Schaken
Voor zijn huis.
Supporters, stop
Dammen
Schaken
Bridge
Muisje Piep
:e
Help de vogels
A
I
A
A
I
A
aw
i
A
-e ff-z -e 0.
1
1
O
0
O
O
T--
A
z
puzzle
jV5
1
duuR maaR
Lojik 1
|^)PEeI qoed DinlfaL
|i gulden peRkoa^t
öotet -iaaS
o
■den
'U-iym ürwntM)
iveau,
gheid,
strekt
fa
ijwel
AvOzVZ. izp-ie**-
(uit een schoolkrant)
(Uit een schoolkrant)
L
i-
it
j
niet altijd wordt onderkend.
A V 10 9 7
3
Hübner (aan zet)
7
i, met
ip de
Z
4-
Mavo
4
n een
'den
Robert Hübner
T. SCHIPPERHEYN
Alge-
Prof.
onder
en van
de sa-
Wat denken andere kinderen
daarover?
oende
ekt tot
Abnormaal vindt Monique van
Rijn uit Haarlem die dure
computerspelletjes. Want, schreef
ze ook, het enige wat zo’n computer
bij het spel Zeeslag doet is het
onthouden van de punten en een
knal geven als je een boot raakt.
Hoe sterker schaker, hoe meer struc
tuur in zijn partijen valt te onderkennen.
Er zijn topprestaties van grote schaakden-
kers, welke a.h.w. de constructie van een
bouwwerk vertonen.
Spuigat Is een rubriek voor kinde
ren tussen tien en vijftien jaar. Reac
ties In de vorm van brieven, verha
len, gedichten of tekeningen (beslist
met zwarte pen of viltstift) sturen
naar Conny Manasse, Damlate Pers,
Postbus 507, 2003 PA Haarlem.
Grote mensen denken vaak dat zij
het recht hebben kinderen weg te
sturen. Toevallig wil jij net op dat
mooie plekje voetballen of fietsen.
Vind Jij niet dat je daar net zoveel
recht op hebt? Waar heb je nog meer
recht op? Bijvoorbeeld recht op een
eigen kamer, een clubhuis of je eigen
vriendjes.
„De meeste spelletjes die ik heb,
komen uit de winkel. Als ik een
spelletje wil doen dan bel ik mijn
buurjongen en als hij er niet is doe
Diagram 1 is ontleend aan Kmoch en
geeft de stelling weer welke in 1889 te
Breslau ontstond tussen de grootmeesters
Tarrasch en Paulsen.
Kmoch geeft hier allerlei beschouwin
gen over. Vroeger keurde men de zet e7-e5
af, omdat daarna de „Hinker” rückstan-
dig wordt en wit de heerschappij verkrijgt
over veld d5.
„Ram” wordt aangeduid een witte en een
zwarte pion, die als twee vechtende ram
men kop aan kop staan, b.v. op e4 en e5.
Bij het Siciliaanse Ram-systeem behoort
dan nog een „rückstandige” pion (door
Kmoch „Hinker” genoemd) op d6. Deze
opbouw krijgen wij in de Siciliaan, als
zwart na ruil'op d4 met e7-e5 vervolgt.
ik beneden aan de tafel in mijn
eentje een spelletje. Soms doen
mijn vader en moeder ook mee”,
schrijft de 12-jarige
Petra van Basten uit Haarlem.
„Als je een leuk spelletje wilt
kopen moet je wel ontzettend lang
sparen”, vindt Danielle van de
Hoorn uit Hillegom. „En als je dan
eindelijk het geld bij elkaar hebt
dan is het er al niet meer”.
„De spelletjes worden wel
duurder maar ook leuker. Wij zijn
gek op super-pim-pam-pet, taxie en
monopoly”.
Annemieke Kunne uit Hillegom is
het wel met Monique eens. „Het is
belachelijk dat er zulke dure
spellen zijn. Het is ook niet nodig.
Want met een spel kaarten
bijvoorbeeld kun je ook heel leuk
spelen. Je kan jokeren, pokeren,
pesten, 21-igen, 31-igen en nog veel
meer”.
Hauw Tan, 10 jaar uit Hillegom
zegt eenvoudig: er zijn dure en
goedkope spelletjes. Zelf is hij gek
op Big Jim, hij heeft al bijna 23
poppen gespaard. Verder schrijft
hij: „Sommige mensen zeggen:
duur speelgoed gaat gauw kapot,
goedkoop speelgoed niet”.
Monique Dolts, 12 jaar uit
Haarlem is heel slim. Zij schrijft:
„Als je een spelletje uit de winkel
krijgt is de kans groot dat je het al
Arlette de Groot en
Miranda van de Kwaak, Hillegom
Esther Westerman, 12 jaar
Haarlem
„Hinker” d6 krijgt een extra steuntje, Th8
kan harmonisch naar d8 ontwikkeld wor
den, en direct gevaar voor de koning is
nog niet te zien. Een belangrijk moment!
14. a2-a3 Lc8-e6; 15. h2-h3, Te8-c8; 16. Kgl-
h2 Nona streeft naar f2-f4 om ’t cen
trum te openen 16. Th8-d8; 17. f2-f4,
Lc5xe3. Het juiste ogenblik, omdat fe3:
met opening van de f-lijn en beheersing
van vitale centrumvelden, niet meer gaat.
18. Dd2xe3, Dc7-c5. Zwart wil graag da-
meruil, omdat deze de kans op een witte
koningsaanval vermindert en de zwarte
koning tot een actieve figuur maakt. Wel
licht had wit daarom die ruil uit de weg
moeten gaan. 19. De3xc5, Tc8xc5; 20. Tfl-
f2, Td8-c8; 21. Tf2-d2, Tc5-c6. Weer een
kritiek ogenblik; Nona dacht hier 40 mi
nuten na, maar vond niet het beste plan,
dat vermoedelijk het bestaan uit 22. f5,
benevens f4, h4 en g5. Blijkbaar heeft zij
zich te veel voorgesteld van de vrijpion,
welke zij nu krijgt op d5. Die blijkt echter
niet sterk, doch zwak te worden. 22. f4xe5,
dtixeo; 23. Pc3-d5v, Le6xd5; 24. e4xd5.
Gelijktijdig met de interlandwedstrijd
dammen IsraelNederland werd te Lyon
(Frankrijk) een interland gespeeld tussen
Frankrijk en een Nederlands team be
staande uit subtopspelers, met aan het
Vader: „Ik geloof dat mijn horloge schoongemaakt
moet worden want het doet het niet meer”. Jantje: „Nee
hoor, dat hoeft niet. Ik heb het net gewassen in de
badkuip”.
Spelletjes doen levert voor Edwin
Cornells Smit, 11 jaar uit Haarlem
nogal wat problemen op. Het liefst
gaat hij voetballen, maar: „in onze
straat kan je bijna niet voetballen
want dan beginnen ze meteen te
zeuren: kijk uit voor mijn ramen; ga
nou ergens anders spelen. Daarom
voetbal ik niet in onze straat. Dan
ga ik naar mijn vriendje, die maakt
zelf spelletjes. Wel leuk maar meest
al klopt er niets van. Als ik dan
iets verkeerd doe, scheidt hij er
meteen weer mee uit. Dan ga ik
maar met zijn broertje voetballen in
een andere straat. Maar daar mag
het meestal ook niet.”
Recept.
Neem wat Driehoek zachte zeep. Doe dat even onder
dé kraan en kneed het tot het goed glibberig wordt. Doe
het in een potje met nog een beetje water erbij en zet het
ergens neer. De volgende morgen is het echte slime.
(Uit een schoolkrant)
Meneer tegen dienstmeisje: „Er ligt hier stof van vijf
weken”. Dienstmeisje: „Kan ik daar wat aan doen. Ik
ben hier pas vier weken”.
De Interpolis-wedstrijden mogen zich
nog steeds in een stijgende populariteit
verheugen. Waren er vorig jaar ca. 10000
deelnemers, dit jaar hebben naar schat
ting nog ca. 500 paren meer aan de over
het hele land gespreide voorronden deel
genomen. De „geplaatste” paren spelen
Probeert u hem zelf eens te vinden; de
oplossing is aan het einde van deze ru
briek gegeven.
Topscorer van het Nederlands team
was de Amsterdammer Gerard Beerepoot
die alle 4 wedstrijden won. Zijn partij met
Vigré verliep als volgt:
V igreBeerepoot
Plak de Kleuterboek op dun kar
ton en knip daarna het huis van Pip
uit en dan Pip zelf. Kleur ze mooi
en vouw het onderste randje onder
Pip er onder zijn huis om. Je kunt
Pip dan voor zijn huisje neerzetten.
Je kunt ze ook op een grond van
karton pldkken.
De nieuwste scheidsrechter, Reutemeteut
is na een vergissing zwaar de pineut.
Een fluitconcert schalt over het veld
de dagen van de man zijn geteld.
Supporters stormen het voetbalveld op
en slaan hem met fietsketting op zijn kop.
Fuut, fuut. JJe wedstrijd wordt gestaakt
maar nog steeds wordt er ruzie gemaakt.
Maar een ruzie lost toch niets op
dus, supporters: hou nu maar op.
Frank Stekelenburg, 11 jaar,
IJmuiden
Op het oog geen gek contract, maar de
praktijk leerde anders. Noord startte met
Ru H en vervolgde, nadat hij de dummy
had aanschouwd, met troef. West nam Ha
10 met de heer, troefde een ruiten, ging
met KI A naar de hand en incasseerde Ha
A, hetgeen leidde tot deze positie:
nu de regionale finales, waarna via een
landelijke halve finale voor 64 paren „het
grote doel” bereikt zal zijn, een finale
plaats bij Interpolis in Tilburg. Eén van
die 64 paren wordt dan vervolgens Open
Nederlands kampioen, de kroon op het
Interpolis-werk.
West heeft verkeerd gespeeld. Hij kan
zijn contract altijd maken, als hij er maar
voor zorgt de controle in troef te bewaren
door de eerste harten niet te nemen. Het
doet er vervolgens niet toe wat zuid na
speelt, ruiten wordt getroefd, schoppen is
het beste. West komt aan slag, trekt de
resterende troeven en benut de klaver-
kleur om zijn verliezende ruitens op te
ruimen.
Eén van die grote denkers is Robert
Hübner, het octopus-achtige genie uit
Keulen, die niet alleen behoort tot de
sterkste schakers ter wereld, maar b.v.
ook in enkele weken een hem volstrekt
vreemde taal leert beheersen.
I
Dit is voor een groot deel te danken aan
een aantal jonge Franse spelers die de
bekende speelwijze (oninteressante ruil-
partijen) afgezworen hebben en de snelle
ontwikkelingfen die het spel de laatste
jaren in Nederland en Rusland maakt op
de voet volgen. Met name zijn dit Issalene
(die in deze interland liefst drie maal tot
een overwinning kwam), Dubois. Biagian-
ti en Rabatel.
net een goede zet heeft; na 31-27 volgt 17-
22 met schijfwinst, en na 32-27, 13-19, 24-
13, 18x9, 27x18,13-41 enz. daarom moet 23.
44-40, 11-16 (na 14-19 kan weer 32-27 en 29-
23)24. 31-27! 22x31; 25. 36x27, 14-19? 26. 29-
23, 19x30 en na de volgende zet van wit gaf
zwart op omdat de verrassende combina
tie die wit nam direkt winnend zou zijn.
H6
A H 7 4
8 4 3 2
4> A 5
tie van
b.t. de
Een interessante partij speelden in de le
ronde Issalene en van der Borst: 1. 32-28,
17-22; 2. 28x17, 11x22; 3. 37-32, 12-17; 4. 41-
37, 6-11; 5. 46-41, 8-12; 6. 34-29, 3-8; 7. 40-34,
19-23; 8. 35-30! een interessante mogelijk
heid in deze opening, vaker wordt op de 7e
of 8e zet 32-28 gespeeld; 20-25; 9. 45-40, 14-
19; 10. 40-35, 10-14; 11. 32-28, 23x32; 12.
37x28, 5-10; 13. 38-32, 14-20; 14. 42-38,10-14;
hier zou 19-24, 30-19, 13x24 positioneel erg
slecht zijn omdat wit dan vervolgt met 48-
42 en 31-26. Het is namelijk bekend dat
een Roosenburg opstelling, die zwart dan
met 16-21, 11-16 en 21-27 kan innemen, en
een hekstelling niet bij elkaar passen en
meestal groot nadeel brengen. 15. 41-37,
16-21; 16. 30-24, 19x30; 17. 35x24, 21-26; 18.
44-40, 14-19; 19. 40-35, 19x30; 20. 35x24, 4-
10; 21. 50-44, 9-14; 22. 47-42, 1-6; (zie dia
gram 1) Op 14-19 kon wit een grote ruil
nemen met 32-27 en 29-23. Er is een moei
lijke stand ontstaan waarin wit nog maar
B 8 5
geen
geen
H V B 8 3
?n er-
.358-
i
1. 34-29, 16-21; 2. 32-28, 21-26; 3. 40-34,17-
21; 4. 45-40, 11-16; 5. 29-24, 19x30; 6. 34x25,
6-11; 7. 40-34, 11-17; 8. 28-22, 17x28; 9.
33x22, 18x27; 10. 31-22, 20-24; 11. 34-29,
24x33; 12. 39x28, 14-19; 13. 22-17 een grap
pige mogelijkheid 12-18 (37-31 dreigde) 14.
17-11, 10-14; (na 1-6? wint 28-22 en 37-31)
15. 11-6, 15-20; 16. 38-33, 8-12; 17. 44-39, 2-8;
18. 43-38, 20-24; 19. 37-31, 26-37; 20. 41x32?
en zwart won een schijf door 21-27! 21.
32x21, 16x27 met de dreiging 27-31, 7-11
waar wit geen verweer tegen heeft Hij
offerde daarom een schijf met 29-23,
18x29 maar zag zijn schijf niet meer terug.
In diagram 2 staat de stand weergege
ven uit de partij Beerepoot—Mélinon. Mé-
linon heeft zojuist foutief 14-19 gespeeld
en Gerard forceerde op grappige wijze de
winst door 41. 33-29! 13-18 (na 3-9, 29x18,
13x11 volgt 39-33 en 32x1) 42. 39-33, 30x28;
43. 31-27, 23x34; 44. 32x1. Tot slot de com
binatie in de partij Issalene-van der Borst:
27. 23-19! 13x24; 28. 28-22,17x28; 29. 33x13,
8x19; 30. 39-33, 30x28; 31. 32x5!
FRANK TEER
if
lienen,
fd van
<zaam-
Veel niet-schakers verbazen er zich
over, dat goede spelers na afloop van een
partij deze uit het hoofd kennen en er
diepgaand met hun tegenstander over van
gedachten kunnen wisselen. „Jullie heb
ben zeker een speciaal soort geheugen,
zoals anderen voor telefoonnummers,” is
hun vraag. Dat antwoord luidt: „Aller
minst, maar jullie begrijpen niet dat een
schaakpartij van zekere klasse een struc
tureel geheel is. Dit geheel kan iemand
met kennis van zaken zich goed inprenten
en jarenlang onthouden, althans in grote
lijnen.”
eerste bord Johan Bastiaannet die na zijn
vierde plaats in het WK in Ar co natuurlijk
tot de wereldtop is gaan behoren. Verder
speelden in het Nederlandse achttal John
van der Borst, Auke Scholma, Ton van
der Meerendonk, Gerard Beerepoot, Ad
van Tilborg, Toine Brouwers en Theo
Berends.
Tekenend voor de opleving van het top-
dammen in Frankrijk waren de uitslagen
van de 4 ontmoetingen: 10-6, 9-7, 9-7 en 9-7;
totaal 37-27 voor Nederland, terwijl de
ontmoetingen in 1976 en 1977 nog met 61-
19 en 44-20 werden gewonnen.
Paulsen (aan zet)
hebt. En zo’n duur spel kan je vaak
maar met twee of vier mensen
spelen. Je speelt er twee keer mee
dan ligt het weer in de kast. Ook is
het spel soms helemaal niet
kompleet. Als je zelf een spelletje
verzint kan je het voor heel veel
mensen bedenken, je hebt er veel
plezier in, het is kompleet en het
kost bijna niets”.
Vroeger speelden de families
’s avonds vaak spelletjes. Maar toen
de televisie kwam deden ze geen
spelletjes meer. Nu heb je zelfs een
spelletje dat je op de televisie moet
aansluiten. Daarmee kan je
tennissen, handballen, voetballen
of hockeyen.
Sabine Kruijer, 12 jaar,
Haarlem
A V 10 9
geen
V
10 9
N
Latere inzichten hebben dit oordeel ver
andert, omdat zwart tegenspel krijgt met
de „hevel”-zet d6-d5 en de beschikking
over de halfopen C-lijn. Kmoch wijst
voorts op het belang van de zet h7-h6,
welke afruil met Lg5 voorkomt van Pf6,
dat nodig is voor de observering van het
belangrijke veld d5. Bovendien zet Kmoch
uiteen dat zwart niet op f7 -f5 mag spelen,
omdat hij dan met twee hangende en
kwetsbare pionnen op d6 en e5 blijft zit
ten. Wie zich deze algemene theoretisch-
positionele kenmerken heeft eigen ge
maakt, zal de volgende partij beter kun
nen volgen.
Wit: Nona Gaprindasjvili; zwart: Dr.
Hübner. 1. e2-e4, c7-c5; 2. Pgl-f3, e7-e6; 3.
d2-d4, c5xd4; 4. Pf3xd4, Pb8-c6; 5. Pbl-c3,
Dd8-c7; 6. g2-g3, a7-a6; 7. Lfl-g2, Pg8-f6; 8.
0-0, Pc6xd4; 9. Ddlxd4, Lf8-c5; 10. Lcl-f4,
d7-d6; 11. Dd4-d2, h7-h6. De eerste typi
sche zet; zwart wil aanstonds e6-e5 spelen
en Pf6 behouden om straks een indringer
op d5 te kunnen ruilen. 12. Tal-dl, e6-e5;
13. Lf4-e3 Deze stand in in de afgelo
pen jaren al vaak op ’t bord geweest.
Geprobeerd werden 13. Le3:, 13. b5,
13. 0-0 en 13. Le6. Hübner komt nu
met een verrassende nieuwe conceptie
13. Kd8-e7!? Het is te begrijpen dat tot
dusver nog geen zwartspeler dit aandurf
de. De koning in ’t midden bij een bord vol
stukken! Toch is de zet strikt logisch; de
West opende (NZ kwetsbaar) met 1 Ha,
gevolgd door noord 1 Sch, oost 2 KI, zuid
pas en west 2 Ha. Oost vond zijn hand nog
een poging waard, 3 Ha, waarop west de
manche bood in die kleur.
H 6
V 7 4 3
84
5
95
H V 10
4> 10 9 4
N
o B 8 5
V B 6 2
B
4. H V B 8 3 2
Bij de regionale finale in Katwijk kwam
een spel op tafel dat een figuur bevatte,
die in de praktijk vrij veel voorkomt,
maar niet altijd wordt onderkend.
Vaak speel je een spelletje maar
een paar keer en dan is zo’n
computerspel wel heel erg duur.
Natuurlijk kan je zelf ook spelletjes
verzinnen. Spelletjes speel je
meestal als je je verveelt en als je
met anderen een spelletje wilt doen
is het maar de vraag of zij zich ook
vervelen. Op de televisie zie je ook
vaak spelletjes voor grote mensen,
een kwis noemen ze dat. Dan kan je
vaak lachen.
Saskia van Hemert, 12 jaar
Haarlem
Bij Anne-Marie Kleiterp uit
Bennebroek staat een flipperkast in
huis. Daar wordt regelmatig mee
gespeeld. „Dan speel ik samen met
mijn broer en zegt hij. Ik heb
honderd punten. Maar dan heeft hij
er zeventig. Hij houdt vol dat hij
honderd heeft, nou dan scheid ik
ermee uit, dan doe ik niet meer
mee”.
Diagram 2 24 Tc6-d6! De positionele
sleutelzet, welke echter een engelenge
duld vereist, want op d6 behoort eigenlijk
het paard. Maar als Nona tot d5-d6 was
gekomen, zou zij beter zijn komen te
staan. Zwart moet nu eerst bedachtzaam
manoeuvreren, om zijn paard op d6 te
krijgen. 25. Tdl-el, Pf6-d7; 26. h3-h4, f7 f6;
27. Tel-e3, b7-b5; 28. b2-b3, Pd7 b6; 29.
Lg2-e4, Tc8-c5; 30. Te3-d3, Pb6-c8. Op weg
naar d6! 31. Le4-f5, Td6-d8; 32. Lf5-e6.
Niet ruilen op c8, omdat dan pion c2 valt.
32.Pc8-d6. Hiermede heeft zwart de
ideale positie voor zijn paard bereikt. Hij
dreigt positioneel met f5 Kf6 verder te
komen. 33. Td3-e3, Pd6-e8; 34. Te3-d3,
Pe8-c7. Helaas kan wit geen 35. d6t spelen
wegens Ke6: 36. dc7: Td3: benevens Tc7:.
35. b3-b4, Tc5-c4; 36. Le6-f5, Pc7-e8. Terug
naar het stopveld d6; d5-d6t moest belet
worden. 37. Td3-b3.In tijdnood geen
gelukkige zet, maar zwart heeft reeds een
superieur eindspel. 37.Pe8-d6; 38. Lf5-
d3? Een blunder welke 't slot verhaast;
de loper gaat verloren. 38.Tc4-d4; 39.
a3-a4, e5-e4; 40. Td2-e2, Ke7-f8! en wit gaf
’t op.
Er kwam geen sprankje „vuurwerk”
aan te pas en toch was dit voor kenners
een schitterende partij!
E. SPANJAARD
432
V 10 8
A 9 7 6 5
*76
Ik ben gek op schaken. Elke
maandagavond ga ik spelen. Het is
een denksport. Je hebt drie belang
rijke stukken: koning, koningin en
toren. En dan heb je ook nog de
pion, het paard en de loper. Je hebt
pas gewonnen als de ander schaak
mat staat Dat betekent dat de 'an
der met zijn koning nergens meer
naar toe kan.
Patrick Mesman, 11 jaar,
Hillegom
West was in de hand aan slag. Hij hoop
te dat de tegenstander met de laatste hoge
troef nog tenminste 2x klaveren zou moe
ten bekennen, hetgeen hem in staat zou
stellen beide verliezende ruiten op te rui
men. Zuid troefde evenwel de tweede kla
veren al. West kon nu maar één ruitentje
kwijt en bleef met een verliezer in die
kleur zitten, samen met twee verliezers in
schoppen goed voor één down.
432
V
A 9 7
6
mensen dat zeggen krijgen de vo
gels nog geen eten.
Ik woon in Overveen vlak bij twee
sloten. Twaalf eenden komen elke
morgen om voedsel vragen. Ook ko
men er waterklppen en allerlei vo
geltjes. Wij geven trouw elke dag
brood, groenteresten, aardappels
enzovoorts. Alle resten zijn goed. Ik
wil alleen maar zeggen: redt de
vogels.
Colinda de Heer, 13 jaar,
Overveen
-yw-Z t'n -
In het recente Hoogoventoernooi liet hij
b.v. met zwart tegen Gaprindasjvili een
staaltje zien van zijn creatieve manier van
denken. Vdor een goed begrip is het aar
dig, eerst even een zijsprong te maken
naar het door ons al vaker genoemde
werk van Hans Kmoch: „Die Kunst der
Bauernführing.” De serieuze schaakstu-
dent kan er meer uit leren dan uit een
dozijn openingshoeken. Kmoch gaat uit
van de leer, dat de pionnen de „ziel” van
het schaakspel vormen. Wie de kenmer
ken van de pionnenconfiguratie door
grondt, zal eerder een bijpassend plan
vinden.
Eén van die configuraties noemt hij het
„Siciliaanse Ram-systeem”, waarbij met
Muisje Piep zat in zijn hol.
O, wat was zijn buikje vol.
Vanmorgen had hij
van de kaas gegeten
en de spek was ook niet vergeten.
Muisje Piep zei: au, au, au,
o, wat zit mijn broekje nauw.
O, wat doet mijn buikje pijn,
ik zal nooit meer zo gulzig zijn.
Bijna overal In Nederland hebben
de vogels, waterklppen en eenden
enorme honger. Dat komt omdat ze
nergens voedsel kunnen vinden.
Ook In de kranten wordt gevraagd of
de mensen de vogels een handje
willen helpen. Toch zeggen veel
mensen: „Nou, er zijn heus genoeg
andere mensen die de vogels voe
ren’. Maar dat vind Ik idioot. Als alle
7
jn een
