Schrijvers:
ONTGOOCHELDE JAN ZWARTKRUIS
k.
<1
We hadden aanvallender moeten spelen
Mr,
ff w
i;<W$
I
donderdag
Af schuiven
Rommelig
Corners
Boniek
SS®
3
M E 1
SPORT
19 7 9
MB
(Van onze speciale verslaggever)
CHORZOW. De droom van
Jan Zwartkruis is uit. Tij
dens de rust van de wedstrijd
PolenNederland in Chorzow
bruiste de coach van het Oranje
team nog altijd van optimisme.
Dat bekende hij na afloop van de
door Nederland met 2-0 verloren
krachtmeting met de Polen.
Polen-Nederland 2-0 (1-0).
Scoreverloop: 19. Boniek 1-0,
63. Mazur (strafschop), 2-0.
Scheidsrechter: Wurtz (Fra).
Toeschouwers: 100.000 (uitver
kocht).
(Van onze speciale verslaggever)
CHORZOW. Net als vier
jaar geleden is het Nederlands
elftal voornamelijk door een
tactische misrekening tegen de
Polen de boot ingegaan (2-0).
Toen, op 10 september 1975,
maakte de technisch directeur
van de KNVB, George Knobel,
de fout de gastheren schrome
lijk te onderschatten. Met liefst
4-1 kreeg Oranje daarvoor de
rekening gepresenteerd. Nu
werd Polen op twee fronten ver
keerd getaxeerd. Aan de hand
van de ontmoeting tussen de
DDR en Polen, twee weken eer
der in Leipzig (2-1), verwachtte
bondscoach Jan Zwartkruis dat
zijn formatie zou worden gecon
fronteerd met een ontstuimige
start en een conditionele terug
val van de opponent. Op beide
punten kwamen de Nederlan
ders bedrogen uit.
w
yür Oranje-uitblinker Jan Peters probeert via een sliding Nawalka de bal te ontnemen.
Vedetten
de sterren
van
vroeger
Herstel Westduitsers
het
maar als je hier ooit had kunnen win
nen, dan was dat nu geweest”.
Schrijvers; Stevens,
van
van
3
3
3
3
2
1
1
0
0
2
1
1
1
0
1
2
4
4
3
1
8-2
2-0
2-2
1-9
In tegenstelling tot René van de Kerk
hof stak Rensenbrink de hand ook in
eigen boezem en hij had er dan ook
vrede mee, dat hij door Zwartkruis naar
deze situatie hebben trachten op te los
sen, was niet professioneel. We hebben
voor rust echter nog wel de mogelijkhe
den gekregen om de zaak recht te trek
ken, maar die kansen hebben we laten
liggen”.
Waarmee de aanvoerder Oranjes fa
lende aanvalslinie terecht aan de kaak
stelde. Nederland was in Chorzow in
feite vleugellam. Rensenbrink bleef voor
de zoveelste keer in het Nederlands elf
tal ver beneden zijn kunnen, René van
de Kerkhof acteerde op hetzelfde matige
niveau als hij de laatste tijd bij PSV
doet. Beide spelers werden dan ook door
Zwartkruis ingewisseld. Geels trad di
rect na de rust op voor Van de Kerkhof
en later kwam Metgod in plaats van
Rensenbrink. Toen was het kwaad ech
ter al geschied.
.5
.3
4
.5
.3
3
2
1
0
0
2
1
4
0
1
1
0
0
3
2
1
0
0
2
2
5
4
3
2
6
5
4
2
1
12-7
6-9
4-6
2-2
5
4
4
de kant was gehaald. „Met die wissel heb
ik geen enkel probleem. Een trainer ver
wacht een doelpunt, ja, ik ben wel boos,
maar dat is vooral op mezelf. Door de
wijze waarop wij speelden, werd ik een
beetje moedeloos en dat is natuurlijk
verkeerd. Kijk, ik moet het hebben van
de middenvelders, die de bal direct op
mij spelen. Dat gebeurde niet. Ik raakte
daardoor uit mijn spel en heb toen zelf
geprobeerd de zaak te forceren en dat
lukte totaal niet”.
Door de passiviteit van de beide vleu
gelspelers slaagde Nederland er niet in
tijdens de eerste helft, toen men tegen de
verwachting in de strijd kon controle
ren, de Polen echt in de tang te nemen.
Weliswaar kregen de gasten meer sco-
ringsmogelijkheden dan de Polen, maar
die waren dan toch te gering in aantal
om de gastheren echt te verontrusten.
En toen na de hervatting bleek dat de
berekeningen van Zwartkruis niet klop
ten en de Polen dankzij een betere ver
deling van hun krachten dan tegen Oost-
Duitsland geen fysieke terugslag kre
gen, ging Oranje onderuit.
Met Geels voor René van de Kerkhof
had de bondscoach meer aanvalsdrift in
zijn team willen brengen, maar Krol en
de zijnen kwamen steeds meer onder
druk te staan. „Er werd toen door ons
rommelig gevoetbald”, gaf de aanvoer
der toe. En Schrijvers: „Je staat achter
en dan wil je een gelijkmaker zien te
forceren. Daarvoor moeten risico’s wor
den genomen, met als gevolg dat je ach
terin vaak man tegenover man komt te
staan. In die situaties ontbrak bij ons
vaak de nodige rust”.
Simpele cijfers illustreren ook duide
lijk dat het Poolse uithoudingsvermogen
4
3
2
0
0
0
0
0
0
0
8
6
4
0
0
12-3
7-2
5-5
1-8
1-8
Niets zat Nederland echter mee in deze
wedstrijd want in de 28e minuut kogelde
Kees Kist na een uitstekend getimede
dieptepass van de ijverige Wim Jansen
tegen de lat en ook het afstandsschot van
René van de Kerkhof werd weggeplukt
door de Poolse doelman. Een ongrijpbaar
solerende Jantje Peters was ook nog dicht
bij een doelpunt toen hij diagonaal kei
hard inknalde, maar de bal via een verde
diger toevallig in de handen van de keeper
sprong. Daarmee waren alle Nederlandse
kansen wel geteld. Aan de andere kant
moest onder meer Willy van de Kerkhof
aan de noodrem trekken door een doorge
broken Boniek neer te leggen.
WREXHAM (ANP). Het Westduitse
voetbalelftal heeft de moeilijkheden van
de laatste tijd overwonnen. De moeilijke
uitwedstrijd tegen Wales, dat de ranglijst
in groep 7 aanvoerde met twee overwin
ningen en een doelsaldo van 8-0, werd
gisteravond met 2-0 gewonnen. Voor de
doelpunten tekenden debutant Zimmer
mann (29e minuut) en Fischer (52e).
1.
2.
3.
4.
5.
2
2
1
1
2
2
0
1
0
1
1
3
2
1
1
0
1
0
2
1
2
1
7
5
5
2
1
1
1
1
3
3
De strafschop voor de Polen kwam
toch. In een onoverzichtelijke situatie
kon Krol niets anders doen dan de bal
met de hand spelen. Invaller Mazur vol
trok bet vonnis moeiteloos: 2-0. Het enige
wapenfeit van Nederland werd daarna
nog gerealiseerd door Kees Kist die rake
lings overschoot.
België
Schotland
Noorwegen
Noord-Ierland blijft
Stand in groep 4:
Nederland5
Polen4
Oost-Duitsland3
Zwitserland3
IJ sland3
Opstellingen:
POLEN: Kukla; Dziuba, Szymanows
ki, Zmuda, Plasewski; Lipka, Boniek,
Cmiekiewicz (Mazur); Lato, Ogaza en
Nawalka.
Hoewel Krol, zeker gezien de omstan
digheden (hij speelde na zijn langdurige
blessure pas zijn derde wedstrijd), niet
echt ontevreden was over zijn eigen op
treden, gaf ook hij toe dat de afweer had
gefaald toen Boniek zo succesvol op
avontuur trok. Toen hij zelf de zaak
trachtte te corrigeren, was hij in feite al
te laat. Zijn sliding kwam daardoor net
iets te kort en via zijn been verdween de
bal in het doel. „De manier waarop wij
Polen verdiende de zege omdat spelers
als Boniek, de schitterende spelverdeler
op het middenveld, Newalka, de steeds
gevaarlijk opkomende middenvelder en
vooral ook de oude meester Lato veel
gevaarlijker waren dan welke Nederlan
der ook. Maar toch zat het fortuin Neder
land niet mee. Weliswaar kreeg Polen de
eerste schitterende kans na de zoveelste
corner, toen Nawalka keihard inknalde en
Piet Schrijvers even schitterend redde,
maar daarna kreeg Nederland enkele uit
stekende scoringskansen. Zo kwam Kees
Kist na een wervelende 1-2-actie met Jan
tje Peters alleen in het strafschopgebied
en zijn schot werd met de grootste moeite
door doelman Kukla tot corner verwerkt.
Zowel de Anderlecht-speler als de
PSV’er schoven een belangrijk deel van
hun zwakke verrichtingen af op het
middenveld, waar Wim Jansen en Willy
van de Kerkhof inderdaad maar weinig
van hun schakelende taak terecht
brachten. Maar de wijze waarop René
zijn handen in onschuld probeerde te
wassen, leek nergens op. „Rob en ik
werden gewoon veel te weinig aange
speeld. We hadden weinig of geen steun
en raakten daardoor volledig geïso
leerd. Ik denk dat ze op het middenveld
een beetje te angstig waren en daardoor
te veel bleven hangen. Op die manier
konden wij niet in ons spel komen”.
Bovendien werkte Nederland zichzelf
enkele malen in moeilijkheden door ui
terst gevaarlijke terugspeelballen (onder
meer door Ernie Brandts en Ruud Krol)
op doelman Piet Schrijvers. Maar juist in
een periode dat de Nederlandse defensie'
de zaak moeiteloos in de hand leek te
hebben, was dan toch de eerste Poolse
voltreffer in de 19e minuut. Het was een
fameuze individuele actie van Boniek die
achtereenvolgens Hovenkamp, Krol en
Schrijvers op het verkeerde been zette en
moeiteloos de bal in het doel tikte: 1-0.
Van een revanche voor de nederlaag in
Saloniki (4-1) kwam niets terecht. Die ne
derlaag was destijds aanleiding tot een
wisseling van de macht in het Hongaarse
Kwalitatief stond de tweede helft in
geen verhouding tot de periode voor de
rust. Inzet en strijdlust stonden op de
eerste plaats en individueel talent kwam
nauwelijks meer tot ontplooiing. Volko
men terecht haalde Jan Zwartkruis in de
loop van de tweede helft Rob Rensen
brink uit het veld om de kracht van Met
god in de strijd te brengen. Het mocht
allemaal niet baten. Nederland bleef zuch
ten onder de Poolse aanvalsstormen en
het Oranjeteam mocht van geluk spreken
dat de uitstekend leidende Franse
scheidsrechter Robert Wurtz geen penalty
aan de Polen toekende toen Stevens de
Poolse spits Ogaza neerlegde.
6-
9-
6-
9-13
2- 6
Desondanks, zo meenden Krol en
Schrijvers, had de schade tot één tegen
treffer beperkt kunnen blijven. Zij
vochten niet de strafschop, die de Fran
se arbiter Wurtz („de man heeft goed
gefloten”, vond Krol) wegens hands van
de vrije verdediger gaf, zelf aan, maar
meenden wel, dat er bij de aan die
situatie voorafgaande Poolse aanval
sprake was geweest van buitenspel. „Er
Klaas Fischer: doelpunt
Het eens zo roemruchte elftal van Hon
garije bevindt zich nog steeds in een
crisis. In plaats van een fikse overwin
ning kwam Hongarije tegen Griekenland
in groep 6 niet verder dan een troosteloze
0-0. De Hongaarse voetbalaanhang had
kennelijk niets anders verwacht, want er
waren in het NEP-stadion slechts 10000
toeschouwers.
Enkele weken geleden was Zwartkruis
getuige van de 2-1 nederlaag van de Pool
se formatie tegen Oost-Duitsland in Leip
zig. „In die wedstrijd namen de Polen
voor de rust ook met 1-0 de leiding, maar
in de tweede helft waren ze volkomen
van slag en verloren nog met 2-1”, herin
nerde Zwartkruis zich als de dag van
gisteren en hij voegde eraan toe: „Ook
wij stonden na die eerste helft met 1-0
achter, maar dat verontrustte mij niet.
Tijdens de rust heb ik mijn spelers voor
gehouden dat de Polen in de tweede helft
kwetsbaar zouden zijn en ik heb er op
gehamerd dat we sterk offensief moesten
spelen. Ik was er heilig van overtuigd dat
we deze tegenstander op de knieën zou
den krijgen. Helaas, het pakte anders uit.
We moesten nog een doelpunt incas
seren.”
De realiteit was zelfs dat juist die twee
de helft voor Jan Zwartkruis een nacht
merrie werd. In de afgelopen maanden
had Nederland weinig gepresteerd in de
uitwedstrijden: een nederlaag tegen West-
Duitsland en zelfs een blamage tegen de
Italianen in Milaan. Maar ondanks de 1-0
achterstand van Nederland in deze kwali
ficatiewedstrijd tegen de Polen in de eer
ste helft speelde de Oranjeformatie juist
voor rust uitstekend. Met een voortreffe
lijk georganiseerde verdediging werden
de Poolse stormlopen opgevangen en de
gevreesde Poolse furie in het eerste kwar
tier werd professioneel geblust door de
koelbloedig verdedigende Nederlanders.
Daarom was het optimisme van Jan
Zwartkruis in de rust niet zo misplaatst.
Weliswaar speelden de Polen opge
jaagd door de 100.000 toeschouwers
met een tomeloze inzet, maar briljant
voetbal konden deze Oosteuropeanen ook
niet op de grasmat leggen. Terecht koos
Zwartkruis in de rust dan ook voor nog
meer offensieve kracht, want in de tweede
helft liet hij de teleurstellend spelende
René van de Kerkhof niet meer opdraven
en stuurde Ruud Geels in het veld om
meer kracht in de aanval te brengen.
Maar Jan Zwartkruis moest het zelf ook
toegeven: „In die tweede helft bleef het
Nederlands elftal ver beneden zijn vorm.
Er klopte niets meer van de aansluiting
tussen de linies er werd veel te veel in de
breedte gespeeld en te weinig geprobeerd
met dieptepasses de spitsen Kees Kist en
Ruud Geels te lanceren. Ik heb me nu wel
gerealiseerd dat ik er mee moet leven: de
vedetten van nu zijn niet meer de sterren
van vroeger. Het Poolse team werd opge
zweept door het fanatieke publiek en dat
is alleen te compenseren met een evengro-
te inzet. Die ontbrak na de rust bij ons.
Enkele weken geleden slaagden de Oost-
duitsers er wel in het Poolse verzet in de
tweede helft te breken, maar wij werden
in die tweede helft voortdurend in de tang
gehouden door dit furieus Poolse elftal.”
Maar Zwartkruis was realist genoeg om
„Bij die goal van Boniek langs niet
minder dan drie spelers, dat kan ge
woon niet in het moderne voetbal”, al
dus de Amersfoortse oefenmeester. En
Schrijvers, die bij de doeltreffende in
zet van Boniek op de korte hoek gokte
en daarmee de weg naar de verste hoek
vrij moest geven, maakte zich eveneens
boos toen dat belangrijke moment uit
de wedstrijd ter sprake werd gebracht.
„Onvoorstelbaar. Drie man, die zich in
de luren laten leggen. Dat mag natuur
lijk nooit”.
kwamen toen liefst drie spelers uit de
buitenspel-situatie teruglopen. Wij
speelden daar ook op, maar toen er niet
werd gefloten moesten we alsnog de
zaak proberen te redden. Dat liep echter
mis”, aldus Krol, die zich zijn 64ste
interland (hij deelt het record nu met
Puck van Heel) heel wat plezieriger had
voorgesteld.
deze 2-0 nederlaag als volkomen verdiend
te kwalificeren: „Ze moesten van ons win
nen om in de race te blijven voor de
eindronde van het Europese kampioen
schap. En de Polen hebben meer elan,
vechtlust en tempo in het spel gebracht
dan wij. Dat moet ik eerlijk bekennen.
Daarom moet ik deze nederlaag verdiend
noemen. Ik ben alleen blij dat we de
schade beperkt hebben gehouden tot twee
doelpunten waardoor de strijd nog volko
men open blijft. Als we straks de Polen in
Nederland wel verslaan, hebben we op
nieuw de beste papieren.”
Jan Zwartkruis is er de man niet naar
om spelers, die beneden de maat spelen,
aan de schandpaal te nagelen. Daarom
noemde hij alleen de voetballers die in
zijn ogen meer dan een voldoende haal-
haalde
Stand in groep 7:
1- Wales
2. West-Duitsland
2 Turkije
4. Malta
in de tweede helft geen moment verzwak
te. Voor de rust al was de cornerverhou-
ding duidelijk in het voordeel van de
Oosteuropese ploeg: 7-3. De Poolse aan-
valskracht werd na rust nog duidelijker
geïllustreerd door die cornerverhouding,
want in de tweede helft mochten de Po
len acht hoekschoppen nemen tegen Ne
derland slechts één.
Minder dan Piet Schrijvers en enkele
spelers klonk er in de woorden van
Oranjes vrije verdediger een verwijt
door aan het adres van Zwartkruis. Krol
zocht het antwoord op de schuldvraag
eerst bij de spelers zelf en niet ten on
rechte. De bondscoach had gewoon het
grootste gelijk van de wereld toen hij
stelde, dat de vedetten het deze keer
hadden laten afweten. En ook toen hij
bij zijn analyse over het eerste Poolse
doelpunt de beschuldigende vinger in de
richting van zijn verdediging uitstak,
had hij het bij het rechte eind.
De beslissing is gevallen Mazur heeft uit een strafschop Polen op 2-0 gebracht, ür
den: Jan Peters, die inderdaad schitterde
op het middenveld, Hugo Hovenkamp, die
de levensgevaarlijke Lato moest uitscha
kelen, Kees Kist, die 'de gevaarlijkste
stoorzender was in de Poolse defensie en
debutant Stevens, die als rechtervleugel-
verdediger meer dan een voldoende
haalde.
Doorslaggevend was dat het Oranje
team ditmaal niet zijn zo gevreesde aan
valswapen kon ontwikkelen: de opkomen
de vleugelverdedigers. Hovenkamp kwam
zelden over de middenlijn omdat hij
voortdurend door Lato bezig werd gehou
den en ook Stevens moest onophoudelijk
in de verdediging blijven. Rensenbrink en
René van de Kerkhof misten de beweeg
lijkheid om aanspeelbaar te zijn en daar
door ging van de Nederlandse aanval nau
welijks enige kracht uit. Een pluspunt was
wel dat Ruud Krol weer uiterst koelbloe
dig in het centrum opereerde, maar hij zal
voor altijd een angstige droom aan deze
wedstrijd overhouden, omdat hij na de
rust hands maakte, waardoor de Polen
een penalty kregen en nog ruimschoots
met 2-0 wonnen.
ijn niet meer
West-Duitsland, dat eerdere uitwedstrij
den tegen Malta en Turkije met 0-0 af
sloot, kwam gelijk naast Wales aan de
leiding in groep 7.
Uitblinker in het Westduitse elftal was
Manfred Kaltz, die in deze wedstrijd als
vleugelverdediger stond opgesteld. De
Hamburger bereidde op meesterlijke wij
ze beide doelpunten voor. Wales was zo
wel technisch als tactisch de mindere en
probeerde dat met ongeoorloofde midde
len te compenseren. Met name „gifkik
ker” Thomas van Manchester United, die
Bonhof het spelen onmogelijk maakte,
ging te vaak over de grens van het toelaat
bare. Stielike verwerkte de aanslagen op
zijn benen het slechtst. Hij zocht wraak,
kreeg prompt een gele kaart van de Itali
aanse scheidsrechter Michelotti en mocht
na een klein half uur van geluk spreken
dat hij er geen rode bovenop kreeg, toen
hij andermaal opzettelijk Harris tegen de
grond schopte. In dit geval sloot de matig
leidende Michelotti beide ogen.
Het kort daarop volgende doelpunt van
Zimmermann luwde grotendeels het vuur
in de acties van de Welshmen. Een belang
rijke fout van hen was het te laat inzetten
van kopbalspecialist Toshack. Dat ge
beurde pas diep in de tweede helft toen
men op de bank eindelijk tot de conclusie
was gekomen dat de Duitse stopper Cull-
mann in kopduels een zware onvoldoende
7-5
4- 2
3-3
5- 6
3-6
in groep 1
uitstekend doen. De vijfde wedstrijd ein
digde in de derde overwinning. Bulgarije
werd met 2-0 verslagen. Nicholl en Arm
strong scoorden de doelpunten voor de
rust.
In Dublin versloeg de Ierse republiek
Denemarken, eveneens voor groep 1, met
dezelfde cijfers. Daly scoorde voor de
pauze, Givens in de tweede helft.
Stand in groep 1:
Noord-Ierland
Engeland
Ierland
Denemarken...
Bulgarije
NEDERLAND:
Brandts, Krol, Hovenkamp; Willy
de Kerkhof, Jansen, Peters; René
de Kerkhof (Geels), Kist en Rensen
brink (Metgod).
Polen verkeerd getaxeerd
Doelman Piet Schrijvers kwam daar
om na afloop tot de opvallende uit
spraak: „We hadden meer van onze ei
gen kwaliteiten moeten uitgaan en ons
spel minder op dat van de tegenstander
moeten afstemmen. Vooral in de eerste
helft hadden we aanvallender moeten
spelen. Dan had er voor ons beslist meer
ingezeten dan deze 2-0 nederlaag”. Ook
aanvoerder Ruud Krol was tot de con
clusie gekomen, dat het verlies niet
nodig was geweest. „Met die wedstrijd
van vier jaar geleden vergeleken, heb
ben we nu veel meer mogelijkheden
gekregen. Toen waren we kansloos.
voetbal, maar het resultaat daarvan werk
te nog niet door op de sportieve prestaties.
Griekenland, dat de eerste wedstrijden
in groep 6 had verloren (Finland 3-0 en
Sovjet Unie 2-0) nam de leiding van Fin
land over. Favoriet blijft echter Sovjet
Unie, dat overigens al een wedstrijd (van
Hongarije) verloor.
Stand in groep 6:
Griekenland5
Finland3
Hongarije.4
Sovjet Unie2
België behaalde gisteren in Wenen het
vierde gelijkspel in groep 2. Oostenrijk
was een falende tegenstander van de Bel
gen, die met een verdedigende tactiek, de
stand op 0-0 hield. Zelfs Europees topsco
rer Hans Krankl (Barcelona) kon het
enorme Oostenrijkse overwicht niet in
een doelpunt uitdrukken. Daarvoor ont
brak het hem en zijn medespelers aan
creativiteit. Met het vierde gelijkspel in
even veel wedstrijden behield België, dat
eigenlijk in niet één duel imponeerde, een
kans op de eindronden.
Stand in groep 2:
Oostenrijk5
Portugal3
...4
...3
...3
1.
2.
3.
4.
5.
1.
2.
3.
4.
