Delftse vampierfilm groots opgezet met Adjani en Kinski
fouten te analyseren
premieres
KNTV wordt
vakorganisatie
Insaid
Schaatsleidraad om
E]
3
3
't Allermooiste voor 't hele huis?
Verlaging
Toeslag Debetrente
Met ingang van 31 januari 1979 zal de extra toeslag
voor debetstanden in rekening courant, waarvoor de
rente op het promessedisconto is gebaseerd, als gevolg
van de ontwikkeling van de rentetarieven
op de geldmarkt, met \6% verlaagd worden tot l'/z
wij
ontvingen
I
Ambivalent
door Pieter van Lierop
Lokaties
BankMees Hope nv
Aanmoedigingsprijs
ingesteld door
Vrienden Theater
r
Weinig informatie voor oefenmeesters
Daden en wandaden
van Ari Onassis
Acteur Boris Tumarin
overleden
Historisch beeld in museum Kam geactualiseerd
Archeologische vondsten in
Nijmegen bijeengebracht
9
KUNST
DINSDAG
19 7 9
3 0 JANUARI
I
'T EERSTE WOONWINKELCENTRUM VAN NEDERLAND
AVORIAZ. Op het Festival
Interntional du Film Fantastique,
dat onlangs voor de zevende keer
plaats had in de Franse winter
sportplaats Avoriaz, werd één
film getoond die boven de andere
elf met kop en schouders uitstak
en dat was een „hors-concours”-
bijdrage van Werner Herzog: zijn
grotendeels in Delft opgenomen
vampierfilm Nosferatu.
W:
Dat vind je bij Insaid. 9 Woonspedalisten onder één dak.
Insaid Badhoevedoip, aan het einde van de Meidoomweg
(volg borden Industrieterrein), telefoon 02968-6612.
Insaid Oisterwijk, Heusdensebaan 50, telefoon
04242-9030.
Openingstijden: maandag t/m zaterdag,
vnjdag koopavond.
o o
o x
o
8
bibliotheek
Herzog stelt teleur met Nosferatu
n:
eg
lem,
rit
sndaal.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
i
maar,
iskerk.
De prijs bestaat uit de opdracht om op
kosten van de „Vrienden" in het buiten
land voorstellingen te gaan bezoeken en
contacten te leggen die in verband staan
met het eigen speelprogramma in het vol
gende seizoen.
ARNHEM (ANP). De Stichting Vrien
den van Theater heeft besloten om naar
aanleiding van het 25-jarig jubileum van
toneelgroep Theater in Arnhem een aan
moedigingsprijs toe te kennen aan een
acteur of actrice die niet ouder is dan 35
jaar en niet langer dan 10 jaar is afgestu
deerd.
NEW YORK (UPI). Zondag is de Ame
rikaanse acteur Boris Tumarin na een
langdurige ziekte op achtenzestigjarige
leeftijd in New York overleden.
Tumarin werd geboren in Riga en ging
in 1939 naar Amerika. Hij heeft daar vijf-,
endertig jaar als acteur en regisseur ge
werkt. Hij kreeg de Obieprijs voor zijn
spel in de Gebroeders Karamazov.
Het is voor de eerste maal dat de resulta
ten bijeen zijn gebracht in een expositie
van alle op archeologisch gebied in Nijme
gen gravende, rekenende en tekenende
instanties, waarbij gemikt wordt op een
breed publiek. Niet alleen uit Nijmegen,
waar talrijke scholen zijn aangeschreven,
verwacht men een grote toeloop, maar uit
het gehele land. Want het mag dan zijn dat
de vondsten zijn gedaan op de heuvels bij
de Waal, een beperkt terrein dus, het beeld
dat in het museum wordt geschetst brengt
iets uit de eerste bladzijden van onze ge
schiedenisboekjes op boeiende wijze tot
leven.
De expositie in Nijmegen is in wezen het
actualiseren van een historisch beeld. Er
worden vondsten tentoongesteld die pas
enkele maanden geleden aan het daglicht
zijn gekomen. Dat geldt voor de blikvan
ger van de expositie, afgedrukt op affiches
en catalogi:- een nog geen negen centimeter
hoog kopje met masker, aangetroffen in
een Romeins kindergraf dat tijdens graaf
werk voor de bouw van het nieuwe stad
huis te Nijmegen aan de oppervlakte werd
gebracht. Het voorwerp, vervaardigd van
aardewerk, is het enige „Speelgoed" dat in
museum Kam te zien is.
Van de vaste collectie van het museum
(door wijlen prof. Rogier wel eens smalend
aangeduid met „dat potten- en pannen
huis”) is slechts een fractie in de expositie
opgenomen. Men krijgt een beeld van de
verschillende Romeinse perioden te begin
nen met het jaar 12 voor Christus door
middel van voorwerpen, terreindoorsne-
den, maquettes en tekeningen. En het is
een beeld, bijgewerkt tot de dag van van
daag.
En daaruit komt ook duidelijk naar vo
ren welke bijzondere vorderingen zijn ge-
NIJMEGEN. Een Romeinse legioen
soldaat in vol ornaat is een van de be
zienswaardigheden in het rijksmuseum
G. M. Kam. In dit te Nijmegen gevestigde
museum kan men tot 23 april kennisne
men van allerhande materiaal, samen de
tentoonstelling vormend: Noviomagus,
op het spoor der Romeinen in Nijmegen.
zek, Fini Straubinger in Land des Schwei-
gens of Walter Steiner in Skiflieger zijn
andere voorbeelden. Het is deze invals
hoek op de Dracula-mythe die Nosferatu
zo bijzonder maakt. De vampier als deels
tragisch, deels heroïsch personage. Zijn
overlijden veroorzaakt zelfs medelijden,
hoewel onnodig dan, want het kwaad over
wint. Het is dan ook tamelijk sarcastisch
dat de film eindigt met Gounods Sanctus
Domini.
Maar het is verder een ambivalente film.
Herzog heeft tegelijkertijd Dracula niet
losgelaten als personificatie van kwaad en
blijkens zijn eerdere uitspraken zelfs als
expliciete personificatie van het tegen
woordig steeds venijniger wordende neo-
fascisme, zoals Murnau destijds - volgens
Herzog - met zijn film al de komst van het
fascisme voorspeld had.
En dan is er wat Herzog feitelijk be
schouwd heeft als zijn hoofdthema: de
burgerlijke orde die van buitenaf onder
druk wordt gezet, tot hij explodeert en
vervalt tot anarchie.
Of beter, in Herzogs denkwereld, gesub
limeerd wordt tot anarchie. Wat dat be
treft heeft Nosferatu nog de nauwste bin
dingen met zijn vorige speelfilm, Herz Aus
Glas, waarin trouwens ook al sterke hor-
ror-elementen verwerkt zaten: robijnglas,
dat uit maagdenbloed zou kunnen worden
vervaardigd.
Maar het is juist dit belangrijke hoofd
thema dat Herzog niet uit de verf heeft
gekregen. Die theorieën over vampiers, de
ratten, de „zwarte dood” en het facsisme
zijn mooi en aardig, maar zonder toelich
ting zijn ze niet herkenbaar. De anarchie
van de burgerij daarentegen is wèl herken
baar, maar pover geënsceneerd en daar
door evenmin erg werkzaam geworden
voor de film. De consequentie van de on
derkoelde dialogen en daarnaast het ont
breken van zoiets als de haast magische
uitstraling van zo’n Bruno S., of de hypno
tische conceptie van Harz Aus Glas, maakt
zodoende dat Nosferatu weliswaar de
meest belangwekkende en fraaist gesti
leerde vampierfilm sinds jaren is gewor
den, maar intussen een wat zwakke Her-
zog-film tevens.
De film komt binnen een maand in Ne
derlandse roulatie. En om de Delfse be
zwaren vorig jaar aangaande de ratten
scènes achteraf toch een beetje begrijpe
lijk te maken: tijdens het vervoer van de
elfduizend Hongaarse beestjes ten behoe
ve van deze film, zijn er in Lubeck inder
daad een paar honderd ontsnapt.
Als het ijs maar even houdt, kleden
duizenden mensen zich in trainings
pakken, wollen mutsen en verschaffen
zich rode neuzen om op meestal kost-
bareschaatsen een moeizame toertocht
te maken langs eenzame molens. Maar
omdat het pas nu weer sinds vele jaren
echt winter is, hebben de meeste lief
hebbers zich lange tijd moeten behel
pen op 400 meter lange kunstijsbanen,
waar het vrij moeilijke „pootje-over”
vaak het plezier bederft.
Het resultaat is een vlot geschreven
biografie van een man, die tientallen
jaren met de regelmaat van de klok
over de hele wereld de voorpagina's
haalde. Was het niet om zijn romances
Maria Callas, Jacky Kennedy dan
wel om zijn manier van zakendoen. Uit
het boek komt Onassis naar voren zoals
hij in de herinnering van het grote
publiek gegrift staat, de charmeur, de
keiharde zakenman, de avonturier.
Maar toch ook als de kleine in Smyrna
geboren Griek, die het niet kon velen
dat iemand in zijn buurt meer had of
beter was dan hij. Niet in de laatste
plaats zijn zwager Niarchos. Als het
moest ging Onassis letterlijk over lij
ken. In zijn jacht op winst pleegde hij
massale walvismoord, lapte hij de
Amerikaanse wetten aan zijn laars en
werd hij vooral bekwaam in het munt
slaan uit andermans leed. Oorlogen le
verden hem altijd winst op. De vier
auteurs bedrijven alle schandalen mi
nutieus, zonder tot sensatiezucht te ver
vallen.
Vier Britse journalisten Fraser,
Jacobson, Ottaway en Chester heb
ben zich diepgaand beziggehouden met
de levenswandel van Aristoteles Onas- -
sis, ongetwijfeld de meest opzienba
rende reder uit de geschiedenis.
t.
ck’,
THEO KLEIN
Aristoteles Onassis. Uitgegeven door Tele-
boek BV. Prijs 25.
ven. In deze befaamde reeks kwamen
als eerste titels op de markt „Fantoom
in Foe-Lai” en „Vijf gelukbrengende
wolken”. De delen, ingeleid door Jan-
willem van de Wetering, kosten 13,90
per stuk.
„De superhaas”, voorlees- en kijk
boek voor kleine kinderen, door Helme
Heine, uitgave Van Goor Jeugdboeken
13,50).
„Licht en duister", gedachten en ge
beden voor zieken, door F. C. van de
Bilt en Th. J. Moorman, uitgave Gott-
mer 18,50).
„De Belasting-almanak 1979 van El-
seviers Weekblad”, uitgave Annoventu-
ra Amsterdam 14,50).
ize
id,
ees
mderij’.
I
I*
De Repetitie of de Bestrafte Liefde heet
het stuk van Jean Anouilh, dat op 3 febru
ari bij de Haagse Comedie in première
gaat in de Koninklijke Schouwburg in Den
Haag. Een twintigste-eeuwse kasteelheer
bereidt met zijn vrienden de opvoering
voor van een achttiende-eeuws blijspel,
waarin een ontluikende liefde kapot ge
maakt wordt door de jaloezie en het cynis
me in haar omgeving. In de belangrijkste
rollen Edda Barends, Guido de Moor en
Lies Franken. Regie Jo Dua.
Dracula-films zijn al lang niet meer te
tellen op de vingers van vier handen, en
momenteel zijn er zeker weer vier in pro-
duktie, waaronder een van Ken Russell.
Maar anders dan bijvoorbeeld de Dracu
la’s met Christopher Lee (zwartharig, met
lange hoektanden), voert Herzog net als
Murnau weer een Dracula op met een kale
kop en extreem uitgegroeide voortanden.
En Nosferatu is geen typische studiofilm
zoals vrijwel alle Dracula-produkties,
maar een film die virtuoos gebruik maakt
van uiterst suggestieve lokaties. Delft
vooral, en verder in Nederland: Hellevoet-
sluis, Schiedam en duinen en strand op
film had Herzog vorig jaar in Delft al
meegedeeld, dat het hem erom was begon
nen een brug te slaan van de huidige
opleving vn de Duitse cinema naar de
enige vorige glansperiode in de Duitse
filmgeschiedenis: het expressionisme van
de jaren twintig. Het betrof dan wel een
hommage aan Friedrich Wilhelm Mur-
nau’s in 1922 afgeleverde Nosferatu, Eine
Symphonic des Grauens, maar niet een
remake. Gewoon een nieuwe verfilming
van dezelfde stof; Bram Stokers Dracula.
Zoals er ook wel ooit acht Jeanne d’Arc
films zijn gemaakt die weinig met elkaar te
maken hadden.
De Belgische toneelgroep Internationa
le Nieuwe Scène (INS) De Mannen van de
Dam speelt op 1 februari in de schouw
burg Zuidplein in Rotterdam het stuk Ge
loof, Hoop en Liefde van Odön Horvath.
Het speelt zich af in de jaren dertig in
Duitsland en gaat over de jonge vrouw
Elisabeth die, omdat zij niet over de juiste
papieren beschikt (arbeidsvergunning)
haar werk, liefde, illusies en haar leven
verliest.
Brouns heeft het boekje geschreven
in naar zijn zeggen betrekkelijk een
voudige taal, zoals bijvoorbeeld: „Een
niet te verwaarlozen neveneffekt van
een iets te ronde rughouding is een
afvlakking van de lumbale lordose.
Daardoor wordt de belasting van de
muskulatuur in dit gebied zonder meer
verkleind”. Ga er maar aan staan. Ge
lukkig dat de schrijver zich niet te veel
aan dit soort uitspattingen te buiten
gaat, zodat vrij goed duidelijk is wat hij
bedoelt.
In het voorwoord zegt voorzitter P.
van Geldorp van de Nederlandse
schaatstrainersvereniging het al: waar
devol in het boekje zijn de foutenanaly
ses, die slechts geschreven kunnen zijn
voor hem die het schaatsen praktisch
en theoretisch goed beheerst. Probleem
is echter dat alleen goed getrainde ogen
de fouten kunnen signaleren. Mis
schien dat „Schaatsen” daarom de on
dertitel draagt: een leidraad voor trai
ners en jeugdleiders.
Brouns besteedt verder aandacht aan
de zomertraining. Hij weidt uit over het
maken van schaatssprongen, maar
loopt daarmee achter op de moderne
trainer die nog nauwelijks schaats
sprongen laat maken. Op de foutenana
lyses na, lijkt het boekje te weinig infor
matie te bevatten voor oefenmeesters.
Daardoor schiet Brouns jammer ge
noeg zijn doel voorbij. Misschien had
hij zich beter op het grote publiek kun
nen richten. Door bijvoorbeeld naast
de schaatstechniek ook te schrijven
over de warming-up, het slijpen van de
schaatsen, de kleding en meer van dat
soort zaken.
Desalniettemin bezit Nederland met
tien exemplaren op Japan na de meeste
kunstijsovalen ter wereld, die vrijwel
altijd goed beklant zijn. Daarnaast hoe
ven de topschaatsers maar een beetje
de slag te pakken te hebben om Sonne-
ma en honderden supporters op hun
kop te zetten en om redacties te bewe
gen grote rondetijden-staten af te druk
ken in hun kranten.
Nederland is een schaatsnatie. Het is
daarom zo merkwaardig dat er nauwe
lijks boeken bestaan over de techniek
van het schaatsen. Toegegeven, schaat
sen is niet achter de kachel uit een
boekje te leren. Daarvoor zijn een oude
keukenstoel, een paar friese doorlopers
en behulpzame vrienden nodig. Maar
als hij eenmaal kan staan en glijden,
moet de schaatser het zelf maar uitzoe
ken. Ook als hij lid wordt van een
ijsclub die trainingen op de kunstijs
baan verzorgt, zal hij zich toch zelf
moeten ontwikkelen. Dan is een boekje
met allerlei goede raadgevingen best
handig.
Deze winter is er dan toch een boekje
ever hardrijden op de schaats uitgeko
men, geschreven door F. Brouns. De
schrijver zegt zich te richten op de
schaatser die zich al een redelijke ba-
sis-techniek (het rechtop-schaatsen)
heeft eigen gemaakt.
W.S.
Schaatsen, hardrijden op de schaats, een
leidraad voor trainers en jeugdleiders door
F. J. P H. Brouns. Uitgeverij De Vriese-
borch, Haarlem. Prijs: 14.50
Met pestilentie besmette ratten veroorzaken een epidemie, die leidt tot anarchie, in de
film Nosferatu van Werner Herzog.
Desondanks betreft het een voor Her
zogs doen ietwat teleurstellend produkt,
hoewel interessant genoeg. Hij is aanmer
kelijk grootser opgezet dan alle films die
we kennen van deze cineast, die momen
teel in de Nederlandse filmhuizen gehul
digd wordt met retrospectieven van zijn
complete oeuvre. Hoewel Herzog zijn ei
gen producent is gebleven, werd Nosfera
tu gefinancieerd met een dertig procents-
inbrengen van het Franse Gaumont-con-
cern, terwijl de distributierechten buiten
Frankrijk werden verkocht aan Twentieth
Century Fox. En het is de eerste film van
Herzog met een ster-bezetting: Isabelle
Adjani en Bruno Ganz in de hoofdrollen,
tegenover Klaus Kinski als graaf Dracula,
die vanuit zijn kasteel in de Karpaten
uitziet naar een passende behuizing in
Delft
Makelaar Bruno Ganz reist naar Trans-
sylvanië om zich nader te oriënteren over
de precieze eisen van de zonderlinge aris
tocraat. Ganz’ echtgenote, Isabelle Adjani,
had al nachtmerries aangaande die zaken
reis en het daarmee samenhangende on
heil. Die angstige voorgevoelens worden
ook gehonoreerd. Ganz kan niet verhinde
ren dat Dracula zich verscheept naar Delft
(de stad moet eigenlijk doorgaan voor het
Duitse Wismar) samen met een partij
doodkisten, waarin zich met pestilentie
besmette ratten bevinden. Een epidemie
breekt uit, de slachtoffers vallen bij bosjes
en anarchie maakt zich meester van de
veronderstelde Hanze-stad.
Isabelle neemt de dramatische taak op
zich om de vampier in haar sponde te
lokken, teneinde hem de dageraad te doen
vergeten, waarna de voorgeschreven paal
door zijn corpus kan worden geheid. De
opoffering is echter vergeefs en de over
winningsroes prematuur, want de geest
van Nosferatu heeft zich lang en breed
meester gemaakt van de ziel van de brave
makelaar.
Over de pretenties van zijn Nosferatu-
maakt door de Rijksdienst voor het Oud
heidkundig Bodemonderzoek en het insti
tuut voor oude geschiedenis en archeolo
gie van de Nijmeegse universiteit, en dan
vooral in de laatste acht jaar. Deze activi
teiten in alle standen gefotografeerd
worden op de expositie uiteraard gepro
jecteerd tegen eerdere activiteiten, reeds
sinds het begin van deze eeuw ontplooid.
Enkele jaren geleden pas werd de ware
omvang van de Castra van het Tiende
Legioen, vooral door toedoen van de Nij
meegse hoogleraar prof. dr. J. E. Bogaers
en wetenschappelijk medewerker dr. J. K.
Haalebos, vastgesteld. Medio vorig jaar
vonden ROB-medewerkers van dr. J. H. F.
Bloemers in de Mesdagstraat in het ooste
lijk stadsdeel resten van een Romeins am
fitheater, dat destijds ruimte moet hebben
geboden aan alle 6000 man die een Ro
meins legioen telde.
Museumdirecteur dr. A. V. M. Hubrecht:
„Op het ogenblik wachten we gespannen
de beslissing van de Raad van State af, die
bepalend is voor de toekomst van het
uitgestrekte terrein achter het Canisius
College. Kan het ongerept blijven en dus
niet ten offer vallen aan woningbouw
dan blijft een werkterrein voor toekomsti
ge generaties archeologen behouden.
De wandeling, in chronologische volgor
de, door het museum, wordt niet op de voet
gevolgd door de fraai uitgevoerde catalo
gus. De rijk geïllustreerde gids behoudt
ook na het museumbezoek volledig zijn
waarde. De vier eeuwen durende Romein
se bezetting van Nijmegen wordt in drie
hoofdstukken behandeld.
Men kan in het museum, gelegen aan de
Museum Kamstraat in Nijmegen-Oost, te
recht op werkdagen tussen 10 en 17 uur en
op zon- en feestdagen tussen 13 en 17 uur.
In verenigingsverband kan men, mits
vroegtijdig afgesproken, ook in de avond
uren terecht.
Na 23 april zal de tentoonstelling nog
worden ingericht in Maastricht, Tongeren,
Krefeld, Keulen (in het omvangrijke Ro-
meins-Germaans museum) en in het Zwit
serse Brugg.
Oost-Voorne. En verder Duitsland, Tsje-
choslowakije (het Tatra-gebergte) en
Mexico (voor een paar shots van mum
mies). Dat werkt op schitterende wijze in
het voordeel van de film. Wie Herzogs
werk een beetje kent, weet op wat een
magistrale wijze deze cineast landschap
pen tot wezenlijke rollen te bestemmen
weet in zijn films.
Ook de casting blijkt perfect met Kinski,
Adjani en Ganz, naast bijrolletjes van nau
welijks herkenbare Nederlanders onder
wie Rijk de Gooyer, Lo van Hensbergen,
Johan te Slaa, John Leddy en Tim Beek
man. Het zal de Herzog-aanhang argwa
nend hebben gestemd dat voor Nosferatu
ineens sterren werden gecontracteerd,
maar Herzog heeft tevoren gezegd dat hij
ditmaal een film voor een groot publiek
wilde maken. En er is ook niets tegen als
die acteurs beter voldoen dan amateurs
zouden kunnen, zolang de regisseur intus
sen niet zichzelf verloochent.
En dat heeft Herzog ook zeker niet ge
daan. Door de rol van Kinski is eem link
met Aguirre Der Zorn Gottes voor de hand
liggend (een shot met een vlot citeert die
film zelfs) en Kinski in deze titelrol valt
inderdaad ongeveer samen met het soort
buiten de maatschappij staande, min of
meer tragische individuen, die vaak in
Harzog-films centraal staan. Aguirre is er
een, Brune S. in Jeder fur Sich en Stros-
DEN HAAG (ANP). De Koninklijke
Nederlandse Toonkunstenaars Vereni
ging (KNTV) heeft de definitieve stap
gezet van beroeps- naar vakorganisatie.
Ze heeft zich aangesloten bij de Centrale
voor hogere functionarissen bij overheid
en onderwijs.
De KNTV telt 1600 leden en is daarmee
de grootste toonkunstenaarsorganisatie in
ons land.
In de KNTV werken toonkunstenaars
voor hun specifieke belang samen in vak
groepen of secties. De vakgroep uitvoeren
de toonkunstenaars bestaat uit de secties
vocalisten en instrumentalisten, de groep
muziekpedagogen kent secties voor mu-
ziekschooldocenten, privédocenten en
schoolmusici. Verder zijn er vakgroepen
voor kerkmusici, voor onderwijskundig
kader muziekscholen, voor componisten
en voor studenten aan vakopleidingen.
Ook in de top van het hardrijden op de schaats moeten fouten worden bestudeerd,
zoals onder meer afgelopen zondag in Heerenveen het geval zal zijn geweest waar
Annie Borckink in haar rit tegen Ria Visser op de 1500 meter ten val kwam.
„Edda”, góden- en heldenliederen uit
de Germaanse oudheid, vertaald en
van inleidingen voorzien door dr. Jan
de Vries. Deze zesde druk werd herzien
door Aleid Boon-de Vries en prof. dr. J.
A. Huisman, uitgave Ankh-Hermes
f 45).
„Grote heiligen” door dr. Walter
Nigg, uitgave Ankh-Hermes 35; der
de druk).
In de Bibliotheek der Nederlandse
Letteren, waarin hoogtepunten uit de
Noord- en Zuidnederlandse literatuur
van de Middeleeuwen tot 1945, uitgege
ven door Elsevier zijn weer twee nieu
we delen verschenen. De titels zijn:
„Zuster Virgilia" door Gerard Wal
schap en ingeleid door Kees Fens en
„Ridderverhalen uit de Middeleeuwen”
samengesteld en ingeleid door dr. Jozef
Janssens. Prijs 28,50 per deel bij inte
kening op de gehele serie en 31,50 per
deel los.
„F. R. Eckmar omnibus" door Jan de
Hartog. In deze omnibus werden opge
nomen de detectives „Een linkerbeen
gezocht”; „Ratten op de trap" en „Drie
dode dwergen"; uitgave Elsevier
28,50).
„Het rijk in de bergen", roman door
Hammond Innes, uitgave Elsevier
13.90).
„Het Woord", roman door Irving
Wallace, uitgave Elsevier 32,50; deze
roman verscheen eerder onder de titel
„Ik, Jacobus”).
„Robur de veroveraar" door Jules
Verne. Deze onverkorte heruitgave met
de originele gravures verscheen bij El
sevier in de serie Blauwe Bandjes; prijs
13,50.
„Toetanchamon: zijn graf en zijn
schatten" door I. E. S. Edwards met 100
kleuren- en 103 zwart wit foto’s van Lee
Boltin Harry Burton, uitgave Fibula
van Dishoeck 85).
„Het Theta syndroom”, thriller van
Elleston Trevor, uitgave Elsevier
16,50)
Bij Elsevier wordt de complete
„Rechter Tie”-serie, geschreven door
dr. Robert van Gulik. opnieuw uitgege-
-x
bmh|
