Wegens extra belasting op overwinsten
Vrouw aan het roer
Amnestie voor
militairen
in Portugal
Weer arrestatie
Desai en Singh
in de clinch
vijf Iraniërs
in W.-Duitsland
Miljardenorder
Belgisch leger
om meerderheid
(Nog) niet The Times:
geen zinnig woord
Zeven banken genationaliseerd
Campagne McDonnell Douglas
Reputatie DC-10 moet
worden opgevijzeld
r
Klassiek
Augusta Peaux
and
Spiegel
Knollentuin
euw
lat er
waar-
ig en
m ge
in de
Joe-
;rlan-
an de
e gul-
wor-
nd en
istaat
gstel-
ing
n mi-
aken
i van
ech-
mo-
Am-
i van
w te
t cel-
oofd-
lame
iplex
i per-
iring.
mge-
C. Golterman-Van Dijk
2
3
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 9
DONDERDAG 26
JULI
door Nico Scheepmaker
ictie
post
r
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON. In de
Verenigde Staten is een harde
confrontatie te verwachten
‘tussen president Carter en de
.olie-industrie. Tijdens een
rechtstreeks door de televisie
uitgezonden persconferentie
beloofde Carter gisteren het
Amerikaanse volk „alles te
doen wat in mijn macht ligt”
een extra-belasting door te
voeren op de overwinsten van
de oliemaatschappijen.
I
tnjfel
Carter botst met
olie-industrie
Het is duidelijk dat de
(Van onze redactie buitenland)
4
voor Nicaragua
(Van onze redactie buitenland)
(Van onze redactie buitenland)
MANAGUA. De Europese Gemeenschap zal in totaal bijna zes miljoen
Nu is het met allengs populair geworden
en daardoor klassiek genoemde gedichten
natuurlijk wel zo, dat zij hun populariteit
soms te danken hebben aan het feit dat
een bloemlezer ze in zijn veelgelezen
bloemlezing opnam, waardoor bijvoor
beeld bepaalde gedichten van Gerrit Ach
terberg dankzij Rodenko’s bloemlezing
„Voorbij de laatste stad” door zoveel meer
mensen zoveel vaker gelezen werden dan
gedichten die niet in de bloemlezing wer
den opgenomen, dat er een vertekening is
ontstaan. Waarom vind ik bijvoorbeeld
Han G. Hoekstra’s gedicht „Ik heb een
ceder in mijn tuin geplant, gij kunt het
zien, gij schijnt het niet te willen” een
klassiek gedicht, en waarom is het een van
de weinige gedichten die ik uit mijn hoofd
ken? Omdat ik het, tijdens een of andere
schoolcompetitie, als verplicht gedicht
een keer of tien hoorde voordragen. Zo
kan het zijn dat Hans Warren, door onbe
kende gedichten van (nagenoeg) onbeken
de dichters op te nemen, de grondslag
heeft gelegd voor een reeks nieuwe klas
sieke gedichten.
Aad Nuis had wel gelijk toen hij in de
Haagse Post schreef dat de Spiegel der
Nederlandse poëzie een rare knollentuin
is, maar ook in een knollentuin kun je in je
knollentuin zijn. Het wachten is alleen nog
wel op de definitieve bloemlezing bij de
meerderheid van stemmen.
Isbe-
j no-
nan-
Het
oun-
veld
iters
LISSABON. Het Portugese parle
ment heeft gisteren opnieuw zijn goed
keuring gehecht aan de omstreden amnes
tiewet voor politieke en militaire misdrij
ven sinds de Anjerrevolutie in 1974. Tot
degenen die van de amnestie zouden kun
nen profiteren behoort generaal Antonio
de Spinola, die in mei 1975 betrokken was
bij een rechtse staatsgreep tegen de rege
ring.
Het Portugese parlement had de amnes
tie al in april goedgekeurd, maar presi
dent Eanes maakte de wet ongedaan door
gebruik te maken van zijn grondwettelijk
recht van veto. Nu het parlement zich
opnieuw heeft uitgesproken voor de wet
moet Eanes volgens de grondwet de wet
toch tekenen.
de Amerikaanse invoer van olie in 1990 tot
de helft van de huidige import terug te
brengen worden op ongeveer 285 miljard
gulden geschat.
De olie-industrie heeft verklaard dat de
procedure van de luchtvaartmaatschap
pij, American Airlines, te hebben veroor
zaakt dat de motor afbrak, een procedure
die ook door Continental Airlines in de VS
werd gevolgd, terwijl voorts aan het licht
kwam dat bij talrijke DC-10’s van Ameri
kaanse maatschappijen scheurtjes in de
motorophanging zaten.
Douglas is in het bijzonder bevreesd dat
de ongelukken die de DC-10 tot dusver
zijn overkomen (Chicago, de Turkse DC-
10 bij Parijs in 1974 die een luik verloor en
bijna zo’n ongeluk in 1972 met een DC-10
van American Airlines), gevolgd door het
startverbod, bij publiek en luchtvaart
maatschappij en dezelfde negatieve repu
tatie zal achterlaten als in het begin van de
jaren vijftig de Lockheed Electra.
Bij een aantal vliegtuigen van dit type
braken vleugels af daardoor zij veronge
lukten en vele tientallen passagiers om het
leven kwamen. Weliswaar werd toen
ook bij de KLM de vleugelconstructie
verbeterd, maar afnemers en consumen
ten hadden geen vertrouwen meer in de
Electra en het toestel werd als passagiers
vliegtuig (hij heet nu Orion) niet meer
verkocht.
Met zijn campagne „Cleared fpr take
off” wil Douglas zulk een onheil trachten
af te wenden. De maatschappij had voor
zulk een actie in 1975, na de ramp bij
Parijs, ook al een functionaris voor deze
taak aangewezen, maar de man kreeg
vrijwel geen budget en moest zijn werkge
bied beperkt houden tot het Amerikaanse
continent.
oliemaatschappijen bij een hogere belas
tingheffing op de overwinsten minder
geld kunnen besteden aan het winnen van
meer olie in eigen land.
Als de nieuwe belasting niet zal worden
doorgevoerd zou die winning tegen medio
volgend jaar kunnen zijn gestegen met
ongeveer twee miljoen vaten per dag, zo
wordt gezegd. Door de nieuwe heffing
wordt die hoeveelheid volgens de olie-
industrie gehalveerd.
Het Huis van Afgevaardigden heeft een
hindernis opgeworpen voor Carters plan
in noodgevallen een rantsoenering van
bezine op te leggen aan het Amerikaanse
volk. Een wijzigingsvoorstel van de Repu
blikeinen waarin werd geëist dat het Con
gres een rantsoeneringsbesluit te allen
tijde moet goedkeuren werd met 232 tegen
187 stemmen aangenomen.
President Carter heeft de New Yorkse
bankier en staatssecretaris in de regering-
Nixon) Paul Volcker benoemd tot presi
dent van de Centrale Bank van de Ver
enigde Staten, de Federal Reserve Board.
De voorganger van Volcker, William Mil
ler werd vorige week benoemd tot minis
ter van Financiën. Miller volgde op zijn
beurt Michael Blumenthal op die in het
kader van de kabinetsreorganisatie werd
vervangen. De benoeming van Volcker
moet nog door de Senaat worden goedge
keurd. De reacties op Volckers benoe
ming waren gisteren overwegend positief.
De voormalig hoofdredacteur van het
weekblad Time, Hedley Donovan, is be
noemd tot bijzonder adviseur voor buiten
landse en binnenlandse politiek.
eerste berichten is de situatie met de komst van Sandy Ervin er voor de kadetten niet gemakkelijker
op geworden.
de verkeerstorens beslo
ten hebben niet te staken
en dat er plannen bestaan
Laat ik mijzelf als voorbeeld nemen. Ik
keek nogal verbaasd op van ene Augusta
Peaux, 1859-1944, die met vijf gedichten
bekende dichters als Hoomik, Engelman
en Den Brabander aftroefde. Ik vind het
bekwame gedichten, maar klassiek zullen
zij nooit worden. Interessanter is Jos de
Haes, een Vlaming, maar een Elsschot is
hij niet, al draagt hij evenveel gedichten
bij. Van J. Decroos, drie gedichten, kan ik
geen brood bakken, maar de mij totaal
onbekende Adrie van Griensven, 32 jaar
oud, draagt een drietal belangwekkende
gedichten bij, en dat geldt ook voor drie
gedichtjes van A. J. D. van Oosten:
„Zij is vijf jaar, een kleine blonde vrouw;
haar vader noch haar moeder lezen
in haar hun trekken terug het eigen
wezen
groeit bij dit kind zoo sterk uit plooi en
vouw
dat wij de vreemde die zij is, reeds
vreezen”.
>tter-
mag
t 137
Wa-
r ge-
Ihuis
all in
dtge-
is in
ging
a een
itrek
or de
P en
dam.
heb-
vlam
iden,
kan
geen
vaar-
rover
rG en
>otste
zijn
leden
beide
elijks
Rijn-
r een
in de
mbu-
Bij de samenstelling van de Spiegel van
de Nederlandse poëzie heeft Hans Warren
kennelijk getracht zoveel mogelijk dich
ters van de twintigste eeuw op te nemen,
en van die dichters hun beste gedichten:
van de meesten één (101 dichters), van een
groot aantal twee (61 dichters), van een
beduidend kleiner aantal drie (34 dich
ters), van een redelijk aantal vijf (27 dich
ters), van een handjevol zes (5 dichters,
waaronder zes hele korte van Willem Hus-
sem die we voor één mogen rekenen), en
van toch nog een fiks aantal tien (17
dichters).
In totaal heeft Hans Warren van 245
dichters 660 gedichten geselecteerd, dus
allicht dat daar een paar goeie bij zitten.
Ik heb heel wat klassiek geworden regels
teruggevonden, van „domweg gelukkig in
de Dapperstraat” tot „want tussen droom
en daad staan wetten in de weg en prakti
sche bezwaren”, maar „ik heb een ceder
in mijn tuin geplant”, „en de boer hij
ploegde voort”, „visser van ma yuan”, „ik
tracht op poëtische wijze”, „ik geloof in
een rivier” heb ik tevergeefs gezocht.
brse
m is
ndat
s de
p te
it de
ma”
Lang niet slecht, toch? Maar ja, ik kan
zonder veel moeite tien betere gedichten
noemen van Lucebert, of van Hoomik, of
van K. Schippers, of vanMaar ja, zo
blijf je aan de gang. Als je echt de 660
beste gedichten die in de 20ste eeuw ge
schreven werden zou bloemlezen, had je
aan een stuk of dertig dichters al genoeg.
Geen „denkend aan Holland zie ik brede
rivieren”, wel „alleen in mijn gedichten
kan ik wonen”. Wel „Ik ging naar Bommel
om de brug te zien”, niet „de idioot in het
bad”.
Het blad is het produkt
van een groep journalis
ten die nog steeds in
dienst zijn van The Ti
mes, ook al hebben zij
van de EG) gisteren meegedeeld,
gekregen geen gelden meer van het pu
bliek aan te nemen. Binnenkort zal wor
den meegedeeld onder welke voorwaar
den ze mogen blijven werken, aldus de
regering.
BREMEN. De Westduitse politie
heeft gisteren opnieuw vijf Iraniërs
gearresteerd die worden verdacht
van geweldpleging en andere misdrij
ven tegen landgenoten in de Bondsre
publiek. Eerder werden in verband
hiermee al dertien arrestaties ver
richt. De Iraniërs zouden in West-
Duitsland jacht maken op landgeno
ten die volgens hen zijn opgetreden
als handlangers van de SAVAK, de
inmiddels opgeheven geheime dienst
van de sjah.
Intussen heeft het Nationaal Front,
een van de oudste politieke groepe
ringen in Iran, gevraagd om belang
rijke wijzigingen in de voorlopige re
gering van premier Bazargan. Ook
zou de machtige Revolutionaire Raad
moeten worden ontbonden, aldus Na
tionaal Front.
Een islamitische rechtbank heeft
gisteren de voormalige minister van
Gezondheid tijdens het bewind van
de sjah veroordeeld tot levenslang.
Het is voor het eerst dat een minister
van het verdreven bewind bij zijn
berechting niet tot de doodstraf
wordt veroordeeld. Tot nu toe zijn al
zeven oud-ministers ter dood veroor
deeld en geëxecuteerd.
EG: zes miljoen
Ook dat ene kwatrijn van C. Golterman-
Van Dijk, en daarmee uitverkoren boven
Gomperts, Nord, Dendermonde, Van Wa-
geningen. Annie M. G. Schmidt en vele
anderen, mag er wezen:
„Ik ben een stad tegen mijzelf verdeeld;
De vijand ben ik van mijn evenbeeld;
De linker hand is ’t die de wonden slaat,
De rechter, die ze balsemt en weer heelt”.
(Van onze redactie buitenland)
ST. LOUIS. Fabrikant McDonnell Douglas van de DC-10 heeft besloten
begin augustus een wereldomvattende campagne te lanceren om de geschon
den reputatie van de DC-10 weer snel op te vijzelen.
Douglas is van oordeel dat de DC-10
altijd een veilig en goed ontworpen vlieg
tuig is geweest, ondanks de constructie
wijzigingen die als uitvloeisel van de ramp
bij Chicago eind mei in opdracht van de
federale luchtvaartinspectie van de VS in
de komende twee jaar moeten worden
aangebracht aan de motorophanging.
„We hebben besloten iedereen opnieuw
ervan te verzekeren dat de DC-10 ge
maakt wordt door een bedrijf dat techno
logisch zijn sporen heeft verdiend en zeer
wel in staat is een geavanceerd produkt af
te leveren. De DC-10 vervoert dagelijks
meer dan 100.000 passagiers naar 160 ste
den in 88 landen”, zo heeft McDonnell
Douglas’ verantwoordelijke man voor de
ze campagne, John Bickers, verklaard
vanuit het hoofdkantoor in St. Louis.
Bickers kondigde aan dat de campagne
zal worden gevoerd onder het motto „Cle
ared for take-off”, een slagzin met meer
dan alleen de betekenis uit het luchtver
keer dat het vliegtuig toestemming heeft
(opnieuw) op te stijgen. Het motto sugge
reert tegelijk dat met de DC-10 blijkbaar
eigenlijk nooit iets aan de hand is geweest.
De DC-10 heeft over de hele wereld
behalve in Joegoslavië zestien (in Euro
pa) tot 37 dagen (in de VS) een startverbod
gehad, nadat uit het onderzoek naar de
ramp bij Chicago de indruk was ontstaan
dat een constructiefout de oorzaak was
van de ramp die op 25 mei jl. aan 273
personen het leven heeft gekost
Later bleek een onjuiste onderhouds-
het bijhouden van het Ti-
mes-archief met knipsels
dedeling: ..Deze speciale uit andere dagbladen.
legd omdat de mannen in advertentie gaat over een
van de zich het snelst ont
wikkelende samenlevin
gen Het artikel dat
om de Bank of England daarop volgt, eindigt ab-
per opbod te verkopen.
Voorts meldt de (nog)
niet The Times uit blijk
baar betrouwbare bron
nen dat er geheime onder-
handelingen gaande zijn
tussen president Carter
en premier Thatcher om
het Verenigd Koninkrijk („nog) niet Thé Times”
het door het stichten van
de grootst mogelijke ver-
tot de 51ste Amerikaanse
staat uit te roepen, waar-
bij Windsor Castle, het warring gemunt heeft op
buitenverblijf van konin- de ondermijning van de
Elizabeth, gebruikt slaperigheid die zich door
het uitblijven van de éch
te Times van Engeland
heeft meester gemaakt.
De olie-industrie heeft verklaard zich
krachtig te verzetten tegen Carters voor
nemens. „Wij blijven geloven dat nieuwe
belastingen boven de al bestaande onno
dig zijn”, aldus president-directeur Dibo-
na van het American Petroleum Institute.
Carter vroeg het Congres gisteren zijn
belastingplannen voor de oliemaatschap
pijen te steunen omdat anders zijn doel
stellingen voor een drastische beperking
van het energieverbruik niet zouden wor
den gehaald.
Door de extra-belastingheffing op de
overwinsten van de olie-industrie zou
ruim 140 miljard dollar extra in de Ameri
kaanse schatkist komen. Met dit geld wil
Carter een nieuw energieprogramma
steunen. Het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft Carters voorstellen aan
vaard.
Een financiële commissie uit de Senaat
bestudeert de plannen van de president.
Verschillende commissieleden willen de
extra-belastingheffing niet laten gelden
voor onafhankelijke olieproducenten en
nieuw ontdekte olie. Dit zou een „verlies”
van 55 miljard dollar opleveren, zo heeft
Carter laten becijferen.
De kosten van het plan dat tot doel heeft
Ook de visserij- en bosbouwbedrijven
alsmede de mijnindustrie en de spaarban
ken zullen worden genaast. Particuliere
verzekeringsmaatschappijen worden ech
ter met rust gelaten. De regering liet ver
der weten, dat schulden aan het buiten
land zullen worden afgelost. Een uitzon
dering werd gemaakt voor leningen die
Somoza indertijd heeft gedaan bij Argen
tinië en Israel voor de aankoop van
wapens.
In de Verenigde Staten zijn gisteren de
consul-generaal van de Dominicaanse Re
publiek in de VS en drie andere personen
aangehouden. Zij zouden tijdens de bur
geroorlog in Nicaragua hebben gepro
beerd grote hoeveelheden wapens te leve
ren aan de sandinisten in hun strijd tegen
Somoza.
buitenverblijf van konin
gin
zal worden als het zomer
verblijf voor de Ameri
kaanse president.
Op de achterpagina
staat een grote adverten
tie voor het nieuwe dag
blad zelf, met een foto van
een locomotief die blijk
baar iets te ver is doorge
reden en zich door de
muur van het station heen
naar buiten heeft gestort.
BRUSSEL (ANP). De aankoop van
bijna 1200 gepantserde personeelsvoertui-
gen voor het Belgische leger zal België
ongeveer 1,6 miljard gulden kosten. Dit
bedrag dient in acht jaar te worden
betaald.
Minister Paul Vanden Boeynants deelde
gisteren mee dat de voertuigen nu onge
veer een miljard gulden zouden kosten.
Als gevolg van inflatie en andere kosten
zal de prijs aan het eind van het aanschaf-
fingsprogramma echter zijn opgelopen
met 600 miljoen gulden.
België wil voor de legervoertuigen geen
douanerechten betalen, zich daarmee be
roepend op het Verdrag van Rome. Dit
verdrag voorziet in vrijstelling van deze
rechten voor de invoer van militair mate
rieel dat noodzakelijk is voor de veiligheid
van de staat.
gulden beschikbaar stellen voor de wederopbouw van Nicaragua, zo heeft de
Europese Commissie (het dagelijks bestuur
Het land krijgt een spoedhulp van
540.000 gulden. Voorts steekt de EG onge
veer 5,4 miljoen in speciale projecten in
Nicaragua, waarover nog nader overleg
zal worden gepleegd. De bedragen wer
den bekendgemaakt na een onderhoud
van Europees commissaris Haferkamp
met de speciale afgezant van de nieuwe
regering in Nicaragua, Eduardo Kuhl.
Volgens Kuhl heeft de gevluchte dictator
Somoza tijdens zijn bewind voor zes mil
jard schade toegebracht aan het land. Het
PvdA-kamerlid Knol heeft minister De
Koning van Ontwikkelingssamenwerking
intussen gevraagd, Nicaragua op de lijst
van concentratielanden te zetten. Dit zijn
landen die extra ontwikkelingshulp
krijgen.
De Nicaraguaanse regering maakte gis
teren bekend, dat met onmiddellijke in
gang zeven particuliere banken en finan
cieringsmaatschappijen zijn genationali
seerd. De aandeelhouders krijgen een ver
goeding. De vier buitenlandse banken die
in Nicaragua opereren hebben opdracht
NEW DELHI (AP/AFP/Reuter). De
demissionaire premier van India Desai en
zijn rivaal Singh hebben gisteren lijsten
van respectievelijk 279 en 280 parlements
leden van wie zij steun verwachten,
overhandigd aan de Indiase president
Reddy.
Het Indiase parlement telt echter
slechts 544 leden, zodat Reddy zal moeten
uitzoeken in hoeverre de lijsten kloppen.
Vermoed wordt dat beiden de Akali Dal-
partij, een groep van negen parlementsle
den die zich gisteren onafhankelijk heeft
verklaard, hebben opgevoerd.
President Reddy heeft aangekondigd
dat als een van beiden een duidelijke
meerderheid heeft, deze de opdracht
krijgt om een kabinet te formeren.
ri- Strak kijken deze Amerikaanse kadetten voor zich uit. Voor het eerst in de 134-jarige
geschiedenis van de marine-academie zwaait een vrouwelijke instructeur de scepter. Volgens de
De verwarring slaat
ook hard toe in de feiten
over de krant zelf. Om te
beginnen is het nummer,
blijkbaar vooruitlopend
op de feiten, gedateerd
„augustus 1979”, terwijl
op de frontpagina de prijs
van een los exemplaar als
2,75 wordt vermeld; op
de achterzijde is de krant
60 cent duurder ge
worden.
i een
ating
me-
lar is
s het
isuo”
1 van
Ook
kend
at de
oudt.
rzoe-
imier
van
De tekst daarbij is: „Wat
zou u hebben kunnen
doen als u beter op de
hoogte was geweest.
Koop de (nog) niet The
Times".
rupt met een verwijzing
naar de niet-bestaande
pagina 94 en is bovendien
twee keer over elkaar op
dezelfde pagina afge
drukt.
(Nog) niet The Times
bevat en dat is een
prestatie op zichzelf
geen zinnig woord. Onder niet veel meer te doen dan
de aankondiging „geen
advertentie” staat de me-
(Van onze redacteur in
Groot-Brittannië)
LONDEN. De
geestelijke droogte
waaronder de Brit nu
al acht maanden lijdt
omdat The Times
lijfblad voor welgestel-
den en belezen ar
moedzaaiers nog
steeds niet verschijnt,
is gedeeltelijk opgehe
ven door de onver
wachte verschijning
van een nieuw dagblad
dat zich (nog) niet The
Times noemt.
Het blad is meteen met
de grote primeur geko
men dat dankzij de finan
ciële hulp van een roeke
loze multimiljonair de
Britse regering binnen
een jaar alle inkomsten
belastingen zal af
schaffen.
In ruil voor deze onver
wachte vorm van Derde
Wereldhulp heeft Marga-
reth Thatcher de genade
loos rijke financier het al
leenrecht geschonken op
televisie-uitzendingen
van de parlementszittin-
gen. Het nieuwe dagblad,
waarvan ieder artikel
overigens opzienbarende
primeurs bevat, weet ver
der te melden dat de Brit
se vorstin gisteren als ont
bijt één enkel ei nuttigde,
dat alle Britse luchtha
vens door chaotische om
standigheden zijn platge-
