Uitleveren van
Voor installatie nieuwe wapens
Onderhandelingen EG
Acties van
Surinaamse
ambtenaren
Straaljager
ik
achtergrond
Strijd in
Cambodja
laait op
VN-helikopter
moest vuur
Ondergrondse
in Oeganda
actief
neergestort
met Spanje begonnen
Proli mogelijk
ontwijken
As Peking-Washington isoleert Moskou
Mensensmokkelaar
in flat vermoord
1
r fii
Terbregge
Regen
Dijbeenfractuur
Markeerbom
Ministerieel overleg
Midden-Oosten
W»' ‘7^
2
3
BINNEN- EN BUITENLAND
1979
DINSDAG 6 FEBRUARI
rafici
e.
boter
aking
nthal
xport
bruik
I
nu het
door Nico Scheep makerij
1
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. Vakbondsvertegenwoordigers van de meer dan
100.000 werknemers bij de 36 fabrieken van de Britse automobiel
industrie British Leyland hebben gisteren met overgrote meerderheid
besloten tot een staking voor onbepaalde tijd. Reden voor de staking is
een bekendmaking van de bedrijfsleiding dat wegens produktieverlies
tijdens de staking van vrachtwagenchauffeurs het geld Voor uitbeta
ling van prestatieloon ontbreekt.
Britse auto-industrie
bedreigd door staking
Mondale komt
haar ons land
MONDALE
o
I
bond is
.O voor
bericht
middag
nbeleid
NV put
itstand-
mst en
vers in
(taal en
wensen
igelijks
ischap,
»en EG-
tten af-
Tot nu
‘rstrekt
idelijks
een. De
nidden-
worden
Je jaar-
staking
magoge
i is die
’s mid-
maan-
in Gro-
n leven
aanlei-
gulden
uit het
ïffende
aterlei-
n over
Set on
een zo
1 de be-
zal in
leenten
gehou-
laatsen
Ik glimlachte meewarig. Op het afwerp-
terrein Terbregge, in de Alexanderpolder
bij Rotterdam, waren op de dagen dat er
voedsel werd gedropt (en dat was elke dag
vanaf 30 april tot en met 8 mei 1945)
tussen de vijfendertighonderd en vierdui
zend vrijwilligers, doorgaans van 8 uur
’s morgens tot 18.00-21.30 uur ’s avonds
(dat varieerde), in de weer om de afgewor-
pen Engelse zakken en Amerikaanse pak
ketten te verzamelen en naar de paard-en-
wagens te brengen. Die brachten ze naar
de Rechter Rottekade, waar ze overgela
den werden in de groenteschuitjes (zgn.
„Westlanders”), beurtschepen, tjalken en
bakken van de Gemeentereiniging en an
dere soorten schepen. Van Terbregge zijn
91 scheepsladingen voedsel in 55 verschil
lende schepen afgevaren, en 10 autovrach-
ten weggereden, die bij elkaar 265.000 colli
(pakketten, zakken) van Terbregge naar
Rotterdam hebben vervoerd.
te wer-
jmeente
De regeringsleiders van de VS, de
Bondsrepubliek, Frankrijk en Groot-Brit-
tannië hebben, naar verluidt, daarover op
het Franse eiland Gouadeloupe overeen
stemming bereikt.
Politieke waarnemers in de VS nemen
de mededeling dat de uitnodiging voor
Mondales bezoek van Nederland is uitge
gaan, met een korrel zout. De VS hebben
er groot politiek belang bij de Noordeuro-
pese NAVO-bondgenoten te overtuigen
van Amerika’s strategische bedoelingen.
Ook is duidelijk dat de vraag of Europa
de opstellingsplaats moet worden van een
raket die uitsluitend de bedoeling heeft de
Sovjet-Unie te treffen, kan leiden tot grote
winsten binnen de NAVO. Mondale zal
naast Nederland ook de Skandinavische
landen bezoeken.
ten zien, die op grote schaal in Oeganda
zouden zijn verspreid en waarin Oegande-
se zakenlieden, ambtenaren en soldaten
worden opgeroepen, in opstand te komen
tegen de Oegandese president Idi Amin.
Volgens de woordvoerder is de SUM een
betrekkelijk nieuwe organisatie. Over de
structuur en het leiderschap van de bewe
ging wilde hij geen bijzonderheden geven.
De officiële radiozender van Oeganda
maakte gisteravond bekend, dat de daders
van de bomaanslagen zijn gearresteerd.
Het zou gaan om „saboteurs” die zijn uit
gezonden door de Tanzaniaanse president
Nyerere en door de uitgeweken vroegere
president van Oeganda, Milton Obote.
De toestand in Kampala, de hoofdstad
van Oeganda, werd gisteren weer rustig
genoemd.
begraven of te cremeren. Zij hebben het
gedaan op voorwaarde dat zij voor het
wegwerken van die achterstand extra wor
den betaald.
De regering heeft afgelopen weekeinde
wat water in de wijn gedaan door te ver
klaren dat zij een loonsverhoging van tien
percent acceptabel acht in plaats van vijf
percent, wat tot nog toe haar hoogste bod
was geweest. De bonden eisen echter over
het algemeen veel meer.
Het personeel van reinigingsdiensten is
nog steeds in staking, waardoor huisvuil
zich steeds hoger opstapelt. Ambulances
van het leger staan weer klaar in de Britse
hoofdstad omdat het personeel overwerk
weigert. Tienduizenden scholieren werden
naar huis gestuurd omdat bij ongeveer
2000 scholen de keukenstaven en het on
derhoudspersoneel niet werkt.
Als de overheid niet akkoord gaat met
13,9 percent loonsverhoging legt deze
week een deel van de 33.000 werknemers
bij waterleidingbedrijven het werk neer of
begint een stiptheidsactie.
A Door de al weken
durende staking
van de vuilnisopha
lers gaan bepaalde
gedeelten van Lon
den steeds meer lij
ken op een openbare
vuilnisbelt, zoals
hier Leicester Squa
re. Om een ratten-
plaag te voorkómen,
is op het plein gif
gestrooid.
ZÜRICH (AP en ÜPI). Een Zwitsers
zakenman die voor aanzienlijke geldbe
dragen honderden Oosteuropeanen naar
het Westen heeft gesmokkeld, is gister
ochtend dood aangetroffen in zijn flat in
de stad Zurich. Hij bleek neergeschoten te
zijn.
Het slachtoffer, de vijftigjarige Hans Ul
rich, had in het verleden verklaard dat
geheime diensten van verscheidene Oost-
europese landen het op zijn leven hadden
gemunt. Bekend was echter dat hij ook in
het Westen veel vijanden had.
LONDEN (AP en Reuter). De recht
bank in Engeland heeft besloten dat de 31-
jarige Astrid Proll moet worden uitgele
verd aan West-Duitsland. De Westduitse
wordt ervan verdacht lid te zijn geweest
van de Baader-Meinhofgroep en van een
aantal terroristische activiteiten zoals het
neerschieten van twee politiemannen.
De vrouw heeft vijftien dagen om in
beroep te gaan.
lingen twee jaar gemoeid zal zijn, zodat de
Spaanse toetreding pas op zijn vroegst op
1 januari 1982, maar waarschijnlijk nog
een jaar later, een feit zal worden. Met de
ratificatie van het toetredingsverdrag is
immers ook nog een jaar gemoeid.
WASHINGTON (Reuter). De Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Zaken
Cyprus Vance heeft gisteren voor het
Huis van Afgevaardigden verklaard dat
de volgende stap in het vredesoverleg in
het Midden-Oosten een bijeenkomst op
ministerieel niveau zal zijn.
Waar ik ook nooit bij stil heb gestaan is,
dat niet alleen de parachuteloze pakketten
en zakken bij het neerkomen vaak bescha
digd werden, maar dat zij ook zelf mensen
en eigendommen konden beschadigen. Ne
genendertig huizen aan de Terbregsche-
weg liepen schade op, variërend van ver
nielde dakpannen en gaten in het dak, via
badkamer beschadigd, bad vernield, piano
beschadigd, 600 broeiramen vernield, twee
koeien door pakketten getroffen, 1 ge
dood, 1 ernstig gewond (en afgemaakt), tot
„omhulsel van markeerbom en eenige
hchtkogels in achter- en voorkamer” en
loods en paardenstal gedeeltelijk door in
slaan markeerbom afgebrand”. Boven
dien werden bij Terbregge een politie
agent gedood en verschillende mensen
min of meer ernstig gewond. Bij Duindigt
werden drie, bij Utrecht werd één persoon
ernstig gewond. In feite valt dat nóg mee.
als je bedenkt dat veel pakketten en zak
ken ver buiten de afwerpterreinen terecht
kwamen.
Waar je niet zo bij stil staat, althans waar
ik nooit bij heb stilgestaan (zei ik tot een
tweetal vrienden met wie ik over de voed-
seldroppings in april-mei 1945 sprak), is
het aantal mensen dat elke dag dat er
voedsel gedropt werd op zo’n aangewezen
terrein bezig is geweest om al die zakken
en pakketten te verzamelen en te verwer
ken. Doe eens een gok?!
Ze wisten dus dat ze een hoog aantal
moesten noemen, hoger dan ze tot dan toe
in gedachten hadden gehad. De een zei:
tweehonderd?, de ander gokte op vierhon
derd.
De organisatie die dat vergde, op zeer
korte termijn! Al die individuele vrijwilli
gers, of vrijwilligers in groepsverband (le
den van het Watersnoodcomité bijvoor
beeld), waren ondervoed, en moesten al
die dagen natuurlijk van eten worden
voorzien. In een zeer uitvoerig, getikt rap
port dat de heer W- Th. ten Bosch uit
Maarn mij ter kennisname toestuurde,
wordt er aan herinnerd dat al die vrijwilli
gers de eerste zes dagen in de stromende
regen moesten werken, en de laatste drie
dagen in grote hitte, waarbij zij meestal
nog tot aan de enkels in het water of de
modder stonden, en de zware pakketten
via de inderhaast neergelegde planken en
metalen platen met een totale lengte van 2
kilometer, over een afstand van vaak hon
derden meters naar de wagens moesten
brengen. Het terrein Terbregge lag name
lijk 6,55 meter onder Amsterdams Peil
(een poldertje in de polder), werd om de 40
meter doorsneden door sloten, en was
door de aanhoudende regenval drassig en
doorweekt. Veel pakketten moesten moei
zaam uit de sloten worden opgevist en bij
al die ellende kwam dan ook nog, dat de
eerste dagen het verstrekken van de war
me hap te wensen overliet. Er werden
kaken uitgedeeld, en de ploegbazen kre
gen toestemming chocolade uit de pakket
ten als bijvoeding te verstrekken
PARAMARIBO (ANP). Ambtenaren
in Suriname voeren sinds gisteren acties
om van de regering-Arron gedaan te krij
gen dat deze een extra loonsverhoging
toekent.
Stiptheidsacties worden uitgevoerd bij
de posterijen, de belastingdienst, het ha
ven- en loodswezen, de reinigingsdienst en
het ijkwezen. Het onderwijzend personeel
geeft les tot half elf ’s ochtends en meldt
zich dan ziek. De acties zouden morgen
worden uitgebreid.
Vance zei er niet bij of zo’n bijeenkomst
al formeel geregeld is, en zo ja. wanneer
die dan zou plaatsvinden.
De Amerikaanse minister zei dat de ont
wikkelingen in Iran het noodzakelijk ma
ken dat Egypte, Israel en de Verenigde
Staten met nog meer inzet aan het vredes
initiatief gaan werken. Vance zei ook dat
de speciale afgezant Alfred Atherton
’’geen tastbaar resultaat” had geboekt bij
zijn recente reis door het Midden-Oosten.
Hij verklaarde dat de Verenigde staten nu
wel een duidelijk beeld hebben van de
stand van zeiken in het gebied.
BANGKOK (AP en AFP). De strijd
tussen aanhangers van de gevallen Rode
Khmer-regering in Cambodja en de nieu
we door Vietnam gesteunde machtheb
bers is de laatste dagen toegenomen.
(Van onze redactie buitenland)
NAIROBI. Een ondergrondse groe
pering, die zich de Redt Oeganda Bewe
ging (SUM) noemt, heeft gisteren de ver
antwoordelijkheid opgeëist voor bom
aanslagen, afgelopen zondag, op brand
stoftanks en electriciteitscentrales in Oe
ganda.
Een woordvoerder van de beweging liet
in de Keniase hoofdstad Nairobi namflet-
«Ml
Volgens waarnemers trachten de Viet
namese troepen in een grootscheepse actie
ëen eind te maken aan de guerrilla ten
zuiden van de hoofdstad Pnomh Penh.
Deskundigen uit Thailand en het Westen
in Bangkok bevestigen de berichten. De
troepen van het voormalig bewind zouden
vanuit zee door China worden bevoorraad.
In plantages in het oosten van de Cam
bodjaanse provincie Kompong Cham zijn
tienduizenden lijken gevonden, zo heeft
het Cambodjaanse persbureau SKP giste
ren gemeld. Veel bewoners in dit gebied
waren van Vietnamese afkomst. Vorig
jaar werd van hier uit een poging gedaan
het Rode Khmer-regime omver te werpen.
uitrusting aan China zullen leveren. De
Russen zijn tevens achterdochtig omdat
Carters adviseur Zbigniew Brzezinski,
tijdens zijn bezoek in mei vorig jaar aan
Peking, heeft laten blijken een nieuw
beleid voor te staan van nauwe consulta
ties met de Chinese leiders over strate
gisch- en wereldbeleid. Brzezinski gaf
zijn naaste medewerker binnen de Ame
rikaanse Nationale Veiligheidsraad, Sa
muel Huntington, toestemming Chinese
functionarissen in te lichten over een
geheim Amerikaans overzicht van de
strategische situatie en de Amerikaanse
militaire kracht.
lorteert
ktprijs.
ie ver-
ir gege-
die zij
uitvoer
oerd en
de uit-'
idvlees.
iigheid
iropese
en zelf
a.
trijfël
GLÜCKSBURG (AP). Opnieuw is een
Westduitse Starfighter neergestort. Het
toestel is neergekomen in de buurt van het
Nordseestrand. De 24-jarige piloot kon
zich in veiligheid brengen, aldus een
woordvoerder van de Westduitse strijd
krachten.
Het aantal neergestorte Westduitse Star-
fighters is nu 204. De Bundeswehr heeft er
nog 500.
Bij de aanlegkade moest natuurlijk een
waterdichte verkeersregeling worden uit
gedokterd, veertig man deden doorlopend
dienst als controleur („te vermelden is nog
dat een der controleurs tijdens het achter
volgen van een individu, dat zich met ge
dropte levensmiddelen uit de voeten
trachtte te maken, getroffen werd door
een Engelschen zak met levensmiddelen
en daardoor een dubbele dijbeenfractuur
opliep”), kortom, mijn simplistische ge
dachte dat die voedselpakketten pro
bleemloos op een terrein werden gedropt
in de buurt van een groot, wit kruis, waar
na enige tientallen mensen ze op een kar
laadden en te bestemder plaatse brachten,
sloeg weer eens nergens op. Uit een ander
rapport, mij toegestuurd door ing. A. I.
Pathuis uit Haarlem, blijkt trouwens dat
er op de tien afwerpplaatsen door 5294
vliegtuigen in totaal 897.170 zakken en
72.868 pakketten werden afgeworpen, en
het is duidelijk dat je zo’n hoeveelheid niet
zonder organisatie, hoe geïmproviseerd
ook, kunt verwerken.
De ommekeer in het China-beleid van
Amerika is tot standgebracht zonder een
belangrijke negatieve reactie van het
Amerikaanse Congres of van het Ameri
kaanse publiek. Maar de nieuwe band
met China kan plotseling, om velerlei
redenen, ook weer verslechteren. Nie
mand is er bijvoorbeeld helemaal zeker
van hoe solide Dengs positie is binnen
(Door onze redacteur in Brussel
Jan Gerritsen)
BRUSSEL. Spaanse arbeiders in de
EG-landen moeten zo snel mogelijk de
zelfde rechten krijgen als arbeiders uit
andere landen van de Europese Gemeen
schap. Dit moet gebeuren tijdens de on
derhandelingen over Spanjes toetreding
tot de EG. Dit betoogde de Spaanse minis
ter Calvo Sotelo (Europese zaken) giste
ren bij de officiële opening van de onder
handelingen die moeten leiden tot het
Spaanse lidmaatschap van de Europese
Gemeenschap.
De onderhandelingen tussen de Europe
se Gemeenschap en Spanje beloven moei
lijk te worden: van de drie kandidaat-
leden van de EG Griekenland, Portugal
en Spanje heeft het laatste land het
grootste economische gewicht. De Spaan
se industrie (staal, scheepsbouw, textiel) is
al een geduchte concurrent voor de indus
trie in de EG-landen en de Spaanse land
bouw zal vooral voor de Franse boeren een
nieuwe sterke mededinger op de Europese
markt worden.
Spanje diende in juli 1977 het formele
verzoek om toetreding tót de Gemeen
schap bij de Europese commissie in. De
onderhandelingen, die gisteren formeel
werden geopend, zullen pas in de herfst
van dit jaar concreet op gang komen.
Verwacht wordt dat met de onderhande-
Dit is gisteren door functionarissen van
de Verenigde Naties bekendgemaakt. De
helikopter, met twee bemanningsleden en
twee officieren van de gezondheiddienst
aan boord, was opgeroepen door troepen
van de Fiji-eilanden, die nabij de plaats
Qana in een vuurgevecht waren gewikkeld
met guerrillastrijders. De helikopter zou
gewonden komen ophalen.
Bij de schietpartij tussen de VN-troepen
én de guerrilla’s werden twee Fiji-soldaten
en een guerrillastrijder gedood.
Sinds maart vorig jaar, toen de VN-
troepen na de invasie van Israel in Zuid-
Libanon hun stellingen betrokken, kwa
men tot nu toe in totaal 21 soldaten om het
leven van de 5000 man sterke VN-vredes-
macht (Unifil); zes door vijandig vuur, zes
door bomexplosie en negen door verkeers
ongelukken.
(Van onze redactie buitenland)
Het bezoek van de Chinese vice-premier Den Xiaoping (Teng Hsiao-ping) aan de
Verenigde Staten, dat gisteravond werd beëindigd, lijkt de bezegeling van een
opmerkelijk nieuwe relatie tussen Peking en Washington met daarbij het welhaast
onvermijdelijke gevolg, dat de Sovjet-Unie in een enigszins geïsoleerde internatio
nale positie is gebracht.
Het overbruggen van de historische
kloof tussen de Verenigde Staten en de
Volksrepubliek China zou kunnen lei
den, zo menen politieke waarnemers, tot
een belangrijke Machtsverschuiving in
de wereld ten gunste van de VS en ten
koste van de Sovjet-Unie, al wordt er in
Washington nadrukkelijk op gewezen,
dat het streven naar normalisatie van de
betrekkingen met Peking qgn weg is vol
met valkuilen.
Maar onmiskenbaar is, dat als Deng
zijn opmerkelijke uitspraken gedaan tij
dens zijn achtdaagse bezoek aan de VS
waar kan maken, dat zal leiden tot een
belangrijke versteviging van de relatie
Peking-Washington:
Tegenover het Amerikaanse Con
gres zei Deng „dat Peking een vreedzame
oplossing nastreeft van het probleem tot
hereniging van Taiwan met het vaste
land. Zijn garantie zou de bevolking van
Taiwan blijvend ademruimte verstrek
ken en de gelegenheid bieden tot een
vreedzame ontwikkeling.
Tot Amerikaanse zakenlieden zei de
Chinese vice-premier, dat China „vele
miljarden dollars” in het buitenland zal
uitgeven om Amerikaanse produkten en
technologische kennis te verkrijgen. Dit
kan resulteren in een belangrijke uitbrei
ding van de handel.
Tegen senator Henry Jackson, de
conservatieve democraat i%it Washing
ton, zei Deng dat China een liberaal
emigratiebeleid zal voeren waardoor het
zich aanvaardbaar zou maken voor grote
economische kredieten en een normale
handelsstatus tegenover de Verenigde
Staten.
De regering Carter heeft geprobeerd
de Sovjet-Unie duidelijk te maken dat de
Amerikaans-Chinese toenadering niet
gericht is tegen Moskou en Amerikaanse
functionarissen hebben bij vele gelegen
heden gezegd, dat Washington geen mili
tair materieel aan China zal verkopen.
Maar Russische diplomaten zijn, om ver
schillende redenen, zeer achterdochtig.
Washington heeft ook te kennen gegeven
dat het zich niet noodzakelijk zal verzet
ten als westerse bondgenoten militaire
BEIROET. Uit een voorlopig onder
zoek van het helikopterongeluk, waarbij
zaterdag vier Noorse officieren van het
Unifil-leger in Zuid-Libanon om het leven
kwamen, is gebleken dat de helikopter
neerstortte na een manoeuvre om vijan
dig vuur te ontwijken.
(Van onze redactie binnenland)
WASHINGTON. De Amerikaanse vice-president, Walter
Mondale, komt in april naar Nederland, in het kader van een
breedschalige Amerikaanse poging om in de Noordeureopese
NAVO-landen begrip te wekken voor de noodzaak in Europa
nieuwe wapens te installeren, als tegenwicht voor de Russische
militaire dreiging.
Het zal daarbij vooral gaan om vervangende middelen voor
een verouderd en te grof taktisch nucleair arsenaal, om de vraag
of Europa Amerikaanse „Cruise”-raketten op zijn grondgebied
wil en over de politieke consequenties van het bouwen van
raketten voor de middellange afstand, die vanuit Europa de
westelijke gebieden van de Sovjet-Unie kunnen treffen.
het leiderschap in Peking. Hij lijkt eenzij
dig beslissingen te hebben,genomen om
de garantie te verkrijgen dat zijn vier
moderniseringen zullen slagen en China
economisch in de lift zullen brengen via
hulpcontracten op lange termijn met het
buitenland. Deng lijkt een oude man die
haast heeft, maar er is geen enkele waar
borg dat hij op zekere dag niet voor de
derde maal uit de gratie zal vallen en zal
worden veroordeeld hls „een Ameri
kaanse cowboy” of „een onverbeterlijke
aartskapitalist”
De Chinese communistische ideologie
kan het kernpunt worden van grote me
ningsverschillen met de Verenigde Sta
ten. Het eerste gebied waarop moeilijk
heden kunnen ontstaan is dat van de
mensenrechten, een zaak waaraan China
volgens velen te weinig aandacht be
steedt. Tenslotte zullen de Verenigde Sta
ten wellicht moeten constateren dat de
Sovjet-Unie zo achterdochtig is gewor
den over hun Chinese stappen, dat zij een
groeiende agressiviteit zal vertonen en
moeilijk handelbaar zal worden.
Amerikaanse functionarissen blijven
voorlopig geloven dat de Russen nog
steeds een SALT-akkoord met Washing
ton willen sluiten, maar het is goed moge
lijk dat de Russische leiders zullen pro
beren Amerika van zijn nauwere banden
met Peking af te brengen, bijvoorbeeld
via uitstel van een SALT-akkoord.
Het besluit wordt deze week aan het
voltallige personeel voorgelegd en als dat
akkoord gaat zal mogelijk vanaf de vol
gende week maandag worden gestaakt.
Zowel in vakbondskringen als bij Bri
tish Leyland is men van het besluit ge
schrokken. Granville Hawley, een hoge
functionaris van de vervoersbond „Trans
port and General Workers Union” zei:
,Het effect van een der gelijke staking zou
catastrofaal voor de maatschappij kunnen
zijn”. Pat Llowry, leider van de afdeling
industriële betrekkingen van British Ley-
land, zei: „Leyland zou zoiets niet kunnen
overleven”.
De voorgenomen staking van 2000 por
tiers, kokkinnen en schoonmakers bij een
aantal Londense ziekenhuizen is gisteren
afgelast. Bijzonderheden over de overeen
komst die bereikt werd tussen de minister
van Sociale Zaken en de vakbond werden
niet bekendgemaakt. Welingelichte krin
gen deelden mee dat het geschil vermoede
lijk wordt voorgelegd aan de arbitrage
commissie van de regering.
In Liverpool en Manchester gingen de
doodgravers en het personeel van crema
toriums weer aan het werk om een achter
stand van 400 stoffelijke overschotten te
X,
l W:
4»
