Schaken
Bridge
o°
HOP, HOP
Dammen
U9
o
o-
o
o
F
o
o
L
1
O
IJ LJ
A
O
O O
O o
rwz
o o
’7
1
4-
4-
in
1
n
i
öoöt
en wiertdt'ltë.dsfl -
9f
9»
ZAffR WE£RlERU(j
meP zcat
N
w^o
z
N
w---o
z
Kien op Wi-dpa opqehnnqm»
ZOLDER ENB.koMC EVEN l''L~
/ty hAnqi ER
51
roVVxc-Aj o
VA
ben e*-
4
n moed er jj
Xdce-vf?
W-
H'.
n-
18
19
20
I
21
22
15*
23
19
de
29
26
30
39
23
93
*99
35
91
92
36
irden,
J
4
1
zegereeks die hem
4
4*
ir
rf- Harm Wiersma en Hans Jansen (rechts)
1
dit spel te
and
4-
gt
10 6
9 6 2
38x27 20-25,
32.
36x27 17-21,
32.
lis
29-23 18x29,
32.
3
1
ie
en
Zoals je ziet, hebben we er deze week eens een stripblad van gemaakt,
samengesteld uit de overvloed aan tekeningen die jullie hebben opgestuurd.
Voor de volgende week hebben we een onderwerp uitgezocht waar erg
veel over te zeggen (en voor jullie dus: te schrijven) valt? jaloezie. Ben je
jaloers? Op wie en waarom? Zijn anderen jaloers op jou? Vind je dat leuk?
Schrijf alles over jaloers zijn naar 't Spuigat En tekeningen blijven welkom,
maar (we blijven het herhalen) alleen in zwarte inkt!
Als je daar bent, ga je door naar 3.
Dan naar 4 en zo verder tot het
hoogste cijfer.
Wie hopt daar?
Ha, ha, je wist het vast al!
5 2
V 8 5 3
6 3 2
B 10 7 5
„Op 16 april 1954 besloot een aantal
prominente bridgers uit de streek tussen
Arnhem en Zutphen „De IJsselstreek” op
te richten met het doel: „een voor het
oosten zo sterk mogelijke bridge-oefen-
club”. In de praktijk was het „een club
met gematigde wanorde zonder reglemen
ten en andere bridgeorganen, aldus blijkt
uit de notulen van de eerste jaarvergade
ring, die ook pas na twee jaar plaats
vond”.
Ik citeer de heer Ten Broeke, voorzitter
van De IJsselstreek, die deze woorden
uitsprak voor de aanvang van de demon-
strütiewedstrijd tussen Nederlandse brid-
gejournalisten en twee IJsselstreekse top-
teams. Een onderdeel van de jubileumvie
ring, want snelle rekenaars zullen hebben
uitgerekend dat De IJsselstreek het, on
danks de beginperikelen, toch 25 jaar
heeft uitgehouden, waarbij het destijds
gestelde doel „een voor het oosten zo sterk
*32
954
A V B
4- A 2
Wit: H. Janssen. Zwart: drs. M. Etmans.
1. e2-e4 e7-e5, 2. Pgl-f3 Pb8-c6, 3. d2-d4
e5xd4, 4. Pf3xd4 Het Schots is inder
daad op het bord gekomen. Euwe speelde
hier 4 Dd8-h4!?
t
k-
:a-
en
Een paar uurtjes studie en de slimme
Maarten wist er „alles” van. Beziet u nu
eens hoe zijn verrassingstactiek met volle
dig succes werd bekroond. Han verklaar
de achteraf ruiterlijk, reeds na 4 zetten op
geheel onbekend terrein te zijn gelokt. Het
kostte hem zeeën van tijd en tenslotte de
partij.
Jq je mes
mogelijke oefenclub”, zeker is bereikt.
Die journalisten speelden met Rebattu-
Van Oppen, Boekhorst-Filarski-Vergoed
en Sint-Schipperheyn. Diverse oninge
speelde combinaties dus, maar niettemin
goed genoeg om De IJsselstreek, dat aan
vankelijk een snelle voorsprong nam, toch
naar een kansloze nederlaag te manoeu
vreren. Alhoewel de journalisten diverse
malen beslist niet over geluk hadden te
klagen, hadden zij toch zeker het beste
van het spel en er was dan ook geen
IJsselstreker die de overwinning niet dik
verdiend achtte.
B 9 8 7 4
V 7 3 2
7 3
H 5
H 6
A H B
85
4* V B 10'9
Probeert u eerst zelf eens, een redelijk
antwoord voor wit te vinden. Zwart dreigt
een pion te winnen. Wit heeft een zeer
ruime keuze. De Statenbijbel van het
schaken, de meer dan 1000 bladzijden
tellende, compact bedrukte „Bilguer",
noemt de volgende: 5. Pf5; 5. Dd3; 5. Pb5;
5. Pf3; Pc3; Le. Geen pretje om onvoorbe
reid en met beperkte bedenktijd een be
slissing te nemen. Als algemene richtlijn
wordt wel aangegeven dat wit gerust pion
e4 kan offeren, om vervolgens te profite
ren van de geëxponeerde stand van de
zwarte dame en de open e-lijn. 5. Pd4-b5
Een goede zet, maar onder de gege
ven omstandigheden wellicht niet de ver
standigste, omdat er grote complicaties
uit kunnen voortvloeien. 5Lf8-b4+
Om eventueel van a5 uit veld c7 te kunnen
dekken, b.v. na 6. c3 6. Pbl-d2? Reeds
grijpt wit mis, gelijk het vervolg leert.
Juist was 6. Ld2, waarna zwart de rochade
moet opgeven om c7 te dekken. Het ver
loop zou b.v. kunnen zijn 6De4:t 7.
Le2 Kd8, 8. 0-0 Pf6, 9. Plc3 Dh4, 10. g3
Dh3, 11. Pc7j! Kc7: 12. Pd5t Pd5: 13. Lg4
14. Dg4: Ld2: 15. Tfdl. Tot zover de
Bilguer met de aantekening dat wit nu
beter staat. Het spreekt echter vanzelf dat
men een dergelijke variant in de praktijk
niet achter het bord kan vinden. 6
Dh4xe4t 7. Lfl-e2 De4xg2, 8. Le2-f3 Dg2-
h3. De pointe van het zwarte spel is dat 9.
Pc7:t Kd8, 10. Pa8: te gevaarlijk is wegens
Pf6 en Te8+. Etmans’ speculatie is gelukt!
Vakkundig consolideert nu zijn stelling. 9.
Ddl-e2t Ke8-d8, 10. c2-c3 Pg8-f6. Dreigt
Te8. 11 Pd2-c4 Th8-e8, 12. Lcl-e3 Lb4-c5,
13. 0-0-0 Ic5xe3t 14. Pc4xe3 Dh3-e6, 15.
Kcl-bl a7-a6, 16. Pb5-d4 Pc6xd4, 17.
Tdlxd4 d7-d6, 18. c3-c4 Zwart, hoewel
2 pionnen vóór, is nog niet buiten gevaar
omdat zijn koning onveilig staat en c4-c5
een dreiging is. 18De6-e5! 19. Thl-dl
Lc8-f5+ Dit was mede de bedoeling van 18.
De5. 20. Khl-al Lf5-e4, 21. Pe3-g4
Janssen maakt er het beste van; menige
zwartspeler zou hier nog de draad hebben
verloren, maar Etmans wikkelt feilloos af
naar een gewonnen eindspel. 21
Le4xf3! Vooral niet 21Pg4:? 22. Te4:
en wint. 22. De2xf3 Pf6xg4, 23. Td4xg4
De5-e2, 24. Df3xe2 Te8xe2. Eindelijk is de
lucht geklaard; de centrale stelling van de
zwarte koning is nu een voordeel gewor
den. De rest is relatief eenvoudig. Er volg
de nog 25. Tg7: Ke7, 26. Tfl 26. Th7:
Tg8 26 Th8, 27. Tg3 h5, 28. a3 Th6, 29.
Kbl Tf6, 30 Th3 Tf5, 31. Kei Kf6, 32. f4
De oude Romeinen zeiden het zo bon
dig: „Verba volant, scripta manent”,
woorden vlieden heen, maar wat geschre
ven is blijft.
Als echter die woorden gesproken wor
den door een man als prof. Euwe, dan
worden zij gewoonlijk geregistreerd met
alle gevolgen van dien.
En zo vertelden wij u een paar weken
geleden bij de bespreking van het minia-
tuurpartijtje Han Janssen-Euwe (1-0 na 17
zetten!!), dat de oud-wereldkampioen in
zijn gehele carrière nog nooit zo snel had
verloren. Zijn eigen woorden, en op zijn
gezag aan uw doorgegeven.
Maar blijkbaar hebben sommige lieden
een nóg beter geheugen dan Hollands
beste schaakmeester! De heer G. van Eek
uit De Bilt wees ons er op, dat Euwe op 6
augustus 1947 in een achtkamp van het
Hilversums Schaakgenootschap met wit
in zegge 14 zetten van Mühring verloor!
Reeds zagen wij voor ons geestesoog een
pracht van een schade-actie wegens valse
voorlichting; totdat het tot ons doordrong
dat wij zelf ook aan dat toernooi deelna
men Hier volgt bedoeld partijtje.
1 Pgl-f3 f7-f5, 2 g2-g3 Pg8-f6, 3. Lfl-g2
e7-e6, 4 0-0 Lf8-e7, 5 b2-b3 0-0, 6 Lcl-b2
Pb8-c6, 7. d2-d3 d7-d6, 8. c2-c4 Dd8-e8, 9.
Pbl-c3 Le7-d8, 10 Ddl-d2 De8-h5, 11. e2-
e4(?) e6-e5, 12 Tal-el? f5-f4! 13. Kgl-hl?
Lc8-g4! en wit gaf het op. Zie 14. Pbl f3 of*
14. Ddl (De2) Pd4.
Als de Romeinen dit alles hadden gewe
ten, zouden zij vermoedelijk hebben ge
steld: schaakresultaten vlieden heen!
Maar het tweede deel van hun spreek
woord is nog onverkort van kracht. Han
Janssen heeft zulks pijnlijk aan den lijve
ondervonden!
Wat was het geval? Maarten Etmans, de
voorvechter van de CVJ-Utrecht, nam
kennis van het geschrevene in onze ru
briek; „scripta manent”.
Enkele dagen daarna moest hij met
zwart aantreden tegen onze jonge held
Han Janssen. Etmans bedacht dat zijn
tegenstander dan wel eens opnieuw
Schots zou kunnen spelen. Maar hij be
dacht nog méér, nl. dat er in 1975 in de
Duitse „Losbladige” een uitvoerige analy
se had gestaan van een variant tegen het
Schots, welke de laatste decennia volko
men in onbruik is geraakt en dus vermoe
delijk aan onze jeugdkampioen onbekend
zou zijn.
27
28
(n >e mand vind
l zit
l aL|>
X
Goede biedtechniek demonstreerden de
journalisten op deze twee spellen:
H 10 9 3
H 6 2
8 5
Noord gever, NZ kwetsbaar. Zuid open
de 1 Ru, gevolgd door 1 Ha bij west, 1 Sch
bij noord en 2 Ha bij oost. Zuid paste,
waarop west nog tot 3 Ha verhoogde.
Cees Sint vond nu het uitstekende bod
van 4 Ru, hetgeen zuid deed besluiten nog
5 Ru te bieden, in de wetenschap vrijwel
dat noord na deze bieding ten hoogste een
singleton harten kon hebben. Dat bleek
juist en na hartenstart werd het contract
eenvoudig gemaakt. Carol van Oppen
merkte terecht op dat troefstart de zaak
veel moeilijker maakt, maar ook dan
wordt het contract gemaakt. Wellicht aar
dig voor de lezer om eens uit te zoeken
hoe- T. SCHIPPERHEYN
87
B 10 9 7
A 10 9
4- H V 9
A V 10 5
8
H 10 4
8 7 6 4 3
Na 2519-24 volgde 26. 39-34 22-27!
27. 32x21 16x27 zwart zet een gevaarlijke
omsingeling in 28. 37-32? Hoewel het moei
lijk te zien is zal wit nu altijd verliezen; na
28. 28-23 had hij nog redelijk spel gehad.
11-16, 29. 32x21 16x27. Nu blunderde De
Boer met 30. 43-39? 24-30! 31. 34x14 18-23,
32. 29x9 8-13, 33. 9x18 12x45 met snelle
winst. Dat hij echter al verloren stond
blijkt uit de volgende varianten:
le 30. 28-23 27-32, 31.
29x20 18x47.
2e 30. 42-37 27-31, 31.
26x17 12x41.
3e 30. 44-39 7-11, 31.
34x23 11-16, 33. 40-35 17-22! (niet 24-30?) 34.
28x17 12x21, 35. 26x17 27-32, 36. 38x27 24-
30, 37. 35x24 20x47.
4e 30. 29-23 (de moeilijkste voor zwart)
18x29, 31. 34x23 6-11! 32. 42-37 (na 43-39
volgt 17-21, 27-31, 7-11, 12x45, en na 44-39
11-16, 40-35 17-22, 28x17 12x21, 26x17 16-
21!, 17x26 27-32, 38x27 24-30, 35x24 20x47)
27-31, 33. 36x27 17-21, 34. 26x6 7-11, 35.
6x17 12x41, 36. 23-18! 13x22, 37. 28x17
(door de dreiging 34-29 kan zwart niet 8-12
ruilen) 41-47! en door de dreiging 24-29
kan wit niet 17-11 spelen, waarna zwart
V B 6 4
geen
H V 7 4
8 6 4 3 2
West gever, niemand kwetsbaar. Het
begon met 1 Ha bij west, noord pas, oost 2
Ha, zuid 2 Sch, en west pas. Noord bood
nu 4 KI, aldus zijn „os” aangevend, via
eerste controle klaveren en sterke schop-
pensteun. Zuid bood nu 4 Ru, een sleutel-
bod, waarna noord na azen vragen in 6
Sch aanlegde, dat uiteraard werd ge
maakt. Overigens een schoolvoorbeeld
van dummy reverse, d.w.z. een spel dat
gespeeld moet worden, gezien vanuit
noord. -
Aan de andere tafel paste west, waarna
noord opende met 1 Sch - zuid 3 Sch. Ook
deze noord bood 4 KI, waarna zuid 4 Ha
bood. Dat toonde hartencontrole, maar
noord durfde vanwege de zwakke ruitens
niet naar slem en beëindigde de bieding
met 4 Sch.
Zelf mocht ik trachten
maken:
Wiersma, begon hij aan een opvallende
een ronde voor het
einde een al vrijwel beslissende voor
sprong van twee punten op Wiersma ople
verde. Hij versloeg achtereenvolgens
Clerc, v. d. Borst, Bronstring, Boom en De
Boer; behalve v. d. Borst waren dit stuk
voor stuk spelers die bij een overwinning
op Jansen nog een belangrijke rol hadden
gespeeld voor de bezetting van de boven
ste drie plaatsen welke rqght geven op
deelname aan het wereldkampioenschap
in 1980.
Het resultaat van dit nationale kampi
oenschap 1. Jansen, 2. Wiersma, 3. Van
der Wal betekent dat in 1980 Nederland
met 6 spelers in het WK vertegenwoordigd
zal zijn, te Weten Wiersma en Bastiaannet
die zich reeds voor de finaleplaatsen door
hun resultaat in het WK in 1978, en daar
naast Drost, Clerc, Jansen en Van der Wal
die zich via de halve finales een plaats in
de finale moeten proberen te verwerven.
Dat de prestatie van Jansen zeer hoog
moet worden geschat blijkt ook uit de
mening van een aantal spelers, dat dit
toernooi waarschijnlijk sterker bezet was
dan de finale van het wereldkampioen
schap.
Deze en de volgende rubriek wil ik
graag besteden om u te laten meegenieten
van een aantal prachtige overwinningen
die Jansen dit toernooi behaalde.
Het eerste diagram geeft de stand uit de
partij De Boer-Jansen uit de één na laat
ste ronde. Nadat De Boer beter uit, de
opening was gekomen heeft Jansen op
onnavolgbare wijze het voordeel al aan
zich getrokken.
f u)0' /7AM REM' WflAQ
A
A
B
A
eenvoudig wint door 388-12.
In zijn partij tegen John van der Borst
haalde Hans al in de opening voordeel met
een verrassende manoeuvre: 1. 34-29 19-
23, 2. 40-34 14-19, 3. 45-40 10-14, 4. 32-28
23x32, 5. 37x28 18-23, 6. 29x18 12x32, 7.
38x27 19-23, 8. 41-37 14-19, 9. 37-32 5-10, 10.
46-41 10-14, 11. 41-37 13-18, 12. 35-30 20-25
(zie diagram 2), 13. 30-24! 19x30, 14. 33-28!
Je moet er maar op komen na 14-19?
wint 28-22 en 27-21, 42x35; na 4-10? wint
28x19, 14x23 en 39-33, 27-21, 42x4. Na het
verplichte 14-20, 14. 28x19 9-13, 15. 39-33!
30x28, 16. 32x21 13x24 heeft wit enig voor
deel: de opsluiting waar hij aan zijn lin
kervleugel in komt is moeilijk produktief
te maken door zwart, terwijl wit het cen
trum stevig in handen zal krijgen. Maar
daarover volgende week meer.
FRANK TEER
,9
10
59
13
12
63
31
32
lOt
39
51
•96
50
o
o
o
worden gemaakt, anders blijft er in
de krant niets van over. Stuur Je
reacties naar 't Spuigat, Damlate
Pers, Postbus 507, 2003 PA
Haarlem.
't Spuigat Is een rubriek die
wordt volgeschreven en -getekend
door kinderen van ongeveer tien
tot vijftien jaar. Iedere week worden
één of twee onderwerpen
behandeld, maar je kunt natuurlijk
ook zómaar eens een verhaaltje,
een gedicht of een tekening sturen.
Denk er wel aan, dat tekeningen
met zwarte inkt of vlltstoft moeten
Wie hopt daar?
Waarom staat hier: Hop, hop?
Wil je het weten?
Trek dan met potlood een lijn.
Begin bij de 1 en trek die lijn- dan
-
flLcoPelk.
Votn.l
7
95
99
Tg2, 33. Th4 Tc5, 34. b3 b5, 35. f5 bc4: 36.
bc4: Tg4, 37 Tg4: hg4: 38 Tf4 Kg5, 39 Td4
Tf5: 40. Kd2 Tf2+ 41. Ke3 Tf3t en wit gaf
het op.
Han Janssen heeft het geweten; wat in
ons blad beschreven staat, beklijft!
E. SPANJAARD
Hans Jansen heeft op een schitterende
wijze het 3e Mondileder-damtoernooi om
de nationale titel gewonnen. Nadat hij na
de 7e ronde nog een achterstand had van
twee punten op ex-wereldkampioen
jüi
heet ii»
iHw■u»etjr;,khoc>P\
38»
33
o
