Geschiedenis van een
polder op VARA-tv
1
Paulus en „De Kikkerbruid
Ferdinand
Panda en de Beter-weter
programma's van
radio en televisie
tv-films weekeinde
Extra
I
I
tv vanavond
„Den
Haag Vandaag”
TV ZATERDAG
RADIO ZATERDAG
TV VRIJDAG
J
Re
„HET GROOTSLAG”
EiMH
VRIJDAG
2 2
JUNI
19 7 9
RTV
12
V 1
'1
door
de
VPRO-tv
MM MH 9SM r
s
(Van onze RTV-redactie)
DEN HAAG. Een beoor
deling van de film „Een
dorp” van Jeroen Visser en
Goert Giltay, die zondag
avond
wordt uitgezonden, vereist
een stukje uitleg vooraf over
het landbouwbeleid. Het ou
de ploeteren met de handen
is overgenomen door grote,
moderne machines. Mecha
nisatie van de landbouw
heet dat. Het inzetten van die
kostbare apparaten heeft
natuurlijk alleen zin als er
vele hectaren tegelijk mee
worden bewerkt. Schaalver
groting heet dat.
,0
z-z-x-
z-x-
■fr Eon scène uit „Een Dorp".
I
I
1
1
1
c
ir
Hongaarse
fol-
s
De
en
en
Re-
Er
was
eens.
land
in
eigen
NEDERLAND I
rode
1
33. „Eucalypta heeft het erg druk”,
meldde Paulus, „en ze mag vooral niet
gestoord worden. De kleinste aflei
ding zou haar van de wijs kunnen
brengen”. „Juist", sprak Oehoeboeroe
bedachtzaam, „de kleinste afleiding”.
„Van de wijs”, mompelde Salomo
grijnzend. „Goed dat we het weten”.
Ze knikten elkaar veelbetekenend toe.
Uit de schoorsteen van de heksehut
kringelde een rookpluim. „Het brou
wen is begonnen”, zei Paulus ernstig.
LIZA MINNELLI als Sally Bowles in
„Cabaret".
Die fragmenten moeten dan ook
als het zout in de pap worden be
schouwd, want erg veel nieuws en
treffends wordt er in „Een dorp”
verder helaas niet te berde ge-
Hoe het leven (ook op het platte
land) kan veranderen, wordt nog
eens extra aangezet door fragmen
ten uit een onderwijsfilm, die bijna
25 jaar geleden in datzelfde Nisse
werd gemaakt. Voornoemde bak
ker ziet men (in zwart-wit) driftig
bezig met zijn deeg, de burgemees
ter stapt als een trotse pauw door
zijn hoofdstraat en de onderwijzer
is streng, maar rechtvaardig in de
weer met zijn dorpse kroost. Het
lijkt allemaal op een reclamespot
voor een gezonde, Hollandse ge
meenschap, waar de brute buiten
wereld geheel aan voorbij gaat (en
dat was misschien ook zo). Het op
merkelijke van de beelden is dat zij
lijken te zijn vervaardigd in een
vooroorlogse periode, terwijl het
gaat om 1955. Dat dingen zó snel
veranderen, daar schrikt de kijker
anno 1979 van.
„De hekseketel staat op het vuur”,
beaamde Salomo. „In deze minuten”,
sprak Oehoeboeroe plechtig, „wordt
er nogal wel zo tamelijk beslist over
een kikkerlot".
De manier waarop cameraman
Giltay ondergaande zonnen, met
en
schoentjes.
Door de ruilverkaveling is het
eeuwenoude patroon van de polder
verdwenen. Honderden jaren lang
was er slechts verkeer te water mo
gelijk, en gemeenschapszin en bu
renhulp vormden een voorwaarde
voor een enigszins menswaardig be
staan. De onderlinge hulp, de kleine
boertjes en de overzichtelijke be
drijfjes waren de kenmerken van
de polder, die een logisch verband
kenden met de wisseling van de
seizoenen en de behoeften van de
grond.
HILVERSUM. In de televi-
sie-actualiteitenrubriek „Brand
punt” van de KRO zal vanavond
uitgebreid aandacht worden be
steed aan de politieke ontwikke
lingen in ons land. Verder heeft
men aandacht voor twee rappor
ten over het oorlogsverleden van
de politicus Willem Aantjes en
de opstelling van een aantal poli
tici in deze zaak (Nederland 2 om
22.05 uur.)
so
ze
d<
nt
ne
I
1
Fe&ns> zigw o? we oeze- ve»?aiAA<pe
uoN&uMeNT'JöcH Nioe kunnién) rsp-
ie> cvtTMAue- ecuweei- je nuts,
i
een
wijs
gek,
inzi
U
blie
gen
dat
met
zelf
den
blol
in 1
sch
voo
ken
naa
blol
gee
linfc
zes
S
per
mai
ren
ner
het
sov
mii
sch
lan
in
I
nie
de
vai
Co
CR
bei
pre
nir
ha:
del
vai
nir
B
wij
Ku
vai
OO|
hel
gei
bel
hoi
br<
I
zijl
ko:
me
du
oo.
de
sc
ge
W
pr
brengt weinig nieuws
IN DE NADAGEN van de Wei-
marrepubliek, toen Hitlers bruin
gebroed de straten al onveilig
maakte en de donderbui van het
Derde Rijk boven de Alexander-
platz hing, deed uitgaand Berlijn
zijn best om de tekens aan de
wand, de hakenkruisen aan de
muren te negeren. Dat lukte ner
gens zo goed als in de nachtclubs
en de tingel tangels met hun
prikkelende vulgariteit, hun bit
terzoete decadentie, hun klater
goud als camouflage van de vul
kaan, waarop zo uitbundig en zo
desperaat werd gedanst.
Dit Berüjn-in-ontbinding, met
in het midden de Amerikaanse
showgirl Sally Bowles, wier am
bities hoog uitstaken boven een
beperkt talent, leverde via de
verhalen van Christopher Isher-
bracht. De problematiek van de
leegloop van kleine dorpen, de v r-
grijzing, de komst van niet-agr. .ri-
sche bevolking, het verdwijnen van
de kleine winkeliers, de ontheemde
jeugd die tussen stad en dorp dreigt
te vallen, dat allemaal is waar
schijnlijk velen bekend. Maar de
film lijdt nog aan een andere handi
cap: grote delen van gesprekken
zijn met de beste wil van de wereld
niet te verstaan. En het antwoord
op de goede vragen van interviewer
Gerard Paques wil je graag horen,
juist omdat je hoopt dat er iemand
iets nieuws vertelt.
Deze situatie die geldt voor ver
schillende delen van ons land wordt
op een heel poëtische wijze ge
schetst in het portret van het tussen
het Zeeuwse Goes en de Wester-
schelde gelegen dorpje Nisse. Poë
tisch in die zin, dat niet keihard de
confrontatie tussen twee verschil
lende werelden wordt getekend
maar dat met vriendelijke, mooi
verfilmde beelden slechts wordt
verwezen naar de problemen, die er
ongetwijfeld zijn. Een van de aar
digste momenten is het gesprek met
de bakker, die zijn nering aan kant
moest doen, en een baan aan de
lopende band in een conservenfa
briek moest nemen. Jazeker, hij is
gelukkig nu, de ex-bakker, want hij
heeft een behoorlijk inkomen en om
vijf uur mag jij al zijn zorgen in de
fabriek achterlaten. Maar ja, vroe
ger bevredigde het werk natuurlijk
wel veel meer...
12.00
12.15
13.00
14.02
1417
In gevarieerde bezetting. 16.00
flexie. 16.20 Jaxx Spectrum.
tualiteiten en parlementair
overzicht. 24.00 Paula Paulander, tv-
film. 1.35 Journaal.
DUITSLAND I
18.05 Muzikale show. 18.50 Journaal.
19.00 Fremder, woher kommst Du?,
tv-serie. 19.30 Wir ham’s ja - oder?,
tv-serie. 19.40 Die Zukunft der Ah-
nen wir. tv-serie. 20.15 Actualitei
tenmagazine. 21.00 Journaal. 21.15
Der Kongress tanzt. Duitse speel
film. 22.40 Filmreportage. 23.30 Ac-
20.03 Het Grootsiag, filmrepor
tage.
20.45 Royal Variety Gala (I).
21.37 NOS: Journaal.
21.55 VARA: Royal Variety Ga
la (II).
22.35 Simon Carmiggelt.
22.50 NOS: Journaal.
Hr WILLEM AANTJES-rapporten
oorlogsverleden
STAD/RADIO AMSTERDAM
12.00 Aktualiteiten en muziek (12.05
STAD-sport. 12.30 Uit in Amster
dam. 17.00 Aktualiteiten en muziek
(17.05 Uit in Amsterdam. 17.15 Alle
maal Amsterdamse mensen;^recht
streeks vanuit Schiller. 18.30 STAD-
sport).
DUITSLAND II
18.00 Journaal. 18.10 Kinder rund
um die Welt, tv-serie. 18.40 Muziek
en actualiteiten. 19.20 Der singende
Pfeil. western. 20.00 Journaal. 20.30
Reportages. 21.15 Maigret, politiese
rie. 22.35 Ein himmlisches Vergnü-
gen. tv-serie. 23.00 Heute-journal.
23.20 Cultureel magazine. 23.50
Sportprogramma. 0.20 Die letzten
beissen die Hunde (Thunderbolt and
Lightfoot), Amerikaanse speelfilm.
2.10 Journaal.
DUITSLAND I
16.55 Sportprogramma. 19.30 Infor
matief programma. Aansl.: Amuse
mentsprogramma. 21.00 Journaal.
21.15 Spelprogramma. 22.45 Lotto-
trekking. Aansl.: Journaal. Daarna:
Religieus programma. 23.05 Big
Hom - Ein Tag zum Kampten (Cus
ter of the West), Amerikaanse speel
film. 1.25 Journaal.
■ir TER GELEGENHEID van het 25-jarig regeringsjubileum van koningin
Elisabeth II werd in 1977 in het Londense Palladium de Britse vorstin een
amusementsprogramma aangeboden. In aanwezigheid van vrijwel de hele
koninklijke familie traden daar op: The Brotherhood of Man, Paul Anka,
Cleo Laine en John Dankworth, Shirley MacLaine, Rudolf Nurejev, Harry
Belafonte, Julie Andrews en Jim Henson met zijn Muppets (foto). Neder
land 1 van 20.45 uur tot 21.37 uur en van 21.55 tot 22.35 uur.)
giO
HILVERSUM. De NOS zendt
vanavond een extra aflevering van
de parlementaire rubriek „Den
Haag Vandaag” uit. De Tweede Ka
mer heeft vandaag over het 1-juli-
pakket van de regering gedeba-
teerd. In „Den Haag Vandaag” zal
een uitgebreide samenvatting van
de debatten worden gegeven. (Ne
derland 1 om 22.55 uur.)
eewhogN’
wood, een toneelstuk van John
van Druten en een musical van
John Kander en Fred Ebb de
befaamde film „Cabaret” van
Bob Fosse op, waarin de show
elementen een geïntegreerd en
logisch deel vun het verhaal uit
maken en die zondagavond het
KRO-programma siert.
Sally Bowles, mens bij dag,
marionet bij avond en excentrie
keling het klokje rond, droomt
van een sterrenstatus bij het
filmwezen. Briljant gespeeld
door Liza Minnelli als vibrerend
middelpunt van de opgedirkte
show in de Kit Kat Club zou zij
met haar Dietrich-dijen, expres
sief snoetje en bliksemende
ogen, haar soepel lijf en kolos
saal stemgeluid natuurlijk in de
korste keren ontdekt moeten
keukens en ander woongenot
schuil, die niets met landelijkheid
of agrarischs bestaan van doen
hebben.
spinrag beklede verroeste land
bouwwerktuigen en kakelende kal
koenen in beeld brengt zijn veelbe
lovend. Ook het kijken naar het
rondleiden van een groepje agrari
sche dames in een tot kunstgalerij
„verheven” boerderij is om veel re
denen een leuke bezigheid. „Die im
port is niks”, zegt ergens één van de
jongeren. Als je de kerverse mu
seumdirecteur aan het woord hoort,
dan kun je die knaap niet anders
dan heftig gelijk geven.
De film kwam tot stand met fi
nanciële bijdragen van het ministe
rie van CRM, provinciale staten van
Zeeland en de gemeente Borssele.
(Zondagavond op Nederland 2 om
21.10 uur).
Het karakter van Het Grootsiag,
gehard in de strijd tegen het water
en het klimaat, is door de ruilverka
veling en de dreigende verstedelij
king verdwenen. De film is dan ook
vooral een historisch document van
een Westfriese arbeidsgemeen
schap, maar daarnaast ook nog een
beetje een nostalgische terugblik op
hoe mooi Holland toch ooit geweest
is. (Nederland 1 om 20.03 uur).
/W pil ee - n
shk-Thp? cwe-
Mi&cue. <roe?c
(Van onze RTV-redactie)
HILVERSUM. „Het Grootsiag” is een polder in de kop van Noord-
Holland. Een hele oude al, de eerste bedijkingen dateren uit de late
middeleeuwen. En het karakter van de polder is een eeuw of zes
ongewijzigd gebleven, tot een paar jaar geleden een ruilverkaveling
plaatsvond. Over hoe Het Grootsiag was en hoe het werkt maakten Jan en
Martin Boon een documentaire, die vanavond door de VARA wordt
uitgezonden.
„Het Grootsiag, de geschiedenis
van een Noordhollandse polder” is
de volledige titel van de film, die
gemaakt werd op verzoek van het
plaatselijke waterschap. De ge
schiedenis van de polder wordt ook
gevolgd, voor zover mogelijk ten
minste. Uit archeologisch onder
zoek is gebleken dat Het Grootsiag,
gelegen in de nabijheid van Andijk,
zo’n 2500 jaar geleden al zijn eerste
bewoners kende, dat de Vikingen er
nederzettingen hebben gehad, maar
dat de werkelijke ontwikkeling pas
in het laatste deel van de middel
eeuwen plaatsvond. De eigenlijke
bloeitijd viel samen met het begin
van onze Gouden Eeuw en duurde
maar kort. Sindsdien is het voorna
melijk hard werken en een karig
loon geweest voor de polderbewo-
ners.
DUITSLAND III
18.00 Tv-cursus wiskunde (herh.).
18.30 Tv-cursus beslissingen op soci
aal gebied. 19.00 Tv-cursus Italiaans.
19.30 Informatief programma. 20.00
Informatief programma. 20.15
Sportprogramma. 20.55 Journal 3.
21.00 Journaal. 21.15 Jury Ev. Pres-
sedienst, tv-spel. Aansl.: Klassieke
muziek.
HILVERSUM I
Ieder heel uur nieuws. VOO: 0.03
Oh, wat een nacht. VARA: 7.03 Hallo
hier Hilversum! (8.03 Dingen van de
dag). 9.30 ZI a la crème. 11.02 De
VARA feliciteert. 12.03 Tussen start
en finish. 13.03 In de Rooie Haan.
15.02 Muziek uit Studio I. 16.02 De
Speeldoos. 18.11 Dingen van de dag.
19.02 Promenade Orkest: Amuse
mentsmuziek. 19.35 Zing zomaar
simpel een melodie. 20.93 Orkest
Malando: Amusementsmuziek.
NOS: 20.30 Langs de lijn, sport en
muziek. VARA: 22.30 Wachten op
middernacht met Herman Stok.
HILVERSUM II
TROS: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtend
gymnastiek. 7.20 TROS binnenkort.
7.30 Nieuws. 7.36 Aktua (8.00
Nieuws). 8.30 Nieuws. 8.36 Kieskeu
rig. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw.
9.10 Waterstanden. 10.15 TT-races:
start 50 cc-race. 11.15 Start 350 cc-
race. 12.25 Start 125 cc-race. 12.26
Mededelingen voor land- en tuin
bouw. 12.30 Nieuws. 12.40 Aktua.
13.00 Nieuws. 14.00 Start 250 cc-race.
15.10 Start 500 cc-race. 16.00 Nieuws.
16.15 Start zijspan-race. 17.24 Mede
delingen. 17.30 Nieuws. 17.36 Aktua.
18.00 Licht verteerbaar: licht klas
sieke muziek. 18.25 7e Dags Adven
tisten: Een kerk met toekomst.
Overheidsvoorlichting: 18.40 Vast
en zeker. TROS: 18.50 Een mondje
Frans. 19.30 Woorden in de avond.
NOS: 20.00 Holland Festival 1979:
Opening van het Internationaal
Koorfestival. EO: 23.00 Zaterdag
avond uur. 23.55 Nieuws.
HILVERSUM III
Ieder heel uur nieuws. NCRV: 7.02
Popfrisser. 9.03 Happy Sound. 10.03
Popstation. 11.03 Op Stap. 12.03 Los
Vast. Van 13.30 tot 14.00 De Lach of
ik schiet show. 14.03 NCRV-zater-
dagmiddag. 17.30 Sportuitslagen.
NOS: 18.03 De avondspits met de
Nationale Hitparade. NCRV: 19.02
Elpee Pop. 20.92 Elpee-pop-special.
21.02 Country Style. 22.02 Weekend
blues. 23.02 Jazztime.
HILVERSUM IV
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.02 Op een
klein stationnetje, ’s morgens in de
vroegte. 8.00 Klassiek met Caroline.
9.00 Nieuws. 9.02 Concerto Mattina-
le. 11.00 Pistache regionaal.
Nieuws. 12.02 AVRO-tema.
Pistache regionaal, vervolg.
Opera met. 14.00 Nieuws.
AVRO’s Platenpublieksprijs.
l DOOR FRED RAADMAN
Het gevolg van die schaalvergro
ting is, dat alleen tamelijk bemid
delde boeren met veel verstand van
economie het redden. De kleine
boertjes moeten hun land verkopen
en werk elders zoeken. Het gevolg
daarvan is weer dat die mooie lan
delijke agrarische dorpjes leeglo
pen, dat er een voortdurend toene
mende vergrijzing van de achter
blijvers optreedt en dat de „lege
plekken” worden ingenomen door
mensen uit de stad, die er eigenlijk
niks te maken hebben maar zo no
dig wat frisse lucht (desnoods al
leen in het weekend) moeten
opdoen.
De boodschappen nemen de in
dringers mee uit de supermarkt,
zodat er ook voor de kleine midden
stand in het dorp verder weinig
zakelijk vertier overblijft. Ook de
warme bakker en het kruideniertje
vertrekken dus om op een andere
plaats aan de kost te komen. Een
weinig feestelijke ontwikkeling die
ertoe leidt dat die fraaie landelijke
buitenplaatjes, waar het zo heerlijk
toeven is, steeds meer veranderen
in kunstmatige samensmeltingen
van een handjevol oorspronkelijke
inwoners en groepen nieuwelingen,
die niet eens weten hoe een koe er
uitziet. Landelijk ogen die dorpjes
nog wel, maar achter de eeuwenou
de, door monumentenzorg tegen
verval behoede gevels gaan L-vor-
mige woonkamers, ultra-moderne
DUITSLAND II
18.04 Bekendmaking van de week-
winnaars. 18.05 Journaal. 18.10 In
formatief programma. 19.00 Lou
Grant, tv-serie. 20.00 Journaal. 20.30
Muzikaal programma. 21.15 Stimme
am Telefon (The Slender Thread),
Amerikaanse speelfilm. 22.50 Jour
naal. 22.55 Sportprogramma. 0.10
Der Kommissar, misdaadserie. 1.10
Journaal.
k
NEDERLAND II
13.00 NOS: Nieuws voor doven
en slechthorenden.
18.00 Nieuws voor doven
slechthorenden.
18.55 Journaal.
18.59 KRO:
(slot).
19.27 Natuur
(slot).
20.00 NOS: Journaal.
20.27 KRO: De anti-misdaad
brigade (Un flic), speel
film.
22.05 Brandpunt.
22.40 Toch door de Middeleeu
wen (1).
23.35 NOS: Journaal.
NEDERLAND I
13.00 NOS: Nieuws voor doven
en slechthorenden.
15.30 Journaal.
15.32 AVRO:
DUITSLAND III
19.00 Kleuterprogramma. 19.30 Tv-
cursus economische geografie. 20.00
Vrijetijdsmagazine. 20.45 Journal 3.
21.00 Journaal. 21.15 Reportage.
22.00 Acuteel magazine. 22.15 Film.
23.00 Der Mann der aus der Feme
kam, tv-film. 23.55 Religieus pro
gramma. 23.25 Journaal.
BELGIE (NED.i
NET I
18.45 Kinderserie. 18.50 Kleuterpro
gramma. 19.05 Protestantse uitzen
ding. 19.35 Mededelingen en pro-
gramma-overzicht. 19.45 Journaal.
20.10 Weerbericht. 20.15 The great
Waldo Pepper, avonturenfilm. 22.00
R.K. uitzending. 22.30 Journaal.
NET II
20.15 Amusementsprogramma.
21.05 Ik, Claudius (10). 21.55 Zomer-
agenda.
BELGIE (NED.)
18.00 Kinderserie. 18.05 Drie noten
voor Assepoes, kinderfilm. 19.30
Lotto-trekking, mededelingen en
programma-overzicht. 19.45 Jour
naal. 20.10 Duet (Twrf’s Company),
tv-serie. 20.35 Amusementspro
gramma. 21.00 Pioniers (Pioneer
Woman), speelfilm. 22.15 Teken
films. 23.15 Journaal.
zijn. En dat heet artistiek onder
voed te zijn! Die onwaarschijn
lijkheid moet maar op de koop
toe worden genomen.
De Sally van Minnelli is een
clowntje en een canaille. Snedig,
maar ook sentimenteel clever en
gevoelig. Maar naast deze mag
neet blijft Michael York uitste
kend overeind als een óók al op
de schobberdebonk naar Belijn
gekomen biseksuele Engelse le
raar. Helmut Griem is walgelijk
echt als perverse baron die met
beiden betrekkingen aanknoopt
en joel Grey verdiende zijn
Oscar op schitterende wijze als
de „ceremoniemeester” op het
nachtclubtoneel: het duiveltje
van het geweten, dat iedereen
met een geverfde doodskop-
grijns om rekenschap komt vra
gen. Vooral zijn inbreng in een
authentieke, ietwat Brechtiaan-
se stijl maakt van „Cabaret” een
navrant en soms beangstigend
stuk show (zondagavond om
20.00 uur op Nederland 1)
Zomerpret
Slagharen.
18.00 NOS: Nieuws voor doven
en slechthorenden.
18.50 De Fabeltjeskrant.
18.55 Journaal.
18.59 AVRO: WKRP (3).
19.25 Rajko,
klore.
20.10 Wat gebeurde er werke
lijk met de klas van 1965?,
tv-serie.
21.00 Hey-ba-ba-rebob: Lionel
Hampton in concert.
21.37 NOS: Journaal.
21.55 AVRO: Voor 250 Mark
door Zuid-Amerika.
22.40 AVRO’s Sportpanorama.
23.05 NOS: Journaal.
NEDERLAND II
13.00 NOS: Nieuws voor doven
en slechthorenden.
17.30 Studio Sport-Extra.
18.55 Journaal.
8.59 TROS: De TROS Top 50.
20.00 NOS: Journaal.
20.27 TROS: De Mounties
Show.
21.20 Anna Karenina (slot).
22.10 Aktua TV.
23.00 De Ted Knight Show (4).
23.30 NOS: Journaal.
VPRO-film „Het Dorp”
18.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden.
18.50 De Fabeltjeskrant.
18.55 Journaal.
18.59 VARA: Popey.
19.06 Ketty en de
l PIB
"»249
VAN ajMgN
ÉN NU alAP POOR
pé pil van A
PANACêe-
Z--2-
Swie
stérk e>z
AAOÉT SLAP
-X HU HAP
KUNNgN) We-rgN)
ALS HO NAAR AD
.79
I
