Antiquairs laten kind
in de kunst zien
Première Vietnamfilm Coppola in Cannes
Wandkleden van een eerlijke
maar gedateerde signatuur
j
b
PRATEN OVER EUROPA
ijl
TABERNAL
Tegenstellingen op voorjaarsexposities van Haagse kunsthandels
JOKE KLAASE MINKELS BIJ SBK
Expositie in Spiegelkwartier in Amsterdam
NEDERLAND SLECHTS MARGINAAL VERTEGENWOORDIGD
Recordbedrag
Stradivarius
op veiling
me
Gertrud Krüger
Wink van Kempen
Wist u dat wi j
gratis
V uwgordijnen
'op maat maken,
ook velours.
OPENBARE VERGADERING
WDEUROPESE UBERAAL-DEMOCRATEN
LIBERAAL: x/GEWOON JEZELF KUNNEN ZIJN
13
KUNST
M E I
19 7 9
V R I J D A G
4
1
«•id
NOORDHOLLANDS PHILHARMONISCH ORKEST
Regionaal Comité Rechtstreekse Verkiezingen Euro
pees Parlement
Toegang vrij
sprekers,
film,
dia's
poppenkast
Manifestatie in Concertgebouw te Haarlem, Lan
ge Begijnestraat 13, op zaterdag 5 mei van 10
uur 's morgens tot 4 uur ’s middags
Informatiemarkt met kandidaten voor het Euro
pees Parlement,
Optreden van ppppenkastspeler Jan Nelissen.
DEN HAAG De laatste tijd is
in het wereldje van de Haagse
kunsthandels die zich specialise
ren in de 19e eeuwse schilderijen
(een terrein dat heel specifiek in
de Hofstad tot uiting komt, wat
zich elders op dit gebied aandient
mag weinig naam hebben) een
opmerkelijke ontwikkeling te vol
gen. Enerzijds is te zien dat een
deel van de kunsthandel meegaat
met de steeds hoger stijgende
prijzen om het reeds behaalde
goede niveau te kunnen handha
ven, aan de andere kant maken
zich daar weer handelaren van
los die zich tot de kleinere mees
ters richten om zich niet van hun
publiek te vervreemden.
sprekers: Cees Berkhouwer, Chris v.d. Kiaauw, Neelie Smit-Kroes
maandag 7 mei, 20 uur (zaal open 19.30 uur)
Tuinzaal, Concertgebouw Haarlem
i
Schildersplezier
bij kleine meesters
Santpoort (Noord)
CEES STRAUS
bijpassende herder.
en
(ADVERTENTIES)
Haarlems Gordijnenhuis
(ADVERTENTIES)
(ADVERTENTIES)
(ADVERTENTIE)
(a.i
FRANCIS FORD COPPOLA
(Van onze kunstredactie)
AMSTERDAM. In aanwezigheid van
prinses Beatrix is donderdag in Amster
dam de tentoonstelling „Kinderen kijken
u aan” geopend. Op de expositie zijn
bijna 500 voorwerpen bijeengebracht die
betrekking hebben op het kind, variërend
van antiek speelgoed en meubilair tot
oude en moderne kunst. De meeste voor
werpen zijn in bruikleen afgestaan door
antiquairs en kunsthandelaars, maar er
is ook bezit uit musea en van particu
lieren.
Tegelijk met de tentoonstelling die tot
21 mei in het Philips Veilinghuis in de
Nieuwe Spiegelstraat 38 wordt gehouden
is een uitvoerig geïllustreerd boek onder
dezelfde titel verschenen dat meer is dan
een catalogus. De baten van tentoonstel
ling en boek komen ten goede aan de
Stichting Nationale Commissie Internati
onaal Jaar van het Kind 1979, waarvan
prinses Beatrix ere-voorzitster is.
„Kinderen kijken u aan” is een tentoon
stelling geworden waarin het leven van
het kind de afgelopen drie eeuwen in
brokstukken en fragmenten is terug te
vinden. Volgens auteur J. van Trigt, die de
tekst van het boek verzorgde, is hel kind
in de zestiende en zeventiende eeuw voor
al gezien als een volwassene in wording.
„De fictie van die tijd was:- het kind zien
als een klein groot mens. Dat betekende
dat men het over het algemeen zag zonder
vertedering”.
Hij meent dat Jean Jacques Rousseau,
de Franse filosoof uit de 18e eeuw die de
theorie verkondigde: „De mens is goed,
maar hij wordt bedorven door de cul
tuur”, de kinderziel heeft ontdekt. „Hij
introduceerde met zijn boek „Emile” voor
het eerst het kind als een eigen verschij
ning. Het duurde nog ruim een eeuw voor
dat die emancipatie van het kind in de
praktijk had doorgezet. Vooral in ons klei-
tweede categorie haar beste voorbeelden
vindt in Gabriëls en Polak. Juist in deze
voorjaarsperiode bestaat er een mooie
gelegenheid om die twee groepen eens
met elkaar te vergelijken: met de crocus
sen en de hyacinten in het veld hangen de
oude meesters in de kunsthandels.
De tegenstelling in benadering wordt op
het ogenblik treffend geïllustreerd door
de exposities die respectievelijk bij Ivo
Bouwman op het Lange Voorhout en bij
Galerie Gabriëls aan het Noordeinde zijn
te zien. Bouwman heeft wat je met recht
een prestigieuze collectie kan noemen bij
eengebracht. Om in cijfers te praten: vier
Jongkinds, een even groot aantal werken
van Jan Sluyters, een tweetal Isaac Israëls
en daar tussen door, wat achteloos zou je
bijna kunnen zeggen, een Kees van Don
gen, Raoul Dufy, Van Gogh, Boudin en
een H J. Weissenbruch. Van een niveau
dat goed is voor het museum, met prijzen
uiteraard die daarmee verband houden.
Bij Gabriëls een heel ander beeld. Met
een heel vroege Jongkind als topstuk vind
je er ook mindere góden als Willem
Oppenoorth, Groenewegen, Musin, W. G.
F. Jansen en Kever. Daar staat tegenover
dat Gabriëls met zijn gemiddelde toch
hoog uitkomt, in het minst niet door enke
le prachtige Huikjes, een heel zachte Wil
lem Maris en een meer dan voortreffelijk
bloemstilleven van Alice Ronner.
Ik ben de laatste jaren van die kleine
meestertjes gaan houden. Je mag ze niet
vergelijken met hun grote broers, maar
wat ze te bieden hebben is vaak toch niet
mis. Neem een Adrianus Eversen bijvoor
beeld. Zijn intieme straatjes zijn bekend:
heel kleine doekjes die zorgvuldig met
goed gedetailleerde huisjes worden volge
tekend. Gabriëls ontdekte bij een particu
lier onlangs een stadsgezicht van hem dat
veel meer stemming te bieden heeft dan je
ooit van Eversen had kunnen verwachten.
Een grijze wolkenlucht laat nog net een
streep fel zonlicht door dat een stukje van
de gracht bijna in lichterlaaie zet.
ne behoudende landje werd het kind pas
heel laat in zijn eigen pakje gestoken”.
Op de tentoonstelling die in vier thema’s
uiteenvalt hebben de organisatoren ge
probeerd dat deel van de kinderwereld te
herontdekken, dat betrekking heeft op
zijn vorming en opvoeding. De geboorte
en alles wat er omheen in gebruik is
geweest vormt een deel, de opvoeding het
tweede deel en de speelwereld van het
kind is het volgende onderwerp. Tenslotte
wordt uitgebreid aandacht geschonken
aan het kind als inspiratiebron voor kun
stenaars.
losse kaart f 12,50 (a.i.)
c.j.p. f 6,25 (a.i.)
HAARLEM. Grofweg is de geschie
denis van het wandkleed zoals die zich na
de laatste oorlog heeft ontwikkeld, in
drie fasen onder te verdelen. In de eerste
periode wordt het kleed nog als een soort
reliëf beschouwd, in het platte vlak ge
houden dus, met hoogstens een enkele
uitstulping. Onder invloed van het baan
brekende werk van Poolse wevers groeien
deze kleden in de jaren ’50 en '60 uit tot
driedimensionale objecten die vrij in de
ruimte kunnen hangen. In de derde en
meest recente fase hebben de textielkun
stenaars zich los kunnen maken van het
gebruik van textiel als materiaal en ma
ken ze objecten en zelfs environments
waaraan alleen nog de textiele technie
ken (weven, vlechten, knopen) ten gronds
lag liggen.
In het werk van Joke Klaase Minkels
dat deze maand bij de Stichting Beelden
de Kunst op de Gedempte Oude Gracht in
Haarlem wordt geëxposeerd, is van de
laatste twee fases nog niets te merken.
Joke Klaase Minkels maakt wandkleden
in het platte vlak, in een zeer verzorgde,
(Tot en met 18 mei, geopend op woens
dag tot en met vrijdag van 14-18 uur).
CEES STRAUS
van
icht
gen~
i te-
>eel-~
wen.
roor~ I
ing~
ten-
reef
t enZT
;erd
toot
tpo-
als
taat
zen-
w is
een
abonnement 3 concerten f 25,
c.j.p.-abonnement f 12,50 (a.i.)
kaart- en abonnementsverkoop aan de kassa van het Concertgebouw,
Lange Begijnestraat 13. Haarlem van 10-15 uur
telefonisch 023-320994 van 12-15 uur
In de provincie vestigden de antiquairs
zich in het verleden in de nabijheid van
het spoorwegstation om goed bereikbaar
te zijn. In Amsterdam gingen de antiek
handelaren in de buurt van het belan
grijkste museum zitten. Toen in het begin
van deze eeuw het Rijksmuseum was ge
bouwd verscheen de eerste antiquair in de
Spiegelstraat er tegenover. De kunstgale
ries vestigden zich op de grachten die op
de Nieuwe Spiegelstraat uitkomen.
Stadsgezicht van Adrianus Eversen (1818-
1897)
t hij
iaat,
ant-
g te
ner-
rote
aar-
rven
i de
lien
g te
in
en
enk
s te
laai
rter-
rde-
ver-
zijn
nu
teri-
ek.”
dat
■iele
ade-
otte
?eu-
Ml.
5 te
n je
ien.
ond
•ren
och
wüt
ar-
nijn
Je
t op
het
(Van onze kunstredactie)
UTRECHT. Al is er in het hoofdprogramma geen Neder
landse inzending terecht gekomen, het filmfestival van Can
nes heeft voor zijn 32e versie, die volgende week van start
gaat, een programma bij elkaar gekregen dat er op papier
sterker uitziet dan in jaren te zien werd gegeven. Meest
sensationeel echter is wel de wereldpremière die Cannes
verworven heeft van Apocalypse Now, de grote Vietnamfilm
van Francis Ford Coppola, waar nu al een paar jaar met zeer
hoog gespannen verwachtingen naar wordt uitgekeken.
LONDEN (Reuter, UPI, AP). Een
Stradivarius die eens heeft toebehoord
aan de Fritz Kreisler, is op een veiling bij
Sotheby’s in Londen van de hand gegaan
voor het recordbedrag van ruim 580.000
gulden. De koper is onbekend gebleven.
De in Wenen geboren Amerikaanse vio
list Kreisler gebruikte het instrument
voor zijn beroemdste grammofoonopna-
men. Hij verkocht het in 1936 toen hij een
andere Stradivarius kon krijgen. De vol
gende eigenaar was de gevierde Poolse
violist Bronislaw Huberman die het in
strument tot zijn dood in 1947 behield.
De uit 1733 daterende „Huberman, ex-
Kreisler-Stradivarius” werd uit een parti
culiere verzameling in Zwitersland voor
verkoop aan het veilinghuis Sotheby’s
aangeboden. Verwacht werd dat de op
brengst 400.000 gulden zou zijn.
De hoogste prijs die ooit op een veiling
ter wereld voor een viool werd betaald,
was 460.000 gulden. Dat gebeurde in no
vember 1977 toen Sotheby’s een viool van
Stradivarius” grote tijdgenoot, Joseph
Guarneri del Jesu, verkocht.
Antonio Stradivari, die geboren werd in
Cremona in Italië en daar zijn hele leven
werkte, wordt beschouwd als de grootste
vioolbouwer aller tijden. Men is er nooit in
geslaagd de toon te evenaren die zijn
instrumenten voortbrengen.
Coppola heeft aangekondigd naar Cannes te zullen komen
en vrijwel alle sterren uit zijn film, uitgezonderd misschien
Marlon Brando, mee te brengen: Harvey Keitel, Dennis Hop
per, Martin Sheen, Robert Duvall.
Een andere inzending die in Cannes extra aandacht zal
trekken is de dubbelfilm Vitam et Sanquinem, van de Hon
gaarse cineast Miklos Jancso, een stamgast in Cannes. Voor de
rest lijken er vrijwel alleen maar grote en zeer grote namen in
de competitie te zijn vertegenwoordigd. Van de Pool Andrzej
Wasda wordt „Zonder Verdoving” gepresenteerd, van Federi
co Fellini „Orkestrepetitie”, van Werner Herzog komt „Woy-
zeck”, van Comencini „Verkeersopstopping”, van Volker
Schlondorff „Der Blechtrommel”, van Woody Allen „Manhat
tan”, van Bo Widerberg de Hamsunfilm „Victoria”, van Teren
ce Malick „Days of Heaven”, van James Bridges „The China
Syndrome” (met Jane Fonda en Jack Lemon, over een ramp
met een kernreactor) en van André Technine wordt „Gezus
ters Bronte” vertoond, een film waarin de drie hoofdrollen
worden gespeeld door Isabelle Adjani, Isabelle Ruppert en
Marie-France Pisier.
em
eld;
ian-
•chi-
gere
Zijn
1 in
Se
tion
>erd
ide-
Of neem Jacob Hollestelle. Een Zeeuw
se schilder die met een Frans licht en een
impressionistische toets een gezicht op
Middelburg neerzet dat welhaast van in
ternationale allure zou kunnen zijn. Alle
intimiteit die zo typerend is voor de 19e
eeuwse schilderkunst - of het nu om de
Romantiek of Haagse School gaat - is in
dit kleine werkje door de schilder begre
pen en overtuigend uitgedragen.
Op die momenten is er sprake van puur
schildersplezier. Zoals dat ook te zien is in
een strandgezicht van Henriette Gudin,
een van de weinige vrouwen in de vorige
eeuw die zich tot het schilderen van mari
nes voelde aangetrokken.
Meesters van het tweede garnituur wor
den vaak broodschilders genoemd, aan
wie het zou ontbreken aan inspiratie, aan
artistiek vermogen. Ze schilderden voor
de handel, omdat er nu eenmaal vraag
naar was. Inderdaad, ook bij Gabriëls zie
je wel eens een obligaat heidegezicht met
schaapskudde
Maar dan gaat het om uitzonderingen.
Van de meeste schilderijen bij deze Haag
de handelaar die zich nog altijd richt op
een publiek dat met niet veel meer dan
een paar duizend gulden toch vreugde wil
beleven aan een goed doek, geldt dat ze
gemaakt zijn met bijster veel plezier. Het
doet weldadig aan dat ook vandaag de
dag voor het voldoen aan goede smaak
geen halsbrekende financiële toeren hoe
ven te worden uitgehaald.
(Tot vrijdag 11 mei, dagelijks van 11-18
uur).
In de marginale secties van Cannes zal Nederland vertegen
woordigd zijn met Jacob Bijis, in Nederland nog niet vertoon
de Tiro (in de Quinzaine), terwijl in de Marché (in het kader
van de Nederlandse dag) de wereldpremière van George
Sluizers „Twee Vrouwen” grootscheeps gevierd gaat worden
met een persconferentie waarvoor hoofdrolspelers Anthony
Perkins en Bibi Anderson naar Cannes zullen reizen.
Tenslotte verwacht Cannes onder meer nieuwe films van
Fassbinder en Syberberg en het Who-opus Quadrophonia,
maar daarvan is het nog niet duidelijk in welke sectie ze zijn
geplaatst. Maar grote verwachtingen worden gekoesterd van
The Spirit of the Wind, een in Alaska gemaakte semi-docu-
mentaire van Ralph Liddie.
Het festival zal officieel worden geopend met Milos Formans
filmversie van de musical Hair. Met de Franse film La Droles-
se van Jacques Doillon, zal er worden gesloten.
maar toch al gedateerde stijl. Haar vorm-
oplossingen komen vaak bekend voor:
een kernpunt in het midden van het kleed
krijgt verdikte knopen of wordt door een
gat met reepjes bepaald.
Joke Klaase Minkels werkt op een pure
en eerlijke wijze met rustige, beschouwe
lijke kleuren als bruin en blauw en past ze
met veel goede smaak toe. Het is alleen
jammer dat ze niets toevoegt aan wat al
eerder is gemaakt. Haar werk maakt
daardoor een museale indruk.
In het kader van de culturele uitwisse-
lipg met Osnabrück heeft de SBK in het
keldertje de Duitse keramiste Gertrud
Krüger uit die gemeente te gast.
Gertrud Krüger, een al gearriveerde
kunstenares, maakt gebruiksvoorwerpen
die soms heel mooi van kleur zijn. Vooral
haar forse kommen zien er aantrekkelijk
uit met groene en bruine decors. Wanneer
ze echter hoogglanzende glazuren aan
brengt, kijkt er al heel spoedig een kit
scherig effect om de hoek. Dat doet zich
ook bij de glazen schalen voor waar bo
vendien vaak sprake is van een toevalsef-
fect dat niet geheel kan overtuigen.
(Tot en met het einde van de maand
mei, op dinsdag tot en met vrijdag ge
opend van 13-17 uur, op zaterdag vanaf 11
uur en bovendien op donderdag van 20-22
Galerie Van in de Hagestraat in de
Burgwalbuurt haalt een oude exposant
terug: de Rotterdammer Wink van Kem
pen was destijds een van de eerste gasten
in Piet van Leeuwens avantgardistische
galerie. Van Kempen viel toen op met zijn
originele visie op wat doorgaat voor „onze
goede smaak”. Van zijn oorspronkelijk
heid heeft hij weinig verloren, want ook in
zijn nieuwe werk komen weer tal van
prikkelende zaken aan de orde. Van Kem
pen, nog altijd geïntrigeerd door het ge
bruik van gaatjesboard als basismateri
aal, heeft nu ingehaakt op het bloemenfes-
tijn van „Haarlem bloemenstad”.
Hij schildert over foto’s van tulpen en
andere bloemen allerlei afleidende tekst
jes en figuurtjes zodat de kijker als het
ware ontregeld wordt. Soms wat oubollig,
maakt het werk een goedmoedige indruk
waarin een loopje wordt genomen met de
bloemenbollencultuur die zo’n groot pu
bliek (vgl. de Keukenhof) in haar ban kan
houden.
de
;me-
ijke
leze
leidt
Ly-
l, de
Ly-
in
Het initiatief tot de expositie is genomen
door 96 antiquairs die kort geleden een
vereniging hebben opgericht onder de
naam „Spiegelkwartier, centrum voor
kunst en antiek”. Tegenover het Rijksmu-
suem is binnen een straal van twee bij
driehonderd meter tussen de grachten een
sterke concentratie van kunst en antiekza
ken ontstaan. Vooral de laatste tien jaar is
de buurt erg in trek gekomen als vesti
gingsplaats. Voorzitter Frides Laméris
van „Spiegelkwartier” zegt: „Het is een
unieke situatie dat deze vereniging tot
stand is gekomen. Niet alleen voor Neder
land maar ook voor Europa. Pogingen om
in Engeland, dat na de Tweede Wereld
oorlog het antiekcentrum van de wereld is
geworden en in Parijs tot een dergelijke
vereniging te komen zijn mislukt”.
De laatsten houden vaak een pleidooi
voor de minder bekende schilders door
met werk te komen dat toch zoveel moge
lijk aan een bepaald artistiek en kwalita
tief goed niveau voldoet.
Voorbeelden van de eerste groep zijn
Pieter Scheen en Ivo Bouwman, terwijl de
Concertgebouw Haarlem - 20.15 uur
BEETHOVENCYCLUS 1979
vrijdagen 11, 18 en 25 mei
dirigent: ANDRÉ VANDERNOOT
solistenDANIEL WAYENBERG, JORGE BOLET - piano
HERMAN KREBBERS - viool
uit te voeren werken.
Ouverture Egmont, Ouverture Coriolan, Ouverture Die Weihe des Hauses,
Pianoconcerten nos 3 en 5, Vioolconcert, Symfonieën nos 1, 5, en 7
De jury, die dit jaar onder voorzitterschap staat van de
Franse schrijfster Francoise Sagan, krijgt verder ter beoorde
ling: Norma Rae (van Martin Ritt), Femme Entre Chien et
Loup (van de Belgische cirfeast André Delvaux), The Europe
ans (een Britse film van James Ivory), De Erfenis (van de
Noorse Anja Brejeri), Serie Noire (van Alain Comeau, met
Patrick Dewaere als amok makende vertegenwoordiger)
Christus Stopte bij Eboli (van Francesco Rosi) A nous Deux
(van Claud Lelouche) en verder nieuwe films van Dino Risi,
Michalkov-Konchalovski, John Huston (die bovendien een
hommage zal worden gebracht met een speciaal retrospectief)
en verder nog films uit Joegoslavië, Spanje en Cuba.
y Speciaalzaak in gordijnen en vitrages
Kleine Houtstraat 42 Haarlem
Tel 023 323925
's Maandags geslqten
Word lid van de WD Bel 070-614121, ofcchrijf naar Antwoordnummer 1877,2500 WB Den Haag
Riviergezicht van Gerard Hendriks (1e helft 19e eeuw)
(ADVERTENTIE)
De rustpunten in uw tuin^^WIF^
Wij hebben ze in vele uitvoeringen
De onverwoestbare engelse park
bank. van teak-hout Het meranti
boerenbankje De rustiek eiken bank
of de terrasbank van slagvast kunst
stof ze staan er voor u En de
schommelbanken natuurlijk, waarop
u zacht neuriënd uw keuze kunt
maken
SINDS 1889
