Vestiging nieuwe nederzettingen
Weer actie
Israel in
Z-Libanon
Nederland bespaart
nog niet genoeg
Maleisië schiet niet
1
op vluchtelingen
EG-parlement
Wereldcongres in Stockholm over roken en gezondheid
Hwa: China
te snel
gegroeid
L
Ex-nazi Jahn
niet naar
Van Aardenne in Luxemburg:
Premier belooft Waldheim:
Zon
velt
wacht
Vaker kanker bij
negers in VS
Avonddichter
Dubbel
Een riks
JU
3
19 7 9
BINNEN- EN BUITENLAND
DINSDAG 19 JUNI
2
door Nico Scheepmaker
teld
ling
(Van onze redactie buitenland)
ang
I
reis
ling
mst
aar
itie
(Van onze redactie buitenland)
PARIJS. De negen lan
den van de Europese Gemeen
schap hebben gisteren in Pa
rijs ongekend felle kritiek ge
leverd op het Israëlisch stre
ven meer en nieuwe nederzet
tingen te vestigen in de gebie
den die dit land bezet houdt,
sinds de Zesdaagse Oorlog
van 1967.
- A
trijfd
Harde EG-kritiek
op beleid Israel
internationale
politieke
(Van onze redactie buitenland)
b x proc, van a
2
Sigarettenindustrie richt
zich op Derde Wereld
Henk Ruyssenaars)
Mij wordt dikwijls, om niet te zeggen
heel vaak, de vraag gesteld of je ervan
kunt leven: dichten. Ik moet daar altijd
het antwoord op schuldig blijven, want ik
heb het, voor alle zekerheid, maar nooit
geprobeerd. Mijn vader, die een accoun
tantskantoor bezat en graag had gezien
dat zijn oudste zoon in dit „opgemaakte
bed” was gestapt (een beroemd familici-
taat van hem is: „Het is juist heel afwisse
lend werk, de ene dag heb je die klant, de
andere dag weer een andere”), heeft nog
wel eens een zwakke poging gedaan mij
ervan te overtuigen dat ik overdag op
kantoor kon zitten, en dan ’s avonds kon
dichten. De avonddichter, als variant op
de zondagsdichter.
c
a is de particuliere prijs, excl. omzetbelas
ting;
b is de voor de verkoop bestemde oplage;
c aantal bedrukte bladzijden;
proc. is totaal beschikbaar honorarium,
max. 10 proc.
Met naam en toenaam, en ook nog met
een gedicht opgenomen te worden in een
uniek boek en dan nog geld toe krijgen
ook! Waar vind je dat nog vandaag de
dag? In de berekening is c immers het
aantal regels, en wie zou niet graag een
sonnet opgenomen zien in een boek dat
160 regels per bladzijde bevat! Ik heb heel
veel boeken, maar niet een met 160 regels
per bladzijde. Informatie leerde me, dat
het inderdaad een apart boek is, met re
cepten uit kloosters over de hele wereld,
waarbij de bladzijden in vier smalle ko
lommen zijn verdeeld van elk veertig re
gels. Nu begon ik ook te bevroeden hoe
mijn sonnet van 14 regels had kunnen
uitdijen tot 28 regels.
Door de smalle kolom moesten 12 regels
inspringen, zodat het nu een sonnet is
geworden van 26 regels (ik heb twee regels
cadeau gekregen). De tol die ik dus moet
betalen voor de ƒ5,18 extra, is dat mijn
sonnet als een soort bouwpakket ik het
boek komt, maar dat is maar een geringe
makke, vind ik, vergeleken met het finan
ciële gewin, dat ik, na belastingaftrek, op
ƒ2,60 schat. Ja vader, nee vader, u had
gelijk vader, maar uit die belastingaftrek
blijkt toch al wel dat ik niet alleen van
mijn gedichten poog te leven!?
□tere
u het
dert,
:hool
sym-
vast
s die
dan
n de
PEKING (DPA). China’s partij- en
regeringsleider Hwa Guofeng heeft in zijn
verantwoording voor het volkscongres
toegegeven dat de politieke leiders de eco
nomische ontwikkeling van China te snel
hebben willen doen verlopen en dat men
nu veranderingen in de plannen moet
aanbrengen.
„Het economische herstel in de afgelo
pen twee jaren heeft de verwachtingen
ruim overtroffen”, zo zie Hwa. Maar de
ernstige gevolgen van het wanbeleid van
de Bende van Vier gedurende tien jaar
hebben wij onderschat en ook hebben wij
ons vergist in de tijd die nodig was om de
zaak weer in orde te krijgen, aldus de
eerste man in China. „Dat hebben we niet
goed gezien en soms was het niet voldoen
de samenhang in onze beslissingen”, al
dus Hwa.
Hij kondigde een tussenfase van drie
jaar aan, waarin het evenwicht in de eco
nomie hersteld moet worden. De land
bouw krijgt in deze periode voorrang. Op
de tweede plaats stelde Hwa lichte en
textiel-industrie, daarna komen het ener
gievraagstuk, het vervoers- en het post
wezen.
Aan de conferentie in Stockholm wordt
deelgenomen door 494 wetenschapsmen
sen uit 66 landen. Nederland is vertegen
woordigd door een delegatie van zeven
mensen. De drie programmahoofdpunten
zijn:
- het analyseren van de gevolgen van het
roken op het gebied van de volksgezond
heid, waarbij men aard en omvang van
die gevolgen probeert vast te stellen:
- het waarderen van verschillende soor
ten activiteiten die erop gericht zijn het
roken te beperken en zelfs te voorkomen
en
- het stimuleren van een vorm van inter
nationale toekomstige samenwerking die
ten doel heeft de werkingssfeer van be
staande maatregelen tegen het roken en
de gevolgen ervan verder uit te breiden en
doeltreffender te maken.
Het op de markt brengen van sigaretten
in de Derde-Wereldlanden kent vrijwel
geen beperkingen, adverteren is vrij en
(Van onze redactie buitenland)
TEL AVIV. Toestellen van de Is
raëlische luchtmacht hebben gisteren
Palestijnse doelen in Zuid-Libanon be
schoten, zo heeft de Israëlische leger
leiding in een communiqué meege
deeld. Over de actie werd alleen ge
zegd, dat alle Israëlische vliegtuigen
veilig op hun basis waren terugge
keerd.
De vorige aanval van Israel was tien
dagen geleden, toen Palestijnse doelen
ten noorden van de israelische grens
stad Metoellah werden bestookt.
Israel heeft gisteren in een krachtige
protestnota aan de Verenigde Naties
gezegd, dat de VN-vredesmacht in
Zuid-Libanon wordt gebruikt om ex-
plosieven te smokkelen ten behoeve
van terroristen in Israel. Zoals bekend
hield de Israelische politie vrijdag bij
Jeruzalem een hoge VN-officier aan.
De wapens en explosieven die hij bij
zich had waren volgens de politie be
stemd voor de PLO. Israel eist van de
VN maatregelen om dit te voorkomen.
Intussen maken Israelische bulldo
zers opnieuw grond bouwrijp voor een
joodse nederzetting op de bezette wes
telijke Jordaanoever. Het Israelische
kabinet heeft eerder toestemming ge
geven voor deze nieuwe vestiging, 34
kilometer ten noordoosten van Tel
Aviv.
In Egypte heeft premier Moestafa
Khalil gisteren het ontslag ingediend
van zijn negen maanden oude kabinet.
Dit was volgens de grondwet nodig na
de parlementsverkiezingen begin deze
maand. President Sadat heeft Khalil
opdracht gegeven, een nieuwe regering
te vormen. Men verwacht geen grote
wijzigingen in de nieuwe regering.
ara-
nid-
e in
een
dat
tiek
i de
ngs-
□rdt
■gen
>afd
/erd
itie-
?nsie
ssen
rerk-
-ifte-
lorst
idies
drij-
1 eer
ister
□mst
Uit
g dit
aken
I dat
nber
s zal
■t, zo
oord
1 De
i zijn
rslag
tieve
and-
alle
n de
eids-
wer-
1, te
rt het
nden
nwo-
traal
idge-
lomi-
i Wa-
het
voor
erde-
vaar-
vol-
□ven.
t het
at de
inder
ij de
r een
loeve
ncie-
Ik citeer wat de uitgeverij daarover mede
deelt:
„Rekening houdend met een redelijke
honorering van de betrokkenen, bieden
wij conform de regeling van KNUB en
WL voor de overname van het fragment
per pagina een vergoeding aan die geba
seerd is op een fifty-fifty verdeling tussen
de samenstellers en de oorspronkelijke
auteurs, berekend volgens de volgende
formule:
i en
man
sche
stel-
pro-
arkt
bij
?nde
eide
zo
Itaat
rd.
ag is
zijn
r de
ver-
i het
ie de
even
een
.irge-
riën-
satie
□erd.
verschillende
kwesties.
De EG-verklaring noemt de Israelische
soevereiniteitsaanspraken op de bezette
gebieden onverenigbaar met resolutie 242,
die de Veiligheidsraad van de VN aannam
na de Zesdaagse Oorlog. In die resolutie,
indertijd schoorvoetend aanvaard door
Israel, wordt het verkrijgen van grondge
bied door geweld onaanvaardbaar ge
noemd. De EG-verklaring noemt overi
gens Jeruzalem, door Israel beschouwd
als de eeuwige en onverdeelde hoofdstad,
niet met name.
Ook de Israelische steun aan de rechtse
christen-militie van majoor Haddad in
Zuid-Libanon wordt in de EG-verklarign
niet met zoveel woorden genoemd. Maar
de Negen betreuren in hun verklaring wel
„elk optreden dat de veiligheid van de
bevolking van Libanon in gevaar brengt,
Dit Israelische beleid is strijdig met het
internationaal recht, zo staat in een ver
klaring die de EG-landen gisteren in Pa
rijs hebben uitgegeven. De ministers van
Buitenlandse Zaken van de Negen hebben
in de Franse hoofdstad gesproken over
Dr. Wennen was eerder verbonden aan
de medische faculteit van de universiteit
van Dar-es-Salaam in Tanzania. In zijn
lezing trekt hij een vergelijking betreffen
de de verslaving en het roken in de geïn
dustrialiseerde wereld en de Derde-We
reldlanden. Hij wijst erop dat de tabak-
multinationals deze Derde-Wereldlanden
als grote potentiële klanten beschouwen,
een verkoopgebied dat zo goed als braak
ligt. En ook hij wijst er weer op dat de
aldaar verkochte sigaretten een nicotine-
en teergehalte hebben dat veel hoger ligt
dan de sigaretten die in de industrielan
den onder controle worden verkocht.
Van Aardenne was in Luxemburg voor
een Europese energieraad. Dat er niet
voldoende bespaard wordt wil echter niet
zeggen dat er geen enkel resultaat is. In
landen die dwingende maatregelen heb
ben genomen zien we ongeveer hetzelfde
resultaat, aldus de Nederlandse bewinds
man. Als we in Nederland besluiten tot
dwingende maatregelen, dan zullen we
die goed moeten overwegen. Noodzakelijk
is dan ook dat we zulke maatregelen ne
men in samenwerking met andere landen,
aldus de minister.
LUXEMBURG. De eerste cij
fers (over april van dit jaar) maken
duidelijk dat er in Nederland nog te
weinig op energie wordt bezuinigd
om dit jaar totaal tot vijf percent
besparing te kunnen komen. Dat
heeft de Nederlandse minister van
Economische Zaken, Van Aardenne,
gisteren in Luxemburg meegedeeld
in antwoord op vragen.
waarschuwingen worden niet gegeven. De
golf van gezondheidsproblemen die door
een verhoging van de rookwarencon
sumptie zal losbarsten, wordt een groot
probleem in de toekomst voor deze lan
den. Een speciale lezing hierover, getiteld
„het rookgordijn in Afrika”, zal donder
dag worden gehouden door de Nederland
se arts, dr. Emile C. M. Wennen.
In de raad is men het er voorts over eens
geworden dat de Europese Commissie el
ke tien dagen de prijzen gaat publiceren
die genoteerd worden op de vrije Rotter
damse oliemarkt, de zogeheten „spot-mar-
ket”. Van Nederlandse kant is gisteren
ernstig bezwaar gemaakt tegen wat men
noemde het „ongenuanceerde” Franse
standpunt, namelijk dat een hoge priori
teit aan kernenergie gegeven moet wor
den. De Nederlandse delegatie wist de
tekst die hierover aan de Europese top
conferentie (als advies) verstrekt zal wor
den, zodanig te wijzigen dat bij aanbeve
ling van kernenergie verwezen wordt
naar een verzekerde veiligheid van de
bevolking.
In de energieraad is men het eens ge
worden over een registratiesysteem voor
olie-importen van binnen en buiten de
Europese Gemeenschap als ook voor de
Europese interne markt. EG-lidstaten
zouden onder zo’n systeem importen van
10.000 ton ruwe olie of meer en invoeren
van 1.000 ton geraffineerde produkten en
meer dienen te melden aan de Europsse
Commissie, het „dagelijks bestuur” van
de EG. Zo’n registratiesysteem voor de
EG alleen is echter weinig nuttig. Andere
grote olie-importerende landen, zoals de
Verenigde Staten en Japan, zouden zich
erbij dienen aan te sluiten. Een poging die
landen daartoe te bewegen zal gedaan
worden tijdens de economische topconfe
rentie in Tokio, eind van deze maand.
KOEALA LOEMPOER. Maleisië zal krachtige maatregelen nemen om
een verdere toevloed van Vietnamese vluchtelingen te voorkomen, maar
daarbij zal niet op hen worden geschoten, aldus heeft premier Datoek
Hoessein Onn gisteren meegedeeld.
Hij heeft dit verklaard in antwoord op
een boodschap van secretaris-generaal
Kurt Waldheim van de VN, die zijn be
zorgdheid over het vluchtelingenpro
bleem te kennen had gegeven. In de Twee
de Kamer in Den Haag reageerde men
Maar zoals gezegd: ik heb nooit de ambi
tie gehad als dichter te sterven, laat staan
als dichter te leven, en hoe verstandig dat
is geweest, blijkt wel uit het verzoek van
uitgeverij De Fontein om in een door haar
uit te geven bloemlezing, getiteld: „Uit de
kloosterkeuken”, het gedicht „Kraak
noch smaak” uit mijn bundel „Hopper’s
Holland” te mogen overnemen. Van mij
mag dat meestal wel, omdat ik het niet
voor het geld hoef te doen, want voor het
geld hoef je het niet te doen. Wat betalen
ze daar nu evenzogoed voor?, zult u nu,
nieuwsgierig als iedereen is op het gebied
van andermans geldzaken, willen weten.
STOCKHOLM. ,‘Nu in de geïn
dustrialiseerde wereld de bevolking
zich de gevaren van het roken van
sigaretten steeds meer bewust wordt,
richt de sigarettenindustrie zich
steeds meer op de Derde Wereld. Men
heeft moeten constateren dat dezelf
de sigaretten in dezelfde verpakking,
die in deze landen worden verkocht,
soms tweemaal zoveel teer en nicoti
ne bevatten als in geïndustrialiseerde
landen, waar controle bestaat”. Dat
verklaarde gisteren in Stockholm
Lars Ramstroem, de secretaris-gene
raal van het Vierde Wereldcongres
over roken en gezondheid. „Het
wordt hoog tijd”, aldus Ramstroem,
„dat deze landen in bescherming
worden genomen tegen dit soort
praktijken”.
gisteren met verontrusting en ook veront
waardiging op het optreden van de Malei
sische regering, die zondag een eerste
groep van 2500 Vietnamese vluchtelingen
naar zee heeft teruggestuurd en dreigde
op nieuwkomers te gaan schieten. Woord
voerders van de drie grote partijen heb
ben bij de regering aangedrongen op
maatregelen om nieuwe uitwijzingen te
voorkomen.
De Maleisische premier heeft gisteren
duidelijk gemaakt dat elke boot met
vluchtelingen die zou trachten Maleisi
sche wateren binnen te varen zal worden
weggesleept, nadat de noodzakelijke hulp
voor voortzetting van de vaart zou zijn
verleend.
„Wij zijn aan de grens van ons uithou
dingsvermogen en dit is de enige manier
om aan het probleem, dat ons land ernstig
aantast, het hoofd te bieden”, aldus de
premier.
Wanneer de vluchtelingen die tijdelijk
hun toevlucht hebben gezocht in Maleisië
niet door andere landen of hun land van
herkomst worden geaccepteerd, heeft Ma
leisië geen andere keus dan hen weg te
zenden, zei hij. „Dat is de enige andere
mogelijkheid voor de meer dan 75.000
vluchtelingen in kampen aan de oostkust
van het land”. De premier vraagt Wald
heim om de internationale gemeenschap
op te wekken tot een snelle oplossing van
het probleem.
Amnesty International heeft gister
avond een beroep op alle regeringen in de
wereld gedaan hun internationale verant
woordelijkheid te erkennen en Indochine
se vluchtelingen op te nemen.
Volgens de Franse minister van Buiten
landse Zaken, Jean Fran^ois-Poncet,
heeft Vietnam laten weten dat Zuidoost-
Azië nog 2,25 miljoen vluchtelingen kan
verwachten. Hij deelde dat gisteren zijn
collega’s uit de acht andere EG-landen
mee.
Mocht bovenstaande formule in de
krant niet op zijn voordeligst reprodu
ceerbaar zijn, dan herhaal ik het nog
maar even in woorden: b maal haakje
openen stippeltjes procent van a gedeeld
door 2 haakjes sluiten, gedeeld door c. De
oplage, b, zal in dit geval 6000 bedragen,
de prijs van de bloemlezing, a, zal, exclu
sief omzetbelasting, ƒ23,50 zijn, en het
aantal bedrukte bladzijden, c, is door de
uitgeverij omgeruild voor het aantal re
gels, te weten 120 x 160. De uitkomst is 37 -
cent per regel. Het gedicht in kwestie is
een sonnet, dat al sinds de 13e eeuw over
niet meer en niet minder dan 14 regels
beschikt, maar om niet opgehelderde re
denen schijnen de samenstellers mijn son
net zo mooi te vinden, dat zij het op 28
regels hebben getaxeerd.
Misschien is dat ook de gewoonte bij het
bloemlezen van poëzie, omdat dichtregels,
vergeleken met prozaregels, dubbel tellen,
net als Indische jaren. Het is dus blijkbaar
de bedoeling mijn sonnet niet te honore
ren met 14 x ƒ0,37 ƒ5,18, maar met
10,36.
(Van onze redacteur in West-Duitsland,
Hans Amesz)
BONN. De CDU-politicus en Bonds-
dagafgevaardigde, Hans-Edgar Jahn (64)
uit Nedersaksen wordt nu toch geen lid
van het Europees parlement. In een brief
aan partijvoorzitter Kohl zei Jahn dat hij
dit besluit genomen had om de CDU geen
schade te berokkenen.
Jahn was zowel in West-Duitsland als in
het buitenland heftig in opspraak geko
men toen kort voor de Europese verkie
zingen bekend werd dat hij in 1943 het
buitengewoon antisemitische boek „De
storm over de steppen het joods-bolsje-
wistische imperialisme” had geschreven.
Adolf Hitler werd destijds door hem een
„groot Duitser en een groot Europeaan”
genoemd. Joden worden omschreven als
„huichelaars en bastaards”.
Na zijn verkiezing voor het Europees
Parlement verkaarde Jahn, die lijstaan
voerder van de CDU in Nedersaksen was,
dat hij niet van plan was zijn zetel op te
geven. De ex-nazi-propagandist meende
dat in het Europees Parlement „niet het
verleden, maar de prestatie van heden”
geldt. Onder druk van zijn eigen partij
heeft hij uiteindelijk zijn beslissing her
zien. De CDU had van hem geëist dat hij
tegen hem geuite beschuldigingen zou
weerleggen.
Jahn kon dat niet, omdat hij inderdaad
een afschuwelijke nazi is geweest. In een
verklaring karakteriseert hij zijn gedrag
in de oorlog als een „politieke vergissing”,
waarvoor in de huidige Bondsrepubliek
„kennelijk geen genade bestaat”. Tevens
kondigde hij aan zich actief voor de CDU
te blijven inzetten. Tot nu toe heeft geen
enkele CDU-politicus geëist dat hij zijn
Bondsdagzetel opgeeft.
WASHINGTON (DPA). Het
Amerikaanse congres heeft gisteren
een uitgebreid onderzoek gelast naar
de ongewone toename van kanker
onder de zwarte bevolking in de Ver
enigde Staten. Men wil vaststellen
hoe het komt dat het aantal gevallen
van kanker onder deze bevolking met
acht procent stijgt, terwijl bij de blan
ke bevolking een vermindering van
drie procent is geregistreerd. Uit de
meest recente statistiek van het Ame
rikaanse genootschap ter bestrijding
van kanker blijkt, dat thans een op de
vier zwarte Amerikanen aan kanker
zal sterven als de huidige tendens
aanhoudt.
en het herstel van het gezag van de Liba
nese regering over het gehele grondge
bied, met name over het zuidelijk deel,
bemoeilijkt”.
In hun verklaring zeggen de EG-landen
verder, dat ze bij de VN-hoge commissaris
voor Vluchtelingen zullen aandringen op
een internationale conferentie over het
probleem van de Indochinese vluchtelin
gen. Op initiatief van de Nederlandse mi
nister van Buitenlandse Zaken Van der
Klaauw zullen de Negen de landen die
vluchtelingen hebben opgenomen vragen,
deze niet in zee te drijven. Van der
Klaauw verklaarde na afloop van de be
sprekingen, dat ons land „een fors be
drag” beschikbaar zal stellen voor de hulp
aan vluchtelingen in Zuidoost-Azië. Hoe
veel het precies zal worden hangt volgens
hem mede af van wat de andere EG-
landen zullen uittrekken.
Voor een van ko-
ilngin Elizabeth's lijf
wachten scheen de
zon gisteren tijdens
een ceremonie bij
Windsor Castle wat
al te fel. De man
werd bevangen door
de hitte en viel neer.
Zijn collega, die vlak
voor de toeschou
wers stond, reageer
de niet eens. Een
bobby en een andere
politieman staken
wel de helpende
hand uit.