9
Alle concentratie voor realisatie van Bellini's opera I Puritani
Haarlems Chr. Mannenkoor toont lef
Cora Canne Meyer maakt
van lied kleine opera
Beheerste techniek basis
voor uiteenlopend werk
Musea boos over
bezuiniging CRM
streekgenoten
exposeren
I
Juteproject met „onze
jongens in Libanon
Rob Sipkes
Edelsmid
Gemanieëerde aanpak met loze suggesties
door John Oomkes
Verantwoord?
KEES SLEGT,
MARIA BOLT EN
HENDRIEN WOLF
IN DE WAAG
Wistudatwij
uwgordijnen
I op maat maken,
ook velours.
I
OklïiLti
15
19 7 9
KUNST
FEBRUARI
VRIJDAG
9
I
B=aa.<'
HAARLEM. Haarlem Ope-
rastad? Bepaald niet. Zo vlak on
der de rook van de hoofdstad
weerklinkt het Bel Canto niet zo
regelmatig, of het moeten frag
menten uit opera’s zijn. De lief
hebbers van het klassieke mu
ziektheater kunnen in de regel
toch terecht in Amsterdam waar
de Nederlandse Operastichting
ondanks het ontbreken van een
daartoe geschikt muziektheater
er desóndanks telkens in slaagt
om prachtig geënsceneerde voor
stellingen te geven? Zeker, maar
ondanks dit monopolie worden er
in de regio zo nu en dan wel
degelijk initiatieven op operage-
bied ontplooid.
-
-.1
r
^^levesieraden.
Ontdek de andere
S1er-kombinatiebij
Rob Sipkes...
-:W
Twee bestuursleden van het Haarlems Christelijk Mannenkoor, dat woensdagavond
Bellini’s opera IPuritani in het Haarlems Concertgebouw brengt. Links penningmees-
dingen
JOHAN VAN KEMPEN
(Van onze kunstredactie)
CEES STRAUS
(ADVERTENTIE)
Haarlems Gordijnenhuis
WTJfR -
5
- I Zo spande het IJmuidense operagezel-
schap Bel Canto zich bijna anderhalf jaar
De nu gekozen thematiek houdt ver
band met het feit dat met ingang van 15
Wat bezielt zo’n mannenkoor? Hoe kom
je tot zo’n onderneming? Fokke Wezenaar
duikt voor de verklaring in de geschiede
nis van de vereniging. „Bij ons 25-jarig
bestaan, in 1970, hadden wij een wisseling
van dirigent. Jan van de Waard zette er
eeh punt achter, maar voor ie wegging,
heeft hij ons nog aan een vervanger gehol
pen. Hij is pittiger dan ik, zei Van de
Waard, maar het is een goeie. Nico Ringels
bleek niet alleen een geschikte koordiri
gent te zijn, maar ook een operaman te
zijn. Het jubileumconcert hebben we toen
onder Van de Waard en Ringels samen
gegeven. Caroline van Hemert zong toen
de Althapsodie van Brahms met Van de
Waard en daarna zong het koor gedeelten
uit La Forza del Destino van Verdi onder
Ringels”.
maart aanstaande zo’n 700 Nederlandse
dienstplichtigen naar Libanon worden
gestuurd om deel uit te maken van de
vredesmacht van de Verenigde Naties,
Unifil, die er vertwijfeld probeert de
strijdende partijen te scheiden. Veel Ne
derlandse militairen gaan niet uit vrije
wil naar het Nabije Oosten. Volgens Jute
blijkt de legerleiding de mogelijkheid
van vrije keuze te negeren en zware
pressie op de betrokken militairen uit te
oefenen. Verder is in de media over de
neutraliteit van de Nederlandse troepen
nogal vragen opgeroepen.
van CRM een bedrag van 800.000 gulden
of vijf procent op het budget van de
gezamenlijke rijksmusea te bezuinigen.
De vereniging zegt met verbazing ken
nis te hebben genomen van de plannen.
De systematische en samenhangende op
bouw van het Nederlandse museumwe
zen, zoals geschetst in de nota „Naar een
nieuw museumbeleid” wordt door de be
zuinigingen feitelijk aangetast nog voor
serieus met de uitwerking is begonnen,
aldus de vereniging.
Kees Slegt toont in De Waag een veel
heid van opvattingen die het totaalbeeld
enigszins onrustig maken, maar het wil
niet zeggen dat hij in kwaliteit tekort
schiet. Hij blijkt veel onderwerpen aan te
kunnen, of dat nu een portret, een land-
schap of een heel vrije benadering van
willekeurig gekozen voorwerpen is. Hij
brengt vaak een ondefinieerbaar poëti
sche sfeer in zijn werk, die er niet altijd
even sterk uitkomt, maar als het eenmaal
lukt, staan die bladen ook meteen op een
zeer hoog niveau. Op zijn best is zijn werk
waarin hij een dichterlijk-weemoedige
stemming brengt die niet wordt teniet
gedaan door een harde toon.
Naast zwart-wit werk is Kees Slegt ook
bezig met meerkleurendrukken waaruit
een eigenzinnige geest spreekt. Het ge
tuigt van een zekere lef om eenvoudige
gegevens als wat schelpjes of een in het
gras gelegde hoed tot een aanvaardbare
compositie te maken die haar grootste
En Ringels erbovenop, hè? Dat hoort ook
zo, maar goed. En nu hebben we dan die
opera. Het wordt uiteraard geen professi
onele toestand. Het orkest, het Amster
dams Promenade Orkest, en de solisten
zijn prof, maar wij zijn amateurs. Er zul
len dus heus wel hiaten in zitten”.
Hannes Kuiper, schilder uit Haarlem
van naïef aandoende doeken, heeft van 10
februari tot 12 maart een expositie in de
Openbare Bibliotheek (Galerie 68c) in
Amstelveen.
Schilderijen en tekeningen van Hannes
Postma, eveneens uit Haarlem afkomstig.
behagelijk en hebben niets van de agressi
viteit die ze bijvoorbeel bij hun voedsel-
winning kunnen tonen. De vogels zijn
steeds ouders die hun jongeren willen
koesteren onder hun vleugels of het zijn
jonkies die net uit het ei komen en een
beetje lodderig in de-wereld kijken, nog
zonder enige kennis van al die boze mach
ten. Hetzelfde gevoel voor beschutting is
ook terug te vinden in de geschubde die
ren die het onder hun pantser heel genoe-
gelijk vinden.
Bovendien maakte Cora
Canne Meyer van elk lied
een soort klein operaatje,
op zo’n manier dat de voca
le verrichtingen meer aan
dacht vragen dan de uit
beelding. Ondanks uitge-
bréide toelichtingen van de
concertgeefster, bleef er zo
niet veel meer te beluiste
ren over dan een gemanië
reerde aanpak met loze
suggesties, waarbij de zan
geres in het borstregister
de stem afleidend nadruk
kelijk plaatst en in de
hoogte - waarvan zij het
vocaal gezien toch in de
Er is volop kwaliteit op deze bemoedi
gende groepsexpositie te zien, een garan
tie voor iedere tentoonstelling die de weg
vrijmaakt om de kunstenaar op zijn in
houdelijke manier van werken te onder
zoeken. Dat leidt nu tot heel verschillende
resultaten die ook meteen een aantal gren
zen van de figuratieve kunst bepalen. Het
is daarmee opnieuw een stijl gebleken die
alle ruimte biedt om zich vrij te ontplooien
waarbij de techniek in feite toch een on
dergeschikte rol speelt.
(Tot en met zondag 25 februari, dage
lijks geopend van 13 tot 17 uur, met
uitzondering van ’s maandags. Bovendien
op donderdag tot 21 uur).
eerste plaats hebben moet -
ten aanzien van een soepe
le coloratuur eigenlijk ook
vaak teleurstelde.
Het Jute projekt zal rond het thema
een etalage in de Vishal op de Haarlemse
Grote Markt inrichten, verder zal er een
toneelvoorstelling in de Toneelschuur
bij te wonen zijn (21 februari, 12.30 en
19.30 uur), besteedt KRO’s Alles is An
ders Show op 23 februari, aandacht aan
het project en wordt er een advertentie
in deze krant geplaatst.
„Dat was de eerste keer dat het HCM
iets op operagebied liet horen. En het
sloeg in, zowel bij publiek als bij de leden
van het koor. Dat is eigenlijk blijven le
ven. Vanuit het koor kwam toen op een
jaarvergadering van verschillende kanten
naderhand de vraag: kunnen we niet nog
eens een operafragment op ons program
ma nemen? Ringels zei toen dadelijk dat
we geen gedeelte van een opera moesten
gaan doen - geen stukje zoals elk koor dat
brengt - maar een volledige opera. Tja, en
dan zit je, hè? Kunnen we dat? Is het
muzikaal niet veel te hoog gegrepen? Is
het verantwoord?”
Dirigent Nico Ringels beantwoordde de
vragen uiteraard niet dadelijk met een
Op de Groepstentoonstelling die drie
jonge kunstenaars in de bovenzaal van De
Waag aan het Spaarne, hoek Damstraat in
Haarlem houden is veel figuratief werk te
zien. Kees Slegt uit Amsterdam laat er
grafiek zien in uiteenlopende druktech
nieken en dito stijlen, maar de zichtbare
werkelijkheid is toch steeds zijn vertrek
punt. Daartegenover staat de inbreng van
de twee keramisten, Hendrien Wolf uit
Waddinxveen en Marja Bolt uit Amster
dam die ook binnen een realistisch kader
vallen, maar voor een vrijere opstelling
kiezen.
Ze hebben alledrie een professionele
scholing: de keramisten studeerden niet
lang geleden af aan respectievelijk de
lerarenopleiding en de Rietveldacademie
in Amsterdam en de graficus volgde daar
de avondopleiding vrije grafiek. Dat hoeft
nog geen garantie te zijn dat zij de tech
niek volwaardig zouden beheersen, maar
hun werk kan in dit stadium toch de toets
van een nadere beschouwing doorstaan.
AMSTERDAM. Het was zeker niet de eerste keer dat Cora Canne Meyer een
liederenavond gaf. En nu haar naam - dank zij de huidige opvoeringen van de opera
Carmen - weer even extra actualiteit bezit, zou je meer belangstelling hebben verwacht
voor haar recital in de Kleine Zaal van het Amsterdams Concertgebouw, daar
donderdagavond gegeven onder auspiciën van de vereniging Operavrienden.
Kun je in dit werk een zekere vorm van
introvertie onderkennen, in de keramiek
van Hendrien Wolf zit een nog veel sterker
naar binnen gericht gevoel van zachtmoe
digheid. Zij toont in De Waag een serie
beeldjes die ze zelf „hobbels” noemt, een
openbarstende bolvorm waarin schapen
zitten. Die schapen worden bijna schets
matig aangegeven, het gaat niet zozeer om
het totale gegeven als wel om de structuur
van de vacht, de wol op de rug. Hendrien
Wolf heeft dit onderwerp in de afgelopen
maanden vrij uitputtend behandeld, maar
komt aan het einde van haar serie niet
veel verder dan aan het begin, al wil ze een
enkele keer een paar schapen losmaken
van haar hobbels. Ze stelt zich dus binnen
haar mogelijkheden heel veilig op en ei
genlijk is dat wel zo jammer want ze
beheerst de techniek van het in Franse
steengoed bakken voortreffelijk.
HAARLEM (ANP). De Nederlandse
Museumvereniging, waarbij praktisch
alle Nederlandse musea zijn aangesloten,
heeft in een telegram aan de vaste kamer
commissie voor kunstzaken geprotes
teerd tegen de plannen van de minister
worden geëxposeerd in de periode van 16
februari tot 16 maart in de Printshop van
Piet Clement aan de Prinsengracht 845 in
Amsterdam. Men kan er dagelijks van 10-
13 uur en van 14 tot 17.30 uur terecht met
uitzondering van de zondag.
Kleinplastiek van beeldhouwer Nari
Andriessen is nog tot en met 12 februari te
zien in Galerie Schoots, Willemstraat 27 in
Eindhoven. Geopend op dinsdag tot en
met zaterdag van 9-18 uur.
In Galerie Krowinkel in de Deurninger-
straat 32 in Oldenzaal is nog tot en met
zaterdag een tentoonstelling te zien waar
voor Piet van Keerden uit Haarlem bron
zen beeldjes heeft ingébracht, samen met
gouaches van Ans Wortel. Tot. en met
vrijdag geopend van 14-19 uur, op zater
dag van 12-17 uur.
kracht ontleent aan de kleur. De kerami
sche vogels van Marja Bolt waren eerder
te zien op een expositie die zij voor enkele
maanden in het Cultureel Centrum Zand-
voort had. Daarna kreeg ze bij een galerie
in Amsterdam gelegenheid te exposeren,
zodat dit haar derde presentatie in relatief
korte tijd is.
Sinds Zandvoort heeft Marja Bolt naast
de vogels enkele geschubde dieren ge
maakt die er al even sympathiek uitzien.
Haar dieren voelen zich zo te zien zeer
posanten in De
van
naar
Marja
Kees
Slegt en Hen
drien Wolf.
volmondig ja. De uitdaging lag echter
voor de hand. Een gelukkige omstandig
heid was dat hij zelf het vrouwelijk stem
menmateriaal kon leveren. Fokke Weze
naar: „Een opera maken met een mannen
koor alleen kan per slot van rekening niet.
Nu kende hij het Operakoor Maasstad
Rotterdam goed, was bij de oprichting
daarvan betrokken geweest. Een ander
punt van belang was uiteraad de keuze
van de opera. Ook wat dat betreft liet
Ringels weten iets bijzonders te willen
doen. De uiteindelijke keus werd bepaald
op I Puritani van Bellini”.
Hier en daar in het koor klonken wat
sceptische stemmen. Frans Vonck: „Nou.
moet ik daar aan toevoegen dat de sfeer
binnen het koor meestal goed is, aan de
onderlinge verstandhouding mankeert
weinig. Er is wel eens wat natuurlijk. En
het is duidelijk dat er best leden waren
met twijfels over de haalbaarheid van
zo’n volledige opera-produktie. En als be
stuur kun je de zaak niet simpelweg dicte
ren. Zingen, dat doe je met zijn allen.
Maar uiteindelijk wisten Ringels en het
bestuur de' kritiek grotendeels weg te
nemen”.
De bladmuziek voor I Puritani moest
zelfs uit Basel komen, zodat het Haarlems
Christelijk Mannenkoor pas in september
kon gaan zwoegen. „Het is niet niets”, zegt
Fokke Wezenaar ervan, „en dan ook alle
maal nog in het Italiaans. Dat doe je niet
'ZO rpaar even voor de vuist weg. Er zitten'
gedeelten in die je zo echt snel moet zin
gen. Dan al die herhalingen. Eind septem
ber stond iedereen paf van de opgave. We
hebben die opera gedreund en gedramd.
HAARLEM. Een zeer specifieke en misschien wel de
meest bepalende eis die aan figuratieve kunst kan worden
gesteld is dat het onderhevig is aan puur en ambachtelijk
vakmanschap. Anders dan bij de abstracten waar charla-
tannerie nog wel eens wordt aangezien voor oprechte
kwaliteit, valt de figuratief werkende kunstenaar alras
door de mand als de basisprincipes van het vak niet zijn
bestudeerd. Het gevaar dat daaruit kan ontstaan is dat in
de techniek een doorslaggevende graadmeter wordt ge
zien, nog voordat een oordeel over de inhoudelijke kant
van het werk wordt geveld. Het beheersen van het vak
hoeft nog lang geen waarborg te zijn voor interessant
werk, maar in dat laatste geval is een technisch onvoldoen
de uitwerking wel fnuikend voor het uiteindelijke resul
taat.
HAARLEM. Woensdag 21 februari
zal de derde maandelijkse aflevering
van het inmiddels geruchtmakende
Haarlemse „Jute”-projekt van start
gaan met als onderwerp: „onze jongens
in de Libanon”. Zoals bekend houden
vier Haarlemse kunstenaars, te weten
Gerrit van Dijk, Wigbolt Kruyver, Luc
van de Lagemaat en Pieter Zwaans-
wijk, zich bezig met de confrontatie van
kunst en actualiteit in twaalf maande
lijkse afleveringen. Het projekt wordt
in samenwerking met het Frans Hals
museum, de Toneelschuur en het Haar
lems Kijkhuis gerealiseerd. Eerdere on
derwerpen van Jute handelen over Tien
jaar oorlog in Noord-Ierland en de rela
tie China-Amerika.
Puur Spaans waren de
gebrachte liederen van
componisten als De Falla,
Granados, Guridi, Saguer.
Inderdaad puur Spaans
qua compositie, maar he
laas niet van artieske voor
dracht. Het Spaanse ele
ment leek er in deze versie
y Speciaalzaak in go<di|nen en villages
Kleine Houtstraat 42 Haarlem
lel 023 323925
s Maandags gesloten
Die actualiteit werd door
de zangeres zelf nog eens
onderstreept door het con
cert te beginnen met de
Habanera uit Carmen,
door haar als haar eigen
„herkenningsmelodie”
geïntroduceerd. Het pro
gramma beloofde een
Spaanse avond. Carmen
lag uiteraard op indirecte
wijze al in de sfeer, evenals
de vier liederen uit Hugo
Wolf’s Spanisches Lieder-
buch.
Waarom dan toch zo’n onderneming?
Wezenaar: „Ach, we willen dat image nu
wel eens kwijtraken dat een christelijk
mannenkoor uitsluitend uit dominees en
ouderlingen zou bestaan. Psalmen en ge
zangen zou zingen. Uiteraard bestaat dit
koor voor een groot deel uit principieel
christelijke -mensen uit verschillende ker
ken, maar dat is een andere zaak. En
verder gaat van zo’n concert hopelijk een
wervend karakter uit. Dirigent en bestuur
hebben bij het HCM een vooruitstrevende
functie. Ringels is een man die wat durft
aan te pakken; we zijn daarom ook ver
guld met hem. En wij willen graag zien
hoe ver we kunnen gaan. Bovendien wil
len we het liefst iets maken wat een ander
koor niet doet. Je moet geen angst voor
nieuwe dingen hebben, geen angst voor
muziekmaken. Zo’n koor moet achteraf
kunnen zeggen: nou zijn we toch bezig
geweest. De zaak wordt omhoog getild”.
Ondanks de lef van het HCM blijft een
uitvoering van I Puritani een zaak waar
nooit licht over kan worden gedacht. Vin
cenzo Bellini, die in 1835 op 34-jarige
leeftijd kwam te overlijden, was een com
ponist die met vocale hoogstandjes en een
veeleisende melodiek eer in wilde leggen.
Juist deze aspecten vormen een accepta
bele verklaring voor de toegenomen popu
lariteit van Bellini in de huidige operawe-
reld. Kort geleden zette de Operastichting
overigens nog diens Norma met Joan Su
therland in de hoofdrol op de planken.
Gelukkig ‘ziet de rolbezetting er voor
komende woensdagavond degelijk uit.
Als solisten zijn uitgenodigd: Karin Ostar
- sopraan, Peter Melis en Jacq Lutz -
tenoren, Frans Lambour - bariton, Ton
Thissen en Cees Berger - bassen en Albar-
ta de Groot - mezzo-sopraan. Wie echter
denkt dat de leden van het HCM na de 14e
dezer opgelucht adem zullen halen, komt
bedrogen uit. Exact een week later heeft
een tweede opvoering van I Puritani
plaats in de Rotterdamse Doelen; in de
zelfde bezetting en met de algehele leiding
opnieuw in handen van Nico Ringels.
Alles is bij het HCM vooralsnog op de
opera geconcentreerd. Een drietal geza
menlijke repetities moet de zaak degelijk
af kunnen ronden wat de voorbereiding
betreft. Reden voor de bestuursleden om
na I Puritani voorlopig even wat gas terug
te nemen. Het volgende wordt een ont-
spanningsconcert, zo beloven zij nu al.
Het commentaar van Wezenaars dochter
Carla spreekt wat dat betreft boekdelen:
„Tja, het is voor hen Napels zien en dan
sterven, hè?”
(ADVERTENTIE)
van buitenaf ingebracht en
dan zelfs enigszins
„overdone”, zonder het
werkelijke wezen ervan te
raken.
geleden in teneinde Bellini’s II Pirata op te ter Frans Vonck, naast hem voorzitter Fokke Wezenaar: „Geen angst voor nieuwe
kunnen voeren en ijvert de Bond van J
opera- en operettegezelschappen in Ne-
derland (BOOG) voor een kwaliteitsver-
betering op dit specifieke gebied van ama-
j teuristische muziekbeoefening.
I Bij de 45 leden van het Haarlems Chris-
telijk Mannenkoor ligt het woord opera
sinds enkele maanden ook voor op de
I tong. In het verleden heeft deze vereni-
ging al meermalen blijk gegeven pro-
i grammatische nieuwtjes niet te schuwen -
we denken onder andere aan een uitvoe
ring van twee composities van de Duits-
I Indiase componist Hidayat Khan - en zo
I kan het gebeuren dat het Haarlemse pu
bliek volgende week woensdagavond
j maar liefst een complete opera van Bellini
kan beluisteren in het Haarlems Concert-
gebouw. Let wel: beluisteren, want zelfs
de Operastichting heeft bij mijn weten
nog maar één keer I Puritani (De Puritei-
I nen) in scène kunnen zetten. Dat was in
11962 met een volledig Italiaans sterbezet-
ting onder regie van Augusto Cardi.
Hoewel het woensdag tot zingen be-
perkt blijft, ontbreekt het het Haarlems
Christelijk Mannenkoor bepaald niet aan
durf. Nog afgezien van het feit dat het een
huzarenstukje zou zijn om met amateurs
een acceptabele uitvoering te geven van
een van Bellini’s meest eisende werkstuk
ken, dan nog betekenen de organisatie, de
financiering en het repeteren van een der
gelijke produktie vele maanden Werk. In
een gesprekje met de enthousiaste HCM-
voorzitter Fokke Wezenaar en zijn secre-
taris Frans Vonck vormt de inspanning
die een koor - nota bene geen operakoor -
zich daarbij getroosten moet, vanzelfspre
kend een telkens terugkerend onderwerp.
Het kunstenaarskollektief Jute op reportage bij een diepbedroefde moeder van een
van de uit te zenden dienstplichtigen.
Het geven van dergelijke
avonden kan voor de goe
de image van een opera
zangeres van naam beslist
niet bevorderlijk zijn. Er
kwam nog bij dat de bege
leidende partners, pianist
Tom Bollen en gitarist
Dick Visser, zich kennelijk
ook al niet van hun beste
kant konden laten zien.
Tom Bollen begeleidde
zonder charme en vaak
zelfs hoogst onbescheiden,
terwijl Dick Visser niet in
staat bleek om zijn gitaar
aangenaam te doen
klinken.
groepsex-
Waag:
links
rechts
Bolt,
3
