Topnamen salsa-muziek in Tropenmuseum
Orkest uit Luik van
Blazersensemble biedt
Wouter Paap geëerd bij
jubileum Toonkunst
middelmatig niveau
nodige surprises
Bruford toont grote mate van precisie
H
Thin Lizzy-bassist
in elkaar gezakt
Helder geconstrueerde rockjazz van Britse viermans formatie
g
Skye Carman volgt
Jan Hesmerg op
9% LENING 1979
g PER 1985/1994
CRM wil muziekamateurisme steunen
Zielloze uitvoering Schumann en Mendelssohn
FAMILIECONCERT VAN WISSELEND NIVEAU
Grondlijnen
KUNSTENAARS STAAN WETTELIJKE BASIS VOOR
Congres verwerpt
aantasting BKR
11
19 7 9
M F I
2 8
MAANDAG
KUNST
A:
STAAT DER NEDERLANDEN
inschrijving volgens het tendersysteem op
29 mei a.s. van 9 tot 15 uur
via banken en commissionairs
(Van onze kunstredactie)
AMSTERDAM. De sociale minima voor beeldende kunste
naars in de Beeldende Kunstenaars Regeling (de „contrapresta
tieregeling”) mogen onder geen voorwaarde worden aangetast,
De BKR moet een wettelijke basis krijgen. Ook niet-kostwinners
binnen een huwelijk of een andere vorm van samenleving
moeten van de BKR gebruik kunnen maken. Dit zijn de eisen,
waarachter zich zondag een door meer dan 450 mensen bezocht
congres in de Amsterdamse Rietveld-academie heeft opgesteld.
Daarnaast waren er in totaal nog eens 1600 schriftelijke adhesie
betuigingen met het in een resolutie verpakte eisenpakket bin
nengekomen.
tl
Ongelooflijke brille bij
missionaris Tito Puente
(Van onze kunstredactie)
(ADVERTENTIE)
loven
rant.
3, tv-
tuur-
loven
onaal
n v.h.
Hake,
30UW-
n het
40 Pic-
JOHAN VAN KEMPEN
V LUCAS VIS
n de
emo-
j goe-
pro-
n le-
serie.
speeld, zodat om te beginnen al alle an
ders zo aangrijpende dramatiek van deze
compositie van Schumann van a tot z
verloren ging.
Dat ook op mooie begeleidingen van
Schumanns pianoconcert niet kon wor
den gerekend, lag voor de hand. Verba
zing echter wekte het feit dat de 32-jarige
Franse soliste daarbij, Catherine Col-
laard, die twee jaar terug zo’n indringen
de Schumann en Brahms had laten horen
op haar recital in de kleine zaal, nu plotse
ling de meest onderkoelde kant van de
pinnige Franse pianistiek leek te verdedi-
gen.Het enerverende element zat ook nu
weer in haar haastige spel, maar dan in
negatieve zin en in geen geval ten dienste
van de expressie van de compositie.
JOHAN VAN KEMPEN
Een groot aandeel in het combospel
heeft ook bassist Sal Cuevas, die nadruk
kelijk de grondlijnen in het samenspel
bekrachtigt als anderen vrijuit gaan,
maar op andere momenten veelvuldig zijn
vrijheid neemt. Daarbij valt op dat veel
van de Cubaanse muziek die het kwintet
ten gehore brengt gebaseerd is op rumba-
ritmen die even zo makkelijk ontregeld
Onder de aanwezigen telde de Be
roepsvereniging voor Beeldende Kun
stenaars (BBK), die het zeer zakelijk
verlopen congres uitstekend had voor
bereid, zeker 65 leden van plaatselijke
of regionale adviescommissies, die be
staan uit vertegenwoordigers van ge
meenten en het departement van socia
le zaken (de BKR ressorteert onder
sociale zaken, de gemeenten voeren de
regeling uit), beeldende kunstenaars
en andere deskundigen op het gebied
van de beeldende kunst.
Deze BKR-commissies beoordelen
de aanvragen van kunstenaars, die
voor de „contraprestatieregeling” in
aanmerking willen komen. De essentie
van de BKR is dat kunstenaars geld
krijgen voor kunstwerken, die zij af
staan aan de Rijksoverheid. Zij moeten
daarvoor minimaal 25 jaar zijn, kun
nen aantonen dat zij professioneel als
kunstenaar werkzaam zijn, een be
roepsopleiding hebben gevolgd en blij
ken over onvoldoedne middelen van
bestaan te beschikken.
De regeling is al geruime tijd in (poli
tieke discussie. Het kabinet-Van Agt
vindt dat de regeling onderzocht moet
worden omdat het aantal kunstenaars
dat een beroep op de BKR doet veel te
groot wordt en de regeling nu al bijna
65 miljoen gulden per jaar kost. De
kunstenaars zelf willen echter van
geen „bezuinigingen in het kader van
Bestek ’81” weten. Zij verwijten met
name minister Gardeniers (CRM) en
staatssecretaris De Graaf (sociale za
ken) dat zij zich in interviews laatdun
kend en niet ter zake kundig over de
BKR en kunst in het algemeen hebben
uitgelaten.
Een ondezoek door de overheid ver
trouwen zij niet. Daarom hebben zij nu
zelf een begin gemaakt met een „fun
damenteel onderzoek BKR”, waarvoor
het model is gemaakt door de Amster
damse Boekmanstichting en waarover
Het ministerie van CRM wil blijkens een
nota, die binnenkort wordt gepubliceerd,
de amateuristische muziekbeoefening op
landelijk niveau op drie punten onder
steunen. Volgens de heer Hotke wil de
minister vooral het maken van nieuw re
pertoire bevorderen. Oud en nieuw kwali
tatief repertoire zal door middel van een
centraal bibliotheek-, documentatie- en
informatiecentrum bekendheid worden
gegeven. Bovendien zal het beleid er vol
gens de nota op zijn gericht extra finan
ciële steun te geven aan plaatselijke of
regionale muziekinitiatieven die als expe
riment of als bijzonder project kunnen
worden beschouwd.
Directeur Hotke: „Als rode draad loopt
door heel die nota de intentie om met de
beleidsmatige en financiële middelen die
mij ter beschikking staan het amateuris
me te ondersteunen.
National Health-toetsenman Dave Ste
wart verwelkomd.
Zaterdagavond trad Bruford voor een
goedgevuld Paradiso in deze samenstel
ling op, althans dat was oorspronkelijk de
bedoeling. Gitarist Alan Holdworth is ech
ter iemand die trefzeker spel combineert
met een grote mate van onzekerheid over
zijn muzikale koers en dus heeft hij het
nieuwe kollektief al weer verlaten. Stand-
in is John Clark, een musicus met een
zelfde mate van precisie.
AMSTERDAM. Blazers bleken zan
gers en uiteindelijk ook strijkers. Dat
was dan ook eigenlijk meteen symbolisch
voor het niet-gespecialiseerde karakter
dat het musiceren van het Nederlands
Blazers Ensemble zaterdagavond ken
merkte. Een tamelijk ongericht program
ma, meer lawaaierig dan fijnproeverig,
moest de naam „Surprise concert „dek
ken, zoals dat als derde manifestatie in
de door het Concertgebouworkest opge
zette Familieserie in het Amsterdams
Concertgebouw werd gegeven.
Juist die exacte instelling komt de geva
rieerde toonreeksen van Bruford ten goe
de. De muziek van Bill werkt pas optimaal
als de accenten, breaks en tempowisselin
gen zeer nauwkeurig aansluiten en hoe
wel solisten als Berlin en Stewart graag
loos gaan in hun soli, is dat steeds het
geval. Jazzrock dus, maar stevig ritmisch
bepaald en in belangrijke mate beïnvloed
door symfonische rock.
n de
epor-
het
1 of
i ze
het
zijn
Jeuter-
e. 18.55
elingen
20.10
pelpro-
amma.
;porta-
luziek.
Jour-
idt (Ci-
ktuali-
23.00
lortret.
Infor-
leuter-
s Wis-
jporta-
jrnaal.
i Aktu-
23.00
.30 In-
aal.
wer-
4gië,
mar
de
reeg
eer-
levi-
Ja-
nter-
e te-
wor-
van
de
am-
irin
lan
gur
en
het
ers-
zijn
mo-
am-
ider
jaar
pre-
Tij-
vra-
en
s de
t be-
•dat
pro-
•mo-
des-
>ond
>ers-
wag
van
ista-
i de
nder
>erd.
i dat
n de
len.
18.50
r-serie.
amma.
.lalitei-
ortret.
kiezin-
Zerkie-
Kaz
aalitei-
naal.
1
Toch strekten Brufords ambities zich
verder uit dan die van een gemiddelde
rockdrummer die zijn leven tot en met
zijn 65e in vierkwartsmaten slijt. Twee
jaar geleden kwam zijn eerste album on
der eigen naam uit, Feels so good geheten.
Dat is een titel die de inhoud zeker dekt.
Volledig tegendraads aan alle ontwikke
lingen zoekt de Engelsman naar nieuwe
impulsen in het verder vrijwel geheel af
gegraven rockjazz-gebied. Hij laat tot
stomme verbazing van menige scepticus
toch gedurfde muziek horen, mede dank
zij de inbreng van een zangeres als Anita
Peacock.
In een mogelijk onderschatten van zijn
eigen mogelijkheden kiest Bruford echter
voor een nieuwe groepsconstructie, de als
supergroep geafficheerde formatie UK
met inbreng van toetsenman Eddie Job-
son, gitarist Alan Holdsworth en bassist
John Wetton. Echt opwindend is het resul
taat van die samenwerking niet geweest,
daarvoor is het oog teveel op de commer-
steld
een
een
s ge-
e ju-
aan-
van
m in
worden door boppatronen van pianist Ed
die Martinez, die haast ongemerkt beken
de themaatjes in zijn nadrukkelijk spel
verweeft (Summertime bijvoorbeeld). He
laas blijft het combo van Tito en zijn
mannen maar een week in ons land, zodat
we voorlopig weer even moeten wachten
op latijnse klanken van een dergelijk ni
veau. Dergelijke feestelijke concerten,
waarin de publieksparticipatie opgevoerd
wordt tot een maximum (handgeklap, uit
wisselen van kalebassen tussen Patato en
de bezoekers) behoren tot een zeldzaam
heid. JOHN OOMKES
AMSTERDAM. Wouter Paap, alge
meen secretaris van de Maatschappij tot
Bevordering der Toonkunst, is bevorderd
tot Officier in de Orde van Oranje Nas
sau. De versierselen die bij het officier-
schap behoren zijn hem vrijdag door de
directeur-generaal culturele zaken Hotke
van het ministerie van CRM opgespeld in
het Amsterdamse Concertgebouw. Dit
gebeurde tijdens de officiële ontvangst
ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan
van Toonkunst.
Af en toe wordt de heldere struktuur
van het groepsgeluid wat vertroebeld
door bombastische tutti, met name wan
neer synthesizer en gitaar unisono lopen,
maar haast nergens ontaardt dat In ego
tripperij, een smet die op veel jazzrock-
achtige groepen drukt. Dat voordeel is te
danken aan het ragfijne, meesterlijke bas
sen van Berlin. Beste nummers zijn daar
bij Hell’s Bells, One of a Kind, Travels
with myself and someone else en Berlins
ode aan Joe Frazier.
JOHN OOMKES.
De invloed van de percussie op de jazz
mag niet meer ontkend worden sinds Diz
zy Gillespie dwarsverbindingen aanging
met Cubaanse slagwerkers, de te vroeg
aan zijn eind gekomen Chano Pozo voor
op. Cuban Bop heette die vermenging van
culturen, die in de praktijk neerkwam op
doorgeconstrueerde bop met afwisselen
de ritmische patronen. In de jaren zestig
werkte de Latijnse ritmiek ook door in de
rock, resulterend onder meer in een groep
als Santana. Een van de bekendste num
mers van die gladde en ten opzichte van
de originelen gepolijste formatie is Oye
Como Va, in wezen een themaatje van
Tito Puente.
Vermoedelijk moet Tito Puente’s be
kendheid minder geschat worden dan die
van zijn zoon Ritchie, die eerder dit jaar
succes oogstte met de discoformatie Foxy,
maar senior is wel degelijk veel belangrij-
ker als muzikaal fenomeen. Niet alleen is
hij een van de beste timbales-bespelers
die er op deze aardbodem rondlopen,
AMSTERDAM. De AVRO zal met
het resultaat van de opnamen, die zon
dagavond in het Amsterdams Concertge
bouw werden gemaakt, enigszins in verle
genheid zijn gebracht. Want het Orche-
stre de Liège dat hier onder leiding van
Lucas Vis optrad, bleek in de praktijk
niet uit te komen boven het niveau van
een middelmatig provinciaal orkest waar
bovendien maar bitter weinig aan ensem-
blecultuur is gewerkt. Alle gefilter en
gedraai aan de knoppen om alles zo goed
mogelijk uit te laten komen, zal die waar
heid moeilijk kunnen verhullen.
(Van onze kunstredactie)
AMSTERDAM. Oververmoeidheid
van bassist Phil Lynott veroorzaakte de
afgelasting van het Thin Lizzy-concert in
de Amsterdamse Edenhal zondagavond.
(Van onze kunstredaktie)
HAARLEM. Als opvolger van Han
Hesmerg die per 1 januari 1980 met pensi
oen gaat, is de Amerikaanse violiste Skye
Carman benoemd tot tweede 1ste concert
meester van het Noordhollands Philhar-
monisch Orkest.
De violiste studeerde aan het Curtis
Institute of Music, de Juilliard School of
Music en de University of New York. Haar
leraren waren Ivan Galamian en Josef
Gingold.
Zij was werkzaam in het Philadelphia
Opera Orchestra, Quartet in Residence,
University Nova Scotia en het Rochester
Philharmonic Orchestra. Momenteel
werkt zij als derde eerste violiste voor het
Nederlands Balletorkest.
AMSTERDAM. Niettegenstaande
zijn jongensachtige kop is drummer BUI
Bruford een oudgediende. Als we zijn
doopceel lichten, komen we namen als
King Crimson, Yes, Gong en Genesis te
gen. Dat zijn niet de minste referenties,
maar we moeten wel bedenken dat Bru
ford in de kreatieve ontwikkeling van elk
van die groepen slechts in bescheiden
mate bijgedragen heeft. Zelfs een uitzon
derlijk goede slagwerker kijkt in de regel
nauwelijks verder dan zijn drumstick
lang is.
maar bovendien is hij een soort missiona
ris als het er om gaat om de theoretische
en practische verworvenheden van zijn
cultuur elders aan de man te brengen. Een
workshop die hij deze dagen in het Tro
penmuseum aan Nederlandse slagwer
kers gaf, werd zeer goed bezocht en de
optredens die hij met vier andere topna
men deze week in ons land verzorgde
golden als een onweerlegbaar blijk van
zijn vakmanschap en ongelooflijke
routine.
PUente had in conga'ïst Carlos „Patato”
Valdez een paladijn van een zelfde for
maat, een man wiens reputatie terecht
groot is. Zijn spel is rijk aan motieven,
verschuivingen en brekas en onvoorspel
baar opwindend. Dit licht ontvlambare
duo werd tijdens de concerten gegarneerd
door Johnny „Dandy Rodriguez Jr. op
bongo’s en timbales, pianist Eddie Marti
nez en bassist Sal Cuevas. In het samen
spel komen vrijwel alle initiatieven van
Puente en Patato, die met speels gemak
zeskwarts en zevenachtste fuguren door
kruisen met clusters in andere ritmische
verdelingen. Ontladingen of „descargas”
worden dergelijke soli genoemd. Met na
me Puente bereikt daarin momenten van
een ongelooflijke brille, terwijl hij soms
sierlijk om zijn as draait in de breaks.
Het NBE trad op voor een, in deze serie
gebruikelijke, halfbezette grote zaal.
AMSTERDAM. Wat een sfeer zondag
in het Tropenmuseum! Zowel zondagmid
dag als -avond waren de concerten die
Tito Puente en de rond hem verzamelde
werelttop in de salsamuziek uitverkocht,
een opmerkelijk bewijs van de toenemen
de belangstelling in ons land voor latijns-
amerikaanse stijlsoorten. Eindelijk
wordt men hier gewaar hoe essentieel de
rijkdom van de specifiek ritmische klan
ken uit de Nieuwe Wereld is. Al geruime
tijd is de reggae in opkomst, nog langer
telt de calypso mee, maar de veel wezen
lijker Afro-Cubaanse en Portoricaanse
stijlvermengingen die met name door in
de Verenigde Saten levende „Lationos”
worden gepractiseerd, zijn hier tot dus
verre slechts in kleine kring opgemerkt.
cie gericht geweest. Kortgeleden kwam
het dan ook tot een breuk. Jobson en
Wetton wilden het vaandel samen met
Zappa’s slagwerker Terry Bozzio verder
dragen, Holdworth en Bruford kozen op
nieuw voor muziek die rijk is aan geïm
proviseerde momenten.
One of a Kind is de titel van de neerslag
van die verdere samenwerking, die muzi-
zondag tijdens het congres diepgaand
is gesproken. Er werd een groot aantal
concrete, veelal technische verfijnin
gen in het onderzoekmodel aange
bracht. Geaccentueerd werd hoe de
gemeenten het BKR-beleid verder kun
nen ontwikkelen. Dit onderzoek zal uit
gaan van een „nuchtere, objectieve”
benadering. Van het regeringsonder-
zoek verwacht men zo’n benadering
niet»
Duidelijk werd op het congres dat de
onrust onder de beeldende kunste
naars groot is. Volgens Johan Blaeke,
voorzitter van de BBK, is een van de
belangrijkste resultaten van de bijeen
komst dat de kunstenaars zich sterk
bewust zijn geworden van hun positie
en hun afhankelijkheid van een opti
maal functionerende BKR. Ruim voor
de indiening van de CRM-begroting
1980 op Prinsjesdag zullen de eerste
onderzoekgegevens aan de regering en
parlement bekend worden gemaakt.
In de Rietveld-academie sprak het
CPN-kamerlid Joop Wolff, indiener tij
dens het afgelopen debat over de be
groting van CRM van een motie die
aantasting van de BKR zonder meer
afwijst, een felle rede uit. Het PvdA-
kamerlid Kosto, die verhinderd was,
liet weten zich volledig achter de doel
stellingen van BBK, BBK’69, de kun-
stenaarsorganisatie-NW en de Kring
van Beeldhouwers inzake de BKR op
te stellen.
Voorzitter Blaeke wees onder meer
opde schandalige manier waarop het
Rijk via de BKR verworven kunst-
woorwerpen beheert en de onzinnig
heid op de Beeldende Kunstenaars Re
geling te willen bezuinigen. Er waren
kunstenaars en leden van BKR-com-
missies uit alle delen van het land naar
Amsterdam gekomen. Blaeke sprak
dan ook na afloop van het congres van
een ongelooflijke opkomst en een groot
succes.
Lynott is zaterdagavond bij de sound
check voor het concert in Brussel in el
kaar gezakt en daarna direkt naar huis
gevlogen. De overige concerten van de
Europese tournee, die al vier maanden
lang loopt, zijn ook afgelast.
De groep had nog concerten in Brussel,
Parijs en Lyon op zijn programma staan
en daarna twee weken vakantie. Eind juni
begint de groep een vier maanden lange
tour door Amerika. Eerder deze week
lastte Thin Lizzy ook een optreden op het
Lochemse festival af.
Bezoekers van het afgelaste concert
kunnen hun toegangskaarten inleveren
bij plaatselijke VW-bespreekbureaus.
Waarbij de enige surprise de als toegift
gebrachte, parodistische Czardas betrof,
zoals NBE-fagottist Kees Olthuis die had
samengesteld en waarin ons nationale
volkslied nog even in een frisse bewerking
de kop opstak.
Leuk om het Blazersensemble omge
vormd te zien in een zigeunerstrijkje, ope
rerend in „tussen de schuifdeuren”-stijl.
Een schot in de roos ook, voor de in flink
aantal aanwezige jeugdige toehoorders,
die eindelijk eens aan hun trekken
kwamen.
Want de overige programma-onderde-
len hadden doorgaans noch onderhouden
de noch opvoedende aspekten. Of zou zo’n
schreeuwerig niemendalletje als Stravins-
ki’s bewerking van het Wolgalied iemand
plezier hebben gedaan? De echt-Russi-
sche fanfares als van Rimski-Korssakov
en Glazoenov, waarvan dit arrangement
min of meer is afgekeken, zijn in elk geval
stuk voor stuk interessanter.
En was Stravinski-zélf nu maar op een
karakteristieke manier uitgevoerd dan
wat dirigent Lucas Vis er nu met de NBE-
musici van maakte! Want de „Symfonies
of wind-instruments” moest het stellen
zonder de geëigende felle attaque in de
accoorden en überhaupt zonder voldoen
de contrast en vooral spanning. Zó’n slap
stuk is dit uit 1920 daterende werk nou
toch echt ook weer niet.
Wél slap is het veelvuldige getoeter-
zonder-funktie van Diderik Wagenaar
een 33-jarige Nederlander die muziek
componeert waar Stravinski, Ives en de
minimal-art hun invloed hebben laten gel
den. Wagenaars instrumentale „Liede
ren” hebben een in- en uitleiding die een
klankgebied met een goedkoop nostal
gisch tintje omsluiten. Verder is er dan
i nog heel wat kabaal zonder veel logisch
verband. De ingewikkelde opzet van de
partituur, waarbij in de uitvoering nog
een extra dirigent in de persoon van Arie
van Beek was aangetrokken, kon aan die
indrukken niet veel positiefs toevoegen.
Er waren trouwens, ter verhoging van
de rommeligheid van het geheel, nog meer
dirigenten aangetrokken: Iman Soete-
tnan, Geert van Keulen en Werner Ber
bers completeerden het blijkbaar beno
digde vijftal. Onder die wisselende leiding
werd nog gezorgd voor een keurige weer
gave van „Octandre” van Varèse, de door
zijn tekst weer aktueel geworden maar
verder tijdgebonden „öhlmusik” van Kurt
Weil (met NBE-koor!) en tenslotte met een
ietwat wee slaapliedje en een lawaaierig
„Hieronymus”, beide van Willem
Breuker.
Volgens CRM dient de amateurwereld
in artistieke zin bewust zelf een weg uit te
stippelen. De dialoog met componisten
dirigenten en andere professionele kun
stenaars is van het grootste belang. Iets
dergelijks geldt in zekere zin ook voor de
uitgeverswereld en de media” aldus de
heer Hotke. „Alleen zou het mij niet ver
bazen als dat in een aantal gevallen een
zeer kritische dialoog zal zijn”.
Slagwerker BUI Bruford: ritmisch bepaalde improvisaties. (Foto Lex van Rossen)
kaal aansluit bij het Feels so good-album.
Wat Bill twee jaar geleden niet aandurfde,
gebeurde nu wel. Hij vormde op basis van
de samenwerking met Holdsworth een
formatie onder eigen naam, Bruford dus.
Als min of meer nieuwkomers werden
bassist Jeff Berlin (in de VS een belangrij
ke sessiemusicus en al eerder in ons land
aan de zijde van Toots Thielemans), en
•ir Missionaris Tito Puente in de weer met de gui'ro, kalebas met kralennet.
(Foto Lex van Flossen)
r en
Hoe de combinatie van dit Luiks Symfo-
nie-orkest met dirigent Lucas Vis is ont
staan, vermeldt de historie niet. Maar aan
gezien de vaste chef van het ensemble,
Pierre Bartholomée, geen associaties bij
het Nederlandse publiek oproept, zal im-
pressario De Koos die dit gastoptreden
organiseerde er op deze manier een
oplossing voor gedacht hebben te vinden.
Een oplossing overigens, die een treurige
uitwerking had.
Want zonder verder over de negatieve
technische kwaliteiten als gebrek aan ba
lans, om over klankschoonheid, zuiver
heid en de neiging tot derailleren maar
niet uit te wijden, ontstond er in de weer
gave van Schumanns Manfred-ouvertu-
ren en de Schotse Symfonie van Mendels
sohn, ook nog eens volkomen zielloos spel
dat zijn weerga sinds jaren in deze zaal
niet zal kennen.
De pogingen van Vis om via de dyna
miek nog iets in artistieke zin te redden,
werden in de Manfred-ouverture al direct
teniet gedaan door de keuze van het (ijl)-
tempo met vervluchtigende articulaties
waarbij over alle noten werd heenge-
