Meningen lopen uiteen
NS-personeel
volgt korting
ambtenaren
E
V
examens
De Jong neemt afscheid
als directeur van RIOD
en dan
dit nog
het \x/€€
IV
i
CAO-resultaat
kater voor FNV
ge
GAB Drachten:
Z
v;
Opheldering over
leningen Zuid-
Afrika gevraagd
Ej
zi
ontslag acteurs
voorwaardelijk
I
Levenswerk in 1985 klaar
ir
- I
L
BINNEN- EN BUITENLAND
ZATERDAG
19 7 9
2 8
APRIL
Z
WEERRAPPORTEN
Hervat
Herdenking
Oegi
eers
hoge
(Va:
W
'naa
die
zelf
van
nia,
voo
bed
nisc
hefl
Gelijk
Kort geding
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM. Het paviljoen
van het Apollohotel in Amsterdam
was gistermiddag te klein voor enige
honderden belangstellenden bij het
afscheid van prof. dr. L. de Jong als
directeur van het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie (RIOD).
Demonstratie
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De vakbe
weging wil het Rijn-Schelde-
Verolmeconcern niet in drie
delen splitsen. Dit kwam vast
te staan in het gisteren voort
gezette overleg over de toe
komst van dit ten dele zwaar
verliesgevende bedrijf. Over
een nieuwe organisatie van
RSV lopen de meningen sterk
uiteen: er is nu een drietal al
ternatieven aan de orde. Het
overleg kwam nog niet tot za
ken, wel staat het onder zware
druk, want 8 mei dient men
gereed te zijn, wil het kabinet
op 18 mei een beslissng over te
verlenen steun kunnen nemen.
Vast verband
se sa es
K.
1
'I
a
ja
Vakbeweging wil RSV niet
in drie groepen verdelen
HAVO-kandidaten houden zich
0.2
0.3
0.5
0.1
1
0
0.6
0.5
0
0.2
3
0
0
0
1
0
6
0
2
1
0
0
0
0
0
0
0
10
1
1
1
1
0.3
2
9
0
0
0
1
ken. Mogelijk kan dan ook het nu geschat
te bedrag van 550 miljoen lager uit
komen.
Het is al met al aan twijfel onderhevig of
Aan de „nationale geschiedschrijver” is
op eigen verzoek eervol ontslag verleend
wegens het bereiken van de pensioenge
rechtigde leeftijd, maar De Jong blijft
thuis doorwerken aan zijn documentatie
over de Tweede Wereldoorlog, die volgens
zijn zeggen in 1985 is voltooid. Zijn opvol
ger als directeur van het RIOD wordt de
huidige adjunct drs. A. H. Paape.
Namens de regering dankte minister dr.
het kabinet op vrijdag 18 mei kan beslis
sen over kant-en-klare plannen voor zo
wel de RSV-zaken als die van de steun aan
Volvo, Stork-Werkspoor Diesel en VMF-
Stork. Dat is wel de bedoeling, evenals het
verschijnen van een zogenaamde sector-
nota over de toekomst van zware metaal
en scheepsbouw, die nu wordt voorbereid.
De Jong zelf noemde gisteren de beëin
diging van zijn directeurschap „een wijzi
ging in mijn bestaan, een gevoelige verar
ming ook en daar past een vleugje droefe
nis bij. Maar zij wordt verre overheerst
door gevoelens van dankbaarheid jegens
al die personen die mij daarbij hebben
geholpen. Als het waar is dat het instituut
diensten heeft bewezen aan de Nederland
se samenleving dan toch louter doordat
het, steeds onder verantwoordelijkheid
van die regering en met instemming van
het parlement in die vrijheid heeft kunnen
handelen.”
■A- Prof. De Jong tijdens zijn afscheid in ge
sprek met zijn opvolger, A. H. Paape en minister
Pais van Onderwijs, die beide heren iets aan
wijst.
UTRECHT (ANP). De gang van za
ken rond het arbeidsvoorwaardenbeleid
dit jaar heeft binnen de FNV een levens
grote kater achtergelaten. Deze conclusie
trekken de Dienstenbonden FNV aan de
hand van een opiniepeiling onder de voor
zitters van de bonden die bij de federatie
zijn aangesloten.
Grootste „pijnpunt” is de kortere werk
week, waarvan bij de CAO-onderhande-
lingen in de diverse bedrijfstakken weinig
of niets overeind is gebleven.
De Nederlandse werknemers zijn onvol
doende vertrouwd met de gedachte dat
een verkorting van de werkweek met een
aantal uren noodzakelijk is: eisen in die
richting moeten dus wel sneuvelen, zo
stellen de Dienstenbonden, terugblikkend
op het weinig geslaagde CAO-seizoen.
Een beter gecoördineerde aanpak tus
sen de bonden onderling over het te voe
ren beleid zal in 1980 moeten voorkomen
dat de kortere werkweek dan niet tussen
wal en schip raakt.
Volgens NCHP-vice-voorzitter H. Th.
Schravemade zouden de plannen op geen
enkele berekening berusten en weet de
regering volgens hem dan ook zelf niet
eens wat de effecten zullen zijn.
dan men had gehoopt. De samenstellers
van de lijst hebben kennelijk gedacht:
iedereen verwacht natuurlijk actuele on
derwerpen, zoals de Europese verkiezin
gen, en heeft zich daarop voorbereid. Dus
nemen we die lekker niet op. Daarentegen
gaf men in hoofdzaak abstracte onder
werpen.
Voorbeeld: iedereen kan wereldkampi
oen worden, waarbij mensen die een of
ander gek record hebben weten te vesti
gen. Vraag: beschrijf eens een originele
recordpoging. Een onzinnig onderwerp,
aldus een docent. Het gevaar is groot dat
het een onzinnig verhaal beneden niveau
wordt. Eens komt de Dag, zo begon de
beschrijving van een ander onderwerp,
waarbij werd verteld dat sommigen zeg
gen dat ze dan denken aan Jezus en ande
ren aan de Internationale. Gevraagd werd
de eigen toekomstverwachting weer te
geven. Gezien de titel „Eens komt de
Dag”, een slecht onderwerp voor een goed
verhaal.
De enige onderwerpen waarmee men
De CAO-gesprekken bij Philips worden
op 2 mei hervat. Ze werden eerder opge
schort door de Industriebonden FNV.
Omdat Philips niet wilde praten over de
invoering van de 35-urige werkweek. De
Industriebond CNV schortte de gesprek
ken destijds op, omdat er naar de mening
van de bestuurders van deze bond te veel
over de kwestie van de werktijdverkor
ting werd „doorgedramd”, waardoor an
dere vakbondsvoorstellen nauwelijke aan
de orde kwamen. De Industriebonden
FNV hebben nu voorgesteld om de werk
week gemiddeld terug te brengen tot 39
uur.
Ruim honderd mensen hebben gisteren
herdacht dat 34 jaar geleden het concen
tratiekamp voor vrouwen Ravensbrück
werd bevrijd. Dat gebeurde bij het Ra-
vensbrück-monument op het Museum
plein in Amsterdam. Na een korte plech
tigheid ter nagedachtenis van de vrou
wen, die in het verzet tijdens de oorlog het
leven lieten, werd in besloten kring een
reünie gehouden.
Dir
ware:
met
Wilcc
drijf
is he
over
tusse
Amei
kernt
De
die v
ren a
in Zu
twee<
1. bew.
h bew
h. bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
1. bew.
regenbui
zw. bew.
regenbui
geh. bew.
zw. bew
h. bew.
1. bew
h. bew.
1. bew.
regen
onbew.
regen
regen
onbew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
1. bew.
onbew
h. bew.
regen
regenbui
zw. bew
1. bew.
zw. bew.
zw. bew.
regenbui
regen
onbew
zw. bew
onbew.
1. bew.
nw
nnw
nnw
nw
nnw
nw
n
nnw
n
nnw
wzw
ono
zzo
wnw
n
n
o
zzw
w
w
n
w
w
n
n
zo
zw
nw
nnw
n
w
z
zw
nw
windst.
nno
nno
n
wnw
11
11
10
9
10
9
10
9
9
10
12
21
16
11
13
11
9
12
12
12
20
17
12
8
15
21
17
8
14
Het ging hier om een bewerkte beschou
wing, die vorig jaar juni integraal stond te
lezen in Rekenschap, een driemaandelijks
tijdschrift voor wetenschap en cultuur,
uitgegeven door de Humanistische Stich
ting Socrates in Utrecht.
Met als uitgangspunt dat de huidige
werkloosheid anders is dan die van vroe
ger, houdt auteur P. Thoenes een pleidooi
voor een andere positie in de maatschap
pij van de factor arbeid. Zijn toekomst
beeld is, dat een betrekkelijk groot deel
van de bevolking niet meer hoeft te arbei
den. „Een wereld waarin arbeid centraal
staat, moet leefbaar zijn in te richten. Een
wereld waarin arbeid marginaal is even
zeer,” constateert hij.
De auteur is onder meer voorstander
van vervanging van de leerplicht door een
leerrecht. Dat moet ongemotiveerde 15-
jarige scholieren de mogelijkheid bieden
de school te verlaten als zij hun buik vol
hebben van het onderwijs. De kans moet
openblijven om op latere leeftijd terug te
UTRECHT (ANP). De 26.000 perso
neelsleden bij de Nederlandse Spoorwe
gen gaan onder voorbehoud de ambtena
rentrend volgen in de korting op de prijs
compensatie en aftopping. Dat betekent
een korting op de loonsverhoging van 0,3
procent voor de lage inkomens tot 0,7
procent voor de beter betaalden. De prijs
compensatie wordt af getopt voor NS-ers
die meer dan 45.000 gulden per jaar ver
dienen.
Kj
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca
Las Palmas
Beiroet
Tunis
c/
Israe
zulle
•delir
heef
Ali
ferei
Weiz
over
Vc
van
ke J
kom
mie
zei n
.er ei
- W<
deze
tussi
draj
ning
Bi
zoek
zijn
als 1
met
zegg
als f
ophi
pra1
■lanc
dipl
ver!
ling
bisc
K
se
gist
uib
de
lan
Zui
De ABN heeft haar taakstelling, een
winstgroei voor dit jaar van tussen de
zeven en tien procent, in het eerste kwar
taal niet kunnen vervullen. De resultaten
waren ten opzichte van dezelfde periode
van 1978 ongeveer gelijk. Het binnenlands
bedrijf bleef wat achter, maar dit werd
gecompenseerd door het buitenland, zo is
tijdens de jaarvergadering gezegd.
De
vertr
bewi
Oega
heefl
onge
He
een 1
we b
Tr<
de 5
.zal
ten
dw<
we
Z
.dut
anc
.het
ura
c n,
A. Pais van Onderwijs en Wetenschappen
de heer De Jong voor zijn werk gedurende
de 34 jaar dat hij directeur was van het
Rijksinstituut. Pais sprak over een unieke
prestatie in kwaliteit en kwantitatief op
zicht. Hij noemde De Jong een goed en
onorthodox ambtenaar die het RIOD
heeft verheven tot een instituut van we
tenschappelijke status op internationaal
niveau.
In de besprekingen van gisteren heeft
de vakbeweging haar reacties op de eigen
voorstellen van de RSV-leiding gegeven.
De eis dat er geen gedwongen ontslagen
mogen vallen, is nogmaals naar voren
gebracht. Vooral de Industriebonden
FNV hebben laten weten dat er geen be
sparingen ten koste van werknemers mo
gen worden doorgevoerd. Met name gaat
het hierbij om de mogelijkheid die van
RSV-kant is geopperd om 35 miljoen te
besparen door de jaarlijkse bonus-uitke-
ring te laten vervallen.
Woensdag wordt verder gepraat op ba
sis van een stuk waarin de verschillende
voorstellen naast elkaar zijn gezet. Vol
gens de bestuurders van de FNV-bonden
is voor hen het overleg afgelopen als RSV
erbij blijft dat de uitkering moet verval
len. Of het echter al zover komt dat er
spijkers met koppen worden geslagen, is
de vraag. Er is al een volgende bijeen
komst voorzien voor zaterdag 5 mei. Het
eigenlijke onderhandelen moet nog be
ginnen.
Ook dan bestaat nog de kans dat partij
en er niet uitkomen. Het is niet ondenk
baar dat vooral van vakbewegingskant
een duidelijke visie tijdens de bespre
kingen van de overheid wordt ver
langd. De kans bestaat dat daaraan tus
sentijds een minister te pas moet komen,
maar dat kan niet de eerstverantwoorde
lijke zijn, omdat Van Aardenne (economi
sche zaken) de eerste tijd (o.a. vanwege de
UNCTAD-conferentie in Manilla) buitens
lands zal zijn.
Van de verdere besprekingen zal ook
deel uitmaken een afzonderlijk plan van
de gekozen leden van de VDSM-onderne-
mingsraad, dat gisteren werd ingediend.
Daarin worden suggesties gedaan om in
de toekomstige werkwijze van deze werf
besparingen aan te brengen. De bedoeling
is daarmee de steun die van de overheid
wordt gevraagd aanvaardbaarder te ma-
Donderdag 3 mei dient voor de recht
bank in Amsterdam het kort geding, dat
bewoners van de hoofdstedelijke Nieuw-
marktbuurt en Surinaamse welzijnsstich-
tingen hebben aangespannen tegen de ge
meente. Ze eisen, dat de gemeente het
Doelengebouw ontruimt, waar sinds be
gin februari 600 tot 800 Surinaamse
drugsverslaafden bivakkeren. De bewo
nersraad Nieuwmarkt heeft dit gisteren
bekendgemaakt.
B. en W. lieten in maart doorschemeren,
dat het Doelengebouw voor Pasen zou
worden ontruimd. Momenteel is het colle
ge bezig met de uitwerking van plannen
voor de opvang van de verslaafden in
kleinere eenheden.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. De ruim 30.000 eindexamenkandidaten VWO, die donder
dag al aan het schriftelijk begonnen, hebben gisteren gezelschap gekregen
van hun 128.000 lotgenoten uit het HAVO en MAVO. Centraal voor alle drie
stond gisteren de moedertaal. VWO en MAVO-4 kregen de opdracht een
opstel te schrijven, de 48.500 HAVO-leerlingen moesten zich buigen over een
tekst met bijbehorende vragen, die als onderwerp „Arbeid tot keuze” had.
keren naar school om de rest van de
leertijd te consumeren.
Ook na de toegestane twee uur voor
lezen en beantwoorden ruim voldoen
de, zo luidden diverse reacties bleef het
onderwerp de gemoederen nog bezighou
den. Thoenes’ aangevers, ingebouwd in
een tekst die te doorgronden was en niet te
lang van stof bleek, maakten op en rond
het schoolplein discussies los die geruime
tijd voortduurden.
Dat alles met een knipoog naar de lief
hebbers van het vak geschiedenis. Zij
mochten zich in vraag vijf uitleven op een
korte samenvatting van het door Thoenes
verstrekte historisch overzicht, beginnend
bij de cultuur van het oude Egypte en
eindigend bij het Utopia van de Britse
humanist Thomas Morus.
Het VWO mocht de pen scherpen op een
opstel. De keus is de kandidaten bepaald
niet gemakkelijk gemaakt. De tien onder
werpen die, al dan niet voorzien van een
uitvoerige toelichting, op tafel lagen, ga
ven veel minder houvast voor een verhaal
Weer in binnen- en
buitenland
Vooruitzichten voor maandag opgesteld door
het KNMI
Opklaringen, later buien. Aanhoudend te koud.
Weersvooruitzichten in cijfers gemiddeld over
Nederland.
Aantal uren zon: 2 tot 9. Min. temp.: omstreeks 5
graden. Max. temp.: omstreeks 9 graden.
Kans op een droge periode van minstens 12 uur:
50 procent. Kans op een geheel droog etmaal: 20
procent.
Namens het bestuur van het instituut
prees prof. df. A. F. Manning de oud-
directeur om het feit dat hij steeds geij
verd heeft om als historicus maatschappe
lijk relevant op te treden. Manning: „On
vermijdelijk lokte zijn optreden discussie
uit. Opzienbarend was het werk van het
instituut soms wel. Dat leverde bij herha
ling levendige publieke discussies op. Het
gebeurde dat duidelijk te verstaan werd
gegeven dat personen of situaties in histo
rische context liever verdoezeld dienden
te worden. Het bestuur waardeert dat De
Jong zijn onafhankelijkheid steeds wist te
bewaren en zijn verantwoordelijkheid
voor het werk en het functioneren van het
instituut ook in lastige situaties heeft
waargemaakt.”
De heer A. J. van der Leeuw noemde
namens de staf van het instituut De Jong
„meer kameraad dan directeur”, Het er
gerde hem dat er op het werk van de oud-
directeur zo weinig kritiek gegeven is „die
werkelijk hout snijdt”. Prof. dr. L. de
Jong nam in 1945 de opdracht aan een
rijksinstituut voor de geschiedschrijving
van de Tweede Wereldoorlog op poten te
zetten. Twaalf jaar werkte hij met zijn
stafleden in stilte aan de voorbereiding
van de rapportage. Pas in februari 1967
ging de pen op papier voor het eerste boek
„Het Koninkrijk der Nederlanden in de
Tweede Wereldoorlog”. Tot nu toe zijn
daar acht delen van verschenen, neerge
legd in dertien boeken, bij elkaar 6600
pagina’s. In 1968 ontvouwde De Jong het
werkplan waarbij hij voorspelde tussen
1980 en 1985 met, wat hij zijn levenswerk
noemt, gereed te zijn.
De Vervoersbonden hebben echter voor
wat betreft de korting en de aftopping een
slag om de arm gehouden. Ze behouden
zich namelijk het recht voor om op dit
besluit terug te komen indien een NS-
studie naar de mogelijkheden voor een
verbeterde vervroegde uittredingsrege
ling, een compensatie voor onregelmatig
werk en de problemen rond de oudere
werknemer niet tot het gewenste resultaat
leidt. De bonden willen ondermeer voor
de nacht- en weekeinddienst een kwartier
vrije tijd voor ieder gewerkt uur.
De Groninger Studentenbond organi
seert op donderdag 3 mei in Groningen
een tegen-promotie als reactie op de pro
motie van drs. H. B. Falkena uit het Zuid-
afrikaanse Johannesburg. Falkena pro
moveert op een onderzoek naar „Die ma-
kro-ekonomische verband tussen die
openbare en privaatsektor in Suid-Afri-
ka”. De promotie wordt door de GSB en
door verschillende andere studenten
groeperingen, jongerengroeperingen en
comité’s tegen de apartheid in Zuid-Afri-
ka fel veroordeeld.
DEN HAAG (ANP). De werkgroep
„Betaald Antwoord” gaat de AMRO-bank
en de Algemene Bank Nederland (ABN)
per brief om opheldering vragen over hun
leningen van vele müj oenen dollars aan
de Zuidafrikaanse overheid.
Een rapport van het centrum tegen
apartheid van de Verenigde Naties, dat
„Betaald Antwoord” in handen heeft ge
kregen, meldt namelijk dat beide banken
tot in 1976 gezamenlijk totaal ruim 140
müj oen doüar aan kredieten aan Zuid-
Afrika hebben verstrekt. Twee jaar gele
den hebben zij echter verklaard niet meer
aan kredietverstrekkingen deel te nemen.
Volgens het rapport lopen de meeste le
ningen tot ver in de jaren tachtig.
(Van onze redactie binnenland)
UTRECHT. De 35 werknemers van
de Noorder Compagnie mogen per 1 sep
tember worden ontslagen, tenzij er alsnog
voldoende subsidiegelden beschikbaar
komen om het voortbestaan van de toneel
groep te waarborgen. Tot deze beslissing
is de directeur van het Gewestelijk Ar
beidsbureau in Drachten gisteren
gekomen.
Volgens de GAB-directeur, P. Jutte, be
tekent deze voorwaardelijke toestemming
dat als met name CRM de subsidie aan de
Noorder Compagnie wü voortzetten, de
toestemming van het GAB is ingetrokken.
De kunstenaarsorganisatie NW zegt
met „verbijstering” te hebben kennis ge
nomen van dit feit.
Volgens een KNVTO-woordvoerder
heeft zijn werkgeversorganisatie al over
hetzelfde onderwerp met minister Tuijn-
man van Verkeer en Waterstaat gespro
ken. De KNVTO is bereid de korting,
zoals die voor de ambtenaren geldt, te
accepteren.
De Nederlandse Centrale van Hoger
Personeel (NCHP) betitelt het voornemen
van de regering om per 1 juli een maxi
mum prijscompensatie in te voeren voor
inkomens vanaf 50.000 gulden, als „flar-
denbeleid”. De grootste grief van de
NCHP is dat de maatregel „op onaan
vaardbare en onverantwoorde wijze in
grijpt in de vrije loononderhandelingen”.
De Nationale Kruisvereniging wü de
part-time dienstverbanden van getrouw
de vrouwehjke artsen die op consultatie
bureaus werken omzetten in vaste aan-
steüingen.
De vereniging komt daarmee tegemoet
aan een streven van de vrouwelijke artsen
zelf, die ongeveer een derde deel van alle
consultatiebureau-zittingen leiden. De
Nationale Kruisvereniging is van mening
dat het verlangen van de vrouwen naar
vaste dienstverbanden, vanuit het oog
punt van rechtspositie, gerechtvaardigd is
en zoekt nu wegen om die vaste dienstver
banden te realiseren.
15
17
10
12
6
19
20
29 -
18
ZONDAG 29 APRIL
Z on- en maanstanden
Zon op 06.16 uur, onder 21.00 uur
Maan op 08.28 uur, onder uur
Waterstanden IJmuiden
Laagwater 02.13 uur en 14.38 uur
Hoogwater 06.25 uur en 18 48 uur
MAANDAG 30 APRIL
Zon- en maanstanden
Zon op 06.14 uur, onder 21.02 uur
Maan op 09.12 uur, onder 00.11 uur
Waterstanden IJmuiden
Laagwater 02.49 uur en 15.13 uur
Hoogwater 07.04 uur en 19.28 uur
bezig met tekst over arbeid
wel uit de weg kon, waren: „Arbeid adelt”,
een duidelijk aansluiting op de samenvat
ting die de VWO’ers donderdag hadden
moeten maken, en „Zo lees ik mijn krant,
en dat is de beste manier”. Al met al een
lijstje dat erg tegenviel vanwege het gemis
aan voldoende concrete onderwerpen.
In dat opzicht hadden de bijna 80.000
MAVO-leerlingen het een stuk gemakke
lijker. Concrete actuele zaken als „rook
verbod, jeugd en reclame” boden met de
aangegeven leidraden in ieder geval on
derwerpen waar wat over te verteüen viel.
Groot enthousiasme was er te constateren
voor het onderwerp Green Peace. De ac
tiegroep die zich keert tegen de jacht op
de bijna uitgestorven walvis en het af
slachten van duizenden zeehonden, heeft
heel wat pennen van leerlingen in bewe
ging gebracht.
„De laatste lesdag” werd ouboüig ge
noemd, het citaat „Neem mij zoals ik ben,
neem mij zoals mijn haren vaüen,” vond
weinig enthousiast onthaal en werd vrij
wel unaniem gemeden. Ook het jaarlijkse
sportonderwerp, deze keer over auto- en
motorcrossen, lag slecht en werd slechts
door een enkeling gekozen.
MAVO, en ook HAVO, zetten zich dins
dag weer aan het vak Nederlands. Voor
het VWO prijkt, na dit door de vrije konin
ginnedag extra lange weekeinde, onder
meer Latijn op het rooster.
•D Q.q U
.Eo E E
De koninklijke vereniging van
transportondernemers (KNVTO) wil de
uitnodiging van minister Albeda van Soci
ale Zaken voor een gesprek over de gevol
gen van de korting van de ambtenarensa
larissen voor de trendvolgers, aannemen.
De minister heeft onder meer de KNVTO
daartoe donderdag uitgenodigd.
ES
i
'i
l
i'
■J
1
n
i M
r
<1
<i