Biesheuvel op jaarvergadering Rabobank:
Oefening met paarden
Werkloosheid in
geprezen
West-D uitstand
Zeer slecht
Studie naar
Energiebeleid
Nederland
jaar voor
Heidemij
ontwikkelings
fonds
Meer Belgische
bedrijven failliet
Omzetstijging
Golden Tulip
hotelketen
achtergrond
opnieuw minder
„Opkomst landen met
lage lonen gunstig”
Minister De Koning:
f s
1B
!0
21
ECONOMIE
19 7 9
VRIJDAG
8
JUNI
Él
(Van onze redactie economie)
UTRECHT. „Wanneer sommige werknemersorganisaties
de indruk wekken dat het inkorten van de werkweek de
werkloosheid een heel eind kan terugbrengen zonder dat de
werknemers daarvoor veel behoeven op te offeren, dan is die
stelling gebaseerd op drijfzand. De marge voor Nederland is
hierbij nul komma nul”. Dit heeft mr. B. W. Biesheuvel gisteren
gezegd op de algemene vergadering van de Centrale Rabobank
in Utrecht.
(Van onze redactie economie)
ROTTERDAM. De sterke opkomst van de lage-lonenlanden als Zuid-
Korea en Taiwan, moet niet worden tegengegaan met beschermende (protec
tionistische) maatregelen. Op de lange termijn zal de sterke groei-van deze
nieuwe geïndustrialiseerde landen voordelen hebben.
•Rr-JBF'.
Ik
Korter werken zonder
drijfzand
inleveren
tü- BAREND BIESHEUVEL
fondsen
276,00
oteerd
ür MINISTER DE KONING
Geloofwaardigheid FNV in geding
I
Hr ABVA-VOORZITTER DUTMAN
den-
417,00
266,00
0,28
BRUSSEL (ANP). In de maand mei
van dit jaar zijn 290 Belgische bedrijven
failliet gegaan. Vorig jaar in dezelfde
maand waren dat er 205. 122 Vlaamse
bedrijven (89 vorig jaar mei) gingen ten
onder, 100 (62) in het Waalse landsgedeelte
en 68 (53) in het Brusselse gewest.
Het grootste aantal bedrijven dat het
niet kon bolwerken kwam voor in de
bouwnijverheid. Maar ook in de horeca-
sector, in de textielindustrie en in de leer-
sector konden veel bedrijven zich niet op
de been houden.
Zelfs een Europese aanpak van werk
tijdverkorting zoals die nu gepropageerd
gaat worden, bergt grote gevaren in zich
als daarbij geen rekening wordt gehouden
met de ontwikkeling in Japan en Amerika
en met de verbluffende snelle opmars van
nieuwe industriële naties in Azië en Zuid-
Amerika, aldus Biesheuvel.
Indien we allemaal oprecht menen dat
het scheppen ,Tan werkgelegenheid en het
overeind houden van onze betalingsba
lans nationale prioriteit nummer één zijn
dan zullen we daarvan ook de consequen
ties behoren te aanvaarden. „Wanneer we
er in dit land niet in slagen de innerlijke
veerkracht van onze volkshuishouding
ook tot gelding te brengen dan gaan we
jaren tegemoet waarin we steeds minder
te besteden zullen hebben. En de ervaring
leert dat zulk een ontwikkeling veelal de
zwaksten in de samenleving eerder meer
dan minder treft dan de sterken”, aldus
mr. Biesheuvel.
de jaarlijkse „examenronde” van het
energiebeleid van de aangesloten landen.
Die beoordeling geschiedde voor de twee
de keer en had betrekking op een periode
vanaf juli 1978. Het ministerie van Econo-
De FNV is nog een stap verder gegaan.
Er waren afspraken gemaakt dat werk
gevers en vakbeweging in de Stichting
van de Arbeid op 21 juni om de tafel
zouden gaan zitten om met de regering
te praten over het sociaal-economisch
beleid voor 1980. Dit in het'kader van de
opstelling van de rijksbegroting. De
FNV heeft deze afspraak nu afgezegd
met het motief, dat er in het licht van de
maatregelen per 1 juli toch met deze
regering niet te praten valt.
De FNV haalt wel een aantal zaken
door elkaar. Voor de meeste werkne
mers hebben de bonden inmidels CAO’s
afgesloten, waarbij bepaald niet aan alle
bondsverlangens werd voldaan. Met na
me de eis tot werkweekverkorting werd
nergens gehonoreerd, maar wel werk
tijdverkorting door middel van regelin
gen tot vrijwillig vervroegd uittreden en
extra vakantiedagen.
Ook in de kredietvraag van het agrarisch
bedrijfsleven en van de niet-agrarische
bedrijven wordt een iets kalmere stijging
van het groeitempo verwacht. Het niveau
van de kredietverlening aan deze sectoren
zal echter zeer hoog blijven.
Als nieuwe recessieve ontwikkelingen
in de wereld op gang komen is het weer
standsvermogen van de Nederlandse eco
nomie nog volstrekt onvoldoende hersteld
om dit op te vangen, aldus de Rabobank-
topman.
mische Zaken zegt dat sedert de beoorde
ling werd afgesloten (eind 1978-begin
1979) belangrijke vorderingen zijn ge
maakt op dit gebied.
De stagnatie in de prijsstijging van wo
ningen zal duidelijk van invloed zijn op de
groei van de gevraagde geldbedragen in
deze voor de bank zo belangrijke sector.
Daar het internationale bankwezen thans
reeds aan de grenzen van verantwoorde
uitzettingen lijkt te zijn gekomen kan men
vermoeden dat een nieuwe schok, zelfs al
zou hij wat kleiner zijn dan 5 jaar geleden,
moeilijker kan worden verwerkt omdat
de rek van de risicospreiding en de aan
vaardbare risico’s er uit is”, aldus Lardi-
nois.
Terecht zegt de FNV, dat wil men de
huidige economische orde in betere ba
nen leiden, eerste een inkomensbeleid
moet worden gevoerd. Dat is nu juist het
plan van de regering. Deze week nog
komt de regering met een adviesaan
vraag over dit te voeren inkomensbeleid
aan de SER. De FNV krijgt de volle
gelegenheid aan deze beleidsbepaling
mee te doen, ware het niet dat de FNV
zich bij monde van Frans Drabbe af
vraagt of het nog wel zin heeft zoveel
mankracht in het adviescollege SER te
steken, als er toch niet naar de FNV
wordt geluisterd. Hij zegt dit met het oog
op de maatregelen die de regering wil
nemen per 1 juli.
Tien paarden trekken op Ameland tijdens een reddingsoefening een boot van de
K'NZHRM in zee Jaarlijks oefenen vrijwilligers zes keer met het tiental, dat de boot eerst van
Hollum in 20 minuten naar het strand trekt. Ameland is de enige plaats in Europa waar
paarden nog voor dergelijk werk worden ingezet. Per jaar vaart men tien keer uit voor
daadwerkelijke hulp, vooral naar pleziervaartuigen die in nood zijn geraakt.
(Van onze financiële redactie)
AMSTERDAM. De strenge winter en
de daarop volgende natte maanden heb
ben het binnenlands bedrijf van de Heide
maatschappij een achterstand bezorgd
die in de rest van het jaar niet meer goed
is te maken. „We denken dan ook”, zo
vertelde mr. H. J. Hellema, voorzitter van
de raad van bestuur van de Heidemij
tijdens een toelichting op het gisteren ver
schenen jaarverslag, „dat het bedrijfsre
sultaat dit jaar op plusminus nul zal uit
komen”.
In feite betekent dat dat de buitenlandse
activiteiten van de Heidemij, die ook het
afgelopen jaar sterk verbeterden, de win
terstrop in het binnenland zullen moeten
opvangen.
Het afgelopen jaar boekte de Heidemij
een resultaat na belastingen van 5,2 mil
joen gulden, een fractie hoger dan in 19"7.
De omzet bleef met 807 miljoen gulden
aanzienlijk bij die in 1977 achter, toen de
omzet 975 miljoen gulden bedroeg. Vooral
bij het binnenlands bedrijf bleven de om-
zetresultaten bij de verwachting achter.
Foreco, internationale houthandel met
vestigingen in Nederland, België en West-
Duitsland, heeft in het bijzonder een
slecht jaar achter de rug. De verliezen
lopen, volgens mr. Hellema in de mil
joenen.
De activiteiten in het buitenland, voor
namelijk gericht op advies- en ingenieurs-
bureauwerkzaamheden, verbeterden aan
merkelijk, waardoor de negatieve ontwik
kelingen in Nederland werden gecompen
seerd.
9,05
6,46
5,14
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Het Internationaal
Energie Agentschap (IEA) heeft zich,
evenals vorig jaar, lovend uitgelaten over
het energiebesparingsbeleid in Neder
land. Maar het IEA heeft ook aange
spoord dit beleid te intensiveren. Bespa
ringen in de industrie moeten volgens het
Agentschap meer worden gestimuleerd;
waar mogelijk moet de prijs van aardgas
aan die van de olie worden gekoppeld; en
in de energiedraaiboeken van de toe
komst moet meer rekening worden gehou
den met de invloed van besparingspro-
gramma’s en energieprijsbeleid.
Dit alles is gezegd bij het publiceren van
146,
55,00
7,80
89,21
16,10
49,90
143,00
33,00
59,00
47,70
72,00
29,50
53,80
118,40
110,00
91,00
38,20
104,20
60,80
124,50
aim,
»n.
AMSTERDAM (ANP). De omzet van
Golden Tulip Hotels Holland, waarbij der
tig Nederlandse hotels zijn aangesloten, is
vorig jaar met ƒ10 miljoen gestegen tot
135 miljoen. Het aandeel van de logies-
verstrekking in de omzet nam toe van 44,6
percent tot 45,4 percent. Een gunstige ont
wikkeling, omdat de verhuur van hotelka
mers aanzienlijk meer bijdraagt tot de
resultaten dan de verkoop van voedsel en
dranken, zo zei de voorzitter van Golden
Tulip Hotels Van der Veen in de jaarver
gadering.
De Golden Tulip Hotels boekten een
omzetstijging van 8 percent. In acht hotels
werd in 1978 en 1979 ƒ40 miljoen geïnves
teerd. Het relatief grote aandeel van logies
in de qmzet kan gehandhaafd blijven,
ondanks het teruglopende toerisme in Ne
derland en de harde gulden. Het groeien
de marktaandeel in het zakelijk reizigers
verkeer is hier verantwoordelijk voor
naast de samenwerking met Golden Tulip
World-Wide Hotels, waarin Golden Tulip
en de KLM gelijkelijk deelnemen.
In Nederland boekte de Golden Tulip-
keten vorig jaar bijna 1 miljoen overnach
tingen met een gemiddelde verbljfsduur
per gast van bijna twee dagen. De keten
beschikt thans over ruim 5000 bedden.
59,2»
40,00
33,50
102,00
97,20
62,30
167,50
41,80
58,00
45,50
58,70
44.00
136,00
39,80
43,70
140,00
58,00
43,30
3,90
52,50
68,00
80,80
64,90
162,00
51,20
58,20
119,00
40.00
42,50
86,30
65,00
95,70
49,10
40,50
51,00
111,50
42,40
56,00
182,50
35,50
76,50
145,30
45,40
48,30
38,00
53,50
310,00
189,00
150,00
388,00
sche
en
sen.
dit
i euvel
aan.
1978, zo heeft ir. P. J. Lardinois, voorzitter
van de hoofddirectie gisteren gezegd op
de algemene ledenvergadering.
De FNV gaat bij de standpuntbepaling
nog steeds uit van het reeds een aantal
jaren oude beleidsprogram „Vier jaar
vooruit”. Toen dit program werd vastge
steld was bijvoorbeeld nog niet te
overzien welke gevolgen de oliecrisis
voor de wereldhandel en daarmee ook
voor onze economie zou hebben. Vrijwel
alle regeringen in de industrielanden
hebben de afgelopen tijd eerder vastge
stelde beleidsplannen moeten bijstellen
Gewezen wordt op het feit dat de zoge
noemde energietoeslag in het kader van
de Wet Investeringsrekening (WIR) nu bij
de Tweede Kamer in behandeling is.
Mocht de inwerkingtreding van deze ex
tra stimulering te lang op zich laten wach
ten dan wordt een overgangsregeling
overwogen. Er is een overeenkomst geslo
ten tussen betrokken instanties, die voor
ziet in een koppeling van de aardgasprij-
zen voor het kleinverbruik aan de prijs
van de huisbrandolie.
„Wanneer West-Europa meent op dit
terrein een geheel eigen weg te kunnen
bewandelen dan stevent het regelrecht af
op protectie en isolationisme”, zo zei Bies
heuvel, die verder van mening was dat de
ondernemers onvoldoende vindingrijk
heid aan de dag leggen om in te spelen op
het streven van de vakbeweging het aan
tal arbeidsplaatsen zoveel mogelijk te be
houden en als het even kan uit te breiden,
al dan niet met deeltijdarbeid.
„In de thans op gang gekomen sterke
hernieuwde stijging van de olieprijzen
zullen de betalingsbalansen in de wereld
opnieuw uit het lood worden geslagen.
de sociale uitkeringen. Bovendien stelt
de regering voor de sociale uitkeringen
met 0,2 tot 0,7 percent minder te laten
stijgen. Ook wil de regering, om de laag
ste inkomens niet alleen te treffen, een
aftopping van de prijscompensatie van
af een inkomen van 55.000 inclusief
vakantiegeld en zijn er voorstellen om
ook de inkomens in de vrije beroepen te
laten matigen.
Op 20 juni zal het parlement hierover
debatteren. Voor 19 juni heeft de FNV
dus de acties aangekondigd. Het CNV
mag van de FNV hieraan wel meedoen,
maar is daarvoor niet uitgenodigd. In
middels heeft het CNV al laten weten
wel tegen de te nemen maatregelen te
zijn, maar daarvoor niet de straat op te
willen gaan.
wegens de verslechterde economische
situatie. Maar niet de FNV, die blijft
halsstarrig vasthouden aan „Vier jaar
vooruit”, terwijl iedereen kan zien, dat
we niet vooruit zijn gegaan, maar achte-r
uit hebben geboerd.
De vraag kan worden gesteld of de
FNV nu niet bezig is om zich helemaal
buiten spel te zetten. Of wil de FNV dit
juist om de handen helemaal vrij te
krijgen voor het voeren van acties, ge
richt tegen het regeringsbeleid. Als men
straks oók nog acties gaat voeren nadat
het parlement besluiten heeft genomen,
dan kan men zich afvragen of de FNV
bezig is zich te ontpoppen tot een politie-
COLOMBO. De ministers van Bui
tenlandse Zaken van de niet-gebonden
landen buigen zich op het ogenblik over
een voorstel van Irak om een fonds in te
stellen waarmee ontwikkelingslanden eni
germate schadeloos gesteld kunnen wor
den voor de gevolgen van de inflatie die in
die landen heerst als gevolg van het steeds
duurder worden van importgoederen.
Irak deed het voorstel ook verleden week
in Manilla tijdens de Wereldhandelsconfe
rentie van de Verenigde Naties.
Op die dag houdt de FNV in Utrecht
een grote protestdemonstratie tegen de
regeringsplannen en zullen alle
districtsbestuurders van alle bij de FNV
aangesloten bonden in de bedrijven dis
cussies organiseren. Een vorm van
werkonderbreking waardoor wordt ver
meden dat het woord staking wordt ge
bruikt, maar in feite komt het er wel op
neer.
Door zijn ambtenarenacties van de
afgelopen jaren is Dutman nu niet be
paald een erg populaire figuur bij de
Nederlandse bevolking. Nu hij oproept
tot werkonderbreking in onze instellin
gen van gezondheids- en bejaardenzorg,
rijst de vraag of hij daarmee de FNV in
zijn totaliteit niet meer kwaad dan goed
doet.
De FNV heeft zich van het begin af
aan verzet tegen de bezuinigingsplannen
van de regering. Het verzet werd feller,
toen de regering via een noodwetgeving
verbood om de gestegen schaalsalaris-
sen in de bouw-CAO door te berekenen
m de salarissen van de ambtenaren en in
de sociale uitkeringen. De regering be
sloot hiertoe, omdat de bouwvakkers in
feite geen cent meer in hun loonzakje
kregen. De schaalbedragen waren geste
gen doordat reeds in de CAO aanwezige
toeslagen nu in de loonschalen terecht
kwamen. Een opschoning van het loon
briefje, een zuiver administratieve han
deling in de bouw, zou de ambtenaren en
uitkeringstrekkers zo’n 1.5 percent meer
inkomen opleveren.
De vakbeweging, zowel FNV als CNV,
is nu helemaal furieus over de door de
regering per 1 juli aangekondigde bezui
nigingsmaatregelen. Die houden in, dat
ook per 1 juli de stijging van de bouw-
CAO en nu ook de stijging van de CAO
voor uitzendbureaus niet mogen door
werken in de ambtenarensalarissen en
ke macht. Hier en daar wordt nu al de
vraag gesteld, of de acties van 19 juni al
of niet politieke acties zijn.
Bij grote delen van onze achterban
groeit de weerstand tegen het regerings
beleid, zegt de FNV. Dat is nog maar de
vraag. Natuurlijk zijn er bepaalde delen
van de achterban die staan te popelen
om acties tegen het regeringsbeleid te
ondernemen. Dat zijn ze altijd al ge
weest. Het is wel zo, dat de bevolking
heel goed beseft, dat het zo niet verder
meer kan. „De goede tijden komen nooit
meer terug”, zei toen nog minister-presi
dent Joop den Uyl na het uitbreken van
de eerste oliecrisis. En daarvaq is ieder
een langzamerhand wel heel goed door
drongen.
Iedereen is er zich van bewust, dat er
gematigd moet worden. Maar niemand
wil de eerste zijn. Men vindt, dat de
buurman maar moet beginnen. Het eni
ge goede voorbeeld werd tot nu toe gege
ven door een grote groep Friese prdi-
kanten, die een loonsverlaging hebben
voorgesteld, omdat zij meenden vanaf
de kansel totaal ongeloofwaardig over te
komen, als zij zouden oproepen tot mati
ging, terwijl hun inkomens geïndexeerd
worden aan de stijging van de ambtena
rensalarissen.
Misschien is het grote dilemma van de
FNV, dat men tot nu toe nooit ergens
verantoordelijkheid voor heeft willen
dragen, om schone handen te kunnen
houden. Dan is het wel heel gemakkelijk
om hard te roepen wat er moet gebeu
ren. En als de beslissing niet naar de zin
is of niet geheel verloopt volgens de
eisen die men heeft gesteld, kan men de
straat op gaan.
In het gecoördineerd arbeidsvoor
waardenbeleid is de FNV via de bonden
de cao-onderhandelingen ingegaan met
de zogenaamde nullijn. Door allerlei
oorzaken, die o.a. nog in het vorig jaar
liggen, maar ook door tijdens het
overleg gehonoreerde eisen, zullen de
loonkosten dit jaar toch met zo’n 7,5 a 8,5
procent stijgen. Hierin is begrepen een
reële loonstijging van 2,2 percent. Als
verzet tegen het matigingsbeleid van de
regering kwam de FNV nog met de
aanvullende looneis van 20 per maand
voor iedereen.
En door de aangekondige acties èn
door het wegblijven uit het overleg met
de regering, maar ook door de onder
streping van de acties door Jan Dutman,
wordt de FNV er bepaald niet geloof
waardiger op bij de bevolking.
(Van onze redactie economie)
Jan Dutman, de voorzitter van de ABVA vindt het helemaal niet erg als
verpleegkundigen in de ziekenhuizen, verzorgingstehuizen en bejaarden
centra een half uur voor en een half uur na het bezoekuur in de middag van
19 juni het werk stil leggen om te dicussiëren over de door de regering
voorgenomen bezuinigingen per 1 juli.
De Centrale Rabobank verwacht dit
jaar in de groei van de kredietverlening
enige matiging ten opzichte van de voor
gaande jaren. De winstontwikkeling be
hoeft echter niet achter te blijven bij de
geraamde groei van het balanstotaal ,te
weten zo’n 17 pet. boven de eindstand van
(Van onze redactie economie)
BONN. Het aantal werklozen in West-
Duitsland is in mei teruggelopen met 11,5
percent tot 775.100, het laagste cijfer sinds
vijf jaar. Het werkloosheidspercentage
bedraagt nu 3,4. Vorig jaar mei was dit
nog 4,0 percent.
De president van het federale arbeids
bureau in Neurenberg, dr. Stingl, zei dat
„dit een stand is die we nauwelijks nog
kennen”. Hij voegde daar echter aan toe
dat het aantal werklozen nog altijd te
hoog is. De Bondsregering beschouwt de
jongste ontwikkelingen met betrekking
tot de werkloosheid als „toenemend gun
stig”. In maart van dit jaar kwam het
aantal werklozen voor de eerste keer
sinds november 1978 weer onder de grens
van 1 miljoen.
Het aantal vacatures nam in mei sterk
toe en wel met 5,8 percent. In totaal zijn er
nu ruim 331.000 vacante banen. Er is met
name een groot gebrek aan geschoolde
arbeiders in bepaalde takken van indu
strie, zoals de metaal.
De christen-democratische oppositie
verklaarde dat de „huidige positieve
trend” op de arbeidsmarkt niet blijvend
is. Volgens de CDU-CSU is het niet uit te
sluiten dat er in 1985 twee miljoen geregi
streerde werklozen zullen zijn.
Dat is de kern van de toespraak die
minister De Koning van Ontwikkelingssa
menwerking gisteren in Rotterdam heeft
gehouden. Hij opende daar een symposi
um over het marcro-economische onder
werp „Industrial systems”.
De bewindsman zei dat de opkomst van
de nieuwe geïndustrialiseerde landen ten
koste is gegaan van alle traditionele indu
strielanden, met uitzondering van Japan.
Het aandeel van de nieuwkomers in de
wereldhandel steeg tussen 1963 en 1977
van 5,6 procent tot 9,7 procent. Hun aan
deel in de wereldexport van industriegoe
deren steeg in diezelfde periode van 2,6
procent tot 7,2 procent. Deze stijging was
veel groter dan die van hun gezamenlijke
aandeel in de totale wereldproduktie.
Deze cijfers haalde De Koning uit een
nog ongepubliceerd rapport van de Orga
nisatie voor Economische Samenwerking
en Ontwikkeling (OESO) in Parijs.
De nieuwe industrielanden zouden, als
hun afzet stagneert, hun kredietwaardig
heid verliezen en hun relatief grote en
groeiende invoer moeten beperken. Bo
vendien dreigt het gevaar dat zij hun
enorme schulden aan het buitenland niet
meer kunnen aflossen. Tenslotte zou pro
tectionisme van de oude industrielanden
ernstige gevolgen hebben voor de ontwik
kelingslanden, met inbegrip van die lan
den die grondstoffen uitvoeren.
De Koning vindt dat het internationale
open handelssysteem niet moet worden
ondergraven op een moment dat het de
Westerse landen, die tot nu toe veel profijt
hebben gehad van dit systeem, zo uitkomt.
Volgens de minister kunnen de oude indu
strielanden de prikkel goed gebruiken, die
uitgaat van de concurrentie uit „goedko
pe” landen.
..Z.B
