Nederlandsche
Bank maakt
grotere winst
Hervatting van
CAO-gesprek
Executies in
Hoogovens
onderbouwd genoemd
Krijgs
gevangenen
in China
nijman
lichtreklame
Iran gaan door
Dankwoord koningin
AOW-premieplan niet
Arrestatie vakbondsleider
SL
gBW
i.l
het woord is aan...
vandaag:
Vrouwen willen
toegang tot
priester-ambt
Koudegolf in
Noord-China
HAARLEM
I het weer
Ministerie wist van niets
agenda pagina 9^
Koninginnefeest
Rudi Fuchs
En verder
Koud en buiig
Fascisme bedreigt Turkije
Telefoonbeantwoorders
Voetbal
111
DINSDAG 1 MEI 1979
P. C. Brederode:
WAARIN OPGENOMEN DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR UMUIDEN
5 9ste jaargang no. 150
pagina's
(ADVERTENTIE)
VERS GEGRILDE KIPPEN
cfiwinH
SNACK»
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK. De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft
gisteravond in een resolutie de onlangs in Rhodesië gehouden verkie
zingen van nul en generlei waarde verklaard en alle VN-leden
opgeroepen, zich strikt te houden aan de eerder uitgevaardigde
economische sancties tegen Rhodesië.
Weerrapporten2
Binnen- en buitenland ...2,3,4
Plaatselijk nieuws.. 5,6,7,8,9
Kunst13
Radio en televIsle/Strips.... 11
Economie15
Beurs14
Sport19,21
1
I Jin u ide r Courant
Verkiezingen
in Rhodesië
veroordeeld
Moezore wa.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Zie verder pagina 3.
Zie sportpagina
(ADVERTENTIES)
Na de oorlog met Vietnam houdt China 234
Vietnamezen krijgsgevangen. Zj verblijven in
een kamp in de Chinese provincie Joennan.
In kringen van de FNV en CDA en
PvdA is men van oordeel dat staatssecre
taris De Graaf zijn plan eerst moet onder
bouwen alvorens tot een zinvolle discussie
kan worden overgegaan.
Het balanstotaal van de Nederland
sche Bank per 31 december 1978 was
30,1 miljard tegen 25,3 miljard eind
1977. De belangrijkste verschuiving is
Onder de terechtgestelden bevinden
zich het hoofd van politie in Gorgan
tijdens het voormalige bewind, kolonel
Nederlandse en Belgische deskundi
gen gaan samen de balans opmaken
van het recente ongeluk in de kerncen
trale van Harrisburg. Minister Ginjaar
en zijn Belgische collega Dhoore kwa
men dit gisteren overeen.
Zie verder pagina 2.
De Iraanse radio meldde gisteren dat
Iran de diplomatieke betrekkingen met
Egypte heeft verbroken. Dit is gebeurd
in opdracht van de ayatollah Khomeini,
aldus de bekendmaking. Het ministerie
van Buitenlandse Zaken weet echter
van niets.
Guur weer deed maandag ernstig
afbreuk aan de feestvreugde in de drie
IJmondgemeenten bij gelegenheid van
Koninginnedag. Het gure weer maakte
afgelasting noodzakelijk van een aantal
programmapunten. Wat ondanks harde
wind en regenvlagen toch doorging trok
bedroevend weinig publiek zoals een
fotoreportage op pagina 5 aantoont.
„Hij is nog geen veertig als de Docu
menta geopend wordt. Dat klopt. Je
hebt dan al het grootste gemaakt op dit
gebied, maar ik weet ongeveer wat ik
kan. Ik durf het wel aan". Dat zegt Rudi
Fuchs, thans directeur van het Eindho-
vense Van Abbemuseum, ten aanzien
van zijn benoeming tot artistiek leider
van de Documenta te Kassei, de
belangrijkste manifestatie van moderne
beeldende kunst ter wereld.
Voor een interview zie de kunstpagina.
KOOP vanaf 575,-
HUUR vanaf 20,- p.m.
NATEBO-AMSTELVEEN, tel. 020-456456
Weersverwachting van het KNMI
Vannacht regen en mogelijk natte
sneeuw en minimum temperaturen on
geveer drie graden. Overdag af en toe
zon maar ook regen of hagelbuien.
Middagtemperaturen omstreeks acht
graden. Tot krachtig en aan de kust tot
naar
Gen. Cronjéstraat 31 - Tal. 253630 - Haarlem
AMSTERDAM. De Nederlandsche
Bank heeft vorig jaar de winst zien stij
gen van ƒ549,1 miljoen tot ƒ718,8 mil
joen. De winst komt geheel ten goede
aan de staat, die de enige aandeelhouder
is.
Bij de posten op de winst- en verliesre
kening valt allereerst op dat de rente op
voorschotten in rekening-courant en be
leningen nu 148 miljoen opbracht, te
gen 54,8 miljoen het vorig jaar.
Op buitenlandse geldsoorten en goud
maakte de Nederlandsche Bank een
winst van 58 miljoen, tegen 8,4 mil
joen in 1977.
het geluk ze door te mogen schenken
aan de kinderen die ze nodig hebben”.
De jarige koningin besloot haar
dankwoord met: „Ik ben dankbaar
voor zeventig jaren met veel geluk, ook
veel zorgen, ook ter wille van u en voor
mijn goede gezondheid en de levens
lust die ik nog mag hebben. En ik ben
diep dankbaar aan u allen die mij deze
dag zo gelukkig hebben gemaakt”.
Zie verder pagina 2.
(Van onze correspondent)
IJMUIDEN. De cao-onderhan- j
Gistermiddag vertrok het Nederlands
elftal van Schiphol naar Chorzow, waar
het morgen tegen Polen moet aantre
den. Verrassende afwezige was Johan
Neeskens, die om onduidelijke redenen
verstek liet gaan.
vakbondsleider Bastoerk gearresteerd. In Turkije zijn alle vieringen vandaag verboden en in
Istanboel is het zelfs verboden de straat op te gaan
Ze verder pagina 4
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. De vakbeweging en de politieke partijen CDA en PvdA
hebben een afwachtende houding aangenomen in hun reacties op uitlatingen
van staatssecretaris De Graaf van Sociale Zaken dat kritisch moet worden
gekeken naar het teruggeven van AOW-premie aan gehuwde werkende
vrouwen waarvan de premie bij die van de echtgenoot wordt geteld.
Hossein Vaez en zijn adjudant, majoor
Kioumars Samili-Zadeh.
De islamitische 'revolutionaire recht
bank van Gorgan heeft tevens vier
politiemannen veroordeeld tot gevan
genisstraffen, variërend van twee
maanden tot vijf jaar. Sinds het begin
van de revolutie, midden-februari, zijn
in Iran 206 mensen geëxecuteerd.
Zie verder pagina 3
HILVERSUM (ANP). „Ondanks al
het hartverwarmende, dat tijdens mijn
loopbaan mij ten deel is gevallen, had
ik dit toch niet kunnen verwachten”.
Dat zei koningin Juliana gisteravond
via radio en televisie. Zij dankte het
Nederlandse volk voor het nationaal
geschenk en „de mooie zeventigste ver
jaardag” die ze mocht beleven.
Over het nationaal geschenk zei de
vorstin: „De meeste gaven geven mij
delingen tussen Hoogovens, de FNV-
Industriebonden, het CNV, de VHHP
en de Unie BLHP zullen 14 mei wor
den hervat. Indien nodig zullen de
gesprekken op 15 en 18 mei worden
voortgezet.
In de grootste stad van Turkije, Istanboel, werd op de vooravond van de 1 -meivierlngen de linkse
LONDEN (CDPA) Britse vrouwen
willen worden toegelaten tot het pries
terambt in de roomskatholieke kerk.
Beëindiging van de discriminatie van de
vrouw in deze kerk is gevraagd door
bijna 400 vrouwen in Engeland en Wa
les in een petitie aan kardinaal Basil
Hume, aartsbisschop van Westminster.
In het kader van een campagne om
hun eis ingewilligd te krijgen willen zij in
de toekomst bij de collectes geen geld
meer geven, maar pamfletten. Hierin
verklaren zij de strijd om volledige ge
lijkstelling van de vrouw zolang door te
zetten door het onthouden van financië
le steun, totdat de discriminatie van de
vrouw in de rk-kerk is beëindigd. Dit zou
de kerk gevoelig kunnen treffen, omdat
vrouwen in de meeste parochies In de
meerderheid zijn.
De situatie in Turkije heeft zich de laat
ste dagen gevaarlijk verscherpt, zodat de
regering onder leiding van de sociaal
democraat Ecevit haar toevlucht heeft
moeten nemen tot een massaal en rigou
reus toegepast huisarrest, dat het uitbre
ken van chaotische straatbetogingen en
bloedige botsingen tussen extremisten
van rechts en links moet voorkomen.
Door recente ontwikkelingen in het
Midden-Oosten is de politieke toestand in
Turkije danig in beroering gekomen.
Voorspellingen dat Turkije de weg der
omwenteling zoals Iran en Afganistan zal
opgaan, moeten echter voorbarig worden
genoemd. Waarschijnlijk houdt men bij
dergelijke pessimistische profetieën te
weinig rekening met het feit, dat dat zowel
de geschiedenis als opbouw van de bevol
king in Turkije van geheel andere aard
zijn dan in de Golfstaten.
Wat Turkije echter duidelijk boven het
hoofd hangt, is een fascistische staats
greep onder leiding van ex-kolonel Tür-
kes, die er in de periode dat hij deel van de
regering uitmaakte (1974-1977) in ge
slaagd is zijn medestanders te doen infil
treren in politie en leger. Türkes is leider
van het fascistische front, de Nationalisti
sche Actiepartij, en wordt verantwoorde
lijk geacht voor om en nabij de 1000
politieke moordaanslagen van de laatste
maanden. Zijn partij is nauwelijks verte
genwoordigd in het parlement, maar het
is gebleken dat door een geheime cellen
vorming talrijke fascisten invloed uitoefe
nen in ambtenarenkringen, politie en
strijdkrachten.
De economische toestand van Turkije
zou een goede voedingsbodem vormen
voor een nationalistische omwenteling,
omdat de ontevredenheid door slechte
economische omstandigheden dagelijks
toeneemt. De werkloosheid in Turkije be
draagt 20 percent, de inflatie schommelt
rondom de 70 percent en er is een schaar
ste aan vele primaire levensbehoeften.
Een niet aflatende terreur door aansla
gen op vooral linkse figuren heeft een
sfeer van angst en dreiging geschapen,
omdat de terroristen schuilen in de orga
nisaties die de veiligheid in handen heb
ben: politie en leger.
De tegenstellingen tussen religieuze
minderheden verscherpen de moeilijkhe
den voortdurend. Een afspiegeling van
die slechte verhoudingen vormt het dra
ma van de Turken, die in de St. Jan in
s Hertogenbosch een veschansing tegen
hun dreigende uitwijzing hebben opge
worpen. Ofschoon staatssecretaris Haars
zoals gewoonlijk de formele wet achter
zich heeft, wordt waarschijnlijk toch te
weinig rekening gehouden met het feit dat
het ultra-nationalisme in Turkije de be
drijvers van een dergelijke demonstratie
in het buitenland als landverraders
brandmerkt, ongeacht de haat die deze
christenen zich van de kant der islamieten
op de hals hebben gehaald. Dat nationalis
me, kenmerkend voor bijna iedere Turk,
is er ook de oorzaak van dat de officiële
informaties die Haars uit Turkije krijgt
niet realistisch zijn.
De resolutie werd gesteund door twaalf
van de vijftien leden van de Veiligheids
raad. De Verenigde Staten, Frankrijk en
Groot-Brittannië onthielden zich van
stemming.
De Amerikaanse afgevaardigde ver
klaarde dat president Carter pas een uit
spraak over de Rhodesische verkiezingen
kan doen zodra hij over „een volledige
analyse” beschikt. De Britse gedelegeer
den zei in een toelichting dat hij zich van
stemming had onthouden „om het Britse
parlement inzake de kwestie-Rhodesië
niet voor de voeten te lopen.” Een resolu
tie die de democratische bevoegdheden
van het Britse parlement beperkt, kunnen
wij niet steunen, zo voegde hij hieraan toe.
Volgens de resolutie beogen de „schijn-
verkiezingen” de voortzetting van het
blanke minderheidsregiem en het tegen
houden van een meerderheidsregering.
„De Veiligheidsraad kan niet zijn zegen
geven aan een verkiezing in een land waar
de staat van beleg van kracht is, waar
kiezers door militairen en politie naar de
stembussen worden vergezeld, en waar
kritiek op de gang van zaken bij de verkie
zingen niet was toegestaan”, zo wordt in
de resolutie opgemerkt.
Zoals bekend is van verschillende kan
ten gewezen op „onregelmatigheden” bij
de verkiezingen. Dominee Sithole van de
Verenigde Afrikaanse Nationale Unie
(ZANU) heeft geëist dat de gang van za
ken wordt onderzocht door een internatio
nale commissie. Hij heeft gedreigd de
twaalf parlementszetels die zijn partij be
haalde, niet te bezetten en voorts de nieu
we Rhodesische regering te zullen boycot
ten als er geen onderzoek komt.
Andrew Young, de ambassadeur van de
VS bij de Verenigde Naties, heeft in een
interview met het Amerikaanse weekblad
Newsweek verklaard, dat de VS zich neu
traal zullen opstellen tegenover het nieu
we bewind in Rhodesië totdat verkiezin
gen onder internationaal toezicht zijn ge
houden. Amerikaanse erkenning van de
nieuwe regering zou slechts zwart Afrika
vervreemden van de VS. De kans dat de
Sovjet-Unie en Cuba met instemming van
de Afrikanen een grotere rol gaan spelen
in Afrika wordt dan aanzienlijk groter,
aldus Young.
Bisschop Moezorewa, die naar alle
waarschijnlijkheid de nieuwe premier
van Rhodesië wordt, liet in een Ameri
kaans televisie-interview weten dat alle
belangrijke regeringsposten in handen
zullen komen van zwarte ministërs. Hij zei
te hopen op steun van de VS. Maar als die
uitblijft ben ik bereid me tot Zuid-Afrika
te wenden, ook voor militaire hulp, aldus
Moezorewa.
De Graaf lanceerde zijn idee zaterdag
op het congres van de Nederlandse Vrij-
gezellenbond in Den Haag. Zowel de amb
tenaren als de departementsleiding blij
ken niet van De Graafs visie op de hoogte
te zijn geweest. Sommige ambtenaren me
nen dat de bewindsman een proefballon-
die van het goud, de grootste post op de
balans. Eind vorig jaar had de centrale
bank voor 12,8 miljard goud in haar
kluizen. Een jaar eerder bedroeg de
voorraad „slechts” ƒ6,9 miljard.
Deze toename is vrijwel geheel toe te
schrijven aan de herwaardering van de
goudvoorraad per 1 augustus vorig jaar.
Vorig jaar werd door koersverschillen
op de deviezenvoorraad (buitenlands
geld) een verlies geleden van 1 ƒ56 mil
joen. Hierin weerspiegelt zich met name
de verdere koersval van de dollar. In
1977 was het verlies 782 miljoen.
(Zie verder de pagina economie)
HONG KONG Noord-China wordt
getroffen door de ergste koudegolf in
dertig jaar, die de voorjaarsuitzaai heeft
vertraagd en dus gevolgen zal kunnen
hebben voor de oogst. Dit heeft het
persbureau Nieuw-China gemeld.
De temperatuur in de meeste gebie
den ten noorden van de Gele Rivier
schommelt om de 12 graden, zo werd
gemeld.
netje heeft willen oplaten om te bekijken
hoe de reacties zouden zijn.
CNV-bestuurder J. Hogenes: „Als je dit
bij gehuwde vrouwen doet, moet je ook
denken aan anderen. Ik denk dan onder
andere aan de hogere inkomens. Op dit
moment is er echter nog geen goede dis
cussie mogelijk, want de staatssecretaris
heeft naar onze mening alle consequenties
nog niet doordracht. Je haalt met dit plan
namelijk een hoop los; je moet dan het
hele systeem van belastingheffing door
lichten”.
De gave tot genieten wordt al te
weinig ontwikkeld.
Hoewel is afgestapt van de absolute eis
I van verkorting van de werktijd naar een
39-urige werkweek, houden de FNV-bon-
den vast aan wat zij noemen een aanzet tot
arbeidstijdverkorting per week of per
jaar. Gedacht wordt aan extra verplichte I
vakantiedagen, op te nemen tussen bij- i
voorbeeld kerst en nieuwjaar. Ook verde
re verlaging van de zogenoemde VUT-
regeling (vervroegde uittreding) zal weer
ter sprake komen. Hierbij willen de bon
den geen differentiatie in leeftijd en eisen
invoering van de regeling omstreeks 1980.
Ook over alle andere punten uit het cao-
pakket, zoals veiligheid en gezondheid,
terugdringen van overwerk, vakantie en
verlof, zal weer worden onderhandeld.
TEHERAN (AFP). Vanochtend
zijn drie gewezen politiemannen in
Gorgan, ten noord-westen van Tehe
ran, terechtgesteld, zo meldde radio-
Teheran.
,-s
te maken van de gevangenen.
Ze ook pagina 3
s
stormachtig toenemende en
noordwest draaiende wind.
