Vermoedelijk militaire vliegtuigen
Sandinisten
Succes voor
Zweden wil
confentie
Verkiezingsbelofte nagekomen
Zoeken naar sporen zeer oude beschaving
Vele doden door
illegale abortus
Britse topambtenaren
gaan meer verdienen
Luchtaanval op
dorpen in Iran
Lot Portugese
regering aan
zijden draad
Pleidooi paus voor
vrijheid gelovigen
kernenergie
Salto-kwartet
3
Skutina
Ml
Nachtmis
Vier jaar
Chicaneren
Jongeren
Masker
2
BINNEN- EN BUITENLAND
WOENSDAG
6
JUNI
I Q7Q
(Van onze redactie buitenland)
fioud
i
I
vaar
feurs
enhuis
bij de
aan-
*n. Zij
ie het
Neder-
Irijven
vrou-
onder-
geble-
in het
e van
wordt
is van
g van
noeid
dorp
^.BVA
er en
chting
'aarde
;e ma-
i van
'ande-
;aarde
and
tsen
door Nico Scheepmaker
CAIRO. Egypte heeft een
overeenkomst gesloten met
China voor de levering van
wapens, zo heeft president Sa
dat van Egypte gisteren be
kendgemaakt. Hij zei niet om
wat voor wapens het gaat,
maar westerse diplomatieke
bronnen menen dat het mili
taire vliegtuigen zullen
worden.
oom
tnjfël f-
China gaat Egypte
wapens leveren
i
Expeditie naar Bermuda-driehoek
BH
(Van onze redactie buitenland)
MANAGUA. Het Sandinisti-
sche Bevrijdingsfront heeft in de
strijd tegen president Somoza van
de Middenamerikaanse republiek
Nicaragua een belangrijk succes
geboekt door het economisch le
ven totaal te ontwrichten.
Er is een andere zender, zei hij, die zonder
beeld en met anonieme stemmen uitzendt.
Wij doen dat anders! En hij zette zijn
masker af, zei zijn naam (voor zover dat
nog nodig was), waarna de camera ook de
cameraman toonde, en daarna als con
trast dat ene beeld van het Tsjechoslo-
waakse wapen op een der monitoren
De Russen hadden intussen ook een
zender opgericht, maar die zond slechts
één beeld uit: het wapen van Tsjecho-
Slowakije, met daaronder een aantal ano
nieme, slecht Tsjechisch sprekende Russi
sche stemmen. Het was Vladimir Skutina
die als commentator optrad voor de zoge
heten „Zwarte Televisie”. De eerste keer
verscheen hij met een masker op in beeld.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. De nieuwe conservatieve regering van Engeland is gisteren
een van haar verkiezingsbeloften nagekomen door topfunctionarissen een
forse loonsverhoging te geven.
Tweeduizend ambtenaren, rechters, art
sen en tandartsen in dienst van de natio
nale gezondheidszorg en mensen in lei
dinggevende posities bij de industrie krij
gen een loonsverhoging van ongeveer 25
procent.
Sadat kondigde verder aan. dat hij de
Verenigde Staten zal vragen, spoedig ver
gunningen af te geven voor de bouw van
zeer moderne wapens. Zoals bekend heb
ben de VS in het kader van het Egyptisch-
Israelische vredesverdrag omvangrijke
militaire steun toegezegd aan Cairo.
Saoedi-Arabië daarentegen kondigde
eerder aan, dat per 1 juli de Arabische
Organisatie voor Industrialisering (AOI)
die met Saoedi’s kapitaal werkt, zal wor
den opgeheven. Deze organisatie was be
zig in Egypte een wapenindustrie op touw
te zetten. In zijn toespraak gisteren zei
Sadat dat de AOI „voortaan een geheel
Egyptische onderneming zal zijn”.
Overigens is gisteren in Egyptische re
geringskringen vernomen dat de grens
met Israel nog niet volledig zal opengaan.
De Israëlische radio had gistermorgen
gemeld dat dit binnen een paar weken het
geval zou zijn.
Morgen worden in Egypte algemene
De expeditie bestaat uit zeven duikers,
de Amerikaanse archeoloog Manson Va
lentine, de Franse onderzoeker Jena-
Pierre Petit en de Amerikaanse schrij
ver Charles Berlitz, auteur van verschei
dene boeken over de Bermuda-driehoek.
Hij zegt in dit gebied met behulp van
sonar een pyramide-vormig voorwerp te
hebben ontdekt dat 200 meter hoog en
300 meter breed moet zijn.
De onderzoekers hebben de beschik-
verkiezingen gehouden. Verwacht wordt
dat de door Sadat opgerichte Nationale
Democratische Partij (NDP) het leeuwen
deel van de 382 parlementszetels zal krij
gen. Bovendien mag Sadat zelf tien extra
leden voor het nieuwe parlement aanwij
zen. Ook enkele andere partijen nemen
aan de verkiezingen deel maar hun poli?
tieke activiteiten zijn aan banden gelegd.
In de Libanese hoofdstèd Beiroet zijn
gisteren besprekingen gevoerd tussen of
ficieren van de VN-vredesmacht in Zuid-
Libanon en vertegenwoordigers van de
Palestijnse bevrijdingsorganisatie PLO.
Een VN-woordvoerder noemde de sfeer
tijdens het gesprek positief, maar hij ging
niet in op details.
De nieuwe Canadese premier Joe Clark
heeft gisteren bekendgemaakt dat de Ca
nadese ambassade in Israel wordt ver
plaatst van Tel Aviv naar Jeruzalem, in
Israëlische ogen de enige en eeuwige
hoofdstad van Israel. Clark wil hiermee
een verkiezingsbelofte nakomen.
Nadat gisteren honderdduizend mensen
in Iran een rouwmanifestatie bijwoonden
ter herdenking van slachtoffers van de
strijd tegen het bewind van de sjah, is
vanmorgen met de executie van zes „con
trarevolutionairen” het totale aantal te
rechtstellingen sedert februari op 291
gekomen.
(Van onze redactie buitenland)
WARSCHAU. Paus Johannes Paulus de Tweede heeft de Poolse bis
schoppen aangespoord te streven naar meer vrijheid voor de roomskat
holieke kerk in Polen.
Hij deed dit gisteren tijdends de beslo
ten conferentie van de zeventig Poolse
bisschoppen in Czestochowa. De paus zei
onder meer dat hij de pogingen van de
Het ontslag van Jacinto Nunes brengt
Mota Pinto’s kabinet nog extra in verle
genheid. Maandag werden er door de soci
alistische en de communistische partij
moties van wantrouwen tegen de regering
ingediend, waarvan de parlementaire be
handeling morgen zal beginnen. Mogelijk
De duikers van de expeditie zullen
beginnen met het verrichten van borin
gen en met maken van films. Specialis
ten zullen trachten hun bevindingen te
verklaren. Indien nodig kan een duik
boot worden ingeschakeld om meer ge
detailleerde waarnemingen te doen. De
expeditie blijft twee weken ter plaatse.
„Wij hebben niet de pretentie een derge
lijk raadsel in die korte tijd te kunnen
oplossen, maar wij willen nagaan of er
inderdaad sprake is van een beschaving,
De staking, waartoe de vrijheidsstrij
ders hadden opgeroepen, is overal op
gevolgd en heeft duidelijk meer succes
dan twee eerdere stakingsoproepen.
President Somoza heeft toegegeven
dat de staking niet langer dan een dag
of drie moet duren, omdat anders grote
moeilijkheden ontstaan. Hij verzeker-
bisschoppen om tot een verdergaander en
duidelijker verhouding te komen met de
communistische regering, krachtig zou
steunen.
„De inspanningen van het Poolse epis
copaat laten duidelijk zien dat in een
waarachtige dialoog met de communisti
sche machthebbers de overtuiging van de
gelovigen moet worden geëerbiedigd en
dat alle burgerrechten moeten worden
erkend en gewaarborgd”, aldus de paus.
acht
liver-
?fini-
in de
mi-
idge-
n de
volda
ingen
drei-
werk-
e een
toten,
racht
ht in
■damse
m wet-
dat zij
ns me
de mo-
ad zou
»r niets
an der
n paar
ie jaar
Wet-
ar die
Die jongeren gaan tegenwoordig, met
de Poolse paus als moreel ruggesteuntje,
ook naar de kerk, vertelde hij. Tijdens een
recente nachtmis, die om vier uur ’s mid
dags gehouden moest worden omdat de
veiligheidspolitie ’s nachts wilde slapen,
waren duizenden jongeren toegestroomd.
Minder uit religieuze overtuiging, dan als
provocatie van het regime, veronderstelde
Vladimir Skutina.
MEXICO-STAD (UPI). In Mexico
zijn vorig jaar 25 duizend vrouwen omge
komen door illegale abortus en moesten
een miljoen vrouwen worden behandeld
voor infecties en andere aandoeningen na
een abortus-ingreep.
Dit heeft een vereniging van vrouwen
artsen in Mexico bekend gemaakt. Men
pleit voor grotere aandacht aan seksuele
voorlichting en geboorteplanning. Abor
tus is in Mexico officieel verboden.
De Russen hebben die Zwarte Televisie
in die zes dagen niet kunnen vinden, maar
ze hebben het Skutina ook nooit vergeven.
In 1970 volgde de grote revanche: vier jaar
en twee maanden gevangenisstraf. Hij zat
alle vijftig maanden uit, waarvan twee
jaar in eenzame opsluiting. Toen hij an
derhalf jaar geleden op straat in Praag in
elkaar werd geslagen, zogenaamd door
straatslijpers, achtte hij de tijd gekomen
het aanbod aan te nemen om, met verlies
van zijn staatsburgerschap, naar Zwitser
land te emigreren. Eind vorig jaar was het
zover. Omdat het toch nog zo’n tijd duur
de, had de president van de Zwitserse
republiek in een brief aan zijn Tsjechi
sche collega Husak gevraagd waar Skuti
na toch bleef? De Zwitserse president
kreeg een kort briefje van een ambtenaar
terug, die schreef: „U vraagt waarom het
zo lang duurt. Het antwoord is, dat alles
bij ons zo lang duurt”.
La-
itrale
lauw
i een
teren
dwij-
rs in
vol-
t So-
i dat
on-
steld.
ver-
1 van
■n de
izend
blijkt
rzoek
inolo-
Het
ach-
loren
:vuld.
hine-
Wat betreft de geheimzinnige verdwij
ningen van vliegtuigen en schepen in de
Bermuda-driehoek en het eventuele ver
band hiervan met de oude beschaving,
acht de Fransman het heel goed moge
lijk dat die beschaving over vormen van
energie beschikte die wij niet kennen en
waarvan de gevolgen tot op heden nog
steeds merkbaar zijn. Hij zegt in de
wateren van de Bermuda’s „Grote op
pervlakten waar alles verwoest is” te
hebben gezien, volgens hem duidelijke
sporen van het gebruik van die energie,
waarvan de kracht vergelijkbaar zou
zijn met die van de laserstralen van onze
tijd. Hij acht het mogelijk dat die energie
opgeslagen ligt in diep onder het zand
bedolven batterijen en dat deze zich
soms manifesteert in de vorm van radio
activiteit, van elektromagnetische vel
den of wellicht van anti-materievelden.
Naar verwacht zal de aartsbisschop van
de Tsjechoslowaakse hoofdstad Praag
Tomasek, vandaag naar de Poolse stad
Krakau reizen voor een ontmoeting met
paus Johannes Paulus de Tweede. De
Tsjechoslowaakse ambassadeur in Wenen
heeft dit gisteren bekend gemaakt. Eerder
was in Westerse bladen gemeld dat de
bisschop geen toestemming had gekregen
voor een dergelijke reis.
Vanavond zal de paus naar Krakau rei
zen, waar hij aartsbisschop is geweest
voordat hij in zijn huidige ambt werd
gekozen. In Polen wordt verwacht dat de
reis van de paus hier een hoogtepunt zal
bereiken.
De nieuwe Britse regering wil overigens
ten opzichte van Europa een actiever be
leid gaan voeren dan onder leiding van
James Callaghan gebeurde. Dit verklaar
de mevrouw Thatcher gisteren in Parijs
bij gelegenheid van haar bezoek aan de
Skutina woont nu in Zurich, hij hoopt
dat zijn vrouw en dochter volgende
maand toestemming krijgen hem te vol
gen. Gisteren was hij een paar uur in
Nieuwspoort, als pleitbezorger van zijn
vriend Jiri Lederer, over wie morgen
meer. Ik vroeg Skutina of hij niet bang
was dat zijn publieke optreden ten behoe
ve van Lederer de Tsjechische autoritei
ten ertoe zou brengen te gaan chicaneren
met de uitreisvisa voor zijn vrouw en
dochter. Nee, zei hij, dat maakt geen enkel
verschil. Als ze chicaneren willen, hebben
ze geen aanleiding nodig
copers
n het
an de
n. La-
meen-
na de
haald.
meen-
lezicht
s aan-
1.
De Fransman Mayol zegt dat hij een
film heeft gezien die ter plaatse is opge
nomen met behulp van een onderwater-
camera. Op die film kon af en toe een
gedeelte van een „gigantisch voorwerp”
worden waargenomen. Aan een zijde
ervan bevindt zich een opening waar
door het water rustig naar binnen
stroomt. Maar eenmaal binnen begint
het water steeds sterker te kolken. Een
uur later gebeurt aan de andere zijde
hetzelfde, maar dan in omgekeerde vol
gorde.
(Van onze redactie buitenland)
TEHERAN. Iraakse jachtvliegtuigen
hebben maandag in de Iraanse provincie
Koerdistan twee dorpen aangevallen,
waarbij tenminste zes mensen zijn omge
komen. Dit is gisteren bekend geworden.
Bij de aanval werden vier vliegtuigen in
gezet, die vermoedelijk Koerdische guer
rillastrijders vervolgden die de grens wa
ren overgestoken.
Er is, zei hij, een „nieuwe golf” van
oppositionele jongeren in Tsjecho-Slowa-
kije ontstaan, jongeren van 15 tot 18 jaar
die 4 tot 9 jaar waren in 1968, maar die
alles van de Praagse lente blijken af te
weten. Als voorbeeld vertelde hij dat hij,
kort voor zijn vertrek uit Praag, een to
neelvoorstelling bezocht. De zaal was
voornamelijk gevuld met jongeren. Hij
was wat laat, betrad de zaal, iemand riep
toen: „Vladimir Skutina is er!”, zo’n drie
honderd jongens en meisjes stonden op en
bleven stilzwijgend staan (applaus of
zoiets zou als provocatie zijn beschouwd),
totdat hij zijn plaats gevonden had en was
gaan zitten.
In 1966 maakte Dick Verkijk in Praag
voor de VPRO een televisie-interview met
de Tsjechische dissident Vladimir Skuti
na. Hij wist de film via sluipwegen naar
Nederland te krijgen, en vroeg bij zijn
terugkeer in Hilversum wanneer het inter
view was uitgezonden. Jan Blokker, zijn
toenmalige chef, sprak toen de historische
woorden: „Dat hebben we helemaal niet
uitgezonden Ik ken die Skutina hele
maal niet
Volgens de gisteren aangekondigde
loonsverhoging verdient een rechter van
het Hooggerechtshof nu jaarlijks 100.000
gulden en een dokter ongeveer 48.000 gul
den. Het gemiddelde loon in Engeland
bedraagt 16.000 gulden.
echter dient de regering nog vóór de stem
ming haar ontslag in naar aanleiding van
de wijzigingen die de regeringsbegroting
heeft moeten ondergaan. De begroting,
die in maart werd afgekeurd, werd in
tweede instantie vorige week door het
parlement gehaald, dankzij de onthoudin
gen van de socialistische en sociaal-demo-
cratische partij.
Na de goedkeuring in zijn algemeen
heid, is het begrotingsvoorstel zo zwaar
gewijzigd, dat het voor de regering eigen
lijk onaanvaardbaar is geworden. Boven
dien werd het bijbehorende plan door het
parlement afgewezen. Daardoor ging on
der meer een plafond in de loonsverhogin
gen niet door.
De Tsjechen kenden hem wèl. Twee
door Skutina geschreven tv-amusements-
programma’s kregen in Montreux in 1961
en 1963 de Bronzen en Zilveren Roos. In
1961 kreeg hij dit vreugdevolle bericht in
de gevangenis, waarin hij zat opgesloten
wegens belediging van president Novot
ny. Maar nog beter leerden de Tsjechen
hem kennen in 1968, na de Russische inval
in Praag. In één dag tijd hadden de Tsje
chische televisien^edewerkers zoveel mo
gelijk technische apparatuur naar enkele
onbewoonde huizen overgebracht, en van
daaruit verzorgden zij zes dagen lang „il
legale” legale tv-uitzendingen.
Een uitgesproken
staaltje van waaghalzerij, deze
waterski-salto van vier Amerika
nen in Flroorida. Met een snel
heid van vijftig kilometer verwis
selden ze het water tijdelijk voor
het luchtruim. De hele onderne
ming is echt zó riskant, dat de
heren na afloop verklaarden niet
voor een herhaling van de stunt
te voelen
China heeft geen voorwaarden voor de
levering gesteld, zo liet Sadat weten. De
bekendmaking was een volslagen verras
sing omdat er tussen Peking en Cairo de
laatste tijd voor zover bekend geen con
tacten op hoog niveau zijn geweest.
(Van onze redactie buitenland)
MARSEILLE. Een Frans-Itali-
aans-Amerikaanse wetenschappe
lijke expeditie vertrekt vandaag uit
Europa naar de Bermuda-eilanden
om daar op de bodem van de Atlan
tische Oceaan in het gebied van de
beruchte „Bermuda-drie'hoek” te
zoeken naar sporen van een zeer
oude beschaving. Deze zou nog ou
der zijn dan die van de Egyptenaren
of van de Maya’s en door een grote
ramp ten onder zijn gegaan.
(Van onze redactie buitenland)
AMSTERDAM. Zweden heeft voor
gesteld een internationale conferentie
over de veiligheid van kernreactoren te
organiseren. In een brief aan het interna
tionaal bureau voor kernenergie (IEAE)
van de Verenigde Naties zegt de Zweedse
regering dat men graag als gastheer wil
optreden voor een dergelijke bijeen
komst.
De Amerikaanse voorvechter voor con
sumentenbelangen Ralph Nader heeft gis
teren bij het Ccrhgres aangedrongen op
sluiting van alle kerncentrales in de Ver
enigde Staten en ontslag van de leden van
de commissie die normen voor het ge
bruik van kernenergie opstelt en vergun
ningen af geeft, de NRC.
In de Zuidfranse stad Cadarache is gis
teren een kernreactor automatisch buiten
werking gesteld nadat radioactief koelwa
ter was ontsnapt. Volgens de beheerders
van de centrale is de hoeveelheid vrijge
komen staling onschadelijk.
De Sovjet-Unie gaat in Turkije een
kerncentrale bouwen als onderdeel van
een akkoord op het gebied van economi
sche en culturele samenwerking. Het
wordt de tweede Turkse centrale die op
kernenergie draait.
de echter dat de Nationale Garde zal
zorgen dat de zaken weer aan het rol
len komen.
Op verscheidene plaatsen in het land
wordt zwaar gevochten. In een groot
scheeps offensief tot omverwerping
van het bewind van Somoza vechten
guerrilleros in heel Nicaragua met een
verbazingwekkend grote militaire
kracht. Het vliegveld nabij Leon zou
zijn ingenomen. Somoza heeft gezegd
dat de opstand van de afgelopen acht
dagen groter is dan die welke in sep
tember vorig jaar door zijn troepen
werd neergeslagen.
Gewapende mannen, vermoedelijk
Sandinisten, hebben gisteren in Nica
ragua een diplomaat uit Guatemala
ontvoerd.
Vakbondsleiders en afgevaardigden
van de Labourpartij hebben woedend ge
reageerd op het besluit van de regering.
Sidney Weighel, leider van de vakbond
voor spoorwegpersoneel, verklaarde dat
de loonsverhoging de bonden voor grote
problemen zal stellen.
■rste-
scho-
tan-
bio-
o£>-
ienis
LISSABON. Het voortbestaan van de
Portugese regering hangt aan minder dan
een zijden draad, nu vice-premier en te
vens minister van Financiën, Planning en
Economische Zaken, Jacinto Nunes, zijn
ontslag heeft genomen. Jacinto Nunes
was een van de gematigde leden van het
conservatieve, maar partijloze kabinet
van Mota Pinto. Eerder al hadden zich
spanningen tussen Nunes en Pinto voor
gedaan, onder meer over de begroting en
de benoeming vanbankdirecteuren. Vol
gens Nunes waren dat op zichzelf echter
nog geen „voldoende redenen” voor zijn
ontslag. De werkelijke reden wilde hij nog
niet bekendmaken, maar heeft te maken
met het nationaal belang, dat, aldus Nu
nes, „voorrang moet hebben op de per
soonlijke belangen”.
waarvan men sporen terugvindt in vele
historische geschriften, zonder dat
iemand ooit heeft kunnen vaststellen
waar de leden van die beschaving heb
ben geleefd”, aldus Mayol.
jeving
d een
zeten.
trans-
erzor- j
rking.
ervol- I
adden
g last
Hij wees er verder op dat onderhande-
lingen met de regering niet gemakkelijk
zijn „omdat ze worden gevoerd tussen
twee wereldbeschouwingen die lijnrecht
tegenover elkaar staan”. De toespraak
werd door de bisschoppen bestudeerd al
vorens deze werd vrijgegeven.
Volgens welingelichte kringen zijn de
Poolse autoriteiten en het ministerie van
Buitenlandse Zaken van het Vaticaan be
vreesd, dat de paus zich voorbereidt op
een directe aanval op de Sovjet-Unie. Hij
wees er gisteren overigens op, dat het
Vaticaan diplomatieke betrekkingen
wenst met alle landen, wat wordt gezien
als een duidelijke uitnodiging aan de rege
ring in Warschau betrekkingen met het
Vaticaan aan te knopen.
king over een veertig meter lang jacht,
dat is uitgerust met wetenschappelijk
materiaal en alle benodigdheden voor de
duikers.
Een van de duikers, de Fransman Jac
ques Mayol, zegt dat in het gebied van de
Bermuda’s een beschaving heeft be
staan die de bron was van beschavingen
die zijn uitgezwermd naar Egypte en
Amerika. Het gebied is in de zee verdwe
nen toen het niveau bij het einde van het
ijstijdperk sterk was gestegen. Mayol
herinnert eraan dat de Egyptenaren zeg
gen dat hun voorouders uit het westen
kwamen, terwijl de Maya’s in dit ver
band over het oosten spreken.
Vooralsnog zijn er geen tastbare be
wijzen dat deze beschaving inderdaad
heeft bestaan. Wel hebben chemische
analyses aangetoond dat het zand
vreemde magnetische verschijnselen
vertoont, dat zoetwaterbronnen een
hoog gehalte lithium bevatten en tenslot
te is er de jongste vondst van de „pyra-
mide”. Soortgelijke structuren zijn ook
door duikboten van de Amerikaanse
marine waargenomen.
Franse president Giscard d’Estaing.
Naast Europese vraagstukken vormden
wereldproblemen en het energievraag
stuk onderwerp van gesprek.