en n en twee meesterwerken Russen verlaten filmfestival Maniëristische houdingen in Makreel Springplank: een flop komende exposities 7 Bella Davidovitsj houdt zaal hele avond in ban Harry Verbeke Kwartet: jazz met eigen karakter y r Koffie Hag, probleemloos lekker!Echte koffie, gezuiverd van schadelijke stoffen éncoffeïne... 1 Kleur blauw als uitgangspunt voor tien Haarlemse kunstenaars uit tok Ontwikkeling leer Russische pianiste overtreft verwachtingen Sfeervol optreden in Heemsteeds Oude Slot Tabaksfabriek als monument behouden Aspiranten Nederlands Dans-theater FEBRUARI 19 7 9 VRIJDAG 2 3 KUNST 6 om trent de toffie HAG HAG 8 J Ml blauw dat bovendien in de ver schillende vermeerderingstech- nieken nog een drommels lastige kleur bij de verwerking ervan is. In een begeleidende folder die van het museum uitgaat, heet het dat de deelnemende kunstenaars „geïnspireerd waren door een in en om het Frans Halsmuseum geprojecteerd blauw gebeuren in januari 1978”. De map en de ex positie die de kunstenaars heb ben aangegrepen om te laten zien dat ze met meer bezig zijn dan het maken van een enkel prentje, hadden er dus al ruim een jaar eerder moeten zijn, als onderdeel behorend bij dat „blauw ge beuren”. HAARLEM. Er is enige ver bazing voor nodig om je af te Vragen wat de aanleiding kan zijn voor tien Haarlemse kunstenaars om een grafiekmap samen te stel len met de kleur blauw als uit gangspunt en daar tevens nog een expositie aan te verbinden. Rond lopend op de tentoonstelling „Blauw, tien Haarlemse kunste naars” die vanavond (20.30 uur) in de Vishal in Haarlem wordt geopend, is er voor die verbazing alle reden. Elke motivatie voor deze tentoonstelling schijnt te ontbreken, laat staan dat er dui delijkheid wordt gegeven keuze van een kleur als Grafiekmap verdiende beter lot (ADVERTENTIE) napt. :h, herh I, herh. 3iologie 7 (her- JOHN OOMKES e Beer, n Fran- van het JOHAN VAN KEMPEN sstelijke Bizarre vondsten bij Waste of Time 'op 50. in Duin >rie, tv- j4- Beeld uit Makreel door Waste of Time. •noreel”. illen be- log niet rankrijk arst niet rand be- locaust" sleid tot bat over van oor- de mo- gegeven üdus de likt over in vier i tijdens worden t Extra les 8. •h „Blue Greyhound” van Jan Polak, die samen met de boerderij-ets van Clous in de grafiekmap „blauw” is opgenomen. Hoe intens Bella Davidovitsj’ Chopin- spel is, heeft men deze zondag al in een radio-uitzending van „Für Elise” kunnen horen. En hoezeer zij bovendien in staat is om de spanning daarin bij voortduring vast te houden, kon op dit concert na de pauze worden ondervonden in de subtiel- contrastrijke weergave alle 24 preludes, die behalve een juichende zaal ook nog eens twee (Chopin-)toegiften opleverde. AMSTERDAM. De mimegroep Wast of Time is bang vast te roesten in een te strak patroon en heeft daarom in het stuk Makreel naar een middel gezocht dat de spelers tot improvisatie dwingt. Dat mid del staat uitgebreid in het programma beschreven maar de zin ervan wordt voor het publiek niet zichtbaar. Tenminste niet anders dan door een paar onbegrijpe lijke situaties. Bij de voorstelling van Makreel, woensdagavond in het Shaffy Theater, vielen me steeds weer allerlei vreemde nogal maniëristische houdingen van de spelers op, die ik absoluut niet in relatie tot de rest van het stuk kon ver klaren. De aanleiding van deze expositie ligt dan ook in het feit dat er tot op heden nog nooit een „blauw gebeuren” is geweest. Het antwoord op de vraag hoe en wat dan wel werpt een weliswaar niet zeer helder, maar dan toch zeer merkwaardig licht op de gang van zaken bij het Frans Halsmu seum. Jaap Lindijer zorgde voor vier geluids banden, die ieder hoorbaar gemaakt kun nen worden door een contact in te druk ken, dat ergens onder de toneelmat zit verborgen. Als één van de spelers nu toevallig of expres in de buurt van zo’n contact komt, horen we de muziek van de erbij behorende band. De andere spelers moeten daarop reageren. Zo kan het ge beuren, dat een speler dóór wil gaan met een bepaalde handeling en toch ook zo’n contact wil indrukken en dan krijg je die malle verwrongen houdingen. Makreel heeft gedurende drie kwartier een grappige, geheimzinnige sfeer vol bi zarre vondsten, maar die lijn wordt gedu rende de laatste 20 minuten helemaal los hadden. Blauw zou de „huisstijl” van de gratis toegankelijke Hallen worden, ge dachtig het overbekende PTT-parool „gi- roblauw is goed voor jou”. Het aandeel van de moderne kunst zou bestaan uit het ten verkoop houden van een grafiekmap waaraan enkele bekende Haarlemse kun stenaars zouden meewerken. Van al die plannen is niets terechtgeko men, de Hallen zijn geruisloos gratis open gesteld en het „blauw gebeuren” groeide uit tot een gerucht, een bang vermoeden van organisatorisch onvermogen. Maar de kunstenaars het groepje was inmid dels verdubbeld toen bleek dat er meer Haarlemmers waren die met de idee van een grafiekmap rondliepen waren aan de slag gegaan en troffen de eerste voor bereidingen voor het maken van hun prenten. Omdat niemand van hen er heil in zag met die werkzaamheden te stoppen, in de gedachte van „afspraak is afspraak” werd er bij het museum sterk op aange drongen de map en tentoonstelling toch te laten doorgaan. Dat heeft er toegeleid dat die map er nu is, ten lange leste dus, maar zonder veel steun van het museum dat er als zodanog ook niets mee te maken wil hebben. Zelfs de verkoop van de map, die in een oplaag van 50 stuks 900 gulden gaat kosten, wordt niet door het museum geregeld. Daarvoor werd een stichting in het leven geroepen die onder voorzitterschap van oud-wethouder Daaf Geluk als eenmalig doel de verkoop moet regelen. Ook de gemeente zit met het museum op één lijn: als de kunstenaars zonodig wil len, dan moeten ze zelf maar voor de kosten opdraaien. Daarmee wordt iedere AMSTERDAM. Tot en met zaterdag treedt de aspirantengroep van het Neder lands Dans Theater, De Springplank, op in De Krakeling met twee meesterwerken en een flop. Het eerste meesterwerk is Tilt van Hans van Manen op het Concerto in D van Igor Stravinsky. Het staat al langer op het programma, maar daardoor is juist goed te zien hoe sterk de dansers van de Springplank zich het laatste jaar ontwikkeld hebben. Met name Elsa van der Heyden valt in dit stuk op doordat ze haar rol niet alleen danst, maar ook ac teert. Ik weet niet of dat de bedoeling van de choreograaf was, maar Tilt krijgt er wel een extra dimensie door. Het tweede meesterwerk is Quartet van Nils Christe op het strijkkwartet nr. 8 van Dimitri Sjostakovits. Vooral de eerste helft van dit werk is zo ongemeen boeiend, dat je het na afloop onmiddellijk nog een keer zou willen zien. De vier dansers, Yvonne Jordans, Peter Buil, Laurina van der Vusse en Tony Vandecasteele, vor men werkelijk een kwartet, dat nu eens als grote eenheid optreedt, en dan weer aan één of twee van de solisten de gelegen heid geeft de boventoon te voeren. Het zit vol onconventionele bewegingen, die in De tien deelnemers waarvan de meesten nog betrekkelijk jong zijn, geven in hun werk een aardige indruk van waarmee ze momenteel bezig zijn. Alle tien staan ze midden in een ontwikkeling die recente lijk vernieuwingen onderging. Eric de Nie bijvoorbeeld is al langer met het foto- realisme bezig, maar bevindt zich nu in een fase waarin hij de lichtbreking door afspraak die het museum met de kunste naars heeft gemaakt, finaal ontkracht en is het zoveelste bewijs geleverd dat het Frans Halsmuseum zich bitter weinig ge legen laat liggen aan de belangen van de Haarlemse kunstenaars. het geheel toch als volkomen natuurlijk tevoorschijn komen. Nils Christe speelt nu eens met zwaartekracht en dynamiek, door de dansers uit hun evenwicht te halen of met kracht rond te laten zwieren, en laat dan weer vrij baan aan gevoelens variërend van teder tot heftig, maar dat alles steeds prachtig aansluitend bij de muziek van Sjostakovits. De Springplank is opgericht om jonge dansers op te leiden voor het Nederlands Dans Theater. Quartet vormt daartoe een perfecte uitdaging. Nils Christe die door de humoristische effecten in zijn vorige werken Tofuba in Scherzogrofi en Con certo Glissando, bekend is geworden als een lolbroek, heeft met dit Quartet op schitterende wijze bewezen ook tot serieu zere zaken in staat te zijn. De flop heet De Truc met de Kist. Op oorverdovend orgelgedreun, zo hard dat horen en zien je letterlijk vergaat, heb ik nog net zoveel kunnen zien, dat ik kon vaststellen, dat dit onbenullig vallen, rol len en kruipen tussen de schuifdeuren, zonder enige structuur, een beschamende aangelegenheid is. CONRAD VAN DE WEETERING uit te leggen ets waarin de themakleur op zeer fraaie en esthetische wijze is ge bruikt. Marinus Fuit tenslotte, een van de weinigen die geen graficus van huis uit is, maakte een licht-relativerend blad met een gedeelte van een zeeschip als uitver groot fragment. Niet altijd is de samenhang tussen de bladen onderling duidelijk aan te wijzen. De thematiek gaat niet verder dan het gebruik van de kleur blauw (in het geval van Jan Polak gebeurt dat trouwens al leen conceptueel) en die kleur lijkt er soms met de haren bijgesleept. Het initia tief echter dat hier tien Haarlemmers bij een zijn gebracht die van recente vorde ringen getuigen en allerminst lijken stil te staan in hun ontwikkelingen, verdient alle aandacht. De soms wat matte kwaliteit moet dan maar worden vergeven. (Tot en met 25 maart, dagelijks van 10- 17 uur, op zondagen van 13-17 uur). CEES STRAUS De driehonderdste sterfdag van Joost van den Vondel wordt van 25 februari tot en met 6 mei herdacht met een tentoon stelling in het Theatermuseum in Amster dam. Door middel van gravures, tekenin gen en schilderijen zal Vondels’ gedicht „Inwijdinghe van ’t Stadhuis t’Amster- dam” zichtbaar worden gemaakt. Vondel schreef het gedicht in 1655 ter gelegenheid van de opening van het toenmalige Am sterdamse stadhuis, nu het Paleis op de Dam. De expositie is samengesteld door studenten Nederlands aan de Universiteit van Amsterdam, in samenwerking met de staf van het Theatermuseum. Van 5 maart tot en met 22 april wordt in Museum Swaensteijn in de Herenstraat in Voorburg de tentoonstelling „Napoleon in contrasten” gehouden. Met medewerking van het Koninklijk Nederlands Legermu seum en Wapenmuseum „Generaal Hoe fer” uit Leiden is een aantal souvenirs te zien als kandelaars, tabaksdozen, pijpe- koppen, inktstellen met beeltenissen van Napoleon. ilitairen aal van i onder- i Ameri- s Darwii 12.05 Cul e televi- men be- ieeld de „Kolo men, al- ie deze „West- i die on- ■visiese- troeiing 's heeft en nog ie rijk’ coKeönevni leedeel- ■na over auto we- n jonge Eind 1977 ontwikkelde de directie van het museum een ambitieus plan dat be kendheid moest geven aan het feit dat vanaf januari 1978 de toegang tot de Vis- en Vleeshal op de Grote Markt geheel gratis was. Er zouden in dat jaar tal van manifestaties worden gehouden die alle maal iets met de kleur blauw te maken ie. 19.00 gramma. 45 Jour- ia 23.05 .00 Jour- het water op de onderliggende laag onder zoekt. Ook Jan Polak en Ger Daniëls getuigen van een uitgewprkt onderzoek met de fotografie als hulpmiddel. Kees Bierman is afgestapt van zijn volstrekt anekdote-loze muren en laat nu een steen structuur tegen een gepunteerde lucht zien. Jan Verburg gebruikt het blauw als een landschappelijk gegeven tijdens een verblijf in het Atlasgebergte, waar ook Frans Verpoorten een serie etsen heeft gemaakt. Hij laat typisch Marokkaanse huisjes zien met daarboven een Arabische religieuze tekst zwevend. gelaten. In dat laatste stuk worden spelle tjes gedaan, die wat humor betreft onge veer reiken tot het niveau van disc joc key’s op Hilversum III. Van de vondsten in het eerste deel noem ik Fran Waller Zeper als bruid, die door een fotograaf tot allerlei houdingen ge prest wordt, tot ze opeens haar bruidsja pon uittrekt en de fotograaf dwingt zich daar in te hijsen: „Zo, nou moet je zelf maar eens voelen wat het is om als bruid te poseren”. Verder zijn er een groot aan tal, uiterst onverschillig, maar daardoor juist perfect gebrachte, goocheltrucs, zo wel door Frits Jansen (de fotograaf), als door Wouter Steenbergen (de bruidegom) en door Fran Waller Zeper. Prachtig is Wouter Steenbergen als pilaarheilige bo ven op een kapstok en uiterst wrang is Ellen Uizinger in de rol van het meisje, die zo graag ballerina wil zijn en denkt dat te kunnen bereiken door spitsen aan te trek ken en haar tepels met gouden knoppen te versieren. Het is de bedoeling dat Makreel er van avond tot avond verschillend uit zal zien en zoals het bij voorgaande produkties van Wast of Time het geval was, zal ook dit stuk zich in de loop van de tijd nog verder ontwikkelen. Aan uitgangsmateri aal lijkt me er iets minder in te zitten dan in die voorgaande produkties. CONRAD VAN DE WEETERING iportpro- nmagazi- gramma le. 19.22 sr Lüfte, 15 Geva- .otto trek- irna: Me ina. 23.20 nche sta- tal. HEEMSTEDE. Het werd donderdag avond tamelijk laat in cultureel centrum ’t Oude Slot. Het prachtig gerenoveerde gebouw staat aan de uiterste buitenkant van Heemstede en laat zich niet al te gemakkelijk vinden. Zo duurt het ook even voordat Harry Verbeke en zijn ka meraden op de plaats van bestemming zijn en het jazzconcert van start kan gaan. De haast waarmee opgebouwd wordt, is evenwel niet van invloed op de kwaliteit van het spel van het Kwartet Harry Verbeke. Vanaf de eerste noten van Short Speech klinken de droog-volle en gepro nonceerde klanken van Verbekes tenor vertrouwd in de oren. Het is dezelfde soulachtige stijl van spelen die de Haar lemmer zijn naam bezorgde in de jaren vijftig. Met levendige soli, waarin thema- citaten van andere composities vaak wor den benut om zijn gevarieerde techniek met tal van flageoletten en lang aangehou den tonen nog verder te verfraaien, weet hij snel ambiance te scheppen in de wat stijve omgeving. Niet alleen Verbeke bezit de kameleon achtige eigenschap zich snel aan zijn de cor aan te passen. Ook de andere leden van het kwartet zijn jongens van de ge stampte pot. Bassist Harry Emmery bij voorbeeld volgt de soepel spelende pianist Irv Rochlin niet als een hond zijn baas, maar als een musicus die tegenwicht durft te geven. Het indirect gevolg van die juiste taakopvatting is dat Rochlin de slecht versterkte vleugel na een viertal composi ties blijkt in te willen wisselen voor een elektrische piano, een Wurlitzer die met zijn ronde geluid zorgt voor een grotere mate van hechtheid binnen het viertal. De laatste man is tenslotte slagwerker Max Bolleman, wiens hoekige drummen me niet zo kan charmeren, maar die het vak wel degelijk verstaat. teraard hoog gespannen zijn. Die ver wachtingen heeft zij zonder meer overtroffen, door de zaal een hele avond lang in de ban te houden van haar bijzon der expressieve en volkomen natuurlijke pianospel. Bella Davidovitsj die opvalt door een forse aanslag die ook het intieme contrast kent zonder in esthetiseren te vervallen blijkt de virtuoze allure van de pianistiek van de grote Russische school te hebben verbonden met een volbloed-romantisch .ouderwets” uitbeeldingsvermogen. Ou derwets in positieve zin bedoeld en o zo welkom als tegenwicht ten aanzien van de steeds maar oprukkende „computer”-pia- nistiek. De humor in presentatie en communica tie die Verbeke ten beste geeft, schept bij dat alles een prettige sfeer, waarin het kwartet steeds beter gaat spelen. In de ■eerste set wringt het nog hier en daar, maar het latijnse Blue Bossa van Dorham swingt de pan uit, terwijl vervolgens het in zes-achtste gespeelde Stretch duidelijk maakt dat het Verbeke Kwartet meer in zijn mars heeft dan gedateerde jaren vijf tig muziek te spelen. In het algemeen sluit het in stijl wel op de hard bop aan, maar in een werk als Impression van Coltrane treden ook meer eigentijdse harmonie- opvattingen aan het licht. Van dezelfde componist weerklinkt na de pauze Equinox, waarin de bassolo van de agressief spelende Emmery helaas niet adequaat wordt opgevangen. Het blijkt een van de weinige schoonheidsfoutjes, die aan dit kwartet met eigen karakter kleeft. Smeltend van klank is bijvoor beeld de ballad Chelsea Bridge en Fred die Hubbards Gibraltar, waarin het inter val-schema voor fraaie harmonieën tus sen piano en sax zorgdraagt. Het blijft verder voortvarend werken tot aan het eind met een werkje van Can nonball Adderley, Irvs eigen en met elan gespeelde Will of the Lisp en het titelnum mer van Verbekes laatste opname You or no one aan het slot. Voor nou en nog eens, zullen we maar zeggen. Dat kan; zaterdag 3 maart treden Verbeke c.s. aan in de Haarlemse Jazz Club. BERLIJN (AFP). De Sovjet-Unie heeft donderdag het Westberlijnse film festival verlaten uit protest tegen de ver toning daar van de Amerikaanse film- „The Deer Hunter” over de oorlog in- Vietnam. Tsjecho-Slowakije, Hongarije, de Duit se Democratische Republiek en Cuba hebben het voorbeeld van Moskou meteen gevolgd. De Tsjechische en Hongaarse leden van de jury hebben zich terugge trokken. De Sovjet-delegatie motiveerde haar ge baar door te zeggen dat vertoning van de Amerikaanse film „ongeschikt” is op een ogenblik dat juist een Chinees-Vietna- mees conflict is uitgebroken. si- „Boer Blauw te Heerhugowaard schildert zijn hoeve blauw tegen de pest en de vliegen” is de (lange) titel van deze ets van Rob Clous. 30 Infor- Inform»- iportpro- .00 Jour- iel. 21.45 22.40 05 Spor- nentaire. delingen al. 20.10 21.10 lallas, tv- AMSTERDAM. Het was weliswaar geen uitverkochte, maar dan toch wel een zeer goed bezette grote zaal van het Am sterdams Concertgebouw, waar het pu bliek de onlangs naar het „vrije” Westen uitgeweken Russische pianiste Bella Da- Poolse pidovitsj woensdagavond een warm ont haal bereidde. Nog voordat het recital begonnen was, heerste er een direct voel bare atmosfeer van sympathie. Waarschijnlijk waren er veel geregelde bezoekers van de orkestconcerten van het Amsterdams Philharmonisch, waarop Davidovitsj sinds 1965 meer dan veertig keer als soliste is opgetreden. De mede daardoor in onze hoofdstad zo gewaar deerde musicienne hoefde nu maar op het podium te verschijnen, of een ware jubel brak los. Dat deze op het publiek zo sympathiek overkomende Russische vrouw als kun stenares heel wat in haar mars had, is in de loop der jaren door haar solistische verrichtingen bij het APhO al wel duide lijk geworden. Wat zij in een eigen recital te bieden had, was nog niet bekend, al konden de verwachtingen hieromtrent ui- dat doet je goed... écht goed 0? IMG mag! Temeer geldt dat als al je ziet waar het om gaat. Die tien Haarlemmers hebben geen duur schilderij gemaakt dat bestemd zou kunnen zijn voor de „elite”, zoals sommige politieke partijen het kunstmin nend publiek plachten te betitelen. Ze kozen de grafiek uit, de meest democrati sche vorm van kunstverspreiding. Door de toepassing van veelzijdige technieken stelt dè kunstenaar zich immers in staat zijn idee in meervoud te verspreiden. Dat heeft tot gevolg dat grafische kunst in ons land uiterst betaalbaar is en daardoor ook in het bereik,der zg. kansarmen kan komen. Want waar gaat het hier om? Er is een map samengesteld met tien bladen die per prent nog geen honderd gulden kosten. Na aftrek van alle kosten houdt iedere maker per prent nog net een paar tientjes over waar ie dan ruim een jaar voor heeft moeten zeuren. Het Kunsthuis te Breda organiseert van 3 maart tot 2 april op Schiphol een introductie-tentoonstelling voor heden daagse beeldende kunsten. Er nemen 500 beeldende kunstenaars aan deel uit Ne derland, België, Frankrijk, Spanje, Enge land, Duitsland, Italië, Hongarije en Zuid- Amerika. Onder hen zijn schilders, grafi ci, beeldhouwers, keramisten, edelsme den, textielvormgevers en fotografen. Zij bieden ruim 7.500 werken te koop aan. De tentoonstelling gaat vooraf aan de vierde beurs voor hedendaagse beeldende kun sten die van 31 maart tot en met 6 mei in de Oude Kerk in Amsterdam wordt ge houden. spelpro- olieren. t Marok- ROTTERDAM (ANP). De historische ;,karottenfabriek” bij de Rotterdamse snuifmolen De Lelie houdt zijn plaats op de monumentenlijst van CRM. De ge meenteraad heeft een voorstel wegge stemd om het verwaarloosde gebouwtje af te voeren van de lijst. Een meerderheid in de raad vindt dat het fabriekje gerestaureerd moet worden, ook al is daar volgens het college van B. en W. geen geld voor. Het fabriekje is 140 jaar oud en staat aan de Kralingse Plas in Rotterdam. Het is waarschijnlijk het laatste bedrijf ter wereld geweest waar tabaksrollen (karot ten) gemaakt werden die in de snuifmolen terechtkwamen. Rotterdam was in de 19e eeuw een centrum voor snuiftabak en de gemeenteraad vindt dat dit stuk histori sche nijverheid bewaard moet blijven. De oorspronkelijke snuifmolen De Lelie >s destijds wel gerestaureerd door de ge meente, maar aan de fabriek <elf is vol gens gemeentewerken de laatste tien jaar niets meer gebeurd. Restauratie is volgens de dienst een uiterst moeilijk karwei. Hoe sterk de kleur blauw in landschap pelijke en ruimtelijke zin kanwerken, blijkt ook uit een abstracte prent van Loes van Goor en in het bewust-overtrokken van Rob Clous die een echt-Hollandse stolpboerderij van een „blauwgetint” ver haal laat vergezellen. Michel van Overbeeke maakte in het verlengstuk van zijn Esther-cyclus een opnieuw op het Midden-Oosten geïnspireerde en literair Het virtuoze aspect kwam, bij uitzonde ring, wat kaal tot uitdrukking in de Derde Sonate van Prokofjev, die in artistiek op zicht verreweg het minst te bieden had. Hoe „persoonlijk” Davidovitsj’ spel is, was dan al in alle nuances getoond in een evenwichtige en tegelijk door zijn grote innerlijke kracht ontroerende vertolking van de Sonate opus 31 nr. 3 van Beetho ven. En idem in de met ongewoon hevige maar uiterlijk beheerste emotionaliteit voorgedragen Variations Serieuses van Mendelssohn.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1979 | | pagina 17