STAND HYPOTHEEKRENTE
Chinezen
dure olie
Russische
Geen hoger
loon door
Acht percent
gezinnen heeft
plezierboot
Turkije werkt
aan schulden
radio-pionier
overleden
Negatief advies
subsidie politieke
jeugdorganisaties
beurs deze
week
- Prognose voor eind deze eeuw:
K
op nieuwe
toiletten 1
Nationale psychose” in Verenigde Staten
Miljoenenorder
voor Stork
Tanker met zeilen
sn
11
ECONOMIE
19 7 9
JULI
1 4
ZATERDAG
ng
(Van onze redactie economie)
E
UTRECHT. Tegen het
einde van de eeuw leven in
Zuid-Azië en Afrika nog drie
honderd miljoen mensen in
volstrekte armoede, zo voor
spelt de groep economen die
voor de Organisatie voor Eco
nomische Samenwerking en
Ontwikkeling (OESO) naar de
toekomst keek.
10 Ol
Volstrekte armoede
300 miljoen mensen
Als dit inderdaad zo is betekent dit, hoe
(Van onze redactie economie)
Rentepercentages per 10 juli 1979.
Naam Bank:
A.B.N.
Amrobank
1
Ned. Middenstandsbank
w
ie
Wall Street beheerst
N
door energievraagstuk
e.
A
in
et
Nutsspaarbank W.-Nederland
te Haarlem
Rabobank (adviesrente)
Rijks Post Spaarbank
Westland Utrecht/standaard
no-risk
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
5 jaar
5 jaar
5 jaar
10 jaar
5/10 jaar
5/10 jaar
2 jaar
5 jaar
3 jaar
5 jaar
3/5 jaar
variabel
variabel
5 jaar
.5/10 jaar
5/10 jaar
luide verwensingen aan het adres van de
regering slingeren. Deze zit in een moei
lijk parket, want de olieprijzen vrijlaten,
zoals vele Congresleden dat willen, zou
de inflatie fors doen aanzwengelen, zo
vreest president Carter. Maar een rant
soenering vormt voor dit grote land
welhaast onoverkomelijke administra
tieve moeilijkheden.
Het is om die reden dat de spanning,
maar ook de teleurstelling over het nieu
we presidentiële energieprogramma de
ze week met de dag toenam. En het is
dan ook niet verbazingwekkend dat Wall
Street vrijwel alle factoren die invloed
op de koersontwikkeling hebben, van
zich afschoof. Die andere factoren zijn
ook niet gering. Want nog altijd wordt er
luid op het aambeeld van een naderende
recessie gehamerd. Voor de derde ach
tereenvolgende maand stegen in mei de
bedrijfsvoorraden. Ditmaal met ruim 1
procent.
9,52
9,52
10,11
10,38
10,14
10,53
9,91
9,62
9,88
9,85
10,50
10,95
MOSKOU (UPI). Een van de toonaan
gevende pioniers in de Sovjet-Unie op het
gebied van radio en cybernetica, Axel
Berg, is op 85-jarige leeftijd overleden, zo
heeft het persbureau Tass bekend ge
maakt. Hij had de rang van admiraal bij
de marine.
OEP
echte
srlich-
'aren
entje
rn 11
laven
1,5
1,5
1
1
1,25
1,25
1,25
1
2
2
9,52
9,52
9,84
10,11
10,14
10,53
9,91
9,62
9,88
9,85
10.27
10.72
Naar deze maatstaf gemeten werd de
kloof dus zelfs groter. In 1950 was het
BNP per hoofd in de Derde Wereld als
geheel een twaalfde van dat in de OESO,
in 1975 was dat een dertiende. Maar men
moet natuurlijk niet alleen kijken naar de
relatieve positie en achterstand. Het ver
langen om die in 25 jaar te zien wegwer
ken, is niet reëel. In absolute zin is er in die
25 jaar wel degelijk een redelijke vooruit
gang gebeekt, zeker wanneer ook de be
volkingstoename in aanmerking wordt
genomen. Redelijk, gezien vanuit het
startpunt in de diverse ontwikkelingslan
den: nauwelijks een industrie, praktisch
geen infrastructuur, politieke problemen
na de dekolonisatie en gaat u maar door.
irivé-
ia 19
Bouwf. Ned. Gem.
Centraal Beheer
Centrum-bank
Ennia
Levensverz. aangesl. bij
N.V.L.
Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
1.5
1,5
1.5
1,5
1,5
Ie
g
u
I?
li-
9,2
9,2
9,5
9,75
9,4
9,75.
9,5
9,25
9,5
9,5
9,6
10
9,2
9,2
9,25
9,5
9,4
9,75
1
9,5
9.25
9,5
9,5
9.4
9,8
Er zijn regio’s in de Derde Wereld waar
de kloof wél is verminderd, waar dus het
BNP per hoofd meer toenam dan in de
rijke landen. Binnen de regio's zijn er
uiteraard weer verschillen van land tot
land en daarbinnen van gewest tot gewest
en van stad tot platteland.
DEN HAAG. (ANP). Er zijn onvol
doende redenen om een aparte subsidiere
geling voor het politieke jongerenwerk
van de politieke jongerenorganisaties te
rechtvaardigen. Na drie jaar experimen
teren zijn deze organisaties er niet in
geslaagd inhoudelijk iets bij te dragen aan
de politieke vorming en scholing van jon
geren binnen en buiten politieke partijen.
Dit staat in het advies dat de Raad voor
de Jeugdvorming heeft gepubliceerd. De
Raad is een adviesorgaan van de minister
van CRM voor de vorming van de jeugd
buiten schoolverband. Er zijn plannen om
deze Raad te vervangen door een Raad
voor het jeugdbeleid.
In 1975 vond de Raad een voorlopige
subsidieregeling voor het politieke jonge
renwerk terecht. Nu wordt de minister
aangeraden voor dit werk geen zelfstandi
ge subsidiei-egeling in het leven te roepen.
Subsidiëring van dit werk kan volgens de
Raad het beste geschieden door inpassing
in bestaande en voorgenomen regelingen.
bank
9.5
9.75
9.75
9,75
9.9
9,8
9,5
9,2
lijk
10,03
10,30
10,46
10,46
10,65
10.17
9,85
9,52
AMERSFOORT. In deze rubriek publiceren wij de rentepercentages voor eerste
annuïteitenhypotheken op eigen woningen.
Bij deze hypotheken wordt onderscheid gemaakt tussen leningen met en de leningen
zonder gemeentegarantie. Tophypotheken blijven buiten beschouwing, omdat hierbij
ook de persoonlijke omstandigheden van de aanvrager en het aan te kopen pand een
belangrijke rol spelen. Tevens dient te worden opgemerkt dat het geldende renteper
centage niet het enige criterium is voor de keuze van de juiste hypotheek. De gegevens
voor dit overzicht zijn verschaft door de vereniging Eigen Huis in Amersfoort.
Hiermee kan dus, voor wat de rest van
dit jaar brengt, een aardig stootje wor
den opgevangen. Anderzijds blijft de
inflatie zich verontrustend ontwikkelen,
Het Bruto Nationaal Produkt is niet het
enige criterium. Er zijn ook „immateriële"
zaken als onderwijs en gezondheidszorg.
In de ontwikkelingslanden van nu volg
den in 1950 65 miljoen kinderen basison
derwijs. nu zijn het er 260 miljoen (gege
vens opnieuw van de Wereldbank). Het
analfabetisme is al sterk teruggedrongen,
al zijn er nog immer te veel die niet
kunnen lezen en schrijven.
De betere gezondheidszorg komt tot ui
ting in de verhoging van de gemiddelde
levensduur: in 1950 veertig jaar, in 1975
vijftig jaar. In het Westen deed men over
deze vooruitgang honderd jaar. Deze ge
lukkige ontwikkeling schept voor de Der
de Wereld ook een probleem: de bevol
kingsexplosie, die niet te danken is aan
het geboortecijfer op zich, maar aan de nu
grotere levenskans. Op het platteland is
de gezondheidszorg overigens nog mini
maal.
Bovendien verhoogde de Nederland-
sche Bank, net als vorige week, haar
tarieven nog eens met een half procent.
Dit alles bracht de leenrente tot nieuwe
recordstanden, hetgeen tot een verdere
liquidatie van debetposities op effecten
bezit leidde.
Voor het bankierskantoor Pierson le
verde het discontobeleid grote moeilijk
heden op. De vorige week door de dis-
contoverhoging ter elfder ure ingetrok
ken 9,5 procent lening tegen 100 procent
werd deze week ophieuw beschikbaar
gesteld, maar nu tegen 99 procent.
Het is echter de vraag of de verdere
rentestijging nog enige belangstelling
voor de emissie heeft gelaten. Het ziet
ernaar uit dat pas op een rente van 10
procent een belangrijke lening enige
kans van slagen heeft.
Behalve de koersdalingen voor Konin
klijke Petroleum en Unilever waren van
de actieve aandelen vooral aandelen
-ABN lager, gevolgd trouwens door de
andere bankaandelen. ABN moest terug
van 134 op 127. KLM verloor enkele
guldens door de te verwachten verdub
beling van de vervoerskosten.
De verbeterde exportpositie van voor
al onze chemie leverde ACF een herstel
op van 82 op 94 en Gist-Brocades van
ƒ38 op ƒ41.
Grote schrik en teleurstelling voltrok
zich rond aandelen Wessanen nu het
bestuur van deze onderneming voor dit
jaar een flinke winstdaling verwacht
door moeilijkheden in de kalfs- en var-
kensmesterijen Het aandeel verloor ter
rein van 60 op 50. Een reactie trad op
voor Schuitema die vorige week tot f 135
steeg, maar nu tot 127 terug moest. Een
goede kans op enige orders liet aandelen
Rijn-Schelde-Verolme oplopen van 35
op 39. BOG zakte daarentegen van
180 op 173 terug.
PEKING (Reuter). Op verschillen
de plaatsen in de Chinese Volksrepu
bliek is een nieuw soort toiletten in
aanbouw. De kleinste kamertjes heb
ben geen water nodig, ruiken nauwe
lijks tot niet en de vaste stof die er in
terecht komt, kan dienen als meststof,
zo heeft het persbureau Nieuw China
gemeld.
De toiletten zijn ontworpen door een
boekhouder in Zuid-China. Zij worden
gebouwd op drie naast elkaar gelegen
putten die onderling verbonden zijn.
Het gistingsproces leidt binnen een
maand tot kunstmest, „op voorwaarde
dat het mechnisme niet verstopt
raakt", aldus het persbureau.
vreemd het ook klinkt, een geweldige
■vooruitgang bijna een wonder al
blijven het natuurlijk 300 miljoen mensen
te veel. Er zijn nu naar de hoogste
schatting immers 850 miljoen mensen
op aarde die in absolute armoede leven.
De wereldbevolking neemt bovendien
flink toe: van vier miljard in 1975 tot
tussen de 5.8 en 6,4 miljard in het jaar
2000.
Als het inderdaad gaat zoals voorspeld,
dan is tegen het einde van de eeuw het
aandeel van tie ontwikkelingslanden in de
wereldproduktie 16 tot 18 percent. Nu is
het 7 percent.
Van de massa echte armen leeft zo’n 85
Ook het Damrak liet het hoofd han
gen. Althans, de twee aandelen Konin
klijke Petroleum en Unilever, die enige
weken een leidende positie hadden inge
nomen bij de koersrijzing, moeten het
nu ontgelden. Vooral Koninklijke was
flauw en deed een flinke stap terug.
In Amerika is het energievraagstuk
langzamerhand uitgegroeid tot een „na
tionale psychose” en vormt voor vrijwel
alle landen van de bevolking hét gesprek
van de dag. Dit te meer omdat in dat
land de schaarste aan olie zich voorna
melijk in de benzinesector laat gevoelen.
In tegenstelling tot veel landen in West-
Europa waar de schaarste meer een pro
bleem is in de diesel en stookolievoorzie-
ning.
De Europese benzinemarkt is nog re
delijk goed van voorraden voorzien.
Maar in de Verenigde Staten zijn het
vooral de talloze autobezitters, die het
dagelijks op hun zenuwen krijgen en
percent op het platteland. Over zijn pro
blemen, „landhervorming en plattelands
ontwikkeling", is op dit moment in Rome
een conferentie gaande. Van het resultaat
kan men beter geen grote verwachtingen
hebben, terwijl deze vraagstukken juist zo
gigantisch zijn en van zo fundamenteel
belang.
Het is een feit dat de kloof tussen de
armste bewoners van ons aller aarde en
de rijkste sinds de ontwikkeling van de
ontwikkelingslanden bewust óp gang
kwam, niet is verdwenen. In de periode
1950-1975 steeg het Bruto Nationaal Pro
dukt (BNP) in de ontwikkelingslanden als
geheel per hoofd van de bevolking met
gemiddeld drie percent per jaar. In de 24
rijke landen die verenigd zijn in de OESO
was dat 3,2 percent.
WASHINGTON (Reuter). Turkije
heeft het Internationale Monetaire Fonds
(IMF) in Washington in een brief uit de
doeken gedaan wat er zoal te gebeuren
staat met zijn buitenlandse schulden.
Het buitenland houdt in Turkije ter-
mijndeposito’s aan in convertibele Turkse
ponden ter waarde van ruim 4.6 miljard
gulden, terwijl buitenlandse banken de
centrale bank van Turkije ruim 860 mil
joen gulden hebben geleend. De looptijd
van deze deposito’s en leningen zal bin
nenkort worden verlengd en de afspraken
daarover zijn bijna rond, zo schrijft de
Turkse regering in een poging het IMF te
bewegen Turkije voor ruim een half mil
jard gulden nieuwe kredieten te verschaf
fen in de vorm van een aanspraak op
speciale trekkingsrechten (SDR’s).
De Turkse minister van Financiën
schrijft het IMF dat de buitenlandse
schulden van zijn land dit jaar in totaal
14,19 miljard dollar bedragen (ruim 28
miljard gulden) waarvan 6,15 miljard dol
lar (ruim 12,3 miljard gulden) bestaat uit
schulden van de centrale bank van Tur
kije. Het plan van de Turkse regering
beoogt de betalingspositie van Turkije te
verbeteren, maar volgens de staf van het
IMF zal dit maar heel traag plaats vinden.
Vóór de Russische revolutie van 1917
was Berg navigator op een onderzeeër. In
de Burgeroorlog (1918-1921) voerde hij het
commando over een onderzeeër in de Bal-
tische Zee. In de jaren ’20 en ’30 gaf hij les
aan verschillende opleidingsinstituten
van het Russische leger.
Na de oorlog wijdde Berg zich aan on
derzoek op het gebied van radiotransmis-
sie en -ontvangst. „Hij loste zeer belang
rijke problemen op het gebied van de
radio-electronica op”, aldus Tass. Verder
maakte Berg studie van de cybernetica,
een erg ingewikkeld onderdeel van gevor
derde computerkunde. Sinds 1JJ59 stond
hij aan het hoofd van de Russische Raad
voor de Cybernetica, een onderdeel van
de Academie van Wetenschappen, waar
van hij sinds 1946 lid was.
Voor de beursontwikkeling was
het energievraagstuk weer het cen
trale probleem. Vooral Wall Street
liet zich er volledig door leiden.
Maandag' zette de beurs in New
York fors hoger in op grond van
hoge verwachtingen van het presi
dentiële beraad. Maar toen bleek
dat ook deze week zou verstrijken
zonder dat nadere gegevens over
energiemaatregelen bekend zouden
worden gemaakt, liet Wall Street
alle behaalde koerswinsten weer
schieten.
Opgave werke- Opgave werke-
Jjank
9,5
9,5
9,5
9.5
9,9
9,8
9,5
9.2
lijk
10,03
10,03
10,12
10,12
10,65
10,17
9.85
9,52
DEN HAAG (ANP). Acht procent van
de ongeveer 4,7 miljoen Nederlandse ge
zinnen en alleenstaanden bezit een ple
zierboot. Dat boot-bezit hangt sterk sa
men met het inkomen. Van de Nederlan
ders met een salaris van meer dan 2.550
per maand heeft ruim 16 percent een
schip of scheepje, terwijl van diegenen
met een inkomen van minder dan 1.650
slechts drie percent een boot bezit.
Dit blijkt uit cijfers van het NIPO, dat
onlangs een enquête hield over het boot-
bezit in Nederland.
Volgèns de ANWB-persdienst is het
aantal bezitters van een pleziervaartuig
ten opzichte van vorig jaar wel iets toege
nomen, maar stijgt dat cijfer nu niet hard
meer. Eén van de oorzaken is het grote
tekort aan ligplaatsen. Vooral in het begin
van het seizoen ondervindt de waterrecre-
ant moeilijkheden bij het vinden van een
plek. In het hoogseizoen doen zich op de
vaarwegen nogal eens problemen in de
pleziervaart voor. Voor de Volkerak- en
Oranjesluizen, en voor die bij Stavoren en
Enkhuizen kunnen soms urenlange
wachttijden ontstaan, doordat de sluizen
de capaciteit niet aankunnen.
Behalve het grote aantal Nederlanders,
bevinden zich in de vakantieperiode ook
veel buitenlandse toeristen op Nederland
se vaarwegen. Schattingen van de
overheid spreken van tien procent van het
totale recreatie-vaarverkeer. In het Delta
gebied wordt zelfs gesproken van 30 tot 40
percent buitenlanders, aldus de ANWB-
woordvoerder.
BRUSSEL (ANP). Europa en de Ver
enigde Staten zijn het erover eens dat het
niet mogelijk is om gestegen kosten als
gevolg van de olieprijsstijgingen op te
vangen met loonstijgingen. Europees
Commissaris Wilhelm Haferkamp en de
Amerikaanse onderminister van Buiten
landse Zaken, Richard Cooper, hebben
zich gistermiddag in Brussel beiden in
deze zin uitgelaten. Cooper en Haferkamp
hielden een persconferentie aan het slot
van enkele dagen van Europees-Ameri-
kaans overleg in Brussel.
Een aantal vakbonden in Europa, aldus
Haferkamp, (Zelf een oud-vakbondsman)
erkent al dat de onvermijdelijk komende
prijsstijgingen niet door loonstijgingen
gecompenseerd kunnen worden. Cooper
zei in Brussel: „Als er wel compenserende
prijsstijgingen gegeven worden, komen
we onherroepelijk terecht in een nieuwe
inflatiespriraal. De enige oplossing is te
aanvaarden dat het reële inkomen achter
uit zal gaan. De olieprijsstijging betekent
een werkelijke inkomensoverheveling
van het Westen naar de OPEC-landen”.
De Verenigide Staten en Europa
overleggen tweemaal per jaar met elkaar,
de ene keer in Washington en de andere
maal in Brussel. In de afgelopen dagen
werd in Brussel overlegd. Tussentijds
houdt men op ambtelijk niveau contacten.
Haferkamp en Cooper waren het erover
eens dat er ook positieve punten in de
wereldeconomische ontwikkeling zijn aan
te wijzen. Zo ontwikkelen de investerin
gen zich in een positieve richting, zekei
aan deze zijde van de oceaan, aldus Hafer
kamp. De Europese commissaris wees er
op dat vooral de ontwikkelingslanden ge
troffen zullen worden door de recente
olieprijsstijgingen.
nu de Amerikaanse regering toch ook op
de een of andere manier de forse prijs
stijgingen van ruwe olie op de wereld
markt zal moeten overnemen, al wil pre
sident Carter daarvan niet horen.
Maar West-Duitsland heeft berekend
dat alleen al de jongste prijsverhogingen
van de OPEC het land dit jaar een extra
inflatie zal opleveren van een half pro
cent. De besluiten waar de Amerikaanse
regering voor staat zijn dan ook gigan
tisch.
Een pluspunt voor de beurs was overi
gens wel het besluit van Saoedi-Arabië
de olieproduktie met een miljoen vaten
per dag op te voeren. Het bericht veroor
zaakte enige reactie voor de olie-aande-
len van Wall Street en vooral op de
zogenaamde vrije oliemarkten als in
Rotterdam zakte de prijzen snel tot een
val van zo’n 20 procent.
Deze ontwikkeling betekende voor
aandelen Koninklijke Petroleum een
voorlopig eind van een adembenemende
opmars. Het fonds kwam deze week
even tot een top van 153,70, maar zakte
daarna vrij snel in tot ongeveer 148 a
f 149.
Ook Unilever hield het voor gezien en
veranderde de top van f 130 in een note
ring van 126. Hierdoor ontviel het
Damrak in feite de steunpilaar, die de
beurs in de afgelopern week overeind
hield. Toch vielen de dalingen mee, want
er kwam niet veel aanbod los. Later in
de week echter namen de verkopen toch
toe toen de banken ertoe overgingen de
opslagrente tot 1 procent ter verhogen.
Geldt voor alle levensverzekeringsmaatschappijen die lid van de N.V.B.L. Zijn.
Opmerkingen:
In de vakantieperiode is de hypotheekrente meestal vrij stabiel, thans hebben echter
enkele banken de rente verhoogd.
Daartegenover waren de eerste signa
len die uit de bedrijfsresultaten over het
tweede kwartaal zichtbaar werden,
hoopvol. Zij wezen op een grote kans dat
ook dit kwartaal voor het Amerikaans
bedrijfsleven goed is geweest, zodat de
eerste helft van dit jaar in elk geval een
flinke winststijging zal laten zien, voor
de overgrote meerderheid van de in Wall
Street vertegenwoordigde onderne
mingen.
Rente vast Afsluitprov.Rentepercentages
gedurende: in proc.: met Gem.gar. zonder Gem. gar.
(Van onze redactie economie)
HENGELO. Ventilatoren Stork Hen
gelo, een werkmaatschappij van VMF-
Stork, heeft tezamen met haar licentiene-
mer American Standard in de VS een
opdracht ontvangen voor de levering van
vier tweetraps rookgasventilatoren voor
de elektrische centrale „Louisa" van de
Iowa-Illinois Gas and Electric Company.
Voor deze vele miljoenen dollars omvat
tende order zal Ventilatoren Stork vanuit
Hengelo voor twee miljoen gulden rote
rende delen leveren. De Amerikaanse
partner verzorgt de statische delen en
toebehoren.
Voorts ontving Ventilatoren Stork Hen
gelo een opdracht van 1,5 miljoen gulden
voor de ventilatie van een nieuwe
verkeerstunnel in Antwerpen.
d- Vindingrijkheid is in deze tijd van energieschaarste een belangrijke zaak.
Een Japanse scheepsbouwer kreeg onlangs het idee supertankers uit te
rusten met zeilen om brandstof te besparen. Hij probeerde het idee uit op een
26.000 ton metende tanker die binnenkort zijn eerste proefvaart gaat maken.
m*.
ij
