Jubilerende
Phoenix
op plastic
9
stapte over
van hout
1
Hondcrdtwintig man
bestreed
sneeuwoverlast
in continudienst
■ril Mww'
■I rn
i
Personeel
Schade
Apparatuur
Voorbereiding
Él ■■■■»-
F3Ü
-
1
i
WOENSDAG
MAART
19 7 9
I 4
J
door Pieter Mul
Mi IBEWL»
personeel dat voor de gladheidsbestrijding was ingezet en het inhuren
van extra personeel en materiaal. De resterende 0,2 miljoen gulden
omvatte de gederfde inkomsten als gevolg van het annuleren van
vluchten.
SCHIPHOL. (ANP) De wintermaanden, vanaf eind december tot
half februari, hebben de NV luchthaven Schiphol een bedrag van
ongeveer 2,6 miljoen gulden gekost. Daarvan is 2,4 miljoen uitgegeven
aan middelen ter bestrijding van de gladheid, aan overwerk van het
IJMOND
-
i
w
i
W C
Winter kost
Schiphol
■fr Havenmeester Schoot
Een
echt
is nog nauwelijks te krijgen
Op de luchthaven zijn deze maanden in
totaal 850 kubieke meter wegenzout, 1100
ton ureum en 300.000 liter de-icing voor de
bestrijding van de gladheid verbruikt. De
ze cijfers zijn maandagmiddag verstrekt
door de havenmeester van Schiphol, de
heer M. H. J. Schoot. Samen met het hoofd
van de dienst onderhoud terreinen, ing. A.
Kalver, maakte Schoot de balans op van
de winter 1978/1979. Een winter, die de
annalen van de nationale luchthaven zal
ingaan als de eerste sinds het ingebruik-
nemen van het nieuwe Schiphol waarin de
luchthaven enige uren gesloten moest
worden vanwege het weer. Op woensdag
14 februari joeg de sneeuw, als gevolg van
Om met deze apparatuur te kunnen
werken heeft de luchthaven ongeveer 90
personeelsleden van de dienst onderhoud
gegeven is het gebruik van kunststofvaten
in de zilveruitjes-industrie. Iedereen be
weerde destijds dat die uitjes alleen maar
goed van smaak bleven als ze werden
opgeslagen in oude houten whiskyvaten.
Zo moest het en niet anders. Totdat bleek
dat zelfs de kieskeurigste fijnproevers
geen verschil konden ontdekken tussen
uitjes uit houten dan wel uit plastic vaten.
Dat werd toen een goeie slag voor ons.
Een groot deel van ons assortiment leve
ren we aan bedrijven die met chemicaliën
werken”, aldus Brand.
Voorzichtig voegt Rikken er aan toe: „Ik
geloof wel dat we dat nu mogen zeggen:
Polen is voor ons een belangrijk export
land. Al jaren lang. Onze vaten van 165
liter gaan daar per trein heen. Soms ver
voeren we in honderd wagons ongeveer
honderdduizend vaten naar dat land waar
ze worden gebruikt voor het transport van
vruchtenpulp. Op hun beurt exporteren
de Polen dat weer”. In het verleden liep
Phoenix niet met dat gegeven te koop
omdat men vreesde dat de concurrentie
het spoor zou volgen. Nu is de greep van
het Halfwegse bedrijf op dit onderdeel
van de Poolse markt wél bekend.
Jerrycans van twintig liter en de vaten
van grotere inhoud worden geproduceerd
door Phoenix Plastics. Onder hetzelfde
dak werken ook de houtindustrie de Phoe
nix en Plysu Europe. De drie bv’s staan
alle onder leiding van het duo Brand-
Rikken dat ook over een vierde lid van de
groep, Helvo in Hasselt, de directie voert.
Plysu Europe is voor de helft in handen
van de Engelse moedermaatschappij. In
deze firma worden plastic kannen ge
maakt met een inhoud tot tien liter.
De houtindustrie de Phoenix levert nog
altijd de helft van de omzet in Halfweg.
Emballages zijn echter vervangen door
houtverwerking tot schrootjes, plafond-
delen en de onderdelen voor doe-het-zelf
zaken. Ook maakt men er het zogeheten
Tri Wall golfkarton dat uit drie lagen
bestaat en oersterk is. De oude klanten in
de biersector betrekken van de Phoenix
nu geen emballages meer maar wel de
houten pallets. Daarvan is de produktie
geconcentreerd in de Hasseltse bv. In
Halfweg is men aan de slag gegaan om de
kunststof pallet te verkopen. Een ander
produkt van plastic dat volgens directeur
Brand vele voordelen boven z’n houten
soortgenoot heeft. Zo kunnen ze zwaarde
re lasten dragen, gaan veel langer mee en
zijn gemakkelijker op te tillen voor vork
heftrucks. Ook hier geen last van breuk,
splinters of uitstekende spijkers.
Alle plastic produkten zijn gemaakt op
basis van polyethyleen. In grote machines
wordt het materiaal onder druk en bij een
hitte van 180 graden rond matrijshelften
gespoten. Daarna wordt de vorm razend
snel gekoeld. Het koelwater wordt niet
geloosd op de Ringvaart maar circuleert
in een gesloten systeem. Zoals het houtaf
val van de zagerij wordt gebruikt om
warmte op te wekken voor hallen en kan
toren. Vroeger verkocht men dat mot, nu
wordt het in eigen bedrijf aangewend.
krachten. Voornaamste zorg is het be
gaanbaar en dus bruikbaar houden van
de start- en landingsbanen. Afhankelijk
van de sneeuwlaag kan een baan, 45 meter
breed en 3300 meter lang, door een één
sneeuwploeg in een half uur tot drie kwar
tier sneeuwvrij worden gemaakt. Een
sneeuwploeg bestaat uit één voorman, zes
bezems met trekker ervoor en een ploeg
erachter, één blazer, één auto met schuif-
blad en een staartbegeleider die de colon
ne sluit.
Nee, het gewestelijk arbeidsbureau weet
ook geen wegen meer”.
Tegenover het vrij grote verloop in de
plastic bv („vanwege die ploegendienst”)
stellen Brand en Rikken het voorbeeld
van werknemers in de houtafdeling die al
tientallen jaren bij de Phoenix zijn. „Het
klimaat hier is goed. Omdat we per be
drijf onder de honderd werknemers blij
ven kennen we geen ondernemingsraad.
We hebben wel een personeelskern die bij
elkaar komt als wij of andere mensen in
het bedrijf daar behoefte aan hebben”.
Als eerder geschreven, de Phoenix
brengt geen cijfers naar buiten over het
bedrijfsresultaat noch timmert men erg
aan de weg buiten de vakkringen. Brand:
„Ik kom zelf van het hoofdkantoor en
daar is de stemming echt zo van: het gaat
al 135 jaar goed zonder dat we veel drukte
maken. We doen onze zaken goed, maken
nieuwe apparatuur: één sneeuwblazer
kost nu 8 ton. De kosten van aanschaf van
één sneeuw bezem met trekker en ploegen
bedragen 3 ton.
Het gebruik van chemische middelen
voor de gladheidsbestrijding is voor de
luchthaven een kostbare zaak. Op de ba
nen en platformen kan alleen ureum wor
den gestrooid. Deze stikstof-kunstmest
heeft namelijk geen corrosiewerking op
metaal en werkt bovendien vriespuntver-
lagend. Nadeel: ureum is zesmaal zo duur
als zout. De de-icingsvloeistof die bij ijzel
wordt gebruikt is eveneens een kostbaar
bestrijdingsmiddel. Eén liter de-icings-
vloeistof kost de luchthaven 1 gulden 30.
De schade aan het baanoppervlak en
aan de platformen als gevolg van de stren
ge vorst mag volgens de heer Schoot geen
naam hebben. De baanoppervlakten wor
den zeer nauwkeurig onderhouden en
konden daardoor de strenge vorst redelijk
goed doorstaan. De platformoppervlak-
ten zijn van beton dat geen schade door
vorst kan oplopen. Ondanks de 2,6 mil
joen gulden die de luchthaven deze winter
aan het weer is kwijtgeraakt is Schoot
tevreden over de prestatie die zijn bedrijf
heeft geleverd. Schoot stelt: „De appara
tuur kan nog zo goed zijn maar de mensen
moeten het doen en dat hebben ze ge
daan”. 55.000 kubieke meter sneeuw rui
men op een in gebruik zijn vliegveld is
geen kleinigheid.
gebouw te bevestigen. Een ander bezwaar
was dat het formaat van de letters te groot
en de kleuren van achtergrond en slogan
te fel waren. De witte spreuk tegen een
rode wand (de houtloods) hangt er nu al
weer tientallen jaren. Honderdduizenden
reizigers per trein en auto hebben de
vraag voorgeschoteld gekregen.
Adjunct directeur Rikken: „De bekend
heid van die spreuk is enorm. We hebben
tal van brieven uit het buitenland gekre
gen met als enige adressering de tekst van
die spreuk en het woord Holland. Ik ben
in het Midden Oosten geweest en daar
moest ik zijn bij een Nederlandse bankdi
recteur bij wie het verdraaid mbeilijk was
entree te krijgen. Totdat ik kon bevestigen
dat ik van het bedrijf van die spreuk was.
Bleek het om een man te gaan die jaren
lang ons bedrijf gepasseerd was op zijn
fietstochten van Zandvoort naar Amster
dam en terug”.
De spreuk haalde ook nog een show van
Toon Hermans, kortom, het is begrijpelijk
dat adviseurs de directie hebben ontraden
het bedrijfsmotto in de afvalcontainer te
deponeren. De produkten van Phoenix
hebben namelijk nauwelijks meer iets van
doen met die woorden.
„We hebben een hele omschakeling ach
ter de rug”, stelt directeur A. Brand na
drukkelijk. „Tot in het begin van de jaren
zestig heeft de houten emballage het goed
gedaan. Ongeveer in die dagen is de op
mars van de kunststoffen begonnen. Nu
maken we helemaal een houten emballage
meer, behoudens, zoals gezegd, een enkele
uitzondering. Maar we hebben veel weer
standen moeten overwinnen. De bestaan
de omhulsels mochten veel nadelen heb
ben, de gebruikers waren in hét algemeen
geneigd veel zwaarder te tillen aan het ene
nadeel van het nieuwe produkt.
Wat ons een zet in de goeie richting heeft
HALFWEG. Die spreuk, natuurlijk,
daar kun je niet om heen. „Al een vat, kist
of krat van De Phoenix gehad?” Telefo
nisch laat adjunct-directeur Rikken al
weten dat die slogan niet alleen in Neder
land maar over de hele wereld bekend is.
Als u een van de drie genoemde zaken
nog niet in huis heeft en er nu om zit te
springen dan kunt u wel vergeten zo’n
fraai houten stuk vakwerk bezorgd te
krijgen. Vaten, kisten en kratten van
traditionele makelij worden nog maar bij
uitzondering gemaakt. „Alleen voor hele
goeie klanten zijn wij nog wel bereid die
dingen van hout te maken. Dat doen we
dan uit het oogpunt van service”, aldus
directeur Brand van De Phoenix. In Half
weg is hout als verpakkingsmateriaal
allang vervangen door kunststof, zeg
maar plastic.
Dat Schiphol in vergelijking met andere
luchthavens over relatief veel apparatuur
voor de gladheidsbestrijding beschikt,
heeft een aantal redenen. Schoot: „Schip
hol behoort voor wat betreft de opper
vlakte tot de grootste luchthavens ter we
reld. De te ruimen oppervlakte bedraagt 2
miljoen vierkante meter, ofwel 150 voet
balvelden. De vier banen van Schiphol
moeten alle vier bruikbaar blijven. Dit
niet alleen ten behoeve van het luchtver
keer. Zou je namelijk in ons klimaat een
winst en keren dividend uit. Dat geldt ook
voor de Phoenix-groep. De perspectieven
voor onze bedrijven zijn goed, groei zit er
zeker nog wel in”.
De betrekkelijke geslotenheid blijkt op
nieuw als de jubileumviering aan de orde
komt. De directie ziet er liever niets over
gepubliceerd, juist om wrevel bij mensen
in andere onderdelen van de groep te
vermijden. Het hele personeel te Halfweg
gaat komend weekend namelijk met
vrouw, vriend of echtgenoot twee dagen
naar Londen. Een opmerkelijk uitje op
kosten van de zaak. Brand en Rikken zien
echter ook wel in dat zo’n trip toch wel
bekend wordt buiten enge kring en maken
verder geen bezwaar. Brand min of meer
verontschuldigend: „Nogmaals, die publi
citeit zoeken wij niet zo. De banden met
het Zaanse moederbedrijf zijn in dit op
zicht toch wel bepalend”.
De luchthaven Schiphol is iedere winter
voorbereid op de gladheidsbestrijding.
Daarvoor wordt op de begroting jaarlijks
een bedrag van zes ton opgevoerd. Een
bedrag dat de afgelopen winter volstrekt
ontoereikend is gebleken. Voor het
sneeuw- en ijsvrij houden van banen en
platformen beschikt schiphol over twaalf
sneeuwbezems, mechanisch aangedreven
bezems die worden getrokken door rups
voertuigen meteen sneeuwploeg. Achter
de bezem zit een blaasinstallatie die de
losse sneeuw achter de bezem wegblaast.
Bovendien heeft de luchthaven vijf
sneeuwblazers die de sneeuw van de baan
af in het gras of in een vrachtwagen
blazen, twee grondschuivers, waarmee
harde sneeuw of ijs van de grond af
kunnen geschraapt, twee de-icing sproei
wagens, acht vrachtwagens voor wegen
zout en ureum die tevens kunnen worden
uitgerust met een schuifblad en appara
tuur voor het ijsvrij maken van de avio-
bruggen.
Een bewijs hoe noodzakelijk deze appa
ratuur kan zijn is nu een gigantische hoe
veelheid sneeuw die achter het parkeer
terrein p-1 op schiphol-centrum ligt opge
hoopt. Na de sneeuwstorm van 14 februa
ri heeft men in totaal 55.000 kubieke meter
sneeuw, alleen van de platformen, moeten
ruimen.
Komend weekend viert het bedrijf het
vijftig jarig bestaan. Een viering die in
kléine kring wordt gehouden, geen tam
tam voor de buitenwereld. Waarover later
iets meer. Eerst terug naar die spreuk. De
Phoenix, zo leert de mythologie, is de
vogel die uit zijn as herrees. Dat is ook het
begin van de historie van het Halfwegse
bedrijf. De krattenfabriek Kraub in Haar
lem brandde in 1928 af, een jaar later
dook het in nieuwe gedaante op langs de
noordelijke kant van de Ringvaart. Ook
toen al als dochteronderneming van de
Zaanse William Pont.
Na de oorlog bereikte de timmerfabriek
een ongekende bloei. Giganten als Heine
ken, Amstel en Drie Hoefijzers waren de
belangrijkste afnemers van vaten, kisten
en kratten. De roemruchte spreuk kwam
in opspraak. Gedeputeerde Staten wilden
geen toestemming geven de tekst aan het
De drie bv’s in Halfweg tellen samen
bijna tweehonderd personeelsleden. Zo’n
vijftig van hen werken bij Phoenix Plas
tics vijf dagen per week in drieploegen-
dienst. Adjunct Rikken: „Het is te duur
om de machines in de plastic-sector dage
lijks weer op te starten, dat moet een
continu proces zijn. In deze afdeling wer
ken we met vrij veel buitenlanders, Ne
derlanders schuwen deze diensten”.
Brand had al eerder met een zekere berus
ting laten weten dat zijn bedrijf wel zo’n
vijfentwintig man personeel kan gebrui
ken’ „Maar zoals bijna ieder bedrijf hier
in de buurt kunnen we er niet aan komen.
■V*X 'x"
Houten emballage is bijna voltooid verleden tijd. Vaten zi/n nu van kunststof terwi/l ook de
draagvloeren (pallets) meer en meer uit plastic worden vervaardigd
terreinen getraind. Deze dienst, die in
totaal 120 personeelsleden telt, is buiten
de wintermaanden verantwoordelijk voor
onder meer de reiniging buiten de gebou
wen, voor de plantsoenen, en voor de
voortgang van het busvervoer op de lucht
haven. Wanneer echter de weergoden van
hun aanwezigheid blijk geven door in de
vorm van sneeuw, ijzel of ijs te verschij
nen kunnen de mensen van o.t., zoals ze op
Schiphol worden genoemd, op ongeveer
een groep van 30 na worden ingezet voor
de gladheidsbestrijding. In het najaar
worden uitgebreide „droge” oefeningen
gehouden. De mensen moeten niet alleen
met de apparatuur kunnen omgaan maar
moeten ook een gedegen kennis hebben
van het operationele gebeuren, van de
communicatie op de luchthaven en boven
dien precies de weg weten in het uitge
strekte landingsterrein. Mochten de ap-
partuur en mankracht niet genoeg blijken
zoals deze winter het geval was dan kan
de luchthaven Schiphol gebruik maken
van de met een aantal aannemers gesloten
contracten voor de tijdelijke levering van
vrachtwagens en chauffeurs. Als de weer
somstandigheden daartoe aanleiding ge
ven is op grond van de weersverwachten
een deel van het getrainde personeel op
Schiphol aanwezig, ook gedurende de
nacht.
In de afgelopen wintermaanden zijn er
op Schiphol letterlijk en figuurlijk bergen
verzet. In ploegendienst, twaalf uur op,
twaalf uur af, zijn in totaal 120 mensen bij
de gladheidsbestrijding ingezet: 80 man
luchthavenpersoneel en 40 ingehuurde
de harde oostenwind zodanig over de ba
nen en platformen dat het sneeuwvrij
houden ervan onbegonnen werk was.
miljoenen
De financiering van de appartuur en
van de bestrijdingsmiddelen wordt door
de N.V. luchthaven Schiphol zelf gedra
gen Voordeel is dat de apparatuur naar
verhouding lang meegaat. De oudste
sneeuwblazer die de luchthaven in ge
bruik heeft heeft inmiddels een staat van
28 dienstjaren achter de rug. De jongste
sneeuwbezem is nu 6 jaar in dienst. Alle
apparatuur waarover de luchthaven mo
menteel beschikt is van Canadese make
lij. De luchthaven heeft in deze winter de
kans gekregen om nu daadwerkelijk drie
nieuwe types sneeuwbezems uit te probe
ren: een Canadese, een Duitse en één van
een Finse fabrikant. Probleem bij de oude
apparatuur is niet zozeer de veroudering
maar de vervanging van onderdelen. Een
eerste vereiste bij de aanschaf van nieuwe
apparatuur is de noodzakelijke standaar
disatie. Een indicatie van de kosten voor
si- Woensdag veertien februari. Sneeuwruimers doen een laatste poging de start- landingsbanen op Schiphol sneeuwvrij te maken. Een tevergeefse poging Voor het eerst in de geschiedenis van het
nieuwe Schiphol moest de luchthaven vanwege sneeuwval helemaal gesloten worden.
sneeuw- of ijslaag niet direct verwijderen
dan is een baan na drie dagen met lichte
vorst in de nacht en lichte dooi overdag
niet meer schoon te krijgen”. Schoot en
Kalver verklaarden met nadruk pas zo
laat mogelijk te beginnen met het gebruik
van chemische middelen. Dit zowel om
praktische redenen als uit een oogpunt
van milieubescherming. Bij sneeuwval
wordt eerst geprobeerd om met mechani
sche middelen de gevolgen van het winter
weer weg te krijgen. Bij ijzelvorming is
het niet mogelijk en gebruikt men de de-
icingsvloeistof al voor dat de ijzel een
spekgladde laag op de banen heeft
gevormd.
F