Congres VS oefent druk uit Arrestaties in Ulster Moskou-Peking Begin herstel eenheid van links Frankrijk Kosmonauten wandelen in de ruimte Vliegramp in Oekraïne eist 150 levens Oud-minister van Zaire veroordeeld Ook Portugese tandarts staakt Ongeluk in Joego slavië: 14 doden Bosbrand Spanje eist twee doden „Betrekkingen normaliseren” Verdeeldheid Iraanse islamieten groeit Oppositie binnenkort weer in gesprek Schadevergoeding voor nabestaanden ramp met DC-10 Van der Klaauw mijdt muur Berlijn Tito pleit voor ongebondenheid” Talleghani waarschuwt voor burgeroorlog Pantheon Grote koekdoos Ongelukkig Sophie Berthelot BINNEN- EN BUITENLAND 1979 16 AUGUSTUS DONDERDAG /oer inet TH tad rkt v A ting nten iulp ing sen (Van onze redactie buitenland) WASHINGTON. De Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties, Andrew Young, heeft gisteren zijn ontslag ingediend. President Carter heeft het ontslag aanvaard. Het vertrek van Young komt na kritiek van het Witte Huis op een geheim gesprek dat Young vorige maand in New York voerde met PLO-vertegenwoordiger Terzi. i Ontslag Young na gesprek met PLO rf- JOSIP BROZ TITO pro- egro- niet ‘lijke ‘Hing jaar over Liachov en Rioemin zijn met de Saljoet- 6 en het ruimteschip Sojoez-34 al 171 da gen in de ruimte. De kosmonauten ver klaarden dat zij zich goed voelden en niet al te moe waren. Gisteren nog meldde het officiële pers bureau Tass dat het tweetal knap heim wee naar huis begon te krijgen en dat hun gesprekken zich steeds meer begonnen te richten op „aardse” dingen als hun gezin en dergelijke. De ruimtereis van de twee Russen zou overigens vrij spoedig beëin digd worden. De fractieleider van de Democratische Partij in de Amerikaanse Senaat, Robert Byrd, had president Carter gisteren ge vraagd Young te ontslaan. Ook de Repu blikeinse partij leverde felle kritiek op Youngs optreden. Het ontslag van Young, die drie jaar Amerikaans ambassadeur bij de VN is geweest, werd bekend gemaakt na een gesprek van enkele uren met president Carter op het Witte Huis. Op een perscon ferentie na afloop van het onderhoud zei Young, dat zijn ontslag is bedoeld „om te voorkomen dat president Carter of minis ter Vance (van Buitenlandse Zaken, red.) de schuld krijgen van mijn optreden”. Young had eergisteren een berisping ge kregen van Vance naar aanleiding van de ontmoeting met Terzi. Andrew Young hield ook gisteren staan de, dat het omstreden onderhoud in het belang was van de VS. Hij zei, dat hij niet het gevoel had, dat hij zich moest veront schuldigen voor het contact met de PLO- vertegenwoordiger. „Ik voel werkelijk (Van onze redactie buitenland) BERLIJN. Minister Van der Klaauw van Buitenlandse Zaken heeft gisteren tijdens zijn bezoek aan West-Berlijn geen bezoek gebracht aan de Berlijnse muur. De bewindsman, die gisteren zijn bezoek aan de bondsrepubliek afsloot, kwam tij dens een rondrit door West-Berlijn wel langs de muur maar stapte niet uit om via de uitkijktoren Oost-Berlijn in te kijken. Doorgaans is dit wel het geval bij bezoe ken van buitenlandse ministers en staats lieden. Aangenomen wordt, dat Van der De leider van de mojahedeen-beweging, de ayatollah Talleghani zei dinsdagavond in een preek: „Als de situatie blijft zoals zij nu is, komen er weer onderdrukkers De voorzitter van de Palestijnse Centra le Raad (het Palestijnse parlement in bal lingschap) Khaled Al-Fahoum, zei giste ren in Amman, dat de PLO nooit een dialoog zal aangaan met de VS over het conflict in het Midden-Oosten. Klaauw hiervan heeft afgezien, om de Oostduitse autoriteiten niet te irriteren. „Ik heb de muur alleen uit de verte gezien. Hij zag er netjes en definitief uit, en dat is griezelig”, aldus Van der Klaauw. Hij verdedigde zijn bezoek aan West-Ber lijn met het argument, dat het „een demo cratische stad is, midden in Oost-Europa. Je kunt de mensen hier niet in de steek laten”. LISSABON (Reuter/AFP). Tandart sen in het noorden van Portugal hebben zich gisteren aangesloten bij de nu reeds een week durende staking van artsen in het hele land. (Van onze redactie buitenland) MOSKOU. Konstantin Tsjernjenko, lid van het Politbureau van de Russische Communistische Partij en rechterhand van president Brezjnjev, heeft gisteren verklaard dat de Sovjet-Unie al het nodige zal doen om te komen tot normalisering van de betrekkingen met China. Moskou, aldus Tsjernjenko, is bereid betrekkingen met Peking aan te knopen op basis van vreedzame coëxistentie. In september zullen in Froenze, een stad bij de grens met China, onderhandelingen beginnen tussen de Sovjet-Unie en China met het doel een nieuwe basis te vinden voor hun onderlinge betrekkingen. (Van onze redactie buitenland) CHICAGO. De luchtvaartmaatschap pij American Airlines en de vliegtuigfa briek McDonnell Douglas hebben in to taal 60 miljoen dollar aangeboden aan nabestaanden van slachtoffers van het ongeluk met een DC-10 op 25 mei bij Chicago, waarbij 273 mensen het leven verloren. (Van onze redactie buitenland) KINSJASA. Het Hooggerechtshof in de hoofdstad Kinsjasa heeft de voormali ge Zaïrese minister van Landbouw, Tepa- tondele Zambite, tot 20 jaar dwangarbeid veroordeeld. :h tot ik in g De tijde- anten 1 vin- imer- m bij voor daar tober isves- ipbe- ;1 zal t dat i van t mi- I ge- Moor voor over m en voe- pijen ninal alijks loten snel- hulp. temd cara- elfde ngen t uit- «wo- 3 To- 1 een >tter- jOUW dens i de 3, af land eids- treft eids- leent con- door intal naar leien te is De protestantse „Organisatie tot verde diging van Ulster (UDA)” dreigde haar paramilitaire activiteit te hervatten, om dat de guerrillastrijders niet werden aan gehouden. De ex-bewindsman werd beschuldigd van het verduisteren van oveheidsgeld tot een bedrag van naar schatting ongeveer 12,5 miljoen gulden. Dit is gisteren van officiële zijde in de Zaïrese hoofdstad vernomen. Drie personen, die schuldig werden bevonden aan medeplichtigheid, kregen straffen van veertien, zes en twee jaar. Nu was 1789 een wat ongelukkig jaar voor een nieuwe kerk in Parijs, omdat toen de Franse Revolutie uitbrak. Lode- wijk XV was toen al 15 jaar dood, maar hij had in 1764, tien jaar voor zijn overlijden, nog wel de eerste steen kunnen leggen. Voor een kerk, dacht hij toen, maar de Grondwetgevende vergadering bepaalde in 1791 dat de toen gesloten kerk voortaan dienst zou doen als „panthéon”, als laatste rustplaats voor Frankrijks grote mannen. Omdat een goed begin het halve werk is, werden in 1793 de stoffelijke resten van Mirabeau, Voltaire, J. J. Rousseau en Le Peletier de Saint-Fargean in het Panthéon ondergebracht. De laatste, een politicus, stierf in dat jaar, Mirabeau, de politicus, was in april van dat jaar overleden, Vol taire, de schrijver, drie jaar eerder, even als Rousseau, de schrijver en filosoof. het tber par- t be- der- leen i de van i op men ge- eten dijk rijpt zals- ene- Want het is wel deftig en een hele eer om in het Panthéon te mogen liggen, maar niet alleen de temperatuur, ook de entou rage is er kil. De gids, die een groep van zo’n 50 toeristen rondleidde, had tevoren gewaarschuwd dat hij de deur achter zich op slot deed, dus dat niemand halverwege terug kon keren. Bovendien zei hij: „Ik ben niet de nieuwe paus, die 32 talen spreekt”, en dat hij daarmee een waar woord had gesproken, bleek in het volgen de half uurtje, waarin hij uitsluitend Frans bleek te spreken. Nou, daar lagen ze dan, mannen van wie je als Nederlander nog nooit hebt ge hoord, vaak met hun vijven bij elkaar in een afgesloten nis, maar ook de dichter Victor Hugo en de schrijver Emile Zola, met hun tweeën tegenover elkaar, allebei in zo’n stenen kist, geen buste, geen ge denksteen met citaten of zoiets, alleen op de kist van Victor Hugo (toen aan André Gide werd gevraagd, wie de beste Franse dichter was geweest, antwoordde hij na lang nadenken: „Victor Hugo, hélas lagen wat verflenste, verschoten vlagge- doekjes. En er ligt maar één vrouw in het Panthéon: Sophie Berthelot. Wat maakte haar groter dan Madame Curie, of George Sand, of Sarah Bern hardt? Het simpele feit dat zij op dezelfde dag stierf (18 maart 1907) als haar man, de beroemde chemicus Marcelin Berthelot. Alleen om die reden wordt ze ook in de grote Franse encyclopedieën vermeld. Daarbij had zij nog niet eens de tact om na haar beroemde man te sterven, „niet in staat hem te overleven”, zoals de gids zei, want zij stierf enkele ogenblikken vóór haar 80-jarige man, zoals de encyclopedie Robert meldt. Dat noem ik nu emanci patie! MADRID-LISSABON (AP, DPA). Bij een bosbrand in de buurt van de plaats Fernancaballero in het zuiden van Spanje zijn gisteren twee Spanjaarden om het leven gekomen. Zij waren ingesloten door het vuur. Meer dan 750 hectaren bos zijn verwoest. In Portugal braken gisteren 35 nieuwe bosbranden uit. Het vuur wordt aange- wakkerd door stormachtige wind en be dreigt weiden met vee en opslagplaatsen voor levensmiddelen. Er is tot nu toe een vrouw in het vuur omgekomen. In het hele land dreigt een watertekort. door iwo- Ider- 'ater it de alen van zijn ■oor- >od)- ge- sland ardi- t van egen be- een ver- con- pro- it lo- zich trijfël door Nico Scheepmaker^ i en land nten Delft. Ne- l ge- □die- :t bij nese stge- (Van onze redactie buitenland) BELFAST. Britse soldaten en politie hebben gisteren in Ulster zestien republi keinen gearresteerd bij razzia’s in katho lieke wijken van Belfast. Dit gebeurde in verband met een incident zondag in Bel fast, toen gemaskerde Ierse guerrillastrij ders met wapens zwaaiden op een bijeen komst van republikeinen, die beëindiging van het Britse bestuur van Ulster eisten. BELGRADO (DPA/AP). Bij een bot sing tussen een autobus en een vrachtwa gen in de buurt van de Joegoslavische plaats Novi Sad gisteren zijn veertien mensen om het leven gekomen en 48, onder wie dertien kinderen, gewond. De vrachtauto maakte een te snelle af daling en kwam daardoor in botsing met de bus. Beide voertuigen stortten in een zeventig meter diep ravijn. De artsen eisen dat president Eanes een nieuw statuut voor de gezondheidszorg bekrachtigt, dat beloning en werkomstan digheden regelt. Dit statuut is door de vorige regering, van de niet-partijgebon- den premier Pinto, goedgekeurd. Tegenstanders van het genootschap van Portugese artsen, dat de staking organi seert, menen echter dat de actie in werke lijkheid is gericht tegen invoering van een nieuwe wet op de nationale gezondheids zorg, waarin de vrijheid van dokter en patiënt worden beperkt. Deze wet is door een linkse meerderheid in het parlement goedgekeurd, maar ook nog niet bekrach tigd. Voorlopig gaat het nog slechts om voor tekenen, maar die zijn dan ook onmisken baar. De communistische leider Marchais heeft vorige week, na terugkeer van zijn vakantie in Joego-Slavië, voor de radio verklaard dat hij zelfs bereid zou zijn een verbond met de duivel te sluiten om het beleid van president Giscard d’Estaing en premier Barre te bestrijden. De socialistische leider Mitterrand rea geerde daarop met de mededeling dat hij maandag voorstellen hoopt te doen over de manier waarop de dialoog kan worden hervat. Bovendien wil hij dat de oppositie partijen volgende week samen met de vakbonden overleggen wat hen te doen staat. De twee grote vakbonden hebben nog niet gereageerd; de derde vakbond die de sociale strijd buiten de politieke arena wil houden, heeft dit voorstel on middellijk afgewezen. De plotselinge toenadering tussen de linkse partijen lijkt een antwoord op een artikel dat deze week in het weekblad Le Point verscheen. Daarin werd uitdagend vastgesteld dat links in Frankrijk niet meer bestaat. Het is waar dat links een gevoelige knauw heeft gekregen, toen het anderhalf jaar geleden door heftige me ningsverschillen over de interpretatie van een gezamenlijk programma de kiezers gunst verspeelde. Wel haalde men een kleine stemmenmeerderheid, maar door de ongunstige indeling van de kiesdistric ten leverde dat slechts een minderheid aan parlementszetels op. Bij de gemeentelijke en departementale verkiezingen was de uitkomst nauwelijks beter, evenals bij de Europese verkiezin gen. De eerstvolgende volksraadpleging in Frankrijk zijn de presidentsverkiezin gen van 1981 waar links wel een een- heidskandidaat móet stellen, wil het enige kans hebben tegen het zittende staats hoofd Giscard d’Estaing. Die zou tegen die tijd bovendien veel van zijn goede naam verspeeld kunnen hebben, doordat het strakke beleid van zijn eerste minister, Barre, er door de economische crisis in de afgelopen vier jaar niet in is geslaagd de stagflatie tegen te gaan. De investeringen lopen terug en de werkloosheid loopt op, de prijsstijgingen beginnen uit te lopen op de loonstijgingen. Zoals steeds, heeft de rechtste regering de zomervakantie benut om een aantal impopulaire maatregelen door te voeren. De linkse oppositiepartijen en vakbonden bereiden zich nu voor op een „warm na jaar”. Volgens sommige waarnemers zou Giscard zelfs kunnen besluiten Barre vol gend jaar te vervangen om daarna in 1981 met een schone lei naar de hernieuwde kiezersgunst te kunnen dingen. (Van onze redactie buitenland) PARIJS. Met het zicht op de snelle verslechtering van de economie en sociale toestand in Frankrijk, lijken de linkse oppositiepartijen aanstalten te maken om hun onderlinge verdeeldheid te vergeten en de politieke eenheid te herstellen. niet de minste spijt over hetgeen ik heb gedaan. Als een dergelijke situatie zich weer zou voordoen, zou ik op vrijwel dezelfde manier handelen. Ik heb ge poogd, tegenover mijn land iets te vertol ken van de stemming van de rest van de wereld”, aldus Young. President Carter liet weten, dat hij het ontslag van Young „met diep leedwezen” heeft aanvaard. In een brief aan Young schreef Carter, dat Young „de erkentelijk heid van alle Amerikanen heeft verdiend met zijn uitstekende optreden op een ui terst moeilijke post”. Een wat verbouwereerde Andrew Young, tijdens de persconferentie gisteren waar hij zijn ontslag bekendmaakte. Een woordvoerster van de Russische Rijksluchtvaartdienst zei dat de twee toe stellen, allebei Toepolevs-134, zaterdag op een hoogte van 8 kilometer tegen elkaar vlogen. Er waren geen buitenlanders onder de passagiers. In een van de toestellen zat een complete voetbalploeg van 14 spelers en drie functionarissen uit de eerste divi sie in de Sovjet-Unie. Zij keerden terug van een wedstrijd. Op de vraag hoeveel mensen er bij het ongeluk zijn omgekomen, antwoordde de woordvoerster van de Russische Rijks luchtvaartdienst: „Vrijwel zeker 150”. De Russische media en autoriteiten maken maar zelden melding van vliegtuigonge lukken in de Sovjet-Unie. Vaak wordt in alle talen gezwegen als er geen buitenlan ders bij betrokken waren, als reizigers of ooggetuigen. Over de wijze waarop de twee maat schappijen de kosten van de schadever goedingen zullen verdelen, is nog geen beslissing genomen. In de 84 aanhangig gemaakte zaken wordt in totaal 1,2 mil jard dollar geëist. Dit is gisteren door advocaten tegeno ver een federale rechtbank verklaard. Volgens deze advocaten zullen de twee maatschappijen aansprakelijkheid erken nen voor het ongeluk, waarbij een DC-10 van American Airlines bij het opstijgen van de luchthaven O’Hare bij Chicago een motor verloor en neerstortte. Alleen zal worden geprocedeerd over de hoogte van de schadevergoedingen. Tot dusver is bui ten de rechtbank om schadeloosstelling aangeboden aan de verwanten van 112 van de slachtoffers. In zes gevallen is dit aanbod aanvaard. In twee of drie gevallen werd het afgewezen, terwijl in de overige gevallen nog wordt onderhandeld. Deze mededelingen werden gedaan op een eerste hoorzitting in Chicago in ver band met 84 aanhangig gemaakte pro cessen. Maar ja, de kansen wisselden nogal eens in Parijs, in 1806 werd het panthéon weer een kerk, in 1830 weer een panthéon, in 1851 weer een kerk en in 1885, toen moest worden omgezien naar een waardige plaats om Victor Hugo te begraven, heeft men er maar weer een panthéon van ge maakt. En dat is het tot nu toe gebleven: een heel grote koekdoos met heel weinig inhoud. Want de stenen kisten waarin Frankrijks beroemde zonen liggen, bevin den zich in de keldergewelven, en lang niet iedereen ligt daar. Zola wel, Jaurès ook, en Braille, maar bijvoorbeeld Proust, Apollinaire, Dela croix, Balzac, Modigliani, Corot en Hauss mann liggen op begraafplaats Père La- chaise, waar het voor de nabestaanden aanzienlijk aangenamer toeven moet zijn. (Van onze redactie buitenland) MOSKOU. De Russische kosmonau ten Vladimir Liachov en Valeri Rioemin hebben gisteren een ruimtewandeling ge maakt van 1 uur en 23 minuten, om buiten hun ruimtelaboratorium Saljoet-6 een lange antenne los te werken, die vast was komen te zitten. PLO-waarnemer Terzi noemde het af treden van Young het resultaat van „zio nistische chantage”. Israëlische rege ringskringen in Jeruzalem ontkennen dat Israel op het ontslag van Young heeft aangedrongen. Wel voelen wij ons door zijn optreden beledigd, aldus deze krin gen. Zoals bekend had Israel fel geprotes teerd tegen de ontmoeting tussen Terzi en Young. Overigens heeft het Amerikaanse mi nisterie van Buitenlandse Zaken gisteren bevestigd, dat de Amerikaanse ambassa deur in Wenen, Milton Wolf, de laatste maanden driemaal contact heeft gehad met vertegenwoordigers van de PLO. Het ministerie bevestigde daarmee berichten in het Israëlische blad Jeruzalem Post. De woordvoerder van het Amerikaanse mi nisterie zei dat Washington de contacten „noch goedgekeurd, noch aangemoedigd heeft”. In Lurgan, bij Belfast, hebben soldaten gisterochtend 200 betogers uiteengejaagd door hen met rubberkogels te beschieten. De betogers barricadeerden straten, sta ken auto’s in brand en sloegen winkelrui ten in. Er werden 21 mensen aange houden. Volgens de bewindsman heeft de Sov jet-Unie weliswaar formeel tegen het be zoek aan West-Berlijn geprotesteerd, maar zijn de Russen niet echt boos gewor den. De woordvoerder van de Westl>erlijn- se Senaat zei dat Van der Klaauw „niet uit angst om de DDR te provoceren, maar slechts uit tijdgebrek” niet bij de muur was uitgestapt. aan de macht”. Verder waarschuwde hij: „Laat niet toe dat een handvol zelfzuchti ge opportunisten alles monopoliseert en de weg baant voor een ander despotisch bewind en het land in een burgeroorlog stort”. BELGRADO (Reuter). President Tito van Joego-Slavië heeft in een interview met het dagblad Borba in Belgrado de lidstaten van de beweging van niet-gebon- den landen opgeroepen „het beginsel van onafhankelijkheid en niet-gebondheid aan blokken” opnieuw te onderstrepen. De 86 lidstaten komen volgende maand bijeen in de Cubaanse hoofdstad Havana. Tito, de enige nog in leven zijnde oprich ter van de organisatie, zei onder meer: „Wij zijn terecht erg gevoelig voor alle pogingen de rol van de beweging van niet- gebonden landen te verkleinen of een nieuwe koers te geven”. Volgens politieke waarnemers in Bel grado verwees Tito hiermee naar Cuba, Vietnam en andere pro-Russische leden van de beweging, die de organisatie in de richting van de Sovjet-Unie zouden willen bewegen. (Van onze redactie buitenland) MOSKOU. Twee Russische lijn vliegtuigen zijn zaterdag op grote hoogte boven de Oekraïne met elkaar in botsing gekomen. Het officiële persbureau Tass heeft pas gisteren bekendgemaakt, dat daarbij alle mensen aan boord van de twee toe stellen zijn omgekomen, naar alle waarschijnlijkheid 150 mensen. Het Panthéon in Parijs, dat u, als u ernaar mocht zoeken, in het Quartier La tin kunt vinden, is oorspronkelijk ge bouwd als kerk, door de architect Souf flot. Het verhaal wil, dat Lodewijk XV in 1744 ziek werd in Metz, en u weet hoe dat gaat, u en ik beloven plechtig dat we wat vaker onder de douche zullen gaan of, als we katholiek zijn, een kaarsje zullen bran den voor deze of gene heilige als we maar weer gauw beter worden, maar zo’n ko- ning belooft meteen een hele kerk als hij weer opknapt. Lodewijk knapte inder daad weer op (hij was toen 34 jaar en leefde daarna nog 30 jaar, dus zo ziek zal hij in Metz nu ook weer niet zijn geweest) en tot zijn eer moet worden gezegd dat hij zijn gelofte („heb IK dat gezegd?? kom nou!!”) niet vergat. Soufflot ontwierp een kerk van 110x84x83 meter in de vorm van een Grieks kruis, de fundamenten werden in 1758 gelegd (Lodewijk was toen alweer 14 jaar beter, maar alles moet nu eenmaal zijn tijd hebben), er waren vertragingen door geldgebrek die door een drietal lote rijen werden overwonnen (eenzelfde lij densweg dus als het Olympisch Stadion in Montreal moest gaan) en tenslotte werd de Eglise Ste-Geneviève in 1789 opgeleverd door Rondelet, een leerling van Soufflot, die zelf al in 1780 was overleden. (Van onze redactie buitenland) TEHERAN. De tegenstellingen tussen linkse en orthodoxe islamieten in Iran groeien nog steeds. De groep moslims die gisteren de wacht hield bij het kantoor van de linkse mojahedeen-beweging in Teheran groeide vannacht uit tot tweeduizend mensen. Zij bewaakten het gebouw tegen een mogelijke bestorming door conservatieve islamieten, die vorige week het hoofd kwartier van de linkse Fedayeen-bewe- ging verwoestten. De menigte zat in rijen, waarbij mannen en vrouwen waren gescheiden, voor het gebouw. De vrouwen waren gekleed in traditionele kledij. De mojahedeen-groep is islamitisch, maar onderhoudt nauwe betrekkingen met de linkse beweging en wordt daarom door orthodoxe moham medanen beschouwd als marxistisch. Gewelddadigheden bleven vannacht echter uit. In geheel Iran waren openbare gebouwen gisteren overigens gesloten, omdat het martelaarschap van de zeven- de-eeuwse leider imam Ali werd herdacht. Minister Van der Klaauw bracht gistenen een bezoek aan de vroegere gevangenis aan de Plötzensee, waar onder andere 25 Nederlanders, leden van de spionagegroep Die Rote Kapelle, zijn opgehangen. Op de foto bekijkt de bewindsman een doodvonnis van een nazi-rechtbank.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1979 | | pagina 3