Van Agt fel tegen bisschop Roermond
b
Van der Klaauw stelt
China akkoord voor
Uitlevering Teleurgesteld in uitlatingen bisschop Gijsen
terroristen
wordt
mo gelijk
en dan
dit noq
het \x/€€r]
Na
D(
Hi
17
KLM -gezagvoerder
onschuldig aan
Tenerife-ramp
„Bij herverdeling
ook niet-betaald
werk betrekken”
Gezaghebbend blad:
Wf
- t
MAANDAG
2
2 2
JANUARI
19 7 9
BINNEN- EN BUITENLAND
M i
1
i
Abortus
Demonstratie
Eigen openbaar vervoersnet
Uitgebrand
Uitgebrand (2)
Bibliotheken
Vruchtbaar
Zesduizend broeken weg
(Va
P/
ayat
in Ir
logis
leggi
aan
kom
mat<
tussr
com
weel
naai
ren
mac
en 1
com
uit c
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Het CDA-con-
gres heeft zaterdag in Den Haag
vooralsnog niet besloten zich
krachtig afwijzend op te stellen
tegenover de komende nieuwe
abortuswetgeving. Slechts een en
keling stemde voor een motie
waarin de (voorlopige) tekst van
het wetsontwerp onaanvaardbaar
werd genoemd. De motie was in
gediend op initiatief van het con
fessioneel gerichte Nederlands
Artsen Verbond.
Katten
.2 5
h Sg p
£2
CDA drijft discussie over
abortus nog niet op spits
s
■Cr Minister Van der Klaauw
WEERRAPPORTEN
Kardinaal Willebrands verwacht
geen autoritair ingrijpen paus
-2
x
-2
-1
-o
-3
12
3
2
11
14
5
-5
14
0.1
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Het kabinet is akkoord
gegaan met een wetsontwerp waarbij het
uitleveringsrecht van mensen die bij ter
roristische activiteiten betrokken zijn ge
weest, belangrijk wordt uitgebreid. Het
wetsontwerp is een uitvloeisel van drie
Europese verdragen inzake overdracht
van strafvervolging en bestrijding van
terrorisme.
De tekst van een mogelijk akkoord
wordt op het ogenblik uitgewerkt. Met
uitzondering van de wetenschappelijke
en culturele paragraaf lijkt het voorge
stelde akkoord op dat tussen Nederland
en Tsjecho-Slowakije. Dit heeft minister
Van der Klaauw van Buitenlandse Za
ken zaterdagavond in Peking bekendge
maakt na een tweede gespreksronde met
zijn Chinese ambtgenoot Hang Hua
(Hwang Hwa).
PEKING (ANP). Nederland wil met
China een kaderakkoord sluiten voor
samenwerking op economisch, industri
eel en technologisch gebied. De bedoe
ling van een dergelijk akkoord is betere
contact-mogelijkheden met China te
scheppen voor het Nederlandse bedrijfs
leven.
Van der Klaauw wees Huang Hua indi
rect op het probleem van de mensenrech
ten. In een toespraak tijdens het contra
diner dat hij Huang Hua aanbood zei
Met zijn verklaring haakte de kardinaal
in op uitlatingen van bisschop Gijsen van
Roermond in een weekbladinterview van
vorige week. In Elseviers Magazine liet
Gijsen onder andere weten dat hij voor
stander is van een pauselijk ingrijpen.
Kardinaal Willebrands zei in Rome te
leurgesteld over de uitlatingen van Gijsen
te zijn. Naar zijn mening riskeert men op
zo’n manier het verlies van waardigheid en
geloofwaardigheid van het bisschoppen
college.
Willebrands noemde de gebeurtenissen
in de voorbije dagen in de Nederlandse
kerkprovincie tragisch. De storm die is
opgestoken sticht volgens de kardinaal
onrust en verwarring. De kerk is volgens
Willebrands een teken van eenheid, maar
dreigt een demonstraatie van verdeeld
heid te worden.
Het gesprek van gisteren tussen de kar
dinaal en de paus werd afgesloten met een
souper waaraan ook bisschop Simonis van
Rotterdam aanzat. Simonis heeft zich in
het verleden vaak op dezelfde lijn getoond
als Gijsen. Tot nu toe heeft de paus gespro
ken met Willebrands (2x), Gijsen (2x) en
Simonis.
Willebrands had tijdens zijn gesprekken
met de paus gemerkt dat de paus zeer veel
inlichtingen over de Nederlandse kerkpro
vincie had gekregen, maar dat deze een
eenzijdig karakter hadden. De paus wil
volgens de kardinaal graag ook met de
vier andere bisschoppen overleg plegen.
Wellicht dat alle bisschoppen tegelijk in
het Vaticaan worden ontvangen.
duidelijk blijk van dat een organisatie als
Amnesty zich niet moet mengen in de
interne zaken van China.
Eerder op zaterdag had minister Van
der Klaauw een ontmoeting met de Chi
nese premier en partijvoorzitter Hua Gu-
ofeng (Kwa Kwo-feng). Hij sprak met
hem over algemeen politieke en bilatera
le kwesties.
Willebrands vindt in tegenstelling tot
bisschop Gijsen dat politici een geheel
eigen verantwoordelijkheid hebben in de
abortuskwestie. Hij zei onderscheid te wil
len maken tussen wet en moraal. De kardi
naal verklaarde er voorstander van te zijn
dat abortus in het Wetboek van Strafrecht
blijft „omdat dit bijdraagt tot in stand
houden van het zedelijk besef. Ook ben ik
voorstander van de zogenaamde vijfda-
gennorm of een soortgelijke bedenktijd in
het bestek waarvan goede voorlichting,
opvoedkundig en geestelijk genezend kan
werken”.
Willebrands sprak de hoop uit dat „een
wet die niet ten volle overeen komt met de
christelijke moraal, het normbesef van de
mensen niet zal aantasten”.
Over de homofilie zei de kardinaal dat
datgene wat op seksueel terrein verkeerd
is, dikwijls eerder gebeurt uit zwakheid
dan uit boosheid. „Ik wil geen seksuele
misdragingen goedpraten. Maar moeten
wij onze stem niet krachtiger verheffen
tegen het kwaad dat ontspruit uit boos
heid, zoals leugen, laster, haat, onrecht?”
De Rotterdamse bisschop Simonis heeft
Ruim honderd mensen hebben zaterdag
middag in Amsterdam gedemonstreerd te
gen de „Vietnamese agressie” in Cambod
ja en de „Russische inmenging in Indochi
na”, aldus teksten op diverse spandoeken.
De organisatie was in handen van het
comité Cambodja.
De Dienst Openbare Werken van Zut-
phen gaat de komende maanden onderzoe
ken of er mogelijkheden zijn voor een
eigen openbaar vervoersnet voor de ge
meente. De dienst doet dit onderzoek op
verzoek van B. en W. van deze stad. In
augustus of september moet de nota klaar
zijn. Een mogelijke exploitatie-samenwer-
king van het Zutphense Openbaar Ver
voer met de Geldersche streekvervoer
maatschappij wordt in het onderzoek be
trokken.
Door nog onbekende oorzaak is zater-,
dagmiddag de fabriekshal van een zoetwa-
renfabriek in Venlo geheel uitgebrand. De
gehele voorraad zoetigheid en verpak
kingsmateriaal ging verloren. De directie
schat de schade op een bedrag van 1,7 tot
twee miljoen gulden.
Op de grens van Ede en Barneveld is
gisternacht een kalverschuur afgebrand.
Van de 54 kalveren die in de schuur ston
den, werden er 53 gered. Volgens de politie
moet de oorzaak van de brand gezocht
worden in een lekkende gaskachel of een
lekkende gasgeiser. De schade bedraagt
ongeveer vijftigduizend gulden.
Om de gemeente in het westen van
Utrecht ook van een openbare bibliotheek
te voorzien, heeft de provinciale plancom-
missie voor de bibliotheekvoorziening aan
Gedeputeerde Staten van deze provincie
een plan aangeboden. De commissie ba
seert de indiening van het plan op de wet
op het openbaar bibliotheekwerk, die op 1
juli 1975 in werking is getreden. Deze wet
stelt dat omstreeks 1990 elke gemeente
minstens één openbare voorziening op dit
gebied moet hebben. De gemeenten kun
nen zich bij de provincie hiervoor aanmel
den. Deze stelt dan een plan op en wendt
zich tot het ministerie van Cultuur, Recre
atie en Maatschappelijk werk. Na goed
keuring vergoedt CRM de personeelskos
ten.
Volgens directeur van het Wassenaarst
dierenpark blijkt uit het geboortecijfei
van vorig jaar steeds duidelijker, dat een
dierentuin een belangrijke rol vervult bij
de instandhouding van bedreigde dier
soorten. Vorig jaar werden in Wassenaar
ruim 400 beesten geboren. Onder de 400
jongen waren er 74 van 28 verschillende
bedreigde soorten.
Uit twee vrachtwagens en drie aanhang
wagens, geparkeerd staande in een pand
aan de Coolhaven in Rotterdam, zijn zater
dagnacht zesduizend broeken ter waarde
van 180.000 gulden gestolen. Volgens de
politie hebben de dieven de toegangsdeur
van het pand geforceerd.
Gis
mass,
duize
de la,
een le
niet a
14
19
0
0.1
53
0
0
0
0
0
0.2
0
6
0
0.3
2
0.1
0
0
0
0
0
0.3
21
0.2
0.2
0
15
18
0.6
1
5
0.2
0
24
0.1
0.1
2
0
11
0
0.2
dat het abortusonderwerp behandelde gaf
in vaak geëmotioneerde betogen te
kennen dat legalisering van abortus voor
het CDA niet aanvaardbaar mag zijn. Bij
de stemming over de al eerder genoemde
motie bleken echter de tegenstanders van
deze opvatting veruit in de meerderheid.
De motie werd ingediend door het Gro
ningse CDA-lid C. Koopmans. „Geen fami-
BO
aan d
nage
Oostc
kind
stukli
Westi
NE
van <1
door
tot n
leven
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg
Aberdeen
Athene
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca
I stan boel
Las Palmas
New York
Tel Aviv
Tunis
o
ono
no
no
ono
o
ono
no
ono
no
zo
nno
ono
ono
ono
nno
windst
zzw
wnw
windst.
o
nnw
o
ono
ono
windst.
windst.
ozo
nno
nnw
n
o
zzo
nnw
w
zo
windst.
zw
n
windst.
w
ozo
zo
H
17
15
13
-4
3
12
9
-2
-3
2
13
3
21
-5
11
0
1
6
12
13
-5
9
0
11
4
J)
13
1
12
Op
Conn
zijn c
buite
In 1
en d
word
riviei
zijn 6
teit.
bels
kust
word
OoJ
heeft
terov
kind*
overs
aangi
ten h
bun 1
Ret
bedri
den a
verkl
jarigf
bij ee
bran<
lukte
gevai
politi
loos t
werd
bewa
Pre
heeft
onmi
jacht
mee
ontvl
Op
manr
de 05
rijke
wilde
geh. bew.
ijzel
geh. bew.
1. bew.
geh. bew.
zw. bew.
geh. bew.
geh. bew.
mist
geh. bew.
motregen
zw. bew.
geh. bew.
regen
mist
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
1. bew.
zw. bew.
sneeuw
geh. bew.
geh. bew.
motregen
geh bew.
geh. bew.
regen
1. bew.
m^st
geh. bew
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
zw. bew.
motsneeuw
driftsneeuw
geh. bew.
zw. bew.
zw. bew.
on bew.
regenbui
zw. bew.
regen
-3
1
0
4
11
9
4
-3
4
-10
5
-3
3
7
-9
5
-5
1
-16
-3
-12
HO
woon
staat
mens
dat n
bevin
Eei
raaki
Vol
ken.
3
CÜ
gS
Van der Klaauw dat de Nederlandse tra
ditie van onafhankelijkheid „onze aan
dacht gericht houdt op het belang van
democratische en humanitaire rechten”.
Hang Hua zei zaterdagavond tijdens
een NOS-televisie-interview dat hij het
rapport van Amnesty International over
de mensenrechten in China niet had gele
zen. Hij gaf er tijdens het vraaggesprek
de r.k.-studentenparochie in Delft ge
dreigd met sancties wanneer deze voort
gaat met haar plannen voor een gezamen
lijke eucharistieviering met de gerefor
meerde en hervormde studentengemeen
ten op 21 april. In een brief aan de paro
chie schrijft Simonis dat hij een dergelijke
viering in strijd vindt met de regels die de
bisschoppen in 1973 hebben gesteld. In
Delft is niet eerder een dergelijke viering
gehouden. In andere studentenparochies
gebeurt dat al jaren.
In Maastricht is gisteren in een overbe
zette katholieke St. Janskerk een oecume
nische dienst gehouden. Bisschop Gijsen
van Roermond had rooms-katholieken
verboden aan deze dienst deel te nemen,
maar dit verbod werd massaal genegeerd.
Enkele katholieken hebben er bij de orga
nisatoren van de dienst op aangedrongen
vaker dergelijke vieringen te houden.
De landelijke raad van de Basisbewe
ging van Kritische Groepen en Gemeenten
heeft zijn solidariteit met de initiatiefne
mers van de Maastrichtse dienst betuigd.
Tijdens de viering werd een en ander
meegedeeld.
Bij de ramp tussen een boeing 747 van de
KLM en eenzelfde vliegtuig van Pan Ame
rican kwamen 583 mensen om het leven.
De 61 overlevenden zaten allen in het Ame
rikaanse toestel. Het was de grootste ramp
in de luchtvaartgeschiedenis.
Hoofdredacteur Ramsden van Flight In
ternational schrijft in de uitgave van zater
dag dat hij en zijn medewerkers, toen zij
van het ongeluk hoorden „maar moeilijk
hadden kunnen geloven dat een gezag
voerder van de KLM, „één van de meest
ervaren piloten van de veiligste lucht
vaartmaatschappij ter wereld” en zijn
tweede piloot zonder definitieve goedkeu
ring zouden zijn opgestegen. Dit terwijl zij
wisten dat het Pan-Am-toestel nog op de
startbaan was. Volgens het Spaanse rap
port hebben de KLM-gezagvoerder en zijn
co-piloot dat nu juist wel gedaan. „Wij
geloven het niet”, aldus Ramsden. „Wij
denken ook niet dat de Spaanse verkeers
leiders het geloven”.
De hoofdredacteur vindt dat het onder
zoekrapport „ernstig tekortschoot” omdat
er ondermeer geen getuigenverklaringen
van de overlevende Pan-Am bemanning in
staat en omdat de bandopnamen van de
gesprekken tussen verkeerstoren en beide
vliegtuigen er niet volledig in staan ver
meld.
werd ingetrokken omdat het kansloos
was) en een van de PvdA en WD, dat op
het nippertje in de Eerste Kamer sneuvel
de.
De suggestie van mevrouw Van Leeu
wen, die zij overigens niet in een motie
omzette, werd door CDA-fractieleider
Lubbers vrijwel onbesproken gelaten. Het
merendeel van de sprekers en spreeksters
Weer in binnen- en
■buitenland
■Cr Premier Van Agt en minister De Ruiter van Justitie sluiten het CDA-congres, dat
sterk in het teken van de arbortuskwestie stond, af met een psalm.
Politicus en kattenbewonderaar Jar
Terlouw opende zaterdagmiddag de tien
de internationale kattententoonstelling
„Neocat” in Utrecht. De eigenares van de
oudste kat op de tentoonstelling kreeg van
Terlouw een Uniedaalder. Meer dan dui
zend katten waren dit weekeinde ir.
Utrecht te bezichtigen.
I
Tot dusver leverde Nederland geen poli
tieke delinquenten aan andere landen uit.
Deze regel wordt nu opgeheven wanneer
er bij de delicten sprake was van terroris
me. Vliegtuigkapingen, sabotage in de
luchtvaart, aanslagen op diplomaten, gij
zeling en bomaanslagen worden in het
ontwerp genoemd. Ook bevat het procedu
reregels voor het uitleveren van gewone
misdadigers. De regering streeft ernaar de
daders zoveel mogelijk te berechten in het
land van herkomst. Dit met het oog op
reclassering.
DINSDAG 23 JANUARI
Zon- en maanstanden
Zon op 08.34 uur onder 17.10 uur
Maan op 03.10 uur onder 12.57 uur
Waterstanden IJmuiden
Hoogwater 09.40 uur en 22.36 uur
Op de bijeenkomst, waaraan ongeveer
tweehonderd D’66-leden deelnamen,
noemde Tweede-Kamerlid Maarten Eng-
wirda het tot dusver gevoerde regerings
beleid ter versterking van de positie van de
vrouw op de arbeidsmarkt „zwak, passief
en huichelachtig”. De tot nu toe genomen
maatregelen, die grotendeels zijn afge
dwongen door EG-richtlijnen, leveren vol
gens hem geen wezenlijke bijdrage aan
een emancipatiebeleid op langere termijn.
(Van onze redactie binnenland)
ROME/DEN HAAG/DELFT/MAAS-
TRICHT. Volgens kardinaal Wille
brands zal paus Johannes Paulus II niet
autoritair ingrijpen in de rooms-katholie-
ke kerk van Nederland. Als de paus maat
regelen neemt zal dat volgens de kardi
naal gebeuren in overleg met alle bis
schoppen van ons land. Willebrands zei
dit gisteren nadat hij twee keer een uur
met de paus had gesproken, voor Vati
caanse begrippen een lange audiëntie.
(Van onze redactie binnenland)
LONDEN. Het gezaghebbende En
gelse luchtvaartblad Flight International
heeft felle kritiek geleverd op de Spaanse
autoriteiten die de oorzaak van de lucht
ramp op 27 maart 1977 op Tenerife hebben
onderzocht. De Spaanse autoriteiten heb
ben volgens het blad niet kunnen aanto
nen dat gezagvoerder Veldhuyzen van
Zanten van het KLM-toestel de schuld
van het ongeluk heeft gehad.
lie van pater Koopmans, die zaterdag voor
het Haagse Congresgebouw andermaal
met medestanders tegen legalisering van
abortus demonstreerde en halverwege het
congres zelfs in een aangrenzende zaal een
film over abortus liet vertonen. Enkele van
de overwegingen van de motie-Koopmans
waren dat de overheid het leven van alle
inwoners moet beschermen en dat het le
ven begint op het moment van de ontvan
genis.
De motie vroeg voorts van het congres te
besluiten uit te spreken dat het wetsont
werp, zoals dat in november ’78 aan de
pers werd gepresenteerd, onaanvaardbaar
is, „omdat het voorziet in de mogelijkheid
dat het ongeboren kind straffeloos kan
worden gedood, ook wanneer het leven
van de moeder niet op het spel staat”.
Ook een tweede motie over abortus werd
door het congres verworpen. Deze motie
eiste een speciaal congres van het CDA
over het abortusvoorstel, zodra dat door
het kabinet is vastgesteld, De Tweede-
Kamerfractie zou zich voor zo’n congres
niet mogen uitspreken over het wetsont
werp. Ook deze motie werd door een over
grote meerderheid weggestemd. Congres
voorzitter Faber merkte over deze motie
op dat de fractie in feite onder curatele
gesteld dreigt te worden.
Het centrale thema van het congres
het beleid van de fractie werd door
de discussie over het abortusprobleem
duidelijk overschaduwd. Niettemin lever
den enkele sprekers kritiek op de wijze
waarop de fractie het program in de prak
tijk brengt. Dit leidde onder andere tot een
tamelijk kritische motie van de heer Van
der Meer uit Numansdorp. CDA-bewinds-
lieden en CDA-fractieleden zouden zich
onvoldoende inspannen om het eigen pro
fiel van het CDA gestalte te geven, aldus
de motie.
Het partijbestuur vond dat er in deze
motie een „diskwalificerend element” zat
en adviseerde het congres om de motie te
verwerpen en zich aan te sluiten bij de
resolutie van het partijbestuur. Toch stem
de ongeveer een kwart van de congresgan
gers voor de motie-Van der Meer. De be-
stuursresolutie kreeg van vrijwel het gehe
le congres steun. In deze resolutie vraagt
het congres speciale aandacht voor inko-
mensmatiging en een rechtvaardiger ver
deling van de lasten. „In het beleid dient in
het bijzonder tot uiting te komen de zorg
voor de zwakken in de samenleving, de
aandacht voor minderheidsgroepen en het
terugdringen van de kernbewapening”, al
dus de resolutie.
(Van onze redactie binnenland)
AMERSFOORT. „Het is aan te beve
len bij herverdeling van arbeid niet al
leen de nu als produktief beschouwde
arbeid te betrekken, maar ook de niet-
betaalde arbeid”. Aldus zei Nelleke
Schoemaker zaterdag op de landelijke
emancipatiedag van D’66 in Amersfoort.
Vooruitzichten voor woensdag.
Lichte tot matige vorst en later kans op sneeuw.
Aantal uren zon: 0 tot 4; Minimumtemperaturen:
omstreeks min 4 graden; Maximumtemperatu
ren; omstreeks min 2 graden; Kans op een droge
periode van minstens 12 uur: 80 procent; Kans
op een geheel droog etmaal: 50 procent.
De top van het CDA riep het congres op
in te zien dat het afwijzen van het wetsont
werp alleen maar zal leiden tot een verder
gaande rechteloosheid. Premier Van Agt,
die niet op de inhoud van het wetsontwerp
wilde ingaan, omdat de ministerraad de
definitieve wetstekst nog moet vaststellen,
zei: „De bestaande wet functioneert feite
lijk niet meer. Op papier moge er (in de
nieuwe wet) sprake zijn van een zekere
verruiming, maar in de praktijk gaat het
veeleer om het brengen van een zekere
ordening in de feitelijke oncontroleerbaar
geworden situatie”.
De minister-president deed felle uitval
len naar mgr. Gijsen, bisschop van Roer
mond, die heeft gedreigd voorstanders van
de nieuwe wet de sacrementen te weige
ren. Op het congres zei Van Agt: „Bij het
zoeken naar de ordening zijn wij bereid
naar eikaars opvattingen te luisteren.
Waar die bereidheid en dat respect komen
te ontbreken, wacht slechts chaos. Ook
geestelijke leiders moeten zich dat realise
ren”.
In een radio-interview was de premier
gisteren nog scherper. Hij noemde de op
stelling van mgr. Gijsen „verkeerd” en zei
dat hij er niet mee uit de voeten kan.
Verder merkte hij nogal zuur op dat hij
blij was geen inwoner te zijn van het
bisdom Roermond. Ook de ministers Gar-
deniers-Berendsen en Andriessen spraken
zich in het interview uit tegen de uitlatin
gen van de bisschop.
Toch waren er congresgangers die op
merkten dat het niet alleen gaat om de
keus tussen het handhaven van de oude
wet of het accepteren van het te verwach
ten kabinetsvoorstel. Zo zei het oud-CDA-
kamerlid mevrouw Hannie van Leeuwen
dat er nog een derde weg is: het initiatief
van de Tweede Kamer. Zij geeft de voor
keur aan deze mogelijkheid, omdat vol
gens haar de abortusparagraaf van het
CDA-verkiezingsprogram geen ruimte
biedt voor een compromis-wetstekst, noch
met WD, noch met PvdA.
Aangezien het niet aannemelijk is dat
CDA- en WD-fractie samen tot een initia
tiefwetsvoorstel kunnen komen, betekent
de suggestie van mevrouw Van Leeuwen
in feitë dat de situatie van 1975 zich zou
gaan herhalen. Toen kwamen er twee
wetsvoorstellen vanuit de Kamer: eentje
van het CDA (dat vóór de eindstemming
d
if s- éi
