Alleen nog een troon voor een vleugellamme pauwetroon I Damiate Pers 9 NOTITIES OVER: IJmuider Courant Woonruimtewet Onvoldoende houvast Niet vrijuit F A Weerloze prooi y F- MAANDAG 1 5 JANUARI 19 7 9 4 M - Iran door Ton Nillissen Een nieuw te kopen tank door Marcel Enkelaar RU MB I Huurders en een wetsontwerp door A. L. G. Spaan I <V IJ leef bed ma; ger bij den ingt VOO dels star voo stre nen teer Jon dez» voo cerr bez1 ge Gec bij aan Jon hfi. U K( De Duitse Leopard II De Chrsysler XM-I Centrale rol Nederland in Centurion tank verlaat het strijdtoneel. HUURDER STRAKS VOGEL VRIJ? f 147,50 ir Wjjii; moei I- Het parlement zal zich met kracht verzetten tegen verslap ping van de huurbescherming. Dat is de algemene verwachting nu naast de Partij van de Arbeid ook CDA en VVD ernstige bezwa ren hebben laten horen tegen een aanzienlijk „lek” in het nieuwe wetsontwerp, waarin de relatie verhuurder-huurder moet worden geregeld. Die kritiek zal worden uitgesponnen tijdens de behande ling van dit wetsontwerp, binnen kort in de Tweede Kamer. Ze zal voornamelijk ten doel hebben te voorkomen dat de huurder vogel vrij wordt verklaard. Want die wordt zo goed als weerloos wan neer kantonrechters in de Rand stad (niet geliberaliseerd gebied) vorderingen tot ontruiming toe wijzen, zonder dat het slachtoffer nog drie jaar naar een ander huis kan uitzien. Terwijl de wereld ademloos toe ziet hoe in Iran een nog jonge dy nastie afbrokkelt en verkruimelt, maakt vele duizenden kilometers verderop de heilige man (ayatollah) Khomeini zich op, uit de betrekke lijke beslotenheid van het Franse dorpje Pont Chartrain te treden. men verwijzen naar de gewelddadi ge wijze waarop in Pakistan na de val van Bhoetto generaal Moham med Hak de islamitisering van zijn land ter hand nam, zichzelf betite lend als de Hand Gods. Men mag verwijzen naar islamitische staten als Saoedi-Arabië, Jemen en Aboe Dhabi waar verminkingen bij over treding van de heersende wet niet ongewoon zijn, waar tal van sociale en maatschappelijke verworvenhe den ontkend en een belangrijk d€el van de bevolking, de vrouwen, elke dag ervaart, wat het betekent „geen ziel” te bezitten. Maar ook zal Iran dan in een bur- gerstrijd verwikkeld raken. Als Te heran als maatschappelijk samen bindend centrum wegvalt zal het onrustig worden in het noorden waar de Koerden wonen, in het zuid en in Baloetsjistan waar de Baloe- chistani huizen, in het noordoosten DIRECTIE: Damiate Pers b.v. Mr. H. C. vanderMije HOOFDREDACTIE: Jos L. Lodewijks E. Koning (Vï VE Snee ben i ren in h< trum weg weer lang: ruilb ting Al was Een beur: postz Vo mat< voor door nen dat mid< dwij voor vijft Berg have daar zeesi Oud- stras jaar wordt gelaten voordat hij het bewuste pand moet hebben ont ruimd. Er is nog een ander argument dat de vakbeweging in aanmer king wenst te nemen om verstevi ging van de rechtspositie van de huurder te bepleiten. De aandacht van dit kabinet is voornamelijk gericht op koopwoningen en het aandeel huurwoningen in de totale woningvoorraad neemt nog steeds af. Een van de oorzaken is het onttrekken van huurwoningen aan die voorraad door middel van kooptransacties. En wanneer die kantonrechters nu zelf al vinden, dat de wet hen onvoldoende in staat stelt rechtvaardig belangen af te wegen, is het waarschijnlijk dat méér mensen een huurhuis zul- - len kunnen kopen voor eigen ge bruik of voor dat van hun huisge noten of verwanten, ten koste van de huurder. Op die manier staat zelfs de weg open tot allerlei vari anten op de speculatietrucs die staatssecretaris Brokx door mid del van een straffer gebruik van de Woonruimtewet 1947 (rechtvaardi ge verdeling) juist probeert aan te pakken. Mochten de voorliggende voor stellen onverhoopt het parlement halen, dan kan alleen een strakke, gemeentelijke toepassing van de Woonruimteweg 1947 zij het lang niet in alle gevallen uit komst bieden. Die wet maakt het mogelijk woonvergunningen voor huizen tot een huurgrens van 540 en een koopgrens van 270.000 te weigeren. Gemeenten waar deze wet niet meer geldt zouden de mi nister kunnen verzoeken hem weer van toepassing te verklaren. Maar het effect zou toch niet gro ter zijn dan dat van een noodver band. Het land zou het beste gediend zijn met een rechtvaardige huur wetgeving, waarin het huurders- belang niet wordt uitgeleverd aan vaak louter economische eige naars belangen. Een opmerkelijk schot voor de boeg heeft omstreeks de jaarwis seling de adviseur van de minister van Volkshuisvesting en Ruimte lijke Ordening dr. G. Slooff gelost. In de hoedanigheid van „huurder te Den Haag” liet hij in het tijd schrift „BOUW” weinig of niets heel van de ministeriële voorne mens. Als de wijzigingen van de huur- In feite gaat ook het parlement in deze huurbeschermingsaffaire niet vrijuit. Afgelopen zomer aan vaardde de Tweede Kamer wat al te haastig de Huurprijzenwet Woonruimte. Daarmee werd de waar men Armenen vindt. Volkerei die evenveel affiniteit hebben me de Iranezen als Spanjaarden me bind Zweden. Hun zonen zullen de kazen nes verlaten en terugkeren naar hui geboortegrond als de samenbinden de factor, de monarchie, wegvalt ei al die stammen en volken zullen zia met de islamitische republiek Iral nauwelijks verbonden voelen. Dal ook zal het politieke monstervei bond tussen de reactionaire islamie ten, de liberale en linkse intellectue len niet oplossen maar exploderei waarbij opnieuw in de grote stedei bloed, veel bloed, zal vloeien. Moet dan de man blijven heersa wiens Witte Revolutie rood is ver kleurd, wiens Sazemar Ettelaat Vi Ammnivat Kashvar (SAVAK) dui zenden mensen in haar duistere krochten heeft gemarteld en gebro ken, een man wiens familie zich to renhoog over de rug van het volk heen heeft verrijkt en tenslotte een man die heeft toegelaten dat ten koste van de verpaupering van een heel volk enkelen zich konden ver rijken? Die man mag inderdaad niet blijven heersen. De man, sjah Mo hammed Reza Pahlevi, is alleen dan nog bruikbaar, gezeten op zijn pau wetroon, beroofd van elke werkelij ke macht en teruggebracht tot sym bool waarachter werkelijk demo cratische en mensenrechten eerbie digende krachten kunnen werken aan een menswaardiger Iran, dan waarin de 25 miljoen de afgelopen 53 jaar hebben geleefd: alleen nog een troon voor een vleugellamme pauw. gen in zijn overwegingen kunnen betrekken, tot schade van de huur der. En de kans dat de huurder moet wijken voor echtgenote, bloed- en aanverwanten van de verhuurder is evenzeer toegeno men. Het is niet onmogelijk dat een huurder zonder verdere be scherming op straat komt te staan, omdat de kantonrechter het billijk vindt dat bijvoorbeeld de stude rende dochter van de eigenaar het huis betrekt. Als de nieuwe wet die mogelijkheden op ruime schaal biedt, heeft de huurder geen been om op te staan, aldus het CNV. Ook de Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) heeft ernstige kritiek op de verzwakte positie van de huurder in het nieuwe wetsont werp. Zij liet de Bijzondere Ka mercommissie weten te hebben vastgesteld, dat uitspraken van kantonrechters in gevallen waarin kopers- en huurdersbelangen te gen elkaar werden afgewogen, het economisch belang van de koper vooropstellen. Bovendien heeft de Kring van Kantonrechters zelf al aangegeven dat de nieuwe wette lijke regeling onvoldoende hou vast biedt om tot een rechtvaardi ge belangenafweging te komen. De FNV verkiest van die rechterlijke visie afstand te nemen, maar stelt tegelijkertijd vast, dat het toeken nen van zo’n afwegingstaak aan de kantonrechter de huurderspositie met onverantwoorde risico’s om geeft. Het beste zou zijn de oude Huurwet-bepalingen terzake weer in de nieuwe wet op te nemen. Die bepalingen houden in, dat de ko per/ verhuurder alléén ontruiming kan vorderen op in de wet vermel de gronden en dat de verhuurder in beginsel een termijn van drie BUREAU: Redactie en administratie: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden postbus 18, 1970 AA IJmuiden tel. redactie: 02550-15389 na kantoortijd: 02208-3577 tel. adm.: 02550-15437 en 16450 postgiro: 273107 telex: 41866 ADVERTENTIES: telefoon 023 - 31 90 53 GROENTJES: gerubriceerde advertenties, uitsluitend telefoon 023 - 31 92 72 ABONNEMENTEN - bij vooruitbetaling - per maand per kwartaal per post per jaar per post losse nummers buitenland per kwartaal BEZORGKLACHTEN: maandag t/m vrijdag van 18.30-19.00 uur zaterdags van 11.30-12.30 uur Uitsluitend telefoon: 02550-10519 voor Santpoort: 023 - 31 90 53 Oudeweg 12-14, Haariem tel. 023 - 31 90 53 Huurwet met zijn beschermende bepalingen voor de huurder opge heven. Dat gebeurde nog voordat de Kamer wist wat er eigenlijk voor in de plaats zou komen. In de oude situatie kon in het gebied zonder huurvrijheid een huurder niet uit z’n huis worden gezet om de nieuwe eigenaar in staat te stel len het leeg te verkopen. Boven dien moest een eigenaar drie jaar wachten voordat hij er zelf in kon trekken. Die situatie komt nu te vervallen als het herziene artikel 1623 van het Burgerlijk Wetboek voor het hele land gaat gelden. Wil een eigenaar zijn pand ont ruimd hebben, dan kan de rechter dat volgens het voorgestelde, nieu we artikel alléén afwijzen wanneer bij afweging blijkt, dat de belan gen van huurder of onderhuurder zwaarder wegen dan die van de eigenaar, bloed- of aanverwanten in de eerste graad of pleegkinde ren. Dan zal het óók niet zo wor den, dat hoge leeftijd, ernstige ziekte, invaliditeit of zwanger schap de rechter verplichten ten voordele van de huurder te beslis sen, zoals de regering in 1974 voor stelde. Volgens de memorie van ant woord vinden de betrokken be windslieden zelfs „dat de bejaarde onder bepaalde omstandigheden heel goed of wellicht zelfs beter onderdak kan vinden in een be jaardentehuis, terwijl de jongere verhuurder bij eigen gebruik een duidelijke verbetering in zijn woonsituatie zou bewerkstelli gen”. Een „sociaal” inzicht van het kabinet anno 1979. Intussen ondersteunen uitspra ken van kantonrechters in Alk maar, Gorkum en Tilburg de vrees, dat het eigenarenbelang zwaarder weegt dan dat van de huurder. De nieuwe voorstellen maken het ook mogelijk onder val se voorwendsels een huurhuis ten gunste van de eigenaar ontruimd te krijgen. Het lege huis kan dan onbelemmerd een fikse prijs op brengen. En de verjaagde huurder hoeft slechts verhuis- of inrich tingskosten vergoed te krijgen, plus een wettelijk niet nader om schreven „schadevergoeding”. De intimidatiemethoden en pesterijen die eigenaren in grote steden al jaren aanwenden om panden vrij van „lastige” huurders te krijgen, laten we dan nog maar buiten be schouwing. De verontruste huurdersorgani- saties hebben intussen de steun gekregen van de gehele vakbewe ging. Het CNV heeft er bij de Bij zondere Kamercommissie, die het wetsontwerp „Bepalingen met be trekking tot huur en verhuur van woonruimten” voorbereidt, op aangedrongen duidelijk in bepa lingen uit te drukken waar een verhuurder wèl en waar hij géén rechten heeft In het qlgemeen geeft het CNV als mening over het totale wetsontwerp dat het de huurder te weinig bescherming biedt Anders dan in de oude huurwet zal de rechter nu veel meer belan- Nog één hindernis heeft deze lei der der sji-iten te nemen: het leger. Over het de vorige week gevormde kabinet van premier Sapoer Baktiar hoeft deze vertegenwoordiger van een godsdienst vol middelleeuwse opvattingen, zich nauwelijks druk te maken. De situatie in Iran lijkt te ver verziekt, de maatschappelijke instituties door corruptie te ver doorgerot, om de stem van de rede nog een kans van slagen te geven. Het is niet aannemelijk, dat de oproep van Baktiar vorige week donderdag hem en zijn kabinet het voordeel van de twijfel te geven, zal worden gehonoreerd. Zijn belofte te werken aan een menswaardiger, vrijer en democratischer Iran staat haaks op de opvatting van een door geld en macht geperverteerde leger top, maar evenzeer op die van de islamitische leiders die menen dat het geselen door en van gelovigen met ijzeren kettingen, het achter slot en grendel houden van de vrouw, het sluiten van „verwesterse” uni- versitéiten en hoge scholen, het ver bieden van alcohol, boeken en kran ten een reël alternatief is voor de instortende erfenis die sjah Pahlevi Reza achterlaat. Van deze laatste groep, is Khomei ni niet alleen de meest spraakma kende vertegenwoordiger, maar vermoedelijk ook de machtigste. Al vijftien jaar is deze Khomeini niet meer in Iran geweest, maar nog steeds is zijn greep op de bevolking, negentig percent zegt sji-it te zijn, onverminderd sterk. En geholpen door krachten uit liberale en linkse hoek is zijn strijd tegen de sjah in een beslissende fase gekomen, voor zover men al niet kan zeggen, dat die fase is gepasseerd en dat de sjah de finale confrontatie uiteindelijk heeft verloren. Geen reden nochtans om te jui chen als Khomeini zijn uiteindelijke doel zal bereiken: een op de islamiti sche beginselen gefundeerd Iran, waarin niet de grondwet of het wet boek de norm zal zijn waarop be- sluit en beslissing zullen worden ge- den met een blik iii de Koran toetst, maar de Koran. Ook al is de ayatollah in de vele interviews het afgelopen jaar verbaal duidelijk geëvolueerd en heette het uiteinde lijk, dat „modernisering” van de maatschappij met kracht moet wor den bevorderd. Maar op de altijd van te voren schriftelijk in te dienen vragen werd op punten met betrek king tot de rechten van de vrouw, de opbouw van een islamitische staat, zelden antwoord gegeven en nooit bevredigende. In dit verband mag 14,80 42,60 56,50 167,70 220,50 0,75 en Franse AMX-13-tanks te vervan gen, in een eerder stadium was door Washington en Bonn besloten te gaan werken aan een gezamenlijk Amerikaans/ Westduits tankont- werp! In 1964 werd hiertoe besloten. Zes jaar later, toen maar liefst 14 proto types werden bekeken, bleken de opvattingen van de twee coalitiege noten zover uit elkaar te liggen, dat werd besloten los van elkaar verder te gaan. Die afspraak werd stipt uitgevoerd: de twee aanvankelijke partners zijn na hun scheiding kei harde concurrenten geworden. Nederland besloot enkele jaren geleden 500 nieuwe tanks aan te schaffen. Dit aantal kon uiteindelijk met vijftig worden verminderd. Met de aanschaf van de 450 „rupsband- voertuigen” is een bedrag gemoeid van rond 1,8 miljard gulden. Het aspect werkgelegenheid-op- langere-termijn is een belangrijk ge geven. Voor de industrie althans! Net als bij het gehakketak rond de vervanging van de Neptune-vliegtui- gen (de Franse Bréguet Atlantic le vert, met name voor Fokker, aan zienlijk meer werkgelegenheid op dan de Lockheed-Orion, die echter technisch en tactisch beter is), kij ken militaire deskundigen primair naar de gevechtscapaciteiten. De Westduitsers en Amerikanen hebben een „werkpakket” aangebo den dat in zijn totaliteit vrijwel ge lijk is. Bij de aanschaf van de Leo- pard-II geldt dat meer industrieën bij de vervaardiging van onderdelen V bepalingen in het Burgerlijk Wet boek tot stand komen zoals het kabinet zich dat voorstelt, dan wordt in gebieden met de grootste woningnood de huurder een weer loze prooi voor speculanten, vindt dr. Sloof, die ook binnen het CDA actief is. Zijn analyse liegt er niet om: De bouw van goedkope huur woningen wordt hoe dan ook beperkt. Speculatie verdrijft een toene mend aantal huurders. In 1977 zijn liefst 30.000 huur woningen in eigen woningen omgezet. In 14 grote en middelgrote ge meenten is gepeild dat het aan tal ingeschreven, woningzoe kende huishoudens sinds janu ari 1973 tot ruim 150.000 is ver dubbeld. De Kameroppositie (PvdA) peilde recent telefonisch bijna 214.000 zoekers naar een goed kope huurwoning in de Rand stad. Geen wonder dat mensen „vluchten” in koopwoningen, met de financiële risico’s die daar op dit moment bijhoren, als er geen andere keus is. Hoe zou die luiden als er voldoende betaalbare huur huizen van goede kwaliteit en met goede huurbescherming zouden zijn? Krauss-Maftëi is bovendien een par ticuliere, zelfstandige onderneming. De miljardenkibbel tussen Was hington en Bonn werkt voor ons land positief door. Omdat ons land een voortrekkersrol speelt en ande re NAVO-partners bij hun aankoop beleid zeker het Nederlandse besluit in hun overwegingen zullen betrek ken, drukken de twee tankprodu- centen hun prijs vrijwel zeker tot het uiterste. Bovendien is deze kwestie voor Nederlandse functionarissen aanlei ding geweest bij de Westduitse auto riteiten hete hangijzers aan te kaar ten als Westduitse industriële afval- lozingen in de Rijn en moeilijkheden bij het Nederlandse wegtransport in de Bondsrepubliek. Sympathiek ge tinte „chantage” die overigens over de gehele wereld is ingeburgerd. Ook is al uitgezocht dat bij aankoop van de Westduitse tanks een deel van de normaal te betalen BTW kan worden „ontdoken” door een aantal tanks te stationeren bij de Neder landse troepen in de Bondsrepu bliek. Deskundigen buigen zich al jaren over tekentafels en rekenmachient jes om zo zorgvuldig en voordelig mogelijk voor- en nadelen van de Amerikaanse en Westduitse tank te gen elkaar af te wegen. Complica ties hebben ook hier hun intrede gedaan: moet op de tank een Ameri kaans kanon komen voor 105 mm- munitie of een Westduitse uitvoe ring voor 120 mm-geschut? Nemen we een gasturbinemotor (XM-I) of de klassieke dieseluitvoering van de Leopard-II? Ondanks besprekingen over troe penvermindering, beperking van de strategische wapens en dergelijke, gaat Nederland voor ongeveer tien miljard gulden besteden aan fregat ten, mijnenvegers, de Lockheed-Ori- ons, de F-16, luchtdoelgeschut en pantserwagens. De aanschaf van de XM-I-of Leo pard H-tanks is de eerstkomende gang in de lange dis van wapenge- rechten. De definitieve tankkeuze is ondanks eerder geuite optimistische prognoses van Defensieminister Scholten, nog steeds niet gemaakt. Direct na haar vrijlating laat deze politieke gevangene vol trots een portret van Khomeini zien aan de mensen die haar verwelkomen. Tankslag van de Eeuw Staalverwerkende bedrijven als Rijn-Schelde-Verolme, VMF/Stork en DAF hebben het ministerie van Economische Zaken meegedeeld voor wat de keuze betreft van een nieuwe gevechtstank voorkeur te hebben voor de Westduitse Leo- pard-II. Als tot de aanschaf van deze tank wordt overgegaan kan volgens deze industrieën, nog dit jaar in ons land met het vervaardi gen van onderdelen worden begon nen. Voor de andere kandidaat, de Amerikaanse tank XM-I zou dat één tot anderhalf jaar later worden. Na de „uitvinding van de eeuw” en de „boksmatch van de eeuw” heeft zich enkele jaren geleden een nieuw superlatief aangemeld: de „tankslag van de eeuw”. Geen futuristische benaming voor een gewelddadig treffen tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie, maar de betite ling van de concurrentiestrijd die gaande is tussen Amerikanen en Westduitsers om zoveel mogelijk tanks van eigen makelij aan de NA- VO-bondgenoten te verkopen. Nederland speelt bij de aankoop van de Amerikaanse XM-I (Chrys ler) op de Leopard-II van Krauss- Maffei een cruciale rol. Evenals bij de aanschaf van de opvolger van de sterk verouderde Neptune-patrouil- levliegtuigen het geval was, is ons land wat de tanks betreft het eerste NAVO-lid dat tot vernieuwing over gaat. Al jarenlang bestaat binnen het bondgenootschap op papier de wens wat wapensystemen en dergelijke betreft één lijn te trekken: standaar disatie. Tot nu toe is het meestal bij dat (schriftelijke) verlangen geble ven. Aan nationale belangen, zowel zakelijke als politieke, werd steeds de voorkeur gegeven, waardoor de omzetten van de wapenindustrieën enorm stegen. De strijd tegen wa penbeheersing en effectievere (goedkopere) produktie was weer door het industriële apparaat ge wonnen. Ook in het geval van de Neder landse tankvervanging is dat zo ge gaan. Zijn er nu twee kandidaten om de verouderde Britse Centurion- zullen worden betrokken. Het minis terie van Economische Zaken denkt over enkele weken te kunnen zeggen wat de consequenties op financieel en werkgelegenheidsterrein voor die industrieën zullen zijn. Zeker is dat Bonn 70 procent aan co-produktie en 30 procent aan com- pensatie-orders heeft te bieden. De nieuwe Leopard (een volkomen op zichzelf staand ontwerp en niet al leen een verbeterde versie van de „I”, waar het leger in zeven NAVO- landen overigens uitstekende erva ringen mee heeft opgedaan, ook in Nederland) kan over twee jaar wor den geleverd. De XM-I zou pas over anderhalf jaar werkgelegenheid op leveren en in ’84 beschikbaar ko men. Nadat de Amerikanen in de gaten kregen dat dit grote Neder landse bezwaren opleverde, werd de informele toezegging gedaan dat hun tank toch eerder uit de fabriek kon rijden, wellicht al in 1981. De Amerikanen hebben het voor deel dat in de Verenigde Staten fa brieken voor tankproduktie eigen dom van de overheid zijn. Daardoor kan er veel worden „geregeld” met de prijs van de tank. Per stuk lag de XM-I al een half miljoen gulden la ger dan de Leopard-II, maar ver wacht mag worden dat in de beslis sende fase nog meer water bij de Amerikaanse wijn kan worden ge daan. Dit alleen al omdat voor eigen „gebruik” 7.000 XM-I-tanks zullen worden geproduceerd wat de kost prijs aanzienlijk doet dalen. De Bun- deswehr gaat veel minder, 1.800, Leopard-II-tanks aanschaffen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1979 | | pagina 4