I
OVERDREVEN NEUTRALITEIT
sw
taX/*
VN-COMMANDANT ERSHKINE NIET OPTIMISTISCH
Franse troepen
verlaten
Libanon
spectaculair
VN-COMMANDANT ERSHKINE NIET OPTIMISTISCH
Libanon verwacht
door Hans de Bruijn
Niets te verwachten
door Jaap van Wesel
Spanning
Rare vakbonden
Unifil, de VN-vredesmacht in Zuid-Libanon, functioneert
niet zoals het zou moeten. De door de Veiligheidsraad van
de Verenigde Naties opgestelde doelstellingen zijn verre
van gerealiseerd. Van enig herstel van gezag van de
Libanese regering in Zuid-Libanon is geen sprake. Palestij
nen en christenen voeren nog dagelijks over de hoofden
34. b van de VN-troepen heen beschietingen op elkaar uit.
Nederlandse soldaten in Zuid-Libanon nauwelijks iets kun
nen veranderen.
Die bijna uitzichtloze conclusie valt te trekken na een
serie bijna dagelijkse bezoeken aan het gebied waarin de
Nederlandse Unifil-soldaten moeten optreden. Een conclu
sie ook die zonder enige poging tot verdoezeling wordt
gedeeld door de bevelhebber van Unifil, de Ghanese
generaal-majoor Emmanuel Ershkine.
ot 3 Aan die moeilijke situatie zal ook de aanwezigheid van de
iBElRyf
Jubayl
Sur 1
^xNabah yeh^
■arafand
A Kamp van -
Paleshjnen
Generaal Ershkine
ad
is
di
w
sciale vrachtschepen, die op zee hun
g: u
ande
>ord-
>f de
rch'ts
zijde
Iche-
9 de
iste,
Dat
mogelijk de positie van het Libanese ge
zag in het zuiden uit te breiden. Aan
geweld, om de christenen uit de grens
strook te verwijderen, denkt Ershkine in
het geheel niet. „We moeten blijven door
gaan met onderhandelen. Het heeft geen
zin om de wapens op te pakken. Ik denk
dat ook de Nederlandse regering niet ge
lukkig zou zijn met de gevolgen in de
Palestijnse soldaten trachten steeds in
het VN-gebied te infiltreren om de chris-
ten-posities te bestoken of om acties in
Israel uit te voeren. Maar als de VN-
troepen gewapende Palestijnen aanhou
den, moeten de in beslag genomen wapens
de volgende dag weer worden teruggege
ven. Op diverse plaatsen zitten volledig
bemande en gewapende Palestijnse pos
ten midden in VN-gebied. Dat kan je toch
nauwelijks een effectieve, serieuze be
strijding van infiltraties noemen.
„Dat zal de spanning in het Unifil-ge-
bled zeker opvoeren”, zegt de Ghanese
generaal. „Ik geloof echter niet dat de
partijen in het zuiden zich dan tegen Uni
fil zullen keren. Onze aanwezigheid is in
aller voordeel, van de Palestijnen, van de
christen-milities, van de linkse Libanezen
en van de burgerbevolking”.
Ruim tachtig percent van de bevolking is
inmiddels weer naar hun dorpen terugge
keerd. Deze mensen hebben vertrouwen
in de VN-eenheden, omdat op die manier
de vrede in stand wordt gehouden.
Ershkine laat weten blij te zijn met de
-. komst van de Nederlandse soldaten. Hij
heeft goede dingen van ze gehoord en met
Nederlandse officieren al in andere VN-
functies samengewerkt. Ze zullen hier
waarschijnlijk beter kunnen functioneren
dan de Fransen, die ze vervangen, ook al
hebben die het goed gedaan. De Fransen
zijn keiharde para-commando’s, offensie
ve soldaten dus.
„Als je iemand traint om te doden, maar
je zet hem hier en je zegt dat hij dat niet
moet doen, maar juist moet gaan praten,
dan schept dat veel moeilijkheden”, vindt
Ershkine. „Maar de Fransen hebben het,
evenals de andere soldaten overigens, erg
goed gedaan. Het is een moeilijke taak
voor professionele soldaten om te probe
ren juist de vrede te handhaven”.
d
u
rres-
prij-
imin
eerd l
rant. 1
ai; 2
rt; 3
3. ni
Ershkine: „Een van onze belangrijkste
functies is de infiltraties te stoppen. De
mensen die er zitten laten we zitten. Maar
we geven ze geen bewegingsvrijheid. Ze
mogen de dorpen niet in. We zorgen er zo
voor dat ze geen contact met de christen-
milities kunnen maken. Want op het mo
ment dat ze dat doen breken er direct
gevechten uit”.
Ze verjagen uit het VN-gebied heeft ook
geen zin, zegt de Unifil-bevelhebber. „We
kunnen twee dingen doen: of onderhande
len, of ze er uit schieten. Het eerste hebben
we geprobeerd, maar er gebeurde niets.
En de tweede mogelijkheid lijkt me niet
erg wenselijk. Zolang ze daar zitten geven
ze ons geen problemen”.
Ook het teruggeven van ingenomen wa
pens geschiedt volgens Ershkine om geen
onnodige spanningen te veroorzaken. „We
proberen nu alleen ze uit ons gebied te
houden. Wij moeten met deze mensen
leven, of we dat nu leuk vinden of niet,
met de milities in het zuiden, met de PLO
in het noorden. Het feit ligt er nu eenmaal
dat sommigen van hen hier zitten”.
Eur
w.; 4
emaa
rt sto
2. lus
tel; 5
jereid
'el; 5
i; 5
ndere
irk; 6
/er; 7
i Afril
Van de Libanese regering heeft Unifil
niets te verwachten. Een eigen leger is er
nauwelijks. Langzaam aan wordt nu ge
probeerd wat geregelde Libanese troepen
in het Unifilgebied te stationeren. Een
overdracht van het gezag valt in de verste
verten echter nog niet te verwachten. „We
moeten blijven onderhandelen. Resulta
ten zullen vooral politiek geboekt moeten
worden. Maar tot nog toe is er geen
belangrijke verandering tot stand ge
bracht”.
Volgens generaal Ershkine is het „met
een beetje goede wil en samenwerking”
vorm van bijvoorbeeld veel doden. Dat
willen wij niet”.
„We moeten daarom blijven praten, blij
ven druk uitoefenen op alle politieke ni
veaus met alle betrokken partijen en eni
ge vooruitgang zien te boeken”. Optimis
tisch daarover is Ershkine in het geheel
niet. Hoelang Unifil nog in Libanon zal
zitten, hangt af van de beoordeling van de
situatie door de VN. „Maar de onderhan-
delingen gaan niet goed.. Dat zou allemaal
wel eens langer kunnen gaan duren dan
wij verwachtten”.
Tevreden is Ershkine over Unifil wel,
voor zover het erin is geslaagd de Palestij
nen en christen-rechtse milities zoveel mo
gelijk uit elkaar te houden. „Onze aanwe
zigheid heeft grote vijandelijkheden ver
hinderd en is daarom zinvol om een esca
latie van de strijd in Libanon te stoppen”.
Een escalatie die zeker in de lucht zit, als
de toenemende spanningen in en om de
Libanese hoofdstad Beiroet, tussen chris
tenen en Syrische soldaten van de Arabi
sche vredesmacht, zich in een grote strijd
ontladen, zoals iedereen op korte termijn
verwacht.
(damplan
t, Midda
ird; Me»
dorst, V?
pen; Fan
94, Haa
-Bruseke
LH.): B.(
aat 1Du
elo, Veil
iels, Paté
eel; Mei
Terboi
fferen 50i
rt-Ve riool
5, Goud!
>enlaan
en, Arden
Unifil heeft in een jaar al grote humani
taire hulp aan de plaatselijke bevolking
kunnen bieden. Vooral de gezondheids
zorg is voor deze mensen uiterst belang
rijk en in verband hiermee zal de capaci
teit van het VN-hospitaal in Nakoera in de
naaste toekomst worden uitgebreid. VN-
nilitairen helpen ook bij de aanvoer van
water, verbetering van wegen en inciden
tele hulp is er dagelijks. „Een litertje ben-
tine voor een automobilist, die met een
ege tank langs de kant van de weg staat,
loet wonderen”, aldus generaal Ershkine.
dant van het Nederlandse bataljon heeft het recht om die
journalisten te weren uit het gebied dat onder zijn verant
woordelijkheid valt, aldus Rocha.
De Nederlandse neutraliteitspolitiek heeft een wat vreem
de en overdreven indruk gemaakt. Het argument dat de
grensoverschrijding zonder toestemming van de Libanese
autoriteiten geschiedt, wordt in Jeruzalem niet relevant
geacht, omdat de Libanese regering de autoriteiten juist
gedelegeerd heeft aan Unifil.
Nederland is bovendien het enige land dat zo’n strenge
politiek voert: nog geen ander land is op dat idee gekomen.
Merkwaardig is het, temeer omdat het hoofdkwartier van
Unifil in Naqoura is aangesloten op het Israëlische telefoon
net. Elektriciteit wordt uit Israel betrokken en Israëlische
werklieden leggen er elektriciteitsleidingen aan. Het hoofd
van het neutrale Unifil-gezag, generaal Ershkine, woont
bovendien in Jeruzalem.
Begin deze week had de Franse commandant bezwaren bij
het hoofdkwartier geuit tegen de vrijwel dagelijkse bezoeken
van Nederlandse journalisten aan de kwartiermakers in het
Franse gebied. „Wij worden te veel gehinderd bij het inpak
ken. U zou het ook niet leuk vinden bezoek te krijgen als je
bezig bent van Amsterdam naar Den Haag te verhuizen",
aldus de Franse voorlichtingsofficier, overste De la Rochère.
Aan het einde van ons gesprek vraagt
de generaal, een op zijn uiterlijk na op en
top Brits lijkende, op de militaire acade
mie in Sandhurst geschoolde Ghanees,
ons eens te vertellen wat er nu toch waar
is van al die verhalen over soldatenvak
bonden in het Nederlandse leger. Hij laat
duidelijk blijken dat iets heel raars te
vinden.
Als wij hem vertellen over wat de
WDM doet en wat zij heeft bewerkstel
ligd, zoals geen groetplicht meer en vrije
haardracht, kijkt hij nog vreemder op.
„Groeten is toch een militaire plicht?”,
zegt hij verbaasd. En na ons antwoord dat
dat in Nederland niet meer zo is: „Ik denk
dat die houding wel zal veranderen als ze
eenmaal hier zijn. Dan zullen ze beseffen
dat ze niet alleen zijn, maar met soldaten
uit zes andere landen. Je gaat naar ei
kaars parades, eikaars posten, ze komen
naar jou toe. Je kan je dan niet zo afwij
kend gedragen”.
Unifil heeft tot nu toe ook journalisten in het gebied
oegelaten die vanuit Israel de grens bij Rosh Hanikra'
vergaan. De Nederlandse regering is bang dat de neutrali-
eit van Unifil in gevaar komt als zonder toestemming van de
i oevereine Libanese regering journalisten „illegaal” de Israe-
l isch-Libanese grens oversteken.
Een zeer verbaasde VN-woordvoerder Rocha gaf als com-
i lentaar dat zo’n probleem zich nog niet had voorgedaan.
Het schept een nieuwe situatie”, zei Rocha, die zei geen
1 ezwaar te zien in het volkenrechtelijke vlak.
De VN zullen ook in de toekomst journalisten toestaan om
1 et Unifil-gebied te bezoeken vanuit Israel, maar de comman-
De Nederlandse regering wil in het Unifil-gebied in Zuid-
Libanon, dat aan het Nederlandse bataljon is toegewezen,
uitsluitend journalisten toelaten die Libanon zijn binnenge
komen via Beiroet. Majoor Nieuwburge van de Legervoor-
lichtingsdienst heeft aan Hugo Rocha, woordvoerder van de
VN in Jeruzalem, dat Nederlandse standpunt meegedeeld en
verzocht voortaan geen journalisten meer toestemming te
jeven vanuit Israel het Unifil-gebied binnen te komen.
Ershkines grootste probleem is de aan
wezigheid van de christen-rechtse mili
ties, in een 10 km brede strook langs de
grens met Israel, het land dat de milities
steunt. Vanuit die strook voeren zij bijna
dagelijks beschietingen uit op Palestijnse
dorpen. „We zijn er via onderhandelingen
in geslaagd wat posities in die strook in te
nemen, maar controleren doen wij het
niet. We zijn gewoon niet in staat gebleken
onze controle tot de grens met Israel uit te
breiden”, zegt Ershkine tijdens een ge
sprek in zijn hoofdkwartier in het Libane
se Naqoura, op enkele kilometers van de
grens met Israel.
Het is vooral dat land dat een oplossing
van de problemen in de weg staat. Na de
invasie van vorig jaar, die leidde tot de
oprichting van Unifil, droeg Israel de
grensstrook van Libanon over aan de
rechtse christenen, die vervolgens mas
saal van wapens werden voorzien. „Israël
is op dit moment niet bereid ons te helpen,
terwijl ze toch in een positie zijn waarin ze
dat kunnen doen”, zegt Ershkine.
„Onder druk van andere landen zou
Israel majoor Haddad en zijn 2000 mili-
tia’s kunnen terugroepen tot aan de grens.
Daarmee heeft dit land een belangrijke
troefkaart in handen”. Unifil zou na deze
terugtrekking in staat zijn het volledige
gebied te controleren, doch daarvoor zou
den dan wellicht ook meer VN-troepen
nodig zijn.
si
a ingegeven van waaruit mogelijke vij-
a idelijkheden kunnen worden ver-
w acht. De Unifil-veiligheidsdienst laat
c komende week van maandag tot en
n et vrijdag niemand in het Franse
g tbied toe, in verband met de wisseling
d ;r troepen.
De Nederlandse militairen zijn tij-
;ns hun opleiding in Nederland reeds
tvoerig over hun taak geïnstrueerd.
Z kregen ze de zogenaamde pantser-
S1 armoefening en andere controleren-
d activiteiten bij de commando’s in
R aosendaal en alle mogelijke schietoe-
f( ningen in Harskamp, Vught en Olde-
b oek. Verwacht wordt dat in deze
w sselingsperiode mogelijk ’gewapen-
elementen’ zullen proberen hun stel-
li gen te versterken tijdens de troepen-
sseling. De Fransen zullen op nogal
spectaculaire wijze Unifil en Zuid-Li-
bJnon verlaten. Op 15 maart worden
alle parachutisten met hun materieel
varzameld op een smalle kuststrook
teh noorden van Nagoura. De Fransen
bijengen dan met pontons hun gehele
troepenmacht aan boord van enkele
sj
boeg kunnen openen.
i Generaal-majoor Ershkine, zal van-
paag aanwezig zijn bij de aankomst
van de hoofdmacht van het Nederland
se VN-bataljon op de luchthaven van
Beiroet. De Ghanese commandant
iaat de ruim 700 Nederlandse militai-
■en vanavond ook toespreken. Evenals
ie kwartiermakers zal ook deze hoofd
nacht op het vliegveld overnachten,
vaarna zondagochtend in alle vroegte
pet transport naar het zuiden plaats
vindt.
I Deze week is in Beiroet uitvoerig
overleg gepleegd inzake de opvang van
het Nederlandse bataljon. De 75 kwar
tiermakers konden recent vrij gemak
kelijk in een transithal worden onder
gebracht, doch ditmaal gaat het om
meer dan 700 man. Er zal nu ook van
een op het vliegveld aanwezige loods
gebruik worden gemaakt. Uit het VN-
noofdkwartier zijn onder meer 750
eldbedden voor deze operatie aange-
oerd. Bij het transport van de militai-
en naar het zuiden zullen trucks van
e Fransen en van de Nederlandse
:wartiermakers worden ingeschakeld.
In de afgelopen week zijn officieren
an de Nederlandse kwartiermakers
i oor hun Franse collega’s op de hoogte
I esteld van alle posten en stellingen in
lun straks te controleren Unifil-gebied.
)ok kregen zij alles te horen over de
posities van de elkaar bestrijdende
groeperingen: de christen militia’s in
Het zuiden en de Palestijnse guerrilla
strijders in het noorden. Op gedetail
leerde kaarten is uiterst nauwkeurig
De voertuigen van de Nederlandse kwartier-
De generaal vraagt om goede wil
x
„Het zou natuurlijk heel gemakkelijk
zijn een paar granaten op ze te gooien,
maar dat lost het probleem niet op. Dat is
ook niet de opdracht van Unifil. Ik geloof
ook niet dat de VN de politieke conse
quenties daarvan zouden kunnen
dragen”.
Overwegend Invloed van Pa
lestijnen en linkse moslims
Zuidelijke grens van het ge
bied waar de Arabische vre
desmacht aanwezig Is. (Be
staat grotendeels uit „Syri
sche troepen”)
Öebled’waarin het Nederland
se VN-bataljon is gelegerd
Nakuro»
Commando Ver.Nalies
Iroepenmachf'UMFIL")
(Tyrus)®
O OO 00 o
Nadat Palestijnse troepen gro
tendeels vanuit dit gebied naar
N.-Llbanon zijn vertrokken
heersen hier veel Chrlstenmlll-
ties, ook al zijn er nog wel
Palestijnse groepen.
anp
^Plï]
Noordelijke grens van het ge
bied waarin VN-troepen optre
den als „politieagent" tussen
elkaar bedreigende partijen in
Z.-Llbanon.
MIDDELLANDSE
ZEE
X^X
-
Majoor Saad Haddad
