Kleine winterse
anti-narigheidstips
belangrijk in huis
Kleuren kiezen
1
I
1
1
oorzichtig met wonderlijm
>95
75
00
95
TE VEEL MAAKT ROMMELIGE INDRUK
Kleurentheorie
Niet-kleuren
10
10
00
00
.00
95
Stevigheid vereist
Toepassing
Hobby-meester
Moeilijke ruimten
n” zijn
LUCHTEN
\AR
mee
SNEEUWLEKfcEN
AFVOEREN
SNEEUWSCHOP
I
BOUT
i
i
y
bJMte
I
rlijk
ten,
te
strekt.
royale
ard en
kehout
»ar. 1 e
royaal
aparte
jinatie,
grote
aparte
'amen,
al wor-
Wat is kleur- Voor veel mensen nog wel een toverwoord, met name waar het
de binnenhuisarchitectuur betreft. Gras is groen (grasgroen), de lucht is blauw
(hemelsblauw) en zo zijn er nog veel meer voorbeelden. Waarom heeft iemand
een voorkeur voor rood en niet voor blauw? Eigenlijk allemaal heel eenvpudige
dingen maar ze zijn heel karakteristiek voor iemands persoonlijkheid. Iedereen
heeft, bewust of onbewust, een kleurenvoorkeur, die in zijn omgeving, huis,
meubels, auto en zijn kleren tot uiting komt. Om al deze dingen wat beter te
bekijken en te zien wat we er verder nog mee kunnen bereiken, moeten we
allereerst het volgende vertellen.
«J
U hoeft geen „professionele doe-het-zelver” te zijn om aan een handig
werkbankje plezier te beleven. Allerlei kleiner knutselwerk, reparatie- en onder
houdswerk, evenals trouwens de wat meer huiselijke hobby-activiteiten, maken
het bezit van een niet te grote werkbank erg aantrekkelijk. Je hebt niet alleen
ruimte om het werkstuk, gereedschappen e.d. direct bij de hand te leggen, maar je
kunt ook dingen vastklemmen, wanneer de werkbank althans van een klem is
voorzien. Zo niet, dan kan een eenvoudige werkbankklem, die op de rand kan
worden gezet, uitkomst geven.
Een werkbank
maken is niet
zo eenvoudig
S:
MMIIUJi
i
De kleurentheorie maakt een onder
scheid in „Kleuren” en „niet-kleuren”. De
kleuren zijn rood, oranje, geel, groen en
blauw. De niet-kleuren zijn wit, zwart en
de daartussen liggende grijskleuren, ofte
wel de grijsladder. De kleuren kunnen we
weer onderverdelen in de primaire kleu
ren en de secundaire kleuren. De primaire
kleuren zijn rood, geel en blauw. De secun
daire kleuren zijn oranje, groen en violet.
Wanneer we de kleuren in de volgorde
rood, oranje, geel, groen, blauw, violet
zetten, krijgen we de regenboog (zie figuur
kleurenster).
Over „wonderlijm” zijn in de afgelopen tijd van diverse
kanten wat vragen gekomen, vragen die op allerlei aspecten
van deze lijmsoort betrekking hebben. Vandaar dat we de
hele materie maar even op een hoop vegen en proberen aard
en hoedanigheden, mogelijkheden en ook onhebbelijkheden
van die lijm te verklaren.
In de eerste plaats de naam: de ene fabrikant noemt het
wonderlijm, de andere superlijm en zo zijn er nog wat
benamingen, die echter vrijwel nooit aangeven om welke
lijmsoort het (chemisch gezien) gaat. Wat er in de vragen van
lezers telkens werd bedoeld, is de cyano-acrylaatlijm. Het is
een stof met hoogst merkwaardige eigenschappen. Om cya
no-acrylaatlijm te herkennen (onder welke naam hij zich ook
aandient), is het voldoende naar de verpakking te kijken; de
normale consumenten-verpakking is een piepklein pipetje,
met slechts enkele grammen inhoud.
Er is dan ook een heel klein beetje nodig om zeer sterke
verbindingen te maken; een zuinig druppeltje is voldoende
om bijv, een gebroken brilmontuur te herstellen of een van
een kunstgebit afgesproken stukje weer muurvast te bevesti
gen.
tevenover elkaar liggende kleuren noemt
'men complementaire kleuren.
Wanneer wij nu een kleur zien, dan roept
deze steeds zijn complementaire kleur bij
ons op. U kunt dit zelf proberen door een
groot stuk zwart papier te nemen en daar
op een stuk rood te leggen. Nu moet u lang
en geconcentreerd naar het rode vlak kij
ken. Na een tijdje vervangt u het rode stuk
door een wit stuk van precies dezelfde
maat. Wanneer u daar goed naar kijkt, zult
u zien dat het witte papier niet wit toont,
maar enigszins groen. Dit komt omdat
rood groen oproept. Zo roept blauw oranje
op, geel violet en omgekeerd hetzelfde.
Door dit versterken van eikaars comple
mentaire kleur, kunt u in huis veel berei
ken; denk maar aan het voorbeeld van de
wand en het wandkleed.
De niet-kleuren staan helemaal apart
naast de kleuren. Het zijn neutrale tinten.
Door de kleuren met wit of zwart te ver
mengen, krijgt u een iets lichtere of iets
zwaardere tint. De lichtere mengingen zijn
over het algemeen erg zoet en onduidelijk,
bijv, rood met wit geeft roze en violet met
wit geeft lila. De zwaardere mengingen,
Kun je er werkelijk alles mee lijmen, wordt dikwijls
gevraagd. Nee, niet alles. Voor poreuze materialen is de lijm
ongeschikt. Van de kunststoffen laten polyethyleen en teflon
zich niet lijmen... met geen enkele lijm trouwens.
Gebruik cyano-acrylaatlijn alleen voor „puntverbindin-
gen”, dus voor zeer kleine oppervlakken. Die moeten goed
schoon en droog zijn. Het beste is daarom de verlijming
altijd direct na het ontstaan van de breuk tot stand te
brengen, zodat de breukvlakken geen kans krijgen vuil te
worden.
Soms „werkt” de lijm niet meer. Dan is hij „verouderd”; de
meeste fabrikaten zijn, mits droog en koel bewaard, min
stens enige maanden houdbaar. Is de lijm enigszins strope
rig, gooi hem dan maar weg, want dan doet hij niets meer.
dus met zwart, geven betere effecten. Wit
en zwart zijn complementair aan elkaar.
Ze versterken elkaar en bij menging in
verschillende hoeveelheden krijgt u de
grijstinten.
2. Een grote lage kamer. Door deze ruimte
een verticale vormgeving te geven, gaat hij
hoger en kleiner lijken. Tot slot nog het
volgende. Sommige tinten tonen gauw
vuil. Ze zijn besmettelijk. Bovendien val
len kleuren weleens weg. Een klein licht
blauw element in een grijs geheel is vanaf
een afstand niet meer te zien. Het valt weg
in het geheel en lijkt grijs te zijn. Maar wat
u ook kiest, blijf aan de eigen kleurenvoor
keur vasthouden. Tracht echter daarvan
uitgaande weloverwogen verder te werken
en met smaak en overleg andere kleuren
toe te passen in combinatie met de als
uitgangspunt gekozen kleur.
Pas in sneeuwperio-
den op met het openzet
ten Van ramen en deuren.
De neiging tot „luchten”
zit ons in het bloed, maar
het kan gebeuren dat u
dan later op de dag raam
of deur niet meer dicht
krijgt wegens ingewaai
de en bevroren sneeuw,
ijsafzetting e.d. Soms is
zo’n hindernis praktisch
onzichtbaar. Dan gaat u
raam of deur forceren bij
het sluiten, met kans op
schade. Dus: kort luch
ten en vóór het sluiten
aangekoekte sneeuw enz.
verwijderen. Maak on
der- en zijkanten van ra
men meteen goed droog,
omdat anders de hele
boel ’s nachts weer vast
vriest. Niet alleen lastig
ook een directe aan
slag op het verfwerk.
laat een
invallende,
winter
Is het een muur van een
verwarmde ruimte (keu
ken), dan laat u de kraan
maar ijzig tot de dooi in
valt. Let dan wel even op
of er geen lekkage in of
achter de muur optreedt.
In dat geval direct de af
sluiter dichtdraaien en
de boel flaten) repareren.
d
en
eg
s-
mp,
T
ot,
cm,
goed. Een volgende stap is een kleur te
kiezen die in de kleurenster het dichtst bij
de eerste kleur ligt, bijv, als tweede kleur
geel bij blauw als eerste kleur. Een derde
kleur zal het ook nog wel doen, maar gaat
al snel een rommelig geheel vormen. Bij
dit alles mag u niet vergeten dat elke kleur
een eigen karakter heeft. Rood is actief,
blauw is koel en wazig, violet is geheimzin
nig, geel is zonnig, groen is neutraal onver
schillig, oranje is fleurig. De niet-kleur wit
is neutraal, zwart is geheimzinnig neu
traal, soms ietwat benauwend. Dit gaat
een grote rol spelen bij grote vlakken. Het
zijn vooral rood, oranje, blauw en violet
die zich het minst voor grote wanden of
vloeren lenen. Deze kleuren zijn erg druk
van zichzelf. Wanneer u er nu nog een
bankstel en een kast, etc. op gaat zetten,
wordt het erg rommelig. Daarentegen
doen deze kleuren het in kleine ruimten,
bijv, halletjes, waar bijna geen spullen
staan, erg goed. Gebruikt u in kleine ver
trekken neutrale tinten, dan lijkt alles vóel
groter door de onopvallendheid van de
tint. De zwaardere tinten als zwart, kun
nen niet alleen als contrast gebruikt wor
den, maar ook voor het temperen van licht,
bijv, een zwarte vloer in een vertrek met
grote ramen en een donker plafond doet
een ruimte lager lijken. Het omlaag-halen
van een plafond kunt u ook op een andere
wijze bereiken, namelijk door slechts een
gedeelte van de muur een kleur te geven.
Door de begrenzing in de hoogte ontstaat
er een gevoel van verlaging en dat bevor
dert de behaaglijkheid.
Voor veel doe-het-zelvers is het zelf-ma-
ken van een werkbank een uitdaging. Het
is uiteraard wel de allergoedkoopste oplos
sing. Het is echter niet zo eenvoudig om
een goede (stevige!) werkbank te maken)
het vergt althans enige ervaring in houtbe
werking.
Het maken van een wegklapbare werk
tafel vereist het monteren van een schar
nierend pootstel. Er zijn, afhankelijk van
algemeen geneigd is om „probleemloze
dingen te verkopen: produkten waarvoor
hij niet hoeft te praten, die gewoon ver
kocht worden ómdat er immers zo’n enor
me reclame voor wordt gemaakt.
Als constructeur van die werkbank
(Hobby-Meester geheten) is hij natuurlijk
niet onbevooroordeeld. Daarom hebben
we die Hobby-Meester zelf eens aan de
tand gevoeld. Conclusie: inderdaad een
„echte” werkbank, hoogte 83 cm, heel
gemakkelijk in- en uitklapbaar, stevig op
de poten, werkbankblad 120x45 cm (3 cm
dik gestoomd beuken multiplex), zware
klem, voorzien van gereedschapsvak, gele
verd met twee „ouderwetse”, maar prima
werkende klemhaken, waarmee elk werk
stuk snel kan worden ingeklemd op het
werkbankvlak. De adviesprijs van de Hob
by-Meester is ƒ270.
Wanneer u in huis kleuren toepast, moet
u aan twee dingen denken. 1. De afmetin
gen van de voorwerpen in kwestie: a. veel
groter dan wijzelf, bijv, een wand; b even
groot, bijv, een fauteuil; c. kleiner dan
wijzelf, bijv, een kastje, een lamp.
2. De mate waarin de kleur wordt aange
bracht: a. volledig verdeeld over het vlak,
bijv, een blauwe wand; b. gedeeltelijk ver
deeld over het vlak, bijv, de onderste helft
van een wand blauw en de bovenste rood;
c. één kleur verdelen over een vlak, bijv,
een horizontaal of verticaal gestreepte
wand of een gedeelte van de wand ge
streept. Kijkt u nu naar de kleuren, dan
ziet u grote verschillen. Niet alleen als u
één kleur, bijv, blauw, voor alle drie de
schaalelementen toepast, maar ook het
effect van de verschillende kleuren op één
schaalelement is verschillend. Het belang
rijkste is echter dat kleur opvalt, bijv,
verkeersborden zijn rood. Wilt u in de
woonkamer iets accentueren, bijv, een
wand, een kast of een bank, dan moet u
deze een accent geven en de rest voor het
oog rustig houden. Te veel kleur maakt
een rommelige indruk. Te weinig echter is
saai, zodat u ook weer niet te weinig kleur
moet gebruiken. Een goed uitgangspunt is
te beginnen met één kleur en de rest zoveel
mogelijk neutraal te houden. Dit behoeft
niet in te houden dat u slechts één kleur
voor één voorwerp moet nemen. Diezelfde
kleur op andere dingen herhaald, werkt
De kant-en-klare verkrijgbare inklapba
re werkbank heeft dan ook om begrijpelij
ke redenen veel opgang gemaakt, niet in
het minst onder invloed van een commer
ciële propaganda-actie. In het algemeen
kan men echter nauwelijks van een „werk
bank” spreken; wie redelijke eisen aan
zo’n ding stelt, verlangt toch een normale
werkhoogte, en dat mankeert nu juist aan
de populaire inklapbare werkbanken, die
Kortom:
plotseling
grimmige winter uw
wooncomfort niet al te
zeer bedreigen. Het is een
kwestie van op de essen
tiële punten bedacht zijn.
Afvoeren van gei
sers, cv-ketel, enz. kun
nen door inwaaiende
sneeuw geblokkeerd ra
ken. De afvoer op het
dak moet van een deug
delijke kap voorzien zijn.
Wanneer u de geiser in
schakelt en de afvoer is
door sneeuw verstopt,
kan dat gevaarlijk zijn.
Zit de afvoer van de cv-
ketel vol sneeuw, dan be
staat de kans dat de in
stallatie, ondanks drin
gend signaal van de ther
mostaat, niet aanslaat of
met storingen werkt.
Men noemt rood, geel en blauw de pri
maire kleuren, omdat men met deze kleu
ren alle andere kleuren kan maken. Rood
met geel geeft bij menging oranje, blauw
met geel geeft groen, en rood met blauw
geeft violet. De secundaire kleuren liggen
in de kleurenster tussen hun primaire
kleuren in. Uit de kleurenster kunnen we
nog meer aflezen, namelijk de kleuren die
tegenover elkaar liggen, bijv, van een wat
fletse blauw geschilderde wand kan men
de kleur blauw versterken door er een
oranje wandkleed tegen te hangen. Deze
Pas met deze lijm erg goed op! Beslist uit kinderhanden
houden. Zorg dat er geen lijm aan uw vingers komt. Zou er
een spatje in de ogen komen, dan kan dat zeer nare gevolgen
hebben. Dus te allen tijde erg voorzichtig zijn en na gebruik
het pipetje direct sluiten en opbergen.
Ook zo staan tobben
om sneeuw van stoepje,
trottoir, tuinpad, enz.
weg te krijgen? Met een
spa is het tobben. Een
echte sneeuwschop
werkt veel beter. Maak
zelf zo’n ding, van een
stuk hechthout, 8 mm
dik, aan de onderkant
wat afgeschuind om een
scherpe kant te krijgen.
Afscherpen dan naschu
ren. Goed in de lak zetten
en er met schroeven een
essen bezemsteel aan zet
ten. Plat de steel aan de
onderkant, over de nodi
ge lengte, wat af. Na het
monteren de onderkant
(die minstens 20 cm vrij
moeten blijven van de
rand van het schepblad)
iets afschuinen.
Waar door kieren
tussen ramen of deuren
en drempels of kozijnen
stuifsneeuw is doorge
drongen, bestaan wel
heel duidelijk „lekken”
die ook in andere weer
somstandigheden, zelfs
ook ’s zomers, een aanval
op uw wooncomfort
doen. Die zijn dus straks
het eerst aan de beurt
voor een afdoende af
dichting: tochtstrip, of
misschien zelfs een repa
ratie aan een „scheluw”
getrokken deur of raam.
Buitenkranen be
vriezen snel. Dat hoeft
niet altijd tot grote narig
heden te leiden. De lei
ding in de muur hoeft
niet bevroren te zijn, dat
hangt van de situatie af.
Toen de winter rond
de afgelopen feestdagen
losbarstte, heeft u mis
schien ook wel even te
ruggedacht aan beruchte
winters uit het verleden.
Wie weet wat er nu nog,
en in februari en maart,
allemaal kan gebeuren.
U was misschien, na
zoveel kwakkelwinters,
helemaal niet op Sibe
risch geweld bedacht:
geen vorstgevoelige lei
dingen afgesloten, geen
sneeuwschop in huis,
kieren van ramen en
deuren ongedicht gela
ten. Ook al zou de rest
van deze winter meeval
len, de „blizzards”, de
felle kou en de enorme
stuifsneeuwbergen heb
ben ons allemaal weer
eens laten weten dat we
in dit land op alles be
dacht moeten zijn. Al
zou het nu direct niet
meer nodig zijn, noteer
dan wel even wat nodige
maatregelen tegen de
volgende koudeperiode:
Let op te zware, op
gehoopte sneeuwvrach
ten in plastic goten. De
afgelopen weken is meni
ge goot gesneuveld. De
op het dak opgehoopte
sneeuw verzamelt zich
vaak in de dikste lagen
langs de gootlijn. Gaat de
sneeuw zakken, dan
krijgt zo’n (dikwijls vrij
zwak bevestigde) plastic
goot het zwaar te verdu
ren. Haal dikke sneeuw
massa’s weg. Dat be
spaart, na dooi-inval, ook
het hinderlijk druipen
over de gootrand.
Wat we nog wel het meest „wunderbar”
vonden, was dat het een Nederlands pro-
dukt bleek te zijn. In Duitsland al heel
populair, hier in Nederland in slechts en
kele dhz-zaken verkrijgbaar.
We hebben de uitvinder en fabrikant van
die bank, de heer Segerink in Denekamp
gevraagd hoe dat nu zit. Zijn verhaal
kwam erop neer dat de detaillist in het
Voor twee veel voorkomende moeilijke
ruimten moet u het volgende in gedachten
houden: 1. Een hoge pijpenla-achtige
ruimte, die we in oude huizen aantreffen.
Een oplossing is de lange en de korte wand
dezelfde kleur te geven, waardoor het pij-
penla-effect verdwijnt. Bevindt zich in de
korte wand een raam, kies dan hiervoor
een rolgordijn in dezelfde kleur als de
wanden. De korte wand blijft op deze
wijze zo breed en strak mogelijk. Ook door
horizontale lijnen op de wanden aan te
brengen, lijkt de ruimte breder en lager;
De „echte” werkbank, zo’n ding van bijv,
dik beukehout, zware poten, gereed-
schapslade, misschien zelfs een kastje on
der het blad, voorzien van „voor- en zij-
tang” (klemmen aan de voorkant en rechts
opzij) lokt u misschien verleidelijk. Aan
schaf heeft echter alleen zin wanneer u
over een permanente werkplaats beschikt,
bijv, een flinke schuur of een hoek in de
garage. Bedenk dat u voldoende ruimte
moet hebben om nut van een vaste werk
bank te hebben. Hij moet niet alleen zelf
een plekje kunnen vinden, maar aan min
stens één zijkant moet er ook nog voldoen
de vrije ruimte zijn om grotere werkstuk
ken te kunnen hanteren.
In de meeste gevallen is een wat eenvou
diger werkbank een aantrekkelijker oplos
sing. Niet alleen omdat u daarmee veel
goedkoper uit bent, maar ook omdat hij
veel „flexibeler” is. U kunt hem neerzetten
waar u wilt; u hoeft dus niet altijd het
werkstuk naar de werkbank te brengen,
maar andersom kan ook. En dat is soms
verdraaid gemakkelijk, bijv, wanneer u
binnenshuis reparatie- of verbouwings
werk doet.
de individuele situatie, vele verschillende
oplossingen voor te bedenken. De fout die
bij het zelf-fabriceren van een werkbankje
of werktafel vaak wordt gemaakt, is dat
het werkbankblad te licht wordt uitge
voerd. Een stuk spaanderplaat is beslist
onvoldoende; dat gaat „veren”, doorbui
gen. Twee van die stukken spaanderplaat
op elkaar lijkt heel wat beter, maar dan
blijkt het blad al snel krom te trekken. Het
is daarom zeker niet overdreven om een
blad van een zelfgemaakte werkbank,
wanneer dat van spaanderplaat wordt ver
vaardigd, uit drie op elkaar gelijme stuk
ken spaanderplaat te construeren.
Het struikelblok bij het maken van een
werkbank is verder veelal de constructie
van het onderstel. Aan de „stijfheid” van
een werkbank moeten heel wat zwaarder
eisen worden gesteld dan bij een tafel;
zomaar een stel poten eronder is niet vol
doende. Wordt het een aan de muur ge
monteerde, wegklapbare werkbank, dan is
een uitermate stevige, scharnierende con
structie nodig. Samenvattend: weet dus
waaraan u begint als u zelf een werkbank
je in elkaar wilt zetten, zeker wanneer u
daaraan bepaalde eisen stelt.
overigens als broodjes van de bakker de
deur uitgaan, ook onder invloed van de
„prijzenslag”, die op dit gebied al maan
den lang wordt geleverd.
Onlangs zagen we in Duitsland een nieu
we inklapbare werkbank, waarvan een
der bekendste dhz-experts in dat land ver
telde: „Dat is nu een echte werkbank,
maar met alle gemakken van het inklapba
re type. Wunderbar”.
Dreigt er opnieuw
sneeuw? Dek die nare
„doorwaaikieren” die
zich vooral aan de onder
kant van voor- en keu
kendeur plegen te bevin
den, ’s avonds goed af
met een stukje opgerold
textiel of iets dergelijks.
Sneeuw- en vorstpe-
rikelen hebben intussen
tienduizenden kilome
ters tochtband verwoest.
Zout genoeg in
huis? Strooi op de stoep
voor de voordeur, op het
„looppad” tussen keuken
en schuur en op al die
plaatsen waar gladheid
na sneeuwval tot onge
lukken kan leiden, regel
matig wat zout. Na een
nieuwe sneeuwbui laat
de boel zich gemakkelijk
wegvegen. Verwijder
geen sneeuw of ijskoe-
ken met warm water! De
boel smelt wel lekker
weg, maar dat water is
wellicht alweer bevroren
voordat het voldoende
verdwenen is. Gooi zono
dig ook een schep zout in
afvoerputjes op het tuin
terras.
Vooral die polyeter-
schuimstrips hebben in
veel gevallen de winter
niet overleefd. Als dat bij
u ook zo is, gooi de droe
ve restanten dan maar
weg, maak de kozijnen
schoon van lijmresten en
monteer nieuwe anti-
tochtmaterialen. PVC-
schuimstrips zijn beter,
nog beter zijn aluminium
profielen met ingebouw
de tochtstrip, of „tocht
strip naar maat” van sili
conenkit.