Oliehandel met Zuid-Afrika reden
Oegandese
Paraguay trekt
officier
pas Mengele in
vermoord
Luiks front zou
aanslag Mohsen
Zimbabwe wil
Oudste vorst
hebben gepleegd
bootmensen
opnemen
Beieren veilt
Iraanse autoriteiten
nazi-symbolen
Kathedralen El
Kennedy ontkend
Salvador bezet
Kissinger: SALT-2
onder voorwaarden
Na 36 jaar
opgedoken
laten Koerden vrij
I
Kandidatuur van
1
„Koppelen aan defensieprogramma-’
Zitten
Steun
Dag mevrouw
Lopen
3
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 9
AUGUSTUS
WOENSDAG
1
1
door Nico Scheepmaker
(Van onze redactie buitenland)
1
i-
■F
d
LONDEN-LAGOS. De
Nigeriaanse regering heeft de
belangen van de Engelse olie
maatschappij British Petro
leum (BP) genationaliseerd.
BP verliest de rechten om in
Nigeria naar olie te zoeken en
olie te winnen. Alle niet-Nige-
riaanse werknemers van BP
moeten voor 31 augustus het
land verlaten, behalve dege
nen die onder een Nigeriaans
contract werken.
p
BP raakt belangen
in Nigeria kwijt
l
1
HENRY KISSINGER
g
n
l
1
Als Norbert tien maanden is, wordt hij
onderzocht door een orthopedisch chi
rurg. „De dokter onderzoekt hem en ik
kijk in spanning naar zijn gezicht. Nor
bert ligt op zijn buik, en de dokter bekijkt
zijn rug. Dan geeft hij Norbert met de
achterkant van zijn hand een zet, zodat hij
op zijn rug rolt. Vervolgens zegt hij: „Dit
kind kan alles, maar het wil niet”. En hij
loopt weg. Dit gebaar, en die geringschat
tende woorden. Het is alsof ik een klap in
mijn gezicht krijg. Woedend kleed ik Nor
bert aan en ik neem me voor, nooit meer
naar die dokter toe te gaan”.
Als Norbert elf maanden is, wil zijn
moeder proberen hem te laten zitten:
„Ik installeer hem in een hoekje van de
box. Een kussen in zijn rug, en aan beide
kanten ook nog een kussen. Maar het
blijft voorlopig bij hangen. Daar schiet ik
niet veel mee op, dus zet ik hem een keer
of vier per dag op tafel, met zijn beentjes
hangend over de tafelrand terwijl ik hem
in zijn rug steun. Dat vindt hij leuk, en hij
laat dat ook merken. Soms leg ik hem een
poosje op de grond, in de hoop dat hij zal
gaan kruipen. Na twee maanden ontdekt
hij, dat hij vooruit kan komen als hij op
zijn buik ligt. Hij steunt op één arm, en
rekt zich zo naar voren”.
„Na enkele weken steunt hij op zijn
linkerarm en zijn rechterknie en zo komt
hij veel gemakkelijker vooruit. En nu, met
veertien maanden, doet hij de ontdekking
dat de wereld groter is dan alleen de box.
Het wordt nu ook tijd het eens met de
kinderstoel te proberen. Ik zet hem drie
keer per dag in de stoel en na tien minuten
zakt hij onderuit. Maar het begin is er, en
ik ga dus door. Na twee maanden kan hij
al een half uur zitten zonder weg te zak
ken. Na elk behaald succes ben ik ingeluk-
kig, en ook vol goede moed dat er nog wel
meer te bereiken moet zijn”.
„Mevrouw, wat u bereikt hebt is er het
bewijs voor dat u het goed doet”.
Dit is voor mij de grootste steun die ik in
al die moeilijke jaren gehad heb, schrijft
Dorie Miltenburg.
it
at
i-
n
In een officiële verklaring zei de rege
ring in Lagos gisteren dat men tot natio
nalisatie overgaat, omdat de Britse rege
ring onlangs toestemming heeft gegeven
voor de uitvoer van BP-olie uit Britse
Noordzeebronnen naar Zuid-Afrika. Vol
gens de verklaring importeert Engeland
olie uit Nigeria om de aldus ontstane
tekorten in eigen land aan te vullen.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken
in Londen noemde deze verklaring „volle-
Ook politieke waarnemers zien een dui
delijk verband tussen de Nigeriaanse
(Van onze redacteur in West-Duits-
land, Hans Amesz)
BONN. De Westduitse deelstaat
Beieren heeft via antiquairs op open
bare veilingen nazi-orden en erete
kens alsmede andere voorwerpen
met SS-symbolen verkocht. Dit blijkt
uit het antwoord van minister van
Justitie Hillermeier op schriftelijke
vragen van de SPD-afgevaardigde
Rolf Langenberger.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON De voormalige
Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, Henry Kissinger,
heeft gisteren voorwaarden gesteld
aan bekrachtiging door de Ameri
kaanse Senaat van de SALT-2 -
overeenkomst, ter begrenzing van
de kernbewapening.
Kissinger waarschuwde voor het ge
vaar van „meedogenloze militaire ver
sterking van de Sovjet-Unie”. De voor
malige minister van Buitenlandse Zaken
leverde ook scherpe kritiek op het be
wind van predident Carter, dat strategi
sche programma’s heeft geschrapt of
vertraagd. De militaire zwakte van de
VS, aldus Kissinger, is veroorzaakt door
jarenlange besnoeiing van de begroting
van het Amerikaanse ministerie van De
fensie.
Als Norbert Miltenburg uit Bunnik (mo
torisch gestoord en geestelijk onvolwaar
dig geboren; ik schreef er gisteren al over,
aan de hand van de levensbeschrijving die
zijn moeder van hem heeft gemaakt) een
half jaar oud is, wordt hij opnieuw onder
zocht door de kinderarts, die, toen Nor
bert vijf weken oud was, er niets van
wilde horen dat Norbert „anders” was
dan andere kinderen. Nu zegt hij: „Ik had
graag dat u met Norbert naar een ortho
pedisch chirurg gaat. En dan nog iets,
mevrouw. U moet weten dat uw kindje
geestelijk en lichamelijk achter is. Komt u
over een half jaar nog eens terug. Dag
mevrouw”.
e
i-
n
5
ri
SHADY POINT (DPA). Een sol
daat die in 1943 uit het Amerikaanse
leger deserteerde, heeft zich 36 jaar
verborgen gehouden in de bergen van
de Amerikaanse staat Oklahoma. Hij
was bang dat hij wegens desertie zou
worden geëxecuteerd.
Alleen zijn inmiddels ruim 90-jarige
ouders en een paar andere familiele
den wisten dat hij nog in leven was.
Door toedoen van een neef krijgt de nu
57-jarige deserteur binnen enkele da
gen zijn papieren voor ontslag uit
dienst.
Fysiotherapeute Marian blijkt een ge
weldige steun, en als Norbert eenmaal
goed blijkt te kunnen kruipen, besluiten
ze samen de voorspelling van de kinder
arts dat Norbert nooit zou kunnen leren
lopen, te logenstraffen. Ik citeer:
„Ard is nu anderhalf. Hij loopt prima.
Norbert is drie jaar en kan heel goed
zitten. Ik zet hem elke morgen op een klein
stoeltje bij de lage tafel, dan kan hij rustig
spelen met blokjes en auto’s. Hij speelt
nooit lang met één ding, maar ik ben al
blij dat het begin er is. De eerste oefening
voor het lopen heeft Norbert eindelijk
onder de knie. Hij voelt nu wat hij doen
moet Maar er gaan nog weken overheen
waarin hij alleen maar loopt als ik met
hem oefen. Er is geen enkel initiatief van
zijn kant. Dat is jammer en het maakt mij
soms wanhopig. Zou hij ooit zelfstandig
lopen? Ik betwijfel het. Norbert voelt heel
goed aan dat mijn zekerheid weg is. Er
zijn dagen dat hij weigert te oefenen. Hij
huilt zelfs als ik het probeer. Een gesprek
met zijn juffie (de fysiotherapeute) maakt
me duidelijk dat het mijn schuld is dat
Norbert is vastgelopen. Hij heeft constant
mijn vastberaden streven nodig om voor
uit te komen. Wanneer ik dus onzeker
word, presteert hij niets”.
d
n
5
t
I
Anderhalf jaar na Norbert wordt Ard
geboren, het dertiende kind. De angst
dat er weer iets mis zou zijn blijkt onge
grond: Ard is even normaal en gezond als
de eerste elf kinderen. „Het is een jongen,
en dit is er een voor het atheneum!”, riep
de dokter dan ook meteen, toen de thuis
bevalling geschied was. Norbert is gek op
zijn kleine broertje. Als Norbert bijna
twee jaar is, raadt een revalidatiearts zijn
moeder aan met hem naar een fysiothera
peute te gaan. Zijn moeder moet intussen
doorgaan met wat ze tot dan toe met
Norbert heeft gedaan.
„Dokter, hoe weet ik of ik het goed
doe?”
en
ng
de
af-
de
io-
us
re-
174
ite
is
rer
re-
M.
?rt
er-
?rs
in-
•is-
(Van onze redactie buitenland)
MARIVAN-TEHERAN. De Iraanse autoriteiten hebben gisteren zestien
Koerden vrijgelaten die bij de recente gevechten in de stad Marivan gevangen
waren genomen.
'el
de
le-
in
OP
en
A)
ts-
let
ar-
:er
lig
L
•n
in
te
n-
nt
ig
ie
n-
e-
•t
n
e
is
n-
Jd
kt
er
>p
>p
si-
n-
50
en
te
n-
naasting en de topconferentie van Geme-
nebestlanden, die vandaag in de Zambi-
aanse hoofdstad Loesaka begint.
De vrijlating gebeurde onder druk van
een dreigend treffen tussen vijfduizend'
Koerden en leger en politie. De Koerden
hadden een tocht van 120 kilometer on
dernomen om de vrijlating van de gevan
genen te eisen.
Marivan, dichtÖy de grens met Irak, is
bijna geheel verlaten door de twintigdui
zend koerdische bewoners sinds de ge
vechten tussen koerdische guerrillastrij
ders en islamitische revolutionaire gardis
ten vorige maand begonnen.
De Koerden willen dat de islamitische
gardisten uit Marivan vertrekken en eisen
dat het stadsbestuur in handen komt van
de plaatselijke bevolking.
De voormalige stafchef van het Iraanse
leger, generaal Nasser Farbod, heeft vol
gens het Engelstalige blad Teheran Times
gezegd dat de Iraanse regering akkoord
moet gaan met het Koerdische streven
naar autonomie voor Koerdistan.
Volgens een koerdische woordvoerder
zijn de afgelopen negen maanden meer
dan duizend Iraakse communisten naar
de bergen van Koerdistan gevlucht om
zich aan te sluiten bij koerdische guerril
lastrijders die de regering in Bagdad be
vechten. De woordvoerder verklaarde dat
de vlucht verband hield met een anti
communistische campagne van de Iraak
se leiders.
De Westduitse onderneming Kraftwerk
Union (KWU), dochteronderneming van
het Siemens-concern, heeft het contract
opgezegd voor de bouw van twee kemcen-
(Van onze redactie buitenland)
SALISBURY. Zimbabwe-Rhodesië
heeft gisteren het aanbod gedaan om 1000
Vietnamese vluchtelingen op te nemen.
Premier Moezorewa deelde in het parle
ment mee, dat zijn coalitie-kabinet had
besloten „te handelen in het belang van
menselijkheid en christelijke beginselen”.
Bisschop Moezorewa zei, dat zijn rege
ring meer zou willen doen voor de Vietna
mese vluchtelingen, maar belemmerd
wordt door internationale handelssanc-
ties en door een guerrillaoorlog.
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft overigens gisteren
meegedeeld, dat de stroom Vietnamese
vluchtelingen in de eerste helft van juli
sterk verminderde. Volgens het ministerie
liep de stroom van ongeveer 58.000 in juni
terug tot ongeveer 16.000 in de eerste helft
van juli, althans wat aankomst van vluch
telingen in zogenaamde „eerste-asiellan-
den” betreft.
WENEN-WARSCHAU (Reuter). De
regering van de Zuidamerikaanse staat
Paraguay heeft het staatsburgerschap
ontnomen aan Josef Mengele, de man die
arts was in het concentratiekamp Ausch
witz.
SAN SALVADOR (UPI). Tegenstan
ders van het militaire bewind in El Salva
dor hebben de kathedralen van San Sal
vador en San Miguel bezet. De bezetters
zijn leden van het Revolutionaire Volks-
blok.
De kathedraal van de hoofdstad San
Salvador is ook in mei bezet geweest door
leden van het Volksblok. Op acht mei
werden bij demonstraties voor de bezette
kathedraal twintig mensen door de politie
doodgeschoten. Volgens de regering had
den de demonstranten het vuur geopend.
Naar aanleiding van de bezetting van de
kathedraal werd in mei de staat van beleg
afgekondigd. Precies één dag nadat de
staat van beleg was beëindigd volgde eer
gisteren de bezetting van de kathedralen.
■A De oudste, regerende vorst ter wereld is koning Sobhoeza II van Swaziland, die hier
gefotografeerd is terwijl hij zijn troepen groet die langs hem paraderen ter gelegenheid van
zijn 80ste verjaardag.
Politici in het Britse Lagerhuis toonden
zich gisteren geschokt door de maatregel,
maar een van hen, James Johnson, zei er
niet van onder de indruk te zijn. „Waar ik
over geschokt ben”, aldus Johnson, „is dat
de Britse regering maar niet wil begrijpen
dat het zwart-Afrika menens is, wanneer
het zegt dat het niet langer genoegen
neemt met de ongelijkheid en apartheid in
Zuid-Afrika.
De minister schrijft dat zal worden on
derzocht in hoeverre ambtenaren van de
vrijstaat Beieren in strijd met artikel 86a
van het wetboek van strafrecht hebben
gehandeld. Hierin staat dat het verboden
is symbolen van organisaties die in strijd
zijn met de Grondwet te tonen of te ver
spreiden. Ook hebben de autoriteiten op
dracht gekregen om bij veilingen van
voorwerpen uit het „Derde Rijk” de nodi
ge zorgvuldigheid in acht te nemen.
Op basis van de geallieerde wetgeving is
destijds besloten dat de nalatenschap van
leidende figuren uit het Derde Rijk moest
worden gebruikt ten gunste van mensen
die in die periode schade hadden geleden.
„Dat is in het geheel niet smakeloos, maar
veeleer een - zij het ook minimale - echte
Widergutmachung”, aldus minister Hiller
meier.
Bij verkoop van woninginrichtingen,
schilderijen, auto’s en waardevolle voor
werpen bestaat, zo schrijft de minister,
theoretisch de mogelijkheid dat af en toe
ook orden en eretekens uit de nazi-periode
met zulke symbolen worden verkocht.
Dat gold bijvoorbeeld voor een medaille
met de tekst „Eén volk, één rijk, één
Führer”, die in Oostenrijk was geslagen
naar aanleiding van de verjaardag van
Adolf Hitler. Verder is een bijouteriekist
je verkocht, waarin allerlei andere me
dailles uit de nazitijd zaten.
Simon Wiesenthal, die veel pogingen
heeft gedaan Mengele gearresteerd te
krijgen, heeft gisteren gezegd dat hij dit
heeft vernomen van zijn landgenoot Kurt
Waldheim, secretaris-generaal van de
Verenigde Naties.
trales in Iran. Iran had al ongeveer zes
miljard gulden uitgegeven voor de kern
centrales in Bushir aan de Perzische Golf.
De bouw totale kosten ruim twintig
miljard gulden is bijna voltooid. Als het
onderhoud wordt verwaarloosd kunnen
de centrales-in-aanbouw volgens de
KWU-woordvoerder binnen een half jaar
zijn veranderd in een ruïne.
Kraftwerk Union is de eerste westerse
onderneming die zelf een contract met de
Iraanse regering heeft opgezegd.
Voor de Senaatscommissie voor Bui
tenlandse Zaken zei Kissinger, die on-
derhandelingen heeft gevoerd over
SALT-1 en gedeeltelijk ook over SALT-
2, bekrachtiging van SALT-2, slechts te
steunen op de volgende voorwaarden:
SALT-2 zou gekoppeld moeten zijn
aan een defensieprogramma, waarbij er
sprake is van „een verplichte overeen
komst tussen het Congres en de presi
dent” het gevaar te overwinnen van een
Amerikaanse militaire ongelijkwaardig
heid tegenover de Sovjet-Unie.
Voorts zou de Senaat amendementen
aan de overeenkomst moeten toevoegen
waardoor nieuwe onderhandelingen
met de Sovjet-Unie niet nodig zijn, maar
waardoor tevens richtlijnen worden
vastgesteld voor eventuele verdere on
derhandelingen. Ook zou SALT-2 verge
zeld moeten gaan vap „een krachtige
uitdrukking” van het standpunt van de
Senaat aangaande een verband tussen
SALT-2 en het gedrag van de Sovjet-
Unie in de gehele wereld.
(Van onze redactie buitenland)
NAIROBI. Een hoge officier van het
Oegandese leger, luitenant-kolonel Roe-
hinda, is gisteren op het terrein van de
universiteit van Kampala door soldaten
doodgeschoten.
De vrouw van de directeur van de uni
versiteit zei tegen verslaggevers te gelo
ven dat de daders Tanzanianen waren.
Het huis van de directeur werd door de
daders geplunderd. Volgens enkele bron
nen is het afgelopen weekeinde ook het
huis van kardinaal Msoeboegoea in de
Oegandese hoofdstad geplunderd. Presi
dent Binaisa van Oeganda heeft overigens
beloningen uitgeloofd voor het aanbren
gen van mensen die betrokken zijn bij
gewelddadigheden. In antwoord op be
schuldigingen dat soldaten aan het moor
den zijn geslagen, zei Binaisa dat alle
soldaten teruggestuurd worden naar hun
kazernes en dat ze opgeleid zullen
worden.
Intussen zijn sinds 20 juli in Kenia naar
schatting 4000 Oegandezen opgepakt en
gedwongen zonder geld of persoonlijke
bezittingen naar hun vaderland terug te
keren. Dit melden gevangenis- en grens
beambten in Oeganda.
tnjfel
Mengele is nu 69 jaar. Hij wordt verant
woordelijk gesteld voor de dood van min
stens tweehonderdduizend kinderen en
evenveel volwassenen. Hij zou na de
maatregel niet langer in Paraguay ver
blijven.
De Poolse regering heeft erin toege
stemd het archief over oorlogsmisdaden
in Warschau te openen. Dit is gisteren
meegedeeld door Elie Wiesel, voorzitter
van de Amerikaanse presidentiële com
missie voor oorlogsmisdaden, die gisteren
in Warschau aankwam. De vijftig leden
van deze commissie mogen materiaal uit
het archief, dat twintig jaar lang gesloten
is geweest, kopiëren en meenemen.
NEW YORK (AFP). Een woordvoer
der van de Amerikaanse senator Edward
Kennedy heeft tegengesproken dat Ken
nedy zich kandidaat zal stellen voor het
Amerikaanse presidentschap.
Amerikaanse perspublikaties hadden
melding gemaakt dat de moeder van de
senator haar bezwaren tegen Kennedy’s'
kandidatuur had laten varen. De senator
zou hierdoor zijn ontslagen van zijn belof
te aan zijn moeder dat hij nooit een poging
zou wagen om in het Witte Huis te komen.
De woordvoerder van Kennedy ver
klaarde gisteren dat Kennedy en zijn fa
milie ervan uit gaan dat president Carter
door de democratische partij zal worden
gekozen en zich beschikbaar zal stellen
voor een tweede ambtstermijn. Carter
heeft nog niet bekend gemaakt wat zijn
plannen zijn.
dig in tegenstelling met de feiten”. In een
reactie zegt het ministerie: „Gezien het
tijdstip van dit buitengewone besluit, aan
de vooravond van de Gemenebest-ont-
moeting, blijft de Britse regering niets
anders over dan te veronderstellen dat de
werkelijke reden voor de Nigeriaanse
handelwijze iets geheel anders is.”
Nigeria heeft de nationalisatie uitge
voerd door de twintig procent belang die
BP heeft in de exploitatiemaatschappij
Shell-BP Petroleum Development Com
pany of Nigeria te onteigenen. De Nigeri
aanse staat had al zestig procent belang in
deze maatschappij. De overige twintig
procent is eigendom van Koninklijke
Shell.
Volgens de gisteren in Lagos uitgegeven
regeringsverklaring hoeven andere bui
tenlandse oliemaatschappijen niet voor
naasting te vrezen, zolang zij het beleid
van de Nigeriaanse regering en de gevoe
lens van het Nigeriaanse volk eerbiedigen,
vooral met betrekking tot de apartheid en
de racistische politiek van Zuid-Afrika.
Nigeria treft de Engelse staat direct met
de naasting, omdat BP voor het grootste
deel (51 procent) eigendom is van deze
staat. Volgens een woordvoerder van BP
is het verlies van de Nigeriaanse concessie
„van beperkt belang”. In kringen van de
Britse petroleumindustrie schat men het
produktieverlies dat de Nigeriaanse maat
regel met zich meebrengt voor BP op
300.000 vaten (van 159 liter) per dag, bijna
één-achtste deel van de totale Britse olie-
invoer.
(Van onze redactie buitenland)
LUIK. Het „Front Anarchiste Liege-
ois” (FAL) heeft gisteren in Luik de ver
antwoordelijkheid opgeëist voor de aan
slag in Cannes, Zuid-Frankrijk, op de
PLO-leider Zoehair Mohsen. In een com
muniqué maakte het FAL bekend dat de
aanslag werd uitgevoerd door de „regio
nale anarchistische Libanese afdeling in
Marseille”.
Het enige politieke doel was Europa te
bewijzen dat het nog lang niet de veilig
heid biedt, die het zegt aan de burgers te
geven, te bewijzen dat anarchisme niet het
arme broertje van het marxisme is en dat
het anarchisme, op ongeacht welke plaats
elk ogenblik kan toeslaan. „De tijd is niet
ver meer dat het anarchisme Europa zal
overspoelen”, zo besluit het communiqué.
Het FAL eiste in december vorig jaar de
verantwoordelijkheid op voor aanslagen
tegen kantoren van de christelijke volks
partij en van de socialistische partij in
Luik.
Volgens Johnson is de Nigeriaanse daad
een „onheilspellende reactie op een losse
opmerking van premier Thatcher”. Hij
doelde daarmee op de uitspraak van de
Britse premier, gedaan op een persconfe
rentie tijdens een bezoek aan Australië,
dat de economische boycot tegen Rhode-
sië zou worden opgeheven en dat officiële
erkenning kort daarop zou kunnen
volgen.
