Geheimzinnige
Humoristische film over
opnamen Elvis
Gas Station Art in VS
en Jerry Lee
Sessie met Barrelhouse
uitsmijter popconcert
Proces tegen
kunstvervalser
Toneel over Meinhof niet verhelderend
Bizets opera in teleurstellende productie bij Operastichting
l
E
GEBREKKIGE GEDISPONEERDHEID BIJ DE ZWARTE KOMEDIE UIT ANTWERPEN
ken
■XTItA
WINTER
REIS (F^NAAR
HOOG SAUERLAND
WJ
1
THEATERACHTIGE” VOORSTELLINGEN LANGS AUTOWEGEN
>or u.
ant
lurea
er
ns
ige
ioor?
nen
aratie
Esthe
ZES GROEPEN IN DE NIEUWE SLOF
ES
KUNST
19 7 9
[ZATERDAG 20 JANUARI
)’S
f
INBEGREPEN:
REISTIJDEN:
Inlichtingen bij al onze kantoren
(Van onze kunstredactie)
AMSTERDAM. Volgende
week zal een belangrijke tip van
de sluier worden opgelicht, welke
nu al 25 jaar lang de zogenoemde
„vier miljoen dollar tape” heeft
bedekt. Met deze tape wordt de
bandopname bedoeld die ooit in
1954 in Memphis in Amerika werd
gemaakt en waarop Elvis Presley,
Jerry Lee Lewis, Johnny Cash en
Carl Perkins zijn te horen.
AMSTERDAM. De Neder
landse Operastichting meende de
operaminnaar te moeten verras-
iïden 'oa sen met een nieuwe produktie van
Bizet’s opera Carmen, en die pro-
overdramatische versie die Kees
Bakels van Carmen meende te
moeten geven: de Franse Bizet
met de loodzware schoenen van
Wagner aan z’n voeten!
Mi
P MoBiiij (juktie beleefde een wat rommeli-
eld,
ihuis.
ge (en lange) première. Laten wij
het aan de premièrekoorts toe
schrijven dat podium en orkest
bak het niet eens konden worden;
de lengte van de première mag
worden toegeschreven aan de
Op maandag 26 februari 1979
REISSOM: f 425,-(p p., voor 1 -persoonskamers - beperkt in aantal
SERVICE
Lfe I
Carmen is prachtig prentenboek
Peyo Garazzi en Cora Canne Meyer zongen vrijdagavond de hoofdrollen in de opera
if
>pen hi
BEVERWIJK. Om de lustrumfeesten
>e Couranl
JAN BAART
(ADVERTENTIE)
PETER HUIJSMAN
ne en
ro
JOHN OOMKE5
-
Hoewel advocaten, managers, platen
maatschappijen en miljoenen fans al die
jaren driftig bezig zijn geweest om die
bandopname „vrij” te krijgen, is dat nooit
gelukt. Voor die tape is al vier miljoen
dollar geboden. Volgende week evenwel
brengt platenmaatschappij CNR in Neder
land een elpee uit onder de titel „Jerry Lee
Lewis and Friends”. Officieel gaat het hier
om oude, nog niet eerder uitgebrachte
opnamen van The Killer, alias Jerry Lee
Lewis. Maar in feite betreft het hier een
plotseling opgedoken bandopname van
een aantal duetten van Jerry Lee Lewis en
Elivs Presley.
- beha's
in 35-37
en
Ke koopfit
ze
etalages
t 9. tel
Telefonisch via nr. 31 31 50
(Hoyman Schuurman
van 13.00 tot 17.00 uur).
Bezienswaardigheden, met of zonder
culturele, historische of bouwkundige
waarde, gaan er gemeenlijk uitstekend in.
De grootste, de oudste, de sterkste, de
gemeenste: je moet ze gezien hebben. Er zit
niets anders op. In Amerika zelf bevinden
zich op onherbergzame plaatsen langs au
tosnelwegen, vaak in de onmiddellijke om
geving van een benzinestation, zulke toe
ristische trekpleisters.
DEN HAAG. Amerikanen besteden
hun tijd graag nuttig en houden van óp
schieten. Ook als zij op reis zijn. Europa
„doen" in een dag of wat: men draait er
zijn hand niet voor om.
Die bezienswaardigheden: je vindt ze
overal in The States en het voordeel is dat
een automobilist die toch moet stoppen om
te tanken, zo’n opgezet beest of wassen
beeld „even mèeneemt”. Het uitstapje
neemt weinig tijd in beslag en korte tijd
later zoeft men weer opgefrist en met een
nieuwe „ervaring” erbij langs de highway.
De Amerikaan Bruce Gray, die in Ne
derland werkzaam is als toneeltechnicus,
is met deze „theater-achtige” voorstellin
gen langs de gfote autowegen in zijn land
opgegroeid. En wat nog aardiger is: hij
heeft er een naam aan gegeven: Gas Stati
on Art and Culture.
Voor de kijker naar deze film valt er zo
nu en dan heel wat te lachen, vooral als het
gaat om de ernst waarmee gidsen en expli
cateurs bezig zijn hun objecten aan te
prijzen. Geestig is ook de manier waarop
vechtpartijen in beeld worden gebracht.
Een wrak rijtje huizen, een stel stoere
kerels met breedgerande hoeden op, knal
lende revolvers, een opdravende sheriff:
men waant zich bij een opname voor een
nieuwe cowboy-film. Maar dan geeft de
Ulrike in Wonderland de titel is een
onmogelijk mis te verstane indicatie is
een pennevrucht van toneelschrijver en
regisseur Bert Verhoye, die veel werk ver
zet voor De Zwarte Komedie en in Vlaan-
derenland een omstreden figuur is. Zo
scheidde hij eerder een stuk af dat het
leven van de Vlaamse fascist Cyriel Ver-
schaeve op een zo scherpe wijze analyseer
de dat oud-Oostfrontstrijders woedend in
het geweer kwamen. Interessant is het
derhalve om te weten dat De Zwarte Ko
medie in het verlengde hiervan de specifie
ke thematiek van het na-oorlogse Duits
land centraal stelt. Dit seizoen zag al werk
van Tucholsky en Erich Kastner en het is
evident dat Verhoye’s werkstuk rond Ulri
ke Meinhof daarbij aansluit.
Een netelige zaak. Zo kun je het schrij-
HAARLEM. In het eerste jaar van
haar bestaan brengt De Zwarte Komedie
uit Antwerpen twee van haar producties
tijdens een korte toemee in Nederland op
de planken. Ongetwijfeld een teken dat er
binnen deze kern van acteurs en schrij-
vers-regisseurs met een degelijke ambitie
gewerkt wordt aan de opzet actueel poli
tiek en sociaal engagement uit te dragen.
Bij dat alles kan dit Vlaamse kollektief
sinds kort rekenen op financiële steun
van de overheid, ook al geldt dat uitdruk
kelijk niet voor Ulrike in Wonderland, dat
vrijdagavond in de Haarlemse Toneel
schuur werd gespeeld en daar vanavond
ook nog te zien is.
De film „Gas Station Art en Culture”
neemt je, kortweg, mee langs het Ameri
kaanse Madurodam en de Amerikaanse
Efteling. En dat is best een grappige erva
ring. De film is gerealiseerd door I. F.
Produkties met financiële steun van het
ministerie van CRM, die haar vrijelijk
aanbiedt.
Die maffe Amerikanen toch, is men ge
neigd te denken. Maar Gray en Barschot
verzekeren dat de Gas Station Art je toch
opslokt als je er eenmaal deelgenoot van
bent geworden. Volgens het tweetal is het
niet alleen maar „niks” wat je in al die
uithoeken van de VS krijgt gepresenteerd.
Het zijn meestal wel degelijk objecten
waar de betrokkenen trots op zijn. Het zijn
in elk geval geen „acts” die worden opge
voerd, maar bloedserieuze getuigenissen
van een roemrijk verleden. Het zou ook
een uiting kunnen zijn van angst van elke
Amerikaan, omdat zijn land geen „norma
le” cultuur heeft.
ven en spelen over de persoon en de idea
len van deze na-oorlogse terroriste al bij
voorbaat classificeren. Het lijkt ondoen
lijk om in een theaterstuk zinvol in te gaan
op het complexe vraagstuk van de oorza
ken en de moraal en het ontbreken daar
van van het terrorisme. Al is de eerste
plaats door de radicale keuze voor het
geweld door de leden van de Rote Armee
Fraktion. De kloof tussen voor- en tegen
standers van hun stadsguerrilla en gewa
pende revolutionaire strijd is per slot van
rekening onoverbrugbaar. Maar in het
Duitsland van deze eeuw zijn agressie en
agitatie immer bijverschijnselen en conse
quenties geweest van het halfhartig aan
vaarden van deze democratische rechten.
Het lijkt alsof slechts Duitsland de enige
denkbare voedingsbodem voor nazisme én
stadsguerrilla zijn kan, als je ziet hoe Ver-
LONDEN (Reuter). In Londen is vrij
dag een proces begonnen tegen een onbe
kende schilder die heeft toegegeven, in de
afgelopen 25 jaar ongeveer 2.000 valse
schilderijen op de markt te hebben ge
bracht.
De 51-jarige Tom Keating en de 46-jarige
antiekhandelaar Lionel Evans die met
hem terechtstaat, ontkenden zich schuldig
te hebben gemaakt aan „misdadige mislei
ding”. Keating die in juli 1977 werd aange
houden, zei nooit te hebben gehoopt dat hij
wat zou verdienen met de vervalsingen.
Het was slechts zijn bedoeling geweest, de
voosheid van de kunstwereld aan de kaak
te stellen.
De openbare aanklager stelde echter dat
hij tussen 1968 en 1971 20.000 pond (ruim
f 80.000) had verdiend met zes valse wer
ken. Met name zou hij er in zijn geslaagd,
Londense kunstveilingen en de directeur
van het British Museum om de tuin te
leiden.
hoye op de figuur Meinhof ingaat. Hij
geeft op een eigen wijze vorm aan Ulrike,
door haar persoonlijkheid uit te splitsen in
twee rollen die door de actrices Lieve
Cools en Mia Grijp worden neergezet. Lie
ve wordt geacht de vrouw Ulrike uit te
beelden en Mia het rebelse element. In
aaneengeregen schetsen situeren zij Mein-
hofs opvoeding, haar ervaringen in Hitler-
Duitsland, de groeiende ontevredenheid
met de verstikkende burgerdom in het na
oorlogse Duitsland, waar veel vroegere
meelopers met Hitler gewoon hun plaatsen
weer in de samenleving kunnen innemen.
■ir Een stukje onvervalst Gas Station
Art uit de gelijknamige film van
de Amerikaan Bruce Gray en de
Nederlander Frans van Barschot.
jen van
cruise
s''. met
n met
r 1979:
m 22
(2555.-.
ent of
4.00 uur l
tot 23.00
t 13. tel.
rock periode door, uit de tijd dat zij nog
RDL Mac Allen heetten. Hun koerswijzi
ging naar een zwaardere en stuggere rit
miek bleek toch een soort stijlbreuk ten
opzichte van de vertrouwde meerstemmi
ge en lichtvoetige zang.
Een grotere muzikale eenheid vormde
Carthago met door synthesizer-bas-drums
voortgebrachte symfonische rock. Het trio
sloot als een bus, maar had wel het drei
gende gevaar van éénvormigheid door de
dominerende synthesizer. Ingespeeld en in
ontspannen sfeer kan er een op lange
melodiebogen steunende muzikale roes
ontstaan, op zijn best in een nummer als
Rebecca.
Zowel muzikaal als qua bezetting vorm
de Filter het meest conventionele element,
met open en direct instrumentaal spel en
heldere zang. Niet perfect, wel sympathiek
door gebrek aan pretenties.
Het draaide uiteindelijk echter om Tine
ke Schoemaker, middelpunt van Barrel
house, en de twee sessie-gasten Rob van
Donselaar (orgel, piano en zang) en Rob
ten Bokum (gitaar). Vooral de ingetogen
voordracht, die een intieme expressiviteit
uitstraalt, van de zangeres bloeide op in
het improviseren van het bluesmateriaal.
De vonk van de inspiratie sprong pas bij
Barrelhouse écht over op het publiek. On
danks het redelijke artistieke succes, kan
de vernielzucht van sommige bezoekers
een herhaling van een dergelijk popcon
cert in De Nieuwe Slof overigens nog wel
eens in de weg staan.
Oude, eenzame theatertjes, wild-west-
taferelen waarbij de bezoeker hoogstper
soonlijk het doodvonnis mag voltrekken
aan een cowboy met een slecht karakter
die zoéven nog druk met het pistool in de
weer was, namaak-beelden en -gebouwen,
het huis waar Jesse James om zeep werd
geholpen.
En dat is jammer want de keuze van een
heel simpel décor (een over de breedte van
het speelvlak opgesteld gordijn, tafel en
een stoel) maakt meer mogelijk dan bij tijd
en wijle stuntelig gedeclameerde, holle pa
thetiek en een niet gerichte emotionaliteit.
In een ideale opvoering zou zo’n kale aan
kleding heel zinnig kunnen zijn, juist in
verband met de alle aandacht vragende
teksten. Tot slot zij vermeld dat Ulrike in
Wonderland tekst en muziekflarden ont
leend aan een slecht functionerende ge
luidsinstallatie, waarbij het gitaarspel van
Goedele Le Compte verfrissend afsteekt
is BV W
0-12, |jn
24.
sieve lii
023-32
5. Uw u
40% ko
prijzen,
autorai
itis Oldt
iln. 65,-
fijne lev
Je kunt Verhoye na het zien van Ulrike
in Wonderland dan ook niet aanwrijven
dat hij links of rechts op de schouder klopt
of de zogenaamde zwijgende meerderheid
zelfs maar vleemt. Hij gaat in zijn stuk
sterk documentair te werk, probeert bio-
graferend en psychologiserend het verle
den van de gedurende haar leven steeds
sterker radicaliserende Meinhof bloot te
leggen en trekt vrij klinisch konklusies als
het over de relatie tussen geweld en tegen
geweld gaat. In het kort gezegd geeft hij
aan dat er verband tussen Hitler-Duits-
land en de RAF bestaat.
Het einde van de RAF-kopstukken is
daarvan eigenlijk de perfecte illustratie.
En indirect de verklaring van de zin van
het stuk. Ulrike is uiteindelijk niets anders
dan een slachtoffer van zichzelf en de haar
omringende repressie, die de Stammheim-
gevangenis moet zijn geweest. Of Verhoye
door dit gegeven te dramatiseren iets heeft
toegevoegd aan die wetenschap blijft nog
maar de vraag. Vrijdagavond bleef de
voorstelling door een gebrekkige gedispo-
neerdheid bij de beide actrices onder de
maat. Mede daardoor kwam de karakter-
scheiding bepaald niet tot zijn recht. Op
basis van het vertoonde kan niet anders
worden geoordeeld dan dat een interes
sante vraag een onduidelijk antwoord
krijgt.
Samen met Frans van Barschot, televi-
sietechnicus, heeft hij vorig jaar zomer
opnamen gemaakt van een aantal van deze
bezienswaardigheden. Het resultaat is een
bijna drie kwartier durende film, die een
goed en vaak humoristisch beeld geeft van
„het cultiveren van het verleden van de
Amerikaanse samenleving”.
Toni Businger, die tekende voor decors
en kostuums, had van Carmen overigens
een prachtig prentenboek gemaakt, terwijl
regisseur Lotfi Mansouri ervoor had ge
zorgd dat de ingetekende poppetjes wel
degelijk tot leven kwamen. Aan die twee
heren heeft het dus niet gelegen dat deze
première voor mij op een teleurstelling
uitdraaide.
Als hoofdschuldige wijs ik Kees Bakels
aan en ook het feit dat men (terug naar de
origine) gekozen had voor Carmen met
dialogen, in plaats van voor Carmen met
de recitatieven, die Guiraud indertijd
maakte om de wereld voor Carmen te
ontsluiten.
Purisme bij de uitvoeringspraktijk is
mode en in veel gevallen een goede zaak.
Men dient zich echter wel te realiseren, dat
uren woi
ke gewen
termijn
23-25745
rk en tin»
1-257852
nt vroui
:l Alles n
»l even i de plaatselijke muziekschool ook een
inlichtin eigentijds tintje mee te geven, werd vrij-
Van de zijde van platenmaatschappij
CNR wordt over de aanwezigheid van de
duidelijk herkenbare stem van Elvis in alle
talen gezwegen. De tapes voor deze elpee
zijn via de, in Londen gevestigde platen
maatschappij Charly-Records in Neder
land gekomen. Al eerder kwam op die
manier een" elpee met oude opnamen en
interviews van en met Elvis Presley op de
markt onder de titel „The Sun Years”.
RCA, de platenmaatschappij van Presley,
spande een kort geding aan, omdat alle
rechten van Presley-opnamen bij die
maatschappij berusten. RCA won en de
plaat moest uit de handel worden geno
men. Voor de hand ligt dat volgende week
hetzelfde zal gebeuren, als de plaat in de
winkels ligt.
sturen naar
etours B.V
istbus 996,
3000 AZ
Rotterdam
n s,
rdeliger
□NT A INI
meter.
camera plotseling een totaalbeeld van de
opwindende gebeurtenis en ziet men een
lacherige, anno 1978 geklede, schare
Amerikanen de gevaarlijke gebeurtenis
gadeslaan.
Voortdurend worden er vragen ge
plaatst bij het disfunctioneren van de de
mocratie in de Bondsrepubliek, die getui
ge de actuele discussie rond de Berufsver-
bote en de conservatieve tendens in het
leger wel degelijk labiliteit kan worden
aangewreven. Om via de geijkte wegen
verbetering in het functioneren van die
democratie aan te brengen, lijkt een moei
zame, zo niet frustrerende zaak, als oppo
sitie monddood wordt gemaakt. Het wil
niet zeggen dat Verhoye die verklaring van
het RAF-geweld ook legaliseert. Integen
deel, haarfijn laat hij zien dat iemand als
Meinhof in feite even ver van democra
tisch handelen afstaat als de nazi’s van
weleer. Door geweld te zoeken wordt nie
mand mondiger, zo stelt hij, en komt het
ideaal van een nieuwe maatschappij geen
steek dichterbij
Bizet gedwongen was te kiezen voor de
dialoog, omdat hij Carmen schreef voor de
Parijse Opéra Comique. Daar heerste de
ijzeren wet: „Geen dialoog, geen uitvoe
ring”.
Had Bizet één jaartje langer geleefd, dan
zou hij - om Carmen internationale moge
lijkheden te geven - de dialogen ongetwij
feld hebben vervangen door recitatieven.
Nu heeft Guiraud dat gedaan en hij heeft
dat goed gedaan. Die recitatieven zijn tra
ditie geworden en hebben daarenboven
bijgedragen tot grotere bondigheid van de
opera Carmen.
Als het om de rolbezetting gaat, dan
staat of valt Bizet’s meesterwerk met de
kwaliteit van Carmen, Don José, Micaêla
en Escamillo.
Cora Canne Meyer gaf een Carmen zoals
wij die al jarenlang van haar kennen en
zoals het grote publiek Carmen wil zien:
canailleus, triviaal, brutaal, vulgair, op een
oridinaire manier geraffineerd. .en met
een prachtige stem, inclusief benadruk
king van de bekende borsttonen.
geop. ze dagavond in De Nieuwe Slof het Kenne-
,K’ mer Popconcert gegeven. Nightshift, Car-
thago, Filter en een versterkt Barrelhouse
tra(^en aan °P ^eze drukbezochte manifes
tatie. De feitelijke organisatie Was uitbe
steed aan de door het ministerie van CRM
gesubsidieerde „Stichting Popmuziek Ne
derland". Dit muziekfeest stond echter in
schril contrast met de alledaagse werke
lijkheid van het muziekgebeuren in Be
verwijk, waar wat betreft de popmuziek
met al haar geledingen sinds lang bar
weinig te beleven valt.
Een hier twee jaar geleden enthousiast
gestarte serie popconcerten, met Kaz Lux,
Sweet d’Buster, Cake (inmiddels uiteenge
vallen) en Kayak, liep uit op een fiasco.
Ook in de plaatselijke horeca-lokaliteiten
zal men tegenwoordig meestal tevergeefs
het oor te luisteren leggen voor levende
hedendaagse muziek. De popliefhebbers
uit het vroeger juist op dit gebied zo actie
ve Beverwijk - de concerten in het Heems
kerkse jongerencentrum Donkey Shot zijn
eigenlijk het enige alternatief - waren vrij
dagavond echter in de gelegenheid om van
een speciale aanbieding gebruik te maken.
Er kondep in De Nieuwe Slof vier groepen
beluisterd worden tegen een prijs waar
voor je tegenwoordig nog geen single
koopt.
De zesmans-formatie Nightshift beet de
spits af. In hun eerste nummers klonk nog
duidelijk hun vroegere romantische soft-
ICÖI, IOII6'
:ilippo B
3-11296.
VERW
lekking, s
dies, k)
organiseert Damiate Pers in samenwerking met
reis- en passagebureau Hoyman Schuurman een
7-daagse busreis naar het prachtige
Hoog-Sauerland met als standplaats Fredenburg
Dit arrangement is speciaal samengesteld voor onze lezers.
Helaas moeten we personen, die slecht ter been zijn of hartklachten hebben,
deze reis ontraden, in verband met het heuvelachtige terrein
f40,- p p extra
AKKOMMODATIE: 2-persoons kamer met douche of bad en toilet in een
eerste klas pension
Busvervoer Haarlem-Fredeburg v.v volledige verzorging
met lunchpakket op heen- en terugreis, consumptie op
heen- en terugreis, reisleiding, verzekeringen.
Dagtocht naar de mooie stad Kassei, 2 middagtochten
door Sauerland, wandelingen, kegeltoernooi, spelavonden
(sjoelen, kwis, kienen)
Sauerland ligt plm. 390 km van Haarlem verwijderd.
De bus vertrekt maandagmorgen om 7.30 uur vanaf het
Damiate-gebouw in de Waarderpolder en om 7.50 uur
vanaf de parkeerplaats Sportfondsenbad
Terugreis op zondag 4 maart 1979.
U bent om plm. 7.15 uur 's avonds terug in Haarlem
Nightshift, de zesmansformatie die het Kennemer Popconcert opende, vroeger in
dezelfde bezetting maar met een ander muzikaal concept, als RDL MacAllen
optredens.
Carmen, die bij de Operastichting in première ging.
De Don José van tenor Payo Garazzi was
muzikaal binnen het-kader van de moge
lijkheid van zijn wel zeer beperkte stemge
luid. De Micaêla van sopraan Roberta
Alexander was bewonderenswaardig: hoe
prachtig contrasteerde haar zuiverheid te
gen de ^vertrokken sensualiteit van Car
men Canne Meyer.
Jan Derksen, die ik doorgaans zeer be
wonder, kon niet de grandezza ten tonele
brengen, die van een Spaanse stierenvech
ter mag worden verwacht. Ik heb overi
gens de indruk dat hij niet goed bij stem
was.
Alles op één hoop: een teleurstellende
produktie. .en lang!
JACQ. A. DE HEIJ
