Staatssecretaris De Graaf:
’n Ei hoort erbij
CNV: voortgangsnota
van opvatting
Kok pleit voor
meer eenheid
België wil
stookolie
rantsoeneren
Over middellange periode
SER wil adviseren
over ter mijn beleid
sprong in het duister
Politicus wil toezicht van volk
ontslagen bij
Wegvervoer drie
percent duurder
Singapore Airlines
koopt luchtbussen
Onrust bij Philips
in Winschoten
„Geen gedwongen
Stork-Hengelo”
f
F J
23
WOENSDAG
APRIL
ECONOMIE
19 7 9
om-
iatie
men
jere
met
nen.
aka-
een
a in
5 en
gen
en
lan-
ezig
/oor
Hen
reid
?nd.
/oor
BREDA (ANP). Staatsse
cretaris De Graaf (Sociale Za
ken) heeft vandaag een beroep
na
zor
gen
i de
ASB
AD
949
nde
zijn
gedaan op de leiding van het
Nederlandse bedrijfsleven om
te helpen het ziekteverzuim in
ons land terug te dringen. Vol
gens De Graaf moet dit gebeu
ren door middel van verbete
ring van het arbeidsklimaat,
in alle opzichten.
F O A
(ADVERTENTIE)
Bedrijven moeten helpen
bij terugdringen verzuim
jge-
hulp aan Indonesië
Er zijn volgens De Graaf echter ook
andere, minder makkelijk meetbare kos
ten: bedrijfskosten zoals verstoring van
de bedrijfsvoering, kosten van begelei
ding en kosten van aanvullend loon, ziek-
tewetpremies en dergelijke.
Voor de werknemer zijn er dan nog
kosten, die niet financieel van aard zijn,
maar wel zwaar kunnen wegen, zoals aan
passing in het bedrijf en belemmering van
carrièrekansen
Volgens De Graaf is in de periode 1955-
1975 het aantal door ziekte verzuimde
werkdagen verdubbeld. In 1975 werd door
alle werknemers samen tien percent van
alle dagen wegens ziekte verzuimd. In dat
jaar werden krachtens ziektewet en WAO
respectievelijk 4,5 miljard en 5,4 miljard
gulden uitbetaald.
JAKARTA. Dertig percent van de voor Indonesische projecten bestemde buiten
landse kredieten blijft onderweg steken, zo meent de vice-voorzitter van het Indonesi
sche parlement, Masjuri. Dat komt volgens hem door „onfatsoenlijk gebruik van de
leningen door degenen die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van ontwikkelings
projecten”.
Deze stijging van het ziekteverzuim is
volgens De Graaf in strijd met het beeld
van de Nederlandse gezondheidstoestand,
dat steeds gunstiger wordt. Volgens De
Graaf is het echter niet zo dat werkne-
WINSCHOTEN (ANP). Bij de Pers
glasfabriek van Philips in Winschoten zijn
de werknemers (385) ongerust over het
voortbestaan van het bedrijf. Er worden
onderdelen voor zwart-wit-televisies ge
maakt en men is bang dat niet tijdig kan
worden overgeschakeld naar kleuren-tv’s.
In een open brief schrijven de gekozen
leden van de ondernemingsraad dat zij
bang zijn dat de concemleiding de pro-
duktie wil overhevelen naar de fabriek in
Aken in Duitsland. De gekozen leden vin
den dat Philips de zaak moet bespreken
met de centrale ondernemingsraad van
het concern.
Masjuri verklaarde dat het Indonesi
sche parlement zich daarover ernstig zor
genmaakt. Hij acht het noodzakelijk dat
Die eerste drie toesteUen zullen in april
1981 worden afgeleverd. Met de bestelling
van deze luchtussen is, inclusief reserve
onderdelen en materieel, een bedrag van
310 miljoen Amerikaanse dollar gemoeid.
Bij de produktie van dit toestel is Fokker
betrokken. Het bedrijf is lid van het Euro- -
pese consortium dat Airbussen bouwt.
De nieuwe vliegtuigen, die plaats bieden
aan 246 passagiers, zullen worden ingezet
op de Zuidoostaziatische routes.
Naar verwachting zal Singapore Airli
nes nog dit jaar vluchten op de Volksrepu
bliek China gaan uitvoeren. Singapore
Airlines heeft rechten gekregen op drie
Chinese bestemmingen, Peking, Chang-
hai en Kanton te gaan vliegen. Deze vluch
ten zullen voorlopig worden uitgevoerd
met Boeing-707 vliegtuigen. Vanuit Ne
derland kunnen deze Chinese bestemmin
gen worden bereikt via Singapore.
SCHIPHOL (ANP). De lucht
vaartmaatschappij Singapore Airli
nes heeft bij Airbus-industrie een or
der geplaatst voor de levering van zes
vliegtuigen van het type Airbus A-
300-B4, daarnaast heeft de maat
schappij een optie op nog eens twee
van deze vliegtuigen genomen. Dit
heeft een woordvoerder van Singapo
re Airlines in Nederland meegedeeld.
loosheid, sociaal isolement en vervreem
ding”. Hij vindt dat de Nederlandse mana
gers meer oog moeten krijgen voor het
welzijn en de ontplooiing van de werkne
mer in verband met zijn arbeid.
Volgens De Graaf kan hoog verzuim
vaak wijzen op fouten in de bedrijfsorga
nisatie, op slechte werkomstandigheden
(vuil, lawaaiig) of op onvoldoende inhoud
van het werk. Aanpak van het ziektever
zuim door hier wat aan te doen, noemde
De Graaf „premiëring van gezondheid”.
De bewindsman zei in een toespraak tot
ondernemers in Breda dat de laatste jaren
de stijging van de uitkeringen wegens
ziekteverzuim (zietewet en WAO) is geste
gen tot ongeveer een kwart van alle voor
de Nederlandse sociale verzekeringen uit
gekeerde bedragen. In andere cijfers: on-
BRUSSEL (ANP). België gaat
hoogstwaarschijnlijk een rantsoenering
invoeren voor vloeibare brandstof die ge
zinnen gebruiken voor verwarming en
dergelijke. Elk gezin zal per kwartaal
tachtig percent van de brandstof krijgen
die het het vorig jaar gebruikte. Dat is^en
van de punten uit een Belgisch energie-
besparingsprogramma, waarvan onder
delen gisteren in Brussel zijn uitgelekt. De
Belgische ministerraad zou het geheel van
de plannen op zijn eerstvolgende bijeen
komst bepsreken.
De Belgische plannen berusten op het
besluit van het Internationale Energiebu-
reau (IAE) te Parijs, waar ongeveer twin
tig westerse industrielanden een aantal
weken geleden besloten vijf percent van
hun energieverbruik van dn jaar te bespa»
het volk directe toezicht houdt op de be
steding van de buitenlandse kredieten.
„Als mensen zien dat ontwikkelingspro
jecten niet volgens de juiste weg worden
gerealiseerd, moeten zij dat aan het parle
ment rapporteren of aan de kranten door
geven”, zo meent Jasjuri. Gevraagd naar
zijn mening over de lening van 2,775 mil
joen dollar van de intergouvernementele
groep voor Indonesië (IGGI) een con
sortium van twaalf rijke landen dat de
ontwikkelingshulp aan Indonesië coördi
neert en dat vorige week in Amsterdam
bijeen is geweest zei Masjuri dat die
lening „op gepaste wijze wordt gebruikt
voor goede projecten”.
De vice-parlementsvoorzitter reageerde
met bovenstaande opmerkingen op een
verklaring van Soemarlm, de waarne
mend voorzitter van de Bappenas, het
Indonesische economische planbureau.
Soemarlin verklaarde dat onder de oude
orde (het bewind van Soekarno) het geld
werd gebruikt voor wat hij noemde on-
produktieve projecten. In dat verband
noemde hij onder andere de Jattiluhur-
dam en het sportstadion van Senajan.
De nieuwe orde (het bewind van Soe-
harto) heeft volgens Soemarlin daarente
gen de buitenlandse kredieten aangewend
voor produktieve projecten. Masjuri ant-
mers zich tegenwoordig te snel of op on
juiste gronden ziek melden.
Hij wijst op een aantal oorzaken in de
maatschappelijke en medische sfeer,
waardoor de werknemers, in het bijzon
der de jongere, zich eerder ziek melden
dan vroeger. Men heeft tegenwoordig
meer belangstelling voor zijn eigen ge
zondheid. Bovendien vindt men arbeid
een minder absolute waarde dan vroeger.
Maar ook medische ontwikkelingen lei
den tot meer ziekmeldingen. De onder
zoeksmethoden zijn veel verfijnder, zodat
vaak aandoeningen worden opgespoord,
die men vroeger niet kon vinden. Ook
komen werknemers soms later terug in
het arbeidsproces dan nodig is, omdat het
overleg tussen de verschillende betrokken
artsen niet vlekkeloos is.
Maar, zegt De Graaf, van groot belang is
de groep bedrijfsfactoren, die van invloed
zijn op het ziekteverzuim. De werknemers
van nu stellen hogere eisen aan hun werk
en de werkomgeving dan vroeger het ge
val was. De Graaf pleitte dan ook voor
„humanisering van de arbeid” in de ruim
ste zin van het woord, in de strijd tegen
het dure ziekteverzuim.
UTRECHT (ANP). De industriebon
den FNV hebben een dringend beroep op
minister Albeda (Sociale Zaken) gedaan
om te voorkomen dat er bij de sluiting van
de Stork Gieterij in Hengelo gedwongen
- ontslagen zullen vallen.
De industriebonden FNV schrijven de
i minister met verontwaardiging kennis te
hebben genomen van het besluit van het
kabinet om geen verdere steun te ver
strekken aan de Gieterij waar nu nog 125
man werken. Nu het kabinetsbesluit door
de Tweede Kamer niet is afgewezen „rest
ons slechts de sluiting van dit bedrijf zo te
laten plaatsvinden dat de schade voor de
betrokken werknemers tot een minimum
blijft beperkt”, aldus de bonden.
De industriebonden FNV constateren
dat het ministerie van Sociale Zaken tot
nu geen of onvoldoende activiteiten heeft
ontplooid om de gevolgen voor de werkne
mers zo veel mogelijk te verzachten. De
bonden willen dat het ministerie tal van
maatregelen treft om de werknemers aan
een nieuwe passende werkkring te helpen.
Zo moet in de regio Twente een verplichte
vacaturemelding komen, in de Gieterij
moet een vacaturebank komen en er moet
veel aandacht worden besteed aan de
(om)scholingsmogelijkheden. Verder
moet aan het moederbedrijf VMF-Stork
geld beschikbaar worden gesteld, zodat
de werknemers vanuit hun dienstbetrek
king kunnen worden bemiddeld.
aantal werklozen meldt, doen het CNV
concluderen dat ook Bestek ’81 niet het
juiste antwoord is. Bovendien worden, zo
zegt het CNV, in dit vage werkstuk ver
dergaande maatregelen aangekondigd die
niet beoordeeld kunnen worden omdat ze
niet zijn uitgewerkt. De voortgangsnota is
dan ook een sprong in het duister met als
enige zekerheid dat de zwakken in de
samenleving een kans lopen onevenredig
veel te moeten bijdragen, aldus het CNV
in het verbondsblad De Gids. Als voor
beeld wordt genoemd de nieuwe poging
van het kabinet om in de gezondheidszorg
een eigen bijdrage in te voeren, een zaak
waar het CNV zich „sterk” tegen verzet.
Ook is het CNV tegen de plannen van
het kabinet, de sociale uitkeringen per 1
juli opnieuw te korten.
Het CNV heeft voorts bezwaren tegen
het plan van het kabinet om gedeeltelijk
arbeidsongeschikten moeilijker dan tot
nu toe in aanmerking te laten komen voor
een volledige WAO-uitkering. Het CNV
vindt dat ze recht hebben op een volledige
WAO-uitkering omdat gedeeltelijk
arbeidsongeschikten een veel kleinere
kans op werk hebben.
Dat schrijft het dagelijks bestuur van de
SER in een notitie aan de raad die het in
zijn vergadering van 20 april zal behande
len. In het jaar streefdatum juni uit te
brengen advies zal, aldus het dagelijks
bestuur, het volgende moeten worden na
gegaan:
in hoeverre stemmen de korte-ter-
mijnontwikkelingen overeen komen met
de ramingen voor de middellange termijn
en welke gevolgen voor het beleid uit
eventuele afwijkingen voortvloeien. Ook
kan worden nagegaan of de uitgangspun
ten in de ramingen van de centraal-econo-
mische commissie nog juist zijn;
zet de trend in de collectieve sector en
de marktsector die de SER signaleerde in
zijn advies over de omvang en groei van
de collectieve sector zich voort?
hoe ontwikkelt het Nederlandse
marktaandeel zich in de wereldeconomie?
adviseren over arbeidstijdverkorting;
hoe verhouden de ontwikkelingen in
ons land zich ten opzichte van het buiten
land.
Dit rapport zal gebaseerd zijn op gege
vens van onder andere de SER-commissie
van economische deskundigen en zal zich
beperken tot globale analyse en beoorde
ling. Het wordt voorbereid door een werk
groep uit de SER-commissie ontwikkeling
nationale economie.
Waar het betreft het volgend jaar uit te
brengen advies zal nu al een aanzet moe
ten worden gegeven voor een aantal stu
dies. Blijkens een notitie van het dagelijks
bestuur van de SER zijn voor het sociaal-
economisch beleid op de middellange ter
mijn studies van belang over:
de werkgelegenheid en werkverde
ling. Daarbij kan het gaan over de ontwik
kelingen van de werkgelgenheid in de
marktsector, quartaire en collectieve sec
tor, normen en resultaten van de individu
ele steunverlening, innovatie en de wer
king van de arbeidsmarkt;
studies betreffende de collectieve sec
tor. Daarbij zouden de effecten van het
regeringsbeleid onderzocht kunnen wor
den op de inkomensverdeling, de markt
sector en collectieve sector en de verde
ling van de niet-actieven over de diverse
sociale voorzieningen. Daarnaast kan een
studie over'de feitelijke relatie tussen col
lectieve en marktsector nuttig zijn, waar
bij onder andere zou kunnen worden aan
gegeven in hoeverre bezuinigingen in de
collectieve tot extra particuliere uitgaven
leiden die pen nieuwe last op de onderne
mingen leggen en wat de invloed is van de
diverse collectieve uitgaven op de doel
stellingen van het sociaal-economische
beleid;
studies betreffende de concurrentie
positie. Daarbij zal onder andere aan
dacht moeten worden besteed aan de ver
plaatsing van bedrijvigheid naar het bui
tenland, terwijl ook gegevens vereist zijn
op het niveau van de ondernemingen van
de bedrijfstakken:
studies betreffende het selectieve
groeibeleid. Om hierover te kunnen advi
seren zou de SER frequent op de hoogte
moeten worden gebracht van het werk
van de ministeriële commissie Putter die
periodiek rapporteert over het selectieve
groeibeleid en van de resultaten van de
Wet op de investeringsrekening. Het dage
lijks bestuur van de SER is zich ervan
bewust dat deze studies zeer omvangrijk
kunnen zijn, maar de uitkomsten kunnen
van grote invloed zijn op de advisering
over het sociaal-economische beleid vol
gend jaar en de jaren daarop.
woordde daarop door te stellen dat „het
nut van het sportcomplex niet in geld kan
worden uitgedrukt”. „Het stadion in Sena
jan is belangrijk voor het aanwakkeren
van de nationale bewustwording. De geest
van het volk is niet in roepia’s uit te
drukken, aldus Masjuri.
Het Engelstalige Indonesische ochtend
blad Indonesian Observer (nationalis
tisch) zette maandag in een hoofdredacti
oneel commentaar vraagtekens achter de
IGGI-hulp. De huidige lening van 2,775
miljoen dollar voor slechts'één jaar is al
groter dan wat Indonesië in de eerste
twintig jaar van zijn bestaan heeft ge
leend, aldus het blad. De regering beweert
dat de buitenlandse hulp slechts een aan
vulling is, maar de werkelijkheid wijst op
het tegengestelde. Maakte de buitenland
se hulp in het tweede vijfjarenplan slechts
34,5 percent uit van de ontwikkelingsbe-
groting, in het nu lopende derde vijfjaren
plan is dit percentage gestegen tot 42.
percent, aldus het blad.
Een ander Engelstalig ochtendblad, In
donesian Times, schreef maandag dat de
IGGI-landen de lening hebben verstrekt
omdat zij vertrouwen hebben in de kracht
en de prestaties van het Indonesische
volk. De IGGI-landen vertrouwen erop
dat het Indonesische volk zijn schulden
terugbetaalt. Zij hebben de lening gege
ven omdat daar weinig risico’s aan zijn
verbonden. Dat wij die hulp hebben ge
kregen, danken wij aan ons harde werken
en niet aan onze fouten, zo besluit het
blad.
ren. Op de laatste Europese topconferen
tie, begin vorige maand te Parijs, sloten de
negen EG-landen zich officieel bij dit initi
atief aan.
Volgens hetgeen gisteren in Brussel uit
lekte, zal de industrie voortaan negentig
percent toegewezen krijgen van de hoe
veelheid zware stookolie die ze vorig jaar
gebruikte. Bij de rantsoenering van de
huisbrandolie gaat het om lichte stook
olie. Ziekenhuizen, scholen en vitale be
drijven, zoals bijvoorbeeld elektrische
centrales en bedrijven in de voedingsin
dustrie krijgen overigens een groter rant
soen dan negentig percent van vorig jaar
toegewezen.
De Belgische regering zal ook een voor
lichtingscampagne gaan voeren om het
energiegebruik terug te dringen. De maxi
mum snelheid op autowegen blijft ge
handhaafd op 120 km per uur (op andere
wegen, behalve in de steden, negentig km
per uur), maar de controle erop door de
rijkswacht en politie wordt verscherpt.
Ook zijn er plannen om het elektrici
teitsgebruik te besparen door lichtrecla
mes en de verlichting van gebouwen te
beperken.
De staatssecretaris vindt dat het „mana
gement” van de Nederlandse bedrijven
I meer moet doen om „werksituaties te
I scheppen, die worden gekenmerkt door
I het ontbreken van zinloosheid, machte-
Onfatsoenlij k gebruik
geveer 4,6 percent van het nationaal
inkomen.
DEN HAAG (ANP). De sterke stij
ging van de prijs van dieselolie noodzaakt
het wegvervoer ertoe de vrachtprijzen
met drie percent te verhogen. De werk
geversorganisaties in het beroepsgoede-
renvervoer (NOB-wegtransport, PCB/
KVO en KNVTO) hebben dit gisteren in
een verklaring gezegd.
De stijging van de vraag en de vermin
derde produktie van olie hebben ertoe
geleid dat de prijs van dieselolie in het
eerste kwartaal van dit jaar al met circa
tien percent is gestegen. Daarnaast heb
ben de leveranciers veelal hun kortingen,
zoals de grootverbruikerskorting, inge
trokken. Daardoor zijn veel transportbe
drijven feitelijk met een stijging van de
olieprijs van vijftien percent geconfron
teerd, aldus de organisaties in het wegver
voer. Zij zullen de gemiddelde kostenstij
ging voor het nationale en internationale
wegvervoer van drie percent aan hun op
drachtgevers doorberekenen.
DEN HAAG. In beginsel zal de Sociaal-Economische Raad voortaan
ieder jaar aan de regering een advies moeten uitbrengen over het sociaal-
economische beleid voor de middellange termijn. Dat zal voor het eerst
diepgaand volgend jaar gebeuren. Halverwege het jaar al zal de SER
rapporteren over een aantal sociaal-economische gegevens over recente
ontwikkelingen. De voorbereidende werkzaamheden daartoe zijn onlangs
begonnen.
HENGELO (ANP). FNV-voorzitter
Kok heeft gisteravond tijdens een spreek
beurt in Hengelo gepleit voor een meer
eensgezinde opstelling van de FNV-vak-
bonden in de onderhandelingen over de
werktijdverkorting.
„Natuurlijk zijn de diverse bonden au
tonoom en mogen ze zelf bepalen hoe in
hun bedrijfstak de werktijd het beste kan
worden verminderd”, aldus Kok. Hij
vindt echter wel dat de bonden het onder
ling eens moeten zijn over de mate waarin
de arbeidstijd moet worden verminderd.
Bij de CAO-onderhandelingen die nu
aan de gang zijn, maken de ondernemers
volgens Kok misbruik van de verdeeld
heid van de vakbonden. Dat de FNV haar
gezicht zou hebben verloren in de con
frontatie met de werkgevers, sprak hij
met klem tegen: „Wij hebben ervoor ge
zorgd dat er in ons land een algemene
discussie is gestart over een meer recht
vaardige verdeling van de arbeid en ik
constateer dat we van steeds meer groepe
ringen in onze samenleving steun
krijgen”.
Kok haalde fel uit naar de Nederlandse
ondernemingen die in de Verenigde Sta
ten investeren. Naar zijn opvatting is er
I sprake van een grote kapitaalsvlucht, die
de werkgelegenheid in Nederland een
slechte dienst bewijst. Een ontwikkeling
die in de hand wordt gewerkt door het
I regeringsbeleid. Er moet naar zijn oordeel
een sociaal-economisch beleid worden ge-
voerd dat gericht is op een eerlijke verde-
ling van werk en inkomen en op het schep-
pen van nieuwe arbeidsplaatsen.
UTRECHT (ANP). Het CNV vindt het onbegrijpelijk dat de regering in de
voortgangsnota waarin tussentijds bestek wordt opgemaakt van Bestek ’81
J geen enkele aanduiding heeft gegeven van de gevolgen die Bestek ’81 voor
t de werkgelegenheid heeft en dat terwijl juist die werkgelegenheid de hoofd-
1 doelstelling is van het ombuigingsbeleid.
Deze constatering en het feit dat het
J Centraal Planbureau een stijging van het
Laker is van plan de Europese
regeringen te dwingen om gere
gelde luchtverbindingen open te
stellen voor particuliere lucht
vaartmaatschappijen. Een van
de routes waar Laker graag op
zou willen vliegen is Londen-Pa-
rijs. Na het ondertekenen van het
Airbus-contract kondigde hij aan
de zaak desnoods voor het Euro
pese Hof van Justitie te brengen
gulden. De Airbus is een produkt
van de Europese vliegtuigfabrie
ken Messerschmitt-Boelkow-
Blohm. Aerospatiale en British
Aerospace Fokker werkt ook
mee aan de bouw
■fr Een schaterlachende, Sir
Freddie Laker (rechts) omarmt
„superman Bernard Latière, de
Franse president van de Airbus
Industrie. Laker gaf Latière het
superman T-shirt na het onderte
kenen van een contract voor de
levering van tien Airbussen,
waarde ongeveer 650 miljoen
