ACHTERGELATEN
STELLINGEN
Zuid-Afrika verliest
Wetsvoorstel
n
tegen verjaring
nazi-misdaden
Kosigin: China
bedriegt wereld
vliegtuig bij aanval
achtergrond
Vliegtuig stort
neer in Peking:
200 doden
„REDELIJK OP ORDE”
Inmiddels 48 doodvonnissen in Iran
it
Parlementariërs
Aanbod Indonesië
Rijnstaten bijeen
door VN aanvaard
In Zuid-Afrika 175
mensen opgehangen
Uitbreiding strijd
in Afghanistan
Wegblokkade door
staalarbeiders
■rJM
I
Kale berg
Melkwijk
Coïncidentie
Miljoen gulden
DONDERDAG
1 5
BINNEN- EN BUITENLAND
MAART
19 7 9
nk
(Van onze redactie buitenland)
rd
ral
Zuid-Libanon van het Franse
detachement.
rd
kOlKBBEI
irt
int
ng
uni
>or-
nis-
'ga-
eld-
bij
aag
irie
>nt-
iMj
HARIS. Met een korte ra-
diomelding aan de staf van
Unifil: „Have just taken over
from French bat”, is het Ne
derlandse detachement gister
middag om zes uur zijn taak
begonnen in Libanon. De
overdracht was daarmee een
feit. Verder kwam geen cere
monieel te pas bij de overna
me door het bataljon van luite-
nant-kolonel A. Lensink van
de verantwoordelijkheid over
de veiligheid van een deel van
9
Nederlands bataljon neemt
commando over van Fransen
Bataljonscommandant Lensink zei gis-
Reeks executies
zet zich voort
Figueiredo?
Hoe democratisch is
(Van onze redactie buitenland)
•I;
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiii
T
tnjfel g
door Nico Scheepmaker^
WINDHOEK (AP/Reuter/UPI). De Zuidafrikaanse luchtmacht heeft gisteren een
vliegtuig verloren tijdens een aanval van de Namibische guerrillabeweging SWAPO in
het zuiden van Angola.
Het militaire opperbevel in Windhoek
heeft dit gisteren bekend gemaakt. Men
neemt aan dat de twee inzittenden van het
toestel het leven hebben verloren. Het is
niet bekend of het toestel is neergeschoten
of dat het is verongelukt.
Apgola heeft Zuid-Afrika er gisteren
van beschuldigd napalm te gebruiken bij
de aanvallen in het zuiden van het land.
De regering in Loeanda gaf een verkla
ring uit waarin stond dat Zuidafrikaanse
strijdkrachten gisteren tot zeventien kilo
meter op Angolees grondgebied waren
doorgedrongen terwijl mirage-bommen-
werpers het gebied met napalmbommen
bestookten.
De Zuidafrikaanse minister van Buiten
landse Zaken, Botha, heeft gisteren ge
zegd dat hij bereid is zijn land te vertegen
woordigen bij de hernieuwde gesprekken
over de toekomst van Namibië die volgen
de week bij de Verenigde Naties in New
(Van onze redactie buitenland)
PEKING. Naar mededelingen
van een Japans persbureau en de
Franse radio, heeft een ongeluk met
een Chinees militair vliegtuig aan on
geveer 200 mensen het leven gekost.
Het ongeluk gebeurde in de buurt van
de Chinese hoofdstad Peking. Het toestel
stortte volgens ooggetuigen neer op een
fabriek. Twee gebouwen hiervan werden
vrijwel geheel vernield, waarna het toestel
op een derde fabrieksgebouw ontplofte.
Het ver ongelukte toestel zou een „Tri
dent" van Britse makelij zijn. De militaire
voorlichting in Peking heeft met klem
ontkend dat zich een vliegtuigongeluk
heeft voorgedaan.
BONN (Reuter). In totaal 215 sociaal
democratische en liberale leden van de
Bondsdag (de Westduitse Tweede Kamer)
hebben gisteren een wetsvoorstel inge
diend, waarin de verjaringstermijn (30
jaar) van oorlogsmisdaden wordt afge
schaft. Vóór eind juni moet er over ge
stemd worden.
Als dit voorstel niet wordt aangenomen,
verjaren door de nazi’s gepleegde oorlogs
misdaden per 31 december 1979.
Ongeveer 30 leden van de oppositionele
CDU hebben steun toegezegd. Wil het
voorstel aangenomen worden, dan zijn
250 stemmen nodig.
York beginnen. Botha zei dat de gesprek
ken dan wel een nuttig doel moeten die
nen en voegde daar aan toe dat hij niet
inzag hoe dit zou kunnen.
De vice-president van de SWAPO heeft
gisteren in een interview voor de Zambi-
aanse televisie verklaard niet naar New
York te zullen gaan tenzij de vijf Westerse
landen die het initiatief tot heropening
van de gesprekken hebben genomen kun
nen garanderen dat er geen NAVO-troe-
pen zullen worden opgenomen in de VN-
vredesmacht in Namibië.
De Nederlandse militairen uit Zuidla-
ren hebben inmiddels alle stellingen be
trokken, die de Fransen verlieten en zul
len deze het komende jaar blijven be
mannen.
ter het totalitaire regime willen af
zwakken. Hij heeft de censuur voor de
pers (echter niet voor radio en televi
sie) opgeheven en de wet op de uitzon
deringstoestand, die de autoriteiten in
staat stelt iedere burger zonder opgaaf
van redenen de politieke rechten maxi
maal tien jaar te ontzeggen (een be
voegdheid waarvan in 4682 gevallen
gebruik werd gemaakt), afgeschaft.
Joao Baptista de Figueiredo (rechts), de nieuwe president van Brazilië, drukt de hand van
zijn voorganger generaal Ernesto Geisel.
men de oprechtheid van zijn democra
tiseringsplannen peilen. „We zullen al
le straffen kwijtschelden, ongeacht of
ze werden uitgesproken tegen linkse of
rechtse figuren”, verklaarde hij, „maar
we zullen geen amnestie verlenen aan
moordenaars, ontvoerders of overval
lers”.
Bij langdurige beschietingen in Zuid-
Libanon zijn dinsdag overigens vier bur
gers gedood en elf gewond geraakt. Meer
dan 45 huizen in verschillende dorpjes
werden ernstig beschadigd. Dit heeft het
Palestijnse Nieuw Agentschap (WAFA)
gisteren meegedeeld.
Volgens een kapitein van de PLO probe
ren de Israeli’s met hun beschietingen de
bevolking op de vlucht te jagen naar het
noorden „opdat ze later dit gebied kunnen
veroveren”. De beschietingen werden uit
gevoerd over het Unifilgebied van Nepale-
zen en Noren heen.
De vroegere gouverneur van Rio Gran
de do Sul en zwager van ex-president
Joao Goulart, Leonel Brizola, die diens
Arbeiderspartij mocht reorganiseren,
rekent echter op zijn terugkeer uiter
lijk in april.
Het nauwelijks functionerende „par
lementaire” tweepartijenstelsel wordt
laten. In militaire kringen verzet men
zich tegen hun rehabilitatie. Ook wil
men de terugkeer van communistenlei
der Luiz Carlos Prestes tegenhouden.
Over hun gelijk valt niet te twisten. De
meesten van hen verdienen het mini
mumloon, dat in de voornaamste ste
den 140 gulden per maand bedraagt.
herzien. De nieuwe president heeft zich
uitgesproken vóór „solide, authentie
ke, nationalistische partijen” (gespro
ken wordt over vier officieel te erken
nen partijen).
Een betere benaming is echter „we
reldwijd opportunisme”.
Het
van
schreven worden”. En ook: „Het is
mededeling die het hem doet, niet
werkelijkheid zoals die zou zijn als
mededeling waar was”.
De Amsterdamse eigenaar had de atlas
voor een luttel bedrag in België, tijdens
een kampeertocht, gekocht. De vraag, in
het boek gesteld, hoe je aan een miljoen
kunt komen, was hiermee dus opgelost:
„Er zijn meer manieren om aan geld te
komen dan een melkwijk”.
laar
aon-
igen
ien)
leze
‘ige-
ifor-
hun
gen,
?un-
ren
oor
oor
ien-
lijk
ter-
itra
aald
ritte
inje
Bij Geisels vrienden in de legertop
viel Baptista’s benoeming niet in goede
aarde. Het werd de Braziliaanse presi
dent kwalijk genomen dat hij zijn op
volger lanceerde zonder de mening van
alle generaals te peilen. Geisel zou ech-
Voorzitter van de conferentie is hef Eer
ste Kamerlid De Koster, tevens voorzitter
van de assemblee van de Raad van Euro
pa. De Nederlandse deelnemers aan de
conferentie hopen dat deze zal uitmonden
in een verzoek aan het Franse parlement
het verdrag goed te keuren dat onder
meer lozing van zout uit de Franse kali-
mijnen in de Rijn moet beperken.
ibat
i en
>aar
■ms-
dag
aan
gis-
om-
ster-
dag
Hen
den
'ijk-
dat
iwo-
i of
iing
die
em-
s is.
Van
dag
sha-
atie
lad-
eer-
aris
A.
de
ird.
ich-
ten L
lan-
eze 1
ter- i
Uit de omvang waarmee hij „de man
nen van gisteren” weer accepteert, wil
Het zwakke punt vormt hierbij de
kwestie van de meer dan 1000 voorna
melijk marxistische officieren die na
de omwenteling in 1964 werden vrijge-
Indonesië heeft een eiland op zeventig
kilometer ten zuidwesten van Singapore
aangeboden. De hoge commissaris was
gevraagd het verblijf van de vluchtelin
gen te betalen en voor hun uiteindelijke
bestemming te zorgen.
iiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
revolutionaire islamitische rechtbank ge
leid. Hij moet zich verantwoorden voor
„het ruineren” van landbouw en indu
strie, „waardoor een sfeer van corruptie
kon ontstaan”. Hoveida werd al vorig jaar
nog onder het bewind van de sjah
gearresteerd. De Iraanse minister van
Buitenlandse Zaken, Karim Sandjabi,
heeft volgens dezelfde kringen in Teheran
Het meest urgente probleem echter
waarmee de nieuwe Braziliaanse lei
der wordt geconfronteerd is de slechte
economische toestand. De inflatie van
meer dan 40 procent, de schuld aan het
buitenland van 41 miljard dollar en
vooral de onrechtvaardige inkomens
verdeling kunnen tot uitbarstingen
leiden.
Hoewel stakingen verboden zijn, was
er de laatste tijd een hausse aan
stiptheidsacties, van buschauffeurs tot
aan filmoperateurs en vuilnismannen.
Hoogste tijd voor een waar gebeurd
verhaal, dat ik op twee tijdstippen kan
laten beginnen: op dinsdagnamiddag,
twee dagen geleden dus, of in 1961, toen
bij uitgever Geert van Oorschot de kam-
peerroman „Nacht op de kale berg” van
Karei van het Reve verscheen. Laat ik
beginnen bij eergisteren. David, de zoon
van Karei van het Reve (wiens Huizinga-
rede tegen de literatuurwetenschap, opla
ge 3000 exemplaren, nu geheel uitver
kocht is en een tweede druk tegemoet
gaat), was bij Van Oorschot langs geweest
en had daar gezien dat er een tweede
druk, na achttien jaar!, van „Nacht op de
kale berg” op het punt van verschijnen
stond. Dat was dus goed nieuws. Na enke
le weken geen televisie te hebben geke
ken, zetten de Reves die dinsdagavond de
televisie aan om in het journaal de góede
afloop van Carters reis naar het Midden
oosten te kunnen zien, toen.
(Van onze redactie buitenland)
KAAPSTAD. In Zuid-Afrika zijn
sinds 1 juli 1976 175 mensen opgehangen
na tot de strop te zijn veroordeeld. Op vier
na waren het allen zwarte Zuidafrikanen.
Dit heeft minister Kruger van Justitie
gisteren meegedeeld op vragen van de
Zuidafrikaanse oppositie.
(Van onze redactie buitenland)
TEHERAN. Gisteren zijn in Iran een
generaal en vier politiemannen van het
bewind van de sjah doodgeschoten. Het
aantal op last van islamitische revolutio
naire rechtbanken gevelde doodvonnis
sen bedraagt nu 48.
De terechtgestelde generaal Ghaffari-
an, bevelhebber van een gepantserde bri
gade in de garnizoensplaats Dezful, was
de vijftiende topofficier die het leven liet
voor een vuurpeloton sinds het begin van
de Iraanse revolutiei.
Drie van de vijf doodvonnissen werden
voltrokken in Dezful, waar kort voor het
vertrek van de sjah naar het buitenland
militairen hardhandig optraden tegen ari-
ti-sjahbetogers. Daarbij vielen aan de
kant van de betogers enkele tientallen
doden.
Volgens goed ingelichte kringen in de
hoofdstad Teheran is inmiddels Amir Ab
bas Hoveida, die van 1963 tot 1977 minis
ter-president van Iran is geweest, voor een
We laten het boek nu even voor wat het
is, en verdiepen ons in een ander gezin van
man, vrouw en zoon, die ook uit kamperen
I gingen in de Ardennen. De zoon had
„Nacht op de kale berg” gelezen, vond dat
een erg aardig boek, en wilde daarom per
se naai' dat kampeerterrein bij Waulsort.
Sterker nog, hij wilde er niet alleen maar
even langs rijden, maar hij wou er ook een
nacht, of twee nachten, blijven kamperen,
om ook de in het boek beschreven omge
ving te kunnen verkennen. Met tegenzin
gaven zijn ouders aan dat verlangen toe.
De man verveelde zich daar echter, en
ging in Dinant en de omringende dorpen
bij antiquariaten naar oude prenten van
Amsterdam zoeken. Hij stuitte bij zijn
speurtocht op een oude atlas die er inte
ressant uitzag, en die hij voor een bedrag
van tussen de duizend en tweeduizend
gulden kocht. Dat was zo’n twaalf jaar
geleden. Een paar jaar later liep deze
verzamelaar, de heer T. S. Varekamp uit
Amsterdam, op de een of andere receptie
Karei van het Reve tegen het lijf. Hij
vertelde hem, dank zij welke coïncidentie
(zie ook de eerste regel van „Nacht op de
kale berg”) hij de eigenaar was geworden
van een oude, zeer interessante atlas, en
hij bedankte Van het Reve alsnog voor het
schrijven van dat boek. „Graag gedaan”,
zal Van het Reve hebben geantwoord.
Maar ik geloof dat ik nu beter even kan
terugschakelen naar 1961, toen „Nacht op
de kale berg” verscheen, waarvan het
eerste hoofdstuk, getiteld „Wie gaat er
mee kamperen”, met de volgende zin be
gint: „Men spreekt wel van coïncidentie”.
In het boek beschrijft de auteur hoe hij
met vrouw en kinderen in een 2cv, kente
ken AG 92-31, naar een aanbevolen kam
peerterrein bij het dorpje Waulsort in de
Ardennen rijdt. Waulsort, zo wordt ons
gemeld, ligt op ongeveer tien kilometer
van Dinant stroomopwaarts aan de Maas.
In hoofdstuk III, „Nacht op de kale
berg” geheten, rijdt de schrijver met een
gastheer van Dinant naar Waulsort. Zij
komen te spreken over coïncidenties ofte
wel het toeval, waarbij de gastheer op een
gegeven moment opmerkt: „Jij maakt de
fout die bijna iedereen maakt. Je denkt
dat de dingen die in werkelijkheid grote
indrük maken dat ook doen als ze be
de
de
de
Dezelfde Van het Reve zette eergister
avond, kort nadat hij van zijn zoon ge
hoord had dat er na achttien jaar een
tweede druk van „Nacht op de kale berg”
zou verschijnen, de TV aan om Carter,
Sadat en Begin op het scherm te zien.
Behalve dat, zag hij ook beelden van een
veiling bij Sotheby in Londen, waar een
antieke atlas van de 16e eeuwse kaartma-
ker Gerardus Mercator voor de record-
prijs van 1,4 miljoen gulden werd geveild.
Geheel in strijd met deze bewering ver
stevigt China zijn greep op het buurland,
aldus de Russische regeringsleider. De
Indiase minister van Buitenlandse Zaken,
Vajpayee, heeft gezegd dat zijn land en de
Sovjet-Unie het volledig eens zijn ten aan
zien van de kwestie-Vietnam. China moet
De 61-jarige generaal Joao Baptista
de Figueiredo heeft vandaag het met
10.000 gulden in de maand gehonoreer
de presidentschap van Brazilië aan
vaard. Baptista de Figueiredo is de
vijfde militaire leider van Brazilië
sinds de staatsgreep van 1964 en was
onder zijn voorganger generaal Ernes
to Geisel jarenlang hoofd van de Brazi
liaanse geheime dienst.
PESJAWAR (AFP). De strijd in Af
ghanistan tussen opstandige moslems en
regeringstroepen heeft zich uitgebreid, zo
wordt door het Nationale Bevrijdings-
front meegedeeld.
Dit front riep de moslems op tot een
„heilige oorlog” tegen het bewind in Af
ghanistan. De strijd concentreerde zich in
de eerste dagen vooral in het noordoosten
van het land, maar volgens de rebellen
wordt nu langs een front van tachtig kilo
meter in het gehele oostelijke deel van
Afghanistan gevochten.
Een 900 man tellend onderdeel van het
regeringsleger zou zich in het noorden van
het land hebben overgegeven aan de op
standelingen. Het bevrijdingsfront
spreekt verder van bombardementen
door het leger op twee dorpen waarbij
veel vrouwen en kinderen om het leven
zouden zijn gekomen.
De metaalarbeiders voeren een, grote
campagne waarin zij betogen, dat een
gezin van vier personen zelfs niet van
het viervoudige van dit bedrag kan
bestaan.
an-
gen
uni
leef
um
of
ige-
gde I
ind
als
en
de
ran
ko-
500
vij-
Israelische straaljagers zijn zowel dins
dag als gisteren boven Libanees grondge
bied gesignaleerd. Dinsdag vlogen ze vrij
laag over Beiroet en Damour. De laatste
stad werd ook beschoten vanuit zee door
enkele Israëlische kanonneerboten, zo
meldde WAFA. Er zouden hierbij geen
doden en gewonden zijn gevallen.
zich on voor waardelijk terugtrekken, al
dus de Indiase minister.
Deskundigen in Bangkok hebben giste
ren gezegd dat de Chinese troepen in
Vietnam hun terugtocht voortzetten. Er
zou echter nog steeds fel worden gevoch
ten, met name rond de stad Lao Cai
Volgens berichten hebben de Vietnamese
troepen de stad weer in handen.
De Vietnamese overheid heeft gisteren
meegedeeld dat bejaarden en kinderen uit
de hoofdstad Hanoi zijn geëvacueerd in
het kader van de algemene mobilisatie die
vorige week werd afgekondigd. Volgens
een mededeling van radio-Hanoi zijn
overal in de stad loopgraven gemaakt en
is de bevolking bewapend.
In Hanoi is gisteren officieel bekend
gemaakt dat de „Commissie voor onder
zoek naar de Amerikaanse oorlogsmisda
den” is ontbonden en vervangen door een
nieuwe commissie die zich bezig zal hou
den met „de oorlog en de agressie van de
Chinese expansionisten en hegemonisten.
De Fransen hebben gisteren het meren
deel van hun materieel aan boord ge
bracht van twee vrachtschepen, die voor
de kust van Naqoura voor anker waren
gegaan. Met pontons en helikopters wer
den trucks, verkenningsvoertuigen en
jeeps van de kust naar de schepen ge
bracht. In de loop van vandaag hebben de
schepen met 180 voertuigen en ruim 600
militairen aan boord koers gezet naar
Marseille.
gisteren zijn ontslag aangeboden aan pre
mier Bazargan.
De regering ontkent dit overigens.
Sandjabi zou slechts sinds enige dagen
ziek zijn.
Uit de Iraanse provincie Koerdistan zijn
gisteren weer nieuwe gevechten gemeld.
Vijfhonderd gewapende mannen zouden
een kazerne hebben aangevallen.
Van bijzonder belang is de Brazili
aanse buitenlandse politiek. De vroe
gere minister van Buitenlandse Zaken
en huidige ambassadeur in Londen,
Roberto Campos, was voorstander van
de „traditionele” koers. Deze is geba
seerd op nauwe samenwerking met de
Verenigde Staten, West-Europa en Is
rael. De nieuwe politiek van de tot op
heden fungerende minister van Bui
tenlandse Zaken, Azeredo da Silvera
en zijn opvolger, Ramiro Saraiva Gu-
erreiro wordt officieel betiteld als een
van „pragmatische samenwerking”.
(Van onze redactie buitenland)
DENAIN. Staalarbeiders in het
Noordfranse Denain hebben gisteravond
blokkades opgeworpen op wegen en
spoorlijnen in die stad, uit protest tegen
het dreigend ontslag van bijna 6000 col
lega’s.
ster
tan-
we-
een
het
dat
3rd.
tot
de
nen
oor
en
nen
Om het „herstel” van deze en andere
rechtsverkrachtingen draait de
belangrijkste discussie bij de ambt
saanvaarding van de nieuwe president.
teren in Haris, dat de Fransen hun basis
„redelijk op orde” hebben achtergelaten.
Kolonel Ysjassens, verantwoordelijk man
voor de Nederlanders, verklaarde dat alle
Nederlandse commandanten, staf-officie-
ren en compagnie-commandanten dins
dag door de Fransen uitvoerig zijn inge
licht. Zo werd precies aangeduid waar
zich in het gebied infiltraties kunnen voor
doen en waar „gewapende elementen"
aanwezig zijn’.
JAKARTA (AFP). De hoge commis
saris voor de vluchtelingen van de Vere
nigde Naties heeft het Indonesische aan
bod aangenomen om een eiland in de
Indonesische archipel te gebruiken als
opvangs- en doorgangscentrum voor
vluchtelingen uit Indo-China, zo is van
officiële zijde in Jakarta vernomen.
Houdt u deze gedachten even in uw
achterhoofd bij het lezen van de rest van
dit verhaal. Achter in de auto zit de twin
tigjarige Maartje Draak, en op een gege
ven ogen blik, (ik sla veel over) vragen de
beide heren of Maartje met een van hen
zou willen trouwen als zij een miljoen
gulden zouden bezitten. In hoofdstuk IV,
..Millioenenstudiën”, wordt dan gepraat
over de vraag hoe je, als je niets bezit, aan
een miljoen kunt komen. Enkele citaten:
„Van alle dingen die de mens najaagt, is
rijkdom het makkelijkst te bereiken.
Macht, roem, geluk, wijsheid, tevreden
heid, geleerdheid zijn veel moeilijker te
verwerven". En: „Iemand die zich als le
vensdoel het verwerven van grote rijk
dom stelt en al het andere aan dat doel
ondergeschikt maakt, die bereikt dat doel
ook wel”. En: „Er heeft eens iemand ge
zegd dat de enige zekere manier om aan
geld te komen is: er voortdurend en drin
gend om vragen”. En: „Er zijn meer ma
nieren om aan geld te komen dan een
melkwijk”.
De Nederlandse Libanongangers heb
ben in de VN-bufferzone in Zuid-Libanon
vier buren: te weten Fidji, Senetal, Nige
ria en Ierland. De Libanese bevolking in
het zuiden schijnt langzamerhand best
ingenomen te zijn met de soldaten uit het
noorden van West-Europa. In verschillen
de dorpjes in het Nederlandse „vak” zijn
bordjes te vinden met het opschrift: „Hol-
landia achlan wa sahlan”, wat zoveel bete
kent als: „Nederland is van harte
welkom”.
NEW DEHLI-BANGKOK (AP
DPA/Reuter). De premier van de
Sovjet-Unie, Kosigin, heeft gisteren
tijdens de laatste dag van zijn bezoek
aan India gezegd dat China de wereld
heeft bedrogen door te beweren dat
het zijn legers uit Vietnam terug zou
trekken.
STRAATSBURG (ANP). Parle
mentsleden uit Nederland, Frankrijk,
West-Duitsland, Zwitserland ën Luxem
burg komen op 29 en 30 mei in Straats
burg bijeen voor de tweede parlementaire
Rijnconferentie.
i
I
