REGIONAAL CONSULENT HUB BERKVENS:
Wat is GVO?
Haarlem start
Noord- en Zuid-Holland
KLM maakt bezwaar
denken verschillend
over zeilplanksport
Nieuwe luchtreus
voor KLM-vloot
Botulisme in
Zuid-Holland
tegen lijndiensten
vanaf Zestienhoven
eigen project
eind cttt jaar
DE KRANT
BRENGT
DE WERELD
BIJU
THUIS.
ra
■ns
liK
LOOIERNIEUWS
VERSCHIJNT IN KLEUR!
-J
Mi
»<N
9
IJMOND
1979
AUGUSTUS
8
DONDERDAG 23
Praten
en:
Tel. 023-
24 12 66
Ideaal
Kosten
LETRASET ART-MATERIALS
Stroomlijnen
Hoogstraat 10 - Tel. 023-32 12 95
't straatje t/o de melkbrug
bij goed weer uw lunch
of diner op ons terras
HAARLEM. Als klein kind leer je, dat je van de kachel af moet
blijven, omdat je anders je handjes verbrandt. Dat je geen zand moet
opeten, omdat je daar ziek van wordt. Dat je niet zomaar de straat op
moet rennen, omdat je daar overreden kunt worden. Je leert ook
praten en alvast een beetje schrijven en rekenen. Eenmaal op de
kleuter- en lagere school beland zijn rekenen en Nederlandse taal
verplichte vakken, waarin je deskundig wordt geschoold. Met profes
sionele voorlichting over gezondheid en veiligheid is op de meeste
kleuter- en lagere scholen in ons land een voorzichtig of nog helemaal
geen begin gemaakt. Gezondheidsvoorlichting en -opvoeding (GVO)
staat nog in de kinderschoenen. Ook aan GVO voor volwassenen
wordt nog niet al te veel gedaan. In Kennemerland is sinds april 1977
GVO-consulent Hub Berkvens bezig daarin verandering te brengen.
(Van onze streekredaktie)
ROTTERDAM/SCHIPHOL. Uit angst voor te grote concurrentie
hebben de KLM en haar dochtermaatschappij NLM zich fel
verzet tegen het afgeven van een vergunning aan Rotterdam Airlines
voor het uitvoeren van lijndiensten naar Europese bestemmingen
vanaf het vliegveld Zestienhoven.
Jl
Effect GVO merk je pas als
er een generatie voorbij is
4
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIES)
De wettelijke verplichting garandeert
volgens Berkvens echter niet, dat direct
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG/HAARLEM. Provincia
le Waterstaat van Zuid-Holland heeft Ge
deputeerde Staten van deze provincie
voorstellen gedaan om het windsurfen op
bepaalde plaatsen te (doen) verbieden.
Dat zou dan lijnrecht staan tegenover het
beleid in de provincie Noord-Holland. In
het Haarlemse provinciehuis stelt men
zich namelijk op het standpunt, dat tegen
de zeilplank niet kan worden opgetreden.
De provincie Noord-Holland baseert
haar standpunt onder meer op het vonnis
van de kantonrechter te Middelburg (Zee
land), dat de zeilplank moet worden be
schouwd als een vaartuig in de zin van de
wet. Dat betekent dat aan windsurfers
niet de toegang kan worden ontzegd tot
bepaalde vaarwateren. Dat zou in strijd
zijn met het openbare karakter van die
vaarwegen. Tegen speedboten kan wel
worden opgetreden, want het vaarregele-
ment voorzien wel in de mogelijkheid om
snelheidsbeperkingen te stellen.
Het enige wat volgens Noord-Holland
kan worden gedaan aan het gevaar van
het windsurfen is wijzen op dat gevaar.
De provincie heeft dat onlangs gedaan in
een folder bestemd voor de beoefenaren
van de zeilplanksport. Gewezen wordt
met name op het gevaar dat een windsur
fer in de dode hoek van een motorschip
terecht komt. Een omgeslagen windsurfer
kan zo buiten het blikveld van een schip
per komen en worden overvaren.
„Dat wel, maar daar heb ik ook geen tijd
voor. Ik kan niet alles tegelijk. Je moet
Kennemerland is een van de zeven regi
o’s waar met GVO wordt geëxperimen
teerd. De aanpak hier verschilt van die
elders in het land. Berkvens is niet zo
kapot van al die eigen winkels. Dat wordt
moeilijk stroomlijnen, straks, vreest hij.
Hij betreurt het ook, dat men op rijksni-
veau er nog niet uit is welk ministerie
verantwoordelijk voor GVO is en wie wat
gaat betalen. Die onduidelijkheid stimu
leert niet tot het aanpakken van projecten
door gemeenten of andere instituten,
De laatste door de KLM bestelde Boeing
747, de PH-BUO, is van het type 747B en
alleen bestemd voor passagiersvervoer.
De eerste Boeing 747 van de KLM werd in
1971 aan de maatschappij afgeleverd.
„Mensen zijn te sterk op de gezond
heidszorgvoorzieningen gaan steunen. Als
iemand zich niet goed voelt neemt hij een
pilletje. GVO kan er toe bijdragen, dat
mensen zich ervan bewust worden dat ze
zelf veel aan hun gezondheid kunnen doen
door onder andere zich anders te gaan
gedragen. Nu nog wordt er verdomd veel
geld uitgegeven voor technische ontwik
kelingen. Elke toevoeging kost een hoop
geld en levert naar verhouding minder op.
Als je dan kijkt naar het geld dat wordt
besteed aan preventieve activiteiten dan
is dat een trieste zaak, zo weinig”.
Directeur H. Jonker van de NLM voor
ziet een dodelijke concurrentiestrijd ont
staan met de RAL. Gevolg daarvan kan
zijn, zo waarschuwde hij, dat er vertragin
gen komen in onze bestellingen voor nieu
we Fokker F 28-vliegtuigen. De Fokkerfa
briek zelf drong er echter op aan wel een
vergunning aan Vertinden af te geven,
daar de RAL al een contract heeft geslo
ten voor de aflevering van twee Fellow
ships.
NLM-man Jonker maande de Rijks
luchtvaartdienst gisteren ook voorzichtig
meent Berkvens. Toch doet hij zelf zijn
werk met plezier in de wetenschap, dat
GVO zeer noodzakelijk is.
•A Op de kleuterschool De Kleuterboek in
Heemskerk wordt aan gezondheidsvoorlich
ting en -opvoeding gedaan Hier laat een
leidster de kleuters zien wat zij moeten doen
om op hygiënische wijze gebruik te maken
van het toilet.
A HUB BERKVENS. regionaal consulent
voor gezondheidsvoorlichting en -opvoe
ding (GVO) in Kennemerland.
overal op uitstekende wijze GVO gegeven
zal worden, hoewel enkele belemmerin
gen die nu nog bestaan straks zullen zijn
weggenomen. Belangrijk punt is de finan
ciering. Gemeenten die GVO op scholen
wensen in te voeren moeten daar nu nog
zelf voor betalen. Wordt GVO een ver
plicht vak, dan draait het rijk voor de
kosten op. Ondanks dat voorziet Berk
vens, dat het nog wel even zal duren voor
GVO gemeengoed is. De scholen, die
overvoerd worden met nieuwigheden en
met strakke lesschema’s zitten, zullen tijd
nodig hebben om GVO volledig en goed in
te passen.
Berkvens voelt zich niet geroepen nu al
alle gemeenten in deze regio te gaan op
porren alvast met GVO te beginnen. Ko
men gemeenten naar hem toe, dan wordt
hun aanvraag gehonoreerd. Berkvens kan
beschikken over een schat aan informatie
en levert GVO-lesmateriaal tegen een ge
reduceerde prijs. „Zelf de gemeenten be
naderen, daar heb ik geen tijd voor. Ik zit
hier in mijn eentje”, aldus Hub Berkvens.
GVO invoeren op scholen is mooi, maar
er moeten ook onderwijzers zijn die het
vak kunnen geven. Bij de pedagogische
academie De La Salie in Heemstede be
staan plannen om GVO in de studie op te
nemen. Met de andere drie PA’s in de
regio (die in Beverwijk en de twee PA’s in
Haarlem) onderhoudt Berkvens geen con
tacten. Deze drie instituten hebben geen
plannen om GVO nu reeds tot vast studie
onderdeel te verheffen. Ligt het niet op de
weg van Berkvens ook deze academies te
benaderen?
Of de bevolking van al dit werk wakker
ligt is dé vraag. Berkvens: „Het effect van
GVO merk je pas over achttien jaar, als er
een generatie voorbij is. Het is een zaak
van lange adem. Het duurt allemaal lang,
maar in andere regio’s loopt men nog
minder hard. Doordat hier het ROGK
bestaat hebben we in Kennemerland een
goede voedingsbodem voor GVO. De di
verse sectoren zitten met elkaar om tafel
en hebben in een vroeg stadium ook ge
kregen voor de noodzaak van GVO. Dat
vind ik een goede zaak, elders is dat nog
niet vertoond”.
Dat gebeurde tijdens een hoorzitting
van de Rijksluchtvaartdienst over de door
de RAL ingediende aanvraag. De Rotter
damse luchtvaartmaatschappij had al een
vergunning ontvangen voor de lijndien
sten. De Raad van State verklaarde de
verkregen rechten echter nietig na bezwa
ren van onder andere de gemeente Rotter
dam. De stadsbestuurders vonden het on
juist dat Staatssecretaris Smit-Kroes van
Verkeer en Waterstaat de RAL toestem
ming had verleend zonder de betrokken
partijen te hebben gehoord.
Hub Berkvens, 32 jaar oud en voor hij
naar Haarlem kwam voorlichter bij Veilig
Verkeer Nederland, is in dienst bij het
ROGK, het Regionaal Overleg Gezond
heidszorg Kennemerland. Zijn opdracht
is niet de boer op te gaan, maar GVO-
activiteiten te stimuleren en te coördine
ren. In zijn jaarverslag over 1978 wijst
Berkvens erop, dat er buiten het onder
wijs al het nodige op GVO-terrein ge
beurt. Door de afdeling jeugdgezond
heidszorg van de GG en GD’s, de kruisver
enigingen, de Stichting Geestelijke Volks
gezondheid in Haarlem (seksuele voor
lichting op scholen) en door de Stichting
Jeugdtandverzorging Groot Kennemer
land
In Zuid-Holland meent men, dat wèl
degelijk maatregelen kunnen worden ge
nomen tegen het plankzeilen. Volgens
Provinciale Waterstaat zou het surfen
moeten worden verboden in de buurt van
sluizen en op werkdagen op de vaarwe
gen. Aan gemeenten moet, meent Zuidhol-
lands Waterstaat, het advies worden gege
ven om plankzeilen te verbieden, waar
met snelle motorboten wordt gevaren.
Voor de windsurfers zou men dan aparte
gebieden kunnen aanwijzen. Zuidhol-
lands Gedeputeerde Borgman heeft al
eens geopperd om daarvoor enkele zand-
winplassen te gebruiken.
jecten staan op stapel over groepsactivi
teiten rond geestelijke gezondheidspro
blemen, registratie van vragen en proble
men van hulpvragers, er is een overleg
groep seksuele vorming gevormd (concre
te activiteiten: voorlichting over ge
slachtsziekten en een spreekuur bij Bloe-
menhove), een onderzoek naar de geeste
lijke gezondheidstoestand van de bevol
king wordt voorbereid en Berkvens is
actief geweest met en voor alleenstaande
ouders. En dit is slechts een greep uit het
scala van activiteiten.
Wat houdt GVO, gezondheidsvoor
lichting en -opvoeding, in de praktijk
in. Hub Berkvens omschrijft GVO in
zijn jaarverslag als „het systematisch
en planmatig werken aan het bevorde
ren en behouden van gezondheid door
beïnvloeding van het voor dit doel van
betekenis zijnd gedrag”, maar dat zegt
nog weinig. Op de kleuterschool krijgt
GVO duidelijker gestalte. In veel ge
vallen wordt gebruik gemaakt van het
door Wolters-Noordhoff in Groningen
uitgegeven boekje „Op je gezondheid”.
AMSTERDAM. Het antiektijdschrift Looiernieuws, dat door Antiekmarkt
de Looier wordt uitgegeven en ook erg veel informatie over deze
overdekte markt bevat, verschijnt voortaan in kleur. De omslag is geheel
gewijzigd. Het zo juist uitgekomen nummer bevat o.a. een artikel over
Mathilde Willink van Jan Houwert.
De Looier die vorig jaar september een enorme uitbreiding heeft
ondergaan is nog steeds niet geheel verhuurd. Er zijn nog enkele
winkels en stands vrij. Tot één september kunt u nog van een
aantrekkelijke korting genieten, als u een contract als standhouder
begint. U kunt hiertoe op Looier één, Looiersgracht 38 in Amsterdam
langs gaan. Deze markt is van donderdag t/m zaterdag open ook op de
donderdagse koopavond.
Op de eerste verdieping krijgt u een gratis proef-exemplaar van
Looiernieuws. U kunt zich ook abonneren. De prijs van ’n jaargang (4
nummers) is tien gulden. Dit bedrag kunt u op giro 4577732 t.n.v.
Antiekmarkt de Looier onder vermelding Looiernieuws overmaken. U
krijgt dan de hele derde jaargang toegestuurd.
Wij zoeken voor de losse verkoop van ons tijdschrift wederverkopers.
Hierover kunt u inlichtingen vragen bij Hans Becker tel. 020-264995. Als
u nog nooit op de Looier geweest bent, moet u werkelijk eens gaan
kijken. Het is echt de moeite waard.
Het GVO-project Kennemerland wordt
gefinancierd door bet ministerie van
Volksgezondheid en dat moet net als an
dere ministeries bezuinigen, vandaar. Re
sumerend is Berkvens evenwel niet onte
vreden over wat er tot nu toe bereikt is in
Kennemerland. „Het gaat hier best goed.
Ik zou met niemand willen ruilen”, zegt
hij vol overtuiging.
HANS INVERNIZZI
te zijn met de vervoersprognoses van Rot
terdam Airlines. „In de praktijk is geble
ken dat de cijfers lang niet altijd worden
gehaald”. Volgens hem heeft de ruim een
jaar geleden geopende NLM-luchtlijn Rot-
terdam-Parijs tot nu toe nog geen veertig
procent opgeleverd van het aantal ver-,
wachte passagiers. Jonker verklaarde
zich met alle middelen tegen de vergun
ningverlening aan de RAL te zullen ver
zetten.
In het afgelopen jaar heeft Berkvens
ertoe bijgedragen, dat bestaande organi
saties met elkaar gingen praten over an
dere dan onderwijs-GVO-projecten. Zo
bestaat er een preventie-overleg Zuid-
Kennemerland, waarin welzijnswerkers
elkaar treffen die in hun werk trachten te
voorkomen, dat mensen problemen krij
gen met hun geestelijke gezondheid. Bin
nenkort verschijnt er van de hand van
Berkvens een nota over de mogelijkheden
van vrijwilligerswerk in deze regio. Pro-
ook oppassen dat je de PA’s niet
overvoert. Men staat best voor GVO open,
maar ik kan me voorstellen dat men er
nog niet aan toe is, hoewel het ideaal zou
zijn als je voor 1983 een lichting onderwij
zers zou hebben die al GVO gehad had.
Maar: de pedagogische academies wor
den overspeeld met allerlei zaken en zit
ten met heel strakke werkplannen. Er
bestaat voor de PA’s trouwens nog geen
lesmateriaal over GVO”.
Daarin treffen kleuterleidsters een
schat aan lesmateriaal aan. Het gaat
om onderwerpen als persoonlijke ge
zondheidszorg, voeding, lichamelijke
activiteit, veiligheid thuis en op school,
tandzorg en verkeersveiligheid. Op de
ze onderwerpen, waarmee de kinderen
thuis en op straat te maken hebben,
wordt in de lessen ingegaan aan de
hand van gesprekjes, met handenar
beid, verhaaltjes, liedjes, poppenkast
en dergelijke. De ouders worden nauw
bij GVO betrokken: soms nemen de
kinderen werkstukjes mee naar huis
waarover gepraat kan worden, een an
dere keer nemen ze spullen (foto’s,
oude tijdschriften, verpakkingen van
voedingsmiddelen) mee naar school.
Zo zou Berkvens graag zien, dat er geld
kwam voor het aanstellen van een twee
de consulent voor Kennemerland. Die
zou dan kunnen gaan werken aan patiën
tenvoorlichting, een troetelkindje van
Berkvens. Doelstelling zou zijn patiënten
beter te informeren over wat hen in het
ziekenhuis te wachten staat en over wel
ke hun rechten en plichten zijn. Het ziet
er volgens Berkvens echter naar uit, dat
het op zijn minst nog twee jaar duurt
voor de tweede man of vrouw er komt.
Eigenaar André Vertinden van Rotter
dam Airlines heeft plannen om vanaf de
Rotterdamse luchthaven te vliegen naar
Le Havre, Bordeaux, Londen-Gatwick,
Luxemburg, Bazel, Innsbruck, Klagen
furt, Turijn en Genua. De KLM gelooft
dat nieuwe lijndiensten niet levensvat
baar zijn. De luchtvaartmaatschappij
vreest dat de RAL een deel van de markt
van de toch al verliesgevende NLM zal
afsnoepen. „Onze lijndiensten van Am
sterdam naar Bazel en van Rotterdam
naar Londen zullen aan bloedarmoede
gaan lijden, indien de RAL ook naar deze
steden mag vliegen”, aldus de KLM.
SCHIPHOL (ANP). De KLM heeft
een nieuwe Boeing 747M aan haar vloot
toegevoegd. De nieuwe aanwinst arri
veerde het afgelopen weekeinde vanuit
Seattle in de Verenigde Staten, waar de
747 toestellen worden gebouwd, op
Schiphol.
Met de komst van dit toestel is de KLM-
747-vloot uitgebreid tot twaalf. Vermoede
lijk in oktober zal de laatste door de KLM
bestelde Jumbo aan de maatschappij wor
den afgeleverd.
De nieuwe luchtreus, die de registratie
PH-BUN draagt, heeft de naam Anthony
H. G. Fokker gekregen. De Anthony Fok
ker is geen eigendom van de KLM. Het
vliegtuig is ten behoeve van de KLM aan
gekocht door een Amerikaanse trust-
maatschappij, waarmee, volgens een
woordvoerder van de KLM, de Algemene
Bank Nederland en enkele Amerikaanse
financiële instellingen als financiers zijn
opgetreden.
Van de twaalf 747,-toestellen van de
KLM zijn er met de komst van de Anthony
Fokker zes van het type 747M. Deze vlieg
tuigen zijn ingericht voor een gecombi
neerd vervoer van passagiers en vracht,
waarbij naast 212 passagiers 55 ton vracht
kan worden meegenomen.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. Tot en met 31 juli zijn
er deze zomer 76 gevallen van botulisme
in de provincie Zuid-Holland ontdekt. Bij
de diverse instanties zijn 727 meldingen
binnengekomen, waarvan 133 een nader
onderzoek waard leken. In 76 gevallen
werd besmetting bij de watervogels ge
constateerd. Ter vergelijking: vorig jaar
zomer kwamen er in Zuid-Holland 450
meldingen binnen; 260 gevallen werden
nader onderzocht en honderdmaal bleek
er van botulisme sprake te zijn.
Plankzeilen is volgens Provinciale Wa
terstaat van Zuid-Holland een sport die
een „tomeloze groei” doormaakt. Er zijn
nu twintigduizend beoefenaars van deze
sport; verwacht wordt dat dit aantal bin
nen enkele jaren tot vijftigduizend zal
uitgroeien. Dat betekent: meer hinder en
gevaar voor de scheepvaart, de zwemmer
en ook de surfer zelf. Ook bestaat het
gevaar dat de zeilplanker rustige plassen
zal gaan opzoeken waar nu nog weinig
watersporters komen. Plassen, die veelal
in natuurgebieden gelegen zijn.
Alvorens GS van Zuid-Holland
overgaan tot maatregelen zullen zij een
groot aantal instanties om een reactie op
de voorstellen van Provinciale Waterstaat
vragen. Bij de provincie zal worden nage
gaan welke wateren eventueel voor het
plankzeilen geschikt kunnen worden
gemaakt.
Bij het onderwerp persoonlijke ge
zondheidszorg bijvoorbeeld wordt
aandacht geschonken aan de verzor
ging van huid, haar en nagels, kleren
en schoenen, het krijgen van voldoen
de slaap. De kleuters wordt geleerd
hoe ze van het toilet gebruik moeten
maken (billen afvegen, doortrekken,
handen wassen, wc en wasbak schoon
achterlaten), ze worden voorbereid op
het bezoek van een schoolarts, er
wordt gesproken over ziek zijn en be
ter worden. Nog een voorbeeld: de les
sen over tandzorg. Eerst wordt uitge
legd wat de betekenis is van mond,
tanden en kiezen, daarna komt het
risico van overmatig suikergebruik
aan de orde. De juf vertelt een verhaal
over een koning die almaar zoetigheid
eet en daardoor tandpijn krijgt. Na
dien legt ze uit hoe dat komt. Voorts
wordt uiteengezet wat een tandarts
doet en dat je vaak je tanden moet
poetsen, al dan niet met hulp van je
ouders. Tenslotte wordt bij het eerst
volgende feestje op school suikervrij
snoepgoed gegeven opdat de kleuters
leren, dat je zonder zoetigheid ook lol
kunt hebben en dat er ook een hoop
lekkere dingen zijn waar geen suiker
inzit. Het strevên is dit type GVO-
lessen op de lagere school voort te
zetten, zij het op een minder „kinderlij
ke” manier. Ook later, in het voortge
zet onderwijs, hoort GVO erbij, vindt
Hub Berkvens. Werkelijke mentali-
teits- en gedragsbeïnvloeding wordt al
leen bereikt door GVO „systematisch
en planmatig” in het onderwijs te ge
ven, stelt hij.
Vanuit zijn kantoor aan het Spaame in
Haarlem bestrijkt hij de regio Zuid-Ken-
nemerland, de Umond en de Haar
lemmermeer. Haarlem vormt een hoofd
stuk apart wat de GVO in het onderwijs
aangaat. Men hoopt hier eind van het jaar
te starten met GVO op de kleuterscholen.
De gemeente is thans doende een Haar
lemse consulent aan te stellen. Op de
begroting staat honderdduizend gulden
voor zijn salaris en materialen. De consu
lent had er al eerder kunnen zijn, maar
bij de voorbereiding van het GVO-pro
ject in Haarlem is een fout gemaakt.
Eerst heeft de politiek zich ermee be
moeid; daarna is het onderwijsveld er
pas bij betrokken en dat heeft kwaad
bloed gezet. De hele zaak is er door ver
traagd. De heer Oderkerk, waarnemend
hoofd van de afdeling onderwijs, ver
wacht nog meer problemen bij het con
creet invoeren van GVO. „We hopen een
enthousiast iemand te vinden, die het
onderwijs ervan kan overtuigen dat
GVO snel in het lespakket dient te wor
den ingepast. Dat zal niet zo eenvoudig
zijn, want het onderwijs heeft veel meer
pijlen op de boog".
Van de overige gemeenten in de regio,
die een beroep kunnen doen op regionaal
GVO-consulent Berkvens, loopt Heems
kerk het hardst. Daar is GVO sinds mei
van dit jaar op de kleuterscholen inge
voerd, in nauwe samenwerking met
Berkvens, die er onder meer voor zorgde
dat men aan het juiste lesmateriaal kon
komen. Met Heemstede en Beverwijk is
Berkvens in gesprek over invoering van
GVO; in de overige gemeenten zijn nog
geen initiatieven genomen om GVO op
de scholen in de lespakketten te doen
opnemen.
Toch duurt het niet zo lang meer of
GVO wordt op de kleuter- en lagere
school verplicht. Wellicht treedt al in
1183 de wet op het basisonderwijs in
werking en daarin staat dat scholen aan
dacht dienen te schenken aan de onder
werpen gezondheid en veiligheid. (Lessen
over verkeersveiligheid zijn reeds ver
plicht).
Voor het forum van de Rijksluchtvaart
dienst wisselden zichvoor- en tegenstan
ders van de vergunningverlening elkaar
af. Daarbij ging het niet zozeer om de
RAL zelf, als wel om het voortbestaan van
Zestienhoven en het behoud van de werk
gelegenheid op het vliegveld. Zo wil de
gemeente Rotterdam de luchthaven slui
ten, omdat de grond hard nodig zou zijn
voor de bouw van 10.000 woningen. De
Kamer van Koophandel en de Stichting
Rotterdams Luchtvaart Syndicaat een
bundeling van voornamelijk vervoerbe-
hoevende bedrijven in het Rotterdamse
gebied, willen Zestienhoven behouden.
■I
Behalve uit concurrentie-overwegingen
menen de KLM en de NLM dat de RAL
geen vergunning mag hebben om de
luchtvaartpolitieke onderhandelingen
met het buitenland niet te schaden. Als de
RAL op een bepaalde stad gaat vliegen,
kunnen wij er minder vaak heen.” De
KLM voerde als voorbeeld aan de dien
sten Amsterdam-Parijs en Rotterdam-Pa-
rijs. Toen de KLM Parijs vanuit Rotter
dam wilde bedienen, moest de frequentie
vanuit Schiphol omlaag. Met andere
woorden: de KLM en NLM kunnen gedu
peerd worden, wanneer de RAL rechten
krijgt.
