NS VERWIJTEN OVERHEID:
handelsbalans
Werf verliest
miljoenenorder
Minder orders
dan ooit voor
scheepsbouw
Orde van Organisatiedeskundigen:
Rolinco voert
wwwmi i w
Doetinchem:
Premier Japan
sussend over
Bij Wegener
68 procent
meer winst
Stijging omzet
Crane Nederland
Plan om gas
optimaal
te gebruiken
Uitsluiting blijkt
tegen de wet
es
Miljoen vacatures
in negen EG-landen
Bewoners van Het Dorp
ontcijferen archieven
liquiditeiten op
openbaar-
vervoerstad
Proces om de pil
Goede resultaten
Nijgh en Van Ditmar
r
z
■H
I k
/Z
I
I
r
r
V
I 9
DONDERDAG
APRIL
19 7 9
ECONOMIE
I
on
8
7
7
7
7
’6
'6
'6
'6
pompen en kompressoren
uit voorraad leverbaar
til'
(Van onze redactie economie)
UTRECHT. Uit nota’s,
rapporten en plannen over
ruimtelijke ordening blijkt
steeds weer dat de verschillen
de overheden, rijk, provincie
en gemeente, wel een taak zien
voor het openbaar vervoer,
maar dat ze zich niet duidelijk
realiseren binnen welke pla
nologische samenhang die
taak kan worden vervuld.
I
ndsen
ie
im,
Die problemen hebben altijd al bestaan,
hoogde kapitaal (1977: 16 pet.).
en diensten
Beste kansen in handel
0.
Zwanenburg tel. 02907- 35 41
I
ri- In Stockholm is gisteren voor de eerste keer in Europa een proces begonnen rond de pil als voorbehoedmiddel tegen
zwangerschap. Van links naar rechts Bo Lindstroem, weduwnaar van Anita, die in 1968 aan het gebruik van de pil van de Westduitse
fabriek Schering zou zijn omgekomen, zijn advocaat en zoons Peter en Michael.
een lezing over de toekomst van het rail-
vervoer.
Zij zullen hun materiaal morgen offici
eel overdragen aan het Rijksarchief in
Zwolle dat het werk op deze wijze had
uitbesteed.
Het Rijksarchief is zeer te spreken over
het werk van de soms zwaar gehandicapte
dorpsbewoners. De zeer moeilijk leesbare
familiegegevens uit de zeventiende en
achttiende eeuw zijn nu toegankelijk ge
worden. Daarmee is voor een deel voor
zien in de steeds toenemende behoefte van
Nederlanders die uit willen zoeken hoe
hun stamboom in elkaar zit, aldus het
Rijksarchief, dat al eerder werk uitbe
steedde aan de sociale werkplaats van Het
Dorp.
Zo werden archieven uit Avereest, Al
melo en Blokzijl bewerkt. De dorpsbewo
ners zijn momenteel bezig met archieven
uit Wanneperveen, terwijl archieven uit
Urk op bewerking liggen te wachten. Het
gaat vooral om gegevens van voor 1811,
het jaar waarin Napoleon de burgerlijke
stand instelde
Het renovatiewerk in de sociale werk
plaats van Het Dorp bij Arnhem is erkend
in het kader van de wet sociale werkvoor
ziening. De werkplaats kan nog een hele
poos vooruit. Het aantal doop-, trouw- en
begrafenisboeken bij alleen al het Rijks
archief in Zwolle is zo groot, dat er zeker
tot het jaar 2000 werk voorhanden is, zo
wordt in Het Dorp gezegd.
ROTTERDAM (ANP). De scheeps
werf de Biesbosch heeft een order van vijf
miljoen gulden verloren, omdat het minis
terie van Economische Zaken nog geen
beslissing heeft genomen over een lening
van zes miljoen aan het bedrijf. Een twee
de order van 2,5 miljoen staat volgens de
werf op de tocht door de onzekerheid. Bij
de Biesbosch in Dordrecht werken 400
man.
Volgens adjunct-directeur Van der Vin-
ne had de werf eigenlijk vorige week al
een beslissing verwacht van Economische
Zaken. Door de vakantie van minister
Van Aardenne is die uitgesteld. Een
woordvoerder van het ministerie zegt dat
het besluit waarschijnlijk pas volgende
week wordt genomen.
Voor één opdrachtgever heeft het wach
ten lang genoeg geduurd, aldus Van der
Vinne. Deze rederij heeft een opdracht
voor de bouw van drie duwbakken afge
zegd. Van een andere maatschappij heeft
de Biesbosch ook een toezegging binnen.
Het gaat eveneens om de bouw van drie
bakken. De order, mét een waarde van 2,5
miljoen, staat ook op losse schroeven,
omdat ook deze opdrachtgever snel zeker
heid wil hebben over het voortbestaan
van de werf in Dordrecht.
De Biesbosch heeft een tijd terug uitstel
van betaling gevraagd en gekregen. De
bewindvoerders hebben steeds het faillis
sement van de werf niet willen aanvragen,
omdat men de beslissing van Economi
sche Zaken afwacht.
ten ervan geen eigen verantwoordelijk
heid komt kijken.
Breedveld zei dat een goede bereikbaar
heid van het openbaar vervoer (halten,
stations) van groot belang is. De klanten
kring van NS bestaat voor tussen de 30 en
40 procent uit zogeheten „keuzereizigers”,
dat zijn automobilisten die bewust voor
het openbaar vervoer kiezen.
Die categorie reizigers is uit maatschap
pelijk oogpunt (veiligheid, energie, milieu)
interessant, de keuzereizigers stellen hun
keus (auto of trein) vooral afhankelijk van
de ligging van plaatsen van herkomst en
bestemming ten opzichte van het open
baar vervoernet.
t
ivel
K
0.80
iZB.ax
458,00
UTRECHT (ANP). „Het is een illusie te den
ken, dat Nederland op korte termijn een land zou
kunnen worden, dat baanbrekend werk technolo
gisch ontwikkelingswerk verricht. Beter is het ons
te richten op vernieuwingen in onze internationale
handels- en transport- en dienstensector.
Dit is de conclusie van een studie die de Orde van
Organisatiedeskundigen en -adviseurs gisteren in
Utrecht heeft gepresenteerd.
export van diensten, handel en transport, waar onze
beste kansen liggen. Op een aantal van die gebieden zijn
we al actief: havenaanleg, engineering-activiteiten, land-
bouwadviezen, projectmanagement.
De Orde van Organisatiedeskundigen pleit in haar
studie voor een gerichte aandacht voor en een krachtige
aanpak van de terreinen van onzichtbare export.
Onze industrie, aldus de studie, is oorspronkelijk gefi
nancierd door de grote handels-, transport- en overslag
bedrijven, alsmede door de landbaronnen. Dit gegeven,
gekoppeld aan onze behoudende volksaard en de nogal
zuiver wetenschappelijke instelling van onze onderzoe
kers, maakt dat .wij geen land zijn van fundamentele
technologische vernieuwing. Wij richten ons meer op
intelligente imitatie, toepassingsonderzoek, verbeterin
gen en nieuwe toepassingen, zo zegt de Studie.
Overigens lopen we ook daarin niet voorop. Hoe hoog
de kwaliteit van ons technisch-wetenschappelijk potenti-
(ADVERTENTIE)
51,50
17.50»
15.00
15,00
0,00
<9.50
•1.00
50.00
«.00
57.80
<5,00
50,60
<5,00
34,00
39,00
44.00
39,00
56,501
43,80
5,00b
50,00
38,50
70,50
75,oor
59,20
54,00
56,70
15,00
42,70
33,00
75,70
60.70
00,20
47,30
37,00
58,00»
99.50
47,00
53,50
171,50
37,50
75,50
128,50
49.00*
47.00
35.50
56.50
280,00
214,00
150,00
<05.00
Een van Nederlands zwakke punten noemt de studie de
gebrekkige opleiding van de manager, zijn slechte pre
sentatie in het openbaar, zijn weinig strategisch denken
en zijn gering begrip voor de buitenlandse concurrentie.
Een zwakke plek in onze economie is onder meer het
bestaan sinds enige jaren van honderden schijnonderne-
mingen met bij elkaar honderdduizenden werknemers,
bedrijven die in feite failliet zijn, maar die op ondoorzich
tige wijze met gemeenschapsgeld in stand worden gehou
den, zo wordt in de studie opgemerkt. Het gaat hier om
bedrijven die met veel kans hebben ooit weer rendabel te
worden en op eigen kracht verder te gaan.
Er wordt te weinig gedaan om het open
baar vervoer planologisch goed in te pas
sen, aldus chef afdeling planologie van
NS, Breedveld, gisteren in Utrecht tijdens
Tenslotte vindt de Commissie dat de EG
een besluit moet treffen over een pro
gramma van investeringen in de landen
grenzend aan de Middellandse Zee met als
doel het beperken van de emigratie naar
het noorden en westen van werklozen.
De Commissie heeft voorgesteld dat de
voorwaarden inzake het aannemen van
personeel minder stringent moeten wor
den, dat de opleiding tijdens het werk
moet worden verbeterd, dat de arbeidsbu
reaus beter en „algemener” moeten kun-
nen fuctioneren. Dat bij het doen van
investeringen in de industrie meer het
accent moet worden gelegd op gebieden
die dichtbevolkt zijn en dat er meer steun
moet worden verleend aan werknemers
die moeten verhuizen naar een andere
plaats als zij daar aan de slag kunnen.
eel moge zijn, we moeten er volgens de Orde maar niet op
rekenen, dat Nederland in de nabije toekomst een land
wordt, dat met baanbrekende vernieuwingen komt. We
zullen waarschijnlijk wel sterk blijven in het imiteren
(met verbeteringen en het vinden van nieuwe toepassin
gen) van vernieuwingen uit andere landen.
ROTTERDAM (ANP). De orderpor
tefeuille van de scheepsbouwindustrie in
de wereld is thans, in vergelijking met
dertien jaar geleden, op zijn laagste punt
aangeland. Het Instituut voor Maritieme
Economie in Bremen verwacht een nog
verdere teruggang. Het ziet weinig moge
lijkheden voor een gunstiger marktont
wikkeling in de komende twee jaar.
De wereldhandelsvloot is, zo meldt het
scheepvaartinstituut, het afgelopen jaar
het minste gegroeid sinds de Tweede
Wereldoorlog. Begin dit jaar bestond de
wereldhandelsvloot uit 32.689 vaartuigen
met een tonnage van 638 miljoen dwt. De
tonnage is nu slechts 12,5 miljoen ofwel 2
procent meer dan begin vorig jaar. De
andere jaren groeide de vloot met veel
hogere percentages.
De geringe groei van de wereldhandels
vloot is volgens het insituut een gevolg
van de beperkte produktie op de nieuw-
bouwwerven en het constant hoge niveau
van de sloop van handelsschepen.
De teruggelopen aflevering van nieuwe
schepen en de sloop van oude vaartuigen
zal langzamerhand dé overcapaciteit van
de wereldhandelsvloot wegnemen. Het
aantal werkloze schepen loopt nog steeds
terug. Er zijn nu nog 566 zeeschepen met
een tonnage van 27 miljoen dwt opgelegd.
DEN HAAG (ANP). De resultaten
van Nijgh en Van Ditmar zijn in 1978,
overeenkomstig de verwachtingen uitge
sproken in het tussentijds bericht van
augustus vorig jaar, sterk verbeterd, zo is
meegedeeld.
De nettowinst steeg zowel in de drukke
rijen als in de uitgeverijen en reclamebu
reaus. De verbetering van de resultaten
maakt het mogelijk voor te stellen over
1978 een dividend uit te keren van 20
procent over het met ruim eenderde ver
aldus de Commissie, maar zij worden
erger als gevolg van het verslechteren van
de economische toestand en het afnemen
van de kans tot winst maken in bepaalde
takken der industrie.
Werkgevers die het financieel niet zo
goed maken willen geld sparen door min
der te besteden aan het opleiden van per
soneel op het werk, en gaan ook vaak veel
omzichtiger te werk bij het aannemen van
nieuwe mensen omdat de strikter gewor
den wetten het moeilijken maken weer
van hen af te komen als daartoe aanlei
ding mocht bestaan. Het voornaamste
probleem is een grotere keus op de toch al
overvloedige arbeidsmarkt.
Van de nadelen ondervinden vooral
vrouwen en jonge mensen de gevolgen,
aldus de Commissie, alsook oudere, al dan
niet gehandicapte personen.
Meer en meer voelen werknemers er
volgens de Commissie niets voor, te ver
huizen naar elders als daar werk aanwe
zig is. Vooral als het werk betreft dat of
moeilijk is of dusdanig dat bij het verrich-
(Van onze redactie economie)
APELDOORN. Wegener’s Couranten
Concern NV heeft als gevolg van een in de
tweede helft van het vorig jaar voortdu
rende gunstige ontwikkeling van het aan
tal advertenties in haar uitgaven over het
afgelopen jaar een resultaat bereikt, dat
de verwachtingen ruimschoots overtreft.
De concernomzet nam met ongeveer 14
procent toe tot ruim 144 miljoen.
De winst na belastingen bedroeg 5,4
miljoen, een stijging van 68 procent ten
opzichte van 1977.
De ontwikkeling in de eerste maanden
van dit jaar is als gevolg van de strenge
winter enigszins bij de verwachting ach
tergebleven. Als gedurende dit jaar geen
andere verstorende factoren optreden,
verwacht de directie evenwel ook dit jaar
een stijging van de winst.
ROTTERDAM (ANP). De beleggings-
maatschappij Rolinco heeft vanaf decem-
ber vorig jaar haar liquiditeiten opge
voerd van 6,7 tot 13 pet van het vermogen
i per eind februari dat toen 2226 mln
DEN HAAG (ANP). De Gasunie en de
elektriciteitsbedrijven hebben een plan
uitgewerkt om zo goed mogelijk gebruik
te maken van de nog beschikbare hoeveel
heid aardgas. Waar mogelijk wordt nu al
op olie overgeschakeld door de centrales,
waardoor zij langer zullen kunnen doen
over de 105 miljard kubieke meter aard
gas, die voor hen beschikbaar is.
Doel van het plan is te voorkomen,dat
in tijden van grote luchtvervuiling de cen
trales door het stoken van olie daartoe
bijdragen. Het plan houdt de mogelijk
heid in om het aardgas zodanig in te
zetten, dat tijdens perioden waarin de
hinder door zwaveldioxydelozing naar
verwachting groot zal zijn, geen olie hoeft
te worden gestookt. Zwaveldioxyde komt
in de lucht door het stoken van olie.
Het ,plan van gasinzet", dat is overeen
gekomen, houdt de mogelijkheid van ver
schuiving van aardgashoeveelheden tus
sen de centrales in. Een beheerscollege
onder leiding van Geertsema, commissa
ris der koningin in Gelderland, zal richtlij
nen geven die moeten leiden tot het opti
male gebruik van aardgas voor de elektri-
citeitsproduktie.
5.00
V.50
7,00
19.00
8,70
>1,50
15,40
•5,80
5,00»
18,00
17,00
19.00
0,50
18.10
6.70
>0.60
15,00
*6,30
15,40
'7,00
ARNHEM (ANP). Ruim twintig
gehandicapte bewoners van Het
Dorp bij Arnhem hebben in de afge
lopen jaren zeer oude familie-archie-
ven uit de Nederlandse hervormde
kerk in Vollenhove (Overijssel) ont
cijferd en omgezet in leesbaar machi
neschrift.
TOKIO (Reuter/UPI). „Het handels
beleid van Japan is niet slechter dan dat
van welke andere economische grote
macht ook en het geweldige overschot op
de Japanse handelsbalans moet als een
storing van tijdelijke aard wordèn ge
zien".
Dat heeft de Japanse eerste minister
Ohira verklaard ter gelegenheid van het
bezoek dat hij binnenkort aan de Verenig
de Staten brengt. Hij zei dat de spannin
gen op handelsgebied tussen de VS en
Japan „ongezond” zijn, maar dat er geen
redenen bestaan voor grote veranderin
gen in hun handelsbetrekkingen, want het
Japanse overschot zou te Zijner tijd van
zelf verdwijnen.
In de Verenigde Staten zijn stemmen
opgegaan om voor het Amerikaanse be
drijfsleven marktbeschermende maatre
gelen te nemen ingeval Japan niets doet
aan vermindering van het overschot op
zijn handelsbalans. Ohira hoopt dat het
niet zover zal komen. Hij verdedigde zich
door er op te wijzen dat de vooruitzichten
voor de Japanse economie niet rooskleu
rig zijn en dat uitvoer van levensbelang is
voor de gezondheid van de volkshuishou
ding. Het nastreven van sterke economi
sche groei is niet langer gemakkelijk en is
zelfs niet langer mogelijk. „Wij moeten nu
leven in een tijdperk van vertraging”, zei
hij.
De Japanse regering heeft zich ten doel
gesteld het denken van de bevolking te
veranderen. „Het economische succes is
groot geweest, maar wij moeten naar an
dere zaken streven, zoals een rustiger le
venstempo, een gejoel van verheven
rust”, gaf premier Ohira te kennen.
Gezien onze bevolkings-, industrie- en bebouwings-
dichtheid moet Nederland eigenlijk als een stadstaat, een
soort (Manhattan, worden beschouwd. Bij de vraag, wat
wij het beste kunnen exporteren, moeten we volgens de
Orde niet kijken naar Westduitsland, Engeland of de Ver
enigde Staten, maar naar de andere Manhattans of
stadstaten in de wereld: New York, Singapore, Japan,
Hongkong. Allemaal plaatsen met een hoge bevolkings
dichtheid en met weinig grondstoffen. Het is vooral de
DEN HAAG (ANP). Minister
Tuijnman (Verkeer en Waterstaat) zal
zaterdag 28 april in Doetinchem het
startsein geven voor de actie „Doetin
chem openbaar-vervoerstad”. Tijdens
deze twee maanden durende manifes
tatie worden in Doetinchem diverse
activiteiten op touw gezet, waarin het
openbaar vervoer centraal staat en
waarbij ook de voetganger, de fietser
en de taxi worden betrokken.
Gedurende de actie zullen de „mi
lieuvriendelijke vervoerwijzen” onder
de aandacht van de bevolking worden
gebracht. Doel is vooral het beeld van
het openbaar vervoer te verbeteren.
Het gebruik van het openbaar vervoer
zal op diverse manieren aantrekkelij
ker worden gemaakt. Zo zullen er op
veertig plaatsen in Doetinchem nieuwe
wachthuisjes bij bushaltes komen.
Doetinchem is de eerste gemeente
waar een dergelijke gezamenlijke actie
van overheid en vervoerbedrijven
wordt gehouden. De stad is hiervoor
door het ministerie van Verkeer en
Waterstaat uitgekozen omdat het een
middelgrote plaats is, een belangrijke
regionale functie heeft en een knoop
punt is van trein- en buslijnen.
DEVENTER (ANP). Crane Neder
land (70 procent belang van Crane V.S.)
heeft vorig jaar de netto-omzet zien stij
gen met ongeveer drie procent van 35,6
mln tot 36,8 mln. De nettowinst ging van
1.2 mln naar tuim 1.1 mln of per aan
deel van ƒ156,46 naar ƒ150,51. Voorge
steld wordt een slotdividend van 9 pro
cent, waardoor het totale dividend over
1978 uitkomt op onveranderd 13 procent,
zo blijkt uit het jaarverslag.
AI biedt de huidige economische toe
stand nog een allesbehalve rooskleurig
beeld, toch meent de directie dat Crane in
1979 een hogere omzet en een bevredigend
bedrijfsresultaat zal kunnen behalen. De
ze verwachting is mede gebaseerd op een
meerjarig contract met de Spoorwegen.
Wel moet in verband hiermee rekening
worden gehouden met aanloopkosten,
maar toch wordt in 1979 van dit produkt
een bijdrage tegemoetgezien, niet alleen
door omzetvergroting maar ook door de
inbreng ten opzichte van het totale be
drijfsresultaat. Daarnaast kan een groei
ende vraag worden geconstateerd naar
een nieuwe serie CV-ketels.
j bedroeg, zo blijkt uit het halfjaarbericht.
Verkopen vonden voornamelijk plaats
in Japan en West-Duitsland, waar de
beurzen in deze periode nog nieuwe hoog
tepunten bereikten. Sindsdien heeft de
duidelijke rentestijging als gevolg van iri-
flatiebeperkende credietmaatregelen een
negatief effect op deze beurzen gehad.
Ook in Amerika werd per saldo meer
verkocht 94 mln) dan gekocht (72 mln)
Het dollarrisico in het Amerikaanse be
lang bleef volledige afgedekt. In de overi
ge landen werden de belangen vrijwel
onveranderd gehandhaafd.
Eind februari 1979 »vas het vermogen
als volgt gespreid: Nederland 12 pet, VS
33 ,pct, Japan 14 pet, Duitsland 8 pet,
Australië 4 pet, overige landen 16 pet,
liquide middelen 13 pet. In Nederland
werd het belang in Amrobank uitgebreid
met 14.500 stuks en werden 4000 stuks
Elsevier verkocht.
FRANKFORT (DPA). In de Westduit
se deelstaat Hessen is het uitsluiten van
werknemers in een arbeidsconflict in
strijd met de wet. Met deze uitspraak
besliste het Arbeidsgerecht in Frankfort
een juridische strijd tussen de grafische
bond en het genootschap van dagbladuit
gevers in Hessen.
Aanleiding tot het proces was de lang
durige staking van vorig jaar bij de be
trokken dagbladen. De destijds uitgeslo
ten werknemers hebben nu erkenning ge
kregen voor hun aanspraak op gederfd
loon.
BRUSSEL (AP). In de negen
landen van de Europese Gemeen
schap zijn 6,5 miljoen werklozen
maar ook een miljoen vacatures, al
dus is woensdag door de Europese
Commissie, het dagelijks bestuur van
de EG, meegedeeld
De meeste van de vacatures be
staan daar waar de ervoor geschikte
arbeidskrachten niet aanwezig zijn,
de opleidingsmogelijkheden niet
stroken met wat het werk eist of waar
de arbeidsvoorwaarden te „hard”
zijn.
teerd
314,00
1.15
6,57
Inpassing openbaar
vervoer niet goed
telijke ordening zal de noodzaak tot auto-
verbruik verminderen, aldus Breedveld.
Maar de diverse overheden zijn volgens
hem te weinig van dat gegeven door
drongen.
Breedveld illustreerde de noodzaak van
een goede bereikbaarheid van stations
met enkele cijfers: bij de voorstadstations
bijvoorbeeld komen de klanten voor het
merendeel te voet (60 procent). Dan vol
gen de fiets (25 pet.) en de auto (10 pet.) en
tot slot aansluitend openbaar vervoer (5
pet.). De ruimte waarbinnen reizigers
worden geworven, blijft bij de voorstad
stations beperkt tot een kring van 2,5
kilometer. Woont men verder van het sta
tion af, dan is men niet zo happig op
openbaar vervoer, zo is uit NS-onderzoek
gebleken.
Een goede bereikbaarheid van dat
openbaar vervoersnet via een goede ruim-
s
