EG-parlement
Door toezeggingen in Genève
Veel vermisten
wil vrijlating
Clandestiene
op Libanees gebied
Troepen VS
in Zambia
met terug
OAE akkoord
uit Korea
CHARLES DUNCAN OPVOLGER
Britten kunnen
met persbureau
voor Afrika
aandelen kopen
British Airways
beweging in
leger Iran
bij aanvaring
supertankers
Weer actie Israëlische aanval
Rhodesië
Charta-leden
g
Nederlanders
uit Italië gezet
Uraniumreserve
groter dan verwacht
8
2
3
BINNEN- EN BUITENLAND
ZATERDAG
2 1
JULI
19 7 9
aad
jort
3
visa
UBh
topt
lings-
i sub-
;e Va-
>agne
areld.
actie-
:men,
gele-
jaren
asidie
GENÈVE. Na de eerste dag van de Geneefse conferentie
over Zuidoostaziatische vluchtelingen is het, op grond van de
toezeggingen die diverse landen hebben gedaan, theoretisch
mogelijk dat de 350.000 Vietnamese, Cambodjaanse en Laoti-
aanse vluchtelingen die nog in kampen verblijven in de vijf
ASEAN-landen en Hong Kong deze binnen afzienbare tijd
kunnen verlaten.
- .-i-
Toch perspectief
voor vluchtelingen
Carter aanvaardt ook
«At»
SIDON (AP). Israëlische commando’s zijn gisterochtend voor zons
opgang 19 kilometer ten zuiden van de Libanese kustplaats Sidon geland,
waar zij onder hevig vuur van machinegeweren en het werpen van handgra
naten een voertuig van Arabische guerrillastrijders met vier inzittenden in
brand staken.
nerle-
elijke
len zij
jechi-
e ook
orden
i der
bij de
I pro-
iental
Ook
m de
leden
e ver-
ie ha-
ntein-
,an de
iaarse
derij-
andse
iaring
d Ier
en de
jagen
n ten
J van
naar
11 de-
mdse
SALISBURY (Reuter). Per helikop
ter aangevoerde troepen van Zimbabwe-
Rhodésië hebben gisteren een aanval uit
gevoerd op een basis van nationalistische
guerrillastrijders in Zambia. Dit heeft het
militaire hoofdkwartier in Salisbury be
kendgemaakt.
Volgens een legercommuniqué was „de
ze aanval bedoeld om een ophanden zijn
de terroristische grensoverschrijding te
voorkomen en om herbevoorrading van
terroristen binnen het land Zimbabwe-
Rhodesië tegen te gaan”. De aanval was
gistermorgen uitgevoerd tegen een be-
voorradingsbasis van de guerrillastrij
ders in Sindi Plots, nabij Livingstone. Alle
Rhodesische toestellen en manschappen
keerden veilig op hun basis terug, aldus
het communiqué.
Op 1 juli verwoesten troepen van Zim-
babwe-Rhodesië nabij de Zambiaanse
hoofdstad Loesaka tonnen militair mate
rieel tijdens een vergelijkbare actie.
Moskou. Hij volgt er Malcolm Toon op,
die ontslag heeft genomen.
Watson is president van International
Business Machines (IBM). Hij is sinds
een aantal maanden lid van commissies
die de regering adviseren.
De benoeming van een man die geen
beroepsdiplomaat is, heeft in Washing
ton kritiek uitgelokt. De benoeming
moet nog worden goedgekeurd door de
Senaat. Wat het heengaan van minister
Adams betreft: de staf van het Witte
Huis, in het bijzonder Hamilton Jordan,
zou zich erg hebben opgewonden over
het feit dat Adams erop stond dat hij
„zonder kloppen” bij president Carter
zou kunnen binnenvallen.
Het Amerikaanse ministerie van Justi
tie heeft overigens een wetsvoorstel in
gediend ter beperking van overnemin
gen van bedrijven door de 18 grootste
Amerikaanse oliemaatschappijen. Vol
gens het voorstel is overneming alleen
toegestaan wanneer het gat om onderne
mingen met een omzet of met bedrijfs
middelen van minder dan 100 miljoen
dollar, of, bij grotere ondernemingen,
wanneer de oliemaatschappij kan aanto
nen dat de overneming de concurrentie
ten goede komt.
De Amerikaanse regering hoopt op
deze wijze te bereiken dat de oliemaat
schappijen een groter deel van hun
winst gaan gebruiken voor investerin-
de Aegean Captain. Het eerste heeft een
tonnage van 288.045, de eigenaar is de
Branco Shipping Company in Monrovia
(Liberia).
De Aegean Captain, 206.396 ton, is even
eens het eigendom van een reder te Mon
rovia.
De twee brandende schepen drijven nu
af in de richting van Tobago, dat zij tot op
ongeveer 10 kilometer zijn genaderd. Er is
al veel olie op zee terechtgekomen. Op
Tobago, een bekend toeristenoord, maakt
men zich gereed eventuele vervuiling van
de stranden te bestrijden. Alle opvaren
den van de Aegean Captain zouden zijn
gered, van de Atlantic Empress slechts
vijf van de 39 man.
ROME (DBA). Elf Nederlandse toe
risten die op de camping „Isolino” aan het
La go Maggiore vakantie hielden zijn, na
voorarrest van drie en een halve dag giste
ren uit Italië gezet. Een twaalfde Neder
landse toerist, Erik de Lange uit Rotter
dam, ligt nog in een ziekenhuis met een
door de scherf van een fles veroorzaakte
snijwond aan een arm. De rechter-com-
missaris heeft bepaald dat ook hij na zijn
ontslag uit het ziekenhuis Italië moet ver
laten.
De twaalf Nederlanders zijn in de nacht
van 16 op 17 juli betrokken geweest bij
een hevige vechtpartij in een plaatselijk
café. De rechter-commissaris zag af van
strafvervolging maar gelastte de uitwij
zing van de groep.
Stof-
(van
(van
van
rs de
lan-
MONROVIA (AFP). Het rapport over
de oprichting van een Panafrikaans pers
bureau is gisteren op de topconferentie
van Afrikaanse regerings- en staatshoof
den in de Liberiaanse hoofdstad Monro
via goedgekeurd. Dit is van de zijde van
het secretariaat-generaal van de OAE ver
nomen. De zetel van het persbureau zal in
Dakar zijn.
Het persbureau zal zijn werkzaamhe
den op 1 oktober van dit jaar aanvangen
en het zal onder leiding staan van sjeik
Osman Diallo, directeur van het kabinet
van de secretaris-generaal en hoofd van
de afdeling voorlichting van het secretari
aat van de OAE, aldus eerder genoemde
bron.
Diallo is 36 jaar en Nigeriaan. Hij is
sinds tien jaar aan de Organisatie van
Afrikaanse Eenheid verbonden.
Het persbureau omvat* vijf regionale
centra in Afrika en zal over onafhankelij
ke medewerkers beschikken in andere
Afrikaanse landen die tot de organisatie
behoren.
De voornaamste taak van de nieuws
dienst is in de Afrikaanse landen een
eigen stelsel op te richten voor de voorzie
ning van nieuws uit Afrika en daarbuiten
aan de eigen kranten, radio en televisie.
WASHINGTON (Reuter). Pre
sident Carter heeft, zoals verwacht,
het ontslag aanvaard van een van
zijn meest aangevallen ministers,
James Schlesinger van Energie.
Volgens regeringskringen in Was
hington zal hij worden opgevolgd
door Charles Duncan, nu tweede
man op het ministerie van Defensie.
Ook minister van Transport Adams
is opgestapt.
voor
scent
toen
1 gul-
jaar
mil-
n de-
blijkt
wens
Cen-
S).
zon in
•shek-
rond
;e wa-
Pas
igsten
sche
els er
ngen,
PARIJS Het Internationale Energie-
bureau in Parijs raamt de uraniumreser-
ves in de wereld op 9,9 a 22,1 miljoen ton,
dat is tweemaal zoveel als tot dusver werd
aangenomen.
Deze omvang van de reserve komt
overeen met 282 a 631 maal het huidige
verbruik van uranium per jaar. De VS
beschikken over 2,1 a 3,6 miljoen ton
uranium, dat is meer dan welk land dan
ook.
Schlesinger verscheen gisteren voor
een commissie van het Huis van Afge
vaardigden om te praten over het nieu
we energieprogramma van de regering.
Schlesinger heeft in de loop van zijn
ministerschap veel leden van de Senaat
en het Huis van Afgevaardigden tegen
zich ingenomen en zij hebben op zijn
aftreden aangedrongen.
Schlesinger is Carters vierde kabinets
lid dat zijn ontslagaanbod gehonoreerd
ziet. Reeds eerder kregen hun ontslag
minister van Financiën Blumenthal, mi
nister van Gezondheid, Onderwijs en
Sociale Zaken Califano en minister van
Justitie Bell. Zij worden opgevolgd door
respectievelijk William Miller, Patricia
Roberts Harris en Benjamin Civiletti.
President Carter maakte gisteren zelf
de benoeming bekend van Thomas Wat
son tot Amerikaans ambassadeur in
naar
leden
zijn. I
i deze
aken.
en de
er en
Van Nederlandse zijde is op de ope
ningsdag door minister Van der Klaauw
■van Buitenlandse Zaken aangekondigd,
dat de Nederlandse regering een bedrag
van tien miljoen gulden beschikbaar zal
stellen voor hulp aan de vluchtelingen.
Het geld is bestemd voor het speciale
programma, dat de Hoge Commissie van
'de Verenigde Naties voor de vluchtelin
gen, Poul Harding, heeft opgesteld.
Nederland, zo deelde minister Van der
Klaauw voorts mee is bereid met het Hoge
Commissariaat samen te werken bij spe
cifieke projecten in Laos, die ten doel
hebben zodanige economische omstandig
heden te scheppen dat de uittocht van
vluchtelingen tot staan komt en hun even
tuele terugkeer wordt vergemakkelijkt.
De toezegging van Vietnam, dat het be
reid is met het Hoge Commissariaat voor
de Vluchtelingen te spreken over een or
delijk vertrek van hen die het land willen
verlaten zou, gesteld, dat deze toezegging
gestand wordt gedaan en dat er landen
zijn die nieuwe vluchtelingen willen opne
men, in theorie kunnen betekenen dat ook
het probleem van toekomstige vluchtelin
gen is opgelost.
Minister Van der Klaauw was gister
avond niet pessimistisch en sprak zelfs
over „een succes” omdat tot nu toe elk
land heeft toegezegd wat door de Hoge
Commissaris was gevraagd, en omdat
duidelijk was geworden dat iedereen „af
gezien van een incident met China” - een
„politieke rel” wilde vermijden. Hij ver
wees hierbij naar het feit dat de Chinese
afgevaardigde door VN-secretaris-gene-
raal Kurt Waldheim was onderbroken na
een felle aanval op Vietnam.
In tegenstelling tot minister van landen
die soms honderdduizenden vluchtelin-
gen moeten opvangen vooral China,
Thailand en Maleisië sprak minister
Van der Klaauw slechts in het voorbij
gaan over de politieke achtergronden van
de massale uittocht: „In een later stadium
zal moeten worden geprobeerd de politie
ke, economische en sociale factoren weg
te nemen die er oorzaak van zijn dat
mensen vluchten,” aldus Van der Klaauw.
In tegenstelling tot onder meer zijn Ca
nadese collega Flora Macdonald vermeed,
Van der Klaauw in Genève het gebruik
van het woord „mensenrechten”. Hij
sprak niet over het uitdrijven van vluchte
lingen door Vietnam, maar wel, zij het
impliciet, over landen die vluchtelingen
hebben toegelaten en later teruggestuurd.
De Chinese onder-minister van Buiten
landse Zaken, Zhang Wenjin, noemde de
conferentie „zinloos” als zij voorbijgaat
aan de diepere oorzaken van het vluchte
lingenprobleem, te weten het Vietnamese
„expansionisme”, „volkerenmoord” in ei
gen land, het aanwakkeren van „raciale
spanning” en „het bevorderen van de
doelstellingen van een supermogendheid”
(een verwijzing naar de Sovjet-Unie).
Er moeten, aldus de Chinese bewinds
man, „doeltreffende maatregelen” wor
den genomen om „de export” van vluchte
lingen te verhinderen. „Hoe meer vluchte
lingen aan een nieuw bestaan worden
geholpen, hoe meer Vietnam er zal expor
teren,” aldus Zhang Wenjin.
and is
abrui-
an te
nu te
it het
e en
en en
r De
epen.
De Israëlische soldaten waren met ka
nonneerboten tot voor de Libanese kust
gebracht. Zij landden in het dónker met
behulp van rubberboten. Libanese autori
teiten verklaarden dat alle vier inzitten
den van het voertuig ernstig werden ver
wond. Er kon niet worden vastgesteld of
het Palestijnse guerrillastrijders waren of
Libanese linkse militieleden.
De autoriteiten verklaarden voorts dat
Israëlische verkenningsvliegtuigen bij da
geraad vluchten uitvoerden boven het ge
bied van de aanval en aangrenzende Liba
nese steden en dorpen. Israëlische grens-
schutters voerden gistermorgen boven
dien tezamen met hun Libanese rechts
christelijke bondgenoten artilleriebe
schietingen uit op de stad Hasbaya, aan de
voet van de berg Hermon, 56 kilometer ten
Zuid-Oosten van Sidon. Aangenomen
wordt dat linkse bondgenoten van de Pa-
lestijnen kampen hebben opgezet in de
met olijfbomen begroeide spelonken van
het gebergte.
Tien Noorse soldaten van de Unifil-
macht in het zuiden van Libanon zijn
gistermorgen gewond geraakt. Toen ze
met een jeep in het gebied van Hasbaya
rondreden werden ze door artillerie be
schoten. Dit melden correspondenten die
zich in het gebied bevinden.
De artilleriebeschieting duurde vier
uur. De correspondenten wijzen erop dat
het de tweede achtereenvolgende dag is
dat het gebied van Hasbaya het doelwit is
van de Israëlische artillerie en die van de
conservatieve Libanese krachten.
De Egyptische volksvertegenwoordi
ging heeft een amendement op de grond
wet goedgekeurd dat alle hinderpalen op
de weg naar herverkiezing van president
Anwar Sadat wegneemt en van hem presi
dent voor het leven maakt.
Volgens de kranten in Cairo van giste
ren werd een motie die door een honderd
tal afgevaardigden was ingediend, una
niem aangenomen en heeft het volk „alle
vrijheid gekregen president Sadat zonder
belemmering wat betreft duur van zijn
ambtstermijn en zijn vernieuwing te her-
verkiezen”.
Het amendement op de grondwet zal in
oktober van dit jaar in een referendum
aan het Egyptische volk worden voorge
legd. De 61-jarige Sadat is in oktober 1970
in zijn ambt bevestigd. Zijn tweede ambts
termijn, die hem met 99,9 procent der
stemmen werd gegeven, loopt op 17 okto
ber 1982 af.
Premier Menachem Begin lijdt aan een
vernauwing in een bloedvat en dient als
gevolg daarvan tenminste tien dagen tot
twee weken in het Hadassah-ziekenhuis te
Jeruzalem te blijven, aldus is gisteren
door functionarissen van het ziekenhuis
bekend gemaakt.
De 65-jarige Begin werd donderdag
avond opgenomen, nadat hij na afloop
van een kabinetsberaad in Tel Aviv had
geklaagd over duizeligheid en vermoeid
heid. De artsen wilden niet zeggen welke
ader was geblokkeerd, maar de Israëli
sche premier klaagde tevens over een
verminderd gezichtsvermogen.
TEHERAN (AFP). In Teheran is gis
teren bekendgemaakt dat in het Iraanse
leger een clandestiene beweging is opge
richt die genoemd wordt „Beweging van
het Iraanse nationale leger” (MANI) en
waarvan militairen lid zijn.
In een eerste nieuwsbrief die het Franse
persbureau AFP in Teheran ontving
stond dat het doel van de nationalistische
beweging onder meer is het „behoeden
van de eenheid, de soeveireniteit en de
gebiedsonschendbaarheid in Iran”.
„Deze beweging is gevormd om uitvoe
ring te geven aan de aspiraties van Ira-
niërs en voor het steunen van de vader
landslievende krachten en de bewegingen
die begaan zijn met sociale en economi
sche gerechtigheid van oost en west”, al
dus het vlugschrift.
De beweging in het leger verklaart zich
toegewijd aan een Iran dat, vrij, modem
en democratisch is en waar de individuele
en sociale rechten geëerbiedigd worden.”
De „Beweging van het Iraanse nationale
leger” zegt tenslotte dat het de „verwor
venheden van revolutie” wil bewaren en
„elke afwijking naar links of rechts of in
de richting van reactionaire, on-Iraanse
en anti-nationale ideologieën wil af
weren”.
STRAATSBURG (ANP). Het Euro
pees Parlement heeft gisteren tijdens zijn
zitting in Straatsburg een resolutie aange
nomen waarin een beroep wordt gedaan
op de Tsjechoslowaakse regering om in
overeenstemming met internationale ver
plichtingen tien gearresteerde leden van
een groep voor de rechten van de mens
vrij te laten. De leden van de groep die op
29 mei in Praag werden gearresteerd, wa
ren allen ondertekenaars van Charta 77.
In de resolutie spreekt het parlement
zijn overtuiging uit dat de arrestatie en de
voorgestelde processen een duidelijke
schending betekenen van die bepalingen
van de slotakte van Helsinki, die Tsjecho-
Slowakije heeft ondertekend en die de
vrijheid van meningsuiting waarborgen.
De arrestanten worden beschuldigd van
propaganda tegen de staat, een misdaad
waarvoor een maximum gevangenisstraf
van tien jaar staat.
Overigens verwees het Europees Parle
ment gisteren een voorstel van de com
missie voor reglement en verzoekschrif
ten van het oude niet rechtstreeks geko
zen parlement terug naar de nieuwe com
missie.
Aanneming van het voorstel zou bete
kend hebben dat de niet bij een fractie
aangesloten leden van het parlement in
een moeilijker positie zouden komen te
verkeren.
De fractie voor de technische coördina
tie, een groep van elf niet aangeslotenen
onder leiding van de Italiaanse radicaal-
socialist Marco Panella deed wat zij reeds
beloofd hadden en voerde obstructie te
gen het voorstel door een 100-tal amende
menten in te dienen. De stemming hiero
ver zou opnieuw uren in beslag hebben
genomen. Het parlement met dit vooruit
zicht voor ogen besloot dan ook het voor
stel terug te verwijzen en het in september
op de volgende zitting opnieuw te behan
delen.
Tijdens de nachtelijke zitting toonde
ook de leider van de tweemans afvaardi
ging van D’66, A. de Goede, zoals vele
malen eerder tijdens deze zittingsweek
zich gefrustreerd over de behandeling van
de nietingeschrevenen. D’66 heeft zich bij
geen enkele fractie aangesloten. Hij sprak
van discriminering van minderheden in
het parlement. Volgens De Goede vormen
de niet ingeschrevenen, 24, toch nog altijd
een grote groep.
SAN JUAN (AP). In de buurt van het
eiland Togabo in de Atlantische Oceaan
zijn twee met olie geladen supertankers in
aanvaring gekomen waarna aan boord
brand uitbrak. Vierentwintig mensen
worden vermist.
De schepen zijn de Atlantic Empress en
WASHINGTON (Reuter). President
Carter heeft gisteren bekendgemaakt dat
hij de terugtrekking van de Amerikaanse
gevechtstroepen uit Zuid-Korea tot 1981
opschort.
Carter zei dat hij dit besluit heeft geno
men omdat de militaire kracht van Noord-
Korea volgens de jongste schattingen gro
ter is dan aanvankelijk was veronder
steld. Tussen nu en eind 1980, aldus de
Amerikaanse president, zal de sterkte van
de Amerikaanse ondersteuningseenheden
in Zuid-Korea wel verminderd worden.
Ook zal een bataljon luchtverdedigings-
troepen van rond 800 man teruggetrokken
worden.
Carter zei dat hij zijn besluit ook geno
men had om Noord-Korea af te schrikken
van het ondernemen van een aanval op
Zuid-Korea en om dit land tijd te geven
zijn grondtroepen in orde te brengen.
Onder de ondersteuningseenheden die
wel worden teruggetrokken is een Ameri
kaans luchtverdedigingsbataljon. De
achthonderd man hiervan gaan weg,
maar zij laten hun raketten achter en
geven ze aan het Zuidkoreaanse leger.
President Carter heeft zijn belofte uit
1976, toen hij streefde naar het president
schap, dat hij alle Amerikaanse parate
troepen uit Zuid-Korea binnen vier tot vijf
jaar zou terughalen, moeten inslikken.
In Zuid-Korea bevinden zich nu onge
veer 32.000 Amerikaanse soldaten. In 1978
zijn er 3500 teruggehaald. Nog geen drie
weken geleden heeft Carter in Seoel ge
sproken met president Park Tsjoeng-Hie,
op de terugweg naar Amerika van de
economische topconferentie in Tokio.
Ook toen al was van niet-officiële zijde
vernomen dat de Amerikaanse president
terugkwam van zijn terugtrekkingsbes-
luit.
rf- Een van de vele Vietnamese families die momenteel in Indonesië verblijven, friet palmbladeren en plastic heeft het gezin zelf een primitief
onderkomen gebouwd
ontslag Schlesinger
gen in nieuwe energieprojecten in plaats
van voor het aankopen van bedrijven
buiten de energiesector. Woordvoerders
van de betrokken maatschappijen,
waaronder Exxon, Mobil, Gulf en Texa
co, hebben zich al tegen het wetsvoorstel
uitgesproken.
Leiders van twintig Europese cen
trum- en centrum-rechtse partijen heb
ben zich gisteren achter president Car
ters energieplannen opgesteld.
Ze deden dat in een rapport dat werd
aangeboden op de openingsvergadering
van een tweedaags congres in Londen
van de Europese Democratische Unie,
die is samengesteld uit conservatieve en
centrumpartijen uit 15 landen in Euro
pa. Enige partij die schitterde door af
wezigheid was de Italiaanse christen
democratische partij, die geen lid van de
Unie is.
In het rapport wordt gepleit voor:
krachtige energiebesparende maatrege
len, opstelling van een breed research-
en ontwikkelingsprogram voor alterna
tieve energiebronnen, intensievere ko
lenwinning en produktie van kernener
gie in de komende tien jaar, ontwikke
ling van rechtstreekse en indirecte vor
men van zonne-energie.
In het rapport wordt opgeroepen tot
een „gecoördineerde Europese politiek”
in de betrekkingen met de olie-produce-
rende landen.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. De Britse regering heeft
voorgesteld om aan particulieren een be
langrijk minderheidsbelang te verkopen
in het aandelenkapitaal van de nationale
luchtvaartmaatschappij, British Airways.
In het kader van de wet op de bedrijven
moet de nieuwe kapitaalstructuur van de
luchtvaartmaatschappij haar beslag
krijgen.
Minister John Nott van Handel heeft in
het Britse parlement meegedeeld dat de
overheid haar zeggenschap over de inves
teringen van British Airways zeil afstaan.
In de toekomst zal British Airways aan
geld moeten komen door dat te lenen
zowel op de Britse als de buitenlandse
kapitaalmarkt.
Nott zei dat de voorstellen niet neerko
men op het verkopen van afzonderlijke
onderdelen van British Airways aan het
publiek. Er zal een bijzondere regeling
worden getroffen om werknemers van de
Britse luchtvaartmaatschappij in staat te
stellen aandelen van hun bedrijf te kopen.
