Duits onderzoek naar de
verlof hebben
Tja....
DOMINICUS SCHREEF BIJNA 30 GIDSEN
Onderwijzer wil
zwangerschaps-
K
CASIO
de best beoordeelde
kalkulators voor school
en kantoor
inspanning van autorijden
weg
en wiel
Straks geld gaan verdienen,
maar waar moet je baas met
je salaris heen?
H
Jetta: nieuwe auto in middenklasse
R-5 nu ook met
vijfde deur
De Amro Bank doet iets extra ’s voor jonge mensen.
VROOMSDREESMANN
NIEUWS IN ’T KORT
A
13
VARIA
12
1979
DONDERDAG 2 AUGUSTUS
3
ai
Ben je tussen de 16 en de 26? Ga dan even langs
O O £3 El 0
saasjaa
de Amro Bank en vraag naar het Plus Pakket Dan krijg je een
salarisrekening plus een spaarrekening met extra hoge rente.
UL
I u,
(Van onze redactie
binnenland)
Naast toeristische artikelen
in bladen en kranten nemen
reisgidsen een aparte plaats
in. Er zijn een paar giganten in
het buitenland (Guide Bleu,
Nagel, Michelin en Polygott
bijvoorbeeld), de ANWB heeft
een zakelijke serie, maar er is
ook een opmerkelijke Neder
landse solist: Jo Dominicus,
gepensioneerd leraar geschie
denis te Alkmaar. Hij heeft in
vijf jaar tijds een serie opge
bouwd van bijna dertig flinke
paperbacks waarvan meer
dan een half miljoen exempla
ren zijn verkocht. Met die op
lage behoorte hij tot de meest
succesvolle Nederlandse
schrijvers.
Reisinformatie als een
1-
Jo Dominicus
(ADVERTENTIE)
<9
FE
fel
1S64S9
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
J:
f
8
CN
O)
(Meer over Casio staat te lezen op
pagina 6 van de zojuist verschenen
Schoolkrant. Heb je die nog niet, haal
’m dan gauw op de afdeling Klanten
service van je warenhuis!)
Een vergelijkend onderzoek leverde het
overtuigende bewijs: Casio kalkulators
zijn de beste rekenmachines of ze nu
gebruikt worden op school of op kantoor
Ze zijn niet alleen enorm veelzijdig, maar
ook voordelig geprijsd en bovendien
voorzien van een duidelijke Nederlandse
gebruiksaanwijzing. Het komplete
programma Casio kalkulators is
te koop bij Vroom Dreesmann.
noemde grote gidsen vallen zijn boeken
op door een onbekommerde, soms gezapi
ge alledaagsheid. Clichés worden niet ge
schuwd: Indonesië is de „gordel van sma
ragd” en Zweden heeft allicht „eeuwig
zingende bossen”. Op eenvoudige wijze,
met veel weetjes, wordt iets van de ge
schiedenis en culturele achtergrond van
een land vertelt, maar ook worden de
geneugten van een luxueus hotel of geno
ten diner beschreven.
Geen gidsen om mee op avontuur te
gaan, maar blijkens de vele fanmail voor
tallozen een baken. Of zoals de man die
laatst bij de schrijver parket kwam leggen
zei: „Als ik uw boek over Kreta niet had
gehad, zou ik nooit gezien hebben wat ik
nu gezien heb”.
„Mijn boeken zijn een huishoudelijk
praatje, ik gebruik geen moeilijke woor
den”, beaamt Dominicus. De wanden van
zijn studeerkamer staan vol boeken, en
twee degelijke bureaus tonen dat we hier
te doen hebben met een nijver mens. Er
liggen vele paperassen uitgespreid aan de
hand waarvan hij net bezig is een gids
over Corsica samen te stellen.
Dominicus bezoekt met zijn vrouw de
landen en streken die hij leuk vindt en
ter
he
iet
irs
d-
le-
:ra
iry
s.
n,
he
le-
rs-
de
e-
en
ik.
nt
ig
de
In de Autobianchi-reeks komt dit na
jaar een nieuwe versie op de markt; de
A 112 Elite. Deze wagen zal onder meer
een elektronische ontsteking krijgen,
evenals trouwens de Abarth. Voorts
krijgen de Autobianchi-modellen een
aangepaste vormgeving.
iet
iet
if-
d.
I
i ->a i i X
9M3 9 9 9 9
t
9.9:919.9.9
i Tm Al v o i»i n j iwH
9,9 9 9 99
jfj Q £j-
O O O iO O
Begin volgend jaar komt Volkswagen (thans VAG geheten) met een nieuwe
limousine in de middenklasse op de markt. De naam van de nieuweling is Jetta.
De afmetingen van de nieuwe wagen liggen ongeveer in het midden tussen die
van de Golf met achterdeur en de ruime Passat De carrosserie heeft een wigvorm
meegekregen. De Jetta heeft voorwielaandrijving, een zelf-stabiliserende achte
ras en een grote bagageruimte (ca. 630 kg).
De nieuwe wagen wordt geleverd in drie motorversies: een 1,3 liter motor (44kW
of 60 pk), een 1,5 liter motor (51 kW of 70 pk) en een 1,6 liter motor met een
vermogen van 81 kW of 110 pk.
Het front van de nieuwe wagen is duidelijk anders geconstrueerd dan de
voorzijde van de Golf: breed-stralende koplampen, verbrede spatborden, en
grote, om de hoeken van de carrosserie gebogen knipperlichten.
De lengte van de Jetta is ruim vier meter, het gewicht ligt rond de 850 kg. De
topsnelheid varieert per motorversie van 148 tot 178 km/uur. De foto toont de
nieuwe Jetta van Volkswagen.
dens de rit aandraagt. Daardoor raakt
het bewustzijn sneller vermoeid.
Men mag aannemen dat ervaren au
torijders met goed ontwikkelde „ver-
keerszintuigen”, onder het rijden ook
minder energie verbruiken. Zij zijn
echter wel voorbereid op het gebruik
van krachten, waaruit een bepaalde
inspanning voortvloeit. Maar zij vin
den dat vaak niet vermoeiend werken;
integendeel dat houdt hen alert Bo
vendien doet de ervaren automobilist
vele dingen automatisch. Hij verricht
handelingen zonder zich daarvan be
wust te zijn. Zijn zintuigen zijn daarbij
in volle actie: ver vooruitkijken bij
voorbeeld bespaart hem extra energie.
En reacties die plotseling optreden en
activiteiten vergen die veel krachten
verslinden, vermijdt hij door tijdige
aanpassing aan de situatie.
Natuurlijk betekent dit niet dat de
ervaren automobilist nooit vermoeid
raakt. Bij verkeersopstoppingen, bui
tengewone weersomstandigheden of
na een lange rit zonder voldoende pau
zes komt ook bij hem vermoeidheid en
vaak zelfs uitputting voor.
De beginnende autorijder heeft het
echter moeilijker. Hij zit vaak te
krampachtig achter het stuur, tuurt
constant naar mogelijke gevaren, is in
bepaalde verkeerssituaties vaak onze
ker; kortom, hij raakt sneller ver
moeid. Overigens zijn zowel voor hem
als voor de ervaren rijder de vermoeid
heidsverschijnselen gelijk: transpira
tie, een droge mond, heen- en weer
schuiven op de stoel, prikkelbaarheid
en moeilijkheden met het schakelen.
Worden deze verschijnselen geconsta
teerd, dan is het tijd om te gaan rusten.
De hoogste tijd zelfs.
Zeven jaar na de introduktie van de
R 5, komt Renault nu met een uitbrei
ding van deze versie; een vijfdeurs-
versie van diezelfde R 5. Daarnaast is
het interieur van alle R 5-modellen
aangepast en verbeterd, is er een grote
re motor geplaatst in de R 5 TL en de 5
bestel, en werd de motor van de R 5
GTL (1289 kubieke centimeter) door
verlaging van de compressie-verhou-
ding geschikt gemaakt voor het ge
bruik van normale benzine.
De uitvoering van de R 5 met de vijf
deuren is in drie versies verkrijgbaar:
de R 5, de 5 TL en de 5 GTL. Begin deze
maand komt de kleine Renault met de
vijf deuren op de markt.
Inmiddels zijn er van de R 5 zo’n
tweeënhalf miljoen explaren geprodu
ceerd. Bijna de helft daarvan werd
buiten Frankrijk verkocht Op de foto
de vijfdeurs versie van de R 5.
schrijft er reisgidsen over. De boeken in
de serie „Portret van heeft hij voorbe
reid door zo’n land tweemaal met eigen
vervoer te bezoeken. Met folders en reis
gidsen stippelt hij tevoren zijn route uit
Drie boeken verschenen onder de titel
„Op reis naar die bezocht hij met een
georganiseerde tour. Als het even kan,
bezoekt hij voor een oneven herdruk op
nieuw het betreffende gebied.
Nooit is er in zijn gidsen sprake van dat
een land vervelend is. „Ik schrijf voor een
markt; er zijn mensen die zo’n land wel
aardig vinden. Het boek over Zweden heb
ik gemaakt om Scandinavië te voltooien.
Maar het land heeft me niet bekoord. Ik
vind het ook een van mijn slechte boeken.
Toch zijn er in twee jaar tijd vier drukken
verschenen”.
„Ik schrijf nooit wat ik niet gezien heb.
Bij sommige schrijvers merk je dat ze
lelijk de mist ingaan doordat ze zomaar
wat schrijven. Daarbij beoordeel ik echt
niet alles positief. Soms schrijf ik wel: ga
daar alleen heen als je met je tijd geen
raad weet”.
Over Oost-Europa is nog geen reisgids
verschenen. „Dat ligt mij niet Daar is
geen vrijheid genoeg voor persoonlijke
contacten. Nee, ik heb het zelf nooit be
zocht, maar dat hoor ik Van verhalen van
anderen. Misschien ga ik eens een weekje
naar Polen, maar als ik niet con amore
schrijven kan Misschien vergis ik mij,
maar er zijn veel meer onderwerpen die
mij aangenamer zijn en die ik dan ook
eerder doe”.
Soms noemt hij reisorganisaties met
name; is dat als tegenprestatie voor een
gratis reisje? „Nee, ik ben financieel onaf
hankelijk, ik neem nooit iets gratis. In
Indonesië hadden we op Sumatra zo’n
aardige tour; de gids was een papoea die
vlekkeloos Nederlands sprak, moet u zich
voorstellen! Die heb ik in mijn boek ge
noemd”.
„Voor de reclame die met mijn naam
gemaakt wordt zorgt uitgever Gottmer.
Lufthansa gebruikt mijn naam, maar
daar weiger ik geld voor aan te nemen”.
Dominicus wordt voor veel lezingen ge
vraagd; iets wat hij met plezier doet. Het
steeds maar herhalen verveelt hem niet:
„Ach, als geschiedenisleraar heb ik hon
derden malen hetzelfde moeten ver
tellen”.
Multatuli schreef eens: .er is veel
schoons in gebouwen, maar ’t wordt ge
woonlijk bedorven door gidsen die je
den indruk wegstelen door hun eentonig:
„deze kapel is opgericht door den bis-
schop van Munster in 1423 .de zuilen
zijn 63 voeten hoog en rusten op.ik weet
niet wat, en het kan me niet schelen ook.
Dat gebabbel is vervelend want men voelt
dat men dan juist drieënzestig voet be
wondering gereed moet hebben, om niet
in de ogen van sommigen door te gaan
voor vandaal
Dominicus: „Ik schrijf wèl wat er te zien
is aan die kerk, voor de belangstellende
toerist Ik wordt daarin gesterkt door de
vele brieven die ik krijg. Mensen die naar
de Costa Brava gaan om in de zon te
liggen, lekker te eten, te dansen en lang uit
te slapen, die hebben mijn boeken niet
nodig. De geest, de historie van een volk
wordt uitgedrukt in bouwwerken. Met een
eenvoudig handboek als het mijn komen
mensen rijker van geest terug van va
kantie”.
„Kijk, Dickens ging naar Italië en dat
was één groot verrukkelijk misverstand.
Hij ging totaal onvoorbereid en dacht dat
Italianen vermomde Engelsen waren.
Da’s mijn man niet. Goethe ging kijken of
het klopte met zijn aantekeningen en
stond daarvoor anderhalf jaar voor vijven
op. Da’s mijn man dus ook niet. De ideale
toerist moet iets hebben van beiden.
(Van onze redacteur
in West-Duitsland,
Hans Amesz)
BONN. De 34-ja-
rige Hamburgse on
derwijzer Ulrich Hof
mann heeft bij het
Constitutionele Hof
in Karlsruhe een
klacht ingediend te
gen de sinds 1 juli gel
dende wet die bepaalt
dat buitenshuis wer
kende moeders gedu
rende zes weken voor
en zes maanden na de geboorte van hun
kind niet hoeven te werken. Tijdens deze
periode krijgen zij maximaal 750 mark
netto van de staat, plus de bijdragen van
de sociale verzekeringen en het zieken
fonds. Hofmann meent dat deze wet in
strijd is met artikel 3 van de grondwet.
Daarin staat dat mannen en vrouwen ge
lijke rechten hebben.
De onderwijzer, die sinds eind mei va
der van een dochtertje is, voelt zich gedis
crimineerd omdat alleen zijn vrouw recht
heeft op betaald zwangerschapsverlof.
Volgens hem is het zeker biologisch nood
zakelijk dat jonge werkende moeders acht
weken betaald verlof krijgen, maar de
extra vier maanden zijn om gezondheids
redenen niet strict nodig. Het argument
dat moeders langer in staat moeten zijn
hun baby’s hele dagen te verzorgen, vindt 1
Hofmann uitstekend. Maar, zegt hij, een
vader kan dat net zo goed. Daarom wil hij
zelf betaald zwangerschapsverlof hebben
in plaats van zijn vrouw.
Dat financiële redenen bij zijn streven
een rol spelen, geeft Hofmann zonder
meer toe. Zijn vrouw verdient als onder
wijzeres ongeveer 700 mark per maand
meer dan hij. Omdat de maximale „zwan-
gerschapsuitkering” maar 750 mark be
draagt, is het dus voordeliger als Hof
manns vrouw blijft werken.
Inmiddels heeft de onderwijzer in een
brief aan de betreffende instantie in Ber
lijn eenvoudig meegedeeld dat hij zwan
gerschapsverlof heeft genomen en dus
recht heeft op betaling. Tot nu toe heeft
hij nog geen reactie ontvangen.
-ui1
easi» toutaiftW
huishoudelijk praatje
Vooral naast de zakelijkheid van ge-
Volgens metingen van hart-
bloedsomloop moet autorijden
zwaar werk zijn, dat vaak gepaard
gaat met buitengewone stress. Be
drijfsartsen zeggen vaak dat de
plaats achter het stuur een ar
beidsplaats is. De automobilist
krijgt tijdens de rit een groot aan
bod aan informatie te verwerken
en wordt ook gedwongen tijdig
daarop te reageren. Hoe staan de
automobilisten tegenover dergelij
ke uitspraken? Velen zeggen, dat
ze onder het autorijden uitrusten
van hun werk. Zelf hebben we de
ervaring, dat als we van het werk
terugrijden naar huis - wat onge
veer een half uur kost - die tijd
tussen werkomgeving en huiselij
ke omgeving als een soort rustpau
ze ervaren.
Maar daarmee is de vraag natuurlijk
niet opgelost of autorijden nu in princi
pe inspannend of rustgevend werkt. Of
dat het hierbij allemaal gaat om zelfbe
drog.
De Duitse wetenschapper dr. Ger
hard Munsch heeft deze vraag op ver
zoek van het Volkswagen-concem eens
onderzocht. Als men uitgaat van nor
male voorwaarden - dus als er geen
bijzonder vermoeiende verkeers- of
wegomstandigheden zijn - zijn de eisen
die het autorijden in lichamelijk op
zicht stelt, minimaal. Ook geestelijk
wordt er van de bestuurder weinig
verlangd, want gecompliceerde ge
dachtengangen komen bij dit soort au
torijden niet te pas. Volgens deze dr.
Munsch zijn de prestaties die de auto
mobilist moet leveren, bijna uitslui
tend gebaseerd op reactie en niet op
actie. De handelingen zijn niet meer
dan een antwoord op de gegevens die
de omgeving hem toespeelt En daar
mee is autorijden, aldus de Duitse we
tenschapsman - niet veel meer dan
toezicht houden. Dit geldt echter alleen
voor de ervaren rijder, die in de prak
tijk heeft geleerd alleen te reageren op
die gegevens die hem bereiken, die zo’n
reactie ook dwingend nodig maken.
Met andere woorden, de ervaren rijder
is in staat beter en sneller te selecteren.
Met de onervaren automobilist is dit
niet het geval. Zij zijn onvoldoende
getraind in deze selectie en reageren in
principe op alles wat de omgeving tij-
1
