Veiling op komst
Als je het niet vertrouwt
l
over GATT-gesprek
(Van onze redactie economie)
Nederland tevreden
5,5mgteer 0943mg nicotine
Verkoopcijfers beïnvloed
Fles halfvolle melk
hele liter tijdelijk
81»
j
dan moet je niet gaan
Verdeeldheid onder EG-landen
Werkloosheid
Nationalisaties
r MEDEDELING AAN
5
„Autogas steeds
meer in trek”
gedaald in
W.-Duitsland
OPEC-miljoenen
voor landen in
Derde Wereld
in Portugal
blijven bestaan
Kenia vergroot
i economische zone
AÏÏf WFK m'BOOKSTfK WM PETER
U/IEZEN STEEDS MEERMENSEN VOOR PETER STUYVESANT EXTRA MILT’
Shell-man over investeren:
T
17
WOENSDAG
7
I
IRT
IRT
r
'fi
MAART
19 7 9
o
s
tra’
3
S
I
ZACHT EN MI LD VAN SMAAK
L
ECONOMIE
ZIJN TIJD VOORUIT
(Van onze redactie economie)
ROTTERDAM. Wissel
koersveranderingen ten op
zichte van de gulden hebben
de resultaten van Unilever NV
vorig jaar zeer ongunstig beïn
vloed. Vooral in het laatste
kwartaal waren de gevolgen
hiervan merkbaar.
Dit heeft de Raad van Be
stuur van deze in Rotterdam
gevestigde multinational giste
ren gezegd bij de bekendma
king van de cijfers over vorig
jaar.
r
I
de Algemene Overeenkomst over Handel en Tarieven.
d
dndst
>teerd
e;
onder de hamer
lm,
Alleen voor Melkunie-of Menken Landbouw produkten.
IISWA
S.
N'COT,
IfJE
ijn
a
I
.WWXWWWZ
F---'-.
Essobron zegt dat vraag en aanbod
op de LPG-markt in Nederland op het
moment aardig in evenwicht zijn. Er is
niet veel LPG meer beschikbaar voor
het wagenpark, omdat ook de vraag
naar gas aantrekt bij de industrie. Im
port wordt noodzakelijk, aldus Esso.
Volgens het blad Essobron is de au
tomobilist de belangrijkste afnemer
geworden van LPG. Het blad becijfert
dat bijna vijf percent van de persone
nauto’s op gas rijdt, een percentage dat
in twintig jaar gaat oplopen naar acht.
423,1
464,;
Nog een voorbeeld uit de discussie. Op
positieleider Den Uyl bepleitte een olie
boycot van Zuid-Afrika. Hij voerde daar
op zichzelf zinnige argumenten voor aan.
Deze bijvoorbeeld: „Het instrument van
de economische dwang maakt duidelijk
hoe de wereld erover denkt. Men kan dat
niet bij alle landen doen die mensenrech
ten schenden, maar men kan en mag wel
voorbeelden stellen: Zuid-Afrika, Chili en
nu ook Oeganda”.
De Shell werkt al 70 jaar in Zuid-Afrika,
dus van ver vóór de apartheid. De zwarte
werknemers daar bezweren het concern
niet weg te gaan. Die dringende vraag
sluit aan bij wat ik vorige zomer op deze
plaats al aanhaalde: „Wij vechten voor de
overname van het tend, niet voor het
voorrecht massaal zelfmoord te plegen”.
Dat schreef een zekere Jamen Mbababe
Sebr.
teen
ment
■food
312,1
ipne-
5 EC
/Vou-
9,
IJ
BRUSSEL. Nederland is in het algemeen tevreden met de voorlopige
resultaten die in Genève zijn bereikt bij de onderhandelingen over de GATT,
che
n
len.
dit
euvel
an.
EXTRA MILD
De winst die toekomt aan de houders
van het gewone kapitaal is ten opzichte
van 1977 uiteindelijk gedaald met vier
procent tot 1080 miljoen. De winst per
aandeel van twintig gulden in Unilever
NV daalde over geheel 1978 van 20,19 tot
19,38.
De resultaten van Unilever in het vierde
kwartaal van 1978 werden behalve dooi
de zeer ongunstige invloed van wissel
koersveranderingen gedrukt door bijzon
dere verliezen ter hoogte van 49 miljoen
(in 1977 59 miljoen) in verband met kos
ten van reorganisatie van bedrijven in
Europa voor de produktgroep papier,
kunststoffen en verpakkingsmateriaal en
bij transport, alsmede in de Verenigde
Staten bij Lever Brothers.
Verder was de post naar de winst gehe
ven belasting, ad 336 miljoen, hoger dan
het uitzonderlijk lage bedrag van 221
miljoen in het overeenkomstige kwartaal
van 1977.
Dit komt ook tot uitdrukking in het
heffingspercentage, te weten 53,8 tegen
43,5 in het overeenkomstige kwartaal van
1977. De post belastingcorrecties over
voorgaande jaren verminderde de winst
nog eens met 22 miljoen tegenover een
positieve bijdrage van 1 miljoen in de
overeenkomstige periode van 1977.
In zijn verdere toelichting op de gang
van zaken bij Unilever in het vierde kwar
taal in de verschillende landen meldt de
Raad van Bestuur dat in Europa bijna alle
produktgroepen bijdroegen tot de hogere
bedrijfswinst. In Noord-Amerika was de
bedrijfswinst door de bijdrage van Natio
nal Starch hoger dan in 1977. De verkopen
en winsten in de meeste' overige landen
buiten Europa en in Europa was de be
drijfswinst van de meeste produktgroe
pen, met uitzondering van toiletartikelen
en papier, kunststoffen en verpakkings
materiaal, veel beter dan in 1977, aldus de
Raad van Bestuur.
In Noord-Amerika werden de resulta
ten van de bedrijven aldaar negatief bem-
ROTTERDAM (ANP). - Autogas
(LPG) raakt volgens Esso steeds meer
in trek bij automobilisten. Het aantal
personenwagens dat op g^s rijdt, zal in
de komende twintig jaar stijgen van
vier naar zes miljoen. In het jaar 2000
zullen ze volgens het concern samen
meer dan anderhalf miljard liter gas
verbruiken, bijna twintig percent van
het totale brandstofverbruik op de
weg.
135,
41
19
47,
108,
32,
53
47
68
26
52
124
102,
31
112
50
34
33
NEURENBERG (ANP). Ondanks de
strenge winter is het aantal werklozen in
de Bondsrepubliek vorige maand enigs
zins afgenomen en wel met 37.300 tot
1.134.100, zo heeft het Westduitse arbeids
bureau in Neurenberg berekend.
De werkloosheid komt nu overeen met
vijf percent van de beroepsbevolking ver
geleken met 5,1 percent in januari. Het
aantal werknemers met een verkorte
werktijd is met 32.000 toegenomen tot
167.000, het aantal vacatures met 29.100
tot 266.900.
BEIROET (ANP). De landen van de
Organisatie van Arabische Olie-Exporte-
rende Landen (OPEC) hebben in het afge
lopen jaar 2674 miljoen gulden besteed
aan ontwikkelingshulp in Azië,'Afrika en
Latijns-Amerika.
De kredietverlening liep onder andere
via de Islamitische Ontwikkelingsbank,
de fondsen voor economische ontwikke
ling van Qatar en Koeweit en de Arabi
sche Bank voor Afrikaanse Economische
Ontwikkeling, aldus een bekendmaking.
36’ vloed doordat Unilever, zoals bekend, het
29o, Amerikaanse bedrijf National Starch
210,
137,
320,1
vloed door hoge kosten van.de introduktie
van nieuwe produkten. In de meeste ande
re landen buiten Europa en Noord-Ameri
ka waren de winsten aanzienlijk hoger
dan in 1977. De groep UAC International
behaalde opnieuw goede resultaten, maar
tegen het einde van het jaar begonnen de
winsten in Nigeria te dalen, aldus Uni
lever.
Unilever zal op de algemene vergade
ring, welke op 16 mei wordt gehouden, de
aandeelhouders voorstellen over 1978 een
slotdividend uit te keren van 5,40 per
gewoon aandeel van twintig gulden. Vorig
jaar was dit ƒ5,16. Dit betekent een stij-
ging van ongeveer vijf procent.
Eerder werd een interimdividend uitge
keerd van 3,40, welk even hoog was als
in 1977. Het totale dividend over 1978
bedraagt hierdoor 8,80. Het slotdividend
zal van 29 mei te verkrijgen zijn.
LISSABON (AFP). De Portugese
Raad van de Revolutie heeft een besluit
van de regering, waarbij de nationalisatie
van een verzekeringsmaatschappij werd
teruggedraaid, ongrondwettig verklaard.
Volgens de Raad zijn alle nationalisaties
die na de revolutie van 25 april 1974 zijn
afgekondigd, verworvenheden van de
werkende klasse, waaraan niet getornd
kan worden.
134,
LAGE CIJFERS DIE SPREKEN
dat is belangrijk minder dan 97,8% van
alle in Nederland verkochte sigaretten g ’"i-b (.hq
PETER STUYVtMNT
beladenheid van dat woord nu wel zeggen,
transnationale ondernemingen, zou bo---.
vendien een andere stelling van Klompé
in het gedrang komen. Terecht rekent zij -
naast de politieke en burgerlijke rechten'/
Behalve Frankrijk en Italië stemden de
andere EG-landen globaal in met het on
derhandelingsresultaat, al hebben ze ook
nog wensen. Staatssecretaris Beijen
noemde het vooral belangrijk dat Ameri
ka zich voórtaan wil onderwerpen aan de
GATT-regels. De zogenaamde „Buy Ame
rican Act” en het zogenaamde „American
Selling Price-system” zullen gewijzigd
worden, zo heeft Washington toegezegd.
Het Amerikaanse parlement moet overi
gens het laatste woord ook nog spreken.
Amerikaanse bedrijf National
overnam.
Het nadeel van de wisselkoersverande
ringen voor de door Unilever gerappor
teerde winst bedroeg na de eerste negen
maanden nog 37 miljoen. Over geheel
1978 bleek dit echter te zijn gestegen tot
135 miljoen. In 19771was dit nog slechts
17 miljoen.
Dit zei de Nederlandse staatssecretaris
van Buitenlandse Handel Beyen in Brus
sel na een zitting van de Europese minis
terraad.
Maar ons land is nog niet helemaal
tevreden over de getroffen regelingen in
de sector van de vliegtuigbouw en de
maatregelen tegen marktverstoringen, al
dus Beyen. „We blijven van mening dat
men tegen „boosdoeners” op de markt
moet kunnen optreden”, zo voegde de
staatssecretaris hieraan toe.
Tijdens de zitting van de Europese mi
nisterraad bleek overigens, dat de Euro
pese Negen nog verdeeld zijn over het
GATT-overleg dat binnenkort definitief
wordt afgesloten. Vooral Frankrijk vindt
het bereikte resultaat nog onvoldoende.
De huidige GATT-onderhandelingen
over, verlaging van douanerechten en het
opruimen van andere handelsbelemme-
ringen zijn al enige jaren gaande. Nog in
april moeten de Europese Negen defini
tief beslissen of ze akkoord gaan met een
pakket van concessies dat is overeengeko
men door de Negen, Amerika en Japan,
alsmede een groot aantal andere landen
dat deelneemt aan de besprekingen in het
kader van de zogenaamde Tokio-ronde.
Voorzitter Roy Jenkins van de Europese
Commissie en commissaris Haferkamp,
die namens de Negen de onderhandelin
gen in Genève voerde, waarschuwden dat
het bereikte resultaat het maximaal haal
bare is. Meer zit er niet in, zeiden ze met
grote nadruk.
Unilever heeft last
van wisselkoersen
in een boekje over de zaak-Steve Biko.
Deze radicale zwat^e leider waarschuwde
dat een volledige boycot, eventueel af ge
dwongen door een blokkade, binnen twee
jaar ongeveer 30 procent van de zwarte
bevolking werkloos zou maken. En boven
dien, wie meent dat boycotacties de blan
ken tot overgave zullen dwingen, kent
volgens Mbababe de „koppige boeren” -
niet.
Er zijn overigens zwarte leiders die er-
anders over denken. Door het zich terug-
trekken uit de bedoelde landen van de
multinationale of. zoals ze zelf vanwege de
Volgens de raad waren vooral de lagere
koersen van de Amerikaanse dollar, het
pond sterling, de Braziliaanse cruzeiro, de
Indonesische roepia en de Nigeriaanse
Naira die het bedrijf parten speelden.
De verkopen van Unilever blijken vol
gens de jaarcijfers over geheel 1978 in
totaal met twee procent te zijn gedaald tot
39.269 miljoen. Maar geschoond van de
69, nadelige invloed van de wisselkoersen to
nen de verkopen en de resultaten van het
bedrijf, aldus Unilever, een geheel ander
beeld.
Zo zou over geheel 1978 de verkoop met
acht procent zijn gestegen en de bedrijfs
winst zijn toegenomen met dertien pro
cent. Van deze stijging van de verkopen
de sociale, economische en culturele rech-'
ten tot de mensenrechten.
Dat is trouwens ook vastgelegd in con
venties van de Verenigde Naties uit 1966.
De mens heeft dus niet alleen recht op
vrijheid van meningsuiting en dergelijke,
maar evenzeer recht op voedsel, kleding,
huisvesting, werk, gezondheidszorg, on
derwijs en wat dies meer zij.
Transnationale ofwel multinationale
ondernemingen zijn in die landen wat
men noemt „wage-leaders”, hetgeen wil
zeggen dat hun beloning boven het gemid
delde ligt, dat ze ermee vooroplopen en
daarmee een opwaartse druk uitoefenen
op het algemene peil. Daarmee is overi
gens niets gezegd over het absolute niveau
van de betaling en de verdere arbeids- -
voorwaarden. Tot het verkeerde begrip,
zo u wilt de demagogie, behoorde onver
mijdelijk het winststreven van (multinati
onale) ondernemingen. Daar zou het de
heren alleen om gaan.
Wagner legde het doel van de onderne
ming nog eens, op zijn wijze uit: „Op een
behoorlijke manier behoorlijke produk-
ten en diensten maken voor de samenle
ving. De winst is daarbij de maatstaf of.
het goed gedaan wordt op niet. Zoiets is
meestal aan dovemansoren gezegd, maar
behoorlijke produkten en diensten tegen
fatsoenlijke prijzen behoren wel tot de
zaken waarop de mens recht heeft, dus
behoren tot de mensenrechten.
Soms krijgt men de indruk dat we niet
alleen zonder de multinationals kunnen,
maar ook zonder hun produkten. We zou
den raar staan te kijken en niet alleen
hier. Er is dus een discrepantie tussen
theorie en principe en praktijk. Tussen
wat moet en wat kan”.
Dat beheerste in Den Haag dan ook de
discussie. Daarom zal een aantal symposi
umgangers willicht onbevredigend huis-,
waarts zijn gekeerd, met name zij die een
radicale en snelle „oplossing” voor staan.
Een consensus zat er dus niet in. Daarmee
is de gedachtenwisseling niet zinloos. Het
is goed van tijd tot tijd de zaken op een
rijtje te zetten. De hoop blijft dat het tot
meer wederzijds begrip leidt, al blijkt
maar al te vaak dat zo’n palaver niet meer
dan een strijden om het eigen gelijk is. Dat
I viel deze keer nogal mee.
(ADVERTENTIES)
1 NAIROBI (AP). De regering van Ke
nia heeft gisteren bekendgemaakt dat een
strook van 200 zeemijlen (375 kilometer)
vanaf de kust zal gelden als ’s lands „ex
clusieve economische zone”.
Volgens de Keniase minister van Econo
mische Planologie en Bevolkingszaken,
Robert Ouko, strookt het instellen van de
zone met wat andere kuststaten doen en
met wat de derde conferentie van de VN
over de zeewetten nastreeft.
Alle landen mogen in de nieuwe zone
varen, er overheen vliegen, er onderzeese
kabels en buisleidingen in leggen en alle
andere internationaal erkende activitei
ten uitvoeren voor Zóver zij zich daarbij
houden aan de wetten en voorschriften
van Kenia.
In de nieuwe zone mag alleen Kenia de
zeebodem onderzoeken en exploreren.
De breedte der Keniase territoriale zee-
strook blijft gehandhaafd op 12 zeemijlen
(22,5 kilometer).
De (scheeps?)kat op deze foto is niet te
koop, maar alle materialen van de Arnhemse
Scheepsbouwmaatschappij wel. Morgen en
I vrijdag gaat in opdracht van de directie alles
onder de hamer
44
37
633
43,
55
45
40,
41,
129,
36,
39,
129,
51,
133,
so: -
162,
4 50, -
51, -
114,
40;
28,
56,
90,
46,
30,
58,
89,
48,
50,
162,
31, 1
79, over 1978 is drie procent het gevolg van
4g' een toeneming naar hoeveelheden, terwijl
47 de cijfers in het laatste jaar werden bein-
SINUlSlILHOI’
4 hl Lal
(Door Bote de Boer Lzn.)
UTRECHT. „In principe en in theorie
is het allemaal eenvoudig. Voor het al dan
niet werken en investeren in een land
waar de regering stelstelmatig mensen
rechten schendt, moeten normen worden
gesteld”, aldus oud-minister Marga Klom
pé op het symposium „Internationaal on
dernemen en de rechten van de mens”
afgelopen vrijdag dat door het Neder
lands Genootschap voor Internationale
Zaken en de Stichting Maatschappij en
Onderneming georganiseerd was ih het
Haagse Congresgebouw.
Een ervaren ondernemer, Shell-man
Wanger, simplificeerde de stelling nog.
„Je hebt die normen helemaal niet nodig.
Als je het niet vertrouwt, moet je niet
gaan. Alleen, dat wordt wat moeilijker als
je er al bent”. Hiermee zijn de moeilijkhe
den in de praktijk geschetst. In werkelijk
heid is het lang niet eenvoudig. Trouwens,
Klompé gaf de normen niet aan.
■"■4
