Studenten na revolutie
zonder middelen
Om Spratly- en Paraceleilanden
Zuidchinese Zee
1
Omvangrijk conflict
dreigt in gebied
4
Kosten twee miljoen gulden per dag
vl
°RQ y
^Noeodhiboe AtarO MAURETANIË
°Akjoejt
5. 1
'RABASr\
ien
Inger
1
pen).
(Van onze redactie buitenland)
De officieuze maar kostbare oorlog tussen Marokko en Algerije
over voormalig Spaans-Sahara dwingt de Marokkanen meer
dan ooit de broekriem aan te halen.
meer
laast
n de
J
luttin-
poor-
>cora-
altjes,
jp te
.ijst
Koning Hassan II introduceerde vorig jaar een bezuinigings-
programma om de uitgaven en de invoer voor persoonlijk
gebruik in te korten. Ten gevolge daarvan werd het land door
een golf van stakingen getroffen en de ontevredenheid onder de
bevolking over de getroffen maatregelen lijkt te groeien.
I
Jonger:
Cosoblonc
ALGERIJE
MOEAKSJOT
Koedi
Nemo
o
OT.
sjmdoef
MALI
Sfe^MebllO^ahran
iTetoean<*O^^Óy[er^cen
Oezjda^
t (^Aïn Sef
iFiguig
Béchar
Meknes
MAROKKO
Saf-Saf.
MoYrokesj KenadfoO*. -
’Agadir 7Drir4nD/^badlaolgl|
Zegdoe0 OBem Abbes
x'
Tabelbala
0 km 500
SAGUIA
EL HAMRA
w r
R>°
IfBDE6
SB£Madeira^^^
-K AN ARI SCHE^^Sidijfn^
Eg^EIL=^B^
BIRMA
■PARACEL EILN.dCd
THAILAND
CAMBODJA'
Vientiane
5
Pg - Tsji-Minhstad
Koea^LoénTpoeï^^^^^^^^^-—
ins /O PTed i s
O\
Jl CviÈTNAM'
Af -
Kostbare
Marokko
Iraniërs in VS stuurloos
(Van onze redactie buitenland)
o
(Van onze redactie buitenland)
uren.
1
Na gedurende jaren met het vaandel van de revolutie tegen de sjah te hebben
gezwaaid, zijn de ongeveer 50.000 Iraanse studenten in de Verenigde Staten
nu stuurloos, zonder verder doel en zonder geld na de revolutie die zij zelf
mede hebben ontketend.
Sedert het aan de macht komen van
ayatollah Khomeini is er geen reden meer
voor betogingen en hongerstakingen in
Washington en andere grote steden tegen
de Pahlevi-dynastie en de Amerikaanse
aanwezigheid in Iran.
De ontbinding van de Savak, de gehei
me politie van de sjah waarvan de activi
teiten in de V.S. door een aan het staats
hoofd getrouwe ambassadeur werden
aangemoedigd, hebben de vrees doen af
nemen en de maskers, die velen bij de
monstraties droegen om identificering te
voorkomen, zijn dan ook verdwenen.
De laatste actie van de studenten was de
bezetting van de ambassade in Washing
ton, waar enkele achtergebleven diploma
ten (naar men zei leden van de Savak) een
achterhoedegevecht leverden voor hun,
Iran ontvluchte, staatshoofd.
De ambassade is nu de diplomatieke
vertegenwoordiging van „de voorlopige
regering van de Islamitische Republiek
Iran”. Woordvoerder is Shariar Rouhami,
voormalig student aan de universiteit van
Yale.
Er zijn echter maar weinigen die, als hij,
profiteren van de revolutie.
Met de komst van de nieuwe regering
zijn voor de Iraanse studenten in Amerika
ook de financiële bronnen vrijwel opge
droogd. De Iraanse autoriteiten hebben
de banken in het buitenland per telex
gelast elke transactie die Iran aangaat te
weigeren. Een deel van de studenten leef
de van het geld dat hun ouders overmaak
ten en, volgens een recent rapport, profi
teerden 18.000 Iraanse studenten in de
Verenigde Staten van particuliere beur
zen of beurzen die door de sjah waren
verstrekt. Zij zullen, althans voorlopig,
naar andere bronnen van inkomsten moe
ten uitzien.
Volgens de Amerikaanse wetgeving
mag een buitenlandse student geen werk
zoeken en loopt hij de kans over de grens
te worden gezet als hij niet in zijn eigen
onderhoud kan voorzien.
De Iraniërs die het meest betrokken
waren bij het politieke leven, zijn al naar
hun land teruggekeerd. Vele anderen ech
ter wachten nog tot de rust in Iran geheel
zal zijn weergekeerd. Intussen leven zij
van de hand in de tand, vaak profiterend
van landgenoten in de Verenigde Staten
die een normaal inkomen hebben.
Het ministerie van Justitie in Washing
ton, dat belast is met immigratievraag-
stukken, geeft toe dat er sprake is van
„een probleem”. David Newsom, onder
minister van Buitenlandse Zaken belast
In de deftige wijk Beverly Hills van Los
Angeles moest de politie een ware slag
Verscheidene Iraanse studentenvereni
gingen zijn eerder marxistisch getint, dan
dat zij de principes van de sji-itische lei
der Khomeini delen.
met politieke kwesties, heeft het ministe
rie van Justitie verzocht een tolerante
houding aan te nemen en degenen van wie
het visum verloopt niet automatisch uit te
wijzen.
Het ministerie is echter ook belast met
Afgelopen jaar betekende het overge
maakte geld van de naar schatting twee
miljoen Marokkanen die in Frankrijk en
andere Europese landen werkzaam zijn,
de belangrijkste buitenlandse inkomsten
voor Marokko. Door een gunstige buiten
landse wisselkoers stegen deze overma
kingen van een miljard gulden in 1977 tot
1.6 miljard gulden in 1978.
De economische crisis werd aanzienlijk
verergerd door het intrekken vorig jaar
van de jaarlijkse hulp van 1.4 miljard
gulden van Saoedi-Arabië en Koeweit. De
steunfondsen waren bedoeld als compen
satie voor het feit dat Marokko geen olie
producerend land is en de rekening voor
olie-importen snel was gestegen.
In het openbaar is nooit een verklaring
voor het intrekken van de hulp gegeven.
Aangenomen echter wordt dat Saoedi-
Arabië en Koeweit door deze stap hun
ongenoegen wilden laten blijken over de
stilzwijgende goedkeuring van Hassan
van de akkoorden van Camp David.
Een scherpe daling in de prijs van fosfa
ten, het belangrijkste exportartikel van
Marokko en de geringe interesse op de
Europese markt voor Marokkaans fruit
en groente hebben ook hun bijdrage tot de
economische crisis geleverd.
De inkomsten uit fosfaten, verreweg het
belangrijkste exportprodukt, stegen met
meer dan tien procent tot 1,24 miljard
dollar en de opbrengsten uit de toeriste
nindustrie stegen eveneens met tien pro
cent tot 820 miljoen gulden.
handhaving van de openbare orde en de
Iraanse studenten hebben de afgelopen
tijd zoveel moeilijkheden veroorzaakt dat
men aarzelt toegeeflijk te zijn.
De agressie in Los Angeles tegen de
villa die wordt bewoond door de moeder
De defensieuitgaven voor het jaar 1978
werden geschat op meer dan een miljard
gulden en zullen' in 1979 tot 1,08 miljard
gulden stijgen.
Meer dan tweederde daarvan werd naar
diplomaten menen besteed aan het con
flict in de Sahara.
Op de begroting voor dit jaar staat ook
een bedrag van 1,2 miljard gulden voor de
aflossing van buitenlandse schulden, bij-
De regering in Hanoi heeft bij de Sprat-
ly-archipel reeds enkele duizenden vier
kante kilometers in kaart laten brengen
en er zijn voorzieningen getroffen om te
zijner tijd met de oliewinning te beginnen.
Radio Peking heeft echter herhaalde
malen gewaarschuwd dat aanspraken op
de eilanden door andere naties als illegaal
worden beschouwd. Verontrust door de
ontwikkelingen in het Midden-Oosten en
de stagnerende olietoevoer, met name uit
Iran, bereiden de Chinezen zich erop voor
om ten noordwesten van het (Filippijnse)
eiland Palawan boringen uit te voeren.
Een internationaal consortium, waarbij
enkele Amerikaanse oliemaatschappijen
zijn aangesloten, schat de aanwezige voor
raden in een ’klein’ veld aldaar op 140
miljoen vaten (goed voor een produktie
Ook Taiwan, Maleisië en Indonesië ma
ken aanspraak op de koraaleilanden, die
eeuwen lang door alle betrokken landen
werden genegeerd en door zeevaarders
gevreesd vanwege de verraderlijke onder-
waterriffen en zandbanken, mede door
het ontbreken van deugdelijke zeekaarten
en vuurtorens.
Intussen hebben zowel de Filippijnen als
Vietnam en Taiwan militaire bases op de
eilanden gevestigd, die in ware vestingen
zijn veranderd. Waarnemers schatten het
aantal militairen op. meer dan 2000. De
Filippijnen en Vietnam baseren hun aan
spraken op dezelfde gronden, want vol
gens Hanoi vormen de Spratly-eilanden
een verlengstuk van het Vietnamese vas
teland en Manilla is van mening dat de
archipel deel uitmaakt van het Filippijnse
continentaal plateau.
en de zuster van de sjah, ligt degenen die
belast zijn met ordebewaring nog vers in
het geheugen.
Zo trokken in janua
ri nog honderden
Iraanse studenten door
de straten van New
York om te protesteren
tegen de sjah en diens
aanhangers en om te
betogen dat de VS de
sjah niet mochten toe
laten.
leveren met 500 betogers, waarbij 35 Ira
niërs werden gewond. Men acht het niet
uitgesloten dat deze betoging de sjah, eens
een groot vriend van president Carter,
ervan heeft weer houden naar de Verenig
de Staten te komen.
Opnieuw dreigt een omvangrijk con
flict uit te breken in het gebied van de
Zuidchinese Zee. Een zestal landen
zijn erbij betrokken. Inzet zijn de
Spratly- en Paraceleilanden, twee
ogenschijnlijk onbeduidende eilan
dengroepen, waar een tiental jaren
geleden door geologen van de Econo
mische Commissie voor Azië en het
Verre Oosten belangrijke olie- en gas
voorraden in de zeebodem zijn ont
dekt. Onder meer Vietnam, China en
Taiwan betwisten elkaar de territori
ale en historische aanspraken op de
onbewoonde koraalarchipels, waar
bij machtspolitieke factoren en patri
ottische gevoelens een niet te ver
waarlozen rol spelen.
Reeds in 1974 vormden de Spratly- en
Paraceleilanden - gelegen in het onmete
lijke zeegebied tussen China’s zuidkust,
Vietnam, de Filippijnen en Noord-Borneo
- de aanleiding tot een gewapende con
frontatie tussen China en het vroegere
Zuid-Vietnam. Na de val van Saigon het
jaar daarop, liet het herenigde Vietnam
meteen zijn aanspraken op de eilanden
gelden.
Door de recente gebeurtenissen in Zuid-
oost-Azië en het Midden-Oosten (de stag
nerende olieaanvoer en de ’zwevende’
olieprijzen als gevolg van de Iraanse revo
lutie) zijn de vijandelijke hartstochten in
het omstreden gebied opnieuw naar een
hoogtepunt gestegen, waarbij de Filippij
nen, China en Vietnam als voornaamste
tegenstanders tegenover elkaar staan.
na eenderde van de inkomsten uit de
export.
Westerse financiële deskundigen gelo
ven achter, dat Marokko ondanks de eco
nomische problemen die daaruit voort
vloeien voor het land, in staat blijft de
strijd tegen Polisario voort te zetten.
Buitenlandse bankiers willen nog steeds
langlopende leningen verstrekken in de
veronderstelling dat het koninkrijk tegen
het begin van de jaren ’80 de oorlog beëin
digd zal hebben.
ongeveer 12 procent van de regeringsbe-
groting.
De guerrillastrijders van Polisario heb
ben tot dusver weinig greep op het gebied
kunnen krijgen. Zij blijven echter de Ma
rokkanen dwarsliggen door kortstondige
uitvallen vanuit hun bases in Algerije.
Onder de Marokkaanse strijdkrachten
vallen gemiddeld 1.000 slachtoffers per
jaar.
Diplomatieke waarnemers zeggen dat
de vastbeslotenheid van Marokko om het
gebied ondanks de zware verliezen bezet
te houden, wordt geëvenaard door die van
Algerije om de onafhankelijkheidsbewe
ging tot in het oneindige te steunen. Alge
rije voorziet Polisario van wapens van
Russische oorsprong, voertuigen, voedsel,
brandstof, drinkwater, kortom alles wat
deze nodig heeft om de strijd voort te
zetten. Tevens leidt het land de guerrilla
strijders op en heeft Polisario zijn bases
op Algerijns grondgebied.
In tegenstelling tot Marokko is Algerije
van 5000 vaten per dag), maar mogelijk
zullen nieuwe boringen op de aanwezig
heid van grotere voorraden duiden. Ken
ners uit de oliewereld zijn echter van
mening dat er zeker méér uit de grond
gehaald moet worden om een exploitatie
rendabel te maken. De verwachtingen zijn
niettemin hoog gespannen.
Wanneer in de Zuidchinese Zee de olie
in dermate grote hoeveelheden naar de
oppervlakte zou komen, is er alleszins
aanleiding om van een tweede Perzische
Golf te spreken, met alle prettige en nare
gevolgen vandien. Typerend voor de situ
atie in dit gebied is de opmerking, onlangs
geuit door een Japanse oliemaatschappij -4
die in de aangrenzende Indonesische wa
teren boringen verricht: „Olie is een ui
terst ontvlambaar handelsartikel, ver
mengd met vaag omschreven grenzen en
een flinke dosis politiek kan er een enor
me explosie ontstaan.”
Wanneer men bereid is tot samenwer
king en de ontwikkeling en exploitatie van
de olie- en gasvoorraden in dit gebied
onder vreedzame omstandigheden ter
hand neemt - wat overigens in de gegeven
omstandigheden bijzonder klein wordt
geacht -. zou dat een golf van voorspoed
en welvaart kunnen brengen over de lan
den rondom de Zuidchinese Zee. De enige
oplossing, aldus buitenlandse onderzoe
kers, zou dan liggen in een multinationaal
ontwikkelingsproject, waarbij van de
technische middelen en know-how van
buitenlandse oliemaatschappijen gebruik
wordt gemaakt. Men vreest echter dat
oorlogsschepen van de Sovjet-Unie, Chi
na en andere landen met een speciale
belangstelling voor de olie uit dit gebied
de hoop op internationale samenwerking
in de grond zullen boren.
Er is in tegenstelling tot Iran geen funda
mentalistische islamitische beweging in
Marokko. De bevolking die voor het groot
ste deel uit Soennietenmoslems bestaat,
erkent Hassan zowel als politiek als reli
gieus leider. Er is geen openlijk verzet
tegen de koning of de Marokkaanse mo
narchie, eveneens stemt het grootste deel
van de bevolking in met de annexatie van
de voormalige Spaanse kolonie die in 1976
plaatsvond.
Alle Marokkaanse politieke partijen,
waaronder ook de kleine communistische
partij, steunen het beleid van de koning
ten aanzien van de Sahara en zijn mening
dat Marokko het betwiste gebied dat rijk
is aan mineralen tot iedere prijs moet
behouden.
De kosten van de oorlog zijn aanzienlijk.
Westerse diplomaten schatten dat de
guerrilla tegen de door Algerije gesteunde
onafhankelijkheidsbeweging Polisatio
Marokko op het moment meer dan twee
moljoen gulden per dag kost, dat betekent
oorlog dwingt
tot soberheid
een belangrijke olie-exporteur en ont
vangt het land militaire en andere hulp
van de Sovjet-Unie.
De Franse regering probeert een ont
moeting te arrangeren tussen Hassan en
de nieuwe Algerijnse president Benjedid
Chadli, in de hoop dat zij willen onderhan
delen over een regeling voor het kostbare
conflict.
De koning staat onder druk van zijn
economische adviseurs die een dergelijke
regeling voorstaan en hij heeft aan de
Algerijnen laten doorschemeren dat hij
bereid is ieder mogelijk compromis te
bespreken, behalve het opgeven van de
Marokkaanse soevereiniteit over de
Sahara.
Ondertussen probeert de Marokkaanse
regering met gering resultaat het hoofd te
bieden aan de binnenlandse druk door de
wijdverbreide stakingen, de inflatie en de
werkeloosheid.
Afgezien van de onrust in de industrie,
is de regering de afgelopen tijd ook gecon
fronteerd geweest met stakingen of drei
gementen tot stakingen van onderwijsper
soneel, studenten, ambtenaren bij de pos
terijen en de spoorwegen, bankemployees
en de duizenden arbeiders in de belan
grijkste haven van het land, Casablanca.
Uit goed ingelichte bronnen is verno
men dat door stakingen dit jaar al meer
manuren verloren zijn gegaan dan door
werkonderbreking in heel 1978. De golf
van stakingen is ook groter geworden
door een breuk in de vakbeweging, door
dat de twistende partijen door het aanne
men van een militante houding aanhan
gers proberen te winnen.
-
SPOORWEG
