Overladen programma van Concertgebouworkest onder Haitink
Peter Schreier zingt knap
naar Brussel
maar mist nog vervoering
Verkeerd geparkeerd
Goden en farao’s:
200.000ste
bezoeker
Amsterdam eert
oyiAHKHAYAy
Berlijns orkest
naar China
Perspekt met
Bolhoedmannen
Theo Thijssen
met standbeeld
0° SQffiDOV
I
44
in amsLerdam
Een begrip in Perzen
Duitse dirigent
Leopold Ludwig
overleden
Koop
een Oosters tapijt
met de zekerheid van
EL
i
//^o*»**
I
Den Haag
Friese Statenleden
willen subsidie voor
Noorder Compagnie
Husqvarna
maakt maaien
makkelijk!
I
I
I
I
I
I
I
v.ffmmendedt’h'
©Husqvarna Zweden
f
SR
Beverwijk
Hilversum
Thom de Jong
Pjotr Müller
-Ad
H A
A
10
DONDERDAG
2 6
APRIL
19 7 9
KUNST
act.
W w
I COUPON VOOR EEN
FRAAI GAZON
1 Vr,ie Or
Onder de teke
naars van NRC-
Handelsblad, Haag
se Post en De Tijd
neemt de Ameri
kaan Scott Neary
een heel aparte
plaats in. Hoewel
hij motieven en
stijlmiddelen uit de
jaren vijftig en zes
tig op ruime schaal
in zijn werk ge
bruikt, vallen zijn
tekeningen toch op
door hun eigenheid.
Je merkt dat eens
temeer bij het klei
ne overzicht dat het
Museum Fodor
(Keizersgracht 609)
in huis heeft: ook
wanneer hij zelf
standige prenten
maakt, blijft zijn
unieke sfeer - een
combinatie van al
ledaagsheid, gla
mour en banaliteit -
optimaal gehand
haafd.
/fff
Mi
The Rmf
Pjotr Muller Gebroken zuilen (graniet), 1978.
JOHAN VAN KEMPEN
(Van onze kunstredactie)
1
(ADVERTENTIES)
c°7cft
UW MODC-ADVIKUR
Amerikaanse strip
Scott Neary: Golden Slippers.
A
In Flint in de Amerikaanse staat Michigan hebben journalisten van de plaatselijke krant
The Flint geen last meer van parkeerproblemen: ze zetten hun wagen eenvoudig tegen de
muur van hun redactiegebouw neer. Althans zo lijkt het, want in feite is er sprake van een
kunstige „trompe l’oeir-schildering die het sombere gebouw een speels aanzien
verschaft. De maker van de schildering, die 21 bij 18 meter meet, is anoniem. Misschien
stond hij verkeerd geparkeerd?
Het bronzen beeld, dat circa anderhalve
meter hoog moet worden, wordt gemaakt
door Hans Bayens, die ook de hoofdperso
nen uit Nescio’s Titaantjes heeft vereeu
wigd. Het standbeeld voor Thijssen stelt
een onderwijzer voor (Thijssen zelf) die in
een schoolbank zit naast een schrijvende
jongen. Deze zal lijken op de hoofdper
soon uit Kees de Jongen, Thijssens be
kendste roman.
Op 29 en 30 oktober speelt het orkest in
Peking en op 1 november in Sjanghai. Op
het programma staan onder meer de vijf
de en de zesde symfonie van Beethoven.
LÜNEBURG. De befaamde West-
duitse dirigent Leopold Ludwig is
woensdag op 80-jarige leeftijd overle
den. Hij was sinds augustus van het
vorig jaar in het Deelstaatsziekenhuis
van Nedersaksen. Het hospitaal deel
de niet mee waaraan Ludwig is ge
storven.
De Duitse dirigent is negentien jaar
verbonden geweest aan de Opera van
Hamburg en hij was vele malen gastdi-
rigent aan de Metropolitan in New
York en de Opera van San Francisco.
Evenals woensdagavond werd alles ook
nu weer uitgekiend van klank en expres
sie over het voetlicht gebracht, waarbij
Schreiers stem het in Mozart zelfs nog
beter „deed” dan bij de in de vocale serie
gehoorde Schubert-liederen. Maar hoe af
gewogen en muzikaal alles ook in deze
aria’s zijn beslag krijgt, de voordracht
blijft, ondanks de oppervlakkige schijn
van spontaniteit, eigenlijk toch altijd iets
„bestudeerds” houden. Het is allemaal erg
goed, knap, heel mooi en van grote klasse,
maar desondanks toch niet bijzonder ver
voerend.
Het Concertgebouworkest, dat Peter
Schreier subtiel begeleidde, liet aan dit
programma-onderdeel een stijlvolle maar
ten opzichte van het geheel, te lange inlei
ding aan voorafgaan: Mozarts „Jupiter”-
symfonie. Een uiterst bevredigende ver
tolking, daar niet van. Met spankracht en
een rijke detaillering. Geen enkele stroef
heid in de toonformaties, maar transpa
rantie, lichtheid en overal intensiteit in de
nuances, met behoud van het klassieke
profiel en klankevenwicht.
Maar samen met de aria’s ligt zo’n „Ju
piter” te veel gewicht in de schaal, om dan
na de pauze nog eens fris en wel een
gigant van een symfonie als de „Fantasti-
que” van Berlioz aan te kunnen horen. En
dat was jammer, omdat Haitink met zijn
orkest zowel de introverte als extraverte
aspecten van deze meesterlijk geïnstru-
kanten bleek te gaan belichten, in een
steeds boeiende wisselwerking.
Zonder het klankorganisme als geheel
aan te tasten, werden alle wendingen in
harmonisch, dynamisch en ritmisch op
zicht, of qua sfeer, koloriet en melodievor
ming, in al hun grilligheid vol fantasie
tegen elkaar gezet. Waarbij dan de rustte
kens, de plotseling in deze koortsige mu
ziek optredende generale pauzes, als extra
spannende elementen in het spel werden
betrokken.
AMSTERDAM (ANP). De in 1943
overleden schrijver en onderwijsman
Theo Thijssen krijgt een standbeeld. Het
wordt op 16 juni onthuld. Dan is het 100
jaar geleden, dat de bekende Amsterdam
mer werd geborden. Het beeld komt te
staan op de Lindengracht in de Jordaan,
de Amsterdamse buurt, waar Thijssens
wieg stond.
De provincie zelf zal wel haar verplich
ting als subsidiënt nakomen. De Noorder
Compagnie zou zich moeten houden aan
het door bestuur en subsidiënten aan
vaarde beleidsplan.
De directie van Boymans verwacht dat
de tentoonstelling de 250.000ste bezoeker
nog wel haalt. Het gemiddelde ligt op
vijfduizend per dag en „Goden en Fara
o’s” is verlengd tot en met 6 mei. De
expositie over het oude Egypte ging op 1
maart open.
Het beeld, dat zeventigduizend gulden
gaat kosten, wordt aangeboden aan de
gemeente Amsterdam. Particulieren, vak
bonden en politieke partijen moeten het
geld bijeenbrengen. Voor de inzameling is
een comité gevormd onder leiding van de
uitgever Geert van Oorschot. In het comi
té zitten verder onder andere de schrij
vers Remco Campert en Simon Carmig-
gelt.
ROTTERDAM (ANP). Museum Boy
mans-van Beuningen in Rotterdam heeft
woensdagmorgen de 200.000ste bezoekei
ontvangen bij de tentoonstelling „Goden
en Farao’s”. Het was de 75-jarige J. van
der Goot uit Arnhem, die samen met zijn
vrouw naar Boymans kwam. Beladen
met boeken over het oude Egypte en een
grote taart moest het echtpaar terug
keren.
Beverhof 40-41. Breestraat
De Bolhoedmannen werd geconcipieerd
door Joep Kruijver en Michael Helmer-
horst en ging het afgelopen seizoen vrij
laat in première. Het stuk werd tot nog toe
een twintigtal maal opgevoerd, kreeg een
goede respons en wordt derhalve ook ko
mend seizoen doorgespeeld.
Aan het Brusselse Theaterfestival, dat
zich richt op vernieuwende theatergezel
schappen, wordt ook meegewerkt door
onder meer Jango Edwards, Freies Thea
ter München, National Theater of the De
ath, Bob Wilson, Carlos Trafic, het Ethe
risch Strijkersensemble Parisiana het
RO-Theater en nog vele anderen. Per
spekt speelt de Bolhoedmannen op de
laatste, afsluitende dag van het Kaai-festi-
val.
1
door
cees
straus
Ludwig ging in 1970 met pensioen,
maar vervulde na die tijd nog enige
jaren gastdirecties, daarna moest hij,
die als Wagner-, Strauss-Mahler- en
Schönbergdirigent te boek stond, zijn
werk staken ten gevolge van een zwak
ke gezondheid.
WEST-BERLUN (Reuter). De Berli
ner Philharmoniker onder leiding van
Herbert von Karajan zal komende herfst
op uitnodiging van het Chinese ministe
rie van Cultuur drie concerten in de Chi
nese Volksrepubliek geven. Dit hebben
orkestfunctionarissen woensdag in West-
Berlijn bekendgemaakt.
De musicus werd in 1889 geboren in
Witkowitz bij de Moravische stad
Ostrava, in het huidige Tsjecho-Slowa-
kije. Hij studeerde in Wenen en begon
daarna te dirigeren in kleine Tsjechi
sche operagebouwen. Geleidelijk ver
beterde hij zichzelf en maakte uitein
delijk zijn debuut bij de Opera’s van
Wenen en Berlijn.
Galerie Lieshout (Lijn-
baanssteeg 1) heeft in
haar bijna eenjarig be
staan nog geen eigen,
specifieke richting kun
nen vinden. Dat levert
heel wisselende tentoon
stellingen op van uiteen
lopende kwaliteit, al is
het de tendens om met
het meeste werk aan de-
figuratieve en nogal vei
lige kant te blijven. Dat
geldt ook voor de twee
huidige exposanten
Thom de Jong en de
beeldhouwster Gabriëlle
Sterk, een tentoonstel
ling die nog wordt aan
gevuld met een aantal
zeer traditionele doeken
van Toon de Haas.
Toch vind je in de ge
mengde technieken van
De Jong, die beurteling®
in de Verenigde Staten
en in Amsterdam woont,
een zekere behoefte aan
het doorbreken van die
veiligheid. Hij weet er
niet altijd aan te ont
snappen, maar een enke
le keer kan het resultaat
best goed zijn. Wat mij
tegenstaat in zijn bontge
kleurde prenten is het
overwegend decoratieve
karakter. De Jong laat
maar heel zelden zien
dat hij inzicht in de ma
terie heeft en in de mees
te gevallen kan hij niet
tot de kern van zijn on
derwerpen doordringen.
Dat is jammer want de
combinatie van zeef-,
blind- en etsdruk is tech
nisch best wel geslaagd.
Je zou bijna kunnen zeg
gen dat de techniek hier
op de eigenlijke thema
tiek moet prevaleren,
ware het niet dat De
Jong zijn pretentieus-
modieuze instelling niet
altijd kan verbergen.
(Tot 21 mei, dinsdag
tot en met vrijdag van
12-19 uur, op zaterdag
van 10-17 uur).
Husqvarna heeft voor èlk
gazon de juiste grasmaaier.
Robuuste, lichtlopende
handmaaiers, pittige,
milieu-vriendelijke
motormaaiers en nu ook
efficiënte, makkelijke
zitmaaiers voor de grotere tuinen
Alle met messen van hoog
waardig Zweeds staalVraag
uw handelaar om inlichtingen
of stuur de bon in voor een
interessant informatiepakket
Neary is een 29-jarige
Amerikaan, geboren in
New York en sinds zes
jaar in ons land geves
tigd. Zijn Amerikaanse
afkomst is in zijn werk
onmiskenbaar: net als de
kunstenaars van de pop
art in de jaren zestig
kiest hij banale voorwer
pen en handelingen die
door ze te isoleren tot
kunst worden verheven.
Neary’s thematiek kan
echter vroeger worden
gesitueerd: hij tekent
filmsterren in jurken en
badpakken met de mode
van de jaren vijftig en
ook de supermannen
met spuuglok en een pot
je brylcream doen eer
der aan de periode Ja
mes Dean dan aan tegen
woordig denken. Dat be
trachten van een zekere
authenticiteit heeft in
Neary’s werk eigenlijk
een heel gek effect: het is
een soort van gefaseerd
terugkijken op de recen
te geschiedenis door een
zeer gekleurde bril.
Anders dan wat mis
schien verwacht zou
kunnen worden, ideali
seert Neary die door
hem uitgekozen wereld
bepaald niet. Zijn men
sen zijn voortdurend met
de verfraaiing van hun
lichaam bezig en ze ogen
ronduit dom. Ze liggen
in de zon te bakken of
tutten zich op, ze kijken
uiterst blasé voor zich uit
of hullen zich in rubber-
kleding voor sado-maso-
chistisch genot. Je ziet ze
nooit denken, ze zijn be
zig met onbenullige han
delingen die bepalend
voor hun uiterlijk moe
ten zijn.
Neary geeft aan deze
prenten een volstrekt au
tonoom karakter, maar
hij pleegt geen verraad
aan het feit dat hij illus
trator is. Het sterk ver
halende sfeertje dat uit
zijn werk spreekt, heeft
zelfs verwantschap met
de
geworden. Je
zijn voorkeur
ver-
AMSTERDAM. Peter Schreier be
vestigde gisteravond, als solist bij het
Concertgebouworkest, de indrukken die
men een avond eerder op zijn recital in de
Kleine Zaal al had kunnen opdoen. De
bijna anderhalf duizend bezoekers van
het onder Bernard Haitinks leiding gege
ven elfde abonnementsconcert in de B-
serie, hoorden de Oostduitse tenor in
Mozarts Scène en Rondo KV 490 met
een fijn verzorgde vioolsolo van concert
meester Herman Krebbers en twee
aria’s uit de opera Cosi fan tutte. Alleen
„Ah! Io veggio, quell’ anima bella” was in
het programma aangekondigd, de tweede,
„Aura amorosa”, kreeg het publiek (voor
zover het de zaal, vanwege de hier ge
plande koffiepauze, nog niet had verla
ten) als toegift.
(Van onze kunstredactie)
HAARLEM. De Technische Theater
groep Perspekt uit Haarlem is uitgeno
digd om een voorstelling van de Bolhoed
mannen te verzorgen tijdens het Brussel
se Kaai-theaterfestival, dat van vrijdag
25 april tot vrijdag 4 mei plaatsheeft in
het kader van de feestelijkheden rond het
duizendjarig bestaan van de Belgische
hoofdstad. Perspekt speelt zijn overal in
den lande geestdriftig ontvangen stuk,
waarvan de inhoud door de Brusselse
schilder Magritte geïnspireerd werd, in
het Paleis voor Schone Kunsten en We
tenschappen. Merkwaardig genoeg speelt
het exterieur van dat museumgebouw
eveneens een rol in de Bolhoedmannen.
Elders in Fodor be
vindt zich een mooi envi
ronment van Pjotr Mül
ler. In de tuinzaal met
haar witte wanden en
natuursteen als vloerbe
dekking staan en liggen
stukken van gebroken
zuilen. Müller laat gra
nieten zuüen vallen, te
kent dat zorgvuldig op
en reconstrueert vervol
gens in deze zaal hoe de
brokstukken zijn te
rechtgekomen. De on
derlinge afstand tussen
de zuilen, die tegen de
muur staan opgesteld is
steeds dezelfde. Ook zit
er een zeker ritmiek in
de wijze waarop de frag
menten zijn neergelegd.
Het effect dat daardoor
ontstaat is zodoende
nogal bedacht gewor
den. Anders dan het
beeld dat je nog wel eens
kunt krijgen van ruïnes
waar Grieken of Romei
nen zijn geweest, is de
menselijke ingreep hier
op de voorgrond gezet.
Door het zoveel mogelijk
uitschakelen van de toe
valsfactor (die waar
schijnlijk beperkt zal
blijven tot de plaats
waar de breukrand zich
bevindt) krijgt het tijdlo
ze materiaal een actueel
tintje.
(Tot 6 mei).
die een kunstvorm op
zich is
merkt
voor subculturele
schijnselen ook aan de
bleke kleurtjes waarmee
hij zijn tekeningen in
vult. Vies roze, groen en
geel geeft een kitscherig
uiterlijk aan zijn werk,
maar het is een bestu
deerd soort kitsch dat
wonderwel een aanvul
ling op zijn visie op de
jaren vijftig geeft. De
glamour is niets anders
dan een schijnwereld,
een wereld die ergens op
wil lijken maar daar niet
in slaagt. Neary betoogt
dat door in zijn werk
heel geraffineerd een
dubbele bodem in te
werken.
(Tot 6 mei, op werkda
gen van 9.30-17 uur, zon
dag vanaf 13 uur).
Zend mij uw gratis dokumentatie
over: handmaaiers
motormaaiers
zitmaaiers
j kettingzagen
Naam
I Adres
Postcode
I Plaats
In open envelop zenden aan:
I Husqvarna Nederland b v.
Antwoordno 207 (geen postzegel)
I 3800 VB Amersfoort
in
'KutSpaan* str C°rcilJro„
LEEUWARDEN (ANP). De Friese
__rostatenleden hebben in navolging van hun
menteerde romantische symfonie van alle Groninger collega’s een motie aangeno-
i men waarin men de minister van CRM
vraagt de Noorder Compagnie wel te
subsidiëren voor het volgende toneelsei-
zoen. Volgens de statenleden kan het be
stuur het ontslag van de spelers onge
daan maken en is er weer een basis om te
praten.
'«si
w
en 'f:
