te hoog geboren
Schoenaker metertje
GESLAAGDE TRAININGSSTAGE IN VS
VAN NATIONALE TURNSELECTIE
/W
aau
door Jan Blijboom
Meevaller
y
-
Met het contracteren van de Hongaarse Leona Horvath hoopt het
Koninklijk Nederlands Gymnastiek Verbond een trainster te hebben
aangetrokken die voldoende vakvrouw is om een bijna onhaalbare
kaart binnen te slepen: minimaal een twaalfde plaats in de eindrang
schikking van het toernooi om de wereldkampioenschappen turnen in
Fort Worth die zoals bekend de nationale turnselectie dames
het recht zou geven deel te nemen aan de Olympische Spelen in
Moskou. Gelukkig voor het KNGV is de relatie met de oud-trainster
Eva Bartha zó vriendschappelijk gebleven dat haar overredingskracht
- kon worden benut om Leona Horvath er van te overtuigen dat
niemand het haar in Nederland kwalijk zal nemen, wanneer het
vliegtuig naar de Russische hoofdstad wordt gemist.
Valkuil
Stage
I I
Stoornissen
Leona Horvath
heeft nu al een
voorsprong op
Jan Vlacil
diver
ges in
ï$- Marijke Willemsen
d.
50,
STOPPER
liveau
>m en
ker een naam heeft te verliezen,
bereid gevonden de gok te wagen.
het is juist wel een mooi trekje in ons
dat we liever thuis blijven bij moeder
de vrouw en een mooi program op de
buis dan dat we ons in een verhitte,
naar bier riekende mensenmassa wa
gen, maar als voetbalsupporters stel
len wij natuurlijk niets voor. Hier
geldt niet dat het voetbal het publiek
krijgt dat het verdient, maar dat het
publiek het goede voetbal dat zij voor
geschoteld krijgt, in feite niet ver
dient. Ik heb het vroeger al eens ge
zegd: ons voetbal is veel beter dan ons
voetbalpubliek.
Kees Zwambom was, maar die ook
langs de grond aardige dingen deed.
Met een beetje meer geluk had NAC
die wedstrijd zelfs met 2-3 kunnen
winnen, inplaats van hem met 2-1 te
verliezen. Maar ja, met een beetje meer
geluk had Ajax ook met 6-1 kunnen
winnen, vooral Schoenaker was weer
buitengewoon op dreef in het missen
van kansen. Soms krijg je het gevoel
dat hij een meter te veel naar links of
naar rechts of een metertje te hoog is
geboren, waarna elk schot en kopbal
dat ene metertje te ver naast ofte hoog
over vliegt. In werkelijkheid zal zijn
schlemieligheid wel te wijten zijn aan
een positieve kant van zijn spel: ra
zendsnel voor het doel opduikend, met
oog voor het moment en de plaats
waar de bal terecht zal komen, maar
altijd, vanuit de tweede linie, zo ge
haast het strafschopgebied binnen-
de technisch leidster Marijke Wil
lemsen (27 jaar), lerares MOP op
het Mendelcollege in Haarlem en bij
het KNGV lid van de sectie keurtur-
nen dames, mag worden afgeleid
dat die twee weken trainingsarbeid
in Northfield bij Boston een enorme
opkikker is geweest om alle narig
heid rond Jan Vlacil te vergeten en
de accu weer eens goed op te laden.
Marijke Willemsen: „We hebben
daar enorm veel steun gehad van
een dr. Joe Massimo, die in Ameri
ka als psychologisch trainer werk
zaam is, en Maria Bakos, de choreo
grafe van de Amerikaanse ploeg.
Onvoorstelbaar wat daar allemaal
mogelijk is gebleken. Massimo, spe
cialist op het onderdeel balk, heeft
erg veel op onze turnsters kunnen
o ver brengen. Op een gegeven mo
ment zijn er hele oefeningen ge
draaid en sommigen voelden zich
zelfs zó gemotiveerd, dat ze al met
nieuwe afsprongen bezig waren.
Verder was er een specialist voor de
acrobatiek, een zekere Abe Cross
in de vierde minuut scoorde NAC
0-1, in de achtste minuut maakte Jen
sen gelijk. Hij heeft nu al drie doel
punten gescoord, dat kan nog wat wor
den als zijn overgang naar Ajax als
nog ongedaan wordt gemaakt: maar
gelooft u dat? Ik niet. Er wordt nu nog
wat deftig tegengestribbeld door de
Stichting Arbeidszaken, maar die is
met de Hongaar Balint, die inmiddels
naar FC Brugge is gegaan, al ruim
schoots aan haar gerief gekomen. Er
wordt alleen voor de vorm nog wat
tegengestribbeld over Jensen, zoals
een scheidsrechter een eerdere du
bieuze beslissing compenseert door
een royaal gebaar jegens de benadeel
de partij. En hoe moeilijker de Stich
ting nu nog even over Jensen doet, hoe
royaler het gebaar zal lijken als hij
eindelijk toch speelgerechtigd wordt
verklaard.
stormend dat hij de rust en de gelegen
heid mist om precisie in zijn schot of
kopbal te leggen. Je moet altijd het
beste van de mensen blijven denken,
vind ik.
stand 1-1 blijft? Theoretisch is dat
mogelijk, sterker nog, vorig seizoen
wist NAC Ajax in de Meer op 0-0 te
houden, maar in dit geval wist ik toch
zeker dat het doelpunt eens zou moe
ten vallen, bij een zo sterk aanvallend
Ajax en een zo sterk, met negen man
verdedigend NAC. Begrijp me goed, ik
maak daar NAC geen verwijt van, zo
min als ik Ajax er een verwijt van
maak dat het elf betere voetballers telt
dan NAC, maar het is natuurlijk wel
zo, dat er nagenoeg altijd een doelpunt
valt in zo’n aanval-en-verdediging-
spelletje, en vrijwel altijd is het een
schlemielig doelpunt. Een bal via de
voet van een verdediger langs de ver
blufte keeper, een bal die wegstuit in
de mélée waardoor een Ajacied plotse
ling de kans krijgt de bal met zijn knie
in de touwen te stoten, of een van de
vele slalomsolo’s langs de haag van
NAC-benen, die dan toch in een penal
ty eindigt, omdat de solist iets sneller
en behendiger was dan de verdediger.
Uitgelokt? Jazeker. Maar dat moet je
ook kunnen, en daar moet je jezelf toe
in de gelegenheid kunnen stellen. Het
enige schlemielige in zo’n doelpunt zit
hem in het feit, dat de schlemiel bij de
zoveelste keer dan toch een keer zijn
meerdere moet erkennen in de niet-
schlemiel. Dat is dus niet schlemielig.
Dat ligt in de natuur der dingen.
ij een
e man
>n.
Ajax-NAC was een matige wedstrijd
met verrassend optreden van NAC-
doelman Matthé van Kelle en van de
lange, slungelige Van Gils op de
rechtsbuitenplaats, die niet alleen
vrijwel alle kopduels won, of het nu
van Peter Boeve, van Ruud Krol of van
Realistisch bezien is de kwalifica-
tiekans van Nederland vrijwel nihil,
mede door de komst van China,
waarvan een ploeg tijdens een tour
nee door Nederland, vorig jaar, al
nauwelijks vermoede kwaliteiten
ten toon spreidde en duidelijk in de
voorste gelederen van de plaatsen
één tot en met twaalf thuishoort. Dit
nieuwe lid van het FIG (internatio
nale gymnastiekfederatie) heeft het
gedrang om te worden gekwalifi
ceerd alleen maar verhevigd, ten
nadele van de landen die, zoals Ne
derland, zich vanuit een positie vlak
achter die twaalf omhoog moeten
werken.
De enige hoop die de nationale
turnploeg kan hebben is dat enkele
landen, die in die buurt zitten, ver
stek laten gaan om bijvoorbeeld po
litieke redenen. Bondsvoorzitter
John Tielrooy hierover: „Als mijn
informaties juist zijn, gaat dat met
een paar ploegen gebeuren. Wie dat
zijn, wil ik graag nog in het midden
laten. Maar het is wel zó dat we om
die reden een weliswaar kleine,
maar zeker niet onbereikbare kans
hebben”. Mede op die grond is Leo
na Horvath, die internationaal ze-
Terug naar de wedstrijd. Na acht
minuten was het dus 1-1, en dat bleef
het tot vijf minuten voor tijd. Vijf
minuten na de rust dacht ik: het is nu
al veertig minuten „0-0” gebleven,na
die twee snelle doelpunten, waarom
zou het dan niet nog een keer veertig
minuten 0-0 blijven, zodat de eind
periode moeten presteren om de
damesselectie in de vaart der turn-
volken omhoog te stuwen? Een
vraag die ze zelf daadwerkelijk zal
moeten beantwoorden, met als eer
ste confrontatie op het internatio
nale podium de interland in Pécs
tegen Hongarije op 8 en 9 septem
ber; een krachtmeting die nu aan
zienlijk in waarde is gestegen om
dat Leona Horvath daar haar eerste
inventarisatie zal kunnen maken.
handzame camera neem je op een cas
sette van 3 minuten kleurenfilm op, de
cassette stop je in een kastje met
beeldscherm, je wacht 90 seconden
(anderhalve minuut dus), en dan is de
film ontwikkeld en kun je hem af
draaien, en zelfs even terugspoelen om
een cruciaal moment desnoods tien
keer achter elkaar te bekijken. Service
van Ajax, via Inter Football, aan de
pers. Als IF er nu ook nog in slaagt het
elektronische scorebord van Ajax te
laten repareren, dat al sinds de winter
de geest heeft gegeven, dan denk ik
dat de sportpers binnenkort bij Ajax
het grootste contigent bezoekers zal
uitmaken.
Want ja, 7000 d 8000 d 9000 bezoekers
voor de eerste competitiewedstrijd
thuis, bij lekker voetbalweertje en op
een woensdagavond die op tv-gebied
weinig spectaculairs te bieden had
aan de zwevende voetballiefhebbers
die aarzelden hun fauteuil uit te ko
men, is natuurlijk wel heel erg scha-
mei voor de kampioen van Nederland,
tevens de beroemdste voetbalcub ter
wereld. Je kunt natuurlijk zeggen dat
de eigenlijke première al in het Am
sterdam 704-toemooi had plaatsge
vonden, en dat Ajax-NAC geen aanbod
is dat je onder geen beding mag af
slaan, maar vergeleken met de nieuwe
records aan bezoekers die de Bundes
liga op de eerste wedstrijddagen
mocht boeken, steken wij daar wel
schamel bij af. Niet dat we als MENS
daarom minder zijn dan de MOF. het
tegendeel lijkt me eerder het geval,
Daarmee mag het Koninklijk Ne
derlands Gymnastiek Verbond zich
erg gelukkig prijzen, want op het
gebied van bondstrainers(sters)
heeft het in de loop van de laatste
paar jaren een reputatie opge
bouwd, die nu niet bepaald vertrou
wenwekkend is overgekomen. Want
nadat in 1976 vast stond dat Eva
Bartha om gezondheidsredenen
maar ook naar aanleiding van ge-
zagsmoeilijkheden in de afdeling
keurturnen dames haar trainer-
schap zo snel mogelijk zou willen
beëindigen, kwam de klucht met de
grote onbekende Joeri Popov, die
tijdens een persconferentie in
Utrecht werd aangekondigd als de
opvolger van mevrouw Bartha,
maar nooit of te nimmer ten tonele
is verschenen. En daar tussendoor
dwarrelde ook de naam van een
zekere John Herb. Tenslotte werd
van de nood een deugd gemaakt en
Albert Asarjan oorspronkelijk
bestemd om uitsluitend de herense
lectie te trainen naar de dames-
afdeling overgeheveld. En vervol
gens eerlijk is eerlijk aan het
werk ging op een manier, die ach-
feld van wie we eveneens veel heb
ben opgestoken”.
Een andere zaak voor de Neder
landse ploeg was ook dat Marijke
Aarnoutse die al maanden rondliep
met buikklachten tijdens die trip
zoveel pijn kreeg dat ze acuut moest
worden geopereerd. De blindedarm
bleek de boosdoener. De operatie
werd uitgevoed door een medisch
turnspecialist die een speciale in
greep toepaste waardoor een be
paalde buikspier straks voor de vol
le honderd procent kan worden
belast.
Als een van de opdrachten had
Marijke Willemsen de meisjes mee
gegeven op schrift te zetten hoe ze
de stage ondergingen en welke pun
ten volgens hen verbeterd moeten
worden. Zo werden de zes uren trai
ningen per dag volledig benut en
heeft Leona Horvath al enig
houvast.
Marijke Willemsen: „Niet alleen
de meisjes hebben veel ervaring in
Amerika opgedaan maar ook zelf
Dank zij zijn bemoeienissen werd
de turnzaal op Papendal verrijkt
met een valkuil naar Russisch mo
del; een snufje dat al lang niet meer
uit de trainingen van de nationale
selecties valt weg te denken. Deson
danks was ook het pad van Albert
en zijn vrouw, tevens assistente, Li
sa Asarjan niet met rozen bezaaid
en is het afscheid destijds, begin
april van dit jaar, met een waas van
geheimzinnigheid omgeven ge
weest. Wat er alleen maar toe heeft
geleid dat allerlei speculaties over
onvrede en meer van dit soort za
ken de ronde hebben gedaan.
Intussen ging de tijd, met het oog
op de WK in december, steeds meer
dringen. Waar kon op zo kort moge
lijke termijn een volwaardig opvol
ger worden gevonden? Een moeilijk
te beantwoorden vraag, omdat de
uitgesproken voorkeur voor een
Oosteuropeaan het zoeken aanzien
lijk bemoeilijkte.
I
Een gelukkige omstandigheid
voor haar is allereerst dat negen
turnsters van de nationale selectie
Marijke Aarnoutse, Marleen
Houter, Monique en Ingrid Bolle-
boom, Debbie Amson, Carina de
Koning, Marja Huyting, Inge Wulz
en Mirjam Derksen woensdag 15
augustus zijn teruggekeerd van een
stage in Amerika die veertien dagen
heeft geduurd.
Uit de enthousiaste terugblik van
Leona Horvath
heb ik een ontzettend leerzame peri
ode achter de rug. Zo ben ik bij
voorbeeld op het gebied van coa
ching erg veel wijzer geworden, de
opzet van dit kamp heeft eveneens
nieuwe, bruikbare gezichtspunten
opgeleverd en ga zo maar door. De
Amerikanen zijn vanaf het begin
steeds erg geïnteresseerd geweest
in het doen en laten van de Neder
landse ploeg. Uit de zeer vele con
tacten is onder meer ook de moge
lijkheid voor Nederlandse trainers
voortgekomen om een stage daar te
volgen”.
Uit de geestdriftige opsomming
van Marijke Willemsen blijkt vol
doende dat met deze trip een eerste
stap is gezet op een weg die moet
leiden naar rustiger vaarwater.
Daardoor is nu al een klimaat ont
staan, waarmee Leona Horvath,
hoe dan ook, een voorsprong op
Vlacil heeft. De motivatie is er weer.
En dat mag als een belangrijk eer
ste pluspunt worden beschouwd.
De wonderen der techniek zijn, zo
als u weet, de wereld nog niet uit, en
daarom konden de sportjournalisten
meteen na afloop van Ajax-NAC in de
perskamer de omstreden strafschop
nog eens zien die Ajax een nipte 2-1
zege bezorgde. Niet één keer, maar wel
twintig keer zag ik Ruud Krol langs
een eerste Bredase verdediger glip
pen, en daarna ruimschoots in het
strafschopgebied ook Dierckx met een
kapbeweging voorbijgaan. Die
Dierckx stak zijn been uit en op het
zelfde moment plofte Krol, al dan niet
aangetikt, reddeloos voorover in het
gras: penalty, besliste scheidsrechter
Manuel. „Een cadeautje”? „Een ver
sierde strafschop”? „Een uitgelokte
strafschop”? Dat laatste zeker, maar
dat mag toch, in de voetbalsport? Mo
hammed Ali mag toch ook zijn dek
king laten zakken, om de tegenstander
te verlokken tot een rechtse directe,
die hij, ontwijkend en meteen counte
rend dan afstraft met een roffel op de
glazen kaak van de ander?
Op het polaroid beeldscherm was
het niet goed te zien of Krol metter-
daat „getript” werd, waardoor hem
een reèle scoringskans werd onthou
den, of dat hij zich op het allerbeste
moment op de allerbeste manier plat
voorover liet vallen. Later, in Studio
Sport, kon je dankzij de hoger staande
camara zien dat Krol vermoedelijk
inderdaad door Dierckx gehaakt
werd, maar dat doet niets af aan het
mooie van bovengenoemd polaroid-
snufje. Met een speciale, maar kleine
Totdat de Tsjechoslowaakse
turnbond nadat in een eerder
stadium andere kandidaten waren
afgevallen Jan Vlacil naar voren
schoof, die zich als een ambitieus
man met goede bedoelingen ont
popte, maar al gauw door een enor
me hoeveelheid communicatie
stoornissen zó in de problemen
kwam, dat elk nuttig effect van zijn
aanwezigheid op alle mogelijke
fronten achterwege móest blijven.
Het zal nooit helemaal duidelijk
worden wie het grootste deel van de
schuldvraag in de schoenen mag
worden geschoven. Maar als de sec
tie keurturnen dames verklaart dat
Jan Vlacil ver beneden de gestelde
verwachtingen is gebleven, dan
mag ook niet onvermeld blijven dat
het verbond op zijn beurt zich zeer
weinig aan de maatschappelijke be
geleiding van de Tsjechoslowaak
gelegen heeft laten liggen.
In de loop van de maanden dat hij
als hoofdtrainer had moeten los
branden heeft Vlacil mede daar
door zó’n periode van eenzaamheid
doorgemaakt, dat zijn trainingsar
beid daar wel onder móest lijden.
Wanneer zijn opvolgster Leona
Horvath zonder haar landgenote
Eva Bartha op Papendal zou zijn
neergestreken, hadden vrijwel ze
ker soortgelijke situaties ontstaan.
Waarmee de Hongaarse nu al een
aanzienlijke voorsprong heeft op
haar Tsjechoslowaakse collega, die
op ziekteverlof is en hoogstwaar
schijnlijk na dit weekeinde een ont
slagbrief in de bus zal vinden.
Nauwelijks drie en een halve
maand resten Leona Horvath om
haar kwaliteiten te bewijzen. Wat
zal zij gedurende die (veel te) korte
liiui' bezien verre van slecht is
geweest.