*S
ter
I
Zwitserland kan
ZONNIGE STRAAT IN OSLO
doorgaan met bouw
van kerncentrales
Israel arresteert
VN-militair
1
Volgens rapport Amerikaanse Congres
I
Amerikaan met
Egypte zal geen concessies meer doen
tweede hart
Berichten over
duizenden doden
1
in Tsjaad
Ex-communicatie
Somoza gevraagd
Volkswijken Napels
gedesinfecteerd
I Toestemming voor
euthanasie zoon
ri
1
I
I
I
I
Gepland
Vrijgesteld
Superman
2
3
19 7 9
MAANDAG
1 9
FEBRUARI
BINNEN- EN BUITENLAND
5
door Nico Scheepmaker
1'
order
>edin^
stmatigi
eeft hei
eperkin
veelheit
en mag
angende
rezig is
kers ge-!
r dan 80
g te ge-
ustrie
kaart
Iran
»llecte
(Van onze redactie buitenland)
BERN. De Zwitserse kiezers hebben gisteren met een kleine
meerderheid een voorstel verworpen dat, indien aanvaard, in feite een
eind zou hebben gemaakt aan het program tot uitbreiding van het
aantal kerncentrales en de toekomst van de bestaande vier installaties
op losse schroeven zou hebben gezet.
(Van onze redactie buitenland)
CAIRO/TEL AVIV. De Egyptische presi
dent Anwar Sadat heeft zaterdag premier
Moestafa Khalil benoemd tot minister van
Buitenlandse Zaken. Khalil leidt de Egypti
sche delegatie naar de tweede ronde van de
vredesonderhandelingen met Israel, die
woensdag in Camp David moet beginnen.
De post van minister van Buitenlandse Za
ken was vacant sinds het aftreden van Mo
hammed Ibrahim Kamel in september, nadat
in Camp David overeenstemming was bereikt
over een raamakkoord voor vrede tussen
Egytpe en Israel. In de tussentijd heeft de
tweede man op Buitenlandse Zaken, Boutros
Ghali het ministerschap waargenomen.
Khalil leidt Egyptische
gezond-
delegatie in Camp David
SS*®*»
laties.
NAVO houdt het geen maand uit
in conventionele oorlog in Europa
Kerkelijke kringen in Leon hebben
gezegd, dat de vijf studenten in de
Hoogzwanger van haar derde kind in
drie jaar, liep een vriendin van ons over
de markt. Daar werd ze blij aangeschoten
door een mevrouw die pamfletten van de
anti-abortus-beweging van Pater Koop
man uitreikte. Zoniet van haar gezicht,
dan straalde het toch wel van haar buik af
dat zij, onze vriendin, een „partijgenote”
was, dacht de ariti-abortus-mevrouw. Nee
dank u, zei onze vriendin, dit wordt mijn
derde kind, maar ik ben tegen de anti-
abortus!
Philips
/en met
n twin-
•r komt
nstalla-
westen
afgeslo-
itie van
jrsonen
Amster-
e weers-
getrok-
1 411.262
dag van
grootste
derland)
/acht in
pril toe-
adat de-
erd was
cember
eningen
in ons
aafd op
vooraf
heid tot
Uien de
rhoging
land en
ikperso-
;e werk-
ir meer
één van
iensten-
rhande-
na een
gewor-
meelsle-
-actieve
ich Cen-
rium te
;och ge
est. Vol-
i de be-
Sadat zei zaterdag, dat zijn land geen concessies meer
zal doen op de ministersconferentie in Camp David.
Volgens Amerikaanse functionarissen had Sadat bij
zijn besprekingen met de Amerikaanse minister van
Defensie, Harold Brown, die op het ogenblik in Egypte is,
De subcommissie vraagt zich af of de
Europese bondgenoten wel hun deel bij
dragen aan de gemeenschappelijke ver
dediging. „Zolang de Verenigde Staten
het leeuwedeel leveren van de totale
defensie-uitgaven, zijn de Amerikanen
gerechtigd zich zorgen te maken over de
vraag of onze bondgenoten wel hun eer-
lijk deel dragen van de last”. De subcom
missie noemt het „ironisch dat de Ame
rikaanse regering meer schijnt te weten
over de Russische begroting dan over de
begrotingen van onze bondgenoten”.
Een studie van het begrotingsbureau
van het Congres concludeert eveneens,
dat de conventionele defensie in Europa
te kort schiet. Amerikaanse plannen om
tegen 1983 voor 5 miljard aan militaire
uitrusting in Europa te stationeren kun
nen ertoe leiden dat de bondgenoten zich
minder genoopt voelen zelf te voorzien
in de grote tekortkomingen.
De subcommissie van het Huis meent
dat het defensieplan voor de lange ter
mijn, waarover in mei overeenstemming
werd bereikt, geen bruikbare blauw
druk is voor het toekomstig beleid. Plan-
gezegd dat Egypte al genoeg concessies heeft gedaan bij
de vredesonderhandelingen die het tot dusver met Israel
heeft gevoerd en dat nu het woord aan Israel is.
De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Mosje
Dajan heeft dit weekeinde gezegd, dat als gevolg van de
gebeurtenissen in Iran de Verenigde Staten willen dat
tussen Israel en Egypte zo gauw mogelijk een vredesver
drag tot stand komt.
„De Verenigde Staten zijn van mening dat de tijd niet
in hun voordeel werkt”, zei hij in een radio-interview.
„Zij vinden dat bij het verstrijken van de tijd de kansen
op een akkoord verminderen en dat wij daarom moeten
zien te bereiken wat we kunnen”, aldus de minister.
Dajan zei het niet onmogelijk te achten dat Amerika op
de hervatte vredesonderhandelingen van komende week
in Camp David, pressie op zijn land zullen uitoefenen.
„Dit gevaar (van Amerikaanse druk) is een vrijwel
constante factor in alle driehoekrelaties tussen de Vere
nigde Staten, de Arabieren en ons”, voegde hij eraan toe.
Dajan ontkende dat zijn opmerkingen over de Pales
tijnse bevrijdingorganisatie PLO in het begin van de
week betekenden dat Israel nu bereid was ermee in zee te
gaan.
nen om de wapens te standaardiseren en
gezamenlijk te produceren, zullen nau
welijks een belangrijke besparing ople
veren. De 6 miljard gulden die hierdoor
jaarlijks kan worden uitgespaard is min
der dan twee percent van de totale de
fensie-uitgaven van de bondgenoten.
Het zogenoemde „tweerichtingsver
keer” (om evenwicht te brengen in de
Europese wapenaankopen in de Ver
enigde Staten, en de Amerikaanse aan
kopen in Europa) noemt de subcommis
sie een holle kreet, die met de werkelijk
heid niets te maken heeft. Het voorstel
werkt in het voordeel van de Europese
partners, omdat het beperkt blijft tot
wapenaankopen, terwijl voor meer dan
2 miljard gulden aan andere militaire
goederen en diensten buiten beschou
wing blijft, aldus dit rapport.
klokketoren van de El Calvario-paro-
chiekerk een vreedzaam protest hiel
den, toen zij door de Nationale Garde
werden „vermoord”.
„Wij vragen het Vaticaan door be
middeling van het episcopaat Somoza
buiten de kerk te plaatsen”, zei Zam-
brana.
Burgemeester Oscar Sugranez van
Leon is onder druk van burgers die
buiten zichzelf waren door dé moord
op de studenten, afgetreden.
MANAGUA (UPI). Alan Zambra-
na, leider van de Verenigde Volksbe
weging in Nicaragua, heeft gezegd, dat
de oppositie in het land aan de rooms
katholieke kerk zal vragen om de ex
communicatie van president Anastasio
Somoza, omdat zijn Nationale Garde
donderdag in een kerk in Leon vijf
tegenstanders heeft gedood.
Het is overigens wel een beslissing je te
laten aborteren! Je weet niet wat je weg
laat maken: een kind dat sprekend op je
zou hebben geleken, misschien, een kind
dat dolgelukkig zou zijn geworden, en dat
een welbesteed leven zou hebben geleid.
Het tegenargument, dat een ongewenst
kind een rotjeugd heeft, en dat de statis
tieken uitwijzen dat ongewenste kinderen
eerder kans hebben voor galg en rad op te
groeien, spreekt mij, eerlijk gezegd, niet
zo aan. Ik heb vrienden wier jeugd en
kennelijke „gewenstheid” alles te wensen
over hebben gelaten, maar die zich deson
danks tot heel normale en gelukkige vol
wassenen hebben ontplooid. Mensen in
het algemeen en kinderen in het bijzonder
zijn elastischer dan je denkt, en ik geloof
daarom dat het bij een ongewenste zwan
gerschap reëler is te wijzen op de ongeluk
kige toekomst van de moeder, dan op de
ongelukkige toekomst van het kind. Waar
bij er natuurlijk nog tientallen varianten
zijn tussen „gepland” en „ongewenst”. Ik
heb een vier jaar jongere boer, een twaalf
jaar jonger zusje en een veertien jaar
jonger zusje. De laatste twee werden iri
1942 eri 1944 geboren, niet direct geschikte
jaren voor nakomertjes. Laatst heb ik
eens aan mijn moeder gevraagd of mijn
zusjes eigenlijk wel „gepland” waren.
„Gepland?”, vroeg mijn moeder ironisch,
„jullie waren geen van vieren gepland!”
Monseigneur Gijsen weet te vertellen
dat de paus, net als hij en pater Koopman,
tegen de nieuwe abortuswet is, omdat het
ongeboren menselijk leven erin onvol
doende wordt beschermd. Wat in de voor
gaande zin opvalt is, dat alle drie tegen
standers mannen zijn van wie mag wor
den aangenomen dat zij nimmer in hun
leven hebben bijgedragen tot de geboorte
van wat pater Koopman „het meest weer
loze” noemt. Zij hebben zelf op een gege
ven moment vrijwillig de keuze gedaan
om de rest van hun leven geen kinderen te
verwekken, dus af te zien van het creëren
van datgene wat zij nu als het waardevol
ste in de menselijke samenleving aanprij-
zen (en wat mij betreft: terecht). Maar nu
willen zij wel de banvloek uitspreken over
moeders die wie weet al drie, vier, vijf of
zes kinderen gebaard hebben, hebben op
gevoed en met al hun liefde en zorgen
hebben omringd, omdat zij zich fysiek en
psychisch niet in staat voelen nog een
vierde, vijfde, zesde of zevende kind te
verzorgen. Het doet me onweerstaanbaar
denken aan de geestelijken van de Grieks-
orthodoxe kerk die momenteel in Grie
kenland een verbitterde campagne voeren
tegen de Jehovahsgetuigen die dienst wei
geren en daardoor vele jaren in de gevan
genis terecht komen. Die geestelijken van
de Grieks-orthodoxe kerk zijn zelf vrijge
steld van militaire dienst
olg van
’TT be-
•ten, die
jken de
de PTT
e brief-
nheuge-
kket te
C. zou kunnen sterven.
Het kind lag sinds een auto-ongeluk drie
maanden geleden buiten bewustzijn en
had volgens dokters onherstelbare her-
senschade opgelopen.
Zeventien minuten nadat het apparaat
was uitgeschakeld, overleed de jongen.
sft voor
n vlieg-
en voor
in.
e Kruis
en vijf-
materi-
uit Zü-
Wat hij had bedoeld, zei hij, was te zeggen dat de PLO,
gewicht? aanzien en invloed in de Arabische wereld” had,
maar dat Israel er nooit mee aan wat voor onderhande
lingstafel ook zou gaan zitten.
Saoedi-Arabië heeft ermee ingestemd ruim 1 miljard
gulden te betalen zodat Egypte vijftig Amerikaanse ge
vechtsvliegtuigen van het type F-5 geleverd kan krijgen,
zo hebben Amerikaanse defensie-functionarissen giste
ren verklaard. Oorspronkelijk zou Egypte de toestellen al
afgelopen oktober hebben ontvangen, maar een geschil
tussen Saoedi-Arabië en de VS over de prijs, heeft uitstel
van de levering veroorzaakt.
De financiële moeilijkheden werden geregeld nadat de
Amerikaanse minister van Defensie, Harold Brown, op
zijn rondreis door het Midden-Oosten in Egypte en in
Saoedi-Arabië over de levering had gesproken. De eerste
F-5’s worden in november aan Egypte geleverd, aldus de
Amerikaanse functionarissen.
Zaterdag nog uitte president Sadat van Egypte zijn
bezorgdheid over de veiligheid in het Midden-Oosten en
verzocht de VS om wapenleveranties, onder andere om
duikboten. In het bijzijn van Brown, met wie hij zaterdag
een onderhoud van twee uur had gehad, eiste president
Sadat, dat Egypte inzake wapenleveranties op dezelfde
manier wordt behandeld als Israel.
Comité
jen col-
iu toe is
raar het
m brief
Comité
stinaco-
/orming
collecte
woelens
t Israel
ge.
ü- Terwijl de winter ons land nog stevig in zijn greep heeft is het weer in Noorwegen stukken beter. In Oslo ligt zelfs helemaal geen
sneeuw. Deze muzikant in een van de grootste winkelstraten van de Noorse hoofdstad kon afgelopen zaterdag zijn werk doen in de
zonneschijn.
Volgens éen woordvoerder van het zie
kenhuis maakt de patiënt het goed.
Anderson heeft sinds oktober in Kaap-
i stad gewacht op een voor hem geschikt
I „tweede hart”.
Gewoonlijk is de opkomst bij een refe
rendum niet meer dan 20 tot 30 pet. Dit-
I maal bracht 49,2 pet. zijn stem uit.
De uitslag kwam overeen met de wens
van de regering, dat alleen het parlement
beslissingsrecht over de bouw van kern
centrales krijgt. Wel vindt zij dat moet
worden aangetoond dat dergelijke instal
laties nodig zijn voor de elektriciteitsvoor
ziening. Behalve de vier bestaande centra- l
les bestaan er plannen voor nog vijf instal
laties.
NAPELS (Reuter/UPI). Italiaanse mi
litairen zijn zaterdag een desinfectie-cam-
pagne begonnen in de volkswijken van de
Zuiditaliaanse stad Napels, waar zeker 64
baby’s het afgelopen jaar zijn overleden
aan een virus ziekte.
Een team Italiaanse en buitenlandse
deskundigen rapporteerde onlangs dat de
kindersterfte onder meer te wijten is aan
j de slechte sanitaire toestanden, waardoor
dat in leven werd gehouden door een
ademhalingsapparaat.
Kort tevoren had een rechter op verzoek
I van de ouders toestemming gegeven het
- apparaat te ontkoppelen, zodat Benjamin
defensie-uitgaven (buiten de inflatie),
die de NAVO zich tot doel heeft gesteld,
is een „politiek compromis”. Zolang de
Russen hun uitgaven met jaarlijks vier
percent verhogen, wordt alleen bereikt
dat het overwicht van het Warschau
pact wat langzamer toeneemt. „We
strooien onszelf en de mensen die op ons
vertrouwen zand in de ogen als we niet
ontwaken uit onze huidige droomwe
reld”, zo meent de subcommissie.
965.271 tegenstemmen werden uitge
bracht. Ook de vereiste meerderheid on
der de 23 kantons werd niet gehaald. Hier
was de stemverhouding 14 tegen 9 tegen
het voorstel. Onder de voorstemmende
kantons bevonden zich Genève, de op een
na grootste stad van Zwitserland die in
haar nabijheid een nieuwe kerncentrale
krijgt, de nabijgelegen Franstalige kan
tons Waadtland (Vaud), Neuchatel, en
Freiburg en het Italiaanstalige kanton Ti
cino in het zuiden. De kantons Zurich en
Bern stemden tegen, evenals de meeste
Duitstallige plattelandskantons.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON. Het is zeer twijfel
achtig of de NAVO in staat zal zijn
Europa in een conventionele oorloge te
verdedigen tegen het Warschau-Pact, zo
concluderen twee studies van het Ameri
kaanse Congres. „Onze defensie lijkt
meer gebaseerd op hoop en wensen”,
aldus een rapport van een subcommissie
van het Huis van Afgevaardigden over
de standaardisering van de bewapening
in de NAVO-landen. Door een tekort aan
munitie en uitrusting zal de NAVO het
waarschijnlijk geen 30 dagen uithouden,
aldus dit rapport.
i Deze militaire zwakte zal nadelig wer
ken voor NAVO-landen in politieke con-
i frontaties met leden van het Pact van
Warschau. De 3 percent stijging van de
TEL AVIV (AFP). De Israëlische vei
ligheidstroepen hebben gisteren een Sene
galese militair van de vredesmacht van de
Verenigde Naties in Zuid-Libanon aange
houden, toen hij juist een reserveband
met explosieven en ontstekingsapparaten
overhandigde aan een lid van de Pales
tijnse guerrillabeweging El Fatah. Dit
heeft de Israëlische radio bekendge
maakt.
De Senegalees was met een jeep van de
VN via de grensovergang bij Rosj Hani-
kra Israel binnengekomen. Bij Acre ont
moette hij een lid van El Fatah, afkomstig
uit het bezette deel van Jordanië. In de
band die hij hem gaf zaten 30 pakjes
explosieven en 102 ontstekingsapparaten.
Beide mannen werden aangehouden. Hun
namen werden niet genoemd.
Mijn vrouw en ik hebben twee dochter
tjes, het eerste kwam bij verrassing, het
tweede zou je „gepland” kunnen noemen.
Ik kan iedere man (tot aan iedere pater
toe) het vaderschap van harte aanbevelen,
ik zou het voor geen goud ter weréld
willen missen, maar dat neemt niet weg
dat wij beiden vóór de mogelijkheid van
abortus zijn. De éne mens is nu éénmaal
de andere niet, de een zit psychisch, fysiek
en emotioneel heel anders in elkaar dan
de ander, dat merk je al als je in de
bioscoop bij „Superman” voor een vol
wassen jongen zit die emotioneel zo in de
knoop raakt als Superman met zijn vrien
dinnetje door het luchtruim om het Vrij
heidsbeeld cirkelt dat hij zijn gevoelens
alleen nog kan kwijtraken door hardop
„Bloemkóóluh!” te roepen. Niet dat hij
niet een uitstekende vader zou kunnen
zijn, daarom geef ik het voorbeeld niet,
maar dat hij emotioneel anders in elkaar
zit dan ik bijvoorbeeld, is wel duidelijk, en
daarom zou het nooit in mijn hersens
opkomen om te redeneren: ik vind kinde
ren leuk, dus moet hij ze ook maar leuk
vinden; ik kan kinderen aan, dan moet hij
ze ook maar aan kunnen. En dan spreek ik
nog alleen maar over de vader. Voor de
moeder geldt zoiets in verhevigde mate.
Zelfs in de meest gunstige omstandighe
den (ouders gezond, geen geldzorgen, goe
de behuizing) is een kind een grote psychi-
sche belasting, het zal al gauw een
kwart van je handelen en denken in be
slag nemen, en dat kwart wordt dus van je
voorgaande bestaan afgenomen. Ik vind
dat toevallig een beter en boeiender kwart
dan het kwart dat ik had, maar ik kan me
levendig indenken dat dit voor andere
mensen niet geldt.
Met een meerderheid vgn slechts 45.348
stemmen werd in een referendum waar-
aan een betrekkelijk hoog percentage van
1 4?,2‘ Vari de stemgerechtigden deelnam,
e^n. particulier voorstel tot wijziging van
de grondwet afgewezen, welke de bevol
king meer zeggenschap zou hebben gege-
fven over de bouw van nieuwe centrales.
De initiatiefnemers wensten dat niet al-
leen het plaatselijke gemeentebestuur,
maar ook de inwoners van de kantons
binnen een straal van dertig kilometer -
goedkeuring zouden moeten geven. Pas
daarna zou het federale parlement zich
over de zaak kunnen uitspreken.
Het betrokken voorstel kreeg de steun
van 919.923 stemgerechtigden, terwijl
tezoek
trijfël
PARIJS/NDJEMENA (AFP en
DPA). Buitenlanders die zijn geëv
acueerd uit de Middenafrikaanse re
publiek Tsjaad hebben zaterdag ge
zegd, dat bij de gevechten in de
hoofdstad Ndjemena vele honderden
mensen zijn omgekomen. Sommigen
noemen een aantal van 4000 slachtof
fers. De slag, die van 12 tot 15 februa
ri werd geleverd tussen de regerings-
troepen van president Malloum en de
eigen aanhang van premier en ex-
rebellenleider Hissene Habre, zou
grote delen van de hoofdstad in een
rokende puinhoop hebben veran
derd.
Zwaar mortiergeschut, raketten en
luchtbombardementen troffen een
groot deel van het ziekenhuis, de mid
delbare school, het radiostation, het
VN-gebouw en vele volkswijken. De
regeringstroepen hebben op grote
schaal gebruik gemaakt van fosfor-
granaten. De Franse luchtmacht
heeft tot dusver 625 buitenlanders
naar Parijs gevlogen. De meeste eva-
cuées zijn Fransen, maar er zijn ook
Nederlanders, Pakistanen en Russen
onder. Enkele honderden buitenlan
ders zijn naar Kameroen overge-
bracht.
Beide partijen houden zich overi
gens nog aan het bestand, dat don
derdag van kracht werd. Intussen
probeert een Soedanese missie tus
sen beide partijen te bemiddelen.
de weerstand van de kinderen afneemt.
De soldaten besproeiden straten, klinie
ken, scholen en openbare gebouwen met
een desinfecterend middel.
LOS ANGELES (Reuter). Met zijn
ouders aan zijn bed is vrijdagavond in Los
Angeles het driejarig jongetje overleden
KAAPSTAD (Reuter). De harttrans-
I plantatie-pionier Christiaan Barnard
i heeft vrijdagavond een tweede hart ge-
I plaatst in de borstkas van de 26-jarige
i Amerikaan Rick Anderson. De operatie
I geschiedde in het Kaapse ziekenhuis
j Groote Schuur en duurde vijf uur.
Degenen van de 3,8 miljoen stemgerech
tigden die gisteren naar de stembus kwa
men, verwierpen voorts met 964.271 tegen
933.676 stemmen een voorstel om de kies
gerechtigde leeftijd van 20 tot 18 jaar te
verlagen. Een voorstel óm alle reclame
voor alcoholhoudende dranken en rook
waren te verbieden, werd eveneens afge
wezen, en wel met 1.114.485 tegen 772.842
stemmen. I
Wel aanvaard werd een voorstel om de i
overheid te verplichten aparte wegen voor
1 voetgangers te handhaven. In dit geval
was de stemverhouding 1.466.144 tegen
i 423.774 stemmen.