Bazel viert carnaval
Volgende week opnieuw bijeen
In Franse staal
vervroegde
Compromis in zicht
pensionering
EG-landbouwberaad
it
Den Haag en Parijs oneens over EG-parlement
Vrijspraak voor
zoon sekteleider
Kwik in vis
achtergrond
Steden bezorgd
over vertraging
Rijnverdragen
populariteit
I'
Labour-partij
verliest
Russisch voorstel
over stoppen van
maken kernwapens
Geen mysterieuze
ziekte in Napels
Kinderartsen:
s
Middenweg
Fakkeloptocht
300 Jaar
Suppóost
1
I I
M9MI
BINNEN- EN BUITENLAND
FEBRUARI
WOENSDAG
7
19 7 9
(Van onze redactie buitenland)
Celles
rijzen
linklijk
KNLC)
van de
rdbaar.
uwprij-
mone-
e varia
te onze-
>eft het
adering
end ge-
volgens
van de
gage
onder
steeds
hip had
i, maar
ang de
rug ko-
ar. Dat
gelegd,
en niet
met de
De be-
lar per
act 600
r
roine
het echter ome en voorzorgs
maatregel, die erop is gericht de
veiligheid van de 30.000 blanken
in Zaire, onder wie ongeveer
25.000 Belgen, te beschermen.
3
BRUSSEL. België stuurt
volgende week in totaal 250 para
chutisten naar Zaire. Volgens een
communiqué van het Belgische
ministerie van Buitenlandse Za
ken is tot het zenden van de para
chutisten naar de basis Kitona,
ten noordwesten van de zairese
hoofdstad Kinsjasa, besloten om
„gecombineerde oefeningen te
houden met Zairese eenheden die
in Kitona worden opgeleid.” Vol
gens politieke waarnemers gaat
- -
II
SIMONET
(Van onze redacteur in België, Jan Gerritsen)
(door Jan Gerritsen)
/atting
de toe-
ng van
lam en
gen.
en het
niet in.
Hoens-
Binnen
art voor
ndische
eze ver
der dat
gunning
t nu een
se Dok-
3 Haars
ng heeft
le Raad
Ting nu
e begin-
les een
Frankrijk heeft zich voUedig verkeken,
zo is de taxatie van de deelnemers aan het
Brusselse overleg van de landbouwminis
ters. Het komt er nu op aan voor Parijs
een bevredigend compromis te vinden nu
duidelijk is geworden dat Duitsland geen
extra prijs wil betalen voor de invoering
van het EMS. Afbraak van MCB’s zoals
Frankrijk wil, zou namelijk leiden tot
inkomensvermindering bij de Duitse boe
ren, en daarvan wil Bonn niets weten.
De Russische onderhandelaar oefende
kritiek uit op de afwezigheid van China
bij de ontwapeningsbesprekingen. Hij
noemde deze afwezigheid „niet in het be
lang van de vrede en niet in het belang van
China”. Hij verwelkomde het Franse be
sluit zich bij de ontwapeningsconferentie
aan te sluiten.
De Nederlandse afgevaardigde, R. H.
Fein, deed een beroep op de conferentie
het werk te beginnen aan een ontwerpver
drag dat chemische wapens verbiedt, pa
rallel met de besprekingen die de Sovjet
unie en de Verenigde Staten hierover al
enige tijd houden.
Duitsland en de Benelux hebben een
compromis uitgewerkt dat voor zeven lan
den aanvaardbaar is. Over de houding
van Denemarken is nog geen zekerheid en
de positie van Frankrijk zal volgende
week duidelijk worden. Het compromis
houdt in, dat nieuwe MCB’s die in de
eerste twee jaar van het bestaan van het
EMS ontstaan, zullen worden afgebroken,
maar dat dit niet tot daling van landbouw
prijzen in nationale valuta mag leiden.
voorkomen, zo werd nog gezegd, dat de
regeringsleiders van de Negen zich op hun
komende topberaad in maart met de mo
netair compenserende bedragen moeten
bezighouden. „We zijn het erover eens dat
de Europese Raad van regeringschefs
geen beroepsinstantie moet worden”, al
dus minister Van der Stee.
stad Bazel. Dit gebeurt ieder jaar ter
gelegenheid van het carnaval. De jongens
hebben ook kostuums gemaakt om de
feestdagen in door te brengen, maar die
blijven nog geheim totdat het carnaval op
Vijf jaar geleden was het nog 4 ppm. Het
alarmerende kwikgehalte in de Adriati-
sche vis werd vastgesteld door prof. S.
Caracciolo, directeur van een proefsta
tion in Pescara.
sen parlement, ministerraad en Europe
se Commissie, het dagelijks EG-bestuur,
dat de begroting moet uitvoeren.
De Franse ideeën komen echter neer
op een beperking van de bevoegdheden
van het parlement, aldus Nederlandse
deskundigen in Brussel. Staatssecreta
ris Van der Mei waarschuwde gisteren
in de Brusselse ministerraad voor het
risico van een conflict tussen de Negen
en het Parlement. Duidelijk aan het ad
res van de Fransen was zijn uitspraak
dat Den Haag alleen wil meewerken aan
een werkafspraak als de begroting 1979
„geen vraagpunt meer zal zijn”.
De Negen zijn diep verdeeld over de
vraag hoe de Gordiaanse knoop rond de
begroting 1979 kan worden doorgehakt.
Dit blijkt uit de manier waarop de Ne-
(Van onze redactie buitenland)
PARIJS. In een poging de algemene
staking, die 16 februari moet ingaan, in
de Franse staalindustrie in Lotharingen
en in Noord-Frankrijk te bezweren, is
minister van Arbeid Boulin gisteren ak
koord gegaan met een eis van de vakbon
den om de werknemers in de staalbedrij
ven op hun 55-ste te pensioneren.
Er is overeengekomen dat ieder geval
van ontslag zal worden voorgelegd aan
een speciale commissie van de bonden.
Hoewel de stakingsparolen niet zijn inge
trokken hebben de vakbonden en de rege
ring afgesproken samen te zoeken naar
een oplossing voor de dreigende werk
loosheid in de staalindustrie.
In de loop van 1979 en 1980 staan in
Longwy (Lotharingen) 7.200 werknemers
op de nominatie te worden ontslagen en in
het Noordfranse Denain 5600.
5 maart op vier uur ’s morgens officieel
begint.
gen begin deze maand hun gebruikelijke
aandeel in de EG-uitgaven hebben vol
daan. Frankrijk, Engeland en Denemar
ken drie landen die weinig ophebben
met het europese parlement betaalden
hun contributie op basis van de in de
cember door de ministerraad goedge
keurde begroting (die later door het par
lement werd gewijzigd).
Dit laatste stuit, ook bij Nederland, op
./aren omdat de Europese Raad geen
instelling is die in de Europese verdra
gen in het leven is geroepen.
doen
indeld
r in te
Liba-
PvdA-
m van
GENÈVE (UPI). De Sovjet-Unie
heeft gisteren in Genève voorgesteld dat
dit jaar onderhandelingen beginnen over
de beëindiging van de produktie van
kernwapens. Wanneer de produktie een
maal is beëindigd, aldus de Russische
onderhandelaar Israelyan op de ontwa
peningsconferentie die aldaar gehouden
wordt, kan een geleidelijke en evenwich
tige vermindering van de kernwapen-
voorraden beginnen, die voortduurt tot
dat alle wapens zijn vernietigd.
Toegegeven, ik ben blij dat ik toen geen
padvinder of christelijke jongeman was,
maar tussen dit dietse gedoe en een totaal
doodzwijgen moet toch een middenweg te
vinden zijn!
waarin
ide eis
im het
lando’s
alleen
DS’70
tie die
s hele-
1de al-
PPR,
oorstel
laai af
alleen
(Van onze redactie buitenland)
NAPELS. Vijftig kinderartsen, bij
een in Napels, hebben verklaard dat er in
de stad geen sprake is van een „myste
rieuze ziekte” of een „onbekend virus”,
dat de dood heeft veroorzaakt van zestig
kinderen.
Het gaat om verschillende gevallen,
waarin sprake is van reeds bekende aan
doeningen van de ademhalingswegen, al
dus een communiqué van de kinderart
sen. Ook is een aantal kinderen overleden
aan reeds bekende virusziekten.
De artsen vinden dat er geen aanleiding
is te spreken van een epidemie, gezien het
aantal kinderen dat in een jaar tijd is
overleden. Wel wijzen zij op de slechte
omstandigheden en slechte eetgewoonten
van de wijk van Napels, waar zich de
meeste sterfgevallen hebben voorgedaan.
De kinderartsen eisen dat er op korte
termijn hygiënische en sanitaire voorzie
ningen komen.
De angstpsychose ten gevolge van de
„mysterieuze ziekte” breidt zich intussen
ook buiten Napels uit, na het overlijden
van twee baby’s in plaatsen honderd kilo
meter ten zuiden van Napels en nadat in
Trente zes kinderen ter observatie in het
ziekenhuis zijn opgenomen.
-■>.
GEORGETOWN (Reuter). De negen
tienjarige zoon Stephan van Jim Jones,
leider van de sekte die vorig jaar massaal
in Guyana zelfmoord pleegde, is gisteren
door een rechtbank in dit land vrijgespro
ken van de beschuldiging dat hij vier
leden van de sekte de keel zou hebben
afgesneden. Een medebeklaagde zal zich
echter opnieuw moeten verantwoorden.
(Van onze redactie buitenland)
PESCARA. Een Italiaanse professor
zegt dat in vis, gevangen voor de Adriati-
sche kust, bijna tienmaal zoveel kwik is
gevonden als internationaal aanvaard
baar wordt geacht, namelijk 6,5 ppm in
plaats van 0,7 ppm.
trijfël
door Nico Scheepmaker^pr
slechterd. In grote delen van het land
heerst hongersnood. Een cholera-epide-
mie in het oosten van Zaire heeft al vele
honderden slachtoffers gemaakt. Met na
me in en rond de hoofdstad Kinsjassa zou
de toestand slecht zijn.
Vorig jaar leidde een opstand in Sjaba
(het voormalige Katanga), waarbij een
invasieleger van Zairese rebellen uit An
gola een sleutelrol speelden, tot grote
slachtingen onder de zwarte en blanke
inwoners van deze rijke koperprovincie,
in het zuiden van Zaire. Frankrijk en
België stuurden toen parachutisten naar
Sjaba om de opstand de lp in te drukken
en de blanke bevolking te evacueren. De
blanke bevolking van de kopermijnstad
Kolwelsi werd naar Brussel overgevlogen.
Samen willen zij een beroep doen op de
verantwoordelijke ministers van Frank
rijk, Duitsland, Zwitserland, Luxemburg
en Nederland de in 1976 in Bonn gesloten
Zoutovereenkomst en het Chemieverdrag
snel uit te voeren. Tevens willen de steden
maatregelen om het rivierwater veilig te
stellen voor de drinkwatervoorziening.
Op uitnodiging van de gemeentebestu
ren van Amsterdam, Den Haag, Rotter
dam en Düsseldorf komen vertegenwoor
digers van 28 steden in Duitsland, negen
in Nederland, zes in Zwitserland, zes in
Frankrijk en van de stad Luxemburg van
daag en morgen in Düsseldorf bij elkaar
om de ernst van de situatie te bespreken.
Met deze massale bijeenkomst willen de
stadsbesturen druk uitoefenen op de mi
nistersconferentie, die op 19 februari in
Luxemburg wordt gehouden.
Ierland en Italië zijn de grootste be
langhebbenden bij het Regionale Fonds.
Rome houdt keihard vast aan de door
het parlement voorgestelde verhoging
van dit fonds. Dit houdt mede verband
met de Italiaanse regeringscrisis: zolang
die niet is opgelost kan van Italië geen
andere houding verwacht worden. Aan
de andere kant verzet Frankrijk zich het
hardst tegen de verhoging van het Regi
onale Fonds.
Op hun topconferentie van december
1977 stelden de regeringsleiders van de
Negen de begroting van het Regionale
Fonds voor 1979 vast. Parijs wil niet dat
het Europese Parlement een besluit wij
zigt dat mede is genomen door de Franse
president. De werkafspraak die Parijs
nu aan de andere acht heeft voorgesteld,
voorziet dan ook in een legalisering van
de bevoegdheid van de Europese Raad
van regeringschefs om daadwerkelijke
besluiten te nemen, waaraan niet meer
kan worden getornd.
Joost van den Vondel verdient niet dat
zijn driehonderdste sterfdag zo onge
merkt voorbij gaat. Juist met het oog op
die herdenking had ik vorige maand in
een antikwariaat het 294 pagina’s dikke
gedenkboek „De Vondelherdenking 1937”
aangeschaft. Men vierde in dat jaar zijn
350ste geboortedag. Toen kon men nog
herdenken! Albert Verwey schreef in op
dracht een lang gedicht „Amsterdam en
Vondel”, er was een Vondelcomité met
subcommissies en een bureau Vondelher
denking, er werden eredoctoraten uitge
reikt, er was een tentoonstelling, een
kranslegging, een herdenking op de scho
len, •feen declamatiewedstrijd, wethouder
Boekman hield vier verschillende redes,
er was een Vondelcongres, er werden vele
lezingen gehouden, en een speciale Gys-
breght van Aemstel-opvoering en een spe
ciale Faëton-opvoering met muziek van
Willem Pijper.
De Amsterdamse schooljeugd kreeg een
rijmprent aangeboden (‘Wiltzangk’), en er
was een fakkeloptocht van jeugdvereni
gingen: meer dan 2000 jongens en meisjes
van het Amsterdamsch Speeltuinver-
bond. Ons Huis, het Joodsche Ons Huis,
de plaatselijke Jeugdraad, de Amster
damsch Christelijke Jeugdcentrale, de
Arbeiders-Jeugdcentrale, de R.K. Deke
nale Jeugdraad, de Christelijke Jonge
Mannen Vereeniging, de Gereformeerde
Jeugdraad, het Nederlandsch Padvin-
stersgilde en de Nederlandsche Padvin-
dersbeweging
„Duizenden waren samengestroomd om
te kijken naar den optocht, die met haar
kleurige vaandels, in het dansende licht
der fakkels, een fantastischen aanblik op
leverde en die zich reeds van verre aan-
kondigde door het geroffel der trommen,
het geschetter der trompetten en den
schrillen klank der fluiten.
Dertien kranten van maandag 5 februari
1979 heb ik er op nagevlooid. Twaalf er
van vermeldden het droeve nieuws dat
Barend Barendse met zijn populaire
radioprogramma „Bij Barend” gaat stop
pen. Alleen het NRC-Handelsblad miste
dit bericht. Daar staat tegenover dat
NRC-Handelsblad de enige krant van die
dertien was, die er onder het kopje „Von
dels vergeten sterfdag” aan herinnerde
dat het 5 februari 1979 driehonderd jaar
geleden was dat Joost van den Vondel
overleed. Toneel, radio en televisie heten
eveneens verstek gaan. Nu weet ik ook
wel dat Van den Vondel geen Shakespea
re was, maar hij was toch wel de Shakes
peare van Nederland. Kunt u zich voor
stellen dat Engelse kranten de driehon
derdste sterfdag van William Shakespea
re zouden veronachtzamen?
bij .het
zijn de
irkoeten
aan vo-
in in het
kan zijn
n, maar
De dode
n. Zieke
□reiding
voorko-
Centraal
Dl) in
>odsoor-
ing van
(Van onze redactie buitenland)
DÜSSELDORF. De stadsbesturen
van een vijftigtal plaatsen in het stroom
gebied van de Rijn maken zich ernstig
zorgen om de vertraging van het uitvoe
ren van de Rijnverdragen.
Frankrijk wil de beperkte bevoegdheden van het Europese parlement om mee te
beslissen over de begroting van de Europese Gemeenschap inperken. Nederland wil
daar niet aan meewerken. „De bevoegdheden van het parlement mogen niet
aangetast worden”, zei staatssecretaris Van der Mei (Europese zaken) daarvan in de
Europese ministerraad van de Negen.
...spoedig naar Zaire
Belgische para-troepen
toene-
s. Deze
in hoge
gebrui
kt giste-
'an de
is vorig
beslag
Veel hangt af van de houding van
Frankrijk, dat de invoering van het Euro
pees Monetair Systeem (EMS) heeft ver
hinderd, zolang er geen oplossing zou zijn
voor de door Parijs geëiste afbraak van de
zogenaamd monetair compenserende be
dragen (MCB’s). Hieronder wordt het stel
sel van heffingen en subsidies verstaan,
die worden verleend bij de handel in land-
bouwprodukten tussen EG-landen met
sterke en zwakke munten.
Van den Vondel was 91 jaar oud toen hij
stierf. Vanaf 1670 tot aan zijn dood woon
de hij in Amsterdam op de Singel, waar
schijnlijk een meter of vier boven de hui
dige tramrails waar deze in de Raadhuis
straat de paleiszijde van de Singel krui
sen. Vijf jaar lang deelde hij daar met zijn
dochter Anna, die in 1675 overleed, één
enkele kamer. Zijn vrouw, Maeyken de
Wolff, ontviel hem in 1635 na een huwelijk
van vijfentwintig jaar. Hij was 39 jaar
toen zijn dochtertje Sara overleed („De
Doot quam op de lippen, En ’t zieltje zelf
ging glippen”), en 45 toen zijn zoontje
Constantijn overleed („Constantijn t’ za-
ligh kijntje, Cherubijntje, van om
hoogh”). In 1656 ging zijn zoon Joost
bankroet. Paps had zijn vermogen, ver
diend met wat eufemistisch zijn „kousen
winkel” wordt genoemd, in de zaken van
zijn zoon gestoken, moest ook nog een
40.000 gulden bijpassen, dwong Joost
naar Indië te gaan, maar onderweg daar
naartoe overleed Joost Jr. in 1659 (,och
d’ouders teelen ’t kint en maecken ’t groot
met smart: Het kleene treet op ’t kleet; de
groote treën op ’t hart”).
Ik vermeld het maar even, omdat nog
wel eens gedacht wordt dat het pad van
een dichter altijd over rozen gaat. Van den
Vondel bofte nog dat hij, als 71-jarige, een
baantje als suppoost bij de bank van
lening aangeboden kreeg. Tien jaar lang
bekleedde hij déze functie, voor 650 gul
den per jaar. Het belette hem niet in die
tijd zeven bijbelse treurspelen te schrij
ven, maar een neerlandica die zich in Van
den Vondel gespecialiseerd heeft, vertelde
me dat er erg weinig bekend is over de
honoraria van schrijvers in die tijd. Roy
alties over het aantal verkochte exempla
ren bestonden in ieder geval niet.
VA?
Makosso, noemde het sturen van de para
chutisten „steun aan het dictaroiale sys
teem van onderdrukking van Moboetoe”,
de president van Zaire. Volgens de Belgi
sche minister van Buitenlandse Zaken,
Henri Simonet, heeft Moboetoe niet om
militaire interventie van België gevraagd.
Wsl heeft de Zairese president bij een
bezoek aan België, gevraagd, bij te dragen
aan de verbetering an de kwaliteit van het
Zairese leger.
Het nieuws over het zenden van de
parachutisten lekte gisteravond uit na een
„vertrouwelijk gesprek” van Simonet met
de hoofdredacteuren van Belgische
kranten.
De economische en sociale situatie in
Zaire is de laatste maanden ernstig ver-
Van Nederlandse kant werd de houding
van Europees landbouwcommissaris
Gundelach in het monetaire overleg ge
laakt. Gundelach laat het compleet afwe
ten, zo werd gezegd. Dit leidde er volgens
dezelfde zegslieden toe dat Engeland en
Italië zich buitengesloten voelden, omdat
het onderlinge overleg vooral plaats had
tussen Duitsland, de Benelux en Frank
rijk.
De landbouwministers willen kennelijk
Duitsland, België en Luxemburg be
taalden de contributie die hun was ge
vraagd door de Europese Commissie,
die op haar beurt uitging van de door het
parlement goedgekeurde begroting.
Maar deze drie landen maakten daarbij
wel de aantekening dat dit hunnerzijds
geen goedkeuring van de begroting in
hield. Italië, Ierland en Nederland be
taalden hun aandeel zonder begeleidend
commentaar
Als een eindelooze slang van vlamme
tjes trok de stoet door het avondlijke
Vondelpark, waar het door strijklicht be
schenen standbeeld van den Dichtervorst
uit het duister opdoemde. Bij het beeld
hadden zich de leden van het Vondelcomi
té opgesteld. Bij het trekken voorbij het
monument neigden de vlaggen en vaan
dels diep en elke groep jongeren bracht op
hare wijze hulde aan Vondel, terwijl de
magnesiumfakkels der fotografen en
filmoperateurs, die ijverig opnamen
maakten, telkens weer het beeld en de
geheele omgeving daarvan in daghelde-
ren schijn zetten”.
Tussen parlement en de Negen bestaat
al twee maanden lang verschil van me
ning over de begroting voor 1979. Vol
gens het parlement is de begroting wet
telijk aangenomen, inclusief een door
het parlement voorgestelde aanzienlijke
verhoging van het budget van het regio
nale fonds van de EG. De Negen bestrij
den dat: het parlement heeft zich niet
correct gehouden aan de ingewikkelde
spelregels voor het mee-beslissen over
de begroting, vinden de regeringen.
Al wekenlang wordt vruchteloos
overlegd om een uitweg te vinden.
Frankrijk dat dit halfjaar het Europese
voorzitterschap vervult, heeft voorge
steld dat de Negen een nieuwe werkaf
spraak maken over de begrotingsproce
dure. Parijs wil een vereenvoudiging
van de ingewikkelde samenspraak tus-
BRUSSEL. Voor de agrarisch-monetaire problemen van de Europese Gemeen
schap lijkt een aanvaardbaar compromis mogelijk. In deze verwachting hebben de
landbouwministers van de Negen gisteren afgesproken volgende week opnieuw
bijeen te komen. „Ik denk dat we er dan uitkomen”, zei de Nederlandse minister Van
der Stee (Landbouw) na afloop van het beraad.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. De Britse Labour-partij
heeft door de voortdurende stakingen
aan populariteit ingeboet. Volgens een
opiniepeiling, waarvan de uitslag giste
ren in de Daily Express werd gepubli
ceerd, zou nog slechts 36 procent van de
ondervraagden op Labour stemmen, ter
wijl 55 procent aan de Conservatieve
Partij zijn voorkeur geeft.
Ondanks pogingen van de regering en
de vakbondsleiding greep op de stakingen
te krijgen gaan deze onverminderd door.
Een van de vakbonden van overheidsper
soneel sloeg gisteren een aanbod van een
loonsverhoging van 15,8 procent voor de
werknemers bij de riolering en waterwer
ken af.
Een andere bond van overheidsperso
neel, NUPE, adviseerde zijn 693.000 leden
gisteren op plaatselijk niveau met andere
vakbonden te overleggen in de „belangrij
ke strategische steden” en „deze voor een
dag of twee volledig lam te leggen”.
Het kabinet heeft aangekondigd zich
tegen de looneisen te blijven verzetten. De
secretaris van de schatkist, Barnett, zei
gisteren tot bankiers in Bristol dat de
regering „geen bankbiljetten zal drukken
om grotere loonstijgingen te bekostigen
en evenmin bereid is de overheidsuitga
ven te beperken, aangezien dit een ver
mindering zou betekenen van de voorzie
ningen die wij als inwoners van een be
schaafd land mogen verwachten”.
De economische en sociale situatie in
het voormalige Belgische' Congo is zo
slecht, dat het elk moment tot uitbarstin
gen van ontevredenheid met relletjes en
plunderingen komen.
Over het zenden van de parachutisten is
vooraf overleg gepleegd met de VS,
Frankrijk en Groot-Brittannië.
De secretaris-generaal van de Organisa
tie voor de Bevrijding van Congo, Mbeka
Volgens het voorstel, dat wordt ge
steund door de Oosteuropese landen die
in de Russische invloedssfeer liggen, zou
den alle kemmogendheden aan de onder
handelingen moeten deelnemen, evenals
„een bepaald aantal” niet-nucleaire
landen.
Jongens met pzccolos trommels
trekken door de bossen rond de Zwitserse
