
opzichte van elkaar „zweven”. Wat be
doeld was om de eenheid van de Europe
se landbouwmarkt te handhaven on-
oerde.
;eft Viel
dat Viel
eschoten
nese sol-
Cwangsil
.gedwon-
!r is geen
•s.
De autoriteiten hebben niet meegedeeld
aan welke kant de slachtoffers zijn geval
len.
De zwaarste gevechten deden zich voor
in Esteli.
Leiders van de oppositie tegen president
Somoza van Nicaragua hebben de vor
ming van een nieuwe groepering aange
kondigd, het Nationaal-Patriottisch Front.
De groepering bestaat uit socialisten,
christen-democraten, vakbondsleden en
journalisten. De partij kondigde de vor
ming aan van een nieuwe regering en de
oprichting van een nieuw patriottisch le
ger
Eind deze week legt de Europese Com
missie, het „dagelijks bestuur” van de
Europese Gemeenschap, de laatste hand
aan de prijsvoorstellen: dan worden de
cijfertjes ingevuld. Volgende week
maandag zullen de ministers van Land
bouw van de Europese Negen een eerste
reactie geven. De bewindslieden krijgen
dan ook een ander voorstel voorgelegd:
een verhoging van de zogenoemde mede-
verantwoordelijkheidspremie („melk
heffing”) voor bedrijven met een bepaald
produktieniveau.
Kamer, de Majlis, De Tweede Kamer zal
zich morgen uitspreken. Verwacht wordt,
dat het kabinet morgen van een kleine
meerderheid het vertrouwensvotum zal
krijgen. In de hoofdstad wordt ook ver
wacht dat na de motie van vertrouwen in
de Majlis, de sjah het land zal verlaten. In
hofkringen wordt volgehouden, dat het
hierbij slechts zal gaan om een vakantie
van beperkte duur, maar premier Baktiar
liet weten de sjah te hebben gevraagd voor
een langere periode te vertrekken, tenein
de de rust in Iran te doen wederkeren.
Overigens werd er zaterdag en gisteren
in onder meer Teheran weer op grote
schaal betoogd tegen de sjah. Op het uni
versiteitsterrein van Teheran, welke uni-
versiteit voor het eerst na tien weken weer
open ging, verzamelden zich zaterdag en
ook gisteren tienduizenden opposanten
van het regime.
In Masjid-e-Solaiman werden gisteren
zes jonge cadetten doodgeschoten door
soldaten van het Iraanse leger toen de
cadetten hun militaire basis verlieten om
een demonstratie tegen de sjah bij te wo
nen.
In Teheran kwam zaterdag de regent-
schapsraad bijeen die de sjah tijdens diens
afwezigheid moet vervangen. Volgens pre
mier Baktiar, die deel uitmaakt van de
raad, zal de sjah eerst een land in het
Midden-Oosten of Europa bezoeken en
vervolgens naar de Verenigde Staten
gaan.
De premier zei ook, dat de sjah het leger
had gevraagd trouw te betuigen aan het
kabinet van Baktiar. De premier herhaal
de, dat als zijn poging rust te brengen in
het land mislukt, een staatsgreep voor de
deur staat: „Een staatsgreep is mogelijk,
zelfs waarschijnlijk, als mijn regering zou
mislukken”, aldus premier Baktiar.
(Van onze redactie buitenland)
TEL AVIV-BEIROET. Drie Palestijnse guerrillastrijders zijn zaterdag doodge
schoten toen zij probeerden een rusthuis in het noorden van Israel, in de stad Maalot, te
bezetten.
Israëlische troepen, op de hoogte van het
feit, dat Palestijnen de grens van Libanon
en Israel hadden overgestoken, wisten de
gijzelingsactie te verhinderen.
Een Palestijn was het rusthuis al binnen
gedrongen waar hij een echtpaar en hun
zoon onder schot hield. De twee anderen
hadden zich in de tuin van het gebouw
verborgen. Zij werden daar ontdekt en
doodgeschoten. De derde Palestijn liet zijn
gijzelaars gaan en probeerde te ontvluch
ten. Ook hij werd doodgeschoten.
Een aantal in paniek geraakte inwoon
sters van het rusthuis sprong tijdens de
President Hafez al-Assad van Syrië (links) en president Ahmed Hassan al-Bakr van
Irak.
kaars ideologische doodsvijanden zijn ge
weest, is nog maar nauwelijks drie maan
den oud en kwam vooral tot stand als
reactie op de alom in de Arabische wereld
afgekeurde Camp David-akkoorden en de
dreigende afzonderlijke vrede tussen Is
rael en Egypte.
De Syrische-Iraakse unieberichten moe
ten ook gezien worden in het licht van het
officiële staatsbezoek dat de Iraakse presi
dent Ahmed Hassan al Bakr over tien
dagen aan Damascus zal afleggen. Het
wordt een zekere bezegeling van de
Iraaks-Syrische verzoening, maar een ech
te unie zal in de praktijk nooit van de
grond komen, gezien de vele sociaal-eco-
nomisch en politiek verschillende'belan
gen die beide landen hebben.
De Iraaks-Syrische demonstratie van so
lidariteit kan uitgelegd worden als aan
moediging voor de vandaag in Damascus
begonnen zitting van het Palestijnse parle
ment in ballingschap.
De militaire betekenis van een Iraaks-
Syrische samensmelting wordt door wes
terse diplomatieke kringen in Beiroet en
Damascus van ondergeschikt belang ge
zien: Israel is verreweg de grootste militai
re macht in het Midden-Oosten, waartegen
geen enkele combinatie van Arabische
landen op kan.
Naar schatting 400.000 mensen demonstreerden zaterdag op de campus van de universiteit van Teheran tegen de sjah. Grote
portretten werden meegevoerd, waaronder dat van de religieuze leider Khomeini.
Zoals bekend, werd de start van het
Europese Monetaire Systeem (EMS) een
maand uitgesteld (tot 1 februari), omdat
achtergrond
tnjfel gj
