Mensch durf te leven over de dood van Pisuisse Knappe imitaties bij Publiekstheater in Fats Domino durft zich niet te generen vervoerswereld Opera Forum sluit apo af Koffiemelk Zes premières in in de koffie nieuwe seizoen Danstheater Kleine moeite, groot verschil Leuke en platte aforismen uit Wie nerveus is slaapt slechter! Verwarring viert hoogtij „Daar komen de wijven’ wij ontvingen Zanger-pianist maskeert verkoudheid ten onrechte voor publiek dinsdag f EWBHRFV 13 1 5 M E I 19 7 9 KUNST Si BOEIENDE THRILLER OVER GIJZELING VAN PATRICK MANN V NOQRDHOLLANDS PH1LHARMONISCH ORKEST I I r I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I AMSTERDAM. De Neder landse schrijver Gerben Hellinga heeft in opdracht van het Pu bliekstheater een muzikaaal to neelspel geschreven over zanger- cabaretier Jean-Louis Pisuisse. Mensch durf te leven is de titel geworden, de refreintekst van Dirk Wittes lied, dat door Pisuisse onsterfelijk werd gemaakt. Hei ligs stuk wil geen levensbeschrij ving zijn van Pisuisse. Het omvat slechts de laatste maanden van het leven van de cabaretier en is eerder een analyse van het voor spel, van Pisuisses gewelddadige dood. Pisuisse werd op 26 novem ber 1927 samen met zijn vrouw Jenny Gilliams doodgeschoten door Jennys afgewezen minnaar Tjakko Kuiper. Na die daad door boorde Kuiper ook zichzelf met kogels. bibliotheek j4- JAAP VAN DE MERWE (ADVERTENTIES) Wie (ADVERTENTIE) vrijdag 18 mei 1979 20.15 uur Concertgebouw Haarlem TWEEDE CONCERT BEETHOVENCYCLUS J.L. entrée f 12,50 (a.i.) c.j.p. geldig (ADVERTENTIE) Voorspelbaar ja, een liefhebber zou Professor Longhair of Allen Toussaint wellicht verkiezen maar elke keer gaat het publiek plat en geef ook ik me gewon nen. Dat gebeurt niet zozeer omdat de vele twee- en drie minuten durende liedjes bijzonder zijn, een unieke gedachtenwe reld vertolken of zo, integendeel. Domino zingt in clichématige bewoordingen over romantische rendez-vous en in berusten de zinnen over de dagen dat het leven hem wat minder meezit. Dit jaar bestaat de Nederlandse toernee van Domino uit een zevental concerten, terwijl twee optredens in een laat stadium nog aan dat aantal zijn toegevoegd. Domi no, wiens naam toch strikt genomen tot de jaren vijftig behoort, heeft in Europa het zoet van een zo groot succes nog niet eerder mogen smaken, zelfs niet in zijn artistieke hoogtijdagen. Maandagavond had ik het optreden in de Rotterdamse Doelen uitgekozen om ’s mans soepele machinerie weer eens te zien en horen functioneren. Programma: Ouverture Coriolan Pianoconcert no 5 Symfonie no 7 kaartverkoop en plaatsbespreken aan de kassa van het Concertgebouw, Lange Begijnestraat 13, Haarlem van 10-15 uur; telefonisch 32 09 94 van 12-15 uur. of relevation” 25 oktober zijn eerste voor stelling beleeft. De huis-componist Gary Carpenter schrijft er de muziek voor. Op de folksongs van Luciano Berio maakt Jiri Kylian een ballet waarvoor het podium op 7 december is gereserveerd. JOHN OOMKES (Fats Domino treedt vanavond op in Mu ziekcentrum Vredenburg te Utrecht, mor genavond in het Amsterdams Concertge bouw en zondagavond in het Haagse Con gresgebouw). Op het moment dat het publiek traditie getrouw wordt ingepakt met de door de zaal rondmarcherende blazerssectie tij dens Oh when the Saints zal Domino opgelucht hebben kunnen ademen. Deze keer zorgt de routine dat het debacle niet compleet is. Het intensieve wegvervoer in Brazilië, waar weinig spoorverbindingen maar ook weinig grote wegen zijn, leverde Kortooms een dik boek vol aforismen (of wat daarvoor kan doorgaan) op, dat veel wetenswaardigs bevat over de mentali teit en de filosofie van de Braziliaanse vrachtwagenrijders. Er zijn uitstekende, spitse, poëtische en verrassende uitspra ken bij, die soms zelfs kunnen wedijve ren met het beste wat er op gebied van de aforismen wordt gecreëerd. Helaas heeft Kortooms bij de selectie van zijn voorraad het vulgaire en vol strekt waardeloze niet weggeschift. Na genoeg de helft van de citaten wekt eerder weerzin dan waardering. Een ein deloze herhaling van het traditionele verguizen van schoonmoeders en lelijke vrouwen behoort eigenlijk tot de voca bulaire van de platte domoor en die treft men overal ter wereld, niet alleen in Brazilië maar ook niet alleen achter vrachtwagenstuurwielen. Daarom is de bundel heel wat minder waard dat hij had kunnen zijn: Kor tooms heeft de vulling van 130 bladzij den blijkbaar belangrijker geacht dan het aanleggen van een wat verfijnder criterium. Gerben Hellinga laat zijn stuk beginnen met wat eigenlijk de dramatische ontkno ping zou kunnen zijn: de moord op het Rembrandtsplein. Dan draait de schrijver het leven van Pisuisse als een film terug tot aan het moment waarop Tjakko Kui per zijn glorieus debuut maakt bij het cabaret van Pisuisse. Aan de hand van tal van publikaties en foto’s schiep Hellinga een beeld van een tijd waarin de crime passionel als die van de moord op Pisuisse mogelijk was. In hoeverre dat allemaal interessant is? Wel, ook zonder die moord en het voorspel was Pisuisse ongetwijfeld interessant genoeg. Hij stond bekend als een avonturier die graaag de dag plukte, liefst tot diep in de nacht. PiSuisses kun stenaarschap stond zijn omgeving en zijn vrouw(en) toe hem veel te vergeven. Maandag ging dit vrolijke liefdesdrama bij het Publiekstheater in première, nadat er zoals gewoonlijk een aantal probeer- voorstellingen aan vooraf gingen. Zoals afgelopen zaterdag in de Haarlemse Stadsschouwburg, waar deze produktie Blokzijl speelt. Zoals bekend werd Blok zijl wegens zijn pro-Duits gedrag in de Tweede Wereldoorlog in 1946 ter dood gebracht. Vroom speelt Blokzijk gereser veerd stijfjes, maar hij laat door houding, gebaar en tekstbehandeling de te laken karaktertrekken doorschemeren. Hellin ga als schrijver heeft hem daarbij zorg vuldig in tekst terzijde gestaan, maar Vroom heeft het karwei op het toneel bijna huiveringwekkend knap afgemaakt. Hellinga’s stuk geeft verder een aardig beeld van de kleinkunstwereld in de jaren twintig, maar erg diep onder' de opper vlakte graaft hij daarbij niet. Ik denk ook dat het teveel de aandacht zou afleiden van Pisuisse zelf. De spelers vap het Pu- bliekètheater zingen en acteren de ver schillende fragmenten bekwaam aan el kaar. Hun manier van spelen, het taalge bruik dat Hellinga voorschrijft en de keu- Maar zelfs de naam Domino is geen garantie voor gelijkmatigheid in kwaliteit, zo blijkt alras. In het begin van het con cert storen alleen wat kleine onvolmaakt heden. Zo nemen de blazers zo nu en dan een humoristisch loopje met de nauwge zetheid en functioneert de geluidsverster- king bepaald niet optimaal. Maar ach, we zitten gezellig en we zitten O.K. en wat zullen we ons het plezier laten vergallen door nulliteiten. Fats zit toch op het podium. Met die redenering kan ik een hele tijd meegaan en dus wachten we nieuwsgierig het verdere verloop af. Domino haakt successen als I’m walking, Shame on You, Jumbalaya, Ain’t that a Shame, The Walk you walk, I want to walk you Home en het onvervalste Blueberry Hill aaneen zoals telkenjare en er lijkt dus weinig voor handen om je zorgen te maken. Goed, een kritikaster als mijn persoon vraagt zich in gemoedsrust af waarom een elfde, niet bij het publiek geïntroduceerde muzikant zo nu en dan vanuit het halfduister synthesi- zerpartijen aan de toch al overvolle arran gementen toevoegt, maar de meeste men sen in mijn directe omgeving maken zich er niet druk om. Ondertussen vermaken we ons om de grappen en grollen van de dansende bla zers en zo kan het gebeuren dat het falen van Domino’s stemgeluid nog lange tijd gemaskeerd kan worden. Everyday I’m in Love again komt er piepend uit, nadat ik eerder al enige ongerechtigheden in Blue berry Hill had menen te horen. Hello - De vierde première geldt een werk van Glen Tetley, de choreograaf die veel voor de ontwikkeling van het Nederlands Danstheater betekende. De eerste voor stelling ervan is op 14 februari 1980. Op 13 maart volgt de vijfde première: het is vijfde produktie van de eigen man Nils Christe. Een groots opgezet ballet van Kylian volgt 13 juni als Holland-Festival produk tie. Het is gebaseerd op een roman van Franz Kafka. Gary Carpenter compo neert de muziek. Het repertoire vermeldt daarnaast bal letten van o.m. van Manen, Kylian, Itibbs, Christe, Kathrijn Posin, Charles Czarny, Carlos Orta en Hans Tuerlings. En toch werkt zo’n heel directe aanpak optimaal als er met vakmanschap wordt gemusiceerd of de spanning tussen zijn piano en de blazerssectie extatische mo menten toevoegt aan de vaak onbe schaamd ordinaire motiefjes. De zaal raakt bij die gelegenheden steevast over zijn toeren, de nostalgie viert hoogtij en bij een volgende gelegenheid komen nog meer vrienden en kennissen op het volks vermaak van Fats af. ROTTERDAM. Elk voorjaar staat Antoine „Fats” Domino bij ons op de stoep, de enige vertegenwoordiger van New Orleans-muziek die bij een groot publiek erkenning heeft mogen vinden voor zijn simpele, directe, maar daardoor juist zo Verrassend spannende muziek. Zijn concerten hebben een even voorspelbaar verloop als zijn songs. Eerst komt steun, toeverlaat en producer Dave Bartholomew het podium op, vervolgens wordt de (tienmans) band uitgebreid geïntroduceerd en uiteindelijk komt de glimlachende kleine meester eraan te pas met zijn éénoctavige stem, kordaat ritmische pianospel en zijn natuurlijke dynamiek. Toon Kortooms: „Als beminnen zondig isUitgave Gottmer, Haarlem 17.50. ïi- Fats Domino verspeelde maandagavond in Rotterdam een deel van zijn goodwill. Josephine brengt de verkoudheid van de pianist onbarmhartig aan het licht. Tij dens de refreinen past de band zich soe- peltjes aan bij het weinige volume van de ster, die krampachtig probeert geen krimp te geven. De gêne zou groter moeten worden naarmate Blue Monday, Shake Rattle Roll en Walkin to New Orleans er nog gehandicapter vanaf komen. Maar helaas, die grootheid brengt de 51-jarige muzi kant niet op. integendeel. Hij suggereert De kunstenaarsorganisatie beschouwt dit re sultaat als een eerste concrete stap in haar streven alle werknemers bij kunstinstellingen in ze van personages roepen voortdurend een goed-oude-tijdsfeer op. Daartoe wer ken enkele goed geslaagde imitaties mee. Zo is Johan Ooms in de huid van Louis Davids gekropen (in welke rol hij een knappe vertolking van een Davids-liedje geeft), Frans Vorstman in die van Koos Speenhoff (een gevatte bohémien) en Ce lia Nuf aar in die van Fien de la Mar. De grote kluif van de voorstelling is voor Jules Croiset. De rol van Jean-Louis Pi suisse, waarvoor hij nu eens niet op dieet hoefde. Croiset behoort tot de acteurs die graag in de huid van een ander kruipen. Op zich is daar niets tegen en hij beheerst zijn vak in ruim voldoende mate om het er goed af te kunnnen brengen. Dat heeft hij eerder in zijn Tsjechov-programma laten zien of als Van Gogh. Bij Pisuisse raakt Croiset ook weer de roos. Hij is de bon- vivant, de vrolijke praatjesmaker met het kleine hartje, de levensgenieter en hij is het ten voeten uit en rondom. In Mensch durf te leven wordt veel en over het algemeen redelijk gezongen. Pe tra Laseur is eigenlijk de enige die buiten haar ontwapenend toeneelspel ook een ruime voldoende voor het zingen oogst. Maar Jues Croiset redt het in het lied Mensch durf te leven met zijn weergaloze bravoure toch maar uitstekend. En de eerder genoemde Johan Ooms blijft tij dens een lied de stemimltatie van Davids knap vasthouden. Tjakko Kuiper krijgt van Wim van de Grijn precies het vleugje melodrama mee van waaruit je zijn wanhoopdaad zou kunnen verklaren. Albert Abspoel is een geinige Paul Collin en Chiem van Houwe- ninge een heerlijke Bertus Boks, de goed moedige bodygard van Pisuisse. Gerben Hellinga’s nieuwste produkt kreeg een technisch handzaam decor van Frnk Raven, waarmee per scène de plaatsaanduiding goed in sfeer werd weergegeven. Dat werd nog versterkt door dia-projektie boven het scènebeeld (medewerking van Perspekt). Zo blijft Mensch durf te leven bij mij hangen als een muzikale toneelproduktie die niet al te j ver onder de oppervlakte gaat, maar waarnaar je met plezier kijkt. KO VAN LEEUWEN. dirigent: ANDRÉ VANDERNOOT solist JORGE BOLET - piano „Groei psychologie”, de mensbeelden van Gordon Allport, Carl Rogers, Erich Fromm, Abraham Maslow, Carl Jung, Viktor Frankl en Fritz Peris, door Dua ne Schultz, uitgave De Toorts (ƒ27,50). „Ecologica”, anders denken en an ders doen voor behoud van het leven en de leefbaarheid, door Elsa Vleer-Jager- mann, uitgave Adad in Norg 25). „Seth spreekt”, de eeuwige waarde van de ziel, door Jane Roberts, uitgave Ankh-Hermes (ƒ49,50). „Autogene training met jonge men sen” door dr. Gisela Eberlein, uitgave Ankh-Hermes (ƒ25). „Lichaamsoefeningen om de concen tratie en het leren te verbeteren” door Pieter Langedijk, uitgave Ankh-Hermes (ƒ25). „Yoga, ook voor ouderen”, makkelij ke oefeningen voor veerkracht en vitali teit, door Helga Polet-Kittler, uitgave Ankh-Hermes (ƒ7,75). „Elseviers Vennootschapsbelasting”, uitgave 1979 bestemd voor de aangifte over 1978, door mr. A. C. de Groot en drs. W. H. van der Meer, uitgave Anno- ventura (ƒ32,50). „Een hete middag in de hondsdagen”, detective door Patrick Mann, uitgave Meulenhoff 12,50). „Harlequin Co”, thriller door Mor ris West, uitgave Bruna (Zwarte Beertjes ƒ7,50). „Het februariplan”, thriller door Ro bert L. Duncan, uitgave Bruna (Zwarte Beertjes ƒ7,50). „De Vlaamse wielerkoningen”, door Joris Jacobs en Ben van Doorne, uitgave Lannoo (ƒ26,50). „Indianen uit Noord-Amerika”, ge schiedenis van verschillende Indianen stammen, verteld voor kinderen door Eva Lips met vele illustraties van Ger hard Lahr, uitgave Ankh-Hermes 29,50). „Snel en lekker koken”, door Immy Timmerman, uitgave Luitingh (ƒ22,90). „Het monster van het Mistmeer”, stripverhaal uit de serie De avonturen van Douwe Dabbert, uitgave Oberon 5,50). De schrijver-journalist Toon Kor tooms is naar Brazilië geweest en heeft daar, zeer origineel, de levenswijsheden van vrachtwagenchauffeurs opgete kend zoals hij die op de achterkant van de enorme wegkolossen las. dat de geluidsversterking te wensen overlaat en dat het microfoonsnoer storin gen geeft. Op zo’n moment verspeelt een man als Domino een groot deel van de goodwill die hij bij mij heeft en toont hij zich van een minne zijde. Gelukkig wordt de bittere pil verguld door handig optre den van Bartholomew en consorten, die waar mogelijk de aandacht afleiden, de nummers rekken met lange instrumentale soli en dansdemonstraties. Leuk natuur lijk,maar de Fats die je verwacht te horen, krijg je er niet mee terug. een cao onder te brengen. In de werkgelegenheidsparagraaf die in de Forum-cao is opgenomen zijn vaste afspraken gemaakt over het aantal arbeidsplaatsen, maat regelen bij ziekteverzuim en het inschakelen van uitzendkrachten. Ook zal een eventuele herstructurering van het gezelschap in overleg met de KO/NW worden uitgevoerd. De cao- partners zullen voorts gezamenlijk gaan werken aan de invulling van de educatieve taken van het gezelschap, nadat het bestuur hierover een nota zal hebben uitgebracht. Bestuur en vakbond zullen het bereikte ak koord nog ter goedkeuring aan hun achterban voorleggen. DEN HAAG (ANP). Het Nederlands Danstheater brengt het komende seizoen zes nieuwe balletten uit die voor het gezelschap worden gemaakt. Alle we reldpremières zijn in het Circustheater in Scheveningen. Nieuw is ook, dat het ge zelschap elke groep van tenminste veer tig personen gratis vervoer per bus aan biedt vanuit elke plaats in Zuid-Holland. Het repertoire biedt een staalkaart van moderne dans. Hans van Manen maakt een ballet op Stravinsky’s pianoconcert. De eerste uitvoering ervan is voorzien op 12 september. Danser Gerald Tibbs heeft een ballet ontworpen dat onder de titel',,A moment „Beeld en reliëf”, gids voor de verza meling Griekse en Romeinse beeld houwkunst in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, door F. L. Bastet, uitgave Staatsuitgeverij 14,50). „Taffeh”, rond de wederopbouw van een Nubische tempel, door Hans D. Schneider en ingeleid door H.K.H. prin ses Beatrix, uitgave Staatsuitgeverij 35). „The peacock party” door Alan Al dridge en geïllustreerd in samenwerking met Harry Willock. De gedichten werden geschreven door George E. Ryder. Deze Engelse uitgave wordt in Nederland geïmporteerd door Nilsson Lamm in Weesp; prijs 18,05. „Edvard Munch: leven en werk” door Ragna Stang, uitgave Meulenhoff Ne derland 145). van Gerben Hellinga. (foto Kors van Bennekom) nerveus is verbruikt nutteloos te veel energie. Nerveuze mensen zijn dan ook vlugger uitgeput en kunnen zich moeilijk concentreren. Zij voelen zich vaak loom en lusteloos en kunnen daardoor ’s avonds slecht in slaap ko men. Zij moeten proberen weer de nodige rust in hun leven te brengen. Valdispert kan hen daarbij helpen. Val dispert is een zuiver natuurprodukt uit de valeriaanwortel. Valdispert brengt u weer tot rust maar maakt niet loom of slaperig. Valdispert dragees zijn gemakkelijk in te nemen. Vraag na drukkelijk Valdispert. Uitsluitend bij apotheker en drogist. Lees vooraf de gebruiksvoorschriften. Petra Laseur en Jules Croiset als Jenny en Jean-Louis Pisuisse in Mensch durft te leven, muzikaal toneelspel AMSTERDAM (ANP). Het operagezel schap Forum uit Enschede gaat als eerste ver tegenwoordiger uit de kunstwereld een cao afsluiten waarin sprake is van een „arbeids plaatsenovereenkomst'’ (apo). Dit heeft de kun stenaarsorganisatie NVV maandag bekendge maakt. Afgelopen vrijdag heeft de KO/NVV met het dagelijks bestuur van Forum een prin- cipe-akkoord bereikt over de arbeidsvoorwaar den van alle bij het gezelschap aangesloten medewerkers. Ondanks de geringe omvang (155 pagi na’s) is er niet doorheen te komen. Ver warring viert hoogtij en het lezen wordt bovendien aanmerkelijk bemoeilijkt door het gebruik van de moderne spel ling. Een goede misdaadroman moet vlot gelezen kunnen worden en aan die voorwaarde voldoet dit boek beslist niet. Bruna heeft de juiste verkooptactiek wel gevonden. Naast overbekende schrijvers als Simenon (veel herdruk ken) en Havank, waarvan de klasse be kend is, komen er regelmatig Zwarte Beertjes op de markt, die aan de hoog- gestelde verwachtingen van de ware lief hebber kunnen beantwoorden. Prima voorbeelden daarvan zijn Het Februari plan van Robert L. Duncan en Harle quin Co van Morris West. Vooral het laatste is een uitstekend boek. Een herdruk, dat wel, want het boek verscheen in 1974 al bij H. Nelissen in Bloemendaal. Op zich is dat geen bezwaar, maar Bruna was wat slordig. De omslagtekst werd niet aangepast en daarom wordt er nog steeds gesproken van „Deze zeer actuele thriller.Een schoonheidsfoutje, dat echter aan de kwaliteit van het boek diets afdoet. Een topper is „Een hete middag in de hondsdagen” van Patrick Mann (Meu lenhoff Detection). Een boeiend boek tot de laatste bladzij. Aanvankelijk betreft het verhaal een simpele bankoverval. Als echter blijkt dat het vermoede geld (voor de uitbetaling van lonen van een bakkerij) niet aanwezig is, besluit Little Joe tot een gijzeling, omdat het geld de volgende dag wel zal komen. Als Joe merkt, dat iedereen bang van hem wordt, schroeft hij zijn eisen op en komt uiteindelijk uit op een miljoen dollar en een vliegtuig naar Europa. De New Yorkse televisiestations' vol gen de zaak van uur tot Uur en zorgen ervoor dat het publiek de zaak goed kan volgen. Aanvankelijk stelt men zich op achter de bezetters, maar als blijkt dat Little Joe homofiel is verandert de pu blieke opinie. JAN VAN DER NAT De misdaadroman ligt zo goed in de Nederlandse boekenmarkt, dat steeds meer uitgeverijen boeken aanbieden in dat 'genre. Lang niet altijd is dat een succes. Uitgeverij Corrie Zelen bijvoorbeeld lijkt de plank volledig te hebben misgeslagen met „Daar komen de wijven” van Jaap van de Merwe. De tekst op het omslag vermeldt al dat „Daar komen de wijven verdacht veel op een thriller lijkt”. En bij die conclusie moet het dan maar blijven. met groot enthousiasme werd ontvangen. Bijval ook in Carré, waar de voorstelling tot het eind van de maand blijft. Het is een goede gedachte geweest Pisuisse op deze manier in Carré te brengen, een theater dat grote namen uit de kleinkunst onder de schijnwerpers heeft gehad. Mensch durf te leven is on(ier regie van Ton Lutz een aardige voorstelling gewor den. Een voorstelling die een wat lange aanloop nodig heeft, enkele absolute hoogtepunten bezit, maar die het vooral moet hebben van een uit nostalgie be staande fundering. Soms komen nostalgie en hedendaags theatervakmanschap sa men. Dat gebeurt bijvoorbeeld aan het slot, als Jules Croiset, die een frappante gelijkenis met Pisuisse vertoont, als hoofdrolspeler het lied Mensch durf te leven zingt. Het gebeurt nog sterker bij Siem Vroom, die Pisuisses vriend Max

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1979 | | pagina 13