Jaworski verlaat rechtszaal
Noord-Engeland vreest Jack the Ripper II
Oud-president Algerije
terug naar huis
Vervolger Nixon
met pensioen
,1
6
9
19 7 9
DINSDAG
14 AUGUSTUS
(Van onze redactie buitenland)
De eerste president van het onafhankelijke Algerije, Ah
med Ben Bella, die de laatste veertien jaar in de gevangenis
heeft moeten doorbrengen, leeft sinds kort op de rand van
vrijheid en gevangenschap.
HOUSTON. Na gedu
rende 55 jaar pachters en
oliebaronnen verdedigd te
hebben en oorlogsmisdadi
gers en racisten te hebben
vervolgd, slaat Leon Jawors
ki, zoon van een dominee en
tegenstander van een presi
dent, de deur van de rechts
zaal achter zich dicht.
1
WW
k UU1
Ben Bella: niet vrij, niet in hechtenis
Vr Links Ben Bella en rechts van hem de man die Ben Bella zou afzetten, Boumedienne.
UNIFIL-Libanon
geen vakantieoord
Veelvoudige vrouwenmoordenaar
nog steeds op vrije voeten
J
„Het contact met de PLO-wach-
ten verliep wel wat gespannen. Ze
stonden niet direct met de vinger
aan de trekker, maar je voelde dui
delijk dat er iets broeide. Alles was
echter tevoren geregeld zodat we
geen problemen hebben ondervon
den. De verwoestingen in het gebied
zijn werkelijk ontzettend. Overal
tot puin geschoten huizen. Een van
de wegversperringen met Neder
landse bemanning was kort voor
ons passeren nog met mortieren be
schoten. En toch is het moreel van
de mannen daar bijzonder goed”,
vindt majoor De Roos.
De Nederlandse VN-soldaten, die
voor het wachtdelict voor het hekje
moesten verschijnen, waren het er
allemaal wel over eens. Slapen tij
dens de wacht kan nu eenmaal niet
wanneer het rondom elk moment
los kan barsten. De Krijgsraad was
het er ook over eens: de operatione
le inspanning vergt verschrikkelijk
veel van de soldaten.
Dit is dan ook
in de straffen tot uitdrukking geko
men: in drie gevallen werden voor
waardelijke celstraf plus geldboete
uitgedeeld, de overigen kwamen er
met geldboetes vanaf. Variërend
van 150 tot 500 gulden.
„Ze hoeven mij niet meer te ver
tellen, dat de Nederlandse soldaat
een nietszeggende slappeling is. Die
jongens daar zijn van staal. Ze wer
ken zich daar werkelijk een onge
luk om de boel draaiende te hou
den. En dat er dan eens een paar in
slaap vallen tijdens de wacht, fout,
maar wel begrijpelijk.., aldus ma
joor De Roos.
king met zijn 14-jarig verblijf in de
zwaarbewaakte gevangenis in de
buurt van Algiers, dat hem de twij
felachtige bijnaam „langdurigste
politieke gevangene van de wereld”
heeft opgeleverd.
Sindsdien is ’s mans tol gestegen tot elf. De
Ripper laat een bloederige handtekening
achter: halen met een mes waarvan de details
door de politie geheim gehouden worden om
andere moordenaars niet tot imiteren te
brengen.
Voorts heeft Jack the Ripper II een twijfel
achtige hang naar publiciteit ontwikkeld.
Eind juni treiterde hij de politie en in het
bijzonder de man die de touwtjes in de zaak
in handen heeft, de 55-jarige hoofdrecher
cheur George Oldfield. Hij stuurde een band
opname die sindsdien door heel Groot-Brit-
tannië is afgespeeld.
„Ik heb de grootst mogelijke achting voor
u, George”, zegt de stem op het bandje.
„Maar, mijn hemel, je bent niet dichter op
mijn spoor dan vier jaar geleden toen ik
begon.”
Verwijzende naar de publieke vrouwen,
maar niet naar het feit dat minstens twee van
zijn slachtoffers dat niet waren, vervolgt de
stem: „Ze worden nooit wijzer, nietwaar Ge
orge? Ik wed dat je ze gewaarschuwd hebt,
maar ze leren het nooit. Met mijn tempo moet
ik in het Boek met Records terechtkomen. Ik
geloofd dat ik nu bij elf ben nu, hè? Ik ga nog
een hele poos door.”
se publiek vergeeft zo gemakke
lijk dat het gezegd zou hebben
„ja, natuurlijk was je een rotzak
door zo te handelen, maar je
geeft het tenminste toe.”
Als Nixon niet die televisie-
interviews met David Frost had
gedaan en niet die memoires had
geschreven, aldus Jaworski, dan
zou Watergate binnen het jaar
vergeten zijn geweest.
In zijn eigen Watergateboek
kwam Jaworski net niet toe aan
het aanwijzen van Nixon als de
man verantwoordelijk voor de
187z minuut uitgevlakte gesprek
ken op de bandopname uit het
Witte Huis; de bandopname met
conversatie tussen Nixon, John
Mitchell en H. R. Haldeman, drie
dagen na de inbraak van 1972 in
het Watergatekantoor van de de
mocraten. Maar in zijn dit jaar
verschenen memoires noemt Ja
worski Nixon als de vermoede
lijke schuldige.
„Wat hij zei in de interviews
met Frost en wat hij zei in het
Watergatehoofdstuk in zijn me
moires, deed mij besluiten erop
terug te komen en veel van de
dingen te zeggen die ik niet ge
zegd zou hebben, niet nodig
vond om te zeggen, maar uitein
delijk moest zeggen om Nixons
beweringen te ontzenuwen”, al
dus Jaworski. „Ik vind het van-
Zeker is dat niemand van zijn voorgangers,
zijn roemruchte naamgenoot ook niet, echt
een sein hebben gegeven dat zij gegrepen
wilden worden.
De oorspronkelijke Jack the Ripper maak
te zijn slachtoffers in de zomer en de herfst
van 1888 in de nauwe, slecht verlichte straat
jes van de buurschap Whitechapel in het
Eastend. Zijn zes slachtoffers waren allen
prostituées, vrouwen aan de zelfkant van het
leven die op dezelfde manier op gruwelijke
wijze aan hun einde kwamen. Na de zesde
moord hield de Ripper op op dezelfde abrup
te manier als waarop hij begonnen was. Wie
hij was is nooit achterhaald. De theorieën
omtrent zijn identiteit varieerden van een lid
van de familie van koningin Victoria tot een
samenzwering van de ma^onnieke loge.
Jack the Ripper is inspiratiebron voor film
en boek. Marie Belloc Lowndes schreef er het
melodramatische The Lodger op en Colin
Het mag waar zijn, de wens zou ook de
vader van de gedachte kunnen zijn.
In ieder geval heeft de bandopname kenne
lijk de zaak niet dichter bij een oplossing
gebracht.
Hij werd onlangs afgespeeld in bondsge-
bouwen in het noorden van Engeland en
typisch commentaar erop luidde: „Ik weet
zeker dat ik die stem eerder heb gehoord.
Maar ik weet niet waar.”
De bandopname zou een opzettelijk spoor
kunnen zijn van iemand die gepakt wil wor
den, maar ook zou hij gewoon een staaltje
van bravoure kunnen zijn.
De op 27 december gestorven Al
gerijnse president Boumedienne is
tot het laatst toe huiverig geweest
om Ben Bella vrij te laten. Dit uit
angst voor zijn populariteit onder
het Algerijnse volk. Men neemt ech
ter aan dat de nieuwe president
hem niet langer als politieke tegen
stander ziet en bereid zal zijn de
vroegere revolutionaire leider de
volledige vrijheid terug te geven.
De meeste mensen die voor de
villa samenstromen zijn oude par-
tijvrienden, zo werd uit zijn familie
kring vernomen.
Ben Bella heeft de laatste 14 jaar
honderden boeken gelezen en hij
verbaasde zijn bezoekers door zijn
grote kennis van het moderne Alge
rije en de wereld in het algemeen.
Volgens zijn vrouw, Zohra, sluit
hij een terugkeer in de Algerijnse
politiek niet uit. Hij staat zeer kri
tisch tegenover de politieke ontwik
kelingen in Algerije sinds 1965. Hij
veroordeelt de bureaucratisering
van de landbouw, de inconsequente
industrialisatie en de op alle ni
veaus optredende corruptie, aldus
zijn echtgenote.
De Algerijnse regermg verklaar
de op 4 juli dat het de „maatregelen
aangaande de 63 jarige Ben Bella
had opgegeven en dat hem was toe
gestaan om naar zijn huis in het
dorp M’sila terug te keren.
Daar had men de vroegere revo
lutionaire leider opgewekt zijn huis
zien verlaten om wandelingen in de
buurt te maken. Hij heeft een beige
regeringsauto tot zijn beschikking,
die immer door een gewapende
escorte wordt gevolgd.
Onlangs verscheen hij in de deur
opening van zijn huis om te spreken
met enkele van de vele mensen die
naar M’sila reizen in de hoop een
Wilson zijn zwaar-filosofische Ritual in the
Dark.
Het lid van de familie van koningin Victo
ria dat met Jack the Ripper is vereenzelvigd,
is de hertog van Clarence and Avondale,
Victoria’s kleinzoon. Maar ook is er de kap
per Severin Klosowski van verdacht; de man
werd uiteindelijk opgehangen wegens moord
op drie vrouwen. Voorts is er de theorie van
een samenzwering tussen de vrijmetselarij
en artsen, om een affaire in de doofpot te
stoppen tussen een publieke vrouw en een lid
van de koninklijke familie.
Er zijn zelfs theorieën dat de moorden het
werk waren van een wel zeer onbekwame
aborteur of een feminist-avant-la-lettre die
op opzienbarende wijze de afschuwelijke si
tuatie van de Londense prostituées in het
Victoriaanse Londen aan de kaak wilde
stellen.
Er zit één goede kant aan de zaak van
Ripper II: de vele politiemannen die in het
noordoosten van Engeland op zijn spoor zijn
gezet, hebben het algemene misdaadgemid-
delde danig doen dalen.
Zelfs in Londen, waar hij nooit geopereerd
heeft, zijn de prostituées gespannen en wor
den veel beter beschermd dan het geval
placht te zijn. Een gevolg is dat het stiekeme
tippelen op toeristen die ernaar uitzien dat zij
een dubbeltje te verteren hebben, beneden
normaal is.
Politie, prostituées en publiek houden zich
intussen de afscheidswoorden van Jack the
Ripper II op diens bandopname voor ogen:
„Ik kom terug, misschien in september of
oktober, eerder, als ik de kans krijg."
„Wie heeft gedacht dat het daar
een soort vakantieoord is kwam al
snel tot een andere conclusie. Voor
al wanneer je bedenkt, dat bij ver
scheidene mortierbeschietingen de
inslagen op nog geen tien meter
achter je tentje de grond in gaan.
En toch nemen ze het allemaal erg
nuchter op. Wanneer een paar kilo
meter verder in het plaatsje Tyrus
de PLO-granaten inslaan nemen de
jongens er foto’s van”.
De Krijgsraad Arnhem heeft het
werk onder wel erg primitieve om
standigheden moeten doen. Op de
tweede verdieping van een villa bij
Kafra, 10 km van het UNIFIL-
hoofdkwartier in Haris. In de er
benedenliggende verdieping leven
nog Libanese bewoners. Een huis
vol kogelgaten. Een watertank op
het dak, waarvoor de inhoud dage
lijks per vrachtwagen werd aange
voerd. En die na enige uren nauwe
lijks nog te drinken was: broeierig
warm geworden door de genade
loos bakkende zon.
Jaworski, die in september 74
jaar wordt, heeft nu meer tijd
gekregen voor bespiegelingen.
Hoewel hij zijn advocatenprak
tijk en andere bezigheden aan
houdt, kan hij tijd uittrekken om
terug te zien op zijn carrière en
vooral op Watergate.
Richard M. Nixon, een man die
hij eens mocht, een kandidaat op
wie hij stemde en een president
die hij bereid was te vervolgen,
blijft, naar zijn mening, een op
lichter. Volgens Jaworski zou
het Amerikaanse publiek Nixon
hebben vergeven als hij maar
schuld had bekend.
In de plaats daarvan, gelooft
hij, zal Nixon te schande blijven
staan als een man die misbruik
maakte van zijn gratie en van
zijn presidentschap.
Zelfs vijf jaar na datum ver
raadt Jaworski’s stem nog emo
tie wanneer hij in de koelte van
zijn kantoor in het centrum van
Houston over de zaak praat.
„Als de man maar enige spijt
had getoond en blijk had gege
ven van enig gevoel, berouw
over alles wat gebeurd was en
vooral als hij had gezegd, ja
maar, kijk eens naar de goeie
dingen die ik heb gedaan en niet
naar de slechte. Ik heb me af
schuwelijk gedragen en ik heb
verkeerde dingen gedaan, maar
niets ervan”, aldus Jaworski.
„Dit had-ie alleen maar hoe
ven te zeggen en het Amerikaan-
Ben Bella was indertijd een van
de leiders van de verboden speciale
organisatie van de Algerijnse
Volkspartij, die tegen Frankrijk
streed voor de onafhankelijkheid
van Algerije. Men neemt aan dat
verscheidene staatshoofden, waar
onder de Joegoslavische president
Tito en de Cubaanse leider Fidel
Castro, meerdere malen naar de
behandeling van Ben Bella hebben
geïnformeerd.
glimp van hem op te kunnen van
gen. Hij zag er bijna hetzelfde uit
als in de jaren '63-’65, toen hij nog
aan de macht was. Ondanks de aan
wezigheid van met walkie-talkies
uitgeruste bewakers voerde hij gea
nimeerde gesprekken met zijn be
zoekers.
Sinds hij op 19 juni 1965 na een
militaire staatsgreep door de toen
malige minister van Defensie Houa-
ri Boumedienne, werd afgezet,
heeft hij niet meer met buitenlan
ders gesproken.
Ben Bella heeft zijn nieuwe status
kalm geaccepteerd. Het is dan ook
een grote verbetering in vergelij-
Secretaris van de Arondisse-
mentskrijgsraad Arnhem, majoor
mr. T. H. P. de Roos, terug na een
week verblijf bij de Nederlandse
VN-militairen in Libanon. „De om
standigheden, waaronder de sol
daten daar hun werk moeten ver
richten, zijn onvoorstelbaar. Wie
denkt dat het daar een soort vakan
tieoord is heeft het goed mis
Ben Bella keurt het gebrek aan
solidariteit met de andere Afri
kaanse landen af. Hij staat op het
standpunt dat de Algerijnse lucht
macht „Mozambique moet bescher
men tegen Rhodesische aanvallen”.
Ook het groeiende conflict met Ma
rokko over de vroegere Spaanse
Sahara baart hem zorgen.
Hij zet echter tevens vraagtekens
bij zijn eigen daden. In 1963 ver
bood hij de communistische partij
in Algerije. Nu is hij tegenstander
van een dergelijk één-partijsys-
teem. Zowel het kapitalistische als
het communistische model moet
overboord worden gezet. Iedere
staat moet door middel van zijn
eigen volk de weg naar de onafhan
kelijke ontwikkeling zoeken, aldus
het vroegere staatshoofd.
Na 14 jaar is de stilte om Ben
Bella verbroken en mag hij weer
spreken. Zijn gehoor is wel beperkt
tot zijn directe omgeving en de
spaarzaam toegelaten bezoekers.
De krijgsraad kwam vorige week
zondag in Beiroet aan. Daar bleek
het een en ander niet in orde te zijn
met de visa. Snel ingrijpen van het
KLM-personeel in Beiroet kon
voorkomen dat de krijgsraad weer
het land werd uitgezet. Een tocht
van ruim twee uur langs de kust
weg, richting Haris volgde. Om de
haverklap stoppen bij wegversper
ringen. De ene keer van VN-solda
ten, de andere keer van PLO-men-
sen.
Het verhaal, dat het portret van
het koninklijk echtpaar in de
rechtszaal in de villa met kletterend
kabaal van de muur zou zijn geval
len blijkt niet te kloppen. „Welnee,
het portret hing tussen twee open
staande ramen. Op een gegeven mo
ment kwam er wat wind door het
raam en toen hing dat portret plots
op een oor. Ik heb het toen weer
recht gehangen”.
Oldfield ziet de bandopname als een
schreeuw om hulp, een verzoek om te worden
gegrepen.
„Ik vind het geen plagen of pochen”, zegt
hij. „De stem heeft bijna iets droevigs, van
een man die genoeg heeft van wat hij heeft
gedaan, die genoeg heeft van zichzelf. Een
man die vindt dat hij mij voldoende kent om
me biina in vertrouwen te nemen.”
Alleen familievrienden worden
door de bewakers in de villa toege
laten. Buitenlanders en journalis
ten worden angstvallig op afstand
gehouden en zelfs zijn advocate
(Van onze redactie buitenland)
Engeland heeft zijn Jack the Ripper II en
net zoals zijn negentiende-eeuwse voorgan
ger vermoordt hij publieke vrouwen immer
met grote wreedheid.
Wat zo typerend voor Britse moorden is, is
dat de slachtoffers meestal vrouwen zijn. De
ideologische krankzinnigheid van Charles
Manson in Californië of het in het wilde weg
schieten vanuit een toren van een Charles
Whitman in Texas, zou in Engeland even
uitheems zijn als het opdienen van broodjes-
worst op een tuinfeest in het park van Buc
kingham Palace.
Wat Jack the Ripper II onderscheidt van
Jack the Ripper I is dat hij, in tegenstelling
tot deze, zijn moorden niet begaat in de
Londense achterbuurten, maar in niet zeer
aantrekkelijke provinciale gebieden in
Yorkshire en Lancashire in het noorden van
Engeland.
Jack II heeft tot nu toe 11 vrouwen omge
bracht, meestal prostituées, maar bij vergis
sing lijkt het wel, af en toe iemand anders. De
politie meent dat hij op publiciteit uit is, maar
of hij bang is gepakt te worden is een onbe
antwoorde vraag.
Begon de negentiende-eeuwse Ripper spec
taculair, de huidige begon vrijwel onge
merkt.
Het was de zomer van ’75. Hij doodde twee
vrouwen in de steden Keighley en Halifax in
Yorkshire in een tijdsspanne van vijf weken.
Pas toen hij er nog drie had vermoord, twee
in het naburige Leeds en een in de stad
Preston in Yorkshire binnen drie maanden
deze keer begon de politie verband te
leggen.
De secretaris van de Krijgsraad
Arnhem, majoor mr. T. H. P. de
Roos, heeft het met eigen ogen kun
nen aanschouwen. De uiterst moei
lijke omstandigheden, waaronder
de Nederlandse VN-soldaten in Li
banon hun taak moeten uitoefenen.
Zinderende hitte, bijna 30 graden in
de schaduw. Een werkterrein dat
uit niets anders bestaat dan een
dode steenwoestenij. Bevoorrading
van wachtposten op bijna niet te
bereiken plaatsen, waar geen auto
komen kan. De voortdurend aanwe
zige dreiging van oorlogshande
lingen.
wustzijn omtrent zijn eigen
plaats in de geschiedenis bijge
bracht.
Hij beschouwt de geslaagde
strijd om het bezit van de Nixon-
bandjes het hoogtepunt van zijn
advocatencarrière, die begon in
Waco in Texas, toen hij 19 was.
Sinds zijn overwinning in de
zaak van de bandopnamen is hij
niet meer opgetreden.
Jaworski zegt niet dat hij on
zelfzuchtig is geweest in zijn
dienstverlening aan natie en be
roep. Hij heeft op de buitenwe
reld wel eens de indruk gewekt
dat hij wat al te „schoon” en
vroom was.
Netzomin als hij nog in een
rechtszaal komt, komt Jaworski
nog in Washington.
Hij neemt zoveel mogelijk
spreekbeurten aan, schraapt
geld bij elkaar voor twee zieken
huizen in Houston, heeft een ei
gen niet op winst beluste stich
ting en is president van een
bankmaatschappij
Hij ziet er lichamelijk veel jon
ger uit dan hij is. „Ik doe ’s mor
gens oefeningen en loop op een
holletje door alle kamers boven.
Dat geeft me een soort ovale
sintelbaan en dat gaat lekker
want ik heb de televisie aan en
kan luisteren en kijken terwijl ik
mijn exercities doe”, vertelt hij.
Waar hij echter het meest
vreugde aan beleeft is zijn twee
de huis op het land. Hij heeft er
een kantoor dat zijn vrouw in
richtte net voor Watergate. Hij
wordt er alleen afgeleid door een
hert of een wilde kalkoen of
kwartel die langs zijn raam
lopen.
„Verder vindt niemand me
daar, valt niemand me lastig.
Dat is mijn grootste genoegen”.
(Van onze redactie binnenland)
„Een militair onderonsje? Kom
nou. Natuurlijk niet. De krijgsraad
heeft daarginds in Libanon de
werkzaamheden net zo precies uit
gevoerd als dat hier in Arnhem ge
beurt. De opgelegde straffen zijn
alleen wat milder uitgevallen. In
slaap vallen op wacht blijft natuur
lijk een foute zaak, maar het is wel
begrijpelijk. De jongens daar draai
en werkdagen van 18 tot 19 uur,
onafgebroken in touw. Geen
wonder”.
uit zijn stanpunt een vreselijke
fout.”
„Voorzover Nixon betreft,
hebben we geen bewijs dat hij
aan de voorbereiding (van de
inbraak) meedeed. Wat ik alleen
maar wil zeggen is dat Nixon een
klimaat in het Witte Huis schiep
dat het logisch maakte dat zijn
medewerkers meenden dat dit
was wat gedaan moest worden.
„Ik denk dat Mitchell in die
187a minuut aan Nixon vertelde
wat er gebeurd was. Ik denk dat
hij hem het hele rotverhaal toen
voor het eerst uit de doeken
deed. Hij (Nixon) had meer te
verliezen dan wie ook. Hij kon
het doen (het uitwissen) zonder
dat iemand hem zag. Het zou
voor een ander erg moeilijk zijn
geweest.
„Door zo te elimineren en zo te
deduceren kwam ik tot de slot
som dat hij de meest waarschijn
lijke dader was en persoonlijk
denk ik ook dat hij het deed”.
Jaworski is door zijn omgang
met presidenten hij kende en
bewonderde John F. Kennedy
en was vriend en raadsman van
Lyndon B. Johnson rechters
van het opperste gerechtshof,
voorzitters van het Huis van Af
gevaardigden en ministers van
Justitie, nazimisdadigers en Ko-
reanen die hun land in Washing
ton probeerden te verkopen, be-
heeft geen toegang tot de woning.
Nadat hij enkele vragen van een
Frans radiostation had beant
woord, mag hij geen directe tele
foongesprekken meer voeren en
wordt zijn post gecensureerd.
