PROEFSCHRIFT SOCIOLOGIE:
CSM verwacht meer
KMS heeft forse
Postreclame
NOTA RAAD VAN BESTUUR IN ARBEIDSZAKEN
Gemengde gevoelens
over automatisering
Meer Nederlands
wegvervoer op
Noord-Frankrijk
rij rustig.
Benzineprijs in
Roemenië hoger
Energiebesparing
op TH-Eindhoven
ontvangen
hoeft niet
winst te behalen
I
0
5% extra verstandig met energie
móet toch haalbaar zijn:
vacaturelijst
Handelsdelegatie op bezoek
lis
BIJ KANTOORMENSEN
Rol vakbeweging
21
ECONOMIE
DONDERDAG
1 4
JUNI
19 7 9
etsen
1
pompen en kompressoren
uit voor raad leverbaar
(Van onze redactie economie)
UTRECHT. Van de gehuwde vrouwen met een academi
sche opleiding is 71 procent in een beroep werkzaam. Van deze
werkende vrouwen werkt 62 procent minder dan 25 uur per
week. Dit blijkt uit het proefschrift „Vrouwen en beroepsparti
cipatie” waarop de Bunnikse sociologe mevrouw drs. J. van
Doorne-Huiskes vanmiddag is gepromoveerd aan de Rijksuni
versiteit in Utrecht.
I -j' j
Meeste academische
vrouwen hebben baan
'ondsen
(ADVERTENTIE)
□teerd
Veilig werken komt winst ten goede
(Van onze redactie economie)
(ADVERTENTIE)
3
DEN HAAG. Investeringen speciaal gericht
op veiligheid en gezondheid ter bevordering van
het welzijn van de werknemers zijn wat het resul
taat betreft moeilijk precies te meten. Niettemin
moet men er vanuit gaan dat zij bijdragen tot
gevoelens van individuele zekerheid en daarmee
het totale bedrijfsresultaat ten goede zullen
komen.
DEN HAAG (ANP). Mensen die
op kantoren werken hebben gemeng
de gevoelens over automatisering. Op
kantoren waar de automatisering al
is voortgeschreden denken de men
sen er minder gunstig over dan op
kantoren waar moderne technieken,
zoals computers en tekstverwerking
door middel van beeldschermen nog
voor de deur staan. Dat is aan het
licht gekomen bij een onderzoek dat
het Instituut voor Sociale Kommuni-
katie en Marktonderzoek (ISK) heeft
verricht in opdracht van de Vereni
ging van Importeurs en Fabrikanten
van Kantoormachines (VIFKA).
aandeel in de transito-vergunningen. Dit
is voorlopig met vijfhonderd verhoogd tot
8.200, maar dat vindt Nederland onvol
doende.
De Franse delegatie verklaarde vast te
houden aan de opvatting dat Nederlandse
overtreders, evenals dit met overtreders
uit andere landen het geval is, voor een
aantal maanden moeten worden uitgeslo
ten van het vervoer op Frankrijk.
9.36
6,66
5,30
1.17
273,00
8.60
1,73
Dit schrijft de Raad van Bestuur in Arbeidszaken
(RBA) in zijn nota „Sein op veilig werken”. De nota is
bedoeld om in werkgeverskring de discussie over het in
1977 bij de Tweede Kamer ingediende ontwerp-Arbeid-
ondersteunende functie kunnen vervullen.
Daarnaast kunnen de vakbonden, volgens de RBA,
door voorlichting en propaganda een belangrijke bijdra
ge leveren aan de motivering van de werknemer. De
Raad constateert in ieder geval een sterk gestegen be
langstelling van de (internationale) vakbeweging voor
veiligheids- en gezondheidszaken.
De Raad van Bestuur in Arbeidszaken is niet onver
deeld gelukkig met de activiteiten die de Europese Com
missie tot nu toe op het gebied van de veiligheid en
gezondheid op de arbeidsplaats heeft ontplooid. De reeds
verschenen EG-richtlijnen en de voorstellen of ontwer
pen op deze terreinen - vooral de richtlijnen in het kader
van de opheffing van technische handelsbelemmeringen
- komen in veel gevallen niet of maar gedeeltelijk aan de
wensen van de werkgevers tegemoet.
Daarom zijn er nu, vinden de werkgevers, regelingen
die een ingrijpender karakter hebben dan voor het gestel
de doel nodig is. Vaak bevatten ze onvoldoende waarbor
gen voor een gelijke behandeling van gelijke gevallen.
Het bedrijfsleven heeft dan ook - naast de formele
raadpleging van de werkgevers op EG-niveau - behoefte
aan mogelijkheden om via de nationale overheidsinstan
ties een grotere stem te hebben bij de totstandkoming
van Europese regels.
Omdat wetgeving op het gebied van de veiligheid op de
arbeidsplaats vele raakvlakken heeft met andere wetten -
bijvoorbeeld de milieuwetgeving - vindt de RBA dat er
een duidelijke bevoegdheden- en taakafbakening moet
komen, met daarnaast een goede coördinatie tussen de
betrokken ministeries.
Het veiligheidsbeleid hangt ook samen met de bescher
ming tegen ongewenste effecten bij het omgaan met en
het gebruik van produkten. De RBA acht het daarom van
groot belang dat maatregelen op de terreinen van ar
beidsveiligheid en produktveiligheid goed op elkaar wor
den afgestemd. Nederland hoeft daarin geen koploper te
zijn, waarschuwen de werkgevers, want produktveilig
heid is een zaak die internationaal moet worden aange
pakt.
AMSTERDAM (ANP). Als iemand
wil dat zijn naam wordt geschrapt uit een
namenbestand dat wordt gebruikt voor
postreclame, moet dat zonder meer ge
beuren. In de praktijk is een termijn van
drie maanden hiervoor redelijk.
DEN HAAG (ANP). Het toegestane
aandeel van Nederland in het wegvervoer
op Noord-Frankrijk is met ruim tien pro
cent verhoogd tot 45.000 ritmachtigingen.
Dit is eind vorige week in Parijs overeen
gekomen tijdens besprekingen tussen de
legaties van het Nederlandse ministerie
van Verkeer en Waterstaat en het Franse
ministerie van Transport. Over het con
tingent voor het vervoer op Zuid-Frank-
rijk kon nog geen overeenstemming wor
den bereikt. Hiervoor is dus nog verder
overleg nodig.
Hetzelfde geldt voor het Nederlandse
BOEKAREST (AP). Roemenië
heeft gisteren de benzineprijzen met
38 procent verhoogd. In een bericht
van het officiële persbureau Ager-
pres stond dat de verhoging het ge
volg was van de stijging van de olie
prijzen op de wereldmarkt. De prijs
verhoging moet zorgen voor een juis
te samenhang tussen de prijzen in
binnen- en buitenland.
Tot nu toe werd de automatisering altijd
vanuit het gezichtspunt van onderne
mingsleiding en technologische mogelijk
heden, dus „van bovenaf” benaderd. Het
ISK wilde het nu eens vanuit de opvattin
gen van lagere en middenkaders op kan
toren benaderen, aldus G. Roelofsen van
het ISK op de jaarlijkse ledenvergadering
van de VIFKA in Den Haag.
Volgens haar bestaat er onder kantoor
mensen begrip voor de noodzaak tot auto
matisering en wel met het oog op de
produktiviteitsstijging, zowel wat omvang
als kwaliteit betreft, en het behoud van
het bestaande welvaartsniveau. Ook vond
men automatisering onvermijdelijk ge
zien de technische vooruitgang.
In de praktijk wil dat echter niet zeggen
dat met het arriveren van de brief met het
verzoek, ook geen postreclame meer ver
zonden dan wel ontvangen wordt. Het
verwerken van de wijziging kost tijd.
In een artikel van de code staat dat het
schrappen van een naam door de bestand-
houder, op verzoek van de betrokkene,
„zonder enige restrictie” moet geschieden.
iim,
n.
150,00
55,50
8,60
90,00
16,10
50,50
143,70
34,00
58,50
50,20
73,00
30,00
55,40
120,00
106,00e
92.00
37,00
105,00
61,60
126,50
Over het gehele voorgaande boekjaar
1977-1978 behaalde de CSM een netto-
EINDHOVEN (ANP). De Technische
Hogeschool in Eindhoven gaat energie
besparen. De hoge-schoolraad heeft be
sloten dat er tussen kerst en nieuwjaar
niet gewerkt zal worden. De sluiting van
de hogeschool voor elf aaneengesloten
dagen levert een gasbesparing op ter
waarde van zestigduizend gulden.
De tweeduizend personeelsleden van de
TH krijgen een van de vier werkdagen in
die periode cadeau. De overige drie dagen
kunnen worden opgenomen als snipper
dag. De werknemers worden in de gele
genheid gesteld ook deze dagen te verdie
nen door in een bepaalde periode elke dag
een half uur langer te werken.
wordt verzonden aan bepaalde groepen
consumenten.
50,60
40,00
35,30
102,00
97,50
60,00
41,20
162,00
42,50
59,00
47,20
59,10
44.10
136,80
39,50
44,50
142,00
58,50
43,00
3,90
52,00
72,30
74,80
64,10
163,00
51,00
57,00
117,50
40,50
41,50
84,00
67,20
96.00
50,00
39,50
52,00
112,40
41,50
57,00
186.00
36,80
76,30
46,90
50,10
38,00
53,30
305,00
187,00
147,00
384,00
»che
n
sen.
dit
euvel
tan.
Zwanenburg tel. 02907- 35 41
gebiedt rekening te houden met de economische haal
baarheid van voorschriften op het terrein van de arbeid
somstandigheden. De Raad wijst daarbij op de internati
onale concurrentiepositie.
De overheid zal volgens de werkgevers bij de uitoefe
ning van haar wetgevende taak de doelstellingen en de
begrenzingen waaraan de uitvoeringsmaatregelen zijn
gebonden, duidelijk moeten omschrijven. Het specifice
ren van doelstellingen mag er in het algemeen niet toe
leiden, vindt de RBA, dat de manier waarop die doelstel
lingen worden bereikt in een dwingend voorschrift wordt
vastgelegd. De onderneming zou voldoende speelruimte
moeten krijgen om - rekening houdend met de specifieke
bedrijfssituatie - zelf het vereiste veiligheids- en gezond-
heidsniveau te realiseren.
De RBA is van mening dat hij in de voorbereidende
fase moet worden geraadpleegd over de te nemen wette
lijke maatregelen. Het bedrijfsleven kan dan deskundig
heid inbrengen en dat zou de motivatie om mee te werken
aan het ten uitvoer brengen van een Arbeidsomstandig
hedenwet verhogen. In het wetsontwerp zijn artikelen
opgenomen over de geheimhoudingsplicht ten aanzien
van zaken- en bedrijfsgeheimen. De werkgevers zijn van
mening dat die plicht zich niet louter dient te beperken
tot ambtenaren van de Arbeidsinspectie, maar moet
worden uitgebreid tot elke andere autoriteit die in het
bezit van dezelfde gegevens komt.
Volgens de werkgevers komt de overheid ook nog een
specifieke taak toe bij het onderwijs. Dat zou een belang
rijke bijdrage kunnen leveren aan het bevorderen van
een effectief veiligheidsbeleid. Het accent moet hierbij
liggen op het beroepsonderwijs.
De werkgevers zien de zorg voor veiligheid en gezond
heid in de eerste plaats als een gezamenlijke taak van de
werkgever en de betrokken werknemers binnen een
bepaalde onderneming. De vakbeweging heeft in de
RBA-visie op dat terrein een eigen inbreng in de centrale
en bedrijfstaksgewijze overlegorganen. Ten aanzien van
de overlegorganen op ondernemingsniveau zou zij een
i 421,00
i 277,00
i 0,22
6,60
Mevrouw Van Doorne noemt het op
merkelijk dat het merendeel van de ge
huwde vrouwelijke academici zich er
door belemmerende gezins- en andere om
standigheden niet van laten weerhouden
buitenshuis te werken. Hun motivatie
blijkt dan vaak sterk genoeg om er toch
een baan op na te houden. Werkt men
eenmaal, dan blijkt het aantal uren dat
men per week werkt wel van praktische
omstandigheden af te hangen; motivatie
heeft daar nauwelijks invloed op.
Wat de vrees voor verlies van arbeids
plaatsen betreft vooral oudere werkne
mers (boven de 50 jaar) zijn wat bang dat
zij zullen moeten afvloeien. Aan de andere
kant leeft de gedachte dat automatisering
op midden-niveau nieuwe arbeidsplaat
sen zal scheppen.
Ook bestaat de vrees van verlies van het
persoonlijk contact door andere arbeids
verhoudingen bij automatisering, dat de
mens ondergeschikt wordt aan de machi
ne, het ontstaan van „onzichtbare” con
trole, het verlies van eigen inbreng en
creativiteit en de onmogelijkheid voor
omscholing voor oudere werknemers.
Volgens het ISK moet de arbeidsvreug
de behouden blijven, wil de mens op kan
toor bevredigend blijven functioneren.
Dit betekent onder meer dat er al zo vroeg
mogelijk een brede en permanente voor
lichting wordt gegeven. Die moet gericht
zijn op vergroting van het inzicht in de
totale en de eigen taak. De individuele
mens moet zichtbaar blijven en er moet
ruimte zijn voor zijn persoonlijke bele
ving van het werk, aldus enkele aanbeve
lingen van het ISK.
Dit instituut is ook van mening dat het
persoonlijke onderlinge contact zoveel
mogelijk gewaarborgd moet blijven. Ook
het begeleiden en het betrekken van alle
kantoormensen bij de automatisering
vindt het ISK noodzakelijk. Het rapport
over het onderzoek zal over enkele weken
verschijnen.
Deze aanbeveling heeft de Beoorde
lingscommissie Code Postreclame en
Huissampling gedaan naar aanleiding
van een klacht. De commissie bewaakt de
gedragscode voor reclame die per post
AMSTERDAM (ANP). De Centrale Suiker Maatschappij (CSM) heeft
over de eerste helft (1 oktober 1978 tot en met 31 maart 1979) van het lopende
boekjaar een nettowinst behaald van ruim ƒ11,5 mln op een concernomzet
van 387,2 mln, zo heeft de maatschappij bekendgemaakt.
somstandighedenwet op gang te brengen. De RBA vindt
het zaak dat de ondernemers zich tijdig rekenschap
geven van de eventuele consequenties van die toekomsti
ge wet.
Het veiligheids- en gezondheidsbeleid - onderdeel van
het algemene streven naar humanisering van de arbeid -
maakt volgens de RBA deel uit van het totale onderne
mingsbeleid en is daarin geïntegreerd. De leiding van een
onderneming mag daarom niet volstaan met de formule
ring van wat algemene beleidsdoelstellingen. Zij moet die
doelstellingen vertalen in concrete eisen en dan liefst
eisen die op de eigen organisatie zijn toegesneden.
Daarbij kan de ondernemer de actieve betrokkenheid
Onder praktische omstandigheden wor
den gerekend: niveau van opleiding,
werkgedrag in het verleden, leeftijd, aan
tal en leeftijd van kinderen, tijd die de
echtgenoot aan zijn beroep besteedt, de
houding van de echtgenoot, de arbeids-
marktsituatie en de woonsituatie.
(ADVERTENTIE)
Voor dit onderzoek werd in 1976 een
meting verricht onder 675 vrouwen tussen
de 25 en 65 jaar. Van de vrouwen met een
baan werkt 41 procent als vakspecialist in
loondienst, en 38 procent in het onderwijs.
Een klein deel, 15 procent, oefent een vrij
beroep uit en slechts zes procent heeft een
leidinggevende of beleidvoerende functie.
Onder de echtgenoten van de ondervraag
de vrouwen bedroeg dit laatste percenta
ge 28, onder niet gehuwde vrouwen met
academische opleiding 17 procent.
De grootste verschuiving in werkgedrag
voltrekt zich bij de meeste vrouwen na de
geboorte van hun eerste kind. Dan neemt
ook het aantal niet-werkers toe. In de
jaren tussen 1940 en 1960 oefende onge
veer 50 procent van de gehuwde vrouwen
met academische opleiding een beroep
uit; de toename tot 71 procent heeft zich
vooral voltrokken in de vorm van deeltijd
functies.
Gehuwde vrouwen zonder kinderen
hebben voor 87 procent een baan; in deze
groep is ook het aantal full-time wer
kenden een stuk groter: 79 procent van
hen werkt meer dan 23 uur per week.
Mevrouw Van Doorne constateert dat
de achterstand van de vrouwen in de
beroepsparticipatie slechts kan worden
ingelopen als vrouwen in gelijke mate als
mannen in staat worden gesteld buiten de
deur te gaan werken. Een van de moge
lijkheden daartoe is een verkorting van de
werkweek en een verdeling van gezinsver-
plichtingen over mannen en vrouwen. Zij
vraagt zich echter af of arbeidsverkorting
van deze zogenaamde „hogere” functies
wel praktisch haalbaar is.
VLISSINGEN (ANP). De Koninklijke
Maatschappij De Schelde in Vlissingen
(KMS) heeft op dit moment een vacature
lijst van 140 personen. Bovendien wordt
de bedrijfsschool maar bezocht door 70
leerlingen terwijl ze plaats biedt aan 120.
Dit zei algemeen directeur J. van Looze
van de KMS tijdens een bezoek dat de
Zeeuwse Gedeputeerde P. G. van de Bos
se van de KMS heeft gebracht.
Volgens Van Looze is men bij de KMS
optimistisch gestemd voor wat betreft de
werkgelegenheid ook al is men niet geheel
zonder zorgen (bij de KMS werken tussen
3700 en 3800 mensen). De kracht van de
KMS in Vlissingen is volgens Van Looze
gelegen in het feit dat men de activiteiten
over verschillende onderdelen heeft ver
spreid, namelijk nieuwbouw, reparatie,
montage, machinebouw en licht metaal
(aluminium)-bouw). De orderportefeuille
van de nieuwbouw is tot en met 1981
verzekerd en de KMS heeft volgens Van
Looze nog diverse ijzers in het vuur om
nieuwe orders binnen te krijgen.
Tijdens dit bezoek werd af gesproken
dat de banden tussen het provinciaal be
stuur en de directie van de KMS steviger
zullen worden aangehaald.
In Parijs is ook aan de orde geweest de
kwestie van de ernstige overtredingen
door Nederlandse vervoerders van de
Franse beladingsvoorschriften. Van
Franse zijde is nogmaals beklemtoond dat
men dit als een zeer ernstige zaak be
schouwt die ook doorwerkt in het stand
punt inzake de vaststelling van het contin
gent.
winst van 17,5 mln op een omzet van
555,5 mln. In dat boekjaar maakte de
levensmiddelengroep vier maanden deel
uit van het concern.
In het suikerbedrijf lag de binnenlandse
omzet in het eerste halfjaar van het lopen
de boekjaar boven die in dezelfde periode
van het voorgaande jaar.
Dit verloop bevestigt de eerder door de
directie uitgesproken verwachting, dat de
teruggang in de binnenlandse omzet tot
staan is gekomen.
In de levensmiddelengroep ontwikkelde
de omzet zich in de eerste zes perioden (tot
en met 17 maart 1979) in binnen- en bui
tenland bevredigend en kwam hoger uit
dan in dezelfde periode van het voorgaan
de jaar.
CSM verwacht, dat de omzet van alle
produkten in de tweede helft van het
lopende boekjaar volgens plan zal verlo
pen. Rekening houdende met seizoensin-
vloeden wordt voor die periode een netto
winst verwacht, die enigszins lager zal zijn
dan over het eerste halfjaar, zo blijkt uit
een later uitgegeven halfjaarbericht.
-
van de werknemers bij veiligheidsactiviteiten stimuleren.
I Hij is daartoe op grond van de Arbeidsomstandigheden
wet trouwens verplicht, wat blijkt uit het wettelijk voor
schrift om overlegprocedures te scheppen op de werk
plek. Tevens krijgt de ondernemer de plicht door het
geven van opleidingen en voorlichting die betrokkenheid
te stimuleren.
De RBA heeft geen moeite met het kleiner maken van
risico’s tot een aanvaardbaar niveau met alle ter beschik
king staande middelen, maar hij vindt wel dat maat
schappelijk nut en maatschappelijk risico ter dege tegen
elkaar moeten worden afgewogen. De werkelijkheidszin
iF Op de luchthaven Schiphol is gisteravond een handelsdelegatie uit de Chinese Volksrepubliek aangekomen. De groep werd verwelkomd door de
heer Wijsman, vice-voorzitter van de Nederlandse Centrale Handelsbelangen (links) en Mr. Bei/en, staatssecretaris van Economische Zaken. In het
midden de Chinese vice-premier en minister van Buitenlandse Handel Liqiang.
