Laat die trainers
toch even praten
Sponsoring bij honkbal
nooit uit hand gelopen
GUUS VAN DER HEIJDEN:
i
I
1
■■F*
V
dat als één van zijn wensen.
EN
Amerikanen
door Jan van der Nat
Selectieteams
1
iskt
e
i
oces
■nst.
goed
ng etc.
;tie,
nde
iruk
Sponsoring
Het maken van een afspraak met Guus van der Heijden is geen
eenvoudige zaak. Als vice-voorzitter van de AINBA, de internationale
honkbalfederatie, is zijn aanwezigheid regelmatig geëist op congres
sen en vergaderingen in het buitenland. Meestal erg ver weg, omdat
de sport nu eenmaal in het Amerikaanse deel van de wereld en in
Oost-Azië meer leeft dan in Europa. Het reisdoel van Van der Heijden
is dit keer dan ook Taiwan, toevallig een land, waar geen honkbal,
maar wel softbal wordt gespeeld. Het feit dat de voorzitter van de
KNBSB juist daar een congres bijwoont lijkt het tegendeel te bewijzen
van de stelling, dat softbal in Nederland op het tweede plan komt.
few
I
IJ
Toen Nederland een paar jaar geleden overging op invoering van de
zomertijd leek dat voor de sport belangrijke voordelen te gaan
opleveren. Met name de voetballers maken er dit jaar dankbaar
gebruik van om de door de barre winter opgelopen achterstand weg te
werken. De zomersport bij uitstek, honk- en softbal, zou er beter
gebruik van moeten maken. Dat althans is de mening van Guus van
der Heijden, voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Baseball en
Softball Bond. De 50-jarige inwoner van Badhoevedorp, sinds 1971
„lijstaanvoerder” van de KNBSB en in het dagelijks leven adjunct-
ling. Het aantal leden bevindt zich inmiddels rond de 20.000, maar
volgens sommigen wordt nog te veel de nadruk gelegd op honkbal en
zit softbal een beetje in het verdomhoekje en dat terwijl met name bij
het manlijke deel van de beoefenaars, softbal de laatste jaren duidelijk
aan populariteit heeft gewonnen. Óver de relatie tussen de twee
takken van sport, die zoveel met elkaar gemeen hebben, de positie
van Nederland in het internationale gebeuren en de toekomst gaat
onderstaand gesprek met Guus van der Heijden.
toppositie
heroveren
een
eigenlijk
basketbal, dankbaar gebruik van
kature
in
BARRY HUGHES
COR BROM
STOPPER
1
dam;
g
i
i
ksfeer
evante
sneen
9l een
varing
n over
en im-
delijke
righeid
lewer-
tivitei-
ilbare
koop-
ming,
In de wedstrijd Ajax-Haarlem stond
Haarlem-trainer Barry Hughes op een
gegeven moment op van de spelers-
bank en begaf zich enkele meters naar
voren, in de richting van het speelveld.
Hij doet dat wel vaker. De ene keer om
op een roltong te blazen in de richting
van zijn vijandelijke collega, de ande
re keer om haastig een over de zijlijn
gerolde bal weer in het spel te brengen
(want Haarlem staat meestal achter en
heeft zelden genoeg aan de 90 minuten
speeltijd om verandering in die toe
stand aan te brengen), en ook wel eens
om zijn pet door een speler van de
tegenpartij van zijn hoofd te laten
slaan. Nu en dan verrijst hij ook drei
gend en imponerend van de bank, en
doet één, twee stappen in de richting
van de bal om een toesnellende tegen
stander die fractie van een seconde te
doen terugdeinzen, die nodig is om te
voorkomen dat hij de bal nog net weet
binnen te houden, maar meestal houdt
zijn verrijzenis toch verband met iets
dat hij zijn spelers wil toeroepen, dui
delijk maken: een aanmoediging, een
tactische aanwijzing, een opzweping,
of soms ook een kalmerend woord als
de gemoederen verhit zijn en het
zwerk bezwadderd is met gele en rode
kaarten.
de tribune? Hij maakte, met de wijs
vingers van rechter- en linkerhand,
terzijde van zijn hoofd enkele draaien
de bewegingen, hetgeen door het pu
bliek op hoge prijs werd gesteld.
bijvoorbeeld bij het basketbal en
het ijshockey. De financiering heeft
zich nooit gericht op bepaalde spe
lers, maar op de hele ploeg en honk
bal heeft natuurlijk veel meer spe
lers, dan de meest andere takken
van sport. Het heeft er toe geleid,
dat andere bonden onze reglemen
tering hebben overgenomen”.
bank zijn aanwijzingen kan schreeu
wen zonder die twee meter tot de zij
lijn te hoeven pikken.
landgenoten, die in de Verenigde
Staten zijn grootgebracht en wie
het honkbal met de paplepel is inge
goten.
Van der Heijden: „Beleidsmatig
hebben wij niets tegen het aantrek
ken van Nederlandse Amerikanen,
maar het komt je organisatie niet
ten goede. In Italië bestond er een
enorme eerzucht om ons van de
eerste plaats in Europe te stoten. De
Italianen hebben het ons altijd kwa
lijk genomen, dat wij spelers in de
nationale ploeg hadden van Antilli
aanse afkomst. Zij wilden ons hoe
dan ook overtroeven. Wel, we zijn
die eerste plaats kwijtgeraakt door
de komst van de zogenaamde Ital-
Amerikanen. Het was in Italië ge
makkelijk, omdat je door de wetge
ving nu eenmaal gemakkelijker van
Amerikaan Italiaan wordt, dan Ne
derlander.
Maar we moeten niet dramatisch
doen over het verlies van die eerste
plaats. Het verschil tussen Neder
land en Italië was nooit erg groot.
Dat is het nog niet. Op het laatste
WK verloren we tenslotte maar met
één punt. Het peil in Nederland is
nog altijd hoog.”
De KNBSB legt zich echter niet
neer bij de huidige situatie. Men is
zich ervan bewust, dat het moeilijk
zal zijn, maar Nederland moet terug
naar de top van Europa.
Guus van der Heijden: „In plaats
van met Nederlandse Amerikanen
te gaan werken, is het veel belan-
grijker dat de zaak naar beneden
goed wordt doorgebouwd. Dat de
Maar ja, zelfs Ruud Krol zegt nog
automatisch „meneer Brom”, dus erg
bestraffend kon het sowieso al niet
zijn, en toen ik Cor Brom later vroeg
wat hij en Piet Schrijvers op dat mo
ment met elkaar besproken hebben, zei
hij glimlachend dat zij de tactiek had
den doorgenomen. Zo ging dat natuur
lijk beter dan roepend vanaf de zijlijn.
Bovendien, zei Brom, konden we die
twee, drie minuten pauze best gebrui
ken, en er zijn maar weinig scheids
rechters, die al die minuten er hele
maal bijtrekken
Conclusie: geef de trainers, die toch
de dirigenten van de elftallen zijn,
voortaan de gelegenheid bij korte
Er zijn aanvoerders (Johan Cruijff
was er zo eentje), die zo’n karwei
staande de vergadering zelf wel weten
op te lossen, maar zij zijn een uitzon
dering. Is het niet de gewoonste zaak
van de wereld dat de trainer van de
tegenpartij dan even zijn tegenmaat
regelen treft en zijn spelers daarvan
op de hoogte brengt? Hij staat op,
loopt naar de zijlijn, maar wie komt
daar al parmantig en driftig gebarend
toesnellen? De grensrechter, als orde
bewaker van de zijlijn! Ik ken geen
onzinniger en zinlozer taak dan dit
wegwijzen van de trainer. Het publiek
vindt de grensrechter op zo’n moment
potsierlijk. De trainer minacht hem
uit de grond van zijn hart. De spelers
nemen hem niet langer au sérieux. En
er wordt absoluut niets mee gewon
nen. Dus ik stel voor dat we die idiote
rie gewoon afschaffen.
tY Guus van der Heijden „Niet drama
tisch doen over verlies van eerste plaats
in Europa”
gas-
span-
ige is
'mfort
<t het
aakte
.eeu-
llngs-
ihoort
Het Nederlands team zal moeten
voortkomen uit eigen gelederen. De
basis daarvoor moet in de eigen
competitie worden gelegd. Daarom
komt er ook een landelijke reserve-
klasse en gaan we selectieteams per
regio vormen. De bedoeling is, dat
die ploegen op vaste avonden tegen
de topclubs uit de regio gaan spe
len. Het is een alternatief voor de
interregionale jeugd, die eigenlijk
nooit van de grond is gekomen.
Daarin zouden spelers moeten zit
ten, die in het eerste team niet vol
doende aan de bak komen. De
hoofdklassers doen echter niet mee.
Het is natuurlijk leuk dat een ploeg
uit Brabant kampioen wordt, maar
het geeft geen juist beeld.”
Terug naar de Europese top bete
kent in feite niet meer dan terug
van de laatste naar de eerste plaats
in de tweestrijd, die het Europese
honkbal beheerst. Andere landen
doen nauwelijks mee. Goed, op een
EK zijn ook landen als Spanje, Bel
gië, Zweden en West-Duitsland aan
wezig, maar die worden met grote
cijfers en met erg veel gemak aan
de kant gezet door de grootmach-
Eén van de belangrijkste zaken
binnen kleinere sportorganisaties
als de KNBSB is het beleid rond
sponsoring, de financiering van de
sport. De honk- en softbalbond
heeft vanaf het begin een beleid
Het niet zover gaan als basketbal
en ijshockey heeft er in feite toe
geleid, dat honkbal zijn eerste
plaats in Europa heeft moeten af-
rrstaan aan Italië. Daar maakt men,
gevoerd, dat duidelijk afwijkt van zoals in Nederland bij ijshockey en
dat van andere bonden.
Guus van der Heijden: „De hele
kwestie rond de sponsoring is bij
een aantal bonden duidelijk uit de
hand gelopen. Ik wil niet ijdel doen,
maar bij ons is dat niet het geval.
Nu is het binnen de KNBSB nooit
om enorme bedragen gegaan, zoals
i4- Eén van de mooiste momenten in de
geschiedenis van het Italiaanse honkbal.
In Haarlem werden de Azzurri, met be
hulp van Amerikaanse landgenoten,
kampioen van Europa. Nota bene in het
hol van de leeuw
coaches meer kennis krijgen, de
jeugd goed wordt begeleid en er
oefenwedstrijden tegen goede ploe
gen worden gespeeld. En dat ge
beurt. We hebben, op de ploeg van
de Verenigde Staten na, tegen alle
landen ter wereld gespeeld en zul
len dat blijven doen.
Maar goed, Cor Brom liep dus naar
de zijlijn, en die attente grensrechter
met de martiale snor kwam weer toe
snellen. En omdat Brom zich niet on
middellijk, met een vuurrode kop van
schaamte, terugtrok naar zijn hok,
stak de grensrechter zijn vlag omhoog.
Misschien ook had Cor Brom iets ge
zegd dat de man als onaardig had
opgevat. Scheidsrechter Draaisma
ging verhaal halen bij zijn grensrech
ter, riep daarna aanvoerder Piet
Schrijvers uit zijn doel en gaf hem
kennelijk opdracht zijn trainer tot de
orde te roepen. Schrijvers slenterde op
een sukkeldrafje (je kan als je geen
haast wil maken, wel degelijk op een
sukkeldrafje slenteren) naar de dug
out, legde zijn handen op het afdakje,
en praatte een minuutje op Brom in.
Althans die indruk moest het wekken.
Guus van der Heijden: „Het is
beslist niet zo dat wij softbal als een
bijwagen beschouwen. Integendeel.
Er is erg veel belangstelling voor
softbal en dat zien we echt wel. Het
organiseren van evenementen voor
de softbalsters bewijst dat wij er
echt oog voor hebben. Vorig jaar
hebben wij de Europa Cup voor
landskampioenen georganiseerd,
de ploeg is natuurlijk naar het WK
gegaan, speelsters en coaches wor
den naar Amerika uitgezonden en
dit jaar komt er een Europees kam
pioenschap voor landenploegen, op
ons initiatief.
Als er wordt gesteld, dat er na het
WK in San Salvador te weinig is
gedaan, dat er geen centrale trai
ning is geweest, dan moet ik het
antwoord schuldig blijven. Dat is
zonder meer een zaak voor de tech
nische commissie en bondscoach
Nol Houtkamp, die het, naar mijn
mening, overigens uitstekend doet.
Ik geloof niet dat de KNBSB meer
kan doen. Er kan worden gesteld,
dat er vierjarenplannen gemaakt
moeten worden, maar meerjaren
plannen zijn in het verleden te vaak
zeepbellen gebleken."
De gestegen belangstelling voor
het softballen heeft geleid tot plan
nen voor een nieuwe structuur bin
nen de KNBSB. Aanvankelijk was
er een schets gemaakt naar het mo
del van de KNVB. Een overkoepe
lend bondsbestuur met aparte sec
ties voor honkbal, softbal en het
recreatiegebeuren.
Van der Heijden: „Die schets heb
ben we laten vallen, omdat het in de
voetbalbond niet altijd even soepel
loopt. Er voor in de plaats is een
opzet gekomen, waarin de sectie-
bësturen een soort staatssecretari
aat vormen met delegaties in het
bondsbestuur. Afdelingen voor
wedstrijdwezen honk- en softbal
met daarnaast een „departement”
voor de recreatiesport”.
De recreatie binnen de KNBSB
wordt erg hoog aangeslagen. Top
sport is natuurlijk een mooie zaak,
maar voor het wel en wee van clubs
en bond zijn de recreanten in feite
veel belangrijker.
Van der Heijden: „Recreatiesport
ligt politiek gezien natuurlijk erg
goed. Daarnaast ontstaat er een
duidelijkere binding met de vereni
gingen en schep je een klimaat, dat
gunstig is voor de sport. Vaders en
moeders gaan zich meer voor de
sport interesseren en je hebt nu
eenmaal binnen een sportorganisa
tie erg veel mensen nodig. En je zult
er steeds meer nodig hebben. Het
voordeel van de decentralisering is
dat de lijnen korter worden. De
afdeling recreatie wordt een directe
gesprekspartner voor CRM. Voor
de clubs zal er weinig veranderen.
Als bestuurder kun je echter meer
aandacht schenken aan bijvoor
beeld de maatschappelijke ontwik
keling, de contacten met de
overheid, waar ^p.ort. nog altijd een
vergeten zaak is”.
oponthouden als een spelerswisseling
of een blessure even van gedachten te
wisselen met zijn aanvoerder over een
tactische ingreep of zoiets. Stel, de
tegenpartij wisselt een achterhoede-
speler uit voor een boomlange aanval
ler. Dat verandert de situatie in hoge
mate. De spelers kijken verontrust
naar hun trainer. Wie moet die extra
aanvaller, bovendien een extra lange
aanvaller, gaan schaduwen? Moet er
een aanvaller terug? Moet de lange
stopper de midvoor loslaten en zich
concentreren op de invaller, en zo ja,
wie neemt dan de midvoor voor zijn
rekening?
Helaas is mij ontschoten waarom
Barry Hughes die ene keer bij Ajax-
Haarlem van de bank verrees en naar
de zijlijn liep, ik weet alleen dat de
grensrechter (wiens naam ik niet ken
omdat in het programmablad wel al
tijd twee namen vermeld worden,
maar niet wie wie is, want de rugnum-
Nu had Ajax die. dag geen makkie
aan Haarlem, zoals Ajax de laatste
tijd aan geen enkele club meer een
makkie heeft, zonder dat dit tot veel
puntenverlies leidt. Ajax won deze
thuiswedstrijd weliswaar met 4-1,
maar op een gegeven ogenblik kwam
Ajax toch even in de verdrukking, en
Cor Brom, ook al niet de beste bank-
klever onder de trainers, kwam de
dug-out uit en begaf zich naar de zij
lijn om enkele tactische aanwijzingen
te roepen. Op zichzelf is het natuurlijk
een beetje vreemd dat een trainer, die
zijn spelers wel oefent de bal bij de
ingooi zo ver mogelijk te gooien, twee,
drie meter verder dan zij het zonder
training zouden doen, zichzelf niet bij
een spraaklerares oefent in het harder
bulderen, zodat hij rustig vanaf de
mers 1 en 2 dragen zij niet) zoals
gebruikelijk als door een boa constric
tor gebeten toesnelde, en niet alleen
als een achttiende-eeuwse schoolmees
ter krijgshaftig en met uitgestrekte
arm naar de bank wees, zoals je eige
naars van herdershonden nog dikwijls
hun gezag over hun dier ziet uitoefe
nen, maar ook lichtelijk, met de borst
vooruit, tegen Barry Hughes begon op
te biggen. Nu wilde het toeval dat deze
grensrechter zo’n wijd uitstaande,
grijze Bismarck-snor droeg, waarvan
je de punten omhoog moet draaien wil
het ding niet als een trosje treurwilg-
takken omlaag hangen, dus wat deed
Barry Hughes, teruglopend naar de
bank, in de richting van het publiek op
en en
ten. In de meeste landen van Euro
pa kent men de sport totaal niet en
dus kan van een echt Europees
kampioenschap eigenlijk geen
sprake zijn.
Guus van der Heijden: „Lang
zaam maar zeker gaan ook andere
landen meedoen. In Denemarken
wordt honkbal gespeeld in de buurt
van Aarhus, Joegoslavië nam deel -
aan het EK voor de jeugd en in ~-
Finland wordt een sport gespeeld,
dat veel gemeen heeft met honkbal.
Ik hoop dat er in de komende tien
jaar een paar landen doorstoten.
Italië en Nederland hebben natuur
lijk een enorme voorsprong. In alle
opzichten. Technisch, organisato
risch, qua toeschouwersaantallen,
enz. De kloof lijkt niet meer te
overbruggen. Het is een trieste -
zaak, maar we moeten natuurlijk
wel realist blijven. Een dergelijke -
concentratie kennen we eigenlijk
ook in Nederland. De omgeving van
Haarlem oefent een enorme zuig
kracht uit. Het wordt minder, maar
het honkbal is in het westen van ons
land ontstaan en de hele ontwikke
ling is meegegaan tot in de botten.
Het Pim Muller Stadion is nu een
maal het nationale honkbalcentrum
en spelers uit de rest van het land
willen graag in de sterkere teams
spelen en trekken dus naar het
westen.
Een spreiding zou natuurlijk zeer
welkom zijn, maar daarvoor heb je
goede stadions nodig met goede
verlichting”. Dat is nog altijd niet
het geval en vandaar dat vandaag
de competitie in de hoofdklasse be
gint met ploegen, die stuk voor stuk
afkomstig zijn uit het westen van
Nederland.
Europese
0K
