SPANNING ROND DE HAVEN
Over IJmuiden gesproken
Dienst Loodswezen naar
Verkeer en Waterstaat
A. C. BORST
E
r
B
L.
Onze opruiming met verrassende
prijsverlagingen is in volle gang
Nergens is uw keuze beter
Afperser
aangehouden
Twee miljoen voor
PWN-iaboratorium
I
Nieuwe basisopleiding
Velser Sport Stichting
Fanfare voor een Vorst.
VAK stort zich in
carnavalsgedruis
Noordhollandse scholen
willen proefprojecten
voor 16-18-jarigen
Step
Het kanon-
De Gids
inrichting van
CASH CARRY
alle soorten meubelstoffen
uit voorraad leverbaar
VOOR AL UW
VAKKUNDIG MEUBELSTOFFEERWERK
TEGELHAL
gf
llgl
6
IJMOND
WOENSDAG
7
3 1
JANUARI
19 7 9
BBREWÜSZSTRffiT-HOEK ÖE RHPSTRIW UMülDE
-
k
r
X
WONINGINRICHTING
o.a. gobelins, mohair, velours d’Utrecht, moquettes
PLANETENWEG 38-42 IJMUIDEN TEL. 15991
IHfl H
I
I
AMSTERDAM-ROTTERDAM DEN HAAG
UTRECHT - HAARLEM - HILVERSUM
EINDHOVEN GRONINGEN
HAARLEM
28.-m2
29."m2
10j-m2
22." m2
AMSTERDAM
SONESTA'
HOTEL
lol
i
f
In een artikel over oude VVV-notulen
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(Van een onzer verslaggevers)
perez
Heden
Een straat zonder auto's in het voor
oorlogse IJmuiden. De kinderen van de
buurt poseren voor de fotograaf bij de
winkel op de hoek van de Willem Ba-
rendszstraat en de De Rijpstraat. (foto
beschikbaar gesteld door de heer P. J.
Bakker).
gaan kosten, een laag bedrag maar men
zou dan ook op de loonkosten bezuinigen
door werklozen, volgens de normen van
de werkverschaffing, in te schakelen.
OP ZEE LEEK het gevaar voor de
neutralen beperkt te blijven. Van wanda
den door de oorlogsvoerenden op de
Noordzee, zoals in de Eerste Wereldoor
log het geval was geweest, werd niets
gehoord. De trolders die op den duur
weer ter visserij waren gegaan werden in
ieder geval ongemoeid gelaten. Wie dacht
dat het op zee wel rustig zou blijven werd
in november van alle illusies beroofd. De
grote vaart kreeg toen de ene klap na de
andere. Op 16 november werd hetmotor-
tankschip Sliedrecht door een Duitse on
derzeeër aangehouden, honderdvijftig
mijl ten westen van Ierland. De beman
ning kreeg gelegenheid het schip te verla
ten. Daarna werd de Sliedrecht tot zin
ken gebracht. De volgende dag zag men
in IJmuiden het passagiersschip Simon
Bolivar naar zee gaan. Het zou de mon
ding van de Theems halen. Maar daar
zou zich de eerste grote ramp vanwege de
oorlog ter zee voltrekken.
BLOEMENDAAL. De raad van toe
zicht op PEN en PWN is gistermiddag
akkoord gegaan met het voorstel twee
miljoen gulden uit te trekken voor instru
menten in het laboratorium dat het pro
vinciale waterbedrijf laat bouwen in de
Haarlemse Waarderpolder. De raad, een
advieslichaam van Gedeputeerde Staten,
had eerder al goedgevonden dat de stich
ting van dat pand dertien miljoen gulden
gaat kosten.
Na voltooiing van de bouw, die al een
half jaar bezig is, verhuist het PWN-labo-
ratorium uit Bloemendaal naar Haarlem.
In de nieuwbouw is ook ruimte voor men
sen van Provinciale Waterstaat, een in
stantie die steeds meer milieutaken krijgt
toebedeeld.
Of WlYTtNSTHAAT 150
Yeletoon 020-027620
6mtt»rdarw-c
noemden wij Moilevanger als een van de
drukkers in bet vooroorlogse IJmuiden.
De heer C. Smit herinnert eraan dat deze
vele jaren het blaadje De Gids heeft
uitgegeven, een wekelijkse uitgave,
hoofdzakelijk gevuld met advertenties.
Ook de heer P. Bakker maakt gewag van
De Gids die later werd omgedoopt in De
Concurrent. Eerder haalde de heer C. J.
de Goede herinneringen voor ons op aan
het vóór de oorlog tweemaal per week
verschijnende blad van de uitgever S.
van Dorp in de Prins Hendrikstraat, het
„IJmuidense Nieuws- en Advertentie
blad” met steevast in kader de prijs
vraag: „In dit blad staan drie omgekeer
de letters, welke zijn het”. Ook de heer
M. P. Kocx herinnert zich de prijsvraag
in deze uitgave. Wat de bezorging be
treft: „Mijn broer had als schooljongen
de wijk „over de brug” tot Patrimoni
um, Mahustraat, Huygensstraat e.d. Be
loning voor deze wijk: drie kwartjes. De
bezorger ging met nieuwjaarskaartjes
rond voor wat extra centen. Hij moest
de opbrengst aan de uitgever afdragen
waarna de kas gezamenlijk met de druk
kers werd verdeeld”.
die lid waren van de IJmuider Federatie,
de grootste vakbeweging ter plaatse, ver
gaderden op 20 september in het Thalia
Theater aan de Breesaapstraat. Het be
sprokene bleef voorlopig geheim. Er was
geen pers toegelaten. Bovendien hielden
de vissers een slot op de mond. Aan het
einde van de maand waren de Haringha-
ven en de Vissershaven nog steeds één
groot mastenbos.
IN HET ORGAAN „De Transportar
beider”, uitgave van de Centrale Bond
waarbij de IJmuider Federatie was aan
gesloten, kwam een mededeling: „Dege
nen die angstbezwaren hebben, zullen
door niemand mogen worden gedwon
gen toch zee te kiezen.” Een toelichting
maakte duidelijk: „Lafaards zijn de vis
sers ongetwijfeld niet. Dat bleek onder
andere toen op een door ons met de
vissers gehouden vergadering een hun
ner zeide: „Nu wil ik niet varen. De
gevaren zijn te groot en alles is onzeker.
Maar als er nood zou dreigen en voedsel
moest worden aangevoerd zal ik een van
de eersten zijn die bereid is zee te kie
zen.”
DE SNURREVAADKOTTER Nelly
van B IJM 23 van de IJmuidenaar Piet
Hamers had intussen alle aandacht ge
kregen. De boot was, na op 19 september
’s morgens om vijf uur buitengaats te zijn
gegaan, niet op tijd teruggekomen, zodat
velen het ergste vreesden. Op 28 septem
ber meldde de kotter zich alsnog in IJ
muiden. Het bleek dat de vertraging was
ontstaan door stormachtig weer; als ge
volg daarvan had men ook slechts één
trek per dag kunnen doen. Schipper was
de Deen Jens Cokholm. Toen ik hem
naar zijn ervaringen vroeg, vertelde hij
eerst dat hij gedurende de hele oorlog
1914-1918 had gevaren en toen het ge
vaar van mijnen herhaaldelijk had leren
kennen. Of hij ook nu mijnen had ge
zien? Ja, bij het thuisvaren één ver uit
de kust, een andere vijftig mijl noord
west van IJmuiden.
OP VRIJDAG 22 september, toen de
vangst in de ochtenduren werd verwerkt,
had de Deen een vliegmachine opge
merkt die met vrij grote snelheid in de
Schalkwijk- Grootwinkelcentrum
023 - 330109
Uit voorraad leverbaar, meer dan 300
soorten
Verontruste WD-statenleden die in de
raad zitting hebben kregen te horen dat de
huidige behuizing van het PWN-lab al lang
niet meer aan de eisen voldeed. Het Har-
tenlustgebouw in Bloemendaal was onder
meer veel te krap geworden. Nog bruikba
re apparatuur zal te zijner tijd naar Haar
lem worden overgebracht. Na een grondi
ge verbouwing zal Hartenlust onderdak
gaan bieden aan andere onderdelen van
het PWN.
(Reacties: schriftelijk met vermelding
„IJmuiden wat vertel je me nou?”, telefo
nisch 023-378601).
(Van onze streekredactie)
HEEMSTEDE. De politie van
Heemstede heeft gistermiddag een
achttienjarige jongeman uit die
plaats aangehouden die heeft bekend
dit weekeinde vijfenvijftig gulden
van een bewoner van de Heemsteed
se Wagnerkade te hebben afgeperst.
HET LEEK OF de topjaren van IJmui-
dens visserijbedrijf waren teruggekeerd
op die zondag de derde september van
het jaar 1939. In de Vissershaven meerde
de ene trolder na de andere. Op maan
dagmorgen waren er zoveel bijgekomen
dat de boten zelfs tot aan het einde van
de nieuwe Tegeltjesmarkt een plaats
moesten zoeken, ’s Zondagmorgens, te
gen het middaguur, had iedereen via de
radio kunnen vernemen dat de Tweede
Wereldoorlog was uitgebroken, als con
sequentie van de Duitse inval in Polen.
Nederland was neutraal gebleven maar
na de ervaringen in de mobilisatietijd
1914-1918 bleef het vooralsnog een
vraag of de zee voor de schepen der
neutrale landen als veilig kon worden
beschouwd.
TERWIJL de trolders en loggers wer
den „gelost” begon op maandag 4 sep
tember de uitreiking van rijksdistributie-
kaarten aan de burgerij. In Oud-IJmui-
den gebeurde dat allereerst aan de bewo
ners van de Amstelstraat, de Adriana-
straat en de Annastraat die zich tussen
acht en negen uur ’s morgens moesten
melden. Van negen uur tot half elf was de
beurt aan de velen die in de Bloemstraat
woonden. In het daarop volgende uur
werden de distributiekaarten uitgereikt
aan de mensen van de Bik en Arnoldka-
de en de Breesaapstraat. Een aparte re
geling was getroffe voor woonwagenbe
woners en zoals ze officieel werden
genoemd „zwervers” die niet in deze
gemeente waren ingeschreven.
OUDERE IJMUIDENAREN haalden
herinneringen op aan de krankzinnige
prijzen die ze in de Eerste Wereldoorlog
hadden moeten betalen voor bijvoor
beeld een pond vet (een gulden) en een
redelijke sigaar (een kwartje). Trolder-
gasten vertelden van de vissersschepen
die vaak met man en muis waren
vergaan door toedoen van mijnen, onder
zeeërs en het nieuwe aanvalswapen in de
Eerste Wereldoorlog: vliegtuigen. Het
eerste alarmerende scheepsbericht van
de zojuist uitgebroken strijd kwam al
gauw. Op 9 september 1939 liep het ruim
vijftienhonderd brt metende Nederland
se koopvaardijschip Mark in de Noord
zee op een mijn. Het was met een lading
hout op weg van de Oostzee naar Rotter
dam. Gelukkig kon de bemanning wor
den gered.
OM MISVERSTANDEN bij de ont
moeting met oorlogsschepen te vermij
den werd in IJmuiden de aanduiding
„Holland” aangebracht op de voorkant
van trolders, zoals direct al bij de Viking
Bank van de firma Groen en de Adelante
van de maatschappij De Daad. Maar van
uitvaren was nog geen sprake. De vissers
De heer W. Koomen: „Wij jongens wa
ren veel bij de soldaten te zien, vooral
bij het „paarden wegen” op de weegbrug
bij De Waard. De paarden hadden num
mers op hun hoeven. De soldaten waren
gelegerd in Velserbeek, op de plaats
waar nu de kinderboerderij is. Op ons
speelterrein De Snip hadden wij drie
karretjes met een kist erop en een ka
chelpijp plus een soort kattepult. Dat
waren onze „pantserkarretjes”. Een van
ons vertelde: „Ik weet echte kanonnen
te staan”. Ik vroeg: „Waar staan die”.
Hij antwoordde: „In het Jachthuis”
(waar nu de ingang van Velserbeek is).
Na te hebben beraadslaagd hoe we het
zouden doen besloten we een kanon te
halen voor ons „fort”. Wij erheen met
een man of tien. T oen we het kanon met
veel trekken en duwen bijna uit Velser
beek hadden stonden er opeens soldaten
om ons heen, zodat het voor ons lopen
was geblazen, allemaal een andere kant
op. Er werd niemand gepakt. Een van de
soldaten heb ik kort geleden weer ge
sproken. Hij wist het zich nog best te
herinneren”.
In zijn begroting voor 1979 heeft minis
ter Scholten van Defensie in september
vorig jaar een ambitieus 10-jarenplan voor
het Loodswezen gelanceerd. In die periode
wordt er 2,2 miljard in het Loodswezen
gestoken, om de dienst aan te passen aan
de modernste ontwikkelingen. Toename
van het scheepvaartverkeer en met name
het vervoer van gevaarlijke en voor het
milieu schadelijke stoffen, leidt tot een
steeds intensievere bemoeienis van de
(Vervolg van voorpagina)
Het Loodswezen is van oudsher een dienst die onder Defensie ressorteert. In de loop
der tijd is het accent van de werkzaamheden echter steeds sterker komen te liggen op
werkzaamheden die in feite veel meer met Verkeer en Waterstaat te maken hebben.
Binnen Defensie is het Rijksloodswezen de afgelopen jaren al een steeds onafhankelijker
positie toegekend. In de Defensienota van 1974 werd er al op gewezen, dat de
inspanningen van het Loodswezen in de toekomst in geen enkele directe relatie staan met
de financieringsbasis voor defensie. Het beleid met betrekking tot de dienst, werd
daarom geheel onafhankelijk van de krijgsmacht beoordeeld.
VELSEN. 15 Februari wordt als ver
moedelijke startdatum genoemd van een
Algemene basisopleiding voor sportkader
in de kantine van de voetbalvereniging
Waterloo aan de Waterloolaan in Drie
huis. De Velser Sport Stichting, de initia
tiefnemer, tracht door deze bijscholing te
voldoen aan de heersende vraagt naar
onderlegd kader voor de dagelijkse lei
ding bij training en wedstrijden. Ook
voor bestuurs- en commissieleden wordt
deelname aan de cursus van groot nut
geacht.
richting van de kotter kwam. Het bleek
een Duitser te zijn. .Schipper Cokholm.
„De bommenwerper zat bijna bij ons op
de mast. De inzittenden zagen de Hol
landse kentekenen en wuifden naar ons.
Nou, wij hebben met een paar vissen
in de hand teruggezwaaid. Die bom
menwerper cirkelde nog één keer om de
kotter heen. Toen verdween-ie.”
EEN DAG NA DE binnenkomst van de
snurrevaadkotter ging de aandacht van
de IJmuidenaren niet alleen uit naar de
Vissershaven maar ook naar het ver
trouwde uitgaanscentrum aan de Brees
aapstraat. Het Thalia Theater had een
grote opknapbeurt ondergaan. Er was
niet alleen getimmerd en gemetseld, ge
schilderd en behangen maar tevens was
een nieuwe projectie-installatie aange
bracht. Aan de buitenkant van het ge
bouw was een nieuw procédé toegepast
om het de kleur van zandsteen te geven.
De schouwburg-bioscoop was stampvol
bij de officiële heropening door de fami
lie Van Opbergen. De zeer populaire
Kees Pruis (een der topartiesten van ons
land die dan ook een gage van niet min
der dan negentig gulden per avond kon
vragen) praatte, zong en floot dat het een
lust was, zodat hij een ovatie kreeg.
Daarna volgde een film met Fernandel in
de hoofdrol: „De big van het Vreemdelin
genlegioen.”
IN HET BEGIN van oktober werd
iedereen opnieuw opgeschrikt. Het
vrachtschip Binnendijk van bijna 6900
brt; eigendom van de Holland-Amerika-
lijn, liep op de zevende van die maand bij
het eiland Wight op een mijn. In dezelfde
maand werd in IJmuiden meegedeeld
dat de bevolking op het postkantoor in de
Kanaalstraat gasmaskers kon bestellen.
Men moest eerst de maat laten nemen op
het hoofdbureau van de luchtbescher
mingsdienst in de oude school aan het
Willemsplein. De mensen die dit alles
hadden voorbereid kregen een grote te
leurstelling te incasseren niemand
meldde zich. De gemeenteraad van Vel-
sen had intussen het aanleggen van zes
tien schuilloopgraven goedgekeurd. Die
zouden bij elkaar tienduizend gulden
De jongeman drong de woning van
het slachtoffer binnen met de woor
den „geld, geld, heroïne”, terwijl hij
de verblufte bewoner bedreigde met
een op een vuurwapen gelijkend voor
werp. De jongeman heeft inmiddels
ook bekend in oktober een bejaarde
bewoonster van de Von Brucken-
Focklaan geld te hebben afgeperst.
Volgens de politie is de jongeman
niet verslaafd aan verdovende midde
len. Hij zou het geld nodig hebben
gehad om met zijn vriendin uit te
kunnen gaan.
overheid met de veiligheid van de scheep
vaart langs de kust, op de grote vaarwegen
en in de havens. Men streeft daarom naar
een verscherping van de loodsplicht, ver
betering van communicatie tussen wal en
schip en een verbeterde radardekking.
Een speciale commissie bestudeert mo
menteel hoe de Loodswet moet worden
aangepast om dit allemaal mogelijk te
maken. Commissievoorzitter Duk stelt dat
het van ondergeschikt belang is onder
welk ministerie het Loodswezen valt. Duk:
„De leek denkt wel dat het er veel toe doet,
maar in werkelijkheid maakt het bijzon
der weinig uit op welke plaats in de hele
rijksorganisatie de dienst staat. De reac
ties op een verplaatsing naar Verkeer en
Waterstaat zijn vaak emotioneel, maar die
emotionaliteit begrijp ik niet”.
(ADVERTENTIES)
VELSEN-NOORD. De „Velsennoord-
se Aktiviteiten Kommissie” (VAK) houdt
in haar bijna zesjarig bestaan voor de
eerste maal in plaats van de maandelijkse
feestavond, een grote open carnavals
avond op zaterdag 3 februari in zaal Seven
Seas aan de Grote Hout- of Koningsweg 2b
te Velsen-Noord.
De Beverwijkse carnavalsvereniging
„De Zeezotte” zal deze avond, die om 20
uur begint, met haar aanwezigheid opluis
teren. Behalve „De Zeezotte” vindt de
VAK ook ondersteuning van een aantal
Velsennoordse ondernemers.
De bedoeling van een en ander is de
opbrengst van deze avond, die voor iedere
belangstellende gratis is, te bestemmen
voor een nader te bepalen doel op sociaal-
cultureel gebied. In de plaats van het ge
bruikelijke kienen zullen enkele verlotin
gen worden gehouden onder de in carna
valeske kleding uitgedoste bezoekers. Van
hen maakt de mooist verklede bezoeker-
(ster) kans op een van de hoofdprijzen als
radiocassetterecorder, een radio, wekker
radio, fotocamera en dergelijke, welwil
lend beschikbaar gesteld door de onderne
mers.
perez
Tijdens de cursus, die twaalf donderdag
avonden (van half acht tot tien uur) in
beslag neemt, wordt aandacht besteed aan
de onderdelen leidinggeven en gezond
heidsleer speciaal toegespitst op de sport
beoefening. Een schriftelijk examen onder
toezicht van een gecommitteerde van het
ministerie van CRM vormt de afronding
van de bliksemopleiding.
De Velser Sport Stichting organiseerde
al eerder deze basisopleding in de gemeen
te Velsen. Inschrijving voor de nieuwe
cursus is mogelijk via de telefoonnum
mers 02550-15696 (G. J. Timmermans)
13551 (H. Bakker) en 16458 (J. de Jong.
VSS-secretaris H. Bakker verstrekt op
verzoek voorinformatie. Twintig cursisten
is als maximum gesteld voor deelname
aan de nieuwe opleiding.
Kattengat 1,1012 SZ Amsterdam,
Tel. 020 - 2122 23, Telex 17149.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG. In totaal hebben zich 19
Noordhollandse scholen aangemeld voor
proefprojecten nieuwe onderwijsvoorzie
ningen voor 16- tot 18-jarigen. In de IJ-
mond hebben de Streekschool voor BBO
Noord- en Zuid-Kennemerland in Velsen-
Noord en de IJmond MTS Stichting MTO
voor de IJmond en Haarlem in Santpoort
te kennen gegeven voor deze experimen
ten in aanmerking te willen komen. In
Zaanstad wil de Streekschool voor BBO in
aanmerking komen, terwijl in Purmerend
de Stichting Samenwerking Beroepson
derwijs zich kandidaat heeft gesteld.
Op het verzoek van staatssecretaris De
Jong van Onderwijs om kandidaten voor
de proefprojecten zijn uit heel Nederland
118 reacties binnengekomen. In totaal
zijn daar 777 scholen of instituten bij be
trokken. De binnengekomen aanvragen
worden nu inhoudelijk beoordeeld door de
Adviescommissie Onderwijskundige Cri
teria, de Spreidings- en Toetsingscommis
sie en de Inspectie. Waarschijnlijk zal
staatssecretaris De Jong rond 15 maart de
toewijzingen bekendmaken.
1e soort bruin/groen
verglaasde plavuizen v.a.
Gekleurde en gewolkte
wandtegels v.a
Verglaasd Japans
mozaïek v.a
Steenstrips eerste soort
zeer mooi in 4 kleuren nu
HET LEGGEN VAN UW
PLAVUIZEN VLOER IN
EEN DAG GEREED v.a....22.- m2
Parkeren is bij ons geen probleem
(geopend gehele week, ook koopavond)
ymuiden-^
wat vertel je me nou?
