(W
1
Olga Commandeur
en de deodorant
R
Frankrijk rekent
weer op Hinault
n
1
1
door Wiel Verheese
n/v)
Geknipt parcours
I
rtQuiPE
Verontwaardiging
Le Parisi en
Dat mag
f).
Ook Kuiper
Messenwerper!)
9
iEHEEBM
-
-a
is
TOUR DE FRANCE
e
lOUt
au
met
k'
j het
j- en
Miljoenen Fransen rekenen op hem. De internationale wielerwereld noemt hem
favoriet nummer één. Zijn concurrenten weten hoe verschrikkelijk sterk hij is.
Bernard Hinault start woensdag in de 66e Tour de France als de te kloppen man.
Een andere conclusie is nauwelijks mogelijk. Zoetemelk, Kuiper, Van Impe,
Pollentier, De Muynck, Battaglin, Baronchelli, „veteraan" Agostinho, de Span
jaarden en de renners van Peter Post zullen de favorietenrol van de 24-jarige
Breton zeker niet in twijfel trekken. Dat zij zich bij voorbaat als verslagenen
beschouwen is natuurlijk niet waar. Hinault is de eerste om te onderkennen dat
een Tour de France geen computerwerk is. Zelfs een superkampioen kan geklopt
worden. Hij kan zeker verslagen worden op het pad van ’s werelds grootste
wielerevenement. Een val, een inzinking, een misrekening. Het is allemaal
mogelijk tijdens de ruim vierduizend kilometer van Fleurance naar Parijs. Maar
het doet momenteel niets af aan de situatie waarin het Franse fietsidool verkeert.
het
truc-
fl
7 8911
>3
tl
vS
9
..f;
V
•H
aK 9
S|||
-■
Franse vedette klaar voor Tour
oners.
d. Berg,
t St. Bavo
lertogdom: Licien
vorig jaar waren groot en groots tegelijk.
TOUW 06 FPftMCE
STOPPER
I
*9
VtQVtPT
ivoeren
oral wat
iten wij
rsoneels-
optimale
ie
Zegt de naam Rexona u iets? Zo niet
dan zal de naam Olga Commandeur u
toch wel iets zeggen. Ik ken weinig
sportmensen met een zo duidelijke,
onvergefelijke naam. Henk Brouwer
kan nog zo vaak het Nederlands re
cord op de 100 meter verbeteren, maar
met zo’n naam blijft hij toch niet in
De wijze waarop hij na eerder al de
Vuelta op zijn erelijst te hebben geschre
ven Joop Zoetemelk onttroonde in de
alles beslissende rijdrit van de Tour, was
fenomenaal. Hinault raasde de 72 kilome-
gen? Of mag dat tegenwoordig alle
maal maar zo?
Hinault kent de zwaartepunten van het
traject als zijn broekzak. Hij heeft er
intensief getraind, alhoewel die oefen
campagne toch ook een schuduwzijde
had. Tijdens een afdaling kwam hij ten
val, waarbij hij zijn pols bezeerde. Niet
ernstig, zodat de concurrentie wat dit be
treft weinig illusies hoeft te koesteren.
Tot die concurrentie rekent Hinault in
eerste instantie Joop Zoetemelk. „Als het
parcours voor mij geknipt is, dan is het
voor Zoetemelk precies eender”, luidt de
zienswijze. „Joop heeft trouwens zijn pro
gramma grotendeels afgestemd op deze
ronde. Hij kende wel een beter voorsei
zoen dan ik, maar dat kwam omdat ik
later dan hij aan de voorbereidingen be
gon. Toen Zoetemelk in Parijs-Nice een
geslaagde greep naar de leiderstrui deed,
had ik nog niet de conditie. Die kwam pas
later”. Hinault won onder meer de Waalse
Pijl (in de sprint vóór Saronni en Johans
son). Hij won ook de Dauphine Libéré en
hij zou op één been de Ronde van Luxem
burg aan zijn erelijst hebben toegevoegd,
als hij in de laatste etappe niet de rol van
sinterklaas had gespeeld voor zijn ploeg
genoot uit het gr<
Didier.
houden, maar het fototoestel. Natuur
lijk van een bepaald merk in een be
paalde prijsklasse. „Hoeveel startgeld
heb jij eigenlijk gekregen?” „O, min
der dan ik gevraagd had. Ik wou zeven
fototoestellen hebben, maar ze boden
er maar vier. Toen hebben we het afge-
maakt op vijf. Alleen was gisteren de
bank al dicht, dus ik heb ze nog in mijn
portefeuille zitten. Denk je dat ik die
in de kleedkamer kan laten liggen?”
(„een fantas-
aïlen, noemt hij ook
ken weglopen en daarna weer terugko
men na ongeregeldheden op of rond
het veld, daar schiet je toch niets mee
op. Dat was een uitgelezen gelegen
heid om het publiek te laten merken
dat het zo niet langer door kan gaan.
Zo zit ik ook al jaren te wachten op de
scheidsrechter die een doelpunt van
de thuisclub afkeurt, als het doel van
de keeper van de tegenpartij nog in
een rookwolk van een rotje is gehuld,
of zijn bewegingen „geremd” worden
door een slinger closetpapier.
voegt hij hieraan toe. En hij beseft erg
goed dat er gevaar schuilt in de ploeg van
Peter Post. „Een sterk team, in de breedte.
Lubberding, Wellens, Van de Velde, Sut
ter, die mannen kunnen er iets van. Zij
kunnen trouwens munt slaan uit de twee
ploegentijdritten. Trouwens, ik onder
schat de Belgen evenmin, alhoewel Pol
lentier en Van Impe tot dusver nog geen
grootse indruk hebben gemaakt”.
Toen Hinault in de eerste weken van het
seizoen nog niet direct met de groten kon
wedijveren, werd links en rechts gesugge
reerd dat hij in onmin leefde met zijn
ploegleider Guimard. De chef d’équipe, zo
heette het, zou verbolgen zijn over de
nogal vrolijke levenswijze van zijn kop
man gedurende de wintermaanden. „Alle
maal fabels”, zegt Hinault daarover. „Ik
weet heus hoe ver ik kan gaan. Dat hoeft
niemand mij te vertellen. Mijn program
ma stond in de winter reeds vast. De Tour
was het grote doel. Zonder doel zou ik niet
kunnen leven.”
Timer
De onaangenaamheden vanuit het
publiek zijn vergeleken met de gevaar
lijke spelhandelingen op het veld
maar wissewasjes. Bovendien: op de
manier waarop Fred Bischot aan de
dood ontsnapt is, ben ik al zo vaak aan
de dood ontsnapt, bijvoorbeeld door,
hoewel van rechts komend, bijtijds te
remmen als een gek geen voorrang gaf.
Op die manier heb ik de laatste twin
tig jaar al honderd mensenlevens, in
clusief het mijne gered. Je schrikt dan
wel even (maar niet eens altijd). Ver
volgens zet je hem in zijn één, en trek
je weer rustig op, op weg naar het
volgende kruispunt.
En dan dat overtrokken gedoe, om
zonder publiek de wedstrijd te willen
uitspelen. Alsof er dan niets zou kun
nen gebeuren. Alsof de geschiedenis,
vooral in tijden van oorlog, niet heeft
bewezen, dat wie per se iets wil (inbre
ken, uitbreken, aanslag plegen), met
de beste wil van de wereld niet kan
worden tegengehouden. Gewoon door
voetballen, dat is het beste. En ook
verreweg het gezondste.
11
rnhem
1
w
ter lange race van Metz naar Nancy hef st
vier minuten en tien seconden sneller af
dan onze landgenoot. Op de Champs Ely-
sées onderging de Breton twee dagen later
de grootste huldiging uit zijn loopbaan tot
dan toe. Als er enkele maanden later geen
twee mysterieuze valpartijen waren ge
weest, die hem remden in de Ronde van
Lombardije, zou Hinault behalve de Tour
en de Vuelta naar alle waarschijnlijkheid
ook de Super Prestige Pernod, het wereld
kampioenschap op punten, hebben ge
wonnen. Nu moest hij in dit klassement
zijn Italiaanse rivaal Francesco Moser la
ten voorgaan.
Voordat Hinault de Tour de Frace defi
nitief op zak had, toonde hij zich ook in
ander opzicht een persoonlijkheid. Toen
het peloton, verbitterd over de lange
werkdagen en de vele verplaatsingen tus
sen finish en nieuwe startplaats, in sta
king ging, stond hij vooraan. Een histori
sche dag in Valence d’Agen. Zij aan zij
met de collega’s. Hij vreesde de invloedrij
ke Levitan c.s. niet.
„Ik heb haar even opgebeld om te
vragen hoe of wat. „Dat mag gerust
wel”, zei ze, na eerst verzekerd te
hebben dat ze niet met atletiek gestopt
was. „Ik blijf binnen de bepalingen. Ik
word er niet voor betaald of zo, maar
ik heb een reisje naar Amerika, een
fototoestel en een fiets gekregen, en
dat mag. Anders zou ik het toch ook
nooit doen? Ik hoop ooit nog eens zo
goed te worden dat ik naar de Olympi
sche Spelen word uitgezonden."
Zo lieflijk zit de huidige atletiek-
wereld dus in elkaar! Alles mag, als je
het maar grappig inkleed. Ik heb er
vrede mee, van mij mag iedere atleet
ruimschoots betaald worden, en in
harde guldens, maar als de Hoge Auto
riteiten van de sport er alleen vrede
mee kunnen hebben als guldens wor
den vertaald in voorwerpen, dan moe
ten we hun die goeie nachtrust gun
nen. Misschien zou er voor de atleten
een nieuw monetair stelsel kunnen
worden ontworpen, waarin niet de
dollar als munteenheid wordt aange-
het geheugen hangen. Éls Vader en
Martha Derby, dat zijn ook goed ont-
houdbare namen, en Annie Moedt ook
wel, maar Olga Commandeur, dat is
een naam die je als pseudoniem zou
kiezen als je (ik noem maar wat) een
beetje bleekjes Fanny Koen zou heten.
Rexona en Commandeur zijn de
bewonderaars had. Thevenet won immers
(voor de tweede keer) de Tour.
Bernard Hinault werd twee jaar gele
den nog uit de ploeg voor La Grande
Bouclé gehouden. „Jouw tijd komt nog”
zei chef d’équipe Cyrille Guimard. En
Hinaults tijd is gekomen. Zijn successen
Toen de Fransman een paar weken ge
leden in de Dauphine Libéré zijn tegen
standers verpletterde, ging men hem ver
gelijken met een ander fietsfenomeen uit
een recente periode. Vergelijken dus met
Eddy Merckx. Het is Hinault zelf geweest
die deze veronderstellingen meteen weg
wuifde. Tijdens de Ronde van Luxem
burg, enkele weken geleden, zei hij nog:
„Ik wil en ik kan met niemand vergeleken
worden, om de doodeenvoudige reden dat
ieder mens anders is dan die ander”. En
toen lachend: „Merckx is Merckx. Hij was
een fenomeen, maar geen familie van
mij”.
Twee jaar geleden. Hinault kwam zege
vierend uit de strijd in Gent-Wevelgem.
„Leuke overwinning”, hoorde men alom.
„Maar zal men in de toekomst nog meer
van deze jonge Fransman horen?”. Lutte
le dagen later waren die twijfels reeds
voor een groot deel verdwenen. Hinault
won opnieuw een Belgische klassieker.
Dit keer Luik-Bastenaken-Luik. Van een
eendagsvlieg kon dus geen sprake zijn. Er
kon zeker geen sprake meer van zijn toen
diezelfde Hinault in de Dauphine Libéré
eveneens alle tegenstanders versloeg. Het
was duidelijk, Frankrijk had een nieuwe
vedette. Een rivaal voor Thevenet, die in
datzelfde 1977 eveneens nog miljoenen
laatste tijd namen die onverbrekelijk
met elkaar verbonden zijn, omdat Ol
ga in een STER-Spot als atlete, op de
atletiekbaan reclame maakt voor
Rexona. Ik werd de paar keren dat ik
het zag zo opgeslurpt door Olga’s ver
schijning dat ik helaas vergeten ben
welke functie Rexona voor de mens in
de atleet kan vervullen, maar ik ver
moed dat het een deodorant is, een
vorm van doping die bij dopingtesten
niet achterhaald kan worden.
Nu behoor ik tot de oudere generatie
die niet beter weet of beoefenaars van
de Moeder Aller Sporten dienen tot
hun laatste snik amateur in optima
forma te zijn, dus als ze een tientje
winnen met de kruiswoordpuzzel in
het plaatselijke advertentieblad waar
bij de namen van de prijswinnaar in
mini-lettertjes vermeld worden, dan
moeten ze die som gelds afstaan aan
de KNA U om geen last te krijgen met
het Internationaal Olympisch Comité.
Ik zat dus wel even gepuzzeld naar
Olga te kijken in die Rexona. Was ze
gestopt met atletiek zonder dat ik dat
in de gaten had gehad? Deed ze het
voor een dusdanig liefdadig doel dat
alle instanties erdoor vertederd zijn
geraakt en ze dispensatie heeft gekre-
In het kader van dat grote doel liet
Hinault voor en na de Dauphine Libéré
een aantal wedstrijden links liggen. De
accu opladen, dat stond centraal. Geen
Ronde van Zwitserland, zoals vorig jaar.
Ook geen Midi-Libre. In de strijd om de
nationale titel wil hij pas weer voor het
eerst schitteren. „Als kampioen van
Frankrijk de Tour in. Dat is toch gewel
dig”, vertelt hij. „Winnen is heerlijk”.
Als zijn verpletterende superioriteit in
de beestachtig zware Alpenetappe van de
Dauphine Libéré ter sprake komt, de
etappe waarin hij zijn eindoverwinning
accentueerde, glimlacht hij. Het is als of
hij wil zeggen: Ik heb laten zien dat ik
eigenlijk niemand hoef te vrezen. Maar
zonder dat de glimlach verdwijnt merkt
hij op: „Misschien zijn er straks anderen
die in zo’n alles vragende rit eveneens
kunnen toeslaan. Voor mij staat vast dat
het klassement in de eerste dagen reeds
grotendeels gemaakt wordt. En voor het
overige? We zullen zien. De Tour is nog
altijd de Tour. Je kunt hem niet in één dag
winnen. Wel verliezen”.
Eerst al binnen een half uur met 2-0
achter komen te staan, mede door een
buitenspeldoelpunt (het eerste), en
dan nog dat mes ook'. Geen wonder dat
de emoties even de overhand kregen!
Ik vond het ook een prima idee om de
wedstrijd te staken, want dat halfbak-
„Ik ga inderdaad vol vertrouwen naar
de Tour”, zegt Hinault. „Mijn hele pro
gramma heb ik afgesteld op deze kracht
meting. Ik heb op tijd gas teruggenomen,
precies zoals ik dat vorig jaar na de Ronde
van Spanje ook deed. Het zou trouwens
niet anders kunnen. Een mens is geen
machine. Ik ben gewoon Bernard Hi
nault”.
„Levitan mij bevoordelen?”, herhaalt
Hinault de vraag. „Dat lijkt misschien zo.
Ik denk echter dat andere factoren een rol
hebben gespeeld. De organisatoren willen
natuurlijk een Tour a la 1977, toen Fleu
rance eveneens startplaats was en de Py-
reneeen ook reeds direct overwonnen
Hinault reageert nogal fel als veronder
steld wordt dat hij een belangrijke stem
heeft gehad in het uitstippelen van het
parcours waarop 150 renners vanaf
woensdag zullen strijden. Want dat het
een parcours is waarop de mogelijkheden
van de Fransman duidelijk tot uiting kun
nen komen, staat als een paal boven wa
ter. Daags na de proloog immers een rit
met de Col de Portillon als meest gevrees
de obstakel vlak voor de finish. Weer een
dag later de klimtijdrit naar Superbagniè-
res. Vervolgens de etappe over gevreesde
Pyreneeëntoppen naar Pau en een etmaal
later de eerste van twee ploegentijdritten
die meetellen voor het individueel klasse
ment.
"•’W*
Als hij de naam Zqeï
tisch seizoen”) laat
onmiddellijk Kuiper. „Ofschoon ik de
echte Kuiper nog nauwelijks heb gezien”,
Het is dus toch nog goed gekomen,
daar ginder in Groningen, waar de
messenwerpers wonen. Ik heb het alle
maal een wat overtrokken gedoe ge
vonden. In de eerste plaats natuurlijk
van de messenwerper: wie doet zoiets
nou? Dan zit er toch een steekje bij je
los, nietwaar? Maar daarna ook van de
Telstar-spelers, en de kranten niet te
vergeten. Dat Fred Bischot zich het
leplazerus is geschrokken, vind ik heel
begrijpelijk. Dat Telstar het veld af
loopt, om de emoties even, te laten
betijen, vind ik ook heel begrijpelijk.
Dat er vier man in de kleedkamer
zitten te huilen, vind ik niet onbegrij
pelijk, maar het lijkt me nuttig er de
kanttekening bij te plaatsen dat ze
(maar ik geef mijn mening graag voor
een betere) vooral huilden omdat zul
ke promotiewedstrijden van die emo
tionele, de zenuwen aantastende ge
beurtenissen zijn.
moesten worden, voorkomen. In de Ronde
van twee jaar geleden (de ronde van Thu-
rau) wilde niemand van de kanshebbers
op de eindzege in die ene bergrit een
afscheiding. Het gevolg was dat een mo
notone optocht van bijna twee weken
volgde voordat de Alpen bereikt werden.
Een herhaling daarvan zou slecht zijn
voor het image van de Tour. Daarom, en
niet ten voordele van mij, is de route
uitgestippeld die ons nu te wachten staat.
Ik heb het parcours dus zeker niet uitge
zócht”.
i
41
