Industriële monumenten
bibliotheek
terecht in de aandacht
Honda Prelude naar Nederland
0
Meer occasions
0
o
o
o
O
Spoorverbreding
niet toegestaan
O
Auto’s uit Polen
in prijs omlaag
zee - v i swi jzer
Nieuws in ’t kort
H
[zeepost
dan nieuwe
auto’s verkocht
weekpuzzd
weq
en wiel
wij
ontvingen
Meer vrouwen met
eigen auto
prijswinnaars J
Over drie jaar
Brits/Japanse auto
anp (C) HSC
s
ËS!
Onderwerpen vereisen diepergaande studie
15
raas
23
VARIA
VRIJDAG
19 7 9
8
JUNI
y
den haag
ll 71
KJ BH
2
BDBB
ES BH
z
bijzonderheden:
ESB
ma
«z
9
10
12
18
16
22
19
23
25
24
27
26
R.
PUZZEL NUMMER 23
Oplossing puzzel nummer 22
VANGBARE VISSOORTEN
00 ->
N
ADAM
ROTTERDAM
|2ÖT ’*2
BREDA
CAOZAND
PB
«Asluizen
GREVELINGEN
UI
ui
cc
WADDENGEBIED: VANAF SPORTVISSCHE
PEN TERUGLOPENDE PLATVIS VANGSTEN,
PALING GOED BREEZANDIJK GOED GEEP.
DEN OEVER EN KORNWERDERZAND GOED
GEEP INDIEN ER NIET GESPUID
WORDT. VOOR DE NOORDZEEKUST
VEEL ZEEBAARS (KLEIN). ZEE
LAND PLAATSELIJK GROTE TONG.
Maar laten we niet vergeten dat de belangstelling van
modelbouwers doorgaans wel wat verder reikt dan hun model-
bouwneus lang is. Velen zal ook het feit dat talrijke vuurtorens
langs onze kust van gietijzer zijn gemaakt, vreemd en hoogst
intrigerend voorkomen.
Bij een aantal bijdragen wordt vrij uitvoerig ingegaan op de
sociaal-economische aspecten van het besproken fenomeen,
vaak met de nadruk op de sociale kant daarvan. Dit rondt het
beeld van de tijd waarin het besproken monument tot stand
kwam af en plaatst het in een duidelijk kader.
Het geheel is een wat versnipperd, maar uiterst interessant
boek, waarvan de onderwerpen eigenlijk stuk voor stuk een
veel diepergaande studie en een gespecialiseerd boek waard
zou zijn. Daartoe wordt in sommige bijdragen ook vrij duide
lijk opgeroepen; hopelijk niet vergeefs.
Het tweede dat hopelijk niet onbeantwoord zal blijven, is het
klemmende beroep dat het boek doet op overheid en particu
lier om wat ons nog aan monumenten van bedrijf en techniek
rest, in vredesnaam met enige eerbied en zuinigheid te behan
delen.
rf- De watertoren van Deventer, een van de voorbeelden van
..monumenten van bedrijf en techniek Voor watertorens be
staat tegenwoordig een verhoogde mate van belangstelling die
in veel gevallen te laat komt nu zovaak deze gebouwen onder de
slopershamer terechtkomen.
ALK-
MAAR
Oplossingen, uitsluitend per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in ons bezit
te zijn. Indien per post wordt ingezonden
als volgt adresseren: Damiate Pers B.V.,
Postbus 18, 1970 AA IJmuiden.
Horizontaal: 1. mr.; 3. telwoord; 10. die;
13. Eem; 15. niets; 16. r.k.; 18. dm.; 19.
duur; 21. pet; 22. long; 24. sap; 26. set; 28.
parel; 30. l.s.; 31. tin; 33. rob; 35. part; 36.
es; 37. ei; 38. oog; 40. af; 41. dik; 43. Ko; 44.
ornaat; 47. es; 48. ja; 49. zin; 50. s.g.; 51. ao.;
52. kelder; 54. It.; 55. pro; 56. An; 57. Mie;
58. Po; 59. vier; 60. krot; 62. alp; 64. kaal;
66. atoom; 68. top; 70. nl.; 71. Ie; 72. prik;
73. rit; 75. s.s.; 77. Ob; 79. ne; 80. liaan; 82.
ave; 84. sir; 85. proesten; 86. n.n.
Vertikaal: 1. medelijden; 2. reu; 4. en; 5.
lip; 6. wees; 7. otter; 8. os; 9. drop; 11. id.;
12. emelt; 14. mus; 17. knap; 20. rats; 23.
graat; 25. pi; 27. toorn; 29. erf; 32. neo; 34.
bon; 36. e.k.; 39. gast; 42. is; 43. kalm; 44.
oir; 45. A.G.; 46. voornemen; 48. je; 49.
zeelt; 51. are; 52. knoop; 53. dia; 54. lok; 55.
pil; 56. art.; 59. vals; 60. karos; 61. torn; 63.
porie; 65. An; 67. Miep; 69. pias; 74. ta.t;
76. S.A.; 78. b.i.; 80. l.o.; 81. ne; 83. V.N.
25: C. van Doore, Zandvoortselaan 287,
Bentveld; ƒ25 A. J. Zonneveld, Berken
straat 32, IJmuiden; 15 W. Vermeulen,
Jan van Galenstraat 38, Haarlem; 15 K.
M. v.d. Maarel, Kievitlaan 22, IJmuiden;
10 L. J. Leuven, Dr. Schaepmanlaan 57,
Heemstede; ƒ10 P. Bakker, Narcissen
straat 9, Santpoort-N.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De datum, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staat achter de naam van het
schip vermeld.
Fiat heeft enige prijzen, onder meer
de prijs van de Ritmo, verhoogd. Daar
staat tegenover dat bijvoorbeeld de
Ritmo een uitbreiding van de stan
daarduitrusting heeft gekregen. Zo
wordt deze wagen voortaan standaard
met een wisser op de achterruit gele
verd, terwijl alle 75 CL-typen nu op
bredere banden staan. Fiat is tevens
uitgekomen met een nieuwe versie van
de 131 diesel: de 2500 L. Hoewel met
minder luxe komt deze 2500 L overeen
met de super-uitvoering. Ook de vijf-
versnellingsbak bleef gehandhaafd.
Naar verhouding groeit de belangstel
ling voor dieselauto’s en auto’s met een
gasinstallatie.
Het gemiddeld prijspeil van tweede
hands auto’s is vorig jaar aangetrok
ken. Langzaam maar zeker volgt dit
het prijspeil van nieuwe auto’s. Vol
gens de Bovag-verkoopshows lag de
gemiddelde waarde van een tweede
hands auto vorig jaar op ƒ9000,. In
1977 was dit nog 8000,. Ook de gemid
delde aanschafwaarde van nieuwe au
to’s steeg. Volgens de Rai ligt dit nu
rond de 15.700.
Volgens de studie van de benzine-
maatschappij meent 60 percent van de
mannen in tegenstelling tot vroeger
dat vrouwen net zo goed of beter
rijden dan zijzelf. De statistieken tonen
aan, dat vrouwen minder bij ongeval
len zijn betrokken dan mannen.
Het blijkt, dat juist die merken en
typen tweedehands auto’s het meest
worden gevraagd, die ook als nieuwe
auto’s het beste in de markt liggen.
De verkoop van tweedehands auto’s
vetoont al enige jaren een sterkere
stijging dan die van nieuwe wagens.
In de afgelopen tien jaar is de verkoop
van gebruikte wagens ruimschoots
verdubbeld. De verkoop van nieuwe
wagens nam met tweederde toe. Deze
tendens doet zich voor sinds 1974; in
dat jaar werden 1.036.000 gebruikte
wagens verkocht. Verleden jaar was
dit aantal gestegen 1.673.000 gebruikte
wagens.
Dit zijn tenminste de ervaringen van
een Nederlandse importeur in Utrecht
die tevens qua omzet de grootste occa-
sion-onderneming in ons land bezit.
Daar in Utrecht verwacht men, dat dit
jaar een markt van 1,7 miljoen ge
bruikte auto’s en combinatiewagens in
ons land zal opleveren. Alleen in de
afgelopen winter liep de verkoop stroe
ver. Ongetwijfeld waren hier de slech
te weersomstandigheden debet aan. De
maanden maart, april en mei gaven
echter een verhoogde omzet te zien.
De foto toont de nieuwe Prelude van
Honda, die in ons land voor het eerst
te zien was op de Rai-tento onstelling.
De Nederlandse importeur heeft prijs
verlagingen bekend gemaakt, varië
rend van respectievelijk duizend tot
achthonderd gulden. Dit heeft onder
meer tot gevolg, dat de 125 P sedanmo-
dellen, thans een volle prijsklasse lager
noteren dan voorheen.
De in Polen geproduceerde wagens
Polonez en 125 P gaan in prijs omlaag.
EEJBH
w
cc
LU
S
2
3
Z
X
UI
I-
<0
O
z
1
4
O.
„Drie theaterstukken”, waarin opge
nomen Ajax-Feyenoord, Kees de Jongen
en Mensch, durf te leven, door Gerben
Hellinga, uitgave Bert Bakker 37,50).
„Een reis door Rusland”, de Sowjet-
ünie vandaag, door Bart Mcdowell en
met foto’s van Dean Conger, uitgave
Den Haan 55,50).
„Nederlandse molens in oude ansich
ten deel 2” door drs. H. A. Visser, uitgave
Europese Bibliotheek 29,90).
„Rechercheur Baantjer van bureau
Warmoesstraat vertelt” (deel 2), door A.
C. Baantjer, uitgave Teleboek 12,50).
„Agatha”, een detectiveverhaal waar
in Agatha Christie de hoofdrol speelt,
door Kathleen Tynan, uitgave A. W. Sij-
thoff 17,50).
„Het wilde eiland” en „Zwijgend als
een non”, twee detectives door Antonia
Fraser, uitgegeven door A. W. Sijthoff,
prijs per deel 13.
o.
UJ
I
Vertikaal: 1. Uit een Zwitserse stad
komt dat wapen; 2. Het is een geestelijke
maar pit heeft hij wel; 3. Ik krijg steeds
weer dat stel op mijn nek; 4. Als één roep
me echt in de oren klinkt is dat van dat
deel der scheikunde; 5. Om dat beest te
zien neemt opa me mee naar de dieren
tuin; 6. Een dode edelman? 7. Welke be
roemde filmster hierin houdt haar mond
nooit dicht?; 10. Vindt hij de stroper wel
verdacht?; 12. Ging de boerin per KLM
om zo’n instrument te kopen?; 13. Smak
en val voor een werktuig; 16. Behandel de
tweede met afkeur, dat berokkent hem
schade; 17. Bij het afsluiten van de hypo
theek ging hij weg om nog eens in te
schenken; 20. Hij hotste ’t er weer uit bij
die aanval; 22. Als de openbare scholenge
meenschap niet bij een spoeling in aan
merking komt ligt hij midden in de stad.
Na enkele interessante inleidingen bevat het een aantal sterk
uiteenlopende bijdragen over: de introduktie van de stoomma
chine in Nederland, bedrijfsgebouwen, houtzagen, een indu
striestad (Enschede), textielfabriek Pieter van Dooren te Til
burg 1825-1975, oude kanalen, gietijzeren vuurtorens, marine-
gebouwen en watertorens.
Dat de bijdragen vanuit heel verschillende gezichtshoeken
en met sterk verschillend resultaat zijn geschreven, komt
overigens aardig met de praktijk in deze tak van wetenschap
overeen. In elk deel komt wel iets aan de orde dat u zal
interesseren, waarbij vooral het stoomverhaal voor modelbou
wers interessant zal zijn.
WAARDERING VAN DE STEK
ZEEÏÏIWTB
GOED
REDELIJK
MATIG
De Honda Prelude aldus de fa
briek heeft een speciale anti-roest-
behandeling ondergaan. De plaatsen
waar roest het eerste dreigt, zijn be
handeld met een speciale kit, waar-
dgor roesten vrijwel is uitgesloten.
Bij overtreding kan een boete worden
opgelegd tot ƒ200. Bovendien zullen
bij veroordeling de instrumenten
waarmee de spoorverbreding tot stand
werd gebracht, in beslag worden geno
men. Het kan zijn, dat daaronder ook
de wielen van de auto vallen.
British Leyland gaat samen met het
Japanse Hondabedrijf een nieuwe
middenklasser maken. De nieuwe auto
zal zo luidt de verwachting medio
1981 op de markt komen. Japan zal
motor en versnellingsbak leveren, ter
wijl de rest in Engeland zal worden
vervaardigd. In de negen landen van
de EEG neemt Leyland de verkoop van
de nieuwe wagen op zich, die in deze
landen onder de naam Triumph de
poort uitgaat. Honda neemt de afzet
van de wagen onder een andere
naam op zich voor de rest van de
wereld.
Honda heeft in Groot-Brittannië een
marktaandeel van 1,2 percent, wat een
verkoop van 19.500 auto’s per jaar be
tekent.
Het is verboden de spoorbreedte van
een auto te wijzigen, bijvoorbeeld door
spoorverbreders te monteren of brede
re velgen dan de standaardvelgen te
gebruiken. Een arrest van de Hoge
Raad heeft dit Uitgewezen. Bij spoor
verbreding is er sprake van afwijking
van de typegoedkeuring, op basis
waarvan het kentekenbewijs is afgege
ven. Het arrest is niet zonder gevolgen
gebleven. Het openbaar ministerie
heeft thans de uitgangspunten voor
een vervolgingsbeleid uitgestippeld.
Zo’n twintig jaar geleden bezaten
200.000 Duitse vrouwen een auto.
Thans is dit aantal gestegen tot 4,9
miljoen. Dit is een van de uitkomsten
van een studie naar de vrouw als auto
mobilist, onlangs verricht door een
Duitse benzinemaatschappij. De studie
toonde tevens aan, dat vrijwel zeker dit
aantal tot 1985 nog zal toenemen tot 7,3
miljoen vrouwelijke autobezitters. Het
voornaamste argument voor een
vrouw om een auto aan te schaffen, is
de wil zich onafhankelijk te kunnen
verplaatsen. In het dagelijks leven
heeft de auto bij vrouwen dan ook een
belangrijke plaats ingenomen. Zo’n 68
percent van de vrouwelijke automobi
listen gebruikt de auto dagelijks in het
woon-werkverkeer.
Argentinië ms „Cap San Lorenzo” 15
juni; Australië ms „Flinders Bay” (alléén
Fremantle) 14 juni; Brazilië ms „Cap San
Lorenzo” 15 juni; Canada ms „C. P. Disco
verer” 12 juni; Israël ms „Nahost Klipper”
13 juni; Japan ms „Kurama Maru” 11
juni; Kenya, Oeganda, Tanzanië ms „Alo-
ha” 14 juni; Suriname ms „Mercurius” 11
juni; Ver. Staten van Amerika ms „Atlan
tic Conveyor” 12 juni, ms „American Le
gacy” 12 juni; Zuid Afrika (Rep.) ms „Hel
lenic Spirit” 11 juni.
Horizontaal: 1. Een puike tros en zoet
van binnen; 4. Uit de papieren bleek dat
Ina vertrokken was. Dat gaf een hete
nasmaak; 7. Is die vogel ook aanwezig bij
begrafenissen?; 8. Tweederde reed weg
om de stof te kopen; 9. Toen Mien uit
Krommenie vertrok ontdekte zij dat
werktuig; 10. Eet hij kaviaar zonder arak
er bij te drinken? Of gaat hij op een
vreemde manier langs?; 11. Als de overal
’r niet past wordt het een heel ander
model; 12. Teun viel van de tribune en
beschadigde dat been; 14. Een geval van
redeloosheid. Oh, dol is ’r niet bij daar in
Zeeland; 15. Hij liep achterstevoren tot op
een zekere hoogte; 18. Als de valkenier in
Vere verdwijnt werkt hij toch niet met
zo’n vogel?; 19. Haar moeder haalt ’r uit de
crèche omdat het eigenlijk een misluk
king is; 21. Een verwarde gelofte in Gel
derland; 23. Als die sportbeoefenaar zijn
sleutel verliest blijft er een bende over; 24.
Uit boerentrots ging de Noor te ver. Zo
ver, dat hij in Frankrijk belandde; 25. Als
de geestelijke het ruiterkamp verlaat
blijft er niet veel bijzonders over; 26. Deze
molentrechter heeft een bepaalde afme
ting; 27. Ga je een palm kopen om beter te
kunnen zien of om beter gezien te
worden?
„Het bergenboek”, standaardwerk
over de bergen en gebergten der aarde,
hun vorming en vormenrijkdom, hun
samenhang, klimaten, flora en fauna,
samengesteld door een team van weten
schappelijke en alpinistische specialis
ten, uitgave Zomer Keuning 137,50).
DE KOOG TEXEL
DEN HELDER
JULIANADORP
GROOTE KEETEN
CALLANTSOOG
PETTEN HONDSB ZEEWERING
CAMPERDUIN HARGEN
BERGEN AAN ZEE EGMONOAZ
CASTRICUM
WIJK A Z NOORDERPIER IJM. -
ZUIDERPIER IJM BLOEMEND
ZANDVOORT
LANGEVELDERSLAG
NOOROWIJK KATWIJK
WASSENAARSE SLAG
PIER HAVEN SCHEV
TER HEIJDE
HOEK VAN HOLL
MAASVLAKTE
HARINGVLIET-
GOEREE
RENESSE
WESTEN
Enkele voorbeelden: de 125 P met
1300 cc motor kost thans ƒ9.995 in
plaats van ƒ11.027 vroeger. De 125 P
met 1500 cc motor moet nu 10.995
opbrengen. Tot voor kort was de prijs
van deze wagen 11.818.
Met industriële archeologie wordt doorgaans de tak van
archeologie aangeduid die zich met onderzoek naar oude
vormen en nederzettingen van ambacht en industrie bezig
houdt. Het gaat daarbij dUs niet om opgravingen met een
dragline of iets dergelijks. Maar goed, genoeg puristisch
geleuterd, de term is van Engelse oorsprong, evenals de tak
van archeologie zelf.
Het belang van deze wetenschap wordt helaas nog vrij vaak
onderschat, maar af en toe blijkt (vaak pijnlijk) dat we van
bepaalde bewerkingen en/of ambachten eenvoudig niet meer
weten hoe ze gingen.
Voor een veel grotere groep mensen is echter een ander
aspect van belang: het plezier in en de bewondering voor de
prestaties van onze voorouders, met alle vaak minder aardige
aspecten die het beeld van hun tijd completeren. In dit
verband is het uiteraard zeer toe te juichen dat een boek,
Monumenten van Bedrijf en Techniek, het licht heeft gezien.
„Monumenten van bedrijf en techniek” is geschreven door drs. P.
Nijhof e.a. Uitgave De Walburg Pers in Zutphen.
De nieuwste van Honda, de Prelude,
is uitgebracht op de Nederlandse
markt. De wagen die hier bijna acht
tien mille kost, is een 2=2 coupé met
lage daklijn. Onder de motorkap
schuilt de 1,6 liter motor van de Ac
cord, goed voor een vermogen van 59
kW bij 5300 t.p.m. De Prelude is
zoals meestal bij Japanse wagens
bijzonder goed uitgerust. De wagen
bezit een waarschuwingssysteem, ge
voed door veiligheidsindicatoren.
„Een vluchtend paard”, roman door
Martin Walser, uitgave Elsevier
Manteau.
„In de schoenen van de visser”, ro
man door Morris West, uitgave A. W.
Bruna 7,50; Zwarte Beertjes-reeks).
„Hondeleven”, novelle van Arie van
den Berg (debuut), uitgave Reflex
9,50).
„Een voorstelling” door Herman van
Veen, uitgave De Gooise Uitgeverij
(ƒ25).
„De schaduwbokser”, thriller door
Noel Behn, uitgave A. W. Bruna 6,75;
Zwarte beertjesreeks).
„Keukenkruiden uit eigen tuin” door
Edgar Gugenhan, uitgave Thieme
9,90).
„Tuinieren als hobby” door
Grounds, uitgave Thieme 15,50).
„Leven van het land”, niets verspillen
en gezond blijven, door John Seymour,
uitgave In den Toren (ƒ29,50).
„Het nieuwe vaste planten boek” door
Mien Ruys, uitgave Moussault 85; zes
de herziene druk).
„Houten leeuwen en leeuwen van
goud”, door Willem Frederik Hermans,
uitgave De Bezige Bij 32.50).
„Strijd om Monte Collo”, oorlogsro
man door Sacha Carnergie, uitgave De
Kern 26,90).
„Voor vogelvrijen”, dichtbundel van
C. Golterman-Van Dijk, uitgave De
Beuk 12,50).
„Kleine gedigten voor kingeren” van
Hieronijmus van Alphen, heruitgave
door Thomas Eras 18,50).
„De atlasvlinder” door Aya Zikken,
uitgave Thomas Eras (gebonden
29,75, ingenaaid 24,50).
„Er heerst orde en rust....”, chao
tisch Nederland tussen september 1944
en december 1945, door Koos Groen,
uitgave B. Gottmer 37,50).
„Oh, Jackie”, biografie van Jacqueli
ne Kennedy, door Kitty Kelley, uitgave
Teleboek 19.50).
cn
<r
O. LU
ui
CO E-
2
O 3
2<
SCHOUW EN^^
VROUWENPOLDER
WESTKAPELLE V
OISHOEK^X^J
