oao
lil
f
I sW
WACHTEN OP HULP VAN BUITEN
door Bob Mantiri
Honger
Toekomst
Vervolging
Heimelijke steun
Steeds op pad
Inspireren
Cli THWH WO CO
M«ö CO THOH WEW
yiEC
drijf
ijk
s
Ban
THAILAND
TnWl
CAMBODJA
PurslKS Kra/^
KompongtCham*
F^g-^-^^^gPHNOM PENH' r
Phanom
I
p de
Verzetsbewegingen actief in
voormalig Zuid-Vietnam
t
£<-»L-ga
Een enorm reclamebord voor het leven in de nieuwe economische zones. Dergelijke
aansporingsborden zijn te vinden in Ho Tsji Minh-stad (Saigon).
ze opereren in de grensgebieden van Vietnam met Laos en Cambod
ja. s Nachts kloppen zij bij de dorpelingen aan om voedsel en kleren
en verdwijnen dan weer in het duister. Wapens hebben zij genoeg,
overgehouden van de Amerikanen, zo wordt gezegd.
In het voormalige Zuid-Vietnam zijn vele verzetsbewegingen actief.
Dat blijkt uit de verhalen van Vietnamese vluchtelingen in Maleisië.
Onafhankelijk van elkaar maken deze vluchtelingen gewag van een
bittere strijd van guerrillabewegingen tegen de geharde troepen van
het Hanoi-regime.
„Het is wel niet veel, maar in elk
geval is het een blijk van steun van
de dorpelingen. Het is erg moeilijk
om aan eten te komen, wij zelf krij
gen maar 3 kilo rijst als rantsoen,
meer niet", zegt Xuan. Maar op ze
kere dag werd dé grond hem te heet
onder de voeten, zijn regelmatige
contacten met het verzet kwam de
autoriteiten ter ore. Om de dorpe
lingen niet in gevaar te brengen
besloot Xuan weg te gaan. Via con
tactadressen die hij van de verzets
groepen kreeg kwam hij in Saigon
terecht. Ook daar dook hij onder op
een adres dat hem door de guerril
labewegingen werd gegeven. Daar
uit blijkt, zo meent hij, dat de ver
zetsbewegingen, al opereren zij in
de verafgelegen gebieden, toch be
schikken over een ondergrondse or
ganisatie.
Xuan sloot zich aan bij mensen
die van plan waren om te vluchten.
Begin vorige maand staken zij met
een boot over naar Maleisië. Nguy
en Thi, al vijf maanden op Pulau
Bidong, zegt lange tijd deel te heb
ben uitgemaakt van een verzetsbe
weging die opereert in een gebied
ten westen van Do Lat. Zijn groep is
uit elkaar gegaan na een lange ach
tervolging door Vietnamese gere
gelde troepen.
Onderricht in de Vietnamese dorpen
door een afgezant van het communisti
sche bewind.
De oorlog in Cambodja heeft on
miskenbaar grote ontevredenheid
veroorzaakt onder de Zuidvietna-
mese bevolking. „De mensen hier
lijden honger omdat al het voedsel
naar het leger in Cambodja gaat.
En naar het Noorden. De Zuidviet-
namezen weten heel goed dat er
verzetsgroepen actief zijn. De kran
ten zwijgen erover, maar af en toe
bereiken berichten Saigon dat de
„vossen” aanvallen hebben gedaan
op Vietnamese legerplaatsen, op
patrouilles, op kolonnes. De bevol
king wil het verzet graag steunen,
maar zij is daar niet toe in staat
omdat de mensen in hun bewegin
gen worden beperkt.
Van de autoriteiten mogen zij zich
alleen in een door hen aangegeven
gebied verplaatsen. Als ze zich daar
niet aan houden worden ze opge
pakt en naar Economische Zones
gebracht of ter plaatse neergescho
ten. Bovendien is de afstand van de
stad naar het gebied waar de ver
zetsstrijders actief zijn te groot,
daarom kan het volk ze niet steu
nen" zegt Thi. Volgens hem weet
ook de Vietnamese regering drom
mels goed dat wanneer de guerril
la’s de volledige steun krijgen van
Een kijkje op een werkkamp in de Li Minh
Xhan-nieuwe economische zone in Viet
nam. De eerste bewoners waren leden
van de communistische jeugdbrigades.
Veel inwoners van de grote steden wor
den overgepiaats naar dergelijke zones
om er o.a. op het land te werken.
het volk zij hun boeltje wel kunnen
inpakken”.
Tel.
1507-
Jheel
jara-
kast,
irvan
iubb.
3
„Wij hebben ons verspreid, velen
hebben zich bij andere verzetsgroe
pen aangesloten, maar ik, zo vertelt
hij, ben naar Cholon (de Chinese
wijk van Saigon red.) gegaan en van
Zij zullen een grote rol spelen in
de toekomst, meent La Tho Mai.
„Het zal een wisselwerking worden
tussèn de idealen van deze jonge
generatie die haar land is uitgezet en
de jonge generatie in Vietnam zelf,
die de jarenlange oorlogen zat is en
in vrede wil leven".
Mai moest weg omdat hij een fetni-
sche Chinees is. Hij heeft een ver
klaring moeten tekenen waarin hij
de Vietnamese regering dankt voor
het feit dat hij familie in het buiten
land mocht opzoeken. Daarna wer
den hem al zijn bezittingen ontno
men en mocht hij in een half lekke
boot waarvoor zij allen tweedui
zend dollar moesten betalen, ver
trekken. „We waren met vijftien
mensen en ieder moest 3000 dollar
betalen. De Vietnamezen hebben
aan ons goed verdiend”.
Evenals Thi en Xuan hoop Mai,
en de tientallen vluchtelingen die ik
in de kampen heb gesproken, dat op
een dag de verzetsgroepen gesteund
worden door „een derde land”. Met
dat land bedoelen zij de Verenigde
Staten of China of beide. Als deze
landen te hulp schieten, zo menen
zij, is het regime in Hanoi geen lang
leven meer beschoren. Zij zeggen
ervan overtuigd te zijn dat de dui
zenden vluchtelingen in de kampen
of die al in een derde land zijn
opgenomen, zich bij het verzet zul
len aansluiten.
Nu, zegt Mai, is de tijd rijp om dat
te doen. Hanoi staat onder interna
tionale druk, in Cambodja is het
verwikkeld in een eindeloze oorlog,
aan de grens met China heerst een
gespannen situatie. Een derde front
in Vietnam zou het einde kunnen,
inluiden van de machthebbers in
Hanoi.
De verzetsgroeperingen zijn ech
ter te versnipperd om op dit ogen
blik een reëel gevaar te kunnen
vormen voor de ervaren troepen
van Hanoi. Maar, zo vertellen de
vluchtelingen op Pulau Bidong en
in het vluchtelingenkamp Chera-
ting, bij Küantan, zuidelijk van Ku
ala Trengganu, als zich een leider
aandient die deze ondergrondse be
wegingen kan bundelen dan zijn ze
in staat om het leger van Hanoi
terug te drijven.
Een van de Vietnamese vluchte
lingen die zegt in nauw contact te
hebben gestaan met de verzetsgroe
pen, is de 38-jarige Xuan, die nog
maar kort uit Vietnam is gevlucht.
Hij arriveerde in juni op Pulau Bi
dong, het Maleisische vluchtelingen
eiland, waar meer dan 40.000 Viet
namese vluchtelingen op de grens
van leven en dood bivakkeren; hun
lot is onzeker geworden na de ver
klaring van de Maleisische regering
alle vluchtelingen terug te sturen in
de boten waarmee zij gekomen zijn.
Na de val van Saigon 30 april 1975 zijn veel militairen van het
republikeinse leger de jungle in gevlucht en hebben zich daar
georganiseerd in verzetsgroepen. De bevolking noemt hen „vossen",
Al maandenlang komen uit Indo
china beelden en verhalen van Viet
namese bootvluchtelingen. De con
ferentie in Genève zou een kente
ring kunnen veroorzaken in de situ
atie, die niet alleen duidelijk mense
lijke kanten heeft (daar is geen mis
verstand over mogelijk), maar ook
politieke. De ontwikkeling in Viet
nam zelf na de machtosovername
door de Hanoi-regering, de poging
van Hanoi om de Rode Khmers uit
Cambodja te verdrijven en zelf via
stromannen de macht over te
nemen en ten gevolge daarvan weer
de grensoorlog tussen Vietnam en
China. Een deel van de bevolking in
Zuid-Vietnam en met name de etni
sche Chinezen zijn zacht gezegd
niet oelukkia met de ontwikke
ling in het nu verenigde Vietnam.
Vandaar die tragische vluchtpogin
gen, waaraan het Vietnamese be
wind dan weer verdient door een
soort vluchtpremie te eisen. En van
daar ook zo blijkt nu uit verkla
ringen van vluchtelingen verzet
tegen het huidige bewind in Viet
nam. Bob Mantiri tekende uit de
mond van bootvluchtelingen op, dat
er diverse verzetsbewegingen actief
zijn in de berggebieden van Viet
nam. Die bestaan dan weer vooral
uit aanhangers van het Thieu-be-
wind, dat ook bepaald geen toon
beeld was van een kraakschoon po
litiek beleid. Denk maar aan de mas
sa's gevangenen, aan de martelin
gen, aan de tijgerkooien. Hoe dan
ook, het is nuttig kennis te nemen
van wat er zich daar in dat van
oorsprong zo welvarend gebied af
speelt. Nu dan dus het verhaal van
het verzet tegen het regime van
Hanoi.
sen nog het economische leven in
Vietnam. Ze hadden het kapitaal in
handen, de banken, kantoren, win
kels en alles waar geld in zat. Ze
vormden de ruggegraat van het ka
pitalistische systeem. Voor de reali
sering van het socialistische ideaal
was het een pure noodzaak om deze
ruggegraat te breken. Daarmee
wordt de weg naar een socialisti
sche maatschappij geëffend. Dat zij
er daarbij nog geld aan verdienen is
meegenomen. Met het wegsturen
van de etnische Chinezen heeft Ha
noi ook voorkomen dat het verzet
financieel door deze mensen wordt
gesteund”, meent Thi.
La Tho Mai, een gevluchte ambte
naar uit Pleiku hij zit nu in een
kamp bij Cherating zuidelijk van
Kuala Trengganu vestigt zijn
hoop op de jonge generatie. De jon
geren zullen straks ook terug willen
naar het land waar zij geboren zijn,
waar zij ook recht op hebben al zijn
ze van Chinese oorsprong. Het is
niet onwaarschijnlijk dat ze het
voorbeeld volgen van de Palestij-
nen en door terreur, kapingen enz.
hun frustraties zullen uiten.
Men heeft er volgens hem geen
idee van hoe de Zuidvietnamezen
worden vervolgd. Dat gebeurt
openlijk, zoals de joden door Hitler
werden vervolgd, zo worden de et
nische Chinezen door Hanoi ver
volgd. De ethnische Chinezen in
lekke boten de woeste zee insturen
is even misdadig als de joden naar
de gaskamers zenden.
Waar wij dat aan te danken heb
ben, vraagt Thi. „De vernietiging van
de etnische Chinezen is noodzake
lijk om het socialistische systeem in
heel Vietnam te kunnen invoeren.
De Chinezen beheersten en beheer-
Xuan is niet zijn echte naam, be
kende hij later. Hij wil zijn identiteit
liever voor zich houden. „Uit veilig
heidsoverwegingen. Mocht ik ooit
worden teruggestuurd dan is het
niet onwaarschijnlijk dat de Vietna
mese autoriteiten mij aan verhoor
onderwerpen om er achter te ko
men wie de verzetsgroepen steunen.
In de steden en in de dorpen draagt
men hun een warm hart toe, maar
het is moeilijk om dat openlijk te
doen”, zegt Xuan.
Hij heeft eerst in Saigon, dat nu
Ho Chi Minhstad heet, gewoond:
had daar een groot restaurant.
Maar toen de communisten Saigon
binnenvielen werd zijn bedrijf ge
nationaliseerd. „In de praktijk bete
kent het dat een communistische
Vietnamees de leiding overneemt".
Al zijn goederen en ook zijn kapi
taal werden gekonfiskeerd. Hij
vluchtte de provincie in omdat hij
Vreesde naar de economische zones
te worden gestuurd.
Deze guerrillabewegingen heb
ben genoeg wapens, maar ze klagen
over een tekort aan munitie. „Het is
moeilijk in contact te komen met de
groepen omdat ze steeds op pad
ziin, bang ontdekt te worden door
de Vietnamese troepen. Drie keer in
de maand komen ze uit hun schuil
plaatsen om in de dorpen eten en
kleren te zoeken”. Xuan zorgde er
voor dat de „vossen” wanneer ze in
het holst van de nacht bij de dorpe
lingen aankloppen voedsel krijgen.
„Duizenden mensen raakten toen
in paniek en zochten hun heil in de
grote steden, in het bijzonder Sai
gon, dat nog niet was gevallen en in
de kustgebieden. „De republikeinse
troepen in het Centrale Hoogland',
zo vertelt Xuan, „werden toen afge
sneden van de hoofdmacht die zich
voor Saigon prepareerde om de
aanval af te slaan. Maar deze troe
pen raakten ook in verwarring toen
ze de duizenden mensen in de rich
ting van de hoofdstad zagen trek
ken”. Volgens Xuan heeft deze pa
nieksituatie de val van Saigon ver
sneld. „De troepen van de luitenant
moesten naar de grens met Cam
bodja uitwijken, maar bleven daar
steken. In de loop van de tijd heb
ben zich bij de groepen andere ge
vluchte republikeinse militairen
geschaard en zo onstonden kleine
verzetsgroepen”.
De guerrilla’s boeken vaak succes
bij hun korte acties, maar niemand
weet dat. De berichten sijpelen door
naar de steden via rondtrekkende
handelaren. De verzetsgroepen
worden geleid door officieren van
het vroegere republikeinse leger.
Zij zijn gemotiveerd en zij kennen
bovendien het gevechtsterrein
goed. Maar, zo zegt hij, wat wij
nodig hebben is een leider die het
volk en de verzetsstrijders kan in
spireren, Als wij zo’n leider hebben
dan kunnen we de hele wereld aan,
is de overtuiging van Thi.
Hij zegt uit Vietnam te zijn ge
vlucht omdat hij daarbuiten meer
kan doen voor het verzet. Hij ont
kent met een geheimzinnig lachje
dat hij een speciale opdracht heeft
meegekregen. „Een feit is dat men
buiten Vietnam nauwelijks op de
hoogte is van onze guerrilla-activi-
teiten”. Thi vindt het jammer dat
vele jongeren, met goedkeuring van
hun ouders die de reis zelf betalen,
worden weggestuurd. „We kunnen
ze in het verzet goed gebruiken.
Maar aan de andere kant is het
begrijpelijk waarom zij door hun
ouders worden losgelaten. Anders
sterven ze een roemloze dood in
Cambodja”.
„Onder de Zuidvietnamese bevol
king koestert men een diepe haat
tegen het Hanoiregime dat hun kin
deren afpakt en de dood instuurt in
Cambodja en aan de Chinese grens.
Toen de Chinezen binnenvielen”,
zegt Thi, „dachten we in het Zuiden
dat voor ons de bevrijding kwam.
Ik ben er zeker van dat de meerder
heid van ons diep in hun hart had
gehoopt dat de Noord-Vietnamezen
het zouden verhezen”.
daar uit naar Vung Tau, samen met
een tiental anderen waarna wij in
een boot naar Maleisië zijn ge
vlucht.
Hij beweert dat al enkele maan
den voor de Vietnamese invasie van
Cambodja Hanoi troepen had sa
mengetrokken bij, Takei, aan de
Vietnamees-Cambodjaanse grens.
Het hele grensgebied zat vol Vietna
mese troepen die volgens hem klaar
stonden om op te rukken naar de
Cambodjaanse hoofdstad Phnom
Penh. Dat was november vorig jaar.
In de concentratie kwam beweging
eind december, en een week later
viel Phnom Penh.
Xuan vestigde zich in een dorp
ten westen van Kontum, dicht bij de
Laotiaans-Cambodjaanse grens.
„Hier maakte ik later contact met
een aantal verzetsgroepen, bestaan
de uit ex-militairen van het Thieu-
regime. De man die een van de
groepen leidde was een luitenant
van een jaar of dertig. Uit hun ver
halen blijkt volgens Xuan dat zij de
jungle en de bergen zijn ingevlucht
toen de Vietnamezen in het voor
jaar van 1975 het offensief op Sai
gon begonnen.
58 76
Nanning
HAINAN
Udon Thani
IOuang_Ngaj
BANGKOK;
(An Nhoni
NhaJTrangs
'Tir
igon
.uyen.
'km
Lao Cai^
^Dien Bien
Phu
Muong Ham
-pLUANG
">®PRABANG
Xiangkhoang, J
Pleiku
Me Thuot
||Sattahip
- Lang Sons
HANOI
Hoa
Binh
Muang
Nakhon ut,,,,,
.Ratcnasmial j>
lavannakhetv
Tft Saravane
iStung
Vreng
la Nang
Angkor
\Battambang
^^^SKomponq
ITIANE
ig
rtalas.Cfianchiang^^
"^Haipjfröngi
Hai kou
