STAND HYPOTHEEKRENTE
aan
Geen subsidie
Bezwaren FNV
tegen rekenmodel bjj jsoiatie
met UF-schuim
L
e
Bedrieglijk
FLINK HERSTEL OP DAMRAK
Overheid steunt
bedrijfssanering
Radiotelefoon
op zonne-energie
ft *1
beurs deze
week
„Voorrang geven
aan VUT-regeling
in onderwijs”
Vivj Beslissing OPEC komt hard
34483;
4-6
es
neo
6
Concurrentie
■Ji
Prijsbeleid
z
13
ECONOMIE
19 7 9
3 0 JUNI
ZATERDAG
1
a
I
3
9’.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De OPEC-
besluiten over de olieprijzen
betekenen ook voor de Neder
landse economie een extra
klap, die zich met name in, het
(toch al moeilijke) komende
jaar zal doen gevoelen. De in
flatie zal stijgen over de hele
linie, de werkloosheid zal met
15.000 toenemen, onze concur
rentiepositie zal er wellicht
iets meer onder lijden. Maar
de betalingsbalans zal iets
kunnen verbeteren, zo blijkt
uit de eerste schattingen, die
nog niet op geheel nauwkeuri
ge berekeningen zijn geba
seerd.
MB
(Van onze redactie economie)
Werkloosheid stijgt met
15.000 door oliebesluit
Rentepercentages per 26 juni 1979.
Naam Bank:
A.B.N.
Amrobank
Bouwf. Ned. Gem.
Ned. Middenstandsbank
variabel
-21.00
(Van onze redactie economie)
(Van onze redactie economie)
(1
Centraal Beheer
Ennia
9,84
9,52
9,84
9,52
Rente vast Afsluitprov.
gedurende: in proc.:
9,5
9,2
9,5
9,2
DEN HAAG (ANP). Geld dat vrij
komt bij aftopping van de prijscompensa
tie moet gebruikt worden om vrijwillig
vervroegd uittreden (VUT) voor alle 60-
jarigen in het onderwijs mogelijk te ma
ken. Daarnaast moet vrijkomend geld
veel langer. Ongunstig is ook het feit dat
de produktie ongunstig wordt beïnvloed.
Voor de hele wereldeconomie geldt overi
gens dat het proces van langzaam herstel
door de ontwikkeling van de olieprijzen
zal worden afgeremd. Er zijn op dit punt
nog veel onzekerheden. Zo is nog niet
bekend hoe de dollarkoers op iets langere
termijn gaat reageren.
Dergelijke effecten zullen echter pas
volgend jaar merkbaar worden. Uitgaan
de van het huidige olieprijspeil zijn voor
ons land de prijzen van ruwe olie dit jaar
gemiddeld een kwart hoger dan vorig
jaar. Vanwege de latere doorwerking
wordt geschat dat op jaarbasis de olieprij
zen 30 procent boven het niveau van vorig
jaar zullen liggen. Maar volgend jaar zul
len de prijzen van ruwe olie zeker 16
procent boven die vhn dit jaar liggen.
De benzineprijs zal zeker vijf cent stij
gen dit jaar. Dank zij het prijsbeheer-
singssysteem in ons land zullen de verho
gingen gelijkmatig over de diverse pro-
dukten worden verdeeld. De stookolie-
prijzen stegen dit jaar al fors, zodat in de
loop van het jaar de benzineverbruikers
d- Hoeveel mensen zullen hun neus hebben gestoten toen ze dit Amerikaanse straatje wilden
inlopen? De schilder die de opdracht kreeg om deze saaie muur te versieren, heeft zich op zo
voortreffelijke wijze van zijn taak gekweten, dat heel wat mensen uit het plaatsje (in Californië) zich
intussen al moeten hebben vergist.
van ruim een derde inhoudt en ongeveer
25 percent ten opzichte van de officiële
prijs van juni. En dat geldt voor nog maar
drie maanden.
Het oliebijltje hakt dus hard. Maar de
wereld had zich erop ingesteld en eenmaal
bekend, viel het besluit nog mee. Wall
Street in elk geval veerde erdoor op en liet
later in de week dan ook een beter gezicht
zien.
Nu de junimaand is afgewerkt, kan het
gros van de beleggers zich gaan instellen
op de komende halfjaarcijfers, die over
enige weken beginnen binnen te druppe
len en eind juli de grootste waskom zullen
verkrijgen.
Hoewel zich hier en daar in de Ver
enigde Staten enige tekenen van conjunc
turele aarzeling gaan vqordoen, is er over
het algemeen nog weinig vau een naderen
de recessie te merken. Alleen de verkoop
van nieuwe auto’s loopt fors terug, maar
dat komt door toenemende vraag naar
kleinere wagens, waar de bestaande fa
brieken van Ford en Genreral Motors nog
niet voldoende mogelijkheden voor be
zitten.
Wall Street kan dus overwegend nog op
gunstige winstcijfers rekenen, die de eer
ste helft van dit jaar flink boven die van
vorig jaar kunnen uitkomen. Dit kan de
beurs een vaste ondergrond bezorgen. Of
die echter opweegt tegen de inflatie-angst
wellicht een groter deel van de opwaartse
druk voor hun rekening moeten nemen.
Deze ontwikkeling zal, zo wordt aangeno
men, leiden tot nog selectiever rijden en
dus tot verdere energiebesparingen.
en bezorgdheid over de energie, moet wor
den afgewacht.
De obligatiemarkt was minder gunstig
gestemd en liet eerder het hoofd hangen.
Er trad een nieuwe afbrokkeling op, die
de laatste 9 percentstaatslening van 101
percent op 100 percent bracht. Volgende
week kan een nieuwe staatslening worden
verwacht. En nu de Ennia’s 9,25 emissie
tegen 100 percent deze week is mislukt, is
de spanning gestegen welke keuze het
ministerie zal maken. Ook de verlaging
van de afgifteprijs van de 9,5 percent-
pandbrieven van 100,5 percent op 100 per
cent, wijst duidelijk op een verdere nei
ging tot rentestijging.
De Amsterdamse effectenbeurs zette,
zoals opgemerkt, de week aanzienlijk op
gewekter in. Over een breed front liepen
de aandelenkoersen op. Later in de week
werd echter weer gas teruggenomen en
moesten sommige snel gestegen aandelen
een deel van de winst afstaan. Het week-
saldo was echter positef, met flinke verbe
teringen.
De aandelenmarkt veerde belangrijk
op, hetgeen grotendeels kon worden toe
geschreven aan het opdrogen van zeurend
aanbod, zodat er in feite sprake was van
DEN HAAG. De Federatie Neder
landse Vakbeweging (FNV) heeft grote
bezwaren tegen een door directeur Kese-
ler van de Nederlandsche Bank opgesteld
rekenmodel, dat was gemaakt voor een
ontwerp-advies van de Sociaal-Economi-
sche Raad (SER) over het sociaal-econo-
misch beleid op de middellange termijn.
„Je kunt uit dit rekenmodel bijvoorbeeld
concluderen, dat als we maar een paar
jaar achter elkaar de rendementen van de
bedrijven verbeteren en over werkloos
heid niet praten, het met onze economie
wel goed zal komen”, aldus de FNV.
te Haarlem
Rabobank (adviesrente)
Rijks Post Spaarbank
Centrumbank
Westland Utrecht/standaard
no-risk
5 jaar
5 jaar
5/10 jaar
5/10 jaar
1
2
2
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1
1
1,25
1,25
1,25
1
CHAMONIX (AFP). De eerste radio
telefoon die op zonne-energie werkt, is
gisteren in gebruik genomen. De installa
tie is aangebracht in het massief van de
Mont Blanc in het dorp L’Argentière op
een hoogte van 2.771 meter.
De radiotelefoon die in dit dorp steeds
in de maanden juli en augustus wordt
gebruikt, werd tot nu toe gevoed door
conventionele batterijen.
9,5
9,5
9,5
9,5
9,9
9,9
9,52
9,52
9,84
10,11
10,14
10,53
9,62
9,62
9,88
9,58
9,58
10,05
10,50
9,52
9,52
10,11
10,38
10,14
10,53
9,62
9,62
9,88
9,58
9,58
10,27
10,72
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
2 jaar
5 jaar
30 jaar
5 jaar
10 jaar
9,2
9,2
9,25
9,5
9,4
9,75
9,25
9,25
9,5
9,25
9,25
9,2
9,6
9,5
9,75
9,75
9,75
9,9
9,9
9,2
9,2
9,5
9,75
9,4
9,75
9,25
9,25
9,5
9,25
9,25
9,4
9,8
Het prijsbeleid voor dit jaar blijft in
middels strak gehandhaafd. Zeker in het
licht van deze ontwikkelingen zullen het
bedrijfsleven niet meer doorberekenin
gen van kosten, met name niet van loon
kosten worden toegestaan, dan nu nog
mogelijk zijn. Dit blijkt nadat overleg is
gevoerd tussen het ministerie van Écono
mische Zaken en een aantal organisaties
uit het midden- en kleinbedrijf. Met name
uit handelskringen vindt men inmiddels
dat er wel aanleiding is om bijstellingen te
plegen.
Men wijst dan onder andere op omzet
dalingen die zich de afgelopen maanden
hebben voltrokken. Die zouden mede het
gevolg zijn van de beperking van het
consumptief krediet. Ook is er sprake van
tegenvallers doordat de lonen sterker zijn
gestegen dan eerst werd aangenomen.
Economische Zaken staat niet bepaald
ontvankelijk tegenover deze verlangens.
Afgesproken is dat deze wensen eerst
per brief zullen worden aangedragen.
Levensverz. aangesl. bij
N.V.L.
Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
kl. mk
km gek
stuurt»
is, Blai
radi
02561
Aandelen Koninklijke klommen deze
week van 140 tot 147, de hoogste stand
sedert augustus ’71. Van de actieve fond
sen was voorts de Nedlloyd flink in herstel
met een koersstijging van 72 tot circa
78. Op de lokale markt waren het de
bekende beleggingsaandelen, die de afge
lopen weken flink gehavend uit de strijd
te voorschijn waren getreden, waarvoor
nu aanzienlijk meer werd betaald. Zo ste
gen Norit, Elsevier NDU, Océ Van der
Grinten, Hoek, Buhrmann Tetterode en
Audet ƒ5 tot 10. Schuitema wist van
106 op 121 te komen door een winstver-
dubbeling in de eerste zes maanden van
dit jaar, terwijl voor aandelen Westland-
Utrecht een koersherstel optrad van 355
op 375. Pakhoed liep verder door van
49 op 53.
Daarentegen moest Tilburgse Waterlei
ding terug van 520 op 460, Amfas van
109 op 105 en Bouwstoffen Braat van
170 op 155. De Arnhemse Scheeps
bouw daarentegen liep weer eens op van
850 tot 950.
AMERSFOORT. In deze rubriek publiceren wij de rentepercentages voor eerste
annuïteitenhypotheken op eigen woningen.
Bij dezè hypotheken wordt onderscheid gemaakt tussen leningen met en de leningen
zonder gemeentegarantie. Tophypotheken blijven buiten beschouwing, omdat hierbij
ook de persoonlijke omstandigheden van de aanvrager en het aan te kopen pand een
belangrijke rol spelen. Tevens dient te worden opgemerkt dat het geldende renteper
centage niet het enige criterium is voor de keuze van de juiste hypotheek. De gegevens
voor dit overzicht zijn verschaft door de vereniging Eigen Huis in Amersfoort,
ten beter bestand is tegen dergelijke ver
storingen als waarvan nu sprake is.
De betalingsbalans kan op de iets lange-
retermijn gunstig worden bëinvloed. Aan
de ene kant moeten wij meer betalen voor
ingevoerde olie, aan de andere kant wordt
ons aardgas voor export ook duurder,
omdat de prijzen van het gas aan die voor
olie zijn gekoppeld. Het in waarde stijgen
van het aardgas werkt echter langzamer
door dan de hogere olieprijzen. Toch is
hët mogelijk dat we wat dit betreft niet
verder achteruit gaan, misschien zelfs
quitte spelen dan wel iets winnen.
De FNV meent, dat over de berekenin
gen van de Nederlandsche Bank veel
kanttekeningen zijn te plaatsen. Boven
dien vindt de FNV de berekeningen te
eenzijdig omdat voorbij wordt gegaan aan
de ontwikkeling van de werkgelegenheid.
■k.a., v(
jr. ou
keurii
kant.un
>50; Fc
laat 1
2950; V
O; Hon
g, alsn
ieuwty
8 ƒ79!
zda 13
lorolla
7 Sped
s 295
150; Fo
iz. Ko
id bedi
iedera
>nze w
Men verwacht niet dat de klap zo hevig
zal zijn als in 1973 en 1974 toen de olieprij
zen in korte tijd verdrievoudigden en me
de aanleiding gaven tot de recessiever-
schijnselen die nog steeds niet zijn
overwonnen. Maar het tempo van onze
economische groei dat met 2 a 2,5 procent
op het ogenblik toch al laag is zou nog wel
eens wat verder kunnen dalen. Investerin
gen worden ook niet aangewakkerd en de
werkloosheid dreigt te stijgen.
Wat betreft onze concurrentieverhou
ding ten opzichte van het buitenland zijn
er nog veel onduidelijkheden. Met name
de positie ten opzichte van onze grootste
handelspartner West-Duitsland lijkt on
der enige verdere druk te kunnen komen.
Feit is namelijk dat onze export naar
verhouding energie-intensiever is dan de
Westduitse, die met een groter aandeel
aan machines en hoogwaardige produk-
In het rekenvoorbeeld, dat niet bij het
ontwerp-advies is gevoegd, maar aan de
leden van de SER persoonlijk werd toege
zonden, blijkt dat als men een lichte ver
hoging van de collectieve lasten door
voert, dit zeer nadelige gevolgen heeft
voor het financieringstekort van de
overheid, de betalingsbalans en de hand
having van de koopkracht. In het ontwerp
SER-advies wordt wel gepleit voor loon
matiging.
AMSTERDAM. Een zich flink herstellend Damrak, maar een aanvanke
lijk berucht en daardoor flauw Wall Street waren voor deze week de
belangrijkste beursgegevens. In de eerste helft liepen beide beurzen opval
lend uiteen, wat niet vaak het geval is. Maar voor beide kwamen markt
technische factoren, die het beursbeeld deze maand grotendeels bepaald
hebben, tot een einde. En hoewel de gevolgen verschillend waren, kwamen
beide beurzen in dit opzicht dus wel overeen.
5/10 jaar
5/10 jaar
2 jaar
5 jaar
3 jaar
5 jaar
Nutsspaarbank W.-Nederland 3/5 jaar
variabel
Een en ander geldt voor het geval dat de
prijsverhogingen geheel zullen worden
doorberekend in de prijsindexcijfers en
dus in de prijscompensatie op de lonen
per 1 januari. Dit hoeft echter niet het
geval te zijn, want zowel uit kringen van
bedrijfsleven als uit het parlement heeft
de regering duidelijk het verzoek gekre
gen de stijgende energiekosten niet te
doen doorberekenen dan wel op bepaalde
manier de verwerking te doen afremmen.
Enkele weken geleden ging de meerder
heid van de Tweede Kamer akkoord met
den afj een motie-Engwirda (D’66), waarin werd
21 00 verlangd te bevorderen dat doorbereke-
i ning van energiekosten niet langer te la
ten afwentelen op de rendementen van
het bedrijfsleven. Ook van de kant van de
OESO, de Organisatie voor Economische
Samenwerking en Ontwikkeling, is de
aangesloten landen een dergelijk advies
gegeven.
Dit zou kunnen betekenen dat nadere
„schoning” van het prijsindexcijfer moet
worden overwogen. Per 1 januari zouden
dan de kosten van de energie uit de invloe
den voor de prijscompensatie moeten
worden gehaald dan wel ten dele daaruit
moeten verdwijnen. Daartoe is echter nog
niet besloten, er zal eerst overleg met de
sociale partners moeten worden gepleegd.
Geschat wordt nu dat de inflatie op
jaarbasis door de olieprijsverhoging met 1
procent zal stijgen. De verwachtingen
voor dit jaar zijn tot dusver op 4,5 procent
gebaseerd geweest. De doorwerking van
de hogere kosten gaat echter niet zo snel
dat de huisvrouw dit jaar het effect al
sterk in de portemonnee zal merken. Tot
en met december zal, als er niet nog extra
ontwikkelingen bijkomen, het verschil
niet meer dan enkele tienden van procen
ten zijn.
De ramingen voor het volgend jaar zul
len zeker door deze ontwikkeling extra
worden beïnvloed. Duidelijk is dat het
kabinet, bezig met het opstellen van de
begroting voor het komend jaar, hierdoor
nog meer in de zorgen komt. Een eerste
kostenaanwijzing is de verwachting dat
de prijs van een liter benzine dit jaar
zeker nog met vijf cent zal stijgen. Overi
gens zal de benzineprijs per 1 juli nog niet
stijgen.
Het duurt nog enkele maanden voordat
de gevolgen van de duurdere olie merk
baar worden, dat zal niet eerder het geval
zijn dan midden augustus of begin sep
tember. Die effecten zijn overigens zeer
breed, zij zullen zich gaan uiten in zeer
veel prijzen, met name ook in die van
petrochemische produkten (men denke
maar aan het bekende simpele voorbeeld
van de vuilniszak). Omdat kosten van
grondstoffen mogen worden doorbere
kend zal deze opwaartse druk zich in het
najaar gaan manifesteren.
De doorwerking in de lonen duurt nog
reldtop zouden over enkele dagen bijeen-
komen. Bovendien werd bekend dat de
kosten van levensonderhoud in mei op
nieuw met het hoge percentage van 1,1
percent waren gestegen, zodat de inflatie
nu op jaarbasis 13,4 percent bedraagt.
Een zeer hoog getal dat, zo wordt ge
vreesd, in het verdere beloop van '79 wei
nig kans op belangrijk afnemen maakt nu
de olieprijzen de pot blijven uitrijzen.
Ook over dit probleem hadden de Ame
rikaanse beleggers veel pijn in de buik.
Achteraf viel het OPEC-besluit echter
mee, want Saoedi-Arabië, Amerika’s be
langrijkste olieleverancier, wil de eerstko
mende drie maanden niet meer voor z’n
olie vragen dan 18 dollar voor 157 liter,
waar tegenover staat dat andere landen
als Libië en Algerije en wellicht ook Iran,
tot een prijs zullen gaan van 23 dollar per
vat van 157 liter. Maar de VS kunnen dus
voorlopig grotendeels vooruit met 18 dol
lar wat, vergeleken met 13 dollar eind
vorig jaar, toch altijd nog een prijsstijging
DEN HAAG. Er wordt vanaf 1 juli
geen subsidie meer gegeven wanneer mu
ren met schoonmetsélwerk worden geïso
leerd met het zgn. UF-schuim. Dit heeft
staatssecretaris Brokx van Volkshuisves
ting gisteren bekendgemaakt.
De afgelopen vijf jaar zijn bij het minis
terie van Volkshuisvesting zestig klachten
binnengekomen over complexen wonin
gen die last hadden van een te hoge con
centratie formaldehydegas. Van deze
klachten had 75 percent betrekking op
woningen met schoonmetselwerkmuren.
Deze muren zijn te poreus om te voorko
men dat het gas binnendringt.
Rentepercentages
met Gem.gar. zonder Gem. gar.
Opgave werke- Opgave werke-
bank lijk bank lijk
10,03
10,30
10,46
10,46
10,65
10,65
ien, aa
te o
324261
lijk
10,03
10,03
10,12
10,12
10,65
10,65
’77, kle
ar, pr
Subde
en-Hub
a, Heer
87953.
110(F
yrus w
interiei
244838
DEN HAAG (ANP). De regering wil
onder bepaalde voorwaarden aan ge
meenten geld geven voor de sanering van
bedrijven die nu voor de woonomgeving
uit een oogpunt van milieu een onaan
vaardbare belasting vormen en waarvoor
technische maatregelen onvoldoende zijn.
Dat staat in de nota Sanering Milieuhin-
derlijke Bedrijven in de Woonomgeving,
waarmee de ministerraad akkoord is
gegaan.
Het gaat hierbij om sanering van bedrij
ven die geen nadelige gevolgen heeft voor
de werkgelegenheid. De regeling is een
malig en moet een tijdelijk karakter krij
gen. Dit jaar al is de sanering van milieu-
hinderlijke bedrijven als experiment ge
start. De nieuwe regeling moet voorko
men dat tijdens de saneringsperiode en
daarna geen nieuwe saneringssituaties
ontstaan.
technisch herstel. Dit nam niet weg dat
menig aandeel flink vooruit kon komen,
aangevurd door het hoofdfonds van de
markt, Koninklijke Petroleum. Voor dit
aandeel meldde zich echter aanzienlijke
Amerikaanse belangstelling, deels door
hoge verwachtingen voor het tweede
kwartaalresultaat, deels ook uit de
overtuiging dat de Koninklijke Shell bui
ten schot zal blijven als de Amerikaanse
olie-industrie op de een of andere wijze
een superbelasting wordt opgedrongen.
President Carter heeft hiertoe de nodige
voorstellen bij het Congres ingediend,
maar het Huis heeft daar niet veel mee op
en is zelf met belangrijke afwijkende te
genvoorstellen gekomen.
Geldt voor alle levensverzekeringsmaatschappijen die lid van de N.V.B.L. zijn.
Opmerkingen:
Op enkele kleine aanpassingen na zijn er deze week geen wijzigingen te melden. De
R.P.S. staat met 9,25% op dit moment het laagst, maar verwacht wordt dat ook hier een
verhoging in de lucht zit.
Publicatie verzorgd door .vereniging eigen huis’ te Amersfoort.
Het isolatiemateriaal ureum formalde
hyde (UF) blijkt een gevaarlijk gas af te
geven. Bij schoonmetselwerkmuren (dus
zonder pleisterlaag) kan het gas gemakke
lijker de woning binnenkomen. Voorals
nog vindt Brokx het niet noodzakelijk een
algehele subsidiestop in te stellen wan
neer spouwmuren met het UF-schuim
worsden gevuld.
In Wall Street namen de aankopen voor
rekening van de beleggingsorganisaties
af, waardoor de ondergrond verzwakte.
In Amsterdam stopten de verkopen van
het publiek, dat door de rentestijging en
de naderende vakanties tot afbouw van
hausse-posities overging.
Wall Street liet de eerste helft van de
week tien punten vallen. De handel begon
dan ook onder moeilijke omstandigheden,
I want zowel de OPEC-landen als de we-
binnen het onderwijs worden besteed aan I
verbetering van het onderwijs aan
i anderstalige leerlingen.
Dit standpunt hebben de Protestants-
Christelijke Onderwijsvakorganisatie
I (PCO) en de Christelijke Centrale voor
Overheids- en Onderwijzend Personeel
(CCOOP) ingenomen. Het hoofdbestuur
van de PCO wijst er op, dat op dit moment
het in ernstige mate ontbreekt aan goede
I opvang van anderstalige leerlingen. Maat
regelen die dit knelpunt oplossen leveren
tevens nieuwe arbeidsplaatsen in het on
derwijs op.
Ten onrechte wordt vaak gesuggereerd
dat het creëren van nieuwe arbeidsplaat
sen in het onderwijs zo kostbaar zou zijn.
Het hoofdbestuur van de PCO stelt, dat de
werkelijke kosten van een nieuwe
arbeidsplaats in het onderwijs slechts het
verschil in hoogte tussen salaris en de
uitkering aan werkloze onderwijsgeven
den bedragen.
OOP at
nd.
